Decii Iunii Iuuenalis Aquinatis Satyrae sexdecim; et in eas commentarii Isaaci Grangaei gymnasiarchae Vindocinensis, Bertrandi Autumni Nitiobrigis in senatu Burdigalensium patroni, Domitii Calderini Veronensis ... additus est rerum ac verborum index

발행: 1614년

분량: 340페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

Humanae mentὐ vitium . quam aeua copi o Immodici census : nam tu es qui siura vult, Ei est ori vult quae reuerentia irreum trauu mei us uot pudor isi unquam properantis auari ZInuue conIι ura catulo es costibus istuo pueri Marim dicebar Hernicus olim, - Vestino quesenex fanem quiramus aratro uisuiu es mensis,laudans hoc numina ruris.

sciric ET ET MORBis. J Ironia est Poctae respondentis auaro quasi dicat, etiam si fue i is di ucs non poteris carere aliis incommodis. Qv AN TvM sun TATio J Sub Roinulo, ut inquit Pinius, bina iugera singulis fatis erant, nullique maiorem mosum agri attribuit populus Romanus. Dona vero codem autore imperatorum & sortium ciuium amplissim i habebantur, quantum quis uno die plurimum circumarauisset, Liuio in septimo autore. Lata demum est lex, ne plus quingentis agri iuge cibus alicui pollidere liccret. VEL PYRRVM iMMAN M. JId est, qui passi essent vulnera aduersus Pyrrhum regem Epirotaru, qui ad Asculum in agro Piceno cum Dentato consule bis praelium conseruit,in quo ceciderunt sex Romanorum m ilia, ut Hieronymus historicus tradit. Dionysius vero autor est semel tantum pugnatum fuisse , cessas teque praelium vulnere Phyrrhi brachio hasta transfixo,utrinque cecidisse supra quindecim hominum millia. BiMA ivo ERA. J Imo septem iugera accepit Dentatus consul,ut scribit Columella, Pyrrho Italiae finibus pulso. HAvo i NGRATAE. J Propterea quia tantum bina iugera daren

tur.

TR s nouisi. J Alludit ad communem habitationem, & ius trium

natorum.

Nos TRO NON surpici T HORTO.J Id est,habemus ampliores hortos nunc qua antiqui agros. Plinius. virdama Cr piscinas Auat habere maiores, Hortus in legibus duodecim tabularum prisca didtione hqredium dicitur,unde haerediolum apud Columellam. MAR vs.l Fidentinus Marsum Poetam intelligit δ: Vestinum cuius in Nerone meminit Tacit ias, O stultum hominem di amentiorem futurum, nisi has ineptias suas sentcntia nostra addita emendare tentasseti Nos de Marso sene ex Marsis populis dc Vestino ex Vestinis intelligini': nam Mars.Vestini, Hernici colendis agris praeter caeteros olim intenti fuerunt. Ex frugalitate igitur antiqtioru,& non esto diuitiatu studio sui temporis luxum vituperat & cupiditatem, introducitque verba Marsi senis & V estini ad filios.De Marsis & Vestinis populis alibi diximus, sententia Strabonis.

ii i

292쪽

CALDERI Ni COMME N T. Guorum ope es auxilia gratae post munus aristae,

Contingunt homini veteris fastidia quercus. Nil vetitum fecis volet,quem non pudet alio Per glaciem perone tegi, qui summovet Euros Pellibuου inversis. peregrina,quoiaque nobis A scelus,atque nefas quecunque est purpura ducit

Haec isti veteres praecepta minoribus: at nunc

Post sinem autumni media de nocte suppinum

Clamosus iuuenem pater excita .accipe,caeri, Scribe puer, vigila, causas age, perlege rubrast Maistrum leges aut vitem posce libello. Sed caput intactum buxo, naresque pilosas . notet orgrandes miretur Laelius alas. Dirue Maurorum atIeias, castella BrigantumVι ocupletem aquila tibi sexagesimus annus erat,aut longos castrorum ferre labores Si piget, o trepidum soluunt tibi cornua ventrem Cum lituis audita, pares quod vendere possPloris dimidio, nec te fastidia mercis Vlum pubeant ablegandae Tiberim ultra, P sc credas ponendum aliquid discriminis intra

Quo vM opa ret Auxi Lio.JPeriphrasis est Bacchi & Cereris ex carmine Virgiliano, quamuis Macrobius de Probus per Liberum illic Solem interpretetur,per Cercrem Lunam,quasi dicat, quum Liber & Ceres dederint nobis panem & vinum,aegre ferrent si non haec coleremus. Virg. chabniam pingogiandem mutamiarista. PERONE.JPero ex crudo corio calciamentum crat, quo & in bello utebantur Virg.crudus regit altera pera. de in venationibus aduersus nives, ut scribit Horat. sT FiNEM AVTvMNi. J Quia tunc homines vigilare de lucubrare i

cipiunt. .,

Ru BRAs.JId est,miniatas Nam minium,ut etiam Plin. sicribat in voI minum scriptura usurpabatur PoscE viTEM.JId est centurionatum n quo vitis genabatur, ut ante elidictum. Poscr,scilicet ab Imperatore. Li BELLO supplici. NAREs r i L os A s. J Nam pilosi homines maioris roboris Eu

293쪽

LAELivs.lLaelium ponit pro eo qui militiae curam suis temporibus habebat. Fac inquit ut Laelius a quo es scribendus centurio, & in militiam, te negligentem cultum corporis videat:nam ita putabit idoneum militem. Quid suspicatur Fidentinus duce praeceptore suo Laelium acciri hoc loco pro eo cuius meminit Mar. rna ille Loctius dicebatur.& theatri non militiae curam h abebar. Buxo. J id est,pectine: nam ex buxo fiebat. Mart. Multi a buxus qua tibi dente datur. GRANDrs ALAs.JId est grandibus pilis hispidas. nam virilitas indicium dat ex pilis cum alibi, fruticantibus tu .b abi, quo tempore adulti dicu-tur hircosi ob istorem hircinum. Di Ru E MAvRORVM ATr Ei As.l Id est in Mauritaniam extremam,aut ad caput Rheni ubi se ni Brigates populi,d: illic euersis oppidis age ingentem praedam, quia scilicet in his locis tunc arma erant Romana. AT- τε 1 As, alij accipiunt tigna Maurorum atteias mapalia significare. Nopotius intelligo hoc significare Mauritaniam ad extremam partem G-byae. Dionylius, ed rummam Liben habitant octieus distas, Alcide 1ua sunt statuae, Maurum plebes. CAsTELLA BRiGANTVM.J Brigantes populi iuxta caput Rheni Ptolomaeus, d caput Gen ι Tagetium Fragantιum. SEx Acrsi Mus ANNvs. J Nam sexagesimo anno mittebantur a militia, ante missio non concedebatur. Quo D VENDERE Possis.JNunc docet filium exercere vilissimam etiam negotiationem,modo faciat lucrum. SoLvvNT VENTREM.JEx re naturali: nam ex timore aliquando soluti

tur venter.

ABLEGANDAE.JEtiam si ea merces sit quae fuerit mittenda ultra Tibe.rimrintelligit negotiationem coriorum : nam animalia excoriabantur

trans -Tiberim. Mart. Uerum trans-riberina cutis.

Vnguenta. se corium,lucri bonus est odor ex re citialibet,illa tuo sententia semper in ore Versetur diis atque ipso Ioue digna Poetae. Vnde habeas quaerit nemo sed oportet habere. Hoc monstrant vetulae puero poscentibus assem, Hoc disiunt omnes ante alpha or beta puelia. Talibus instantem monitu quemcunque parentem Sic possunt asseri dic o vanis ime, quis te Testinare iubet meliorem praesto magistro ,

Discipulum. securus abi, vinceris ut Aiax Praeteriis Thelamonem ut Pelea vicit Achisies, Parcendum est teneris nondum impleuere medullas

Naturae mala, nequitia est campectore barbam

294쪽

IN s A TYRAM XIV.

Coeilius obiecit Calsurnio Bestiae quod uxores dormientes necasset: de omnes mortuis esse eius digito, quo scilicet genitalia earum cui

aconito tetigerat.

RELlcris MErisi Hoc est ultra metas. nam aurigarum disciplina erat, ut a carceribus discedentes ad metam celerius peruenirent, quae rotunda erat: de eam lustrarent septies: quem ambitum qui primu absoluerent, declarabantur victores, indomiti equi ad metam non

subsistebant. Filius,inquit, non solum ad meta perueniet, sed praeteribit suo impetu elatus.11 εNicii Evs.J Thebanus pro salute patriae morti se obiecit, ut scribit Ci. sed Epamin undae Thebani gloria efficit . ut huius laus obscurior sit, nam Thebani solum Epaminundatu praedicant.

In quorum sulcis legiones dentibus anguis

Cum clypeis nascuntur,or horrida bella capessisnt Continuo, tanquam es tubicen surrexerit υna.

Ergo ignem cuius scintillas ipse dedisti

Flagrantem o late rapientem cuncta videbis. Uc tibi parcetur misero,trepidumque magistrum In cavea magno fremitu leo tollet alumnus. Nota mathematicis genesis tua sedgrauerardas Expectare colus: monens stamine nondum Abrupto. iam nunc ob as,or vota moraris'. Iam torquet iovenem longa se ceruina sininus. Ocius Archigenem quaere: atque eme quod Mitridates Composuit si vis aliam decerpere sicum, Atque alias tractare rosas. medicamen habendum est. Sorbere ante cibum quod debeat aut pater aut rex. Monstro voluptatem egregiam, cui nulla theatra, Nulla aequare queas praetoris pulpita lauti, Sispectas quanto capitis Hycrimine constant

Incrementa domus: aerata mulius in arca

Tisius, s ad vigilem ponendi Castora nummi: Ex quo Mars ultor galeam quoque perdidit, or res,

Non patuit seruare siuas .er o omata Florae, Et Cereris licet, or Cybeles aulea relinquas. Tanto maiores humana negocia ludi. IN QVORVM succis. J Designat fabulosam historiam Cadmi, vo&quod de Minicbeo dixit Doesolain ollenda, vel certe ut Thebas

ii iii

295쪽

designet eius patriam hac periphrasi quod placet.

ALvMNvαὶ Hoc dicit fortaue ex temporum historia. nam leo mansuetus temporibus Domitiani in theatro magistrum i quo fuerat educatus lacerauit.Martialis. Laserat ingratote. perfidus Ora m gistrum. NOTA MATHEMATicis.l Hoc est quamuis ex astrorum ratione qua mathematici nouerunt vita tua pendea tamen filius astroru curtum interpellabit. nam te interficiet ante destinatum tibi diem a fatis.

Osset s. J Molestus es filio tanquam obstcs quominus agat qui quid velit. SENEcTus crRvi NA. JQuae ei molesta est: ac si vixisses diu vi ce

uus: Plin. ira ceruis in confessa longa post. c. annes aliquibus captis cum torquia but aureis i s Alexander m gnus addiderat, adapertis cute in magna obsitate.

QVOD Mi THRioATEs. J Idest, antidotum de quo ante dictum est. PATER AvT REx.J.Id est quo remedio non minus indiget iam pater in tanta filiorum prauitate, quam qui habet regnum. NuMMi PONENDI AD c AsTOR A viGILEM. J Ostendit imprudentiam auaroau qui periculo vitae pecunias acquirant, quas saepe solenta mittere depolitas apud nummularios. nam paulo ante, inquis, mensari j qui erant in tertio foro, ad aedem Martis vltoris, spoliati omne depositam apud se pecuniam amiserunt: adeo ut iam ad alterum tum sint deponendae,ubies aedes Castoris. quod nonnulli dicunt de aerario publico,quod prius fuerit in aede Martis, & postea translatum ad aedem Castoris. plane falsum est. nam aerarium publicum in aede semper fuit Saturni,nec hic de pecunia loquitur publica, sed de priuata: AD CAsTORA. Idest, apud nummularios, qui sunt in altero foro ad aedem Castoris. aedem Castotis in foro suisse scribit Tranquillus de Strabo.

MARs. J Idest mensaris qui sunt in tertio soro ubi templum est Ma

tis vltoris cuius meminit Tranquillus. GALFAM QUOQUE.J Id est, ornamenta etiam templi.

OMNIA FLORAE. lldest relinque ludos Florales.Cereris & Megale sacos.& specta humana negocia, in quibus maiores sunt ludi. α maior voluptas spectandi.

An magis oblectant animum iactata pessuro Corpora , quique solent rectum descendere funem, Guam tu Cori Ira semper qui puppe moram, Atque habitas Coro semper tollendus es Austro . Perditus a Sicutis sacci mercator olentis: Put eaudes pineui antiquum de iistore Cretae Passum, se municipes Iouis aduexisse lagenas. HAc tamen ancipiti Mens vestigia planta

Victam illa mercedeparat, brumamrue famemrae

296쪽

Illa reste cauet: tu propter mille talenta, Si centum villas temerarius aspicetortus, Et plenum magnis trabibus mare plus hominum es iam In pelago. veniet clusiis quocumque vocat te Spes lucri,nee Carpathium, Iutique tantum

Equora transiliet: sita longe Calpe relicta Auditi Herculeo stridentem gurgite solem. Grande oper rectum es, ut tenso folle reuerti

Inde domum posiis umidaque superbus aluta Oceani monstra, o iuuenes vidisse marinos.

AN.J comparat nunc ludos qui exhibentur in theatro cum iis quae in rebus humanis ridenda sunt. & haec ostendit esse maioris voluptatis si spectentur,quam ludos theatrales. P ετ Auno. J Petaurus a Marcello petaurista etia dicitur: is est qui corpus per circulos immittit m quod est volo. nam volare vide

tur. Mar.

euidsiper Pacilis , as petauri Et alibi. Qua rota transmisia totιens impacta Petauro. Meminit Firmicus in astronomico, qui affirmat tales homines nasci sub Delphine. Fidenti. scripserat Petaurum esse montem, & nescio quas ineptias more suo: sed scriptis noliris nugas tuas emendauit,ubi non omnio vel pertinax fuit, vel pra ceptore caruit: sensus est: an maiorem voluptatem affert petaurus in theatro quum iacit corpus per circulos, vel funambulus qui incedit per funem quam mercator qui nauigat propter opes maiore periculo vitae , quam petaurus & funambulus in theatris ludant. Puppa coRrri A.Jldestera buda&piratica. nam Cilices piratae erant: ut ante est dristu: vel coricia exponas, nam permanet in similitudine theatri. theatruenim croco & vino spargebatur, ut in commentalus Martialis diximus:& tunc lubricum erat. Martialis. Lubrica toricio quamuis sint pulpita nymbo. Ait igitur petaurus de funabulus non magis lubrico loco sunt, quum ludunt, & praecipiti ad fallenda vestigia in morte,qua tu cu es in naui, quae quidem coricia est dia lubrica in mortem,tanquam sparsa croco,

ut etiam theatrum.

SAcci OLENTis. J Crocum ut puto intelligit, nam Siculi ut scribit Stra. frumentu crocum . mel, pecora. pclles,lanas in urbem mittebat:& siccanium crocum appetitit Parin tu in sylvis. PAssv M. J Pallum vini genus est, quod olim E Creta mittebatur ex Vua , quam tiis Graeci, nos apiam & sirpulam appellamus: fit pluribus modis, sed diligentiores uuas siccant sole,donec paulo amplius dimidium pondus suprasit: grana eximunt quae madefacta vino donec

297쪽

Dum rogat. 9 picra se tempestate tueum

Seruantur, misera est magni custodia censi . Ds his praedives hamis vigilare cohortem Semorum noctu Licinus iubet, attonitus pro

Electro. signisue suo: ph giaque colamna, Atque ebore, O LIa testudine. Alia nudi Non ardent Θnici, sifregeris altera fucias domus, atque eadem plumbo commissa manebis.

NON OVs MENTEs.J Multa inquit,sunt stultorum genera: Alii enimalia re in laniunt, ut errain Fiden. talsa au torum uaterpretataone. 5. hoc quoque, inquit , insanie genua est quod ij nauigant tot periculis ut acquirant opes.

iLLE sostonis. J Orestis furorem notat qui furias expauestebat, quum etiam in manibus Iphigeniae sororis ellet, a qua purificatus est: alii Electram intilligunt, quum tamen id abs uidum sit, nec huic loco

conueniat.

acNi.J Id est facibus furialibus.

uic. J Scilicet Aiax. Aiax enim superatus in armorum iudicio versus est in furorem, & sumpto flagello boues caedebat quos per amentiam putabat esse modo Vlyxem, modo Agamemnonem. extat Sophoclis tragoedia,quae Aia ι ferens flagellum inscribitur. TvNi Cis AT E LACERNis. J Id est quamuis non insectetur lacernatos S tunicatos iudicis & homines de neminem caedat, tamen eget curatore qui nauigat,id est, est insanus. coNsCisvM ARGENTUM iri Ii TvLos. J Hic totus versus est peri-ιhrasis pecuniae: nam pecunia si nata est variis imaginibus & titulis ut igis, quadr igis naui, lano,pecude,victoria:Vnde numi Victoriaci,quod Plinius scribitine paginam illius recitem. .esTivvM TONAT. J Id est tonitrua haec non minantur tempestatem ait scilicet auarus,sunt tonitrua inquit qualia sunt aestate. svppici εNT. J Id est necesse erit si contentus pannis velantibus in

picTA.JId est pendente ex collo,niore naufragi, Persius: Cantas quum re in tralapithim, . Ex humero pertes. Externo. J Id est phialis suis ex electro. Electrum autem aurum est ubi sit quinta argenti portio. Homerus regiam Menelai fulsisse scribit electro, auro. argento, ebore. cOLUMNA PHRYGIA.J .i. ex marmore sinadico: quod phostium est, i scribit Stra. . . t

EroRE.ὶ Pro pedibus mensarum eburneis.

298쪽

cALDERINI COMMENT.LHA τasTvmN2.J Id est pro lectis discubitoriis tectis putaminibus

testudinu m,ut ante est diei una.

Sensit Alexander testa cum vidis in ista Magnum habitatorem, quanto foeticior hic qui Nil cuperet, quam qui totum Hiposceret orbem, Passurus gestis aequanda pericula rebus. Lum numen habes, sisitprudentia sed te Nos facimus fortuna deam, mensura tamen Pa ostiat censius si quis me consulat edam, Inquantum situ atque fames, se frago apsci ni, uantum Epicure tibipamus ecit in hortis,

Guantum Socratici coeperunt ante penates.

Nunquam aliud natura, aliud sapientia dicet. Acribus exemplis videor te claudere. misce Ergo aliquid de nostris moribus, e ce summim Tisse iem ordinibus, quam lex dignatur Othonis. Haec quoque si rugam trahit, extenditque labellum: me duos equites, fac tertia quadringenta. Si non impleuigremium, is nitor vltra Me Croesi fortuna Unquam, nec Persica regna scient animo, nec diuitiae Orcisci, In lati Caesar cui Claudius omnia, cuius inruis imperiis uxorem occidere iussus.

At xxNDER. J Alexander cum Corinthum vetiisset, ut scribit Plutar. illicaue esset Diogenes Cynicus philosophus, & ab eo non salutaretur, ipse ad illum accessis , interrogauitque an aliqua re indigeret, nulla inquit nisi ut ne solem mihi occupes quo apricor. Mirantibus aliis respondit Alexander, Diogenes esse vellem, nisi ellem Alexan

MAGNvu ii 3iTATORεM.J Id est excelleti animo opes contemnente

Diogenem.

NvLLvM NvMEN.JId est nullam potentiam: nam numen proprie dirritur Dei potenti ut scribit Varro. svFFici AT. JIs omnes versus qui sequuntur,ostendunt eum qui non sit contentus rebus necessariis, non posse expleri ulla diuitiarum magnitudine.Epicurus de Socrates rebus necessariis vixerunt contenti, Ut est apud Laertium.

299쪽

Aesti avs ExEM piis. J Id est videor tibi fortasse quod velim te cogere ad nimiam frugalitatem,dum suadeo ut sis contentus rebus naturae necessariis. DE Moninus NosTRis. J Id est secundum cupiditatem nostrorum temporu. Bis sεpTEM ORDiNIBVs. Id est habeas tibi quadringenta,censu m equestrem,ob quem permittit RosciusOtho ut in quattuordecim sedeas. Duos Emi Es. l. i. octingenta sestertia. PANDITvR ULTRA.J .i si adhuc plura quaeris. NAMissi. J Narcii lus libertus Claudij Imperatoris, cuius meminerunt Tranquillus deTacit us,is in inuidiosum diuitiarum cumulum t pinis locupletatus est Claudio permittente, eodem autore interfecta est Messalina imperatoris uxor:nam deprehensae in adulterio cum Syllo de famosis illis nuptiis veniam daturus erat Claudius. Sed Narcinus Cornelio autore prosiliit, de centurionibus qui aderant Messalinae ct dem imperauit,aiurmauitque Imperatorem ita iubere. INDvLsi T.J Concessit. ivssus. JScilicet N arcisso,nam visus est iubere.

IVNII IUVENALIS AQVINATIS,

QVis vesicis Volusi Bis nise qualia demens

Myptus portenta colat. crocodilon adorat

Pars haec, ista pauci saturam sirpentibus ibyn: Effigies sacri nitet aurea cercontheci,

Dimidio magicae resonant ubi Memnone chorda: . Atque vetusThebe centum iacet obruta portis. Istic caeruleos, hic pistem fluminis, Hic Oppida tota canem veneruntur, nemo Dianam:

Porrum se cepe nefas violare ac frangere morμ. Osoctas genies, quibus haec nascantur in hortis Q Vn NEscir. J Ex AEgypto quo missus fuerat sub specie honoris

militaris duas Satyras scripsit, de hanc quae ultima est in antiquis codicibus, de alteram de commodis militiae. In uehitur autem nunc in mutua hominum odia & stritatem et notam scilicet Paridein,

300쪽

tum nasscuntur, & adoratur Cercopithecus in Arabia ad Memnonium. Vεrvs THEBE. J De cuius magnitudine scribunt Strabo & Plinius& Homerus diuitem appellat. Homerus, Nec quoi diuitias . viis Inda recondit. OBRvTA RuiNis. J Nam erat eversa,vi scribit Strabo. cum centum portis,quas olim habuit,ut scribit Homerus.. CANEM. J Canem adorant, ut scribit Herodotus,& Cicero,&alij: adeo ut tota domus in qua canis extinguitur toto corpore radatur, quod maximi apud illos luctus indicium est. eum colunt , ut scribit Diodorus,quonia canis dicitur adiuvisse Isidem in indagando Ostidis cadavere,qua de causa in sacris Isidis canes praecedunt. NEMO DIANA M.J Hoc falsum est: nam ut scribit Herodotns, Bubastis dea colitur in AEgypto, quae apud Graecos Diana est: sed hoc ait Iuuenalis, alludens ad canes quibus Diana utitur in venatione. PORRvM ET CEPAE. J idem tradit Diodorus,qui ait AEgyptios id instituisse causa valetudinis, ut scilicet lente, faba, porris,cepis abstine rent. colunt etiam scarabeum, ut tradit Plinius.

Numina.lanatis animalibus abstinet omnis Mens .nefas istic foetum ingulare capesiae:

Carnibus humanis vesci Met,attonuo cum 7alesuper coenam facinus narrares Vlixes

Alcinoo, bilem,aut risum fortasse quibusdam

Mouerat, ut mendax aretalogus. in mare nemo

Hunc abicit saeua dignum veruque Carybdi Togentem immanes Laestrigo ου, atque Cyclopa 3 Nam citius Sc Eam, vel concurrentia saxa Cyanes, plenos se tempestatibus vires Crediderim ,aut Iovi percussum verbere Circes, Et: cum remigibus grunni se Elpenora porcis. Tam vacui capitis populum Phraca putauiit Sic aliquis merito nondum ebrius, es minimum qui

De Corcyrea temetum duxerat ina:

Solus enim hoc Dachus nullo sub teste canebat. Nos miranda quidem, sita nuper consule Iunco Gestasper calidae referemus moenia Copti, suusei scelus o cunctis grauiora cothurnis.

2 4m Icelus a Pyrru, quamquam omniafirmara volMI,

SEARCH

MENU NAVIGATION