장음표시 사용
881쪽
s61 DE VARIA LOGICAE FORTUNA. Iscvs BYDDEVsy tradit: apud graecorquum litterarum Itudia maxime e rescerent, dialecticae fatisplerique eum in finem operabantur, ut promte persuadere populo possent, quod eum credere, e re siua esse arbitrabantur, qua tutissima ratio erat re bonores, s opes spotentiam pariter ac auctoritatem indipiscendi. iuprima profecto siua origine dialectica nihil aliud erat, quam ars de re qualibet verba faciendi, nudaque veritatis habita ratione, ad cupiditates sium fetis in veri jeciem argumentis, impellandi populi animum : quam in rem adhuc legi potest LuDOVICVs C RE SOL L US. η quibus de causiis hoc proposto fine, non P
terant non talia tradere praecepta, quae ad falla cias struendas tantum accommodata adeoque a vera cogitandi arte longissime erant remota. in idem vitium incidit RAYMvΝDvs LVLLIVs, de cuius arte grauissimi viri obseruarunt, quod magis ad sermonis copiam; quam rerum cognitionem fuerit comparata. nec negari potest, quod PETRvs RAMus dialeiacticae vitam in eo praecipue quaesiverit, Vt Ope eius iuuenes in ciuili oratoria arte fierent exercitati, quamuis iis de caussis magnam mereatur
laudem, quod auctoritati Aristotelicae ac scholasticorum quisquiliis forti animo sese opposuerit. alii putabant, logici munus esse, Ut soli speculationi sese traderet ac componeret syllogismum, quae sententia fuit doctoribus scholasticis, quorum aetate excellentissima cogitandi doctrina durissima fatorum sorte adflicta erat. proscribebatur omnis sentiendi li-
Praefat. ad arton euitandi. a theatra rhetorum, oratorum θsub sarum.
882쪽
DE v ARIA LOGICAE FORTUNA. 843bertas: eligebatur veluti oraculum philoi, phicum Aristoteles, non graecus, ted latinus
omnis litterarum elegantia sepulta iacebat' scholae plenae erant barbararum Vocum, nugarum, quibus nulla dignitas, nulla vis ad veritatem cognoscendam inerat. ,
g. IIII. Posterioris generis sunt, qui cognitionem logicae, veluti finem quidem constituerunt; de mediis autem siue praeceptis, ad illum perueniendi haud recte 1entientes a vera aberrarunt Via. media enim ista haurienda sunt ex sana ratione, & partim ad naturam veritatis ; partim ad modum cognoscendi, quem Deus nobis praescripsit, adcommodanda, quo patet, quod hac in insta omne momentum positum sit in recta cogitandi libertate. qua sublata, logicae incrementa haud promoueri possimi, nec illi, qui ius sentiendi a Deo homini hus datum neutiquam eXercent, quidquam ad artis huius salutem adferunt. qua Propterlogicae durior sortuna illata est ab illis, quibus talis philosophiae cultura placuit,ut magistrum quemdam unice sequerentur, omnesque eius sententias, quamuis haud fuerint exploratae per iudicandi facultatem, siancte ac religiolevenerarentur. id quod cum antiquiori, tum recentiori aeuo multis fuisse solemne, constat, aduersus quae sectarum studia alii iure ac merito disputarunt grauiter. nam quamuis DANIEL
si is rebus quae am academiae conjuluerunt, quae veteres Peripatetica philosophiae terminos mo-
I Palth. luter. ιιν. II. c I. 28. vere
883쪽
vere strudenti insituro prohibuerunt. quod eis quibusdam asperum nimis s dinum videtur, qui libertatem philosopbicam crepant, sciantris, publicam philosephandi formam necessario tenendam esse; & IACOB vs THOMASIVs eiusdem sit opinionis, qui his verbis philosophiam eclecticam reiicit: retinenda lane forma regiminis monarchici, qua nulla potes esse pro satu corrupti hominum ingenii litterariae reipublicae salubrior; rectius tamen posterioris filius CHRIsTIANvs THOΜΑs IV Sy Obseruauit, quam multa incommoda exsectaria
philosophia oriri. atqui huc quoque referri Possunt cultores oneretumi philosephici, qui intempestiuae pacis studiosi diuersa philosophorum placita inter conciliare elabora-Tunt , etiam eorum sententias cum oraculis divinis conferre, quod argumentum eXposue-
q. V. Hactenus breuiter de illis, qui logi-
Cam peruersa ratione coluerunt. nunc de eis quoque disputabimus, qui artem hanc negle-Xerunt, & iam aperte reieCerunt. quo pertinent sceptici, quorum praecipue duo genera constituuntur, dum alii certitudinem sensuum, adeoque omnis cognitionis, omnium philo- 1 ophiae doctrinarum tollunt; alii vero insolaeaque perpetua dubitatione permanent, a C ne hoc quidem: nihil datur certum, sciri posse
884쪽
DE VARIA LOGICAE FORTUNA. 8 sContendunt, quam in rem legi possunt cum illi, qui historiam scepticismi ac scepticorum sunt
Io. ALBERTUS FABRICI Us; tum isti, qui errori huic confutando morboque eXpellendo operam dederunt, quales sunt ΜERSEN-
Ee athei ino versitione. variae sunt sceptici simi species, si modo res ipsas,quarum cognitionis certitudinem tollunt; modo rationem,
qua id fieri solet, respiciamus. quapropter alii rationi Omnia, reuelationi diuinae nihil: alii Contra reuelationi omnia, nihil rationi tribuunt, quod posterius magno studio fecit AIERONYMUS HIRNHAIM edito libro de Opho generis humani, suescientiarum humanarum inani ac ventoso itimore, di cultate, labilitate, falptate, iactantia, praesis trone, incommodis, periculis, quo omni labore id egit, ut philosophiae fundamenta iubuerteret. sed tamen quum haec a proposito dicendi argumento aliena sint, id tantum obseruamus, quod scepticismus magnam vim logicae in maius me-ciusue promouendae inserat, quin etiam ipsum fundamentum, quo recta cogitandi ars nititur, id est sensium certitudinem euertat. etenim
885쪽
sensio est primum principium atque ultimum criterium omnis Veritatis. g. VI. Hoc lo eo mentionem quoque facere debemus DANIELIs HoFFM ANNI, hostis omnis philosophiae adeoque etiam logicae. namque philosophiam, quam antea magno studio prosecutus fuerat, veluti prauarum Cupiditatum opus damnauit,eamque contrariam esse sacris scripturis dixit, ad cuiusmodi sententiam non paucos pertraxit, in quibus erant
I Ο4 ANGELUS WERDEN HAGENIVS, IO. MVLLERV s&alii. posthac controuersiam hanc eXcitauit iterum KILHELMUS SCHILL I N G i v s. quorum studiis & alii fortiter sese opposuerunt. aduersus DANIELE Μ ΗΟFF-MANNVM arma sua tulit I O. CASELIVS, cum quo faciebant coRNELIUS ΜARTIN I, o WENVS GVΝTHERus, sotianorum nomine adpellati, quibus accessit ALBER Tvs GRA WERus, edito libro aduersus Hommannum hunc de unica veritate. sic caussa ipsius ita cecidit, ut publice errorem suum profiteri
eumque emendare, habuerit necesse. contras CHILLINGIV Μ Vero & s CFIR AD ERVM Venerunt integer ordo theologorum academiae Vitebergentis, quorum 1cripta hac in caussa composita continentur consiliis Vitebergens hiu', & IACOB vs MAR i 1 Ni libro lingua leutonica conscripto: deculum rationis, quo usum ac vires rationis humanae, quae mortalibus post lapsum primorum parentum relictae sunt, copiole declarat, etiam ad loca illa, quae
886쪽
alii aduersus philosophiam ex oraculis diuinis proferunt, resbondet. liber hic editus estv ikbergae MDCXVIII. 4. diutius in duas partes, quarum prior de ratione; posterior vero de philosophia agit. etenim illi, qui reiiciunt philosophiae studia, inprimis prouocant
liis apostolus omnem philosophiae doctrinam inutilem & perniciosam esse pronuntiaret,id quod erronea opinione sibi persuadent. nam PAVLLVS respicit tantum ad fallam philosophiam, siue doctrinas veterum graecorum. siue ex iudaeis pharisaeorum, ac praecipue ES-1aeorum intellexerit, in primis quum eXEVSEBIO, IOSEPHO, SCALIGERO, DRUSIO
sit apertum, quod doctrina sectarum Iudaeorum, Pharisaeorum . Sadducaeorum & Eilaeorum dicta fuerit philosophia. g. VII. Praeter DANIELEM HOFFMAN-NVM huc quoque pertinent fratres rofec=ciani, quippe qui philosophiam in theologia non solum inutilem elle; sed plane etiam perniciosam contendunt omnemque rationis humanae V sum remouent, dum reuelationes diuinas sibi fieri credunt, de quibus copiose disse
E AVERvs. quid multa Θ locum heic merito tenent cultores omnes philo 1bphiae musticaeoc the ophicae, quam dicunt, ROBERTUS
1 ω . II. v. g. a disp. da rosacrucianis.
887쪽
teutonicus ille philosophus IACOB Vs BoΗ-
ac quis dubitaret, hos omnes verae logicae betalum indixisse, dum rationem humanam, per quam Ope logicae Veritates cognoscere debemus, penitus proscriptam esse
888쪽
890쪽
Maria dicendi emera apud veteres recensentur. 6. I. vox pane Irires explicatur. I. II. origo orationum pia Dricarum. g. III. prima classis orationum paneDricarum. 6 IIII. num sermo Plinii nomen ponerarici possit tueri. g. U. secunda elasis sis orationum puneraricarum, quae continent lasedationes. 6. UΙ. de laudationibus veterum δε-pbistarum generatim. f. UII-XII. quis auctor sermonum vere panegyricorum. g. XIII. quaenam declamationes ex laudationibus ad paneDricos debeant referri. I. XIIII. veteres paneDrici graeci recensentur. s. XU. ratio horum panegyricorum. g. XVI. XVII. de panet iris latinis.
g. XUIIΙ-XXII. g. I. PRO tribus caussarum generibus tres quoque declamandi rationes fuerunt apud Veteres, quum modo in demonstrativo; modo deliberativo; modo in iudiciali versarentur. hinc dicit coiNCTILIANus: es unum genus, qρου laus vituperatio continetur; alterum es deliberativum: tertium iudiciale ,
quem controuersiarum siue caussarum numerum etiam adprobant ARISTOTELES&DION vs Ius Halicarnasseus: Conser GER H. IO.
vos SIvM. y quod ad genus deliberativum attinet, illud continebat praecipue suasionem, quo quum uterentur Oratores, adhibebant argumenta vera; post hac autem mutato imperio etiam ficta, quo declamandi studio & viri& iuuenes exercebant sese diligenter, ut ex V INCTILIANI, aut quae sub illius nomine