장음표시 사용
131쪽
inura remedium non ob tradere Sera moneo os, ne quilusit io modi ostendatu sed virtutu qui ea posunt celare: quod etiam divinissimus Hippocrates praceptum dedit Et respicit adHjppocratis hoc juramentum Medicus ille apud Lucianum hi Tragopodagra, ubi de remedio ad podagrae dolores agit, quod profari non audet.
M . . enim liussu hic, siam rissimum est praesens Ilippocratis jusjurandum, quo artis secreta solis initiati jubentur revelati. Erubescant itaque, quod non incommode hic monendum , us
piolanatores illi extis, , Magni Zuingeri judicio Comm. in a lib.
132쪽
media aut medicamenta κοιλι orba, ut vocat Heurnius inNotis ad jusjur. sive vilis lucelli, aut turpis adsentationis caussa, hominibus idiotis, aut sic rapti aniculis corin municant Etenim in sanctiis multa hoc jussurandum peccant, Medicorum res eo devolvunt, ut ganeonibus carnificibus aniculis agyrtis&cuivis ex infima populi faece, tantum in arte fidei atque auoctoritatis, saepe plus tribuatur, quam is qui in ejus praeceptis vitam fere consumpserunt m ansam praebent imperitis pio libitu in hominum corpora grassandi atque animas aegro et et tantium iregotiandi. Licet enitia recte medicamenta Herophilus apud Galenum sis me ista, , seu Deorum veluti manvi vocarit, lib. ut de compos med urer nises tamen id derecto illorum usu intelligi oportet, ubi ab artis perito, atque ad artis praecepta, ac veram veteremque agendi methodum administrantur quum temeres ab imperitis adhibita, id sint utentibus, quod gladius in manu furiosi Erubescant qui medicinae praecepta de remedia aut ipsi lingua vernacula conscribillant, aut bonorulium edicorum labores in eam tranSferunt, in quo jure invehit Ant. Niger, lib. de Error Medicinae , errore iv. Ioan Freitagius Noct Med. cap. XV. Profanatibne enim iiDacprostitutione auctoritatem art propter contim, tu etiam O aciam videntur seu curara, inquit iterum Zuingerus, ct senestiam oulgo aperiunt ad omnem decepi oraem, nequitiam , a omni que genero latrocinia est Cura et exeri endas Et gravius profecto hi peccant, majorique cum pericul, quam , quo SUdatricus asius traducit, in L. II. D. de Origi Iur. Col. XUII. xta v. quidus civile, aca quorundam scripta, vulgari lingua traducunt. cc obstat, Hippocratem ipsum, veteresque alios, non peregrina olim sed sua sibi vernacula lina gua omnia divulgasse . Etenim hipse in ad unum late vetereSonatu ut Capite praecedenti in Onuimus, non omnibus scri .
133쪽
ediderunt, non ediderunt. Ediderunt doctis heruditis, non diotis. φά rct si i , inquit Clemens Alexandrinus Stroin lib., u Aa et u urbs c. a
litur quidem in octies se imperitus comprehendit et ero qui,si cognitione praesius Nemo unquam Hippocratem rei intellexit, nisi per Hippocratem, hoc est, sola ejusdem ac sedula lectione, uniusque loci cum altero collatione, nullis interim Praeoccupatus interpretationibus, Nassim id ZYm jurm in verba emarat .
Nemo etiam plane ipsum adsequetur 'nisi in artis operibus
optime versatus neque tum unquam resumet in manus, quin doctior evadat peritiorque Prius tangit Prosper Martianus vir eruditissimus qui olim Romae multa benivolentiae nobis documenta dedit, quique nuper adcuratissime omnium dissicillima Hippocratis loca nu lania moum explanavit. n git inquam, lirae fiat in Annotat. suas ad Hippoc dum caussam, ita ur multi docti viri, qui Commentaria in Hippocratem scripsere,veram auctoris sententiam non fuerint adsequuti non tam reserendam censet ii negligentes exscriptores hextus corruptores, ut vulgo fit, quam quod plurima ejus viri dicta, non ex ipsius Hippocratis fundamentis, ut par erat sed aut Caleni alienusve Medici aut Philosophi interpretatibnibus exponere conati furrint Pisum enim ait.&forte non sine ratione, quod doctiorum etiam plurimi hodie non inficiantur, doctrinam Hi ocrati nomine,ptim, quam reverare equutum esse
atque se Iibrorum censura mago, quam expositione laborasse is quo glor et taPidi mi , contradicendi uisu tum conuatum a buerit, ut nucum alium Ita nec Hippocratem irreprehen cim reliqui P.
Ceiles C. Scaliger Calenum eandem ob caussam vocat De asia simum carpendis meliores. Sed vide pleuius de hoc serentem virum doctissimum, rhomam Reinesium, Varia r. Leet lib., cap. XCI. De altero audiamus doetissimum Ioa aunem Cratonem, trium illum Impp. Archiatrum felicissi.
134쪽
mum, qui Epist inter ScholiZianas cxlix, tactio Hippocrato, inquit, excellentem Ph cum se usu peritum Medicum requirit. Et paucis interj ctisu Saepe olim sententiae cognitio in unim docatuli empluatione consistit. Et discitius Epist cxxa v. Non paret osuuio in Hippocrate sum versatis ne ut verisi me dicam quod sati , cacommentaria tam mei Dctione tim ad uiare potuerunt, quam ima fraxis Flaccum iri, qui m/nc Hippocratem nolis instare student, est, quam frigide saepe nos doceantu animadet erio. Atque hoc est, sit: od doctissimus Hieron Mercurialis ait in Pranat Lection. LOnoniens eos, ii Elippocratem intelligunt odere medicos aerae , lari posse. Et quamvis diis ultas illa, ut verum fatear, Medicorum plerisque auctorem omnium maximum e manibus excutiat tandem tamen illi ipsi Adrasteia puniente, aut errorem suum sateri cogunturi&poenitentia ducti, sero incipiunt sapere aut saepe non sine ignominia aut conscientiae exulceratione, negligentia in artis exercitio dant poenas. Similiter vero, ut de Hippocrate dixi, res habet inscriptoribus aliis, qui sua sibi S vernacula lingua scripsere Calenus, qui Asiatico dicendi genere prolixe luxuriat, exsequidem minus obscurus est, investibulo tamen librivra. de simpl. Medicam facult. discrte satetur ipse neminem fabeel intel ecturum , in praecedentibus non Ohiter se elut aliud agendo, se Nec fuerit rex mu nec se cli
s io Arabes idem passim esse suisque scriptis praeflari solenne
habent Hai in princ Theoricae, lecturui libros suos ait, ST postrae se persectum cientem omnes artes liberales Averrhoes
lib. i. Collectan cap xi, Scia , inquit quo aliquis noclpotessare per sinem re in libri , nec iniecigere partem eju , ni isse, qui
tantum legerit in logica quo a mnus esit cognos et mo os trium; demonstrationum. Et unpli iter Illi se Aphoris . lib. vi. aph v, eum , quia ex scientia Muram v losophia, non ferit a tuas m nec ex canonism gliae, nec ex hori ontibus sapientia, usitabilem
ait me hiae: laoc est, non aeque aptum ad artis scita&decreta
135쪽
creta percipienda hintelligenda Sed desino haec.&ab:umpo Lector,cui ita visum uerit, post Zuingrium VI eurnium, etiam Petri Memmii Commentalia in hunc locum inspiciat.
Heodotus uingerusta, res , legi notat ut siurioristus. Ego cum Obsopino legendum prorsus censuerim, ut sit temporis su
turi, caeterisque verbis, quae praecessere in eodem rempore , resipondeat. Quod si quis pertinacius contenderit retinendum heia: m vocabulum Hilei , quod mox sequitur, mutandum erit in ut cum M quod scquitur,s ac conveniat. Q, - καμ Hyrtar est, in h. lorantium salutem, sive auxilium Lborantium, ut transtul sse videtur Scribon us Largus Epist ad ut Callist sitia loquutione mox iterum utitur Hippocrates, ubi se in aedes o innes, vir
136쪽
peAHη καμνον των , ingrcssurum jurat Caeterum, tama, quam vocem Salibi saepe usurpat auctor, non uno in loco Thucydides, idem est quod . im , victus nempe, sive vivendicia tio , modusque xlex quaedam a meti iri vero de me , est et tam ratione uti sive ipsus ea utatis, sive alii, ut Medicus,praescribas , quo sensu Hippocrates eam phrasin heic effert Olim tamenus ins vocabulum tum apud Graecos tum Latinostr quivocum erat, nec victus tantum rationem, sed cenaculum insuper sive renitti in notabat, hoc estri locum in quo cibus sum c batur, kAmi Hiiun. Pro cenaculo accipit Suetonius in Claudio cap. X. In diaetam, cui nome est Hermaeum, secesserat:
aliquotiens Plinitas Secundus lib. v. Epist. vi. saepe alibi: qua de re vide Fulvium Vrsinum, Adpendice ad P. Ciacconiit raci de Triclinio. Thucydides Histor tib i. testatas ovis r , vocatsedem, sive domicilium commodum aut sustens, ut in eo habitare quis possit similique notatione Herodoto lib. I. λ mira mitte , est die ersari, aut domicilium deligere Dicta este iis . , δακάζ, sive pia et c, quae voces epulum significant; ἀβδ νυμι epulor, quod rursus est ascia divido, paritor quamvis Varro dictionem Latinam esse censuerit, dictam quod in dista, silve cenacula de die edere solebant. Caeterum apud Medicos , ut dixi, communiter vi ictu rationem designat. victus autem ratio, licet proprie de cibi potusq; regimine intelligatur, tamen recte Theod. Zuingerus Iranc Ranchinus, Comm. ad jusjur Hipp. per diaetam caeterarum etiam rerum, quas communiter non naturales vocamus, administrationem heic loci notari censent. Ea etenim omnes an olim hoc non ine venisse, testis est Calenus, tum lib. ad Thra Syb. cap.
XXXV. xlib. art Med. cap. IXXXVII. tum lib. III Epid. comm . III texi Ix ubi latium exercitationcm, balneum.
vencrem, somnum, vigilias taliaco rei ext idemque ex Hi p. pocrate ipso probare ut sit nutius Foc situs in Oecon Hipp. De
137쪽
De diaeta autem, quod notatu quidem dignum sit, veteres vix quidquam scriptis mandasse, Hippocrates ait, lib. de vici rata
in morb. ac, secui. text. vi. additque, magni fuisse momenti,
si id praestitissent. In dia taenim rite ordinata atque observata,
corpor atque an me consistit reculam Uitaeque sumntaculum , inquit Memmius, Comm. in jusjur inimi nan quantum ad bene medendum ad fetat molumenti. Nec quisquam rectius
id discat experiaturque, quam j, quibus quotidie cum morbis
colluctandum. Congruente enim diaeta, vires aegrotantis conservantur, augentur, facultas ipsa erigitur at indebita quae sit, vires dissolvit, morbum auget, naturam prosternit. Acrem ita habere pulchre docet Hippocrates, lib. de vel me- dic nec adnrmare dubitat Galenus, omnia alia remedia, quantumvis generosa, irrita esse, si vivendi ratio accommodata non accesserit, lib. de diae feb. cap. ult.lib. de usu theriacae ad Pamphil . . librii meth med cap. v. Cui fini etiam ne diaeta male sibi verteret, aut in ea peccaretur, Romani Victa, Totuam, peculiares diaetae Deas coluisse testis est Arnobius lib. i. contra gentes. Itaque merito hoc in loco Hippocrates victus ratione aegris convenienti, quantum licuerit, usurum se jurat, aut discipulos potius, ut id jurent, adigit qualisque ea pro morborum aegri diversitate ac differentia esse debeat, cum passim alibi. turn praecipue lib. I. Aphorismor.&lib. de vict rat in ac adcurate docet. Repertus tamen fuit nostro seculo Paracelis, qui quum ad principia artis convel
. S., u es MAGων, animum adfecisset, diaetam quoque minsuper habuit, In morborum curatione, ut inutilem imo noxiam damnavit, Comm ad Hipp. aph sect i. Aph. v. quod remediis, ut putat, in morbum pugnare opor.teat, morbum diaetae beneficio abactus, diaeta rursus immutata soleat reverti. Vnde aegrotos, quos curandos recipiebat , si
138쪽
arbitranda, nulla victus ratione praescripta, aut ob ervat, sed noctes diesque cum ipsis potando pleno Tentre, ut aiebat, curarero gloriabatur. Verum ut paucis haec refellamus , quemadmodum negari nequit, remediis in morbum esse pugnandum iita victum quoque, sive cibum potumque, ex remediorum numero exterminare non licet. Nam, diaeta, si adfectui contraria praescribatur, morbum oppugnat, saepe nullo remedio alio interveniente expugnat. Quid potus abstinentia potuerit in Hydrope, exemplum docet tali viatoris equitis Romani, cujus Plinius meminit lib. v I cap. XIIX. .rustici, quod habet Beniventus lib. deabd. rer caussi cap. x G. quodque his addit Heurnius lib. VI I. aph. Comm. v. Quin experientia ostendit quotidiana, quantum cibus potus que inconvenienter sumptus, aut qualis non debebat, febribus obsit, easque ex brevibus diuturnas ex minimis maximas faciat, aut recidivam morbo principali nocentiorem inducat Inarthmi de vero bonam victus rationem dimidium csse sanationis, recte prorsus adseruit Erastus Disput Antiparata Tomori v. Quod vero Paracelsus diaetam ex eo improbabat, quod morbus diaeta mediante abactias, eadem immutata recurrat, risum meretur, quum id non fieri omnino non possit. Neque enim unquam lautus et ii, qui statim a lavacro iterum coeno se immergat neque a moibis manebit immunis, qui vix aliquo abacito, licentiosa vivendi ratione novarn rursus vel eidem aut aliis , materiam suffecerit. Si forte tiam fortuna in uno alici ove aegroto medicatio illa, citra diaeta obsta vatio. nem instituta Paracelso bene cessit, naturae potius robori,aut morbi vi imbecilliori id fuerit adscribendum, rectum ex errore judicandum, quam ut universalem ex coconclusionem
a formare liceat itaq t ipsemet Paracelsius sive errorem suum agnoscens, sive prae animi inconstantia, atq;ebito sitate parumpensi habens quid loqueretur, alibi ratam magni fecisse le
gitur, cumprimis in iis , quos de morbis Tartarcis constris iii
139쪽
libris Quemadmodum etiam lib. X. Archidox varias aegritudines corporis ex inordinato vitae regimine oboriri fiatetur. Poterit lector plenius de his videre apud Mich. Doringium
de medicina hed lib. i. pari ni sedi. v. class. III cap v. quaist .vo. Nos ad Hippocratem revertimur. Is igitur diae ratam non plurimi solum fecit, scriptis illustravit, verum ejus etiam usu in semetipso tantum aestitit, ut integra Illibata sanitate vegetam attigerit senectam , aetatisque annum Ixxx. vel ut alii volunt xc alii et v. alii vero clx Sorano in ipsius vuta attestante felici exemplo adimplerit Sequitur in textu orsua et lixas i s rari inta , pro nolast a posse meo, de qua loquutionis formula supra egimus. Non vero citra rationem denuo
eam ei inculcat Hippocrates Nam diaetam quidem aegris salutarem se praescripturum promittit, sed quantum ejus a se praestari queat. Neque enim si sponte, incontra medentis praescriptum, in diaeta a ger peccet, quod Hephaestio faciebat, apud Plutarchum in vita Alex. absente commodulii Iedico victus tenuioris impatiens , gallo gallinaceo adeso, ingenti vini frigefacti cratere educto, mortem sibi conscisce bat medico mortalitatis eventus debet imputati meque i etiam Medicus alti in sic comparare se debet, ut faciat, quae facto sunt opus , sed ueger, qui praesto sunt, dicebat Proe,ceptor in princ Aphorism. Itaque Innocentius m. Pontifex cap. tua nos de homicid Monachum, qui Chirurgiae deditus mulieri tumorem in gutture ferro aperuerat, atque eidem, ne ante vulneris consolidationem vento se aut aeris injume exponeret, iniunxerat, postquam illa consilio contempto, mortem sibi aeris mutatione adscivisset, ab homicidio absolvit. Ab aegrotis enim, aut adstantibus, siquid delinquatur, medicus erit extra culpam; qui etia in , si prudens sit, ad ea, quae extra suam sunt potentiam nunquan se obligabit. Verum ista omnia, quod recte hic monuiste video P. Memmium, in Comm. hujus loci de vero Medico, latiis petito a sunt
140쪽
sunt accipienda, minime vero de spuriis, imperitis artisque L propudiis: dehonestamentis. Hi namque sub Hippocratica illa phrasi uret. ἀυναμιν κυora inta latebras quaerunt effugia, sive pessimis aliquando modis aegrotos exceperint, sis vetarco etiam viastimas demiserint saepe plures quam Achilles ille Homericus ilia d. . Πιμα ισε με ψυχὴ uia insitan tap.
Illustres animas multas ab Tartara mittens.
Nihil enim fere aliud circulatoribus istis in ore, quo scelera sua vel excusent, vel palliant, quam se omnia pro nosse spadi
&quantum vi/Ibm animoque tialuerint peregisse artis omnis interim ignari, nec quidquam ex artis praescripto agere prompti parati. Neque aliud mantellum suis animatum nundinationibus quaerunt putida anus, quam oninia aegri commodo se fecisse, bonoque animo quod nostiates triobolariae, suo id loquendi modo dicunt: Es istim gemeinet gemesciis verum hoc genus bipedum illud est, in quod Leges &Constitutiones Imperii animadverti subent, Magistratusque ossicium flagitat, severe serioque inquirere, ac delinquentes sine discrimine ac respectu ad commeritas poenas vocare, lavere, ne delicta in Repubi maneant impunita, nec maleferiatii scelerosi grassatores liberis civium capitibus impune illudant. Nec in quam enim runtur,sti' semias immo inscitia culp. adnumere Iur quam a sectare quisquam non e ea; , tu quo me igit et Minte stere debit, infirmitata uam a ij per de m futuram. dicebat Casus ictus, L. ix. D. ad L. Aquit. Videtur autem inter illa hoc esse, quae ut corrigantur, optanda potius, quam speranda cordati omnes iudicant,&querulantiar, Caeterum non contentus Hippocrates sancte adfirmare, aegris salutarem vicium se praesciis torum: addit pono, se eosdem a victu contrario, qui perniciosus sit&noxius adeoque ab om ni in victu A ri, hoc est, ab omni nocum estio in uria Me To-I latitaria eas pro bituruis Veneficium emm nucilia ruit assit,