장음표시 사용
531쪽
DE ORIGINE ARTII LOGICAE. sorre velimus. eX quibus ἰ patet, quod pretium ponendum sit illorum opinioni, quibus P LA- To primus dialogos introduxiste visus est, quod scribendi genus eum ornasse ac maiori
cura sectatum esse,nemo dubitabit, confer C AROLUM SIGONIvM & GEORGIVMPAsCHIUM. tertia Zenonim ars dicitur ἐριμωκὴ, quam ipsi AELIANVs aliique adtribuunt; quamuis LAERTI Us autorem erisices esse PROTAGORAM adfirmet, ut paullo post pluribus obseruabimus. g. v. Sic ZENO Eleates creditur auctor Iogicae artis. Sed tamen legimus apud Dio-GENEM LAERTI vM 3 de PARMENIDE,
ruem audiuit ZENo, quod eXistim uerit,uplicem esse philolbphiam, alteram eX veritate ; alteram eX opinione, cuius rei ALDo-BRANDINus ' collegit testimonia alia; item quod PHAVORINus testetur, Parmen ideminuenisse argumentationem, quae adpellatur Achilles. inprimis autem doctrina, qua mamme clarus extitit, ea est, quam de ideis proposuit, a PLATONE explicata dialogo, quem mscripsit Parmenidem, cujus summam exhibet THOMAs sΤANLEius. F quae si quis expendat diligenter , facile in dubitationem adduci potest, num in ZENONIs meritis inuenta dialectica debeat numerari nec ne Θ quin etiam, si BEss ARIONI, si qui opus Parmenidis de veritate & opinione commemorat,
fides habenda sit, sine ulla dubitatione Parmenidi laus haec de prima dia linices cura vindi
532쪽
Canda erit. at vero quum veteres scripta eius
Physica tantum laudent, etiam probabile sit, quod philosophus hic de diuersitate veritatis
atque opinionis modo diiseruerit; minus autem praecepta quaedam hoc de argumento consiguauerit litteris; saltim Zeno primus haberi potest, qui de doctrina logicae cogitare, eiusque quaedam dare praecepta instituerit. quidquid sit, latis apertum esse putamuS,quod in schola Eleatica philosophi primam curam ad artem hanc contulerint, sue Parmenides, siue Zeno operi huic primus admouerit manus. stant quidem, qui inuentionem logicae
tribuere videntur pi. ATONI, Vt PHAVORONVS apud LAERT iv M, A quoniam anti
quissimi philosophi a Pythagora ac Thalete
Usque ad Socratem naturae tantum inquisitioni fuerint dediti; Socrates autem primus adiecerit doctrinam de moribus; ac post hunc Plato dialecticen , qui & ipse multa argumenta ad artem hanc spectantia eXplanauerit. scd si Verba LAERTII inspiciamus diligenter, de- Irehendimus, quod Plato verius doctrinam Ianc maiori cura expolire, eam ad partes philosophiae referre . ac quae ex disciplina atque institutione Socratis hauserat, au publicum transferre usium instituerit, quod ex ipso Platone potest confirmari, qui inuentionem artis huius Zenoni. aut si velis, etiam Parmenidi tribuit. nec . ad illorum opinionem accedere possumus, qui Socratem. auctorem logicae adrserunt, quippe quem a definiendi & diuidendi gloria commeodot ARIs ΤΟΤ ELEs; si-
533쪽
DE ORIGINE ARTIS LOGICAE. quidem CHRIsTIANVS THOMAS VS a
recte dicit: Socrates videtur initia iecisse Distica vienia ad inquisitionem veritatis se Ari- soleti commendatur tanquam gnarus definiendi es diuidendi. g. VI. Rudimenta haec erant logicae, cuius praecepta, quae Philosophi hi tradebant, neque integro operi de veritate cognoscenda 1inciebant, neque singularem adserebant uti- Iitatem. facile quidem successis temporis doctrina haec ad maiorem elegantiam ac persectionem peruenire potuisset; nisi praui adsectus & malitia hominum feliciori progressui intulissent moram atque impedimentum, quominus prosperiora coeperit incrementa. nam vix philosophi cogitauerant de ratione cogitationes dirigendi, ac via ad cognitionem veri at falsi monstranda, quum logica, quae fallaciis struendis inseruit, hominum ingenia acimentes DCCuparet. ante PROTAGORAM
nota erat argumentatio dicta Achilles, & eo respiciebat, Vt negaretur motus; Cuius adpella
tionem multi inde derivant, quod ut Achilles, non possit superari aut tui. id quod veritati
repugnat. nam nomen hoc ortum est a tali adsumtiono: num Achilles currendo te di
nem adsequi potes' admodum. atqui se mo
tus es, Achilles testudinem non adsequetur e non es igitur motus. argumentum hoc ab
534쪽
Φία dictus & λογος, quum & philosophiae Meloquentiae operam dedisset, viam paravit sophismatibus, siquidem non solum scripsit testoe
LAERTIO δ τἰμι κων artem contentionis,
item duos libros αδλογικῶν, contradictionu='ruum Profiteretur primus, duas esse rationes e quacumque re oppositas sibi, iuxta quas etiam instituit quaestiones; sed&ipse huiusmodi fallacias adhibuit easque proposuit. inprimis notum est ipsius argumentum, a graecis dictum οἰνJις εφον, quo uius aduersus discipu- Ium Euathlum fertur, id quod pluribus commemorant A. GELLIVS, 3 APULEIVS, LAERTIus; smile autem quid refert s E X-ΥVs EMPIRICus si de Corace, qui rhetor fuit Siculus & Protagora antiquior, Vt Patet ex UIN CTILIANO. 7 g. VII. Magnum splendorem scholae Eleaticae effecit DEMOCRITus, qui teste Aristotele 3 primus ostendisse traditur, quod re-Tum narurae dari possint definitiones, ideoque a nonnullis inter logices cultores refertur, Praecipue a IACOBO FRIDERICO REIM MANNo. ' sed testimonia illa , quae hanc in caussam proseruntur, & apud PETRUM RAMvMδς legi possunt, admodum leuia sunt, binc & BARTHOLOMAE Vs Κ E C Κ E R-MANN δε ea de re adhuc dubitat, quum dicit: Democritus, anno maior Socrate, etiam forte
535쪽
DE ORIGINE ARTIS LO ICAE. Sosaliquid logicum dedit, si ita ex titulis librorum, quos Laertius recenset, coniectare velimus. nam quamuis DEMOCRITus dixerit, quid sit frigidum, quid sit calidum, quod de eo obseruauit ARIsTO TELEs, id tamen nondum Probat, DEMOCRITU M versatum fuisse in disciplina logicae. inter discipulos eius a quibusdam refertur HIPPOCRAT FS, quamuiSalii hoc dubium esse censent, & obsermant, quod non prius cognitus Hippocrati videartur fuisse Democritus, quam quum ad illum Curandum Vocaretur Abderam, praecipue si
vera sint, quae habeat AEOANvs de cetero HIRPOCRATIs merita celebrantur in logi-Cam, quae refert PETRUS RAMus: Hippocrates medicus, hortim aetatepaulla inferiors inuentionis'dispositionis partes propo it: similitudinem s dissimilitudinem commendauit : vitia diuisionis in veteribus, ut Galenus ait) sudiose reprehendit: immo vero essectorum , adiunctorum, una cum methodica se artia sci a dispositionis forma locum comprehendit. g. VIII. Nunc conuertimus nos ad So- CRATEM, cui genuina & germana logicae disciplina multum debet. nam quamuis ipse nullam habuerit scholam, nec quidquam scripserit, quod adfirmant EICERO, PLUTAR-C H V S, ARISTI DES, DIO Chosio omus, L A- ' ERT Ius & alii, & ex recentioribus GoTT- FRIED OLEARivs 3 aduersus LEONEM
ALLAT ivra ' solide probauit; singularit men iudicii virtute praeditus erat, quam etiam
536쪽
ad eruendam veritatem adhibuit, forti animo disputauit contra sophistas hisque exercitiis viam monstrauit ad maiorem logicae culturam philosophisque vehementiores admouit stimulos. CICERO magnificis laudibus ornaeso CRATEM, quando dicit; δ Socrates primum philosiophiam deuocauit de caelo fae in urbiabus cosiocauit, in domos etiam intro Vis scoegit de vita, s mor us rebusque bonis es msistis quaerere: item quorum princeps Socrates tinuit, is qui omnium eruditorum testimonio, totiusque iudicio Graeciae cum prudentia, acumine, πvenustatessiubtilitat tum vero eloquentia, varietate, copia quam se cumque in
partem dedisset, omnium fluit facile princeps.
nee desunt, qui adfirmant. Socratem artem quoque logicae habuisse explanatam ac cognitam, quoniam per temporis rationem audire potuerit Zenonem, & ex ipsus disciplina haec adiumenta colligere; quin etiam de eo teste-tUr ARIsTOTELEs, 3 ipsi deberi artificium Zefiniendi, siue ut alii interpretantur, inductionis 1, cuius cognitionis documenta ad haec Platonis dialogi exhibeant. quapropter P EUTRvs RAMus ' dicit; Socrates uniuersos unus non tantum ethica, sed hae logica philo
sophia longissime superauit; qui tametsi magia
ster in sichola nunquam fuit, nunquam artis cuiusquam professer ac doctor videri voluit, immo litteram nullam scriptam reliquit: e disia Pulorum tamen atque inprimis Platonis siem monibus, satis constat, omnium philosophorum
537쪽
superiorum non solum natura, sed arte ae usu λογικῶαΔν juisse.
g. IX. In hanc aetatem ARCHYTAS rentinus incidit, cuius seruus fuit Plato, emtus a Polide navarcho, cui ipsum vendidit Dionysius tyrannus, Ut TZET ZEs δ tradit. sub ipsius nomine adhuc eXstat περι Του τις libellus, dorice 1criptus, quo Primus uniuersa in decem classes, quas Vulgo categorias siue praedicamenta vocamus, Archytas distriabuit: prodiit graece, &latine Venetiis MDLXXI .
8. & graece cura IOACHIMI CAMERARI L
Lipsiae sine temporis nota 8.librum hunc com-
, memorant SYRIANVS, R SIMPLICIUS, SED ET II IUS, ' AMMONIVs DE XIPPVs
ε qui Iamblichi di1cipulus, litteris consignauit libros quaestionuin in Categorias. THE-M I S T I V S Vero negat, Architam, qui de de
cem praedicamentis 1cripsit, fuisse Pythagori- j . cum illum antiquum; sed quemdam iuniorem Peripateticum, qui veteri nomine nouo operi conciliare voluerit auctoritatem, Vbi &Obseruandum esse putamus , quod ea, quae L SIMPLICI us ex Archyta asteri, in libello,' qui eius nomen prae se habet, haud reperian tur. est adhuc alius liber Archytae περι Τῆς δε--hς, quem eundem esse cum libro πχιτῶ παν- ' Τὰ censet I O. AND RE As s CHMIDIVS, 7
sed praeter veritatis speciem. nam in illo de natura & proprietatibus numeri egerat, quod
538쪽
SO BRICIUM. quod si Archytas hic fuerit Ρythagoricus ille, capere potissimus coniecturam, quod hac doctrina explanare voluerit denarium 'thagoricum, nisi potius eo respiciat li-her της δεκαοος. at Vero siue Archytas Pythagoricus; siue alius quidam Peripateticus exposuerit decem categorias, genuina tamen ars Cogitandi per hanc doctrinam haud accepit incrementa, quoniam istae tantum notiones sunt mente separatae, nec accuratius in suas distributae classes.
g. X. Discipulus Socratis fuit EvCLIDEgMegareus, conditor disciplinae Megaricorum, qui postea , siue contentiosi, ac exindea nonnullis λαλήκ οὶ, quia se se in dialecticis Oxercerent, dicti lunt, quos ita primus Dionysus Carthaginiensis ideo adpellauit, quod interrogando ac respondendo sermones librosque componerent, Vt habet DIOGENES LAERTivs. E E N o quidem Eleates a quibusdam dicitur auctor eristicae disciplinae, ut ex libro historiae philosophicae,qui inter GALENI scripta legitur, iam obseruarunt viri docti; sed GERI . IO. v Ossius 3 recte dicit: faci- Ie haec conciliantur. primi enim Parmenides eiusque discipulus Zeno Eleates quaedam mouere circa dialecticen. Euclides autem Megaricus Parmenidis librorum inprimis erat,&Ziosis, ut Laertius es auctor. quare eredibile essen dialecticis secutum 6se Parmenidem eiusque discipulum Zenonem. alii igitur Zenonem fecere auctorem sectae ersicae. quia is priamus contentiones dialecticas mouit; alii Ese
539쪽
clidem, quia is promouit atque auxit. quod
ad EvCLIDEM speciatim adtinet, DIOGENEs LAERTIVs y cle eo scribit: απόδει τε ν εν στάο, ου καὶα λ μαατα, σίλλα καZ ἐπιφοραν, quae Verba plerumqUe latine ita transferuntur: utebaturprobationibus non his, quae
per assumtiones, sed quae per conclusiones sunt; item: Bisidebat demon rationibus non his, quae per propostiones, sed quaeper conclusionessiunt.
sed si iudicium atque auctoritatem CICERO
NIs sequi velimus, αποδειξς significat argumenti conclusionem; & λήμματα Fumtiones, quando dicit: Fed demus tibi bus duas sti=ntiones: ea quae λημμῶα appellant dialectici :sed nos latino loqui malumus; item : 3 itaque argumenti concluso, quae es graece. ita definitur: ratio, qua ex rebus perceptis ad id,quod non percipiebatur, adducit. qua propter existima mus, DIOGENEM L A ERTIVM
significare, quod moris fuerit apud Euclidem,
aliorum 1ententias ac conclusiones confutare
non per contraria principia; sed per c clusiones, quae continebant Varia incommoda. adhaec de eo tradit LAERTius, quod disputationem, quae fiat per similitudinem. sustulerit, dicens: illam aut ex similibus consistere, aut ex dissimilibus. si ex similibus consistat,circa ipsa potius, quam quibus sint similia, versari rationem debere; sin autem ex dissimilibus,
superuacaneam esse comparationem. g. XI. EvCLIDEM audiuit EVBVLIDES,
praeceptor Alexini de rhetoris Demosthenis, qdi reprehendit Aristotelem, Vt IO. IONSIVs
540쪽
3 obseruauit. hic varia argumenta captiosa adhibuit, quae commemorat DIOGENES LAERTius,' illustrant autem PETRUS GAS-s E N D v S, 3 AE G I D I V S M E N A G I V s , ' ΤΗΟ-MAs s TAN LEIvs. F non ab re erit, heic quoque ista argumenta adtingere breuiter: I. ΨΕΥΔOMENO Σ; mentiens, Vt vocatur a CICERONE, si quae argumentatio a
materia hanc adpellationem habet, quoniam exempli causia lumitur is, qui mentitur, hac ratione: π Uu mentitur is, qui mentiri se dicit pcui si respondeas mentiri; colligitur, non mentiri, quoniam vere dixerit, se mentiri. quod sophisma tanti habitum fuit se, testatur S E N E-C A, I xt haud pauci libri de eo sint conscri
pti, id quod LAERT ivs 3 de Chrysippo
Commemorat; ATHENAEVs p autem oes V ID As y0 produnt memoriae , Philetum Coum Propter nimium studium in eo soluendo potitum contraxiste phthisin & illius vi CorreptUm, eXcessisse e Vita. mentionem illius facit quoque A RIsΥOTELES. M II. Δ l A A A N Θ Α Ν Ω N, Digeus, quod sophisina hoc modo struitur: nostipatrem tuum Z noui. nosti hominem illum, qui latet y nou noui. ergo patrem tuum non nosi: nam ide ater tuus est.
III. ΗΛ ΕΚΤΡΑ, Electra, quod argumentum nomen habuit ab Electra, ore1lis sorore, quae in tragoedia Sophoclis Orestem fratrem