Leonharti Fuchsii ... In Hippocratis Coi medicorum principis septem Aphorismorum libris commentaria, ab eodem authore nuper recastigata, adiectis adnotationibus, & locorum difficilium Galeni explicationibus. Cum indice insignium copiosissimo. Lugduni

발행: 1558년

분량: 664페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

491쪽

Quia frigiditas potest esse citra siccitate& humiditatem. Hinc est quod Gal.lib.1.de Temper. cap. 8. ubi quatuor esse simplices temperaturas demonstrat, hoc argumento utatur i. mpi inquiens, Si nanque necessariu omnino non est siccam esse . . r qua calida sit,sed licet eam & humidam esse,licebit ubique ιι& mediam esse:proprior nanque siccae temperaturae media ιι est quam humida. λd eundem modu est & frigida quaedam intemperies:altera, in qua ni mirum frigidum pollet: hanc tamenec humidam esse nec siccam est necesse,sed potest inter has & media esse.Nempe si non est necesse frigidam intemperiem esse humida scilicet& siccam eam fieri manifestum est mediam quoque esse posse,quippe que vicinior humidae est quam sicςa,&c. Cerealia,J Graece, μητρι Sic vo Cerealia. cantur Galeno lib.I.de vict. acut. Comm.I8,autore, frumenta & legumina,a Cerere quae ipsis A 3 τ' dicitur. ArFilosae.' Graece, γελωδε, candidae. De mulieribus. J Graece est, . . περὶ de mulierum malis. Sic & nuper dictum.JGraece, τί δε πιν νυν πυάω , nunc dictum,&c. Non tamenctiam audienti&c.JGraece, 9 Mia γενι προσεγραψε πέι τῶν αὐ-

ἀρ-, non tamen etiam quicquam de viris scripsit. Ab initio. J Graece, ἔμπρedin, antea. Nempe Comment. ss. huius sect. Horum sunt causae.J Sterilitatis scilicet, atque insce-xunditatis,

492쪽

so sECTIONI s v. ot hoc in loco coaceruari posit, aut propter calorem

hoc idem euenit. GAlenus praesentε Aph.spuriu & supposititiu esse rectis.

si me censet, id ipsumque rationibus satis firmis in suis Comm.demonstrat,adeo ut minime opus sit sententia hane manifeste falsam multis explicare. Philotheus quide & Br se uolus, at i j quoq; nonnulli hunc aphori sinu teFere & tueri conantur,rationibus tame minus idoneis,parumq; roboris habentibus. Quae quu sint eiusmodi,ut eas qui': mediocris ter saltem in re medica versatus diluere,& penitus euertere possit no est cur in iisde confutandis lupus temere teramus. Qv Quod si tamen omnino tegenda haec sentetia esset, hae certei QRς his, ratione aliam enim no inuenio meliorem tuta a veniret, ve'th' 'bs. diceremus Hippocratem vel aliu quicunque eius autor fui: Iz'et sententiae docere voluisse quatuor esse causas sterilitatis vi-st. rom, haud secus atq; mulieru : nempe siccitate, liumiditate, frigiditatε,& caliditate, ut hic esset sensus: Pari modo& in maribus euenit, hoc est itide ut in mulieribus, eorunde ει- xii rilitatis sunt quatuor causae. Aut enim propter raritate comporis spiritus exhalat,difflaturue,& extra sertur,ut nihil s minis ad testes transmitti possit. Ita sane ut per raritatem hoe in loeo siccitatem intelligamus,quq ipsam raritatem sequitur.si enim multu transpiret, necesse est corpus sanguine,ex quo semen procreatur, minus abundare, ut testis est Gal. ea. Σ. libri de Morb.causis, ubi ita scriptum reliquit,R

, , ritas si modu non seruat,discutiendo & dissipando natiuum, , calorem, corpus frigidius reddit. Et capite sequenti inquit., , si aliquis plurimum transpiret,is facile ad siccum morbum, , perducetur.Quare minime miru est,raro corpore praeditos viros quum semine haud abudent,temperaturaque sint frigidiores & sicciores,ad generatione esse ineptos. Vt certe prima eoi undem sterilitatis causa sit,siccitas. Altera est hu-Humis' miditas,qui propter densitatem,id est,crassitudinem te lem torem excerni no potest.Vt hic autorem huius sententiae de viris loqui intelligamus, quorum corpora sunt humida αpituitosa:quos inscecundos esse dicat ideo, quod semen illi ru, perinde atque sanguis ex quo procreatum est,sit crassum ac lentum,adeoque ad excernendli minus aptu. Tertia causa

493쪽

sterii tatis est, nimia frigiditas,quam iis verbis expressit, Aut propter frigiditate non calescit,scilicet sanguis, adeoq;

nec etia concoquitur, ita ut in hoc loco, id est, vasis semina xiis,coaceruari non possit. Quippe si propter iecoris ac totius corporis frigiditatem sanguis no procreatur nisi viti sus, ut ex eo subinde etiam semen vitiosum nascatur necelle est.Vel certe quu sanguine ipso,qui exiguus tum erit in uniuerso corpore,partes corporis, ut inde tenuiter etia alantur indigeant, nihil illius ad vasa seminaria transmittetur, ac subinde semine quoque destituetur. Variat aute hic exeploria Graeca, nonulla enim legunt, di arivraettalia,ἐκ ἐῶ πινγια ι, nullo prorsus discrimine sensus:na dicere, n5 calescit,aut nosinit ealefieri, nihil differt. Sensus enim est, semen non fieri posse,quod sanguis in frigido corpore no cocalescat,& coco uatur. Quarta causa sterilitatis viroru est immodica cali-itas,quae sanguine in corpore absumit& depascitur. Haee quido nostra explicatio a veritate no abhorret, mult6q; me-ior est qua sit vel Philothei vel Musae interpretatio,& cum superiore aph. plane couenit. Est tame aliquo modo detorta, praesertim in primis duabus causis, minus vero qua reliqum xv interpretii sit enarratio. Ita ut praestet Galeni sequi consi- Iium ac supposititia plane esse hanc sententia certo statuere. In Comm Gai, ubi interpres conuertit,sua intentione,red. dendum erat,stio robore. Graece enim est, H

Lac dari caput dolentibus, ct fibricitantibus, malum est i 2 quibus h pochondria lublata murmurant,

494쪽

sECTIONI s V. ac sitibundis. ocet etiam quibus in acutis senibin Matissa sunt deiectiones , 2 quibus snguinis multi de lectio 'cta cst. Trodest autem tabidis, qui non admodum febricitant : ct in febribus diuturnis, di bilibu , inussum praedictorum signorum Assuerit, ct frater Rationem extenuatis.

DE comodis & inco modis quae ex eis potuque lactis ad

aegros prouenitit,hoc in apb .Hipp.agit. Principio autequibus usus lactis obsit exponit,inquiens, Lac doletibus caput,malum.Quod cofirmat Gal.qui lio. 3.de Alim .facul. laecapiti minime utile esse tradit nisi valenti. Cuius quide rei causa alia no est,quam quod lac sit nidorosum,ac facile oua Febricit, poret caput ue petat,adeoque dolore augeat. Febricitanti-Gus. bus quoque lac nocet, quia plurimo calori conuersatum, in nidorem statim abit.Huc accedit quiad in ventriculo febricitantiu lac haud cocoquatur,sed potius corru mpitur,ademque febres auget.Prmerea lacobest iis quibus hypochodria

ublata sunt, Per sublata vero hypoch6dria,quς μετivae Hidi P0ς 39μ ' pocrati dicuntur,n5 solum ea intelligit quae propter flatus,' sect. .aph. 3.est commemoratu,sed etia ea quae ob inflammationem, vel alia mala,Gal.eti in Comm.luis teste,attolluntur. Causam vero cur inflatis hypochondriis noxius sitvsu, lactis exponit lib.3 de Alim facul.Gabiis quidem verbis,sed nec inquit, hypochondriis lac utile, si qua leui de

V eausa inflari nata sunt,quandoquidem ventrem flatibus i m- plere cosueuit,ut paucissimos inuenias,quino ita ab eo a D' ' fietantur. Haec ille. Porro hypochondriis murmurantibus

re in quibus sonus alicuius spiritus auditur. Nocet lac etiastibundis,ob causam a Galeno in Comm.exposita. His praueterea quibus in acutis febribus bilios; sunt deiectiones. Cu ius rei causam Gai .etiam in Comm. assere, ut no sit opus iam Ant/ς DR stra explicatione. Lac quoq; iis quibus sanguinis multi de-gvRi 4ς' iectio facta est noxiu esse,Hipp.ait. Quam sane partem Gal. dueistiue in Comment. non exponit,Vt fere suspicio nobis sit, haec ver ba praeter Hippocratis mentem esse adiecta. Maxime quum constet

495쪽

- APHORISM. LXIIII. 4s 3

eonstet lac recens mulctu,aut ad ignem decoctu,ea ratione quae a nobis lib. 3.de Sanandis corporis malis cap.I3. tradita est,ad alui qualescunque fluores sistendos esse efficacissimis. Quod Gal. li. 3.de Alimen. facul .liscosirmat verbis: Si quis Iacti praeseruefacto serum omne costumat, iam nihil prorsus subducet.At iniectis candentibus lapillis tantisper du omne serum dissipetur,adeo aluti hoc modo accuratu non subdu- εcet, ut contrariuetia sit effecturu. Hisq; hoc exhibemus, qui- bus venter acriu excrementorti morsu insestatur. Haec ille. Minus itaque recte sentit hoc loco Musa, qui lac suore alui Musa nota concitare asserit.Quocirca quit in Comm. suis pridicti rumverborum Gal. no meminerit, supposititia esse iudicamus. Quod si tamen haec vox διαχωρκεις improprie accipiatur, idemque quod κ inaerar, id est vacuatio significet, qua quidem μ' ratione a Philotheo interpretatur, posset eius partis com da asserri interpretatio,ut scilicet lac nocoueniat iis quibus sanguis copiosus est vacuatus,quod corpus refrigeratum laeno cocoquat, sed in ea plane acescat Hac quide lege hic verba enarrat Philotheus inquies, σι ταμ lo πολλῆ κε ωνς,

rales imbecilles factae sunt. Exhibitum igitur lac, propter suam crassitiem haud cocoquitur. Non concoctu vero, quin modo no multorum malorii causa fieret3 Atq: hactenus qui x-li 'si bus usus lactis non conferat, Hipp. comemorauit.Nunc qui- ν Osirbus prosit exponit, inquiens: Prodest tabidis qui no valde febricitant, quod scilicet pus quod in pulmone est abstergat,& ulcera eiusde conglutinet, aegrosque nutriat. Lacaute tabidis conuenire,docet lib.s.The. Meth.cap. Ir.& in libello de Cibis boni & mali succi Galenus. Si tamen plurimum se-bricitent,lac illis, propter causas antea recitatas, dandu non

est. Prodest lac in febribus diuturnis,& debilibus. Quod necessario adiectii est :ouippe si diuturnae febres vehementes simul essent, lac iis haud coueniens foret.Nam& antea La e quib' dixit, valde febricitantibus non copetere lae. Prodest autem in se brib'lac in diuturnis febribus, & tabe, si nulla ora dictorum' si Pῆς dux Inoru, hoc est si neque dolor capitis,neq; sublata hypochon-ria,&c.assuerit.Conuenit etiam lac praeter rationem exte-

496쪽

nuam id est, iis qui alia ex causa et pulmonis viceressiunt gra ibri in is ciles & macilenti.Illis enim lac bonu succu generans ab udo tenuati. alimetu suppeditat. Et mea quide sentetia iis verbis Hip.hemea febre laborantes intelligit.Hi enim diuturnis,hoc est firmis, fixis,& difficulter solubilibus sebrib' laborat. paruis etia: nanq; remissae esse apparent,adeis ut illi quis iis detinetur,Gal.cap.7.de Inariuali inteperie teste, nequaquam se s bricitare existimant.Neq; enim calorem Percipiunt, vnia uersae ipsis particulae aequaliter sint excalgactae. Praeter itam rationem extenuatos vocat Hippocrates,quod nimirum causam extenuantem n5 sentiant.Hecticis vero lac prodesse, li. Io.The. meth. Galenus copiose monstrat.

Quando pluri adb reat calori. J Grece, in huMAs eoix, quando plurimo conuersatu r calori. De huius auteverbi uti significatioue plura tradit Gale. lib. r.de Articulis, Commenta. s. Facere. J Graecὸ est, in τω , morari. Iacenti.J Crarce, A' απιαμ φ, reposito aute. In ventrieu- Io quide frigidiore.JIde lib.3.de Alimen .facul scribit Gale. inquiens: Lacti vel optimo pro diuersa ventriculoru natura' ' accidit, ut modo acescat modo fumosum ructum sursum mae' ' det.quanquam diuersi assectus sint per quos acidii aut sum sum euadit,quod crudum in ventriculo manet. Siquidem caloris inopia acorem eiusdem excessus nidorem assere.

Hos effectus,&c.JGrqce est τιωτα A juo ανς, hos igitur eius effectus,&c. Ilia.JPassim interpres male pro hypochondriis reddidit. Ilium inflare. J Graecὰ, ἐμίρει τε τα λυμ α , ii sal & mel pochondria attollere.Suspensa. Graecὸ est μmrix,sublata.sa lacti,in ve 'e & melle. J Mel & salem prohibere ne in ventriculo con-mculo οὐ crescat lac Gal. loco supra citato testatur iis verbis. in od a Mi qm melle adiiciatur. fieri non potest, ut in ventriculor 'h hy ' Onerescat lae. Eandem ob causam vehementius alvu deiicit. utpote seri copia affluens a quo omne lac facultatem a cipit laxandi, uti a cascosa substantia sistendi. A breuitate aptior istiea. JGraecὰ, ιδ δε η raum, aptior isticae

497쪽

suibus tumores in taceribus apparent , is miro eonvelluntur, neque insimunis vero repente evanescunt, iis quidιm quibus a tergo ulcera fuerint , conis uulsiones O dinentiones accidunt. quibus vero in anterioribus partibus ulcera fierint,mania, aut lateris dolor acutus,aut suppuratio,aut d Fnterias rubri forint tumo es. HIe Aphorism .ut sequentes etiam, ad eam artis partem spectat,quae futura praedicit, quid enim boni ulcera,in quibus tumores apparent,& contra,quid mali ea quae tum re vacant,sequatur,docet.Inquit enim Hippo.quibus tumoresβιώμπια enim idem illi quod o denotare, iam saepe diximus in ulceribus apparent, ij raro hoc enim hoc lo ἡ μαλ eo Galen. in Commenta.teste,significat convelluntur, neque insaniunt:qubd scilicet tum nox ij humores circa ulcera ipsa haereant, nec ad neruosas partes aut cerebrum transmitta tur Quod si vero tumores repente evanescut,tunc noxiis humoribus alio transatis,pr dicta mala,& alia etiam euentuti Non autem temere dixit Hippocrates, repente: quippe hae R p voce manifeste significauit humorum ad alias corporis partes delationem. Sensim enim & paulatim si evanesceret tumores,nihil mali verendum seret, utpote humorib' noxiis iam discussis ac resolutis. Quare Philotheus εἱ-κr vocem non inepte idem quod seMν Φαν ρατίαρ, hoc est,sine manifesta causa significare scribit: id est,ut ide ait, e medicamento quod discutiendi facultatem obtinet, aut sine sanguinis excretione. Quum itaque tumores repente evanescunt, iis quidem quibus in posterioribus partibus ulcera fuerint: sie enim esse interpretanda haec verba, M A immo, in Commenta .suis testatur Galen. & Philotheus, hunc exponens lo

498쪽

est ad internum genus neruosum, aut ad dorsales musculos,& eos implens conuulsiones & distentiones assert. Quare autem hic,& multis aliis locis,distentionem a conuulsione se paret,supra Comm.S7.sect. .c6memorauimus. Quibus at tem in anterioribus ulcera fuerint: sic enim haec verba M. A' kι ab , interpretanda veniunt, Philotheo teste, qui ait,

ιτε δ' ἐντei: innodis 'π εα iis maniae accidunt.Nam quuanteriores partes, ut Galenus quoque in Comment.notauit, Anteii venis & arteriis abundent magis, prompte per has ad caputres partes noxia transmittuntur, ita ut tum maniam & furorem sequi

Venis&-x minime mirum sit. Interpretes Latini pbrasin Hippocratia hi ''μ' cam non videntur esse assecuti, eo quod reddiderint a tergo Interptes conuulsiones, & ante insania. Porro si noxij humores ad tho Hippocr. racem transferuntur, lateris acutus dolor, hoc est vera pleu- . notantur, ritis accidit: quae nihil aliud est quam membranae costas sue )ό cingentis inflammatio.Sic autem huc locum esse intelligen v v philotheuq testatur, qui ait, rei ἐν se κ ἄλη ricti

vera. teria transmissa est ad membranas succingentes costas, Iat

rum dolores, Se inflammationes efficit. Quod si vero humores nox ij non discutiuntur, sed suppurantur,& pus subinde in vacuum spatium thoracis & pulmonis intermedium recipi atur, ut dictum est supra A pnoris. is . huius sect. su p puratio fit. Si vero ad ventrem, aut intestina humorum transatio fiat, dysentcria accidit, non quidem ea quae proprie sic adi m pellatur, hoc est, intestinorum exulceratio, sed ea quae,

μα-ν se, id est cruenta nominatur,quam Galen. lib.3.de sympto. causis cap 8.& lib. s.de Male affect. loc.capi. vlti .leste triplicem esse constat.Quod autem Hippoc. hoc loco de cruenta tantum dysenteria loquatur, verba eiusdem quae statim sequuntur, haec stilicet,si rubri fuerint tumores,euidenter Rubri tu- stendunt Nam rubri tumores non sunt nisi qui sanguinis com yς - lorem prae se ferunt: quti ἐρυθ Gr ci, ut alibi copiosius de- ρν' - monstrauimus appellent, qu bd pomis rubeum prae se feren - . piatio' tibus colorem, & cerasis est simile. Quare non recte Brasa danatur. uolus rubicundos tumores biliosam materiam portendere

scribit.Siquidem flauus potius color redundantis bilis indicium sit. Et milum est id ipsum illi non esse animaduersum, quum

499쪽

quum in Comm. suis uterq:,Gale.nepe & Phi lotheus,diserte tradant, Hippocrate loqui hic de cruenta dysenteria,non ea quae intestinoru est exulceratio,& quae fit Gal.Comm.'.sect. 6.aphorismorum teste, ex biliosis & acribus humoribus.

Tumentes inflammationes.J satis erat dicere inflammationes , quia Graece est γμονῶν. Magis inflamminibus. JGraece, in δ φυγίσεως χω, magis inflamationibus. Quς sine ullo tumore. JGr ce est,ει χές Θωσιππι ,quan uis sine ullo sunt tumore. In partibus retro JMelius,posterio

stulis tibi plura lib.3.devsu par.&li. i.Ana. admi.Galenus, Musculi tivbi no tres tantum esse eiusdem,sed sex certe vel septem rectius esse scribit musculos.In chordas.JGraeceor τι - φ,in ti, lapsius. tendines.In coxa. JGraxe est , ur,in femore autem est miser. enim μηρὸς, Latinis femur, tota pars illa coxa & genu inter- Femur. cepta .sic paulo post ubi interpres conuertit, in partibus e xae superioribus dicendum erat femoris.Quae autem ad ii ius posterioris partis explicationem attinent,ex anatomicis petenda sunt.

Si in vulneribus prauis ct magnis tumores non apparent Tem est malum.

1 T in eo qui hune praecedit aphorismo Hippocrates tu- . V mores qui in ulceribus apparent, utpote a conuulsione malis εc mania vindicantes laudauit, ita nunc contra ea vicera in quibus nullus apparet tumor damnat,quandoquidem noxio ut, vulneririi humorii ad partes principes trasmutatione significet. Lin bus no a quitur aute Hippocrates no de omnibus ulcerib', sed iis ma parere t xime quae magna sunt & praua .Praua vero quae vocet in prae Πλυς sentia vulnera,Galenus in Commentariis docet. In vulneribus itaque effatu dignam magnitudinem habetibus,ac prauis , si tumores haud apparent, magnum malum est . Indiacium en im est, humores noxios ad principes partes transmitti qui tamen propter dolorem quem magna & praua ulcera

sequi par est,ad vulnera ipsa poli' coquere deberet. Quippe

500쪽

s pCTIONI s V.

Dictum est antea.JNempe Comm .praecedenti . Tumma Gr e i ικημα, cedema.In capitibus aut finibus musculoria.JHine est quod li. r.de Motu musculorii ab initio sere fic scruptu reliquerit ide Gai.Euideter principiti,quod vocat capute-ma musculi, magis neruosum, media vero carnosiora. Inde in T sus multo senap neruosior,Chordae. Graece τε πις, tendone . Quae medicinas Rc. JGraece est, Aet/-a Aia τ ρομ tireminam θρανήσων θεραπM-αι φαῖμακ-quae per medicamenta calafaeientia& exiccantia curari desiderant..uemadmodum Opiosissimὸ libro 3.de Composi. medicamen. κατα γinu cadia.idem Galenus monstrat.

Molles ismorcs boni,crudi vero mali. Vum praecedenti Aphorismo Hip.docuisset bonum e G. se ut tumores adsint magnis & prauis vulneribus ne oparum prudens idipsum simpliciter de omnibus tu moribus anaudiret, pr sentem annectere sententiam voluit quae eius quae praecedit, ut GaIe.etiam in Commentariis suis testatur, pars est: in qua quidem diserte, quales tumores in ulcerib honi sint & quales item mali sint ostendit inquiens: τοῦ λ ριώματα , molles tu mores boni sunt. Molles vero appellat hoc loco, qui renitentibus Se duris contrarii sunt. MMI - Boni autem existunt eo quod concoctionem significant Crudi contra mali. Crudos autem intelligit duros,& ad tactum renitentes.Mali sunt,qua cruditatem prae se ferunt.

Dolenti pineriorem capitis partem, radia in fronte vena siecta prodist.

Vo pacto dolor in posteriore capitis parte natus sit sanandus, hoc in loco Hippocrates docet :Qusm vero rapitis dolor,bifariam,nempe κατα arrm ecimhoc inpria maria

SEARCH

MENU NAVIGATION