장음표시 사용
511쪽
lia 34 8 IvR. NAT. ET GENT. LIB. u. . publicae necessitate EXIGENDI, 36 ADMINISTROICt ΜAGISTRATUS CONSTITvEΝDl , denique 37 circa sacra aeque ac 38ὶ COMMERcIA aliaque, quae
ad decus ciuitatis pertinent, operam dandi, ne quid resp. detrimenti capiat.
stium vi et armis intendant ii, qui in communem coaluerunt rempublicam: I. CXXXV. consequens est, 39 ut a summo imperio seiuns non possit ius FOEDERA percutiendi, qO LEGATOs mittendi, 4I BELLvΜ gerendi, faciendi pAcis , quippe sine quibus fieri non possiet, ut salua sit ciuitas. Nisi enim foedera pangendi ius haberet: impar saepe essiet re publica impotentior potentiori. Si legatos mi tendi facultas denegaretur: foedera non Pan gerentur. Si belli pacisque ius cellaret: non vllum esset medium vim vi repellendi, adeoque nec obtineri posset finis, qui in securitate consistit. CLXXVIII. 'Haec vero iura maiestatis, quum ex summi imperii indole manifesto fluant, 43 ab illo diuelli nequeunt, ut non statim unitas voluntatis tollatur, et nascatur respublica in republica. q. CXXl. ' At quum tamen saepe ita misceantur vel omnes, vel plures rerumpublicarum formae, ut una veluti alteram in ossicio contineat: g. CXVIII, 66. contingere potest, 4 ut vel omnia, vel pleraque maiestatis iura non ab una persona unoue collegio, sed
512쪽
CAP. VII. DE svΜMA POTESTATE cet. 79
communiter a pluribus, vel ab uniuerso populo exerceantur, et tunc As) opus sit comitiis, in quibus summus imperans de communi o dinum sententia haec iura exerceat
Exemplo esse potest florentissimum Britanniae reis gnum, in quo, saluis potentissimo Regi praerogatiuis circa bellum et pacem, nec leges nouae ' feruntur, nec tributa et Onera noua indicuntur, nec alia, quae ad totius regni decus ac salutem pertinent, statuuntur nisi in regni comitiis, quas ibi Paritamenitim vocant. Ita et in Germania nihil, quod ad uniuersum imperium pertinet, nisi de communi Imperatoris, Electorum, Principumae ordinum sententia decerni , idemque fere in Polonia et hodie in Suecia obseruari, saluis tamen augustissimo Imperatori regibusque potentissimis praerogativis, quaa in Germania resertiasta adpelia Iantur, in vulgus notum ess Immo in ipsi; specialibus Germanici imperii rebvspublicis simile quid obseruauit Ilert. de leg/b. consultat. et iudic. in Deciat. Imp. Rom. Germ. rsimpubi
Ceterum quia et forma reipublicae initio Impe- totius populi consensu constituta, et ipsae peria riu' ad' sonae imperantes ab eodem populo electae, iisque certae leges sundamentales praescriptae . Quo sunt: g. CXI. seqv.3 sacile patet, q6) nemi- nem, vel nem adquirere sibi imperium posse in republi Per succa, nisi volente populo, et secundum funda ςςSQ mentales rei publicae leges. Secundum eas μγ' vero 47 aut ELECTITIA esse imperia, aut 48 svCCESsivA , 49 eamque diuisionem non modo ad monarchias, sed et ad arisocratias et quodammodo ad democratias pertinere. I
513쪽
ὶ Sie quando intra paucas familias, ita veluti conis elusum est imperium, ut illis solis, qui ex illis prognati lunt, iure sanguinis competat ius in senatu dicendae sententiae: ARIITOCRΑΤs A illa procul dubio est successiva. Quales aristocratias hodie fere Uenetiis, Ianuae, Epidauri. Noribergae, florere' obseruauit Hert. Elem. polit. I, io, εα ρ. 2ra. seqv. Contra sicubi optimates vel a populo cum plena potestate eliguntur, vel ab ipso collegio cooptantur , ELECTITIA erit aristocratia. Vid. Huber. de iure civit. I, 8, I, tr. p. aua. Sic et si in qua DiaMOCRATI A non aliis ius suffragii daretur, quam ciuibus olli GaNARiis, illa quodammodo successiva esset: sin et adscititiis, ELECTITIAE similis.
Imperium ELECTITIvΜ est, quando populus, incidente interregno, sibI imperantem creat, et in eum Conseruientem confert imperium.
Quumque populus ius illud eligendi vel ipse in comitiis exercere, vel certis personis in perpetuum dare possit: consequens est, so) viis, qui ab illis, quibus eligendi ius est, pluribus suffragiis eligitur, pro legitimo imperante sit habendus, ') dummodo sI oblatum sibi imperium aCcipiat, et sa) secundum leges fundamentales habilis sit ad regendam rempublicam, quin et 13ὶ ipsa electio eo ritu ac ordine facta sit, quem leges publicae vel mores ciuitatis ac rei publicae exigUnt.
Itaque vix legitimos dixeris principes, qui per se ditionem a turba, vel ab exercitu, cui eligendi tu, non est , ad imperium sunt euecti. Quod postremum rempublicam Romanam saepenumero tantum non pessumdedisse, vel exempla Othonis, Vitellit, Uespasiani, nec non Pescennii Nigri. Clodii Albini, et Septimii Seueri doceat. Hinc
514쪽
CAP. VII. DE SUMMA POTESTATE cet. 48IPlutarchus in Galba p. /ost. loquutus de tem p re, quo, ut ait Tacit. His. I, δ. euulgatum fuerit imperii arcanum, posse principem alibi, quam Romae, seri qua ssatam, inquit, conuulsamque tunc esse rempublicam Romanam, quasi fabulosis Titanum motibus, τῶς λεγομένοις Tιτανι ιοῖς παθε καs κινήμα τι,) quum eodem paene tempore hinc
. inde transferretur principatus ex avaritia et licentia militum, qui Iargitione et praemiis corrupti imperatores imperatoribus, tamquam clauum clauo
pepulerint. Vid. Petri Cunaei orat. VIIII. p. /S8. Adeo multum interest reipublicae, in qua electitium est imperium, personas eligenteS, eligenis dasque, et ipsum modum formamque eligendi
certis legibus ita definire, ne similia Titanicis illis
q. CXXXXI. Ex qua imperii eleetitii definitione Quid in.
CXXXX. porro patet, s in huiusmodi im xv xe .perio toties incidere INTERREGNUM, id est, sta ρεpubiu
tum ciuitatis, a summo imperante ordinario ea elemia destitutae, quoties summus imperanS vel mo- tiar,
ritur, vel ipse sese abdicat, vel a populo illi abrogatur imperium, s s) nisi Populus, vivo ac volente imperante, alium elegerit, ipsi successurum. 36) Designatum illum successorem nihil iuris habere vivo imperante, nisi quantum , volente illo, ei detulerit populus, vel f quantum ipse ei delegare velit imperans, siue absens, siue alia iuua Caussa impeditus, quo minus ipse praesit reipublicae.
Quum enim aliud sit, imperanti abrogare imperium,
aliud, eidem successorem designare: seri non potis est, ut Iuccessori deferatur facultas imperium reipsa capessendi, quin simul abrogatum eidem imperium videatur. Hinc animaduertimus regibus Romano-
515쪽
482 IVR. NAT. ET GENT. LIB. II. rum, quos, Viuo Imperatore. aliquando eligunt Germani, nihil potestatis reipsa dari, nisi Imperatores absentes iis aliquam delegent, quod Caresum U. aliquando fecisse , nouimus. Similis paene est coadiutorum, quos vocant, conditio, quibus, vivis episcopis ac praelatis, nihil omnino potet alis competit. sed certum tantum tribuiturius succedendi, si sedem vacare, uti loquuntur, contigerit . ut adeo coadiutorum nomen sino omine ferant. Illustr. Boehmer. Iur. eccles protest. m, si, H.
An tetr - Quum vero hoc interregnum sit status ci-Pore in uitatis, a summo imperante ordinario destitu-άdsis ' tae, β CXXXXI, Sq.) nec tamen populus tune supessit Cessare Velit rempublicam, dum de nouo eli- respubli- gendo principe consultat: Consequens est, 18 Q ut interea reipubliCae praeesse debeant magistratus extraordinarii, quocumque nomine ve
niant, iique s93 vel noua electione, ordinum sustragiis, constituendi, vel, 6o quod consultius est, in antecellum lege publica designan
di, 61 quorum tamen Cessare oportere potestatem, nouo imperante electo, facile unusquisque intelligit. Quum vero hi imperantium vice fungantur aes tempus: mirum omnino est, 62 disputare viros doctos, an tempore regni vera supersit ciuitas vel respublica pquae
que illi forma adsignanda sit 3
Pusendoris de iure nat. et gent. VII, 7, 7. de hoc statu ita philosopharur : Quia per posterius pa-Bum, regem inter et ciues initum, interna eluitatis perfectio et luminum imperium actu proue nit: inde, subiecto proprio imperii sublato, ad imperfectam formam regnum delabi, sic, ut primigenio tantum pacto cohaereat, de quo supra pluribu
516쪽
CAP. VII. DE S MA POTESTATE cet. 683 pluribus dictum. I. CX. Illi tamen pacto temporo
interregni non parum firmiratis addere vocabulum communis patriae, simulque quod plurimorum fortunae isti loco sint adnexae. itaque interregni tempore regnum recte quidem cum Liuio 1, 17. vocari posse estiitatem Me imperio, et quas exemeitum sne duce: imperium ramen, quod et a Grotio de iure belli et pae. I. , . obseruatur, 3 redinire ad uniuersum populum , adeoque formam quamdam democratiae prae se ferre. Ita Pufendorifius, quem in plerisque et Hertius sequitur Elem. prstae civ. I, ι2, δ . et Houtuyn. Polit. generi C. n. VI. seqv. Enimuero, quum plerumque vel in antecestum designatus sit interrex, vel aliquis, vel plures, communi ordinum suffragio etiagantur, qui ad tempus eadem cum potestate, immo et aliquando multo maiore, praesint reip. quam ipse imperans . iuraque maiestatis 1alrim ea,
quae circa res moram non ferentes versantur, exerceant: vix excogitari potest ratio, cur non
perfecta dici possit haec ,licet temporaria,reioublicae constitutio, et monarchica quidem si uni, dyarchica, si duobus, aristocratica, si pluribus, tam quam principibus intercalaribus, reipublicae cura
g. CXXXXm. Suc Ession imperium est, quando populi decreto electa est familia quaedam regnatrix, ut ex ea persona aliqua semper praesit imperio, quamdiu ex posteris aliqua superest, quae per
leges publicas praeeste possit. Quale impe
rium si constituere placuit: aut certum succe
dendi modum definiuit populus, aut nihil ea de re disposuit. Posteriore casu 63 omnino praesumitur, eum ius commune de successionibus ab intestato probasse. At 'uia tamen nec tanta prudentiae praesumtio cadit in feminas,
quanta in masculos, q. XXXXV. I et praete Hli a ea
gnis, ubi populus nihil in speeie
517쪽
484 IvR. NAT. ET GENT. LIB. II. Qualis ibi, ubi populus
suit rea Dcile contingere posset, ut per seminas regnum, veluti dotale, ad extraneos Perueniret: tunc sane o in feminae non nisi in subsidium, et deficientibus demum masculis, ad successionem vocandas patet. Denique quum et vilitas voluntatis iit veluti vita et anima reipublicae, g. CX V, 3 o. ca vero sperari non possit, si duo pluresue regnum monarchicum vel pro indiuilo administiciat, vel illud intor se partiuntur: ConsequenSest, 63 ut e pluribus, regi ultimo aeque propinquis, primogenitus vel primogenita praerogati ua i ure meritoque
donetur. Lib. I. g. CCLXXXXUlI, ')
' Sunt, qui feminas ad imperia plane ineptas atque inhabiles existimant, veluti Ioh. Bodinus, sed ex iuris tantum Romani principiis, quae non stringunt gentes liberas. Et sane quum in ipsa Hebraeorum theocratia iudicis Officio cum laudefuncta sit Debora, et Omnium fere gentium annales celebrent reginas, quae sibi immortalem gloriam prudentia regnandi rerumque gestamin magnitudine pepererunt: quis feminas indignas habeat imperio 3 Attamen quum natura ut plurimum mascuis Ios prae feminis quadam praerogatiua donarit: non abIurdum est, ex illi mare, has tantum in subsidium esse ad flaccessionem vocandas. Aristotel. Polit. I, 8.τοτε γάρ αρριν φυσει τὴ θηλεος ηγεμονικωτερον , u μη που συνετηκε παρὰ φυσιν. Masenim natura magis aptus est ad regnandum, quam femina, nisi tu Me aliquid praeter naturam exstinterit.
f. CXXXXIIII. Ubi populus de successionis ordine disposuit, facile patet, 6 , standum esse populi voluntati. 9. CXIL 39. Et hinc 6n siue Francicami
518쪽
CAP. VII. DE SUMMA POTESTATE Cet. 683Cicam, quae seminas excludit, 68) siue C STELLANAM, quae easdem admittit in subs-dium, praeserat: 69) siue lineae, siue 7o gradus propioris habere malit rationem: siue denique 71 extraordinariam plane et insolitam succedendi rationem lege publica firmet: ' rata erit populi voluntas, ct sacrosancta habe-hitur lex illa fundamentalis et publica. Ex quo porro Colligimus, 72ὰ polle etiam populum imperanti potestatem sacere, succcubrem, quem velit, sibi designandi, nec non, 73Τgliscentibus de iure succedendi litibus , parces
suas interponere: quamuis experientia doceat, de caussa tam ardua plerumque, ut verbis Ennii Vtamur, non in iure manum conseri, sed mage ferro rem agi.
Exempla quam plurima iam attulit Puland iure nae. et gent. VII. , I . Modus tamen maxime regularis est linealis, ut patri succedat primogenituS, eiusque posteri primogeniti, quoad aliquis ex illa. linea superlit. Hinc, exstincta linea regnatrice, admittatur ex proxima primogenitus, et sic porro, quamdiu aliquis ex primi adquirentis polleris 1 uis perest. Quaelitum etiam olim nouimus, utrum is, qui priinus liberorum, sed ante regnum natus est, an is, qui, iam regnante patre, in lucem prodiit, primogeniturae iuribus gaudere debeat Z Sed quum in primogenitura rantum ordinis natalium habeatur ratio, nulla ratio est, cur frater natu minor ideo excludere debeat natu maiorem, quod illum, vagientem in purpureis incunabilis, aula audiuerit.
Itaque pet electionem tantum persona ele- gnum cla; g. CXXXX.) ex iure succEssio Nis tota 'rdina familia regnatrix ius regnandi consequitur. s.'
519쪽
486 IvR. NAT. ET GENT. LIB. II.
CXXXXIII. Quumque adeo prius ius
Cum persona exspiret, posterius tamdiu duret, quam diu durat regnatrix familia: Consequens est, 7 ut, exstincta persona electa, INTERRE-GNvΜ ORDi NARivM; 73 exstinm familia regnatrice, EXTRAORDINARivxi 'in incidat, et tunc 76
in arbitrio populi sit, cui genti hoc decus de nouo conserre, et 77 virum illam iisdem legibus, imperio praeficere, an arctioribus limitibus succedendi ordinem, ipsamque imperantium potestatem, circumscribere malit. Tale incidisse ferebant Franci post annum
DCCCCLXXXVII. mortuis Lothario et Ludovi. eo, Carolingiae stirpis regibus. Hinc teste Gla. bro Radulphoras. II, δ. eonuenientes totius regni primates Hugonem Ducem Parisiensem, in regem ungi fecerunt. Add. Almon. de ges. Franc. V, ψ . ' Sed et Rusii, existincta Ioannis Basilidis prole, et princi pibus quibusdam tragicis, risio Gudenouio, Theodoro, Borisii filio, Demetriis falsis, et Ioantis Zushio,inisere pereuntibus,electione quoqueVladis. Iai Poloni male cedente, nouam elegerunt domum regnatricem Michaelis, Theodori, patriarchae, filii, ex qua postea ad nostra utque tempora Alexius, Ioannes, Petri duo et Anna, vastissimo illi imperio Praefuerunt. Quod enim ad Catharinam impe. ratricem attinet, eam non successionis iure, sed extremo mariti, Petri I. iudicio ad illud fastigium evectam esse, nemo ignorat.
Quom, Tales sunt imperium adquirendi modi, do vi ad- quoties ipse sibi populus imperantes constituit. qui δ x Saepe enim vi et armis sbi aliquis viam munit ad imperium. Quo casu 78 populus deuictus, licet coaetius, tamen in nouum illud im
perium procul dubio consentit: f. XVI, 4s.
520쪽
CAP. VII. DE SUMMA POTESTATE cet. 6 87sc, 79 sue victor se eadem lege, qua antea principes usi sunt, imperium suscepturum, polliceatur, siue 8o nouas sibi ac successoribus Conditiones et plus potestatis stipuletur, siue 81 quaedam, quae sibi priores principes adrogarunt, Victis remittat, id posteris pro lege
φὶ Iline recte Grotius de iure belli et pae. III, 8, I, I
rites, inquit, imperium victori adquiri. vel tantum, ut es in rege, vel alio imperante, et tunc in eius tantum i- Deceditur, non vltrar veI etiam ut in populo est, quo victor imperium habet ita, ut et ali nare pusit, sicut et populm poterat. Postremum tamen, quod de alionatione addit, paullo accuratiorem meretur inspectionem. Nos dicimus, aut victorem cum rege tantum debellasse, aut cum ipso populo. Si prius: eum in iura victi principis succedere, nihilque mutare debere circa formam imperii, quemadmodum e. g. Guillelmus Arausioneniis, uxoris nomine bello cum Iacobo confecto, nihil circa formam regni Britannici mutauit. Sin posterius: eumdem tuo iure transigere cum Populo perdomito, adeoque in eius arbitrio . est e, velitne ciuitatem in prouinciae formam re digere, quod Romani plerumque faciebant, an ei durioris imponere iugum: an clementiae edere spectineri, et quaedam iis remittere malit. Sic Alexander, clementissimus initio victor, Sidonio- Tum occupato regno. nihil mutauit circa imperii formam, illud Abdolomino restituisse contentus. Cure. IIII. I. Turcae contra perdomito a se imperio Byzantino, iure victoriae multo duriois rem conditionem imposuerent, idem sentientes, quod apud Caesarem de bella Guli. I, 36. Ariovistias,
ius eo belli, ut qui vicissent, iis , quos vicissent,
quemadmodum vesient, imperarent. Denique Agesilaus, teste Xenophonte de Agesilao Rege Cap. Laa. qNascumque riuitates in potesatem suam rodigebat, iis adimebat ea, ὁσα δουλοι δε rοτας