장음표시 사용
281쪽
υς CALDERINI COMMENT Nempe hoc indocti quorum praecordia nudis
Interdum, aut leuibus videas grantia causis. Quintulacumque adeo est occasiros scis irae. Chr ippus non dicet idem, nec mite Thaletis Ingentum idulciquesenex vicinu Hymeto. 'ui partem acceptae siuae inter vincla cicuta Accusatori nostra dare, plurima felix
Paulatim vitia, atque errores exuit omnes:
Prima docens rectum sapientia,quippe minuti Semper se in limi est animi exiguique voluptas Vltio, continuo sic codiste quod vindicta Nemo magis gaudet quam foemina:cur tamen hos tu Euasi putes , quos dira consi acti
Mens habet attonitosZo surdo verbere caedit Occulsum quatiente animo tortore fugestumλPoena autem vehemens ac musto saeuior illis, Guas Or Caedmus grauu inuenitis Rhadamanibus
Nocte ieruesuamgestare in pectore tessem.
iN MERot.J Insula AEgypti distans asyen ne quinque milibus f
dioi una. Timost lienes autore Plinio scribat id esse iter sexaginta dierum. insula ipsa,vi scribit Diodotus,ambit tria milia stadiorum , patet iii latitudinem mille,i colae dimidio plus aliis vivunt, &sceminae illicata tore Mela, mamillas habent Dres infantibus: urbem condidit Cam- bises a nomine matris ita appellatam. yYGMAEvs. J Pygmaei montana indix incoIunt,ut scribit Plinius,te nas spithamas in longitudinem non excedentes gruibus insestantur: Iocus est in septimo naturalis histori lege. .
NvLLA.J Verba Caluini ad Iuvenalem. PER IvRI CAPITI s. JAmici qui in me suit periurus.
cHRYsippus. Solentis, vel ut alij scribunt Tarsensis suit, Apollonij talius subtilitate disputandi adeo acer vi ille iactatum sit,deos si dialectisce uterentur, praeceptis Chusippi .suros fuisse.hic ex sententiaStoic
rum laudabat vacuitatem allectuum . i sENEx ViciNvs HYMETO. J Socrates.de quo a te dictum est. Tu
LE . patre Sarario natus primus sapiensappellatus est , & inter septem principatum obtinuiticum certamen gymnicum spectaret, siti, stu,valitudine periit. Is YMETO. J Hymetus mons melle de marmoribus nobilis iuxta Athenas.
282쪽
ANiMO TORTORE. J Id est animo ipso praestante ossicium tortoris: nam conscientia punit eum. cani ius. J Nomen iudicis est apud Iuvenalem .in ultima etiam Satyra, qui acerbioribus suppliciis reos semper assicere cupiebat: de quo vi ostenderet factam mentionem a Tacito Fideminus affertillius verba de quodam Cecilio, & inepte & non necessario.
Spartano cuidam respondit 'thia vates. Haud impunitum quondam sor quod dubitarer Depositum retinere, O fraudem iure tueri Iurando, quaerebat enim quae numinis esset Mens, es an hoc illi facinus suaderet Aposio:
Reddidit ergo metu non moribus, ct tamen omnem Vocem adyti dignam templo veramqueprobauit, Extinctus tota pariter cum prole domoque,
Ei quamuis longa deducitis gente propinquis: ' Has patitur poenas peccandi Iola voluntas. Nam sicelus intra se tacitum qui cogitat ustum Faciti crimen habet,credo si conata peregit,
Perpetua anxietas , nec mense tempore cessat Faucibus ut morbo siccis, interque molares,
Di cili tresiente cibo . sed vina m estu Expuit, Albani veteris preciosa sine rus Dis licet. ostendas melius, densissima ruga Coritur in frontem,velut acti ductasterno. Nocte breuem Afrae indulsit cura soporem,
Et iuio versata thoro iam membra quisunt: i. . Cantinuo templum se violati numinis aras, .
Et quod praecipuis mentem sudoribus urget, iTe videt in somnis, tua sacra. se maior imago Humana turba: pauidum, cogitque fateri.
Hi sunt qui trepidant, or ad omnia fulmina passia, T
Cum tonat, exanimes quoque primo murmure cali: Non quasi fortuitu Me ventorum rabie: sed Iratus cadat in terras, o vindices ignis. Ista nihil nocuit: oragrauiore timetur
Proximaumpestas, velut Me dilata sereno.
283쪽
Praeterea lateris vigili cum febre, dolorem Si carperepati, mimum adseua corpora morbum Infesto credunt a numine: saxa Deorum
Haec o tela putant: pecude pondere sacello
s PARTANO cui DAM. J Per historiam ostendit fieri non posse, ut qui abnegauerit pecuniam euadat supplicium, cum Glaucus Lacedaemonius tota prole interierit: non solum quia non reddidit depositum, sed quod cogitauit aliquando de eo non reddendo. Haec historia ab uno Herodoto perscribitur in sexto. .adduciturque in exemplum apud Athenienses a Leutichide GLuciis,inquit, uti tu in iustitia insignis Dis
Lacedam . ir Milesim pirmotu. homini fama ad eum ausu, Cr cum patria a si uis belr fi diriarit, diuendita dimidia parte bonorum pecuniam apud Glau- eum deposuit, ut scilicet illi e luto exu.ta , ali suando areUL a etsisti. sui bmnia afferrent re titueretur. huiu flus repetentib-ps aliquas annos negauit Glaut memιmse: sieέ tamen melim consederaturum: re dilata in quattuor menses iuuenes abierunt, a missam σιβι mantespecuniam .Glaucin Delphicum oraculum consuluit, rectandit Deu , fore se titrus ad breue tempus videri, crpaulo post Iurisiuranda fias. qui caret nominepedibus ue in manibu celer ad puniendum,nin L it, priusquam riurι totam prolem Cr domum percat: sandii autem hominis nepotet perpetua γgent. Petiit veniam Glaucus quod de sicelere consuluisset: restondit Or culum,ietas Deum in cammisis celus idem se. Accersitis ergobii depfisi r stituit:.eius tamen damus ita interiit, t nec lares seb irius nomine,nec nepotes a Treperirentur,qui a Glauco oriundi esent. .
P Y T H i A v A T E s. J Id est Delphicum oraculum Graece dixit. cui DAM f pARTANO. J Id est Glauco Lacedaemonio, PROBAurrv ε- M, sensit verum esse quod audiuit ex oraculo,nam periit.
Balantem, se laribus cristum permittere Galli Non audent. quid enim flerare nocentibus aegris Concessum vel quae non dignior hostia vitat
Mobitu cr varia es ex me natura malorum.
Cum scelus admittunt,superest constantia: quid fas inque nefas, tandem iacipiunt sentireperactis
Criminibus: tamen ad mores natura recurris .
Damnatos fixa es mutari nescia.nam quis Peccandi sinem posuit bi, quando recepit Eiectum semel attrita defronte ruborem λαui Θam hominum est, quem tu contentum videns uno i
Tragilis r dabis in laqueum vestigia nostir
284쪽
cnisTAM GAxti.J Gallorum, ζmqvitilinius rectatissimasium Liniarci pracquem penates his placabantur. QvAE NON DIGNIOR HosTIA viTA.J Id est putant victimas esse diagniores vita quam ipsi sint,& propterea eas non mactant. NATURA MALORVM.J Id est sceleratorum. svpEREsT coNsTANTi A.JId est habundat constantia,quasi dicat con stantillimi suntlia scelere peragendo.
poenas,quia committet alia scelera in quibus deprehendetur MAGNis ExvLIavs. J Id est magnis ciuibus qui missi sunt in elilium notat tempora sua. Tiχε si A. J Thebanus,in alia parte sabulae notus, in morte non satis. Paulanias vero scribit eum fuisse captiuum Graecorum cum filiis Polynicis,&cum duceretur delphos bibisse ex fonte Thilista unde petiit: plura de hoc scriptamus in commentariis Properti j.
DLurima sunt Fuscine es fama digna sinistra,
I Et nitidis maculam, ac rugam gentia risu , uae monstrant resipueris, traduntque parcnus:
Si damnosia senem iuuat alea, ludit se haeres, Euius baruorue eadem mouet arma fritido.
285쪽
PLvRiM A. J Causain affert hac Satyra, quare tot existant quottidie scelerati,& inuehitur in patres ipsos quorum exemplo ait teneras liberorum mentes ad vitia formari. inscribatur igitur Satyia:Depraualiberorum institutione,ad Fuscinum scribit amicum. ET MOD MAIORUM VITIO, SE ivvRQVE MINOREs. J Non in omnibus codicibus hic versus extat , nec puto esse inserendum: nam argumentum hoc versu & altero qui non apparet comprehendebatur : sed temere insertus est Satyrae: quod series elocutionis indicat: bene enim sequitur.
Et nitidis maculam atque rugam.
DAMNOsA ALEA.J Nam grandis pecuniae aceruus aleae committebatur teporibus Iuvenalis supra, pstased luditur arca , de hoc carpit eo etiam inuidiosus, quoniam Domitianus quem saepenotat usque ad reprehensionem,ea oblectabatur. EADEM ARMA.JEadem instrumenta lusoria.
FRieti LLo. J Porphyrio interpretatur alveolum, hoc est tabulam in qua discurrunt temerae. Varro magida etiam appellat. PARvo. J Puero conuenienti.
μι de si melim coiquam sperare propis o
concedit iuuenti, qui radere tubera terrae, Boletum condire, or eodem iure natantes
Mergere ficedulas didicis nebulone parente, Et cana monstrante gula, cum septimus annus
Transient puero nundum omni dente renato: Barbatos licet admoveas miste inde Magistros Hinc totidem, cupira lauto cinnare paratu Semper, es a magna non degenerare culina. Mitem animum, se mores modico erroribus aequus
Praecipit, atque animos seruorum se corpora no pira Materia constare putat, paribusue elementis . An saeuire docet Rutilus, qui gaudet acerbo Plagarum strepitu or nullam Sirena fugiatas Comparat Antiphat s trepidi Laris ac PolyphemusλTum foelix quotiens aliquis tortore vocato Vntur ardenti duo propter lime ferro: Put uarii iuueni latus stri ore catenae ciuem mire at sciunt in cripta ergastula. carcer Eubticus, pectis vi non adulteraLarga
286쪽
Filia, quae nunquam maternos dicere marcho Tam cito, nec tanto poterit contexere cus, In non ter decies restiret, conscia matri
Virgo sit: caras nunc hac dictante pusidas Implet, O ad marchos dat eisdem ferre cinaedis.
sPERARE MELivs. J Sperare se fore siugaliorem & meliorem pa
Fic TDVLAs.J Ficedula auis inter ganeata obsoni Mab Apicio tute conditur ingenti patina. cvLA cANA.JId est patre sene guloso. RENATO. J Rem naturalem exprimit: nam ut scribit Plin. hominisse. ptimo mente nas cuntur dentes, mutamurque &renascuntur homini
cam,leoni,iumento, ruminantibus.
BARBA Tos JBonorum morum studiosos, Persius, barbatum erode magistrum,
Monicis ERRORIBvs. J.i pater paulatim ducit filium per errores.quibus siit idoneus de aptus propter teneram aetatem. Rueti Lus. J Ponit Rutilum pro quocumque caedente,quoniam lanista docuit laniatores quos caedebat. ANTipMATEs. J Antiphates homines solitos vesci carnibus humanis tradider uni nostri,& in Scythia multa eorum genera suisse scribunt de in Sicilia Cyclopes idem iactitasse. in quo miror grauis historiae autores distentire: nam Tucydides in septimo historiatum Cyclopes sabulosos tuisse scribit: Pliniux aute in septimo pro vera historia tradit eos, ct tu ille aliquando, de comedisse homines. In Italia Laestritones ad Caietam idem fecisse pei hibentur, teste Homero qui scribit Vlyxem peruenisse domum Antiphatae regis Laestrigonum, quem uxor E foro accersiluit, & unum ex sociis millis ab Vlyxe ab eo fuisse absumptum. re-Mquis terrore diffugientibus. VPROPTER Duo LINTEA.J Emulatio est Catullianamam de Catullus in furem inuehitur. LiNTEI hoc est sudarij,quo tergebantur corpora in1Nsci ipTA. JId est notatis signis in fronte. cARcER Rufricus.J id est,in quibus ergastulis vinciuntur serui tanquam in carcere ad opus rusticum. LARGAε. J Mulieris moechae,& adulteriorum infamia notae nomeneli temporibus Iuvenalis. Fuit item Largorum familia, quamuis nonnulli codices hab: ant Titus Largius,non Largus t sed hic Lareae ut dixin Omen proprium est moechae. Fideminus praecepto iis consilio Lrre contendit legendum pro adverbio:quamuis nunquam filias ad uerbi
287쪽
a a CALDERINI COMMENT.n e nicτAsrg. l Ego non intelligo quod mater dictaret quotidie: sed quod ipsa exemplo materno i m didicerit scribere ad adulteros, de
iam scribat tanquam mater dictaret. i pusiLLAs C ERAs.JIn pugillaribus Vitellanis: cis Eois. J Id est spadonibus mollibus: nam mulieres spadonibus sit uis utebantur,de quo extant epigrammata MariSic natura iubet, velocius o citius nos Corrumpunt υitiorum exempla domestica, magnis Cum subeant animos auctoribus. unus es alter For tau haec sierant iuuenes,quibus arae benigna , Et meliore luto xit praecordia Titan. Sed reliquos fugienda patrum vestigia ducunt, Et monstrata diu veteris trabit orbita culpae. bstineas igitur damnis huiusice es enim vel iVna potens ratio est, ne crimina nostra siquantur Ex nobis geniti. quoniam dociles imitanis Turpibus acprauis omnes sumus, ct Catilinam Vuocumque in populo videas,quocumque sub axe: Sed nec Brutus erit,Bruti nec auuncubu quam. Idictu foedum visuque haec limina tangat, Intra quae puer est. procul hinc, procul inde paeliar, Lenonum, es eantus pernoctantisparasiti. Maxima debeturpuero reuerentia si quid veparus, ne tu pueri contempsieris annos: i
Sed peccaturo obsistat tibisibin infans, Nam si quid dignum censoris fecerit ira, . ...
uandoquidem orsimilem tibi se non corpore tantu Nec vultu dederit,morum quoquesbus,o cum Omnia deterius tua per vestigia peccet, Giripies nimirum, orcastigabis acerbo . , Clamore, aut post haec tabulas mutare parabis. . Vnde tibistoniem, libertatemque parentis, Cum facias peior en λ vacuumJue cerciso Iam pridem caput hoc ventosi cucurbita quaerat G.
moite venturo lsabit nemo tuorum. lVerrepavimentum, nitidas ostende colamnas: . rari cum tota descendat aranea tela:
mclauet argentum; vasa aspera tergeat alici
288쪽
IN sATYR A M XIV. Vox domini fremit in iantis, virgamque tenentis. Ergo mister trepidas ne stercore foeda cani Osiria dis liciant oculis venientis amici, perfusa luto sit porticus, es tamen uno Semodio scota haec emendat seruulus unus. Istud non agit ου, v anctam Alius omni
s Ic NATURA IVBET. Natura,inquit,comparatum est,ut potius sormemur ad scelera de vitia quam ad virtutem, & legas coniunctim cum inferioribus. MAGNis AUTORIBVs.l Id est,quos non pudet,quum videant eorum scelerum esse autores viros magnos & quos obseruant. CAT LiNAM. J Hunc ponit pro malo ciue,quasi dicat,sponte sua mali ciues nascuntur & fiunt. BRvrvs ET A NCvLvs BRVTI.JId est Cato,hoc est non repetientur boni ciues quales fuerunt Brutus & Cato. TABvLAs MuTARE PARABIs. J Hae sunt minae paternae: nam patres solent filiis minari delinquentibus, se mutaturos testamenta,& alios scriptu ro s haeredes.cvcvRBiTA VENTOsΑ.JCorneum est vel vitreum vasculum:quo sanguis educitur. Ventosam dixit quoniam flammae vento corpori & carnibus admouetur. Cucurbitam fluctum Virgilius appellat seminosum, Celsus idem vas per diminutionem cucurbitulam dixit.
c Apur noc. J Id est mediam venam quae solet expurgari insanienti-vAs, AsprRA.J Id est anaglypta de exsculpta in asperitatem.
Adiciat sine labe domum, vitioque carentempGraium est quod patriae ciuem, populoque dedis Si facis vi patriae sit idonem, utilis agras, i Vtilis O bellorum, es rebus pacis agendis: Plurimum enim intererit quibus artibus, o quibus hunc tu oribus instituas. serpente ciconia pullas
Nutrit, sinuenta per deuia rura lacerta: Isti eadem sumptis quaerunt animalia pinnis. Vulturiumento or canibus, crucibusve relictis Adfartus properat,yariemque cadaueris assert: Hic ess ergo cibus magni quoque vulturis, o Pascent tropria cum iam facit a ore nidos. Sed leporem aut capream famulae Iouis es generosae Insitu venantur aues, tuncpraeda cubili
289쪽
apud Ovidium in sistis di Suetonium, ut in eius commentariis dixi
posuγεs.lspado libertus suitClaudij Imperatoris,de quo Suetonius, Id rurum praecipueμ exit PsAmst dinem, quem e Britannua triumpho ιntermibraret ιras haΠa pura donavit, ct notat tempora sua, inuehiturque inopes libertorum.
2 idum senili metuentem fabbata patrem
Milpraeter nubes,es caeli numen adorant,
deo distareputant humana carne suillam, ua pater ab inuit,mox se praeputia ponunt.
Romanas autem soliii conIemnere leges Iudaicum ediscunt,o seruant, or metuunt Ara Tradidit arcano quodcumque volumine Moses. Non monstrare vias, eadem nisi acra colenti:
uaesum ad fontem seolos deducere verpos. Sed pater in cause,cuiseptima quaeque fuit lux
naua,or partem visae non attigit vilam. Sponte tamen iuuenes imitantur, caetera solam Inum quoque auaritiam exercere iubentur. θιι enim vitium opecie virtutis es umbra,
Cumis triste habitu, vultuque or veneseuerum, Nec dubie tanquam frugi laudetur auarus, Tauquam parcus homo, or rerum tutela suarum Cena magu,quamfortunas i struet easdem, Heseridum serpens,aut Ponticus, adde quod hune,de uo loquor, eregium populus putat atque verendum Osri cem.quippe his crescantpatrimonia fabris. Sed rescunt quocunque modo maioraque fiunt Incude a Fidua semperque ardente camino. Et pater ergo animi selicta credit auaros, ut mirantur opes, qui nusta exempla beati Pauperis eseputant, iuuenes hortantur ut illam Ire viam pergant, or eidem incumbere sectae. Sunt quaedam vitiorum elementa his protinus illas Imbuit,s cogit minimas edisicerasordes. Nox acquirendi docti ins2tiabile votum Scruorum venires modio castigat inquo
290쪽
Inuitatus ad haec aliquis de ponte negabit. Sed quo diuitias haec per tormenta coactas,
Cum furor haud dubius,cum sit manifesta phrenes,
In locuples moriaris egenti vivere fato ZInterea pleno cum turges Acculus ore, Crescit amor nummi,quantum ipsa pecunnia crescit, Et minus stanc optat qui non habet .ergoparatur Altera vista tibi cum rus non se est unum, Et pnferre liber es, maiorque videtur, Si melior vicina sieges. mercaris se hances Arbusta, se densa montem qui canti oliva. Guorum si precio dominus non vincitur usto, Nocti boves macri, Labsque famelica costo Armenta ad virides huius mittuntur aristas, Nec prius inde domum quam tota novalia saeuos In ventres habeant,m credas falcibus actum. Dicere vix posita, quam multi talia plorent, Et quot venales inium fecerit agros.
Sed qui sermonesZquaeordae bucciua famae' Guid nocet hoc inquit tunicam mihi malo lupini, Mam si me toto laudet vicinia paro. Exigui ruris paucis imafarra secantem
MisvτAt. J Genus condimenti est quod ex rebus minutim conci . sis fiebat,ut docet Apicius variis generibus &nominibus:inter caetera minutal unum fiebat marino pisce liquamine,oleo. vino porris capita tis .coriandro,de reliquis:dicebatur Taretinum, Apicianum, Marianum dulce: a varietate rerum varium dicitur a Martiale. autumno intem Iestiuum erat &sub exitu aestatis. Fidentinus minutal rartem &fru
um coenae exponit, quum ipse tamen vix tota coena sit contentus.
coscii M. J id est fabam viridem de qua diximus in commentariis Martialis. Sic NATAM.J Custoditam etiam sieno impresso,Martialis, Haec signata mihi quintue Lebus erunt. id eseseruabantur. LAc Lini.JLacertus piscis ex Bethica saxetanus dicitur, P patria ubi rapitur, tenim meta cibus de pauperis cu concha apponebatur. Martia.
Cum foetam ponatur lauda laceras Et bene si Arnas rauchis inuncta tibi.