장음표시 사용
561쪽
28 IVR. NAT. ET GENT. Lis. II.
mare, et abusuS, Vere tales, tollere possit, quatenus ei leges publicae vel Conuentiones non
obstant: 173 ius publicandi emendandique
leges ecclesiasticas: I74ὶ episcopos ecclesiaeque ministros constituendi, et minus idoneos dimittendi: I s) ius curam gerendi bonorum ecclesiasticorum , operamque dandi, Vt luis usibus adhibeantur: 176 iurisdictio ecclesiastica circa personas, res, et caussas ecclesiasti
cas, i 77ὶ ius indicendi dirigendique concilia et synodos : I78ὶ ius coetus dissentientium vel recipiendi, vel ob caussas praegnantes iis
sine iniuria imperandi emigrationem.
3 Possimi hae indici ob varias caussas: veluti,ut dogmain ta ab aliis in dubium vocata, nouis decretis et lym bolis stabiliantur: deinde ut patres de ritibus adia-phoris consulant in medium : demum, ut quae ad disciplinam pertinent, communi consilio sanciantur. Primi generis synodi omnino naturaeae indoli religionis aduersantur, primo quod non temper verum est, quod pluribus videtur, et in rebus, ad intellectum pertinentibus, vincere non possit suffragiorum numerus, sed pondus et robur argumentorum et deinde, quod decreta illa, for mulae, et symbola, publica auctorittae, adeoque per modum legis,obtruduntur membris ecclesiae, quum tamen leges intellectui ferre nemo possit: deniaque , quod plerumque pars una sibi iudicum partes ad rogat in alteram , adeoque iudicat in propria caussa, ac proinde fieri facile potest, ut vulnera ecclesiae non sanentur, sed potius noua insi-oantur. Quod adeo firmat experientia. ut iam
pridem fassus lit Gregorius NaZianzenus Epip. LV. ad Procopium: nullum Ie conciliorum exitum felicem, deprehendisse, et habuisse illa
potius προσθηκην καλων , η μυσιν , i. e. ma tum polim iis exasperatum , quam imminuis
tum est.. Reliquae synodi possunt eae quidem
562쪽
CAP. VIII. DE IURIBUS MAIEST. IVNAN. Cet. 329 aliquando utiles en ecclesiae: sed tune, quia eccie.
sia non gaudet potestate legislatoria , decreta non obligabunt, nisi accedat summorum imperantium directio et auctoritas.
Ecclesiae aeque , ac ministrorum et magi- Ius in stratuum, quin et aliorum honorum ciuium Per D seminaria sunt SCHOLAE atque ACADEMIAE, quippe quarum iste finis est, ut iuuenes ad Omnes stholas honestas artes, quibus aliquando illis in variis et ac vitae generibus opus futurum est, nec non ad dς M. probitatem, moresque elegantes, solide instituantur. Ex quo fine consequitur, 179 ut
principis sit, huiusmodi lycea instituere, I 8o
ea bonis legibus ornare, I 8I cathedris viros, solide doctos, diligentes, munerique suo pares . praeficere , I 82 dare porro Operam, ne doctrinae reip. noxiae inculcentur, I 83 disciplinae curam gerere , et I 84 prudenter Ca- Uere, ne turbulenta ingenia lites ex litibusserant, ' idemque contingat in academiis, quod de Megaricorum schola dicere solebat
Diogenes, eam esse s κολην, αλλια χολὴν, non
scholam, sed meram bilem. Diog. Laert. VI, 2
Diei non potest, quanto cum studiorum ipsiusque
reip. detrimento coniuncta sint bella illa scholais stica. Plerumque enim ea mouent homines insulsi et inertissimi, quibus aliorum doctrina et induin stria est sudes in oculis. Hi enim quo doctiores sunt, eo magis ab illis litibus abhorrent. Res deinde geritur calumniis, conuiciis, insidiis, accusationibus , quibus id se consequuturos efIe sperant, ut vel opprimant hostem, vel eum suspectum reddant auditoribus. Hinc porro euenit, ut doctois res bonas horas, quas auditorum studiis consecrais
563쪽
IUR. NAT. ET GENT. LIB. II. . re debebant, scribendis libelsis eristicis impendant, ut auditores quoque, saepe totius controuersiae ignaros, trahant in partes, et sic in sectas abeat ille litigandi pruritus, aliquando etiam in pugnas et verbera. Quae omnia quam facile euerrere possint scholas etiam storentissimas, nemo est, quin intelligat.
Iu -- Superest IVS imperantium CiRCA COMMERCIA.
umdem I. CXXXVI, 38 ) Quum enim sine illis sub-eirca sistere vix possit genus humanum, nedum respublica : Lib. I. g. CCCXXV, facile
- ' patet, I 8 in eam quoque curam incumbe re debere rectores rei p. vi et floreant commercia, et I 8s recte omnia circa illa fiant. Et quandoquidem iis iura omnia competunt, sine quibus finem obtinere non possunt: g. CXXXV, 29 consequens est, I 86 ut pos sint illi leges de commerciis,opificiis, exportam dis importandisque, expungendis accurate Dominibus , re quoque monetaria, ferre, I 87 negotiis instantes priuilegiis ornare, I 88 me catoribus peregre negotiantibus foederibus annisque securitatem praestare: I 89 societates mercatorum maiores munire priuilegiis, et I9o)generatim ea omnia agere, quibus foed ra et pacta, cum aliis principibus rebusque publicis inita, non refragantur'
Totum hunc paragraphum mirifiee illustrabunt bunae dissertationes, altera Io. Fridr. L. B. Bachouit ab Echi de eo quou iustim es circa commercia inter gentes,quae prodiit Ienae MDCCXXX.altera viri celeberrimi, Io. Iac. Mascouit de foederi hin commemetarum Lipsae MDCCXXXV. Quibuscum si iunxeris scripta eristica, quibus de controuertia, inter Batuvos et Belgas, augustae domui Austria esu Diqitir Cooule
564쪽
CAP. VIIII. DE IURIBUs ΜAIEST. TRANSEUNT. Drsubiectos, de societate mercatoria ostendensi dise
piatum , in primis la Refutation des argumens, avan eis de la part de M 3 Ies Diremurs des Compagnierae' orient et d' occident des provinces . υnies contrela liberi commere e des habitans des Palf-bas. Hagae MDCCXXlII. et U. C. Io. Barbeyrac Defenfedu Droia de Ia eompagnie Holiandose des Indes orientales contre Ies miselles pretensons des Hab tans des Pos-bas Autrichiens nihil erit , quod huiusmodi de quaestionibus possis magnopere de
DE IURIBUS MAIESTATIS TRANSEUNTIBVS. q. CLXXXX. QVia omne imperium est summum a
que ἀνυπευθυνον : g. CXXVIIII. se- Bellum quitur, Ut et plura imperia vel respublicae gerere nemini mortalium subiecta sint. g. eod. ζ 'i''Quumque, qui in communi societate ei uili non vivunt, in statu naturali vivere dicantur: g IIII, 3. consequitur sane, I ut imperia et respublicae inter se inuicem vivant in statu naturali, adeoque πι in statu aequalia talis, et libertati S. I. V. seqv.) Et quia porro in hoc statu laesis nullum, nisi in se ipsis, praesidium esse potest, ac proinde unicuique ius est, vim omnem atque iniuriam a se propulsaniadi, idque, quod alter iure perfecto debet, vi extorquendi: I. X, 24. seqv. nemo non videt, s) cuiuis imperio ac reipublicae IvS BELLI Omnino competere. Potest id et aliunde luculentet probari. Ipsa
enim natura non modo hominibus, et brutis ania Ll 4 man is
565쪽
bellum s 3a . IVR. NAI. ET GENT. LIB. II.
mantibus indidit cupiditatem, se suaque vi ruenis di, sed et haec armis quibusdam ad vim propulsamdam instruxit. Horat. Serm. II. I. U. so. Vt, quo quisque valet suspectos terreat; utque Imperet hoc natura potens, sis colPige mecum. Dente lupus; cornu taurin petit. Vnde, nisi rari Monytratum tmalia veterum testimonIa complura collegit Gror. de iure besti et pae. I, et, /, ε. Deinde quum ipsis, qui in societate ciuili vivunt, priuatis ideo iussit, se suaque vi tuendi, quod ipsis in promtu non est aliud praesidium : Lib. I. g. CLXXXI, 1 8. multo magis id licebit populo libero, quum in stadianarurali nullus sit communis laedentis et laesi mais gistratus, a quo defendi possit. ibid. f. CLXXXIII. Plura tuti bellandi argumenta ex scriptura sacra Dinposuerunt veteris ecclesiae patres, uti Tertuli. de idolo . Cap. XVIIII. et decoron. milit. Cap. XI. origen. Lib. VIII adu. CHylan p. 4rs. Erasmus in MLIita Christiano, et Adagior. GH. IIII. Cent. L adag. L. nec non postea anabaptistae, de quibus Arnoldus in His. eccles. et baer ei. Part. II. Libro XVI. Cap. XXI .. XXIIII. Sed horum argumenta suo more profligarunt Grotius ibid. q. VIAM. et Huber. de iure civ. III, , ψ, si seqv.
Per BELLvM vero intelligimus statum libet rarum gentium vel hominum, in statu naturali viventium, iuris sui persequendi causis vi dol
ue concertantium, Propositumue concertanis
di retinentium. ') Ex qua definitione patet, bellum non in ipso tantum certandi actu, sed et in hostili statu certandique proposito consistere, adeoque s) et inducias non ad pacis , sed ad belli, statum esse reserendas: 6 non belli vero, sed tumultus, vel vis publicae priuataeue, nomine vcnire concertationem homi-
566쪽
num, qui non suae potestatis, sed sub impe
I Ita definire visum est bellum, quamuis alii definiant aliter. Ciceroni de Ose. I, r/. omnis certa tio per vim est bellum. At Grotius de iure belli eopac. I, I, 2 δ. Obseruans , usu obtinuisse, Ut non actus, sed status. helli nomine veniat, eam Ciceronis definitionem ita emendat, ut bellum v - cet satum per vim certantium, qua tales Iunt. Sed quum haee definitio aeque in tumultum vel vim publicam priuatamque, ac in bellum, cadat: paul Io melior est illa Alberici Gentilis de iure belli I, a. cui bellum est publicorum bimorum iusta contentio, omnium Optima vero ea,quam dedit U.A. Corn. van Bynhersh. suas. iur. ptιbl. I, Pr Lellam e . /es eorum, qui suae potesatis sunt, iuris sui pers
quendi ergo, eoncertatio per vim vel dolum, quam, quod ad lenium attinet, 'totam retinuimus.
Quum ergo bellum gerant liberae tantum euigentes, iique homines, qui in statu naturali po' vivunt: I. CLXXXXI. consequens est, 7 Vt b.lli Ieius belli posteriore casu sit promiscue omnibus, in quo quippe inter se aequalibus; I. U. et X. 8)priore consi- non nisi summis imperantibus: g. CXXXVII, st- 4 i.) adeoque horum sit 9) milites legere, vel conducere, ') I Q urbes et castra munire, II
aerarium militare pecunia; Ir' armamentaria tormentis et armis; I3) granaria commeatu,
I naualia nauibus replere; Is) bellum decemnere, I 6 milites hosti, etiam cum summo periculo, opponere, I 7 leges dedisciplina militari ferre, et similia. Quum enim finis et huius iuris sit securitas externa, g. CXXXVII. et imperantibus Omnia iura competant, sine qui-
567쪽
hus finis obtineri non posset: g. CXXXV,
29. iura haec omnia cum iure belli coniuncta esse oportere, facile unusquisque intelligit.
I Notum est, MiLiTiAM aliam LECTAΜ esse,quando Unu quisque ciuis patriae militat, qualis olim Graecis ciuitatibus, ipsisque Romanis, libera adhue ciuiatate, placebat, hodieque placet Helvetiis: aliam
MERCENARIAM, quando miles, etiam extraneus, certa mercede conducitur, quam Augustus ex p
IitIcis Tationibus Iectae praeferebat, consilio M eaenatis apud Dionem Cass. His. Lib. LII. p. 48a. et
quam hodieprobant monarchae omnes, quibuS non adductius est imperium: aliam denique SOCIAΜ, quando respublicae foederatae vel clientelares ceristum copiarum numerum submittere renentur, qualia olim erant Latinorum auxilia, Romanis subis
mittendar de quibus militiae generibus legenda Herm. Conringit assertatio singularis. De meris cenaria incidit quotidiana quaeissio, an fas sit primcipi amico in imperio populi amici militem coninducere Θ Quod adfirmandum esse, nisi Obstet interdictum speciale, et nisi conductitii illi iam patriae sacramentum dixerint, erudite nuper deis fendit V. A. Corn. van Bynkerih. suses. iur. M. I, M.
. I. CLXXXXIII. An Ex eadem belli definitione s3. CLXXXXI.
shinu, PQrspicuum est, I 8 bellum decemere non hellum Poste magistratum, prouinciae cuidam vel mu- inferre nimento praefectum, quamuis I9 eum urbem Possit i prouinciamque, cui praeest, in repentino tumultu, etiam sine iussu speciali, aduersus quem- Cumque adgressorem defendere debere, nemo dubitet. Immo et contingere potest, zo) ut Prouincia qitaedam tam sit dissita a republica , Ut praeses non nisi tardius de imminente periculo certiores sacere possit imperantes. Quo
568쪽
casu, si ius decernendi bellum generali mandato praelidi datum est, hunc recte etiam iniussu superiorum bellum gerere, extra omnem dubitationis aleam positum videtur.'
I Hinc iniustum erat bellum, quo Cn. Manlius GaIlograecos adgrediebatur. Ob quam caussam e iam triumphum illi negatum esse , refert Liu. XXXVIII, 4 , addita ratione, quod quum nultam ibi eausam belli inueniret, quiescentU- regiis, cir cum erit exercitum ad Gallagraecos, cui nationi on ex Senatus auctoritate, nee populi iussu, bellam ab eo in latum, quod quem umquam de Ihs Iente tia facere ausum Τ Praeterea notum est, parum abfuisse, quin Senarus Germanis dedendum censeret Iulium Caesarem, quod iniussit populi illis bel- Ium intulisset. Sueton. Iul. Cap. XXIIII. Ar, qui ab Hispanis . Lusitanis, Belgis, cum summa Pore state in prouincias Indicas et Americanas mitium tur , ii fere cum liberrima facultate belli pacisque mitti solent, adeoque saepe contingit, Vt prius de confecto, quam de inchoato bello, nuncius domum perueniat.
Praeterea ex hac definitione discimus, 2I An prἰ- iniustum esse omne singulare certamen, nisi uatis sit iussu summorum imperantium initum: ) ad ius belli'
eoque ar) distinctionem Grotii inter bellum
PUBLICvΜ et PRIVATUM otiosam esse, nec verae
helli definitioni quadrare. 23 Multo minus iusti belli nomen mereri illud, quod ciues inter se, vel cum ipsa republica gerunt, quodque vul
go BELLI ClVILIS nomine venit. Denique et
. a vim, quam piratae et praedones veluti uni uerso generi humano inferunt,non hellum esse, sed funestissimum latrocinium,adeoque as) hOS
omnes homines non iuribus belli perfrui, sed Ll 4 26ὶ tam-
569쪽
Caussae belli tuis stilicae 336 IVR. NAT. ET GENT. LIB. II.
26 tamquam securitatis publicae turbatores puniri debere.
Tale enim singulare certamen est BELLUM REPRADENTATl6M , quo veteres utebantur, dum selectos quosdam ex utroque exercitu hymines committe
bant, stipulati sibi imperium in hostes, si victoria
penes suos stetisset. Complura huius generis exem pia suppeditant veteres annales, quae iam Collegerunt Grol. de iure belli et dic. III. ao, ψI. seqv. qui tamen, iniqua esse illa certamina, evistimat, quia nemo sit vitae membrorumque suorum dominus. Sed quum imperanti ceat, totos excercitus opponere hosti: quidni et unum vel paucos 3 Alia est quaestio, an ciuilis pr. dentiae regulis consentanea sint bella haec repra sentatival De eo enim vel ideo licebit dubitare, quod ita aleae exponitur uniuersa respublica , nec viribus reliquis nouam fortunam experiri li-Cet, ceu malo suo experti sunt Albani apud Di nys. Halicarnassi Antiqv. Lib. III.
Deinde quum iuris sui persequendi caussa bellum gerant gentes liberae : g. CLXXXXI.
consequens est, 27 ut non nisi duae sint cAv SAE BELLI IvSTIFICAE: altera, si quis populus extraneus populum alterum iniuste laedat, vitaque , libertate, et opibus spoliare velit; alte
ra, si ius persectum deneget. ' 28 Vt prior
si iusta causa belli DEFENSivi; posterior OFFEN-Sivi, adeoque 29) tertia Caussa, quam commentus est Grotius de iure belli et pae. II, sia, 1. punitio nimirum scelerum, eo minus v deatur admittenda, quo magis constat, parema pari, adeoque gentem a gente, puniri non
570쪽
CAP, vIIII. DE IURIBUS ΜAIEST. TRANSEUNT. Nee aliud euincit ratio Grotii ibid. n. r. Ae pia ne, quot actionum forensium sunt fontes, totidem sunt belli .: nam ubi iudicia desciunt, incipit bel
lum. Dantur autem actiones aut ob iniuriam non
factam , aut ob factam. Ob non factam , ut , qua
petitur eautio de non olfendendo, item damni ins cti, et interdicta alia, ne vis sal. Ob factam, vi aut reparetur, aut ut puniatur, quos duos obligationum fontes recte disinguit Plato, nono de legibus. Ouod reparandum venit, aut spectat id, quod nos, umes, vel fuit, unde vindieationes et condictiones quasdam, aut id, quod nobis debetur, e expactione, siue ex malefieis, sue ex lege, quo referen , quae quoi ex eontractu et quas maleficio dicuntur, ex quibus capitibus nascuntur condictiones ceterae. Factum, ut puniendum, parit accussationem et iudicia ptibil- ea. Hactenus Grotius. Sed quemadmodum a statu naturali ad ciuilem vix licet ducere argumentum: ita non magis illud procedit, si quis statum naruis ratem ex ciuili aestimare volir. Gens delicto suo aut gentem laedit, aut non laedit, e. g. si idola colat, carne humana vescatur. Priore casu gens laesa delinquentem iusto ac pio bello adgreditur, non tamen punitiuo , sed defensitio. Posteriore nullum plane ius est flelli gerendi, quia punire delinquentem non potest, nisi superior.
Quemadmodum vero iuris tantum perseisti An iure denegatio iustam belli causiam praebet: g. 'IN CLXXXXV, 17. ita sua sponte inde sequitur, obdene 3o vhob ius imperfectum vel ossicium humani- patum
talis denegatum, arma corripere non liceat, β. ins im-
X,26. adeoque 3 i) non sint hae iustae belli causa ζ' is,sae, ii quis alterius exercitui transitum neget,
nouas sedes quaerentes nolit admittere, commerciorum libertatem petentibus det repul