Decii Iunii Iuuenalis Aquinatis Satyrae sexdecim; et in eas commentarii Isaaci Grangaei gymnasiarchae Vindocinensis, Bertrandi Autumni Nitiobrigis in senatu Burdigalensium patroni, Domitii Calderini Veronensis ... additus est rerum ac verborum index

발행: 1614년

분량: 340페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

CALDERINI COMMENT.

LANA Tis ANIMAL illus. J I n delitis vero habent vitulum de anserem, ut ait Herodotus.cARNisus Ilv MANis.JHinc totius satyrae indignatio assurgit, quod cum rebus villismis abstineant , saeuiant in homines. CARNivvs IMMANIs V EscI MBET. J Hoc refert ad rem gestaui, quam est narraturus,ubi scilicet Asyptii hostem comederunt. dicit aute ex stomacho nefas putant vesci his animalibus. de tamen carnibus humanis vescuntur tanqua in fas sit. Fidenti. vero ex praeceptoris disciplina ait AEgyptios vesci parentibus,& hoc amrmando legit, dignus fortasse ipse qui in epulas cadatur , liqua tamen etiam sera tam foedis carnibus vesci posset. v Lux Es. J in nono Odysseae apud Home. post coenam narrat Alcinoo a quo tu erat susceptus hospitio cursum suum ex Troia,de ut primu peruenit ad Ciconias populos in Thracia, deinde ad Lotophagos. ad Lestrigonas ubi socium absumpst Antiphates, ad Polyphemum,ubi sex amisit. TALE p AciNvs.J id est homines suille absumptos a Polyphemo de Antiphate. ARET A locus. J Is dicitur qui fingendis mendaciis auditores mouet ab arte verborum . nam αρεα, significat virtutem, de verba, unde aretalogus. & Tranquil scribit Augustum post canam areta togis delectatu in esse, dc Porphyrio scribit Plocium Crispinum dictum esse aretalogum,quoniam garrula carmina scripserit. LΞs TR iso N As de cvcto p As. JQui scilicet ederint homines.sYLLAM. J Qualem nobis narrat,vbisecit naufragium,ut est apud

Homerum.

sΑx A coNcv NTi A. JId est quod symplegades inter se concurrant de collidantur, ut scribit Home. de narrat Vlixes. 6REs PLENOs.l Nam Vlixes narrat Aolum sibi descendenti dedisse virem, in quo erant venti omnes aduersi, Sc liberum reliquisse Zephirum, qui nauiganti secundus erat,sociosque suos eo dormiente albitratos in elle thesaurum soluisse virem, de ventis exeuntibus se tempestate relatum ad AEolum,quc tempore ut ait cogitauit de consciscenda

morte.

ΠεLpENORA. J Helpenor ut idem narrat una cum quibusdam aliis sociis a Circe conuersus est in suem, sed omnes restitiui fuerunt in pristinam formam percussi tenui virga a Circe, quod ipse precibus impe

trauit.

DE co RcYREAJ Nam in Corc ra haec narrabantur ab Vlixe. svn Nucho τε sTE J id est cum nullus antea tale monstrum vidisset. coNsvLE iv Nco,quali velit narrare veram historiam ponit nomen con sulis ut ei fides habeatur. MOENIA copTi.J Coptos communis est AEgyptiis de Arabicis urbs, ut scribit Strabo. vltra Copton,im quit, na erat in extrema AEgypto. Iu-

302쪽

uenalis ad fines Arabiae cum cohortibus.cALiDAE.Job regionem calidam.

Nustus apud tragicos pepulin facitAccipe nostro

Dira quod exemplum feritas produxerit aevo. Inter finitimos veru atque antiqua simultas, moriale odium,es nunquam sanabile vulnus Aiaci adhuc Ombos,o Tenti . summus utrinque Inde furor vulgo,quod numina vicinorum is uterque locus,cum solos credat habendos

Esse deos,quos ipse coli sed tempores

Alterius populi rapienda occasio,cunctis Vis inimicorum primoribus ac ducibus,ne Laium hilaremque diem,ne magna gaudia carnis Sentirent positis ad templa, o compita mensis, Pervigilique thoro,quem luce, ac nocte iacentem Septimus interea sol inuenit.horrida sane AEgyptus sed luxuria quantum ipsi notaui Barbara famoso non caedit ripa Canopo.

vide quod se facilis victoria de madidis es

Blaesis atque mero titubanIibus.inde virorum Saltatus nigro tibicine, qualiacunque Unguenta istores multaeque in fronte corona: Hinc ieiunum odium. sed iurgia primasonare Incipiunt animis ardentibus,haec tuba rixae. Dein clamore pari concurritur, se vice telirauit nari manus,pauca sine vulnere malae Vix cuiquam, aut nulli toto cenamine nasus Integer. apiceres iam tota per agmina vultus

Dimidios, alias facies.s hiantia ruptis a genis plenas oculorum sanguine pugnos. Ludere se credunt i tamen Opueriles

Exercere acies,quod nullacadauera calcent.

Et sanae quod tot rixantis milia turba Sic vivunt omnesὶergo acrior impetus es iam Saxa inclinatis per homum quaesita Iaceriis

303쪽

3s 4 CALDERINI COMMENT.

Nuttvs populus JIn tragudiis,inquit,unius tantum auicerte paucorum scel us refertur, quod scilicet hominem apposuerant in epulas: sed ego ostendam populum uno consensu hominem comedisse. TENTin A.J inde Tentiritae incolae dicti sunt, post paruam Diosi olim urbs est, vi scribit Strabo, ex qua homines a crocodillis timentur,ut Psylli populi Aphricae a serpetibus,quod in spectaculis Romae sirpe visuna est,ut ait Strabo.Ouidius mutauit syllabam,

co,i Bos.l Mendosa dictio apud Ptolemaeum, Ombos pro Com

bos. ν

NvMiNA Vrci NORVM o Di T.JNam ut Diodorus scribit diuersorum stilum homines inuicem dii lentiunt, mutuo sibi impietatem obii

cientes.

Non RiDA fANE AEGYPTvs. J sensus est: haec pars AEgypti in qua ego sum,& res gesta est, inculta quidem est & horrida, sed tamen non minus luxuriatur & lasciuir, quam ea pals AEgypti,qoae eii ad Canopu: nam ut alibi ex Strabonis sentctia recitauimus, illic est Serapidis templum, quo nauigatur per fossam, quae die & nocte picna est nauiculis mulierum & virorum imprudentissime canentium & lasciuientium. Papinius, curua Therapnei tisiciviat ora Canopi. Fidenti. cx praeceptoris sententia intelligit, quamuis tota ta vi in Hanculta,tamen ad Canopam L cimi. o praeceptore ament iis mo discipulum amentiorem l non hic loquitur Iuue. de his qui lasciui ut ad Canopum, sed de Combis &Tentii itis,quorum luxu comparat cum Canopcubus, ut exponas. AEGYPIvs.l haec pars A sypti ubi sunt Tentiritae NIGRO TiaiciNE.J Ethiope,scilicet vel Arabe: nam ad eos fines sunt Tentiritae. fANA 8. J Hoc est putam neminem esse vulneratum,nisi aliquem intersecetini.

Incipiunt torquere,domefica Ieditione

la,nci hunc lapidem qualist Turnus se Aiax, Et quo Tydides percusili pondere coxam AEneae: sed quem valeant emittere dextraenta disiimiles, o nostro tempore natae, Nam genus hoc vivo iam decrescebat Homero. Terra malos homines nunc educat atquepusens. Ergo Dem quicunque aspexit, ridet es odit. Huerticulo repetatvrfabula postq*am Subsidiis auctis pars altera promere ferrum

ridet, O infestis pugnam instauraresagittis:

304쪽

meta figa celeri praestantibus omnibus instant

Pol vicina colunt umbrose rint apalmae.

Labitur hic quidam nimia formidine cursum Praecipitans,capiturque,ast istum in plurimasiectum

Tructa, acparticulas,ut multis monum unus

Sufferet,iotum corrosis ossibus edit Victrix turba,nec ardenti decoxit ahena Aut verubus: longum inque adeo tardumque putauit

EVE Iarefocos contenta cadauera crudo.

Hinc gaudere liber quod non violauerit ignem, vem summa cali rupium de parte Promutius Donauit rems lemento gratulones re Exultare reor. sed qui mordere cadauer Sustinuit nihil unquam hac carne libentius edit. Nam Icelere in tanto ne qua as,o dubites an mavoluptatem gulasenserit. vltimus autem Qui stetit absumpto iam toto corpore, ductu Per terrum digitis aliquid de faninegustat. Vascones ut fama est alimentis talibus usi Produxere animas sed res diuersa, sed illine Fortunae inuidia est. Eorumque ultima,casus Extremum,longa dira obsidionis egestas. Huius enim quod nunc agitur miserabile debet

Exemplum esse cibi, Dui modo dicta mihi gens Post omnes herbasiost cuncta animalia quicquid Cogebat vacui veniris furor vostibus ipsisPasiorem O maciem ct tenues miserantibus artus.

DOMEsτic A TELA sEDITIONE. J Id est saxa contorquent, quae sunt tela familiatia & in promptu agentibus seditionem virg.

Ianusue faces saxa olant. Fidenti. per ignorantiam exponit, dimeaica,auae habenturdo , mrasi ς' ro alibi non reperiantur saxa. tu expone,vidiai,domestica, id eli,solita familiaiia,consueta in seditione. TVRNvs ET AIAx.J . Hic locus est partim ex Vieg. nota hi briadi saxo Turni aduersus AEneam; partim ex Home. usque ad annulatio nem. nam Home. in vi. Iliados scribit Aiacem mulio maius saxum

305쪽

CALDARINr COMMENT. Guorum ope se auxilio gratae post munus aristae,

Contingunt homini veteris fastidia quercus. Pol viatium fecis volet, quem non pudet alio Per glaciem perone tegi, qui summovet Euros Pellibus inuersis peregrina,ignoIaque nobis Ad scelus atque nefas quecunque est purpura ducit.

Haec isti veteres praecepta minoribus: at nunc

Post em autumni media de nocte suppinum

Clamosus iuuenem pater excit t.accipe, ras,

Scribe puer,vigila,causas age, perlege rubrast uaterum leges,aut vitem poscet Aello. Sed caput intactum buxo, naresque pilosas

notet O grandes miretur Laelius alas.. Dirue Maurorum arietas, castella BrigantumVι locupletem aquila tibisexagesimus annus erat aut longos castrorum ferre labores Si piget, se trepidum soluunt tibi cornua venirem Cum lituis audita, pares quod venderepsis Pluris dimidio nec tefastidia mercis Vlum pubeant ablegandae Tiberim ultra, Hec credas ponendum aliquid discriminis intre

Quo nuM op g ret Auxi Lio.JPeriphrasis est Bacchi & Cereris ex catimine Virgiliano, quamuis Macrobius de Probus per Liberum illic Solem interpretet ur,per Cererem Lunam,quasi dicat, quum Liber & Ceres dederint nobis panem de vinum,aegre ferrent si non haec coleremus. Virg. chaoniam pinguigiandem mutauit arasta. PERONE.Jpero ex crudo corio calciamentum erat,quo & in bello utebantur Virg.crussiu tegit ahera pero. & in venationibus aduersus nives, ut scribit Horat. sT FINEM AvTvMNi.J Quia tunc homines vigilare de lucubrare in v BRAs.JId est,miniatas. Nam minium,ut etiam Plin. scribit in vol minum scriptura usurpabatur. . PO cE viTEM.JId est centurionatum n quo vitis gestabatur, ut ante est dictum. Poscr,scilicet ab Imperatore. Li BEL o supplici. NAREsura Loo As.l Nam Pilosi homines maioris roboris risi

mantur.

306쪽

I .ctavs.lLaelium ponit pro eo qui militiae curam suis temporibus habebat.Fac inquit ut Laelius a quo es scribendus centurio, & in militiam, te negligentem cultum corporis videat mam ita putabit idoneum militem. Quid suspicatur Pidentinus duce praeceptore suo Laelium accipi hoc loco pro eo cuius meminit Mar. rna ille Locrius dicebatur,& theatri non militiae curam' habebat. Buxo.JId est, pectine:nam ex buxo fiebat. Mart. Multifida buxus qua tibι dente datur. GRANDrs ALAs.JId est grandibus pilis hispidas. nam virilitas indicium dat ex pilis,cum alibi, fruticantibus tum Ab abi, quo tempore adulti dicu-tur hircosi ob foetorem hircinum. Di Ru E MAvRORUM ATr Ei As.l Id est in Mauritaniam extremam,aut ad caput Rheni ubi sunt Brigates populi,& illic euersis oppidis age ingentem praedam, quia scilicet in his locis tunc arma erant Romana. Ar-TEiΑs,alij accipiunt tigna Maurorum atteias mapalia significare. ego fotius intelligo hoc significare Mauritaniam ad extremam partem Gyae. Dionylius, umm.m Liben Irabitant Ooteles 3ndas, Alcide rua sunt statuae, Maurusia plebei. CAsTELLA BRiGANTvM.J Brigantes populi iuxta caput Rheni Ptole

maeus,ad caput RFens Tagetium Brigantium.

SEx Acrsi Mus ANNUs. J Nam sexagesimo anno mittebantur a militia, ante missio non concedebatur. Quo D VENDERE Possis.JNunc docet filium exercere vilissimam etiam negotiationem, modo faciat lucrum. SoLvvNT VENTREM.JEx re naturali: nam ex timore aliquando soluti

tur venter.

ABLEGANDAE.JEtiam si ea merces sit quae fuerit msttenda ultra Tiberinae intelligit negotiationem coriorum : nam animalia excoriabanturi 3 ans-Tiberim. Mart. Uerum trans-riberina cutis.

Vnguenta. se corium lucri bonus est odor ex re Gualibet ista tuosententrasemperan ore Versetur iis atque ipso Ioue digna Poetae. Vnde babeas quam nemo, sed oportet habere. Hoc monstrant vetulae puero poscentibus assem, Hoc discunt omnes ante alpha or beta puelia. tibin instantem monitu quemcunque parentem Sic possunt affari ic o vanis ime, quis te Festinare iubet meliorem praesto magistro ,

Discipulum .securus abi,uincem ut Aiax Praeteriti Thelamonem ut Pelea vicit Achillis, Parcendum est teneris nondum impleuere medullas

Natura mala, nequitia es cam pectere barbam

307쪽

IN s A TYRAM XIV.

Coeilius obiecit Calsiirnio Bestiae quod uxores dormientes necasset:& omnes mortuis elle eius digito, quo scilicet genitalia earum cui aconito tetigerat. RELicris MEris J Hoc est ultra metas. nam aurigarum disciplina erat, ut a carceribus discedentes ad metam celerius peruenirent, quae rotunda erat: de eam lustrarent septies: quem ambitum qui primu absoluerent, declarabantur victores, indomiti equi ad metam non

subsistebant .Filius, inquit, non solum ad meta perueniet, sed praeteribit suo impetu elatus. M ENicu Evs. J Thebanus pro salute patriae morti se obiecit, ut scribit Ci. sed Epamin undae Thebani gloria efficit, ut huius laus obscurior sit, nam Thebani solum Epamin undam praedicant.

In quorum sulcis legiones dentibus anguis

Cum chpeis nascuntur,s horrida bella carissisnt Continuo, tanquam se tubicen surrexerit una.

Ergo ignem cuius Irintilias ipse dedisti

Flagrantem o late rapientem cuncta videbis. 72c tibι parcetur misero repidumque magistrum In cavea magno fremitu leo tollet alumnus. Nota mathematicis genesis tua sedgraue tardas Expectare colus : moriens stamine nondum Abrupto. iam nunc ob as,or vota moraris: Iam torqueI ruuenem longa se ceruina sinestas. Ocius Archigenem quaere: atque eme quod miridates Composuit , si vis aliam decerpere sicum, Atque alias tractare rosas . medicamen habendum est. Sorbere ante cibum quod debeat aut pater aut rex. Monstro voluptatem egregiam, cui nulla theatra, Nulla aequare queas praeroris pulpita lauti,

Sispectas quanto capitis discrimine constant

Incrementa domus: aerata mulius in arca

Fisius, o ad virilem ponendi Castora nummi: Ex quo Mars vlior galeam quoque perdidit, ores,

Non potuit seruare si s. ergo omnia Florae, Et Cereris licet, or Cybeles aulea relinquas. Tanto maiores humana negocia ludi. IN QVORVM succis. J Designat sabulosam historiam Cadmi, ve& quod de Minicbeo dixit noulosuin ostenda, vel certe ut Thebas

ii iij

308쪽

delignet eius patriam hac periphrasi quod placet. ALvMNvs.J Hoc dicit fortas te ex temporum historia. nam leo mansuetus temporibus Domitiani in theatro magistrum 1 quo fuerat educatus lacerauit. Martialis. Laserat ιngrato leo perfidus ore magistrum. NOTA MATHEMATicis.J Hoc est quamuis ex astrorum ratione qua mathematici nouerunt vita tua pendeat: tamen filius astroru cursum interpellabit. nam te interficiet ante destinatum tibi diem a fatis.

Osset As. J Molestus es filio tanquam obstcs quominus agat quicquid velit. SENECTvs ct Rui NA. JQuae ei molesta est: ac si vixisses diu vi ce

uu s: Plin. iri ceruis in consese longa post. e. annes aliquibus captis cum torquia bus aureιs quos Alexander magnus addiderat, adapertis cutem magna obsitate.

Quon MiΤRRIDATEs. J Id est, antidotum de quo ante di tum est. PATER AvT REx.J.Id est quo remedio non minus indiget iam pater in tanta filiorum prauitate, quam qui habet regnum. NuMMI PONENDI AD c AsTOR A viGILEM. J Ostendit imprudentiam auaroau qui periculo vitae pecunias acquirant, quas saepe solenta mittere depositas apud nummularios. nam paulo ante, inquit, mensari j qui erant in tertio foro, ad aedem M*rtis vltoris, spoliati omne depositam apud se pecuniam amiserunt: adeo ut iam ad alterum forum sint deponendae, ubi est aedes Castoris. quod nonnulli dicunt de aerario publico, quod prius fuerit in aede Martis, & postea translatum ad aedem Castoris . plane falsum est. nam aerarium publicum in aede semper suit Saturni, nec hic de pecunia loquitur publica, sed de priuata: AD CasToRA. Id est, apud nummularios, qui sunt in altero foro ad aedem Castoris. aedem Castoris in foro suisti scribit Tranquillus de Strabo.

MARs. J Idest mensari j qui sunt in tertio soro ubi templum est Martis vltoris,cuius meminit Tranquillus. GALEAM QUOQUE. J Id est, ornamenta etiam templi.

OMNiΑ FLORAE. t Id est relinque ludos Florales.Cereris& Megale sacos.& specta humana negocia, in quibus maiores sunt ludi. ta maior voluptas spectandi.

An magis oblectant animum iactata perauro Corpora cluique solent rectum descenderefunem, Quam tu Coratia stemper qui puppe moram, Atque habitas Coro semper tollendus es Austro Perdiim a Siculis sacci mercator olentis: Qui raudes pineui antiquum de tittore Cretae P sum se municipes Iouis aduexisse lagenas. Hic tamen ancipiti sirens vestigia planta -Victum illa merce eparn, brumamru amemrae

309쪽

IN s A TYRAM. XIV. zDIlla reste canet: tu propter mille talenta,

ct cenIum vilias temerarius aspiceportus, Et plenum magnis trabibus mare: plus hominum is iam In pelago. ventra classis quocunque vocat te Spes lucra nee Carpathium fetulaque tantum

Auruora transiliet: sed longe Calpe relicta Auditi Herculeo stridentem gurgit olem. unde opere pretium est . ut tenso folle reuerti Inde domum posiis,tumidaque superbus aluta Oceani monstra, se iuuenes vidisse marinos.

AN.J comparat nunc ludos qui exhibentur in theatro cum iis quae in rebus humanis ridenda sunt. & haec ostendit este maioris voluptatis si spectemur,quam ludos theatrales. PεTAuno. J Petaurus a Marcello petaurista etia dicitur: is est qui corpus per circulos immittit πιέομαι quod est volo. nam volare vide

tur. Mar.

quidpi per Praciles ias Petauri 3 Et alibi. Qua rota transemisia totum ι acta Petauro. Meminit Firmicus in astronomico, qui affirmat tales homines nasci sub Delphine. Fidenti. scripserat Petaurum esse montem, & nescio quas ineptias more suo: sed scriotis no: tris nugas i uas emendauit, ubi non omnio vel pertinax fuit, vel praeceptore caruit: sensus est: an maiorem voluptatem affert petaurus in theatro quum iacit corpus per circulos, vel funambulus qui incedit per lanem quam mercator qui nauigat propter opes maiore periculo vitae , quam petauius & Lunam bulus in theatris ludant. Puppa comTIA.Jldester ab uda de piratica . nam Cilices piratae erant: ut ante est dictu: vel coricia exponas, nam permanet in ii militudine theatri. theatruenim croco dc vino spargebatur, ut in commentariis Martialis dixtinus:& tunc lubricum erat. Martialis. Lubrica concio quamuis sint pulpita n3mbo.

Ait igitur petaurus &funabulus non magis lubrico loco sint, quum ludunt, & praecipiti ad fallenda vestigia in morte,quatucia es in naui, quae quidem coricia est & lubrica in mortem,tanquam sparsa croco,

ut etiam theatrum.

SAcci OLENTis. J Crocum ut puto intelligit, nam Siculi ut scribit Stra. frumentii crocum . mel, pecora pelles,lanas in urbem mittebat:& siccanium crocum appellat papinius in syluis. PAssv M.t Palliam vini genus est, quod olim E Creta mittebatur ex Vua , quam inviis Graeci, nos apiam & sirpulam appellamus: fit pluribus modis, sed diligentiores uuas siccant sole,donec paulo amplius dimidium pondus supersit: grana eximunt quae madefacta vino donec

310쪽

Tamis parta malis cura maiore metuqoe i.

Seruantur, misera est magni custodia censo . Di ossiis praedives hamis vigilare cohortem Semorum noctu Licinus iubet, attonitus pro

Electro signirique suu: phrritaque columna, Atque ebore, es lata testudine. Alia nudi Non ardens Onici, si fregeris altera se: Cras domu atque eadem plumbo commissa manebit.

NON OVs MENTEs.JMult inquit,sunt stultorum genera: Alij enimalia re in laniunt, ut etiam Fiden. talsa autorum interpretatione. hoc quoque,inquit , insanie genus est quod ij nauigam tot periculis ut acquirant Opes.

1LLE sostonis. J Orestis furorem notat qui furias expauescebat, quum etiam in manibus Iphigeniae sororis ellet, a qua purificatus est: alii Electram intclligunt, quum tamen id abs uidum sit, nec huic loco

conueniat.

acNi. J id est sicibus surialibus.

Hic. J Scilicet Aiax. Aiax enim superatus in armorum iudicio versus est in surorem , & sumpto flagello boues cadebat . quos per amentiam putabat esse modo Vlyxem, modo Agamemnonem. extat Sophoesis tragoedia,quae Aiax ferens flagellum inscribitur. TvNi Cis ATQUE LAcERNis. J Id est quamuis non insectetur lacernatos N tunicatos iudiccs& homines & neminem caedat, tamen eget curatore qui nauigat, id est, est insanus. coNs CisVM ARGENTUM iN TvLos. J Hic totus versiis est periphrasis pecuniae : nam pecunia signata est variis imaginibus & titulis,ut Digis, qua di isis, naui,Iano, pecude,victoria:vnde numi Vtistoriati, quod Plinius scribit,iae paginam illius recitem. bes Tio M TONAT. J Id est tonitrua haec non minantur tempestatem ait scilicet auarus,sunt tonitrua inquit qualia sunt aestate. svppici εNT. J Id est necesse erit sit contentus pannis velantibus in .

picTA.JId est pendente ex collo, more naufragi, Persius:

Cantas quum te in trabe pictam, Ex humero partes.

Et terno. J Id est phialis suis ex electro. Electrum autem aurum est ubi sit quinta argenti portio. Homerus regiam Menelai fulsiste scribit

electro, auro argento, ebore. coLUMNA PHRYGIA.J . l. ex marmore snadico: quod phrygium est, ut scribit Stra.

Ero Re.J Pro pedibus mensarum eburneis.

SEARCH

MENU NAVIGATION