장음표시 사용
191쪽
tenet Arist. saethic.c.I.M sanetius omative raare. Alia iustitia est,quae dirigit ordinem totius ad partes, Lappellatur haec iustitia distributiva,& est illa,ser quam
Princeps seruat tectitudinem in bonis communibus diis stribue dis,ut in honoribus, pecun ijs, officijs, beneficijs, in alijs .reb',quae inter ciues disti ibuutur, dicitur iaciustitia a ticulari si quia quata uis distribuat bona Comu, ni rei publicat quia tamen illa at plicat priuatis,4 singularibus pei bnis,N nomen desumitur ex termino ad queres tendit, vi tat A st inabris de anima, piopter hoc,haec iustitia,quia cedit ad parricularia, in quibus hi distributio, iustitia particularis nucupaturiitas.Th. tua' q.6 Iar. ιι Tertia iustitia est qua frigit ordinem, S aequalitate, inter parte ipsius cipublicae,scilicet inter ipsos ciues,essiciens iustume aequum,iij mmerths,emplioustus,ve,
ditionibus,copensationibus, restitutionibus, S in aliis eo. eraα s,seu commutationibus ti statur quoque haec
iustitia particularis,eadem ratione,quid butiva, quia ad partieularia dirigitur,itaSahomine iupra d.q. 6 I. artia, quem sequuntur ibi Metanus, Aragonus, viij.,. 6 dictis colligitair,quod praedicta tres rustitiae legalis, distributiva,& commutat tua , ex d.uerso fine, & obiectoidisserunt i mrer se. Sed quia de legali iustitia in primo librositis dictum est Modia tantu de reliquis disserenisis,quae
versaviat in anter Kas duasiustitias particulanes, scilicet, imter commutatiuam,& disti. hutivam , dicendum est, quae licet in aliquibus conueniant, nam unaquaeque iustitia
inbuit quod suum est,in utraque particularis nuncupaμtur,di sterunt tamen essentialiter inter se. . Primo,nam per iustitiam commutatium datu alte
192쪽
Per distributivam autem,datur id, quod ei debetur, non nisi , tamquam quodammodo suum quatenus est pars communitatis, cuius est officium, vellene fictum,quod distribuitur , id , quod est totius est quodammodo partis, o ex hoc prouenit, quod pars dignior habetis ximum ius ad illum petendum , ut infra, disputatione ovidendum erit tenet Sanctus Thomas dicti quaest.
litas,in iustitia diffiibutiva, M aliter in comutatiuis cominmutatiua enim cor littuli aequalitatem secundum quantitatem numericam proportionem Arithmeticam, quae et rei ad Dem. V. g. suscipienti centum, reddenda sunt centum. Distii butiva vero,facit aequalitatem secundum geometricam proportionem metritorum. V .g. DC-betur,vel meretur Petrus beneticium vi centum, non
pertinet ad iustitiam distributivam dare illi centum, sed ad commutativam , ad distributivam vero pertinci, si io, Vettim eamdem dignitatem, vel officium postulant, dare illud e cundum merita dignἰori, vel si erunt plura beneficia distribuenda , plures qui illa petunt, praestantiora benescia praestantioribus consei des siti ita S.Th. Lq.6I .ar. 2. Arist. I Ethic.C. 3 cum alijs. . Adverte nauest demu quod: Ii tia dquincopensi iniuria Hamsecundumaequalitaιerri ad re , figitquepoenam iuxta deuicti quantuatessit bifri iam co- sidcrari potest,uno modo, ut pertinet ad iust. tiam legale, 4c est,quado iudex ex ossicio suo,vind: Etasumjt de 'ale factoribus principaliter propter bonu comune δε quiete reipublicae, Δ ut caeter timeat: tum otia, quad h. c. trifac, ad utilitatem priuata personae eis, nam expedit
reipublice ne delicta remaneant impznita,neclei si ab ' ,'
sati factione iniuriae elinquatur , tunc vindicativa
193쪽
procedit a iustitia legali secundiam nodum iustitiae co- mutatius, qua utitur mi iuster iustitiae in tali casu Pot mrit secundo iustitia vindicativa considerari, mut perti. Det ad perlonam priuatini,cui iniuria illata fuit, vultque
illam a se repellere publica auctoritate iudicis,&cst qua do iudex non procedit exotacio in maleficiis,sed ad petitionem, instantiam , que elam partis, runc proprie, iustitia vindicati vano est actus iustitiae quia plura ei deficiunt, sed est quaedam virtus moralis; quae sunt i sibi no, men vindicatiuae iustitiae,& reducitur tunc ad C5mutatiuam, & sic vindicativa no est alia iustitia particularis sed reducitur,&includitur in supradictis: eta Salio.& Cale
Non obstant mod3 in contrariam adducta argumenta.No primum desumptum ex iustitia vindicativa nam illa non constituit sibi iustitiam particularem, scd reduci tur ad legalem,vel ad commutatiuam prout in praecedSti numero dictum est,& soluitur primum argumentum. Non obstat secundum desumptum ex Arist. nam rcspondetur,quod Arist.in .Ethici diuiserat prius iustitia' in generalem, S particularem, deinde loquutus fuit in subdiuisione de iustitij particularibus Ac eodem modo. 8S. Thom .icco citato, nam tunc non loquebatur de iustistia in tota sua generalitate,prout nos loquimur in praesenti,& luitur secundum. Non obstat tertium: nam respondctur, qudd quia pars& totum,quodammodo sunt idem,ita&id quod est totius,est quodammodo partis,& sic clim bona communia: in singulis distribuuntur,timc quilibet recipit aliquo mo do,quod suum eli,S: ei applicatur,quod debetur,ut inis clarius patebit,& soluitur argum rutum,d articulus.
194쪽
DRqpρη itur quaesitum articuli,n. α
Accepco resonarum mitium es oppostium iustitiae insere,
sudefinitio ipsius acceptioris perfnarum; ostenditur,
is quibus casibus committam aeceptiopesonarum oste
δ' Vtrum personarum acceptis, qua opponitur iusitiae distributivae peccatum
π Rimopor parte negativa argumentor, probo, i quod personarum acceptio non sit peccatum mor tale,sic Apud Deum nolla potest elle iniquitas, ineque peccatum sed Deus videtur personam accipe Te,qui diuorum hominum unius conditionis, unu assum, si per gratiam,& aketu reliquit in peccato, ut ait Matth.
195쪽
C.2 ergo acceptis personarum, cum reperiatur in ipsa Deo,peceatum non eriti Conserre beneficium Ecclesiasticum alicui, propter consanguinitatem, vel seruitia praestita,videtur ad acceptionem personarum pertinere, quia consanguinitas. vel seruitia praestita non sunt causae facietes homines dignos Ecclesiastico beneficio, sed hoc non est peccatum, Clim Praelati,& alij distributores hoc ex consuetudine faciantrergo acceptio personaram peccatum non est. His,5 alijs argumentis praetermissis non obstantib verita maest nostraeonclusio:Persessarum acceptio μν-
uere tuo, mortiae peccatum est.
Probatur primὁ,quisdiapeccatum, auctoritate diuuna, nam mea lege nihil proh betur, nisi peccatum , sed personarum acceptio prohibet ut multis in locis sacrae Scripturae, in Deuteron C. I 6.habetur Non accipies cuiusum n63nam,hoc idem prohibetur in Leuit C. 19-in Eccles. c. 2 . Ergo personaru acceptio peccatu est. Quod ex genere suo sit mortale, quale est omne peccatum contra iustiti 1m patet,qaia est latrinsecum malum, sicut furtum, adulterium,homicidium,& similia.Tu,quia
est vitium contra rationem naturalem,nam rectitudo I
stitiae distributivae requirit,ne indignus digno,nec dignus dignior praeferaturipto ut fit ab isto vitio ergo mortale
peccatum est.Et non solum mortale,sed etiam,in distributione boriorum spiritualium,maius, & grauius peccatum est,quam in distributione bonorum temporalium.& tanto grauius. M pestilentius,in quantum ipsa spiritualia teporalia antecellunt ut ex multis infra enumerandi pate
196쪽
duertendum tamen est,primo quod aliquando ac per accidens,lio peccktum acceptionis personarum poterit esse veniale,ex leuitate materiae et exim rfectis. De actus V. g. Quando excessus oppositorum est miniamu , vel heneficia distribuencia sutrirere aequalia,Vel paruae differentiae,ionc valet illa regula: uodparum diuar, nihil distare videtur illa adia: rumpronihil reputatur. Et praesertim cum sint res mora es, in quibus metaphyli, Ce non attendatur,prout patet in hoc exemplo de furto, quia surari. genere suo mortale peccatum est, sed furari rem paruam, patui momenti,veniale erit , t tenenae Doctores loci supra citatis. Adueitendum est secundo quod istud peccatum a isceptionis persomarum sic dari: litur. Acceptispersonarum es inlusitiariin qua persona praefermrpersonae, propter in deblaam causam. Ex quo c6 igi ur quod istud vitum oppositum,& contrari iam cst uilit a dilicitastiliae,quia tu uti d:stributiva exigit S munu suum eli, ut lina com nia distribuantur secundum misit personarum;acoeptio autem vult,quod non attendatur adiscrita, sed inordinate conferantur ex Duoribus vel alijs causis insta enuis finerandiSPut optime ostendit Sotus in praesenti diam dicitiquod ii illitia distributivassola meritaressi it Iaccepti vero personarum, mori ad merita, sed ad personas attedite ita S.Thomi Caietanu34oco citato art. . Sotu, ani I. Arast inus d.' ε 3.art. cum alijs.
duertendum est tertio, quὀd emptio personarum est. accipitur m praesenti pro illo humano, Minordma-gure ectu, in quo na conmunia distribuuntur , non secun-
197쪽
1 3 De iustita disributiva, disp. r.
secundum merita personarum , sed secundum alias ursas, seu qualitates impertinentes,cum fieri deberet ex me rotis ex conditionibus, 'ualitatibus a iustitia distributiva requisitis. g. Si quis c ferat in omnibus subsequentibus casibus benencium, vel Otacium alicui,propter personam illius, quia cst Petrus, vel Ioannes , vel diues, vel amicus,vel affinis,aut ex negotiationibus, di fauor,hus amicorum seu Pi incipum , vel quia erit cis inobis quium, aut alijs forsan iniquis, aut pioribus vijs , quae mihil faciunt ad esse dignum offici3,vel beneficij,imo causae daeutur supra dictae i Doctor bus imperti iretes, S non 1acientes ad rem,nequet aliquem adeste dignum ossicij, vel benefici conferendi, tunc dicitur peccatu acceptio nis persa: latim committi si vel ὀ conferantur praedicta bona communia illis qui sunt doctiores, sanctiores, Veladonei ad iccsesiam regendam,defendendam, instruen- , dam,& gubernandam,tunc ad causam legiti1nam,& debitam attenditur,vi acceptio personarLm non committi
rur,ut eleganter osten ait glos super illud ad Ephes.c. 6.duast:Persenarum acceptio non reperitur apud veum, qui Deus linus iudex ea as, O nonpersenas respicio ita Salta
Aduertita est quarto, mala,quae ex isto vitio accep tionis personatu procedui, plura sunt,ti aliqua refera,quq ost edunt, qua perniciosum ε graue peccatust,na respublica a ciuilis,quam Ecclesiastica maxime editur,l quid deterius esse poterit,&cotrariurationi,quasi indigni dignioribus prς feratur;quid perniciosi', quod ordo reipublicae et uertatur:& du id,quod dignionibus conferendum erat,aliis indcbitis vijs conseratur Ita S.Thom.& Docto ,
Adueitendum est, quod hoc vitium committitur,
198쪽
quoties bona quae distribauntur,sunt bona communiα extultitia debitam amui tuerint bona libera,quae distribuu Rrur ex gratuita voluntate distribuentis,uel quae mere libere consecuntur hominibus, non habet tunc locum in eis acceptio personarum,etiam quod magis uni,quam ali e ri conferantur.V.g.Dat quis triginta a areos de suis pro prilat bonis amico consangurneo,vel Vicino, taἰione ta tum consanguinitatis, an,icitiae, vel vicinitatis, Mnihil dat extraneo, quamuis sciat, quod sit melior, vel quod
egeat magis,non est acceptator personarum iste,qui hoc fecerit, nam, , distribuu est proprium ipsius, nullique debitum,&nulli fit iniuria, nam in re sua,quilibet est mode.
Lator, M aro iter, uti l . in re mandata, C. maidati, M ait
D. Matt.e.2o. A, non licet mihi,quod volo facere poeta tunc bona,quae distribuebant non erant bona commiunia, sed libera quia Deus,quae dat,nulli de iustitia debetitur sed
ex sua gratuita voluntate dantur. Non obstant modo in contrarium adducta argumera. Non primum desumptum ex auctoritate Matth. c. I. . narespondetur,qudd duplex est datio. Una pertinens adiustitiam, quando aliquis dat alicui quod ei debetur,4 in ipsa poterit contingere personarum acceptio. Alia vero est datio ad liberalitate pertinens,in qua gratis aliquid datur alicui quod ei non debetutiqui quilibet de suo pol rit dare absque iniuria,quatum, ult,& cui voluerit Deus aute non ex debito,sed ex gratia peccatores vocat ad poenitentia,iuxta illud Pauli ad Thimot. C., Non ex operiribus iustitiae,quaefecimur nosse fecundumsiam miserico diam aluos nos ficu.4 sic potuit unum iustificare,& alterum non.Vel relpodetur secundo ad argumentum,qubdiustificauit unu quia erat dispositus,alterum reliquit, quia non erat,& sic soluitur argumentun .
199쪽
Non obstat secundum,nam respondetur, quod iam uali,seu conianguin i praelatorum,lei distributorum. liqud do sunt minus digni, tunc si dignioribus praeserantunacceptio personarum committitur quandoque famuli,& consanguinei sunt aeque digni,tunc licitum erit quod detur locus gratificationis in illis, nisi scandalum ex fi quentia oriatur,x soluitur argumentum,& articulus. .
Proponuntur duo argumenta,n.L.
Constituiιur conclusio qu)dtantum tres clunt Onditia nes , qu requiruntur de iure diuino, ct naturali,
ima renaeuio est morum probira19ostendisur . Secunda condisio est doctrinais quanta debes rose ostendi- venia conditio estindustrias prudenti Mosenditur, nu
In ingendis requm ur, quodpositive comasiamur boni ab Hectoribus, Pinmae Eurum condis anum in b.nis distribuendispetferenda erit , quomodo ex eis colligitur dignitaspersos, nu
200쪽
Vtram tantis tres conditiones essentiales de aure disino,s naturali requirantur iniustita distributi .
IT a parte negativa argumentorsi .Plures suntis aliae conditiones.quae requiruntur in electionibu sfaciendis,requiratur aetas , requiritur quod eligem di non sint excommunicati,suspens,vel alia censui ligati,quod sihi ex legitimo matrimonio nati,& plures alie ut
in Cone lici Trident sess. 12. c. 4.&sessa. .c. II 8 de reform.tex. in c. ad praesentia ni cum decorem, in c.
ad abolendam,defiij presbyi in C po stulasti, de cleric. excom. in c.cum dilect' de consuetudine, cum alijs ergo non tanthes tres tunt conditiones,quae requiruntur in i stitia distributiva,sed plures. Secundo Irii cum in cunctis,&ans inferiora, in c.cunobis olim de electione,quatuor conditiones in electione Episcoporum, Mallotum requiruntur ergo non inmanes instituendae erunt. - His,eealijs argum tis no Tanιαλ treflconLιιones essentiatis de iure uatarati. ι-
uino quiruntariis iustitia dis rebuιiua sciticet. Probιιasmo m,doctrina pradentia seu industria person ' Probatur conchalio. Primo auctoritate Matth. c. 24 Mνat o istius conclusionis est, quia ministi publici Dei, M. Ecclesii tenemuralios doctrina,& exemplo promouerςr, requiritu ergo ex hoc , quod praedictis conditionibus ornetur.Et tacitur auctoritate Concilii Tridet.sessi, r... Z. 3. c.2