장음표시 사용
61쪽
estis per partie atione,ut in praecedenti articulo oste sum est:ergo necesse est,ut omnis alia lex sit effectus iste legis aeternae.Fulcitur hoc aucto litate diuina Prouerb. 8 in quo diuina Sapientia dicit Perme Reges regnans, Miam conditaxes tu a decernuliseret . Hoc idem ostedit August Lb. i. delibero arbit. 6.dum dicit mibiles in temporati lege iustum, quod ex lege Her aron derivetur. PL. pateb: infra,dum de singulis legibus discutiemus, S te
Sed ut clarius iste articulas intelligatur,aIiqua breuiter supponenda sunt.Primo supponimus,quod in praecedenti articulo n. adnotauimus circa lcgem,prout est in ipso . Legislatore,& prout erat in subditis si consideretur lex
aeterna prout est in ipso Deo, ex diuina, tam vetus, quam
noua lex naturalis,nosinat,nec, nucupaturesae legis a ternae, imo sunt ipsamet lex terna;si autem considereti rus lex aeternaliprout est in subditis creaturis, vocatur, re est lex sui ,5 naturalis, in quaedam participatio: seu pars ipsius lagis aeternae, tinsequentibus dii putationib' patebit. Supponimus secutao;q, Iicet lex diuina positi &lex naturalis differant inter se, nam lex naturalis. ordinat nos ad finem naturalem, dex diuina ad fines
per naturalem;conueniunt tameniolio nam utraq; lex
naturalis,N diuina positiva immediate derivantur, obligatio quoquc earum pendet immediate ab ista legeaei na,supreni ur tertio quod licet lex humana effeci sit,&Her uetor quoquc a lege aeterna est tamen valde vi uersa a supradictis legibus, nam non immediare derri .
tui ab ipsa lege aeterna, sed mediantibu supradictis. M '
62쪽
quomodocuque consideretur ista lex humana ves quatenus est in Legislatore , vel quatenus est in subditis, seni, per quid temporale est,quod ita ente, vi voluntate ha-minum eiacitur,& formatur. Supponimus quarto,quddis aeterna estpraestantior inice Olames alias leges, naest lex uniuersalis quae se extetit ad tota natura: reliquae, sto mi particulaim,quia ad ines parti tales dit ut , ut dictum est,& tenent Doctores supra citati. Non obstat modo in contrarium adducta argumenta. No primu nam respondetur,quod lex humana in tantudiaberratione legis, ii quantu est secundulaationerectam, de secundum hoc manifestum est,quod a lege eterna de .rtuatur ,aliter diceretur iniqua,& non merer tur nomen legis,sed violentiae,ut infra dum declarabimus textum inc erit aute ex, .dist.videndierit,&soluitur primu a
Non obstat secundum. Nam respondetur,qu5di multa permittit, non tamen ea anprobando, sed quasi ea dirigere non potens, quod non est secundum legem memina dissentaneum, secus autem esset,si approbaret ea, tuae ex aeterna reprobat,nam tunc non valeret, ne esset lex,utantia patebit; soluitur argumentum, de M.
Proponuntur ιna argumenta in . La
cin imitur conel secilio mi legi rem visenditur . . Tri genera rerum- in orbe reperiuntur, omnia subst.'
63쪽
1ex sterno usi accipione sivero proprie, declaratur
Deu Oauributas diuina non su ciuntur legi aeternQ, ostenditu Omnes creaturae cta hanes earum subjiciunis legi tem
Vtrum omnia,tam necessaria, quam contirie
risio parte negati argumentor, probo quod,
' cessaria non subdatuu legi alternae.Necessaria,tenste Arist senti quae non ccintingant aliter sest, heiare, tu sunt immutabilia Minuatiabilia, ut solem illumina, re, ignem caleface hon in rati esse rationes m ergo necessaria legi aeternae no laudunturα. Secundis.Lex notouirutantaquibus promulgaturAd in rebus ratione caletibusnulla potest esse promulgistio, nam non sunt capaces illius:ergo illae nore subduntur leg
Tertio. Contingentia.&casualia saepe asini deficiant regula,ut patet in monstris,M In rebus casualibus, sise uiatis:ergo ista non subduntur legi aeternae
64쪽
HIsis obstantibus conclusio es t omnia naturalia,
nece ria,contingentia,quoad nasura quoad operarimess-subdunturis stern---ι-ue Minero mema legesternae sturam. Probatur conclusio Primo, quia sicut nostra voluntas imperat membcis corporis,& suo imperio ills imponit ne sinatem operandi ita diuina voluntas imperat reb' omnibus creatis ad suas proprias functiones ac bperationes exercendas,ut talem adassuminandum nem ad calefaciendum,apesadimedincandvn hirundines ad nι- dum instruendu, ternam bd proterendum fruges,.& similes aum secundo,quia nihil potest fieri in uniuerso,prae iter ordine ac uia uniuersali,sed lexaeterna est Causa uniuersalis gubernationis,ut in praecedenti articulo ostelam est ergo nihil ponest fieri praetet ordinem legis aeternae. Constat hoc etiam in acritatibus sacre cripturae,HQ-
Ps,quana inheragrinabarsursum, Mibraba faust quarum γέ empoNehata irinis stansirent eνsuos: ut optime declarat Augustinus de ciuitare Dei c. Id dum dicit, nihil este,q, subterfugiat lege prouidentia divineis.
neque regna,neque dominia,non solum caelum,& terra, neq; sotu Angelu homine, nec exigui animalis viscera,nec aula pennaeam,nec herbae, floris, nec a boris A. Eu,t cregna hominu eoruq. dominationes,&seruitu
65쪽
Sed ut clarius iste articulus intelligatiar in quo agatur de Dateria proxuria,S remota lagis aeternae,aliqua supponenda sunt.Ptam A supponimus, qu3d tres sunt ordines.scu genera rerum in uniuerso,de quibus dubitari potest, an legi aeterne subdatur .Primus de supremus est ipse De vi attribata sua diuina: Secundu 1sunr creaturae irrationales &insensibiles,& actiones earum. Tertius sunt Creatui intellectuales, S actiones earum,ut sunt Angeli, homines,&de singulis praedictis diecinus. Secundo supponimus,quod duplex est modus, quo creatura subijcitur legiςterneyuno modo per necessarias motiones impetus impulsus,ut saepe repetitu est de re Iion.:b.libus, Ac insensibilibus creaturis. Alio modo subb-citur rationalis creatura, in quantum rationalis est, per intellectum rationem, non per neccssarias moti
nes,ut supradictu ost, sed libere, M a se ipsis ut tenet S.
Supponimus tertio, quod lex aeterna dupliciter accis
pitur: uno modo,generaliter in totassia latitudin ut etiaest prouidentia diuina,quae se extendit ad omnes creaturas rationales,S irrationales,animatas, S inanimatas Mad omnes actiones naturales,necestarias contingen tes .Alio modo accipitur ex ςterna stricte,dc proprie,quatenus versatur tantum circa rationales creaturas, & non in omnibus actionibus nec ellariis,& naturalibus,sed tantum circa motiones, &actiones morales quae libere ab hominibus exercentur ita SuareΣ lib. 2. c.2. cum alijs.
Quibus suppositis dico primo Deus, M attributa sua diuina ab hac subiectiones, gubernatione d imperi legisa ternς cxim ut uti&ratio est,quia subijci legi sterneg
66쪽
nihil aliud est,quam gubernati regi secundum legem aeternam,sed Deus non gubernatur,nec regitur, nec subijcitur,nam non habet supecorem, a quo regatur, imo ipsa ex aeterna identificatur cum ipso Deo &atilibutis su is ciui ars Nec obstat si dicatur, quod ipse Deus obligatur per suam legem aeternam dare bene operantibus vi, tam e ternam: ergo subisciturinam refrendetur,quod hςc obligatio non eli ex voluitate alicuius superioris, sed ex propria benignitate,nec est haec obligatio lagis,sed pacti&promissionis,& sic nullo modo legi aeternat Deus subiicitur:ita S.Thom. supra art. 6. Dico secundo luod sub hac lege aeterna continentur Creaturae omnes,ehi ratione,&vita cyrentes omnes operationes e mia urales,neccillariae, contingentes,ita ut nihil agatur in totarctu uniuersitate, quod huic sega aer tetnae subiJciatur subiJciuntur ergo prae
ill .iae ctarat Irae omne Sarrationales, Se Vita carentes per
. Qico tertio sup μ or alis creatpra rubqcitur legi ,
aeternae, non solumi r naturalem inclinationem, licui
aliae res naturales , sed etiam specialiter , ut rationalis creatura est discursiua , tens ratione in libertate Iee modu cognit Onis,valens legi obtemperare, Maliseri tacere: ita sanctus Thomas, ut supra artic. 6. Valentia ' Itom. a. de legibus disputatione I quaestion. 3. pari. 4. Mnos infra disputatique sequentliariis otium .6.tra abiret
' Ex dictis duo colligutiar.Primuin, quod omnes actior nranis tales minusunt proprie materi ii legis aeternata,
67쪽
siue sint praedictae actiones bonae sine malae, siue inst. δε-rentidis, ormnes cadunt aliquo mcdo subitaecepto legi 'aeternae, vel quia praecipiuntur, vel quia prohibentur. Et eodem modo subijciutut legi a ternae,beati, & damnati: beati, ut Angesi,quia aeterna gloria si utitur. danati,&daemoner, quia perpetua poena cruciantur in insernes, quisiintinctus legis aeternae,&propter hoc frequeter dicit
Augustiinis: nihil es, quod possit omninos terfugere
perium legis aeternet, neque in coelo, neque in terris, neque in suferno ita S.Thom .ut supra Met. 6 de SuareZ, alij lo
ruiit pilino haec dum uia erea ur cim fies irrationales,M thanimatae subijciuntur egi aete- flaturalε tantum ἰInclinationem crationalis verὁ erratili, subiicitu dis plici titulo,& naturali inclinatione, & ve rationadis creaturit est Differunt secundo,quia rationesis tenura 'tris insis est, operaturii ere,& valem legi Creatoris obterii perare,& ab ter facere;animalia verὁ,ac insensibilia operantur necessi i3 per optastis:&non eritia aliter agere,&ob id ,quis Indis non ests- in hominibusantem, quia in eis in libertas, est peccatum. Disteruntaeestio naMin nriminibus, qui turirue iratione, em ex laeterna illibus,& nsensibilibus est tantum lex in eis commu-Dater, improprie , metaphorace, non habet proprie rationem legis. Nec obstat,si contrarium appareat dictu fuisse in supradictis n. et .narcspodetur, , tucnulla meti
facta fuit de lege aerema,proprie, generes iter daria,sed tantu tuc cornuuit iis fuit de laesudine, efficacia ipsi legis, diuine prouideliae,quilae edui circa omnes
68쪽
icreatura acribues, ictumiuit, Minis et Potiores. ut supra Suar, o ximesitato. Non obstant in conuarium primum,nam respolidetur, quὀd licet sin necessarijs per naturam noncon*ingat aliter se habe,re ista 'ein a Deo,a quo prodinalunt fossunt annihilah, et Q le alternae iubiiciuntur etiam turali Non obstat secundum, de animalibus,t insensib li bus rebus: Mm spendetur quos le terna 'r Imulgatur in eisor solatho ita stipctii impulsum inditum ab auctore naturae, sicui nobi homInibus promulgatur per consignationem luminis in mentibus nostris,uidus
Non obstat tertium argumentu' nam reseondetur, ΦQd monstra cauaalia,' fortui , licet tat apud ho- stram cogni lonem caluaria, fortuita, praeterordi. nem diuinae legis appareant tamen si considere iriecpectu cause primae, iidem &gabernationis,nihil est sortuitum, ca se: monstrum,sed omne est intentum praeuinam, de ordinaturia
69쪽
ribus,quae ab illa derivantur. Et im,
, -- es quae participatio istius nchoan
Proponunturi star timenιa contra quaestum n. .
Consimitu coclum eiacet Daturm hominibus aliqua lex naturalisue deria umquid sit v. 3.
70쪽
IT Ro parte negativa primo argumetor sic Aliter hoώ-mo tendit ad suosmae quamhruta animalia nam. homo tendit ad finem libere,&mouet se per elui
cognitionem ratione diu chus..hr uta autem nisi lite ratio DC agunt,sed aguntur a naturali Inst nctu ergo homo nomouetur lege natu rae,sed tantum bruta.
o Secundo Quanto aliquis est liberior, tantὁ minus est sub lege, sed homo est,tiberior omnibus aliis animalibus, propter librium arbitriin AEalia animalia non subduntur legi naturali ergo nec homo subdetur.3 . His argumentis nubstantibus conciliis est, intis hsaminibus aliqva lex naruratis, que es quia parιicipario legissume secundum quam bonum,ct malum ἀναγ
Probatur conclusiomam lex,quae est regularumenti ra actionum nostrarum, duplex habet subiectum, in L gislatore regulant , an subdito regulato, sed actiones humanae subdum legi aeternae, ut dictum est,ergo Deus, qui cuncta suauiter disponit,veluti naturae auctor, inpressit melibos nostris lume quoddam, per quod legem eius aeternam participamus, quo actiones nostras ad debita finem dirigimus.De quo lumine ait David: ζωι ostendo nobis bona Amarum essuper nos tamen vultus imae mine.Hςc autem naturalis impressio appellatur naturalis