장음표시 사용
861쪽
8ra DE PROGREssu AC FATIS LOGICAE.
non debemus sequi opiniones plebis, quippe quae
certo iudicio carent neque extra controuersam funipositae, vide THOMAM STAN LEIVM.
ad cuiusmodi sensum logicum alia possent accommodari, aut ad i psorum imitationem quaedam fingi, cuius logicae symbolicae ipse FE VER LINus specimen exhibet: symbolum I. Pasiadis erilem atque caput Medusae ob oculas tibi pone, id est, perfectiones atque impersectiones, siue vitia intellectus humani animo tuo probe considera. symbol. II. olia vesigium ab cinere tot to,
h. e. obscuros atque Confusos conceptus eurutato, eosdemque a mente remoueto.
symbol. III. augustum annulum negestato, i. e. caueas tibi a philosophia sectaria omnibusque praeiudiciis. symbol. IV. cum ea, quae aurum habet, ne congreditor ad liberos procreandos, hoc est, praeiudicia auctoritatis extirpato. symbol. V. per viam punicam ne vadas, h. e. praeiudicia a multitudine idem sentientium desumta eXue.
symbol. VI. in Chamice non sedendum, id est, praeiudicia auaritiae sunt deponenda. symbol. VII. Apollinem octium ex animo tuo elicito, h. e. praeiudicia ambitionis e mente tua deleto. symbol. VIII. sine lumine ne loquitor, h. e. de rebus non satis intellectis iudicium suspende, siue sobrie dubita. . symbol. VIIII. in meridie somno ne indulsi
862쪽
id est, in rebus euidentibus non amplius est dubitandum.
symbol. X. non nisi sesiis picturas in atrio tuo suspendito,
h. e. Operam dato, Ut accuratas, Veras atque
distinctas ideas animo complectariS. symbol. XI. in poculi fundo resduum non relinquendum , h. e. scientiae omnesque illarum partes solide sunt pertractandae. symbol. XII. cogita, cibum in matulam nou
i. e. perpendas, eruditionem veram do quae cum sapientia coniuncta est, mentem non im-Puram requirere, atque hinc non tantum intellectum ; sed voluntatem quoque eXPurgare studeas. g. IIII. Adhaec logica tradita est per hierogl bica, id per imagines rerum creatarum modo sculptas, modo pictas sine quadam inscriptione, quibus res, quae in logica eXponuntur, per similitudinem quamdam indicarunt. quo referri potest sΥANIs L Aus
obseruarunt. hic praecipuas antiquioris logicae doctrinas per diuersas figuras & imagines turpes, atroces, terribiles, absurdas, incredia hiles , inauditas, nouas, raras, visu delectabiles, ridiculas, uti ipse praefatione dicit, Unicatabula repraesentauit, cuius interpretationem
a Pol h litter. lib. II. c. s. g. 8.
863쪽
81 DE PROGRESSU AC FATIS LOGICAE.
fecit libro quatuor plagularum huius inscriptionis: Iogica memoratiua, cuius beneficio compendium logicae Peripateticae breuissimi temporis natio memoriae mandari potest, Hal.
Saxon. MDCLIX. 11. ut exempla quaedam inde exhibeamus, definitionem logicae his si-guris repraesentauit: Aristoteles sedens meditabundus indicat, logicam esse habitum animi, non corporis: clauis, quam deXtra sua tenet,sgnificat, logicam non esse scientiam; sed clavem scientiarum: malieus sinistrae manus, logicam esse habitum instrumentalem; ungula
solida π bifida initidi impo ita notant, logicam verum a falso accurate ciscernere. atqui
hac ratione speciales logicae doctrinas per tales imagines tradit: sic genus inter praedicabilia indicatur per columbam, quia columba st inter animalia multae generationis; univoca pinguntur capite humano, e cuius ore Una cum sono vocis Centaurus emittatur, quia animal dicatur de homine & bruto: quatuor proprii modos per medicum, duos pedes, caput canum& faciem ridentem delineat, ut de aliis taceamus. huic adiungimus THOMAM ΜVRNE-RVM, cuius chartitudium hac inscriptione in lucem publicam emissum est: chartilunium Iogicae jeu logica poetica vel memoratiua R. P. Th. Murner, Argent. ord. Minorum ; Ut , quod centum amplius annos in tenebris latuit, erutum N in apertam seculi huius curiosi lucem productum opera, notis s coniecturis Ioanu Ba-Iesdens, Parisiis MDCXXIX. conser MATTH.
I Otar. II. de paranda doctrina modis imoti .
864쪽
DE PROGRESsv AC FATII LOGICAE. 8as
deibergensis, qui anno Μ DCLXV. edidit theatrum hieroglylphicum, quo continetur idea hieroglyphica uniuersae philosophiae, in quinque partes distributae, quarum prima philosophiam uniuersalem; secunda rationalem; te tia naturalem; quarta poselogicam & quinta
moralem complectitur. tandem IACOB Vs GVILIEL MVS FEUER LIN v speculiari dissertatione de logica hiero 6phica specimen illius dedit, Lipitae ΜDCCXII.
V. Commemorandae quoque sunt logi- caeparadigmaticae, quarum 1criptores praecepta eXemplis modo ex variis litterarum disciplinis simul; modo ex peculiari quadam doctrina petitis illustrarunt, ita ut, si posterius genus illarum respiciamus, recensere possimus logicas cum theologicas, tum iuridicas.
LINus anno MDCCXV. Alidorsit edidit pro gramma de logicis paradigmaticis theolo. gicis , iuridicis aliisque, quod quum idem argumentum breuiter persequi, nobis sit propo- itum, adiumento fuisse, ingenue profitemur. 1criptores logicarum theologicarum sunt
gus Marpurgensis, qui scripsit topica theologica , quae edita sunt post obitum auctoris
witteb. MDLXV.CAsPAR OLEVI AN Us, cui debemus fundamenta dialecticae, quae exemplis ex sacra disciplina desumtis illustrauit. IACOB. RE NEC CIVs,' qui scripsi clauem sacro Uanctae theologiae. cuius libro priore Fff ue conti-
865쪽
continetur dialectica exemplis sacris illustrata. IO. HENR. ΑLSTEDIVs, Cuius studio prodiit lorisa theologica. SALOMON GLASs IVs, qui reliquit logia eam sacram , quae post ipsius fata cura I O. GOTTFR. OLEARII philologiae sacrae, quam huic summo theologo debemus, accessit. . PHIL. ZEI SOL DVS, cuius logica sacra noui testimenti lucem vidit publicam.
tionem facimus propter insituriones logicae sacrae, quas edidit.
scripsit breuiarium logicae sacrae.
IO. ANDR. SCΗΜ ID TIVs, cui ad tribuitur
logica sacra, quae Helmstadii cura COR MDIET ERICI ROCHII Prodiit. IVS Tvs WES SELVs R U M P ΑΕ v s, cui debemus insituriones logica hacrae latino-ge manicas. praeter quos adhuc Possemus commemorares KL Dii topica Caluintana; ΚEsLERI examen logicae Photinianae & multos alios huiusmodi scriptores; nisi breuitatis Ddio teneremur, quam iam lubentius sectamur, quum opere hoc clarissimus p EvERLi Nus iunctus fuerit feliciter. quapropter id tantum obse uamus, quod hoc genus scribendi logicam ideo a multis fuerit adhibitum, ut philosophiae ac speciatim disciplinae, quae functiones intellectus dirigit, dignitatem ac pretium restituerent ac cultoribus musarum sacrarum demonstrarent, quam utilis ac necessaria ipsis quoque
866쪽
sit cultura logicae. nam quum selici tempore ac diuinis auspiciis caelestis doctrina, quae multas sordes contradierat sibi per summam hominum malitiam, purior recideretur ac philosophia scholastica de dignitatis suae sede deiiceretur, factum est, ut omnes philosophiae litterae suam amitterent gratiam. quo nomine
de mediis ad conseruandam philosbphiae, etiam logicae auctoritatem cogitare coeperunt, ex quibus tale institutum, quo hasce doctrinas ad scripturas sacras adcommodabant, fructu O- sum esse censebant. g. VI. Eodem instituto non ulli scripserunt logicas iuridicas, id est praecepta artis cogitandi ad iurisprudentiam adcommodarunt & exemplis huc spectantibus illustrarunt, quorum
Principes commemoramus. sic recententur NICO LAI EvER HARDI topica iuris, siue loci argumentorum legales, quos nonnulli breuiores ediderunt, & inter hos GEORGIUS ADAM vs BRVNNERVs in nomilocorum legalium Euerbardi. FRANCISCI HOTOMANNI libri quatuor
dialecticae institutionis, quibus adhuc praeter exempla eX iurisprudentia depromta,
IO. THOMAE FREIGII libri duo de logica iure- consultorum. MARTINI SCAICKARDi logica iuridica. complectens regulas, praecepta & modum argumentandi per inductiones & interpretationes legum. Io. SCH ILTERI praxis artis anablicae in iurisprudentia. ADR1ANI BEYERi logica iuridica.
867쪽
CHRISTIANI WE ID LING1 Iphilosophia iuridica, tabulis comprehensa, qua etiam deprehenduntur praecepta logica; vi de aliis taceamus, quos iam collegerunt
Rvs. ' a studio erga pETRI RAMI dialecticam institutum hoc, quo conscripserunt logi-Cas iuridicas, manasse, non immerito iudicat
CHRISTIANUs THOMASIV s. s etenim
quum magnus impetus fieret aduersus R Α-MvM, iuri consulti praecipue caussae ipsius favebant, amplectebantur praecepta eius dialecticae, componebant pii illius methodum compendia iuris, defendebant RAMvΜ contra ZS- seclas §atores Aristotelis, quod exempla
BENNEM ANNI, TREVTLERI atqUe aliorum confirmant, atque hac occasione Cogita-hant de logicis iuridicis conscribendis π locis legalibus topicu, uti dicuntur. g. VII. Nunc breuiter exponamus , quae de adhuc commemoratis modis logicam tradendi, sentiamus. quod Ut fiat accuratius, ponimus ante, quod bona tractandi ratio debeat esse consentanea & indoli rerum, quae Proponuntur, & conditioni auditorum & discentium, fluod Vtrumque efficit, ut ratio haec sit cum solida, tum facilis, quorum illud respicieres; hoc vero discentes. quod quum ita est, sicuti est, non possumus probare rationem lo
gicam tradendi per mbola & hierogly hica,
868쪽
quae ex ipsa horum scriptorum sententia inservire debent imaginationi & per hanc memoriae , hinc ipse IO. IVS TVS WINCΚELΜΑΝ- Nus, Cuius tabulam supra commemorauimus,
profitetur, se istam composuisse in gratiam puerorum, quorum memoria ad retinendas ditactiones s res per tales imagines repraesentatas praeclare viciatur; & appellat interpretationem illius tabulae logicam memoratiuam. at vero, si ad genuinae logicae artem spectamus, ista sane non pertinet ad memoriam; sed opus est iudicii, quod bene quoque DANIEL
enim, inquit, iudicii vim potissmum talis disciplina requirat reque ideo a pueris apprehendi satispossit, eius per phantinam nouis imaginibus impraegnatam turbabuntur circuli. si etiam logica praecipue memoriae subsidio addiscenda esset, quod de scholasticis nugis, quae contine-hant tantum terminos, certa ratione dicere possumus; minus tamen adiumenta, quae UINCKELMANNUS & MVRNE RUs dederunt, debent laudari. haec enim via, aliquid memoriae tradendi, dissicilis est admodum multisque circumsepta incommodis, quippe qua necesse est, primum significationes imaginum ac figurarum percipere ac posthac vi imaginationis istas menti repraesentare ac retinere memoria Cum ipsas imagines, tum res, quae illis significantur. quibus rationibus &hanc addere possumus, quod imagines, quas exhibuerunt WINC UEL MANNUS&ΜvRN E R v s, sint horridae, absurdae, nullam ha-
869쪽
bentes similitudinem cum rebus, quas debent indicare: quapropter MATTHAEUS BER-NΕGGERus de charti ludio MVRNERI ita iudicat: huius farinae videri queat Monachi cuiusdam ordinis minorum Thomae Murneri Argentoratenses doctoris theologiae chartilaiadium scriptum annis abhinc centum, re quod excurrit: cuius ope intra spatium unius mensis etiam indoctos ac rudes artis logicae admiracu
lum usque peritos effecissese iactat, visuspicio
suboriretur, aliquid magicarum artium intemeenisse. posticitus etiam es , se daturum quatuor libros institutionum Iustinianearum in μmilem chartularum lusoriarum formam redactos. quo praeclaro munere an sudioyos iuris beauerit, mihi non consat, nec enim vidi. Dictim chartitudium vidistoliditatem artis vanis ae detesatus. institutum autem illorum, qui logicas exemplis sacris & iuris illumarunt, vii PETRUS RAMVs exempla ex scriptis poetarum atque oratorum adferebat; penitus reiicere nolumus, siquidem eXemplis interdum magna vis inest ad praecepta facilius capienda; si modo propter haec ornamenta loricas haud inscripsissent theologicas & iuria dicas. inscriptiones enim librorum respicere debent rem ipsam principalem, aut simul methodi rationem, quorum neutrum Per eXem-ἶla mutatur. ceterum & hodie multi utunturo e instituto in academiis, quum litterarum studiosis polliceantur, se in recitationibus interpretari velle logicas iuridicas, item theol giem , eum in finem, Ut iuuenes maiori copia
I Orat. II. da paranaia doctrina modis uisitisu.
870쪽
DE PROGRESSU AC FATIS LOGICAE. 83I
confluant ad audiendas lectiones, id quod saepe cum fraude quadam Coniunctum elle, cen-
g. VIII. Nonnulli instituerunt conciliationes inter diuersos philosophos, etiam inter philosophos & sacras scripturas, quod fecerunt in omnibus fere philosophiae partibus, ut paullo post generatim obseruabimus. idem quoque accidit logicae,quum quidam Ramum cum Aristotele & Philippo Melanchthone conciliare elaborauerint, cuiusmodi scriptores supra commemorauimus. sic quoque
gicae & politicae in academia Alidorfina professor quondam clarissimus, edidit logicam veterem D nouam, quae prodiit MDCCIII. nec tale institutum, talem logicam scribendi modum probare possumus, quoniam multa incommoda ex conciliandi studio oriuntur. nam aliud est, num possimus instituere conciliationes; aliud num istae sententiis auctorum, quae inter se conciliantur, respondeant, quod PO- sterius plerumque haud respiciunt, praecipue ruum in talia studia Cepe per prauos adfectus
educantur. quo nomine trahunt philo1ophorum placita in sententias ab ipsorum mente omnino alienas, atque ea, quae sibi contra. dicunt ac repugnant, quorum omnino aliud debet esse falsum; aliud verum, inter te volunt conciliare.quo fit, Vt errores Propagentur, nec nouae veritates possint excogitari.