장음표시 사용
271쪽
copiniones Prima opinio est Adriani, quem sequitur
Solus de iustitia S iure ib. .quaestione 6.arti c. 2., lib.4.
quaest.7.art. 3.ad 6.& alij,qui volunt, ludd distributor eligens dignum ad beneficium, vel officium,digniori printermissis , non tenetur ad ullam restitutionem faciem. Jam fundanturq re rationibus adductis in argumentis,&praeser m illa, qudd ex laesione a violatione iustitiae disti butivae , nunquam oritur obligitio ad restituedum, sed solum praedicta obligatio habet locum, quando vi latur iustitia commutativa sola , vel distributiva simul cum com nutatiua iust a. V. g. dicunt isti Doctores, quando eligitur adorticium, vel beneficium indignus, qui insufficiens est,ac non proportionatus stipendio os.ficij,vel benefici,,ad quod assumitur, tunc vere violatur iustitia distributiva,S commutatiua simul sed tunc restitutio in beneficijs facienda est soli Ecclesiae, Λ in officijs Reipublicae laesis, S non dignioribus praetermissis sed fieligatur dignus, etiam quod pretermittatur dignior,tirnc nihil erit restituendum, quia idoneus,& proportionarus stipendio electus fuit, iustitia commutatiua tunc nomviolatur, neque liniitur, licet violetur solum iustitia distributiva quia fuit electus dighus, dignior praetersnisso. Sed Iaeci haec opinio aliquo modo, S: in Scholis defendi possit in praxi autem est valde scrupulosa, nam ex ea frequenter in grauissimum detrimentum Reipublicae Ecclesiasticae,&ciuilis in officijs,5 beneficijs,digniores,& uti.
Secunda opinio est aliorum aserentium , quod distri. butor eligens dignum, d gnior praetermisso, tenetur b-lum ad restitutionem in Ep: scopatu,&inosiicijs curatis, in Cathed: al bus,Collegiaturis,Canonicatibus Magistra labu & Doctor abus Ecclesiarum di iniciiquis benefi-
272쪽
cijs,quae examine ει oppositione conseruntur,&in osti. chs,in quibus aliqua lege praecipitur, ut dignioribus cose ratur,ut in Concit.Trid Seir 6.c. I & Sest a. c. I s c. I g. de reforma Min Motu proprio PsyV. 5 in constitutionibus nive ruratum, S Ecclesiarum , in quibus expresse prςcipitur,ut supradicta officia,vel belleticia dignioribus
conferatur ita Nauarr.post alios,lib.2.c. 2.de restitutIone, illatione 6.Molin. de iussi S iur. tracst.2. disp. IA.cu alijs. Tertia opinio,quae verior,tutior, S consentanea bono
publico,temporali,& spirituali est:quod distributo generaliter eligens dignum,dignior praetermista, in omnibus beneficus tenetur ad restitutionem. Et licet clarius hoc appareat expressum in Episcopalibus, beneficijs curatis,
S in alijs,quae oppositione conseruntur, relatis in praece denti secunda opinione, vecti etiam eri S generaliter inrcliqvis beneficijs,nam S iura, S concilia multa gene raliter loquuntur. Tum, quia omnia sunt bona comminnia praemia,& honores meritorum, in fauorem digniora instituta,& dignior ius habet ad illa, iniuriaque fit ei contra iustitiam, si praetermittatur: ita S. Tho. S caietanus, S non pauci alio infra citandi. Supponi nus secundo,lege diuina,naturali 1 humana reuixutionem ablati necessario iaciendam esse, vir mittatur peccatum, iuxta regulam Augustini: Non re mittiturPeccatum asire matur ablatum, de regulis iuris,lib.6. quae illic0ficienda est, Nam Iani, nigratiiora peccata, quanιὰ diutius is felicem animam detinent ata garam, ut in c. fila de consuetudin in c. cum Ecclesiaci
Supponimus teri id, leges Ecclesiasticas apertissime disponere, ut beneficia,&officia,qirae prQc si muni utilitate
instituta sun detur dignioribus,&ijs,qui magis prodesse
273쪽
possunt: similiter, lege Reipublicae in suis Magistrat,
bus,id requirunt: Sc de benefici, Ecclesiasti zis,etiam inlc Deus est in exemplum in veteri Testamento,&Chii. stus in novo,qui non elegit Petrum, ritu vi caeteris digniorem, Z in Concilio Baslcens traditur forma iuramenti eligendorum, videlieet. Ego N iuro, is promitto omnipotenti Deo cum eligere, quem credam inspiritualibus, . remporalius esse me iorem. Hoc idem continetur in diuersis iambus 5 inconcilio Tridentino locis citatis, in disputatione praecedenti artic. s.&tenet Salon de iast. M
Supponimus quarto, quod licet constitue te aequalita.
rem interrem, S rem sit actus litas iustitiae commuta
gatio oriri potest, no solum celaesone, M violatione iusti. tiae commutatiuar, sed etiam ex violatione iustitiae distributivae,videlicet,cum indignus digno,vel dignus digniori praeferatur, ut ex eodem D. Thoma in codem articulo in responsione ad tertium argumentum colligitur, nam obligatio restitutionis ex violata aequalitatae iustitie semper oritur , 5 ubicunque reperitur violatio praedictis aequalitatis, siue sit in contractibus, S commeriijs,vi in reliqliis materijs commutatiuae iustitiae siue sit in distributionibus honoris, officiorum, S beneficiorum , quae sunt materiae distributiva per restitutionem ad aequalitatem semper reducendae sunt per iustitiam commutat, uam,cuius munus hoc proprium est ex iustitia distribu-tiua,tenetur enim distributor seruare aequalitatem meritorum in distributionibus, at si non seruauerit ex comis mutatiua,tenetur damnum per restiturionem ad aequa. litatem repararem sicut in iustitia legali, iudex tenetur imges seruare, & iustas ferre sententias at si iniquas ferat
274쪽
sententias,restiruere tenetur,non ex iustitia legali, sed ex commutatiua iustitia,quod extati violatione resultat Sic igitur in praesenti,restitutio , actus est commutatiuae iustitur,quamuis ex transgressione iustitiae distributiva ema
h ς' on colligitur primo,quod nil qua lusio
uillitiae distributiuat,quin consequeter non laedatur iusti. tia commutatiua: sic distributor cligens dignum prae, termisso dignori, tenetur ad restitutionem ita Arao in
Estque pactum implicitum eligendi digniorem inter
Rempudi& distributorem, ut constat ex dict. num. 6 M sequemibus Colligitur secundo, ex quo obligatio resti tutionis semper oritur ex debito violato, parum refert, quod 'no,vel duobus titulis ,res, olata debeatur, ad hoc, ut restatui:o facienda sit:it Aragonius, dict. q.62 artri.
T supponimus quinto,&saepe dictum est, beneficia Ec clesiastica esse bona commmunia, debita personas Ecclesiasticis dignioribus, ita ut tale beneficium vacans debeatur alicui illorum. Sed aliter debetur ante vacationem aliter post vacationem: ante vacationem debetur bene. hcium digniori, ut bonum commune, Mut res communis distribuenda, sed post vacationem beneficij,i cum inchoatus sit actus ipsi:is distributionis, accedit, Mincipit id,quod erat bonum commune,i res communis adesse proprium illius dignioris petentis in quanto plus processit actus distributionis, tantis magis accesti bene in fine distributionis, id quod erat, dicebatur communt,quod distributor priuans digniorem tali beneficio, spo
275쪽
liat eum tali bono, tenetur ad restitutionem ad aequi.
te vel de alijs bonis Ecciesiasticis, vel de proprijs:it Caie
Supponimus extis,quod bo , quae distribuutur,sum in triplici differo via. Quaedam enim sant propria ipsius distribuentis,ut ea, quae donationibus, vel testatrientis conferantur, Ministis nulla obligatio restitutionis repe. ritum quoniam non sunt debita ex iustitia;sed gratulta dein te sua quilibet est moderator, Marbiter Alla sunt boan duae principaliter solum instituta sunt in fluore in Mutilitate ciuium . V.g. ea,quae distribuuntur ex aeratio publico ex Monte pietatis, pijs fundationibus ad subueniendum miserabilibus perionis,Ecclesiis,monasterils,Malijs pns locis,in quibus bonis, sit violata fuerit iustitiads-stributi uiuum distribuentes,tum impedientes tenentur ad restituendum personis,M locis laesis,totum illud quod minus datum fuit quam dare tenebandur Atriden quesant bona commun ia,quae principaliter, tum M pura instituta sunt inutilitatem publicam, ut essent stipendia eorum,qui in Ecclesia , vel in Republica aliquod munus exerceant, miniis principaliter, iecundario fuerunt etiam ista instituta v betant premia virtuti Myterarum, ualia sunt beneficia,&officia publica:&de istis ut imis
bonis communibus loquimur in praetenti materia.
Supponimus septimo quod qui huiusmodi bona communia distribuunt ad duo tenentur. Vnum est utilitas Ecelata se reipublici scilicet ut illum eligant,qui dignior is utilior sit ad exercendum illud munus, ad quod eligitur &ad hoc tenentur clectores ex lustitia commuia taliua.quam interEcclesiam ex una parte.& ministrum ex sit constituere deben faciendo aequalitatem interministium, Astipendium ad quod eligitur. Tenentur
276쪽
ta ilia disributiva, disp. . an
etiam attendere, Sc respicere ad merita eorum , inter quos hi distributi , im cum beneficia non solum, ut di ctum est , sint stipendia, sed etiam praemia meritorum,qine secund nna iustitiam distributivam dignioribus conis rerenda sunt, ad quae praemia pete da ipsi digniores, ius actionem trahent, grauissima iniuria fit illis cum omittu. turtita Caietanus inragonius cum alijs,locis Citatis. et His Θmnibus praehabitis,sit prima conclusio mi Vibu
sor eligens dignum omisse digniori, no olum mul ipliciter
peera mortaliter,uerum etiam tenetur ad resimilisnem adaequale praetermisso digniori faetendam. Probatur conclusio: quoad primam partem 'uddpercet mortaliter,iam plobata est in disp. I. art. 2.S art. s. QM od autem teneatur ad aequalem restitutionem, etiam patet. Primo ex eo,quia distributor tenetur ex iustitia di-1tributiva facere, quod bona communia approprientur,&fiant propria digniorum ergo, si distributor non satiufacit huic obligationi, tenetur ad aequale restitutionem. Tum etiam, quia, qui tenetur ex bonis Communitatis hi dare centum,S non dat, cum dare possit, plane infert mihi damnum, ut centum vi per hoc iustitia commutativa violatur,i supposita distributionis lege, ex qua centum mihi debentur, at qui haec mihi non dederit,ad restitutione aequale, mihi tenetur. Tum quia paria sunt auserre ab aliquo, quod suu est, S non dare quod ei debeturri sed qui digniori nodederit, quod ei debetur negat re debita ei soluere ergo tenetur eo de modo ac si ab eode abstulisset,restituere.Tu deniq;,quia ubi no sunt taxata merita, omnia per se pertinet ad recta distributione facienda: ergo distributor no eligens digniore,laedit iusti ita distributiva, du praesert habente minora merita,laedit quoq; c5mutatiua,cum non seruet pactu,sub quo habuit
277쪽
dominium,velius a Christo,vel a RepubIica ad bene, Si fideliter eligendum ergo tenetur ad aequalem restitu ,
Fulcitur etiam hoc ex Concilio Tridentino Sessi
C. , de reforma & Sess. 24 GI.& c. is de reforma &ex Motu proprio Pil .supra citato, ex quibus habentur hec Verba, Non aliter,ns digniori de urbeneficium Λ nde eulidenter colligitur,quod si alteri conferatur contra legem, α contra iustitiam delinquetur: M sic electores damnum Collatum,per restitutionem reparar tenentur.Tum quia ex praedictis locis citatis sententia nostra corroDoratur,..dum datur digniori ius, α actio in foro sudiciali contra
ipsum dignum ad petendum, Mad appellandum coram superiori & qudd superior possit reuocare collationem factam ipsi digno,est tete hoc ostendere, beneficium d
bitum sulci proprium de iustitia ipsiusdigniu
consequenti. si distributur digniorem omiserit, telae in tur ei ad restinitionem Patet etiam auctoritate grauissi morum Doctorum, inter eos Sanctus ThOm. 2.2. q.6 a art. 2.ad tertium,Caietanus .d.q. 62.artic &4. Ricardus,&P udanus in .dist. s.Siluester, verbo,Resisurio C, 3. g. I Arag*nus,Banei, Salon, dict.q. 62. ait. 2. Mediai instrumone. nfetarum,g. 3. Ludovicus LOpe Ilari .
instructorii,ca parus, cum alijs aridi,t riet Sit secundisonesus, Distributoreligens dignum,ds niori putremisso, tenetur quoque adresiimendum Eces .flum jublicI μι- Probatur haec conclusi, quia Ecclesia, vel Respublia, cammisso digniori,& utiliori in officio, vel beneficio n5 habetor e bonum sibi debitum a distributore, imo minus,quam debuerat habere:ergo distributor tenetur illis
restitatere ob dam num receptum ex omissione dignioris,i
278쪽
- tum etiam,quia distributor tenetur bene eligere,& iuste distribuete,& tenetur prouidere illis meliorem,& utiliorem ministrum, sed distributcr non eligens digniorem, Mutiliorem,ptiua Ecclesiam, seu Rempublicam illo viiliori ministro, conlequenter cam spoliat illis utilitatibus, quas ex illo meliori reportaret, quod eu denter est
laedete eam contra iustitiam, cum iniuria ergo tenetur ad restirucionem damnorum reccptorum, Mutilitatum omissarum: ita Salon demst. 5 iur .d.q.61 .art. . conintrouer. 3 cum alijs.
duerrcndu deniq: est, quod eode modo consiliarij ipsius distributoris,non blu peccat mortaliter multipliciter ex iniusta distribtitione, ut omnes Doctores fatentur, sed etiam tenentur ad restitutionem ad aequale digniori praetermisso,& Ecclesiae, vel Reipublicae quoque, ut dictum est: ratio est, nam ipsi sunt causa principalis damni, quia distributor eorum Consilio regiityr,5 mouetur,& tenentur ipsi quoque ex officio ad inchoandam, tersi. ciendam distributionem illam benefici j vel officij, pro digniori, ut in sequenti articulo videndum erit: ita Cale.
cum alijs.13 Qvqbus sic constitutis,non obstant in contrarium ad ducta argumenta.Non primum, nam respondetur, quod licet dignior praetermissus, non habeat ius in re, nam non habuit possessionem officij, vel benefici j: trabest tamen ius ad rem ad beneficium petendum ante collatio nem factam ipsi digno, Sc licet non possit agere contra ipsum dignum in foro iudiciali regulariter hὰbet tamen, luscontra electorem, qui cum contra iustitiam omisit in foro conscientiae , qui tenetur ei restituere damnum , ut declaratum est,&soluitur primum argumentum.
279쪽
Non obstat secundum argumentum, nam respondetur,quod non solum, qui laedit iustitiam commutatiuam, tenetur ad restitutionem,sed etiam,qui laedit iustitiam distributivam,sive ipsa distributiva sola daedatur, siue simul
cum commutatiua , Ut supra num. 6 declaratum fuit, α dum dignus eligitur,dignior praetermisto,secundum nostram sententiam,vtraque iustitia violatu distributiva, &commutativa Nec obstat similitudo oeconomi quae in argi m nto refert:rr: nam te pondetur, quod ipse occonomus non est pubi icus minitter, sicut est distributor soluitur secund Im argumentum. . Non Obliat tertia ro,nam respondetur, quod practatus dum confert beta cficium consanguineo eodem modo se debet habere, sicut quando confert alijs extranei sui consanguineus erit dignior alijs, vel aeque dignus, adnihil tunc tenetur: si autem fuerit minus dignus alijs conua distributivam facsti tenetur ad restituendu dignio ri,ut declaratum estac soluitur tertium argumentum.
Non obstat quartu de Praelato,quia adhibuit diligentiam,& bona fide contulit beneficium digno, existimans illum fuisse digniorem,qui ad nihil tenetur, nec ipse dignus electus tenetur ben escium digniori renuntiare,quia ipse dignus non erat elector, neque digniorem impcdiuit,sed tantum curauit sibi prodesse,& dignior in illo casu nullurn ius habet, in nullo foro, neque contra electorem,neque cotra dignum, ut dictum est,& soluitur quar
Non obstat quintum argumentum mam respondetur, quod Episcopus,qui bona fide, tempore electionis iudicauit, Petrum digniorem tuisse, etiam, quod deinde post elcctionem factit inconstiterit ei fuisse deceptum , quia Ioannes zelictus, erat dignior, non tenetur expoliare Pe-
280쪽
trum,&induere Ioannem digniorem, sed latii fuit,quisdpro illo temporσelectibriis , Petrurri mucrit digniorem, ut ad nihil teneatur,& soluitur quintum argumentum. Non obstat Iextum,3 ultimum narespondetur,quod licet metaphysice intelligi possit, beneficium collatum fuisse digno , multIs dignioribus praetermissis moraliter tamen hoc raro, et nunquam contingit, Δ propter hocidistitutio uni dignior omisso iacienda est, id dato casu, quod contingat plures fuisse digniores praetermissos, tunc omaibus facienda est restitutio, quia omnibus facta fuit iniuria. Restitutio autem facienda est in alio officio, vel beneficio a quali,vel de proprijs bonis ipsius distributoris,ut dictum est,ae tenet cum alijs hiribus Aragonius tu praesenti,& soluitur argumentumvi articulus.
Proponuntur ινι argumenta adprobandam , quod impedientes non tenean ur ad resiιutionem,nu. E. Supponianoromnia relata in praecedenti articulo, aeti. 3