Decii Iunii Iuuenalis Aquinatis Satyrae sexdecim; et in eas commentarii Isaaci Grangaei gymnasiarchae Vindocinensis, Bertrandi Autumni Nitiobrigis in senatu Burdigalensium patroni, Domitii Calderini Veronensis ... additus est rerum ac verborum index

발행: 1614년

분량: 340페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

m CA L DERINI COMMENT. Italiam.non sic igitur mirabere portus, uos natura dedit,sidiro capuppe magister

Interiora petis baianae peruia omia. Tunc stagnantesinu gaudent ibi vertice raseo Garrula siecuri narrare pericula nautae: Ite igitur pueri linguis animisique fauentes, Senaque delubris, se fama imponite cultris,

sc molles ornate focos glebamque vireniem:

Iam sequar, acro quod praestat rite peracto

Inde domum repetam graciles ubiparua coronas Accipiunt fragili simulacra nitentia caera. His nostrum placabo iovem laribusque paternis Thura dabo, atque omnes violae iactabo colores. Cuncta nitent, longos erexit tanua ramos, Et matutinis operatur festa lucernis.

Nec susspecta tibi sint haec, Corvine, Catullus

Pro cuius reditu tot pono aliaria, paruos Tres habet haeredes, libet expectare quis aegram, Et ctiadentem oculos gallinam impendat amicora erili' verum hec nimia est impensa, coturnix

Nulla unquam pro parte cadet mi ire calarem

LAvi No Nou RcλLi.l Post trigesimu annii: ex quo AEnas tenuerat Lauinu, Ascamns mortuo patre reliquitLauinu matri vel nouercae, naid quoque ambigit Livius, Albaque condidit ab alba porca: huius memini Dionus usoc Varro de retustica qui tradit scrofam peperisse triginta porcos in portentum,&simulachraeoru fuisse posita in publicum :de noc plura alibi diximus. TANDEM INTRAT PosiTAs MOLEsJPortsi Hostiensem describit: ubi Claudius pharu erexit in aemulationem Phari Alexandrinae. xi. annorum opere,ut ad nocturnos ignes cursum nauigia dirigerent . cuius meminerunt Tranquill .& Pli. PHARvM TYRRENAM.J Fuit item Pharus ad Capreas: cuius meminit etiam Papinius.

LONGE iTALiAM. J tauoniam praecedunt in longitudinem,& procul videntur distare ab italia. CYMa E BAiANAE J Hoc dicit ut ostedat naue Catulli tepestate ita fuisse fracta, ut ia cymba videretur: quae ingressa est interiore aditum Portus.BAiANA:quali in lacu Luermo utuntur.

242쪽

IN s A TYRAM. XII. zas rLκαλ. J Id est molam quae fi t, ex farre.

CORONAs c RAciths.J Lares,& publice in copitis colebantur tradito ritu, Servio Tullio,quonia ex lare conceptus ipse putabatur: nacum Ocresta mater sederet ad socu Tanaquilis, genitale apparuit in cineribus: unde ea surrexit grauida cu postea fiama in capite serui co specta esset, confirmata eli opinio eo Laris elle filiu:& priuatim inde

erant in honore, coronisque ornabantur. Plin. iam tunc tarana dearum b. nas erant, γ iarium Rabrarum prauuorumque.

NEc suspEcTa Ti Bi .l Non suspiceris de me propter hoc quod velle captare Catullumon enim est orbus: sed hebet tres filios. IMPENDAT GALLINAM. J Sacrificat gallinam, gallinae aute ad rem sacram idoneae non erant, nisi ei lent luteo rostro & pedibus, ut ait Plin. STERici Nam steriles dicebantur amici captatoris qui habebant filios, quia nihil erant ei daturi sed filiis.

Si capti locuples Gallisa es pactius orbi: Legitime fixis vestitur tota tabellis

Porticus: existunt qui promittunt hecatombem: Zuatinus hic non puni nec venales elephanus:

dee Latio haud quam sub nostro Mere talis

Belua concipitursed furva gente petita Arboribus ratutis: o Turni pascitur agro Caesaris armentum: nulliseruireparatum Privato siquidem lyrio parere solebant Hannibali: se nostris ducibus, regique Molosso Horum maiores: ct dorso ferre cohortes Pariem abquam belli: es euntem in praelia turbam. Nolla igitur mora Nouium, mora nulla per Histrum Pacuuium, quin illud ebur ducatur ad aras: Et cadat ante lares Galbia victimascra Tantis digna deis, o captaioribus horum. Alter en si concedasymactare mouebit De grege seruorum, magna es pulcherrima quaeqMCorpora, vel pueris se frontibus ancillarum

ponet vitias, O si qua est nubilis illi Inphigenia domi dabis hanc aliaribus: fg

'sperat tragicaefurti piacula cerva. Laudo meum ciuem, nec comparo testamento Mille rates, namsi libitinam euaserit aeger GALLiTA.J Gallita orba diues suit circa tempora poetae. Cornelius per idem tempus opsulata ad Funucium Gallita Crispιnula, postea totius Euia ratii gratia obtinuit consulari matrimonia lumissa: σ apud Gaawibune Ariti

243쪽

tii; illis: max p.rens pecunia in orbitate, qua sonu morii teparibus tum aD L. PAcrius.J Hic item orbus erat diues: de quo Martialis.

citis ebur medicae Narteria cernis,habebis Munera quae cuperet Pamus eselua.

Pixis. J Nam qui nuncupabat vota pro alicuius rei eventu: ea libellis scripta templorum porticibus assigebat, quod in Octauio scribit Tranquillus: ait enim eum noluisse nunc pare vota in proximum lastrum, quamuis paratis iam & scriptis tabellis. VisTiTu R. J Tesitur. Postricus.J Scilicet templorum. Fu Ru A GENTE. J Sesnitiem suorum temporum notat, nam elephanti , qui olim in bellorum usum ducebantur, nunc a Domitian. dc aliis Imperatoribus in voluptatem & theatrum exhibentur. quod Plinius scribit: tradit enim in ludis Germanici elephantos edidisse quoiada motus inconditos in speciem saltationis,& naec saepe in spectaculis leguntur. Funu A GENTE. mauris Indiae & Ethiopibus: na ab his veniebant elephanti. REci Mo Losso. J Id est Pyrrho, in cuius aduentu Italia primu vidit elephantos, ut varro & Plinius scribunt. ccclxxii. anno urbis coditae.

IN PRAELi A TvRBAM. J Quod ut verisimile videatur.Plin. scribit. xx. clepliatos turritos cu sexagenis propugnatoribus certasse in theatro. NoviuM ET IsTRvM PAcvvlv M.J Duo captatores erant quos no

tat.

DEis ET c AyTATO Rinvs HoRvM.J Qui scilicet rogatur pro salutae Gallitae, id est elephas victima digna est, quae mactetur ab his qui volunt esse captatores Gallitae, quae est ditistima. ALTER.JScilicet Pacuuius, de quo insuperioribus satyris diximus. Ipuic ENi A. l l de Il filia mactanda, quemadmodu Iphigenia mactata suit: pro qua supposuit Diana cervam,& puella translata in Thauricam,sacerdos Dianae puella habita in summo honore est: vi Hero. scribit: ea Iphianas Ia a Lucrerio dicitur, & ab Home. apud quem Agamemnon sibi tres filias esset dicit: Chrysothemin Laodicem Iphianassam Lucretius. Cui de qua pam Triviai ad virginis ara Iphian p. turparunt languine surri

ET si NON sp ERAT.J Quamuis non speret captator deam supposituram ceruam pro filia. NEC co M PARO MILLE RATEs τεsTAMENTO. J Quasi dicat censeolduris faciendum testamentum quod captat amicus meus: quam si us mille ratium pro qua mactata est Ipui genia.

Del bis tantis in lusus carcere nasa.

Pos minium sane mira aeum: atque omnis Ioli Fors u

244쪽

Incedet victis rivalibuου. ergo vide quam unde opereprecium facit iugulata Guicenis.)Vivat Pacuvius quaeso vel Nestora totum P ideat quantum rapuis Vero, monIibus aurum Exequei, ncc amet qηemquam, nec ametur ab ullo.

INctvsvs c.ARcERE NAIsAE. Nassa instrumentum est piscatorium quo pilces egressu proli ibentur.Silius, Haud secus ad Ῥtrevi seleripi tor ad 'γndas,

Ore liuem patula texens de Irimine nasiam , Cautius ιnteriora ligat. Vota inquit haec nuncupat captator,ut cum orbus conualuerit eo metuo captus,& tanquam piscis in nassa conclusus nequeat euadere quin

scribat eum haeredem aliis repudiatis,& Mar. piscem orbo comparauiti si piscatorem captatori. V- π pisiatorem piscis amare reIA QVANTvM RAPvi T NERO. J Habebat infinitas opesinam Nero publicas At priuatas opes rapuit: ut scribit Tranquit. Fidenti. nassam exponit pro medico : O ridiculum caput i nec quamuis veram opinio nem in no uris scriptis legerit,homo nullius ingenii infinitae stultitiae. suum voluit emendare errorem : quod tamen multis in locis iacere conatus est: sed ita mea suis addit, ut nemo non intelligat quae recte dicit, u qua lant, aliena esse, de male ab ipso recitari. Iam valeat Fidentinus cum praeceptore.

IVNII IUVENALIS A VINATI As A TYRA XIII. TXemplo quodcumque malo committitur, ipsi Di Ficet autori.prima est haec visio quod si

Iudice nemo nocens absoluitur, improba quamuis Gratia fallacis Praetorti viceris urnam. 'αuid sentire putas omnes, Calvine,recenti

Dei celere es fidei violatae crimine λ sed nec Tum tenuis censu ubi contigit , vi mediocris

245쪽

Σας CALDERINI COMMENT.

Iacturae te mergat onus, nec rara vide nus quae pateris, casus multis bic cognitus, ac iam Tritas, o e medio fortunae ductus acertio. Ponamus nimios gemitus, si grantior aequo Non Lbet dolor esse viri, nec vulnere maior. Tu quamuis leuium minimam exiguamque malorum Particulam vix ferre potesssumantibin ardens Visceribus, sacrum tibi quod non reddat amicus

D pomum stupet haec qui iam post terga reliquit

Sexaginta annos Fonteio consule natus

Ai nihil in melius tot rerum proficis usu.

Magna quidem sacris qua dat praecepta libellis

p x rupto. I Caluinum, qui abnegata sibi pecunia vehementer an.

gebatur ita consolando lenit,ut tempora sua notet, quibus frequenter id accidebat. Prima consolatio est eum qui abnegauerit non esse liberatum cruciatu: quamuis iudices non damnauerint,cum conscientia ipsa hominem sceleratum torqueat. vRNAM PRAETORis. J Nam sortes in urnam coniectae in damnato ducebantur. Vir. si stor Minos a raram mamet. Licet inquit per gratiam euaserit vRNAM. s. iudicum& damnationem praetoris fallacis, tamen non est absolutus cruciatu. τε MERG AT JHoc est obruat,& cogat in desperationem. QVAE PATEOs.JAltera consolatio communi fortuna.sEx AGiNTA ANNos. edarguit leuitatemCaluini,quicum si natus sexagesimum annum,non didicerit usu rerum ferre tam exiguam calamitatem. Caluini praeterea meminit Mat. mali Poctae FONTE lo.JFonteius Capito consul, de quo Taci. uaritiam Fontei pia ιοnii ad modis assignandisi ut suae militia ordinibus integre mutaureat, nec flarii legati mensi ra,Crc. Plinius, ημ' Vipsano Cr Fonteia Cins Tranquil, lus,natm est. C. Casarpatre suo σ Fantris ci teneransulibu/.

Vistrix fortunae sapientia, dicimus auum Hos quoque salices qui ferre incommoda visae, Nec iactare iugum visu didicere magistra. 'ua iam sesta dies vi cessii prodere furem, Perfidiam, fraudes, atque omni ex crimine lucrum rauaesitum, o parios gladio vel tyxide nummosprari quippe boni: numero vix siunt totidem quot

246쪽

- IN SATYRAM XIII. Thebaram portae, vel Luitu homa Vili. Nona aetas agitur, peioraquesecula ferri Temporibu : quorum sceleri non inuenis ipsa

Nomen,o a nulloposuiι natura metalla. Nos hominum diuumque fidem clamore ciemus uanio Fesidium laudat vocalis agentem

Sportula. dissenior bulla dignis me; nescis duas habeat veneres aliena pecuniaὶ nescis quem tuasimplicitas riseum vulgo moueat, cum Exigis a quoquam ne peieret, es putei ustis Esse aliquod numen templis, araeque rubensi Guondum hoc indigenae vivebant more,pri quam meret agrestem posito diademate falcem

Saturnu fugiens, tunc cum virguncula Iuno, Et priuatus adhuc Idaeis Iviser antris, Nulla super nubes conuiuia carticolarum, P ecpuer Iliacus formosa nec Herculis uxor dyatos: se iamsiccato nectare tergens Trachia Vulcanus Liparaea nigra taberna.

Prodentsibi qui ue Deus, nec turba Deorum

vIcTRIx FORTUNAE sApi ENTIA. J Eos inquit laudamus, qui in ad uersis sua prudentia victores fortunae casum ek temeritatem contenrnufit. QvAE TAM FEWAJHoc dicit quoniam de scelere diebus sellis agere non licebat. PRODERE FUREMQVt in ea non audiatur aliquid de lare. VIX SvNT TOTiDEM QvoT THEBARvM PORTAE. J Alludit ad sep tem sapientes quos antiquitas venerata est, portae Thebarum in Boetia septem fuerunt,Homerus:

Et radanasimul notis cecidere sub armis, Moenia, 1uei septem fuerant portae. Et Ouidius: Et se item partos cum duce quam uesio. Idem Hesiodus, Thebae praeterea in AEgypto centum portis nobiles, quas inter miracula resert Pli. Thebae in Cilicia patria Andromaches, meminit Thebae in Lucano,ut Cato scribit.

NONA AETA s. J Non numerum secutus est nostrorum de aetatibus, qui quatuor tantum esse dixerunt. sed Graecorum qui ad octauam peruentur,Heroicam de Deorum & alias aetates interponentes,ad genera

metallorum referre non placet, quae septem si tu non enim diximus

247쪽

a 8a ' CALDERINI COMMENT.

aetatem electri, aut stanni, aut plumbi. Nos HOMINVM DivVMQVE Fi DLM. J Hoc est desperati homini , quasi dicat tu clamas quottidie d sperato animo Proh Deum & hominum fidem. spo RrvLA voc ALIs.JTemporum suorum morem norat: nam Poetae & patroni multis dabant cinnam & sportulam , ut ab his in actionibus laudarentur.Martia. quod tam grande sophos clamat tibι turba togata, Non tu Pompam, carna diserta tua est. spo Rrvi A vocALis.JId est homines qui accipiunt sportulam a Fessidio tvocem accommodent. FESSi Di V M. Malum causidicum,& ambitiosum suorum temporum notat. Fessi lio alterius meminit Horat .de quo hic intelligere ineptissimi hominis est. ΣvLLA Dic Nissi ME. J Id est digne habitu puerili cum habeas animum puerilem. xxicis. J Id est nemo est qui te non derideat, cum petis ne aliquis peieret, & ne deos offendat: deos enim nullos es Ie omnes iam cre

dunt.

nvs ENTi.J Sanguine hostiarum. rvr R i Li Acus.J.i. Ganymedes raptus ad locum quem Harpagum adipellarunt ab quod est rapio inter Caicenos & Priapenos fines: alii tamen, ut scribit Strabo, ad Dardanum raptum fuisse tradunt.

I alis Ct est hodie, cententagae sidera paucis

zminibus, miserom urgebant AtlanIa minori Pondere, nondum aliquissentius triste profo,di Imperium: aursicula Iomus cum coniuge Plutoπ, Nec rota, nec furiae, nec sexum, aut vulturis atri Parna sed infernis hilares sine regibus umbrae. Improbitas illa fuit admirabilis aeuo. Credebant hoc grande nefas, se morie piandum, M iuuenis veIalo non assurrexerat, se si Barbato cuicumquopuer: licet ipse videntriora domi farra, ct maiores glandis aceruos: . . Tam venerabile erat praecedere quattuor annis, Primaque pars adcosacra lanugosenecta: Nunc si depositum non inficietur amicus, Si reddat veterem cum tota erugine Lem,

risigios des, ct iusicis digna tabellis,

Guaeque coronata Astrari debeat agna.

regi m snctumque virum si cerno bimembri

248쪽

IN sATYRAM XIII. Hoc menstrum puero, es miranti iamsub aratro Pisicibus inuentis, es fartae comparo mulae Sotiritus, tanquam lapides effuderit imber.

Examcmque apium longa consederis uua Culmine delubri, tanquam in mare fluxerit amnis Gurgitibus miruta tis vortice torrens.

Intercepta decem querer eis sestertia fraude Sacrilega, qui si bis centum perdidit alter

Hoc arcana modo, maiorem tertim ista Summam,quam patule vix ceperat angulus arca3Tam facile es pronum es veros contemnere testes, Si moriatis idem nemo sciat. ab Ice,quantar Aucis Nubii Nidus. J Id homines putabant deos esse in caelo, cum pauci esse dicebantur: sed postea quam turbam deorum in caelo esse traditum est, nullos putarunt. SI cvLA cVM CONivGE PLUTO. J cum Proserpina quam rapuit in Sicilia, id est, nondum homines putabant essse factum deum maris Neptunum,& Plutonem apud inferos, nec rotam Ixionis. NEc s Axv M. J Quod scilicet ini pendet Tantalo, ut ait Lucretius vel Sisipho, quod magis placet. PRIMA PARs.l Primus locus dignitatis. Ouidius, Magna fuit quandam capitis reuerentia cani, Et Gellius item scribit a Lacedς moniis acceptum. PRO Dicios A FIDE s.l id est prodigii loco. T v scis II BELLis J id est aruspicina, ex qua prodigia procurabantur. Oscis .Quoniam ex Hetruria primum aruspices venerunt. sva ARATRO.Jldest puto tanti prodigi, esse, quanti si pisces reperirentur sub aratro.

svL E FO ET TJ Mula, inquit Plinius, peperisse in nostris se ann/libui, si diu

portentum quamuis Theiphrahuscribat eam parere in crearia: peperit,ut scrubit Herodotus, sub expugnatione Babylonis. LONGA CONfEDE RiT 6A. J Apes ostentum & prodigium faciunt,ut seribit Plinius, vita dependentes vel domibus vel templis: consederunt tamen in castris Diu si contrario eventu : nam prospere pugnauit ad Athelonem. LONGA v v A, dicuntur sacere uuam apes cum connexis pedibus pendent in speciem racemi. Vir. de apibus. Immensa que trahι nubes, iamque arboresὼmma Confluere,cr densis uam dιmιιtere ramis. Columella, Deinde quum examen glomeratum in proximo frangentis arboso ti ramν Gnsederit, animaduertita an tutum examen in stralem tui dua Dpm

249쪽

11ὸ CALDERINI COMMENT.

Percutit euentum viridis qua celligo panni Nam si deficeret maestam, attonitamque videres Hanc urbem, veluti Cannarum in puluere victis ronetvs bE.JId est, diuitibus qui possunt frui hac voluptate.

OMNiΛ CvM FACIANT. J Cum dent operam adultcriis &aleae etiam

ipsi.

Quin R ip ERT.J Quasi dicat,nihil resert an phonaci voce,an rudi legantur. CONTRAHAT uxoR.J Notat adulteria suorum temporum. AvREM E CALεNTEM.JNam rubentes aures in muliere sunt indices admissi paulo ante adulteri j: quod Antonius notauit in Octauia,s x- minam scilicet costularem e Triclino viri coram in cubiculu abductam, rursus in conuiuium rubentibus auriculis incoptiore capiIlo reductam: quod scribit in suspicionem adulteri j. Interea, iterum inuehitur in circentes ludos . in quibus occupata erat tota ciuitas. MEGAL IACAE MAPPAE.J Mappam intelligit, quae veteri instituto praetore ludorum circensium aurigae victori demitti solebat.Tranquill . de Nerone, unisurserumst oculis in circo maxima praebuit, absim liberta mit

tente m/ZZam. Iart. Cretatam praetor cum t et mittere mappam, Pratori mappamsubripii Hermogenes.

Si Mi Lis TR iv, piso.J Id est,habitu similis triumphanti. nam triumphalia gestabat ornamenta in circensibus,ut ante est dictum. Pn Eoo.JId est,iniustus & iniquus occupator. CABALLonvM.J Id est, ornamentorum & insenium triumphalium, quasi dicat qui assumit stibi caballos & triumphalia insignia,cum ci non debeantur sed triumphanti. COLLico.JId est coniecto, de dignosco. EvEN TvM PANNI vi Ri Dis.J Id est, quisnam inter aurigas sit adepturus pannum viridem, praemium scilicet in ludis circensibus, ut ante ethdictum. Fidentinus mappam cortinam viridem intelligit, & pannum viride aulaea quae extendciantur, denique omnia confundit antiquitatis ignoratione,praeter pauca quae a nobis accipit. iConsilibussectent iuuenes quos clamor es audax Sponsio quos cultae decet assedisse puellae. P Ura bibas vernum coutracta cuticula solem, E fugiatque togam iam nunc in balnea salua Fronte licet vadas quamquam solida hora sive iri sextum: facere hoc nant v quinque diebus

Continuis, quia sunt talo quoque taedia visae agna.voluptates commendat rarior Q. P . .

250쪽

Avnxx spossio .l Sponsio apud hunc & Mart.dicitur ea contentio αaltercatio quae fiebat depositis pignotibus,cum alij alium victorem sere

assumarent. Mart.

ne Scarpo fuerint m Incitato. TOGA M. Id est,iabores togatorum de comitum. IAM MNc IN BALNEA.JId est,quamuis non sit sexta hora, potestamen salua fronte,id est sine pudore accedere ad balnea, ut postea coenemus: hoc autem ait, quoniam sexta tantum hora lauabantur, ante luxurios aut dissoluti habebatur.Mart.In molico sexta Nerone calet. SALvΛ FRONTE. J Sine pudore.

IVNII IUVENALIS AQVINATIS,

s A TYRA DUO DECIMA. Ni tali Coruine die mihi Altior haec lux, 'ua festin promissa deas animalia ces es

Expectat: niueam reginae cerim ud agnam. Par vellus dabitur pugnantι Gorgone t Maura.

Sed procul exiensum petulans quaili hostia funem Tarpeio seruata Ioui Orontemque coruscat: uippe ferox vitulus templo maturus es arae, Spargendusique mero quem iam urit ubera matris

Ducere qui vexat nascenti robora cornu.

Si res ampla domi, simili que assectibin esset, Pinguior pulla traheretur taurin es ipsa Irole piger nec finitima nutritus in herba, Laia sed ostendens Clitumni pUcuasanguis Dei r a grandi ceruix ferienda ministro: Ob reditum trepidantis adhuc horrendaque passi . Nuper or incolumem sise mirantis amici. dam praeter pelagi casus, ct fulguris ictum api, densae caelum abscondere renebrae

NATALi.l pro Catullo, qui facto naufragio enatauerat,vota se persoluturui a diis pollicetur: mox in satyrani exit, reprehendens captatorcs, qui vota solent nuncupare,non pro amico, qui naberet liberos, ut C tunus,led pro orbo aliquo,cuius haereditatem captant propriis nominiae e

SEARCH

MENU NAVIGATION