장음표시 사용
411쪽
penetrabat, atque comprehendebat. Et responsi, Custi quibus stipe humanti in captum omnibus quae, ponebant tu, satisfaciebat. Et quoi nodo convincebat, illud esse tempus adventus Medice3 de illo enim erat sermotimo quomodo iuxta Scripturam sam natum est e, ac in mundo versa. ri. Et nota, quod Ciaristus opus suum in prudentia, sapientia inchoat.
Luc. r. V si Et videntes admirati sunt.
Et dixit mater ejus ad illum: Fili, quid fecisti nobis sic Ecce pater UIS, 3c ego dolente, quae
Uriis. Et videntes ipsum attoniti
Varabius. Et,eo viso, perculsi sunt; di xit illi mater ejus vili, cur sic egisti nobiscum e riacus Fili mi, cur ita fecisti nobis
ter tuu cum multa anxietate Uaerebamus te.
D. Vib. Diu Nate, cur nobis ita fecisti
At qui ex ra-Fili dilecte,cur ita fecis i
dice Graeca. Timoth.orat. de occurs
Dolentes quaerebamus tecum dolor C.
lsu M puerum e sum inter Doctois res admirantur patentes ejus, non propter scientiam . quam depromst serat, cum eunt agnoscerent essi sapientiam Patris tae quod eam ostenderet eo tempore , ea aetate , cum hoc eis non esse revelatum; propter rei novitatem,quaestequenter admirationem causat;nunquam enim eum fecisse sinii te viderant. Euthymius ait : Obstupuerunt parentes,snon propter intelligentiam tanium, O responsa illius, verum etiam propter audaciam. Haec sententa non placet; nam superiori versu Judaei admirabantur de Christo, non de audacia, sed de prudentia, responsis ejus Deinde cum eum agnoscerent, ut Deum , de aiidacia admirari non poterant,cum nihil posset timere. Et dixit aser. Finita dis phitatione, ac seorsim joctoribus, mater ob eximit amoris affectum loquitur prius Fili,aliqui ex Graeco legunt, Dile Stesii nam quamvis vox , quae est in Giaeco, denotet dilectioncm,tri dvertit Didactis Stella, amen simplicitet legendium est, Fili,eii id fecisti nobis'Hoc est, ut explicant Cardinales HugO,Caje-tanus , Cur ita fecisti nobiscum , ut remanere S loeira in Evang. Tom. l. Hierusalem nobis nescientibus L est amatoria conquestio Virginis, de quo in se a. Pater tuus,o ego, ita habet nostra Vtilgata, S legunt antiquissimi Patres. Origenes homil. o. D. Ambro. Vsqnem sitis, Theophylacius, Euthymius hic Timotheu Th8o Mhomilia de occursu , Euseb. Emissenus, D. Bernard Euthymius. D. Antonius Ulyssippon , Haymon serm in in Timoth. fratae lavaret Epiphaniae, de ita habet textus etiam inissen. Graeeus. Unde minus probanda est lactio Syriaca 'iit , Carthusia iis, sancti Petri Abbatis Cluniacens. lib. a. itio . 3. Epistol. . si ultima. Qtii legunt, Ego, si, ter Carthus.
tuus,dolentes quaerebamus retim magna anxietate, Cluniacens.
.diligentia, ut nota Otigenes homilia d. Et ideo Christum Dominum invener Uni
Q u o XVIII. ea clam fuerit intentio Virginis in his merbis 'CU Beatissima Virgo ancillam Domini se '
profiteatur , haec verba : Fili, quid ficisti nobis S per modum increpantis dicta non fuere , ut albitratur D. Bonaventura sed vel sunt pro . lata per modum admirationis interrogantis , cur ita cum ipsa, Joseph voluntarie fecerit, ut ipsis nescientibus remanserit, ut vult Toletus annot. 6 . Qiet. Vel, quae est altera expositio, Qualde probabilis, ac communisu quod haec dicta sint per modum amorosae querelae. Ita ait D. Dionysius Carthusianus. Non est increpatio, sed pia et amorosa conquestio seu aueida inquisitio,Similiter exponunt locum Jan senius, Salmeron mal donatus, Be Ulxa Janseo.mes, Caietanus, alii. Et hujosmodi querimo Salmeron. niae in Scriptura saepe absque indecentia repe Maldon. riuntur , ut exponit D. Hieron illud Matth. 2 T.
Ut quid dereliquisti me Et ait Caietanus, In pra et o
senti Virgo non arguit,sed querelam nescieratia pro Cajet. priae Ubcem depromitti nec quaerit causam, cur fecerit, cur intAlerit eis dolorem , sed jectum manifestat. Ob humilitatem tanti doloris causam non pexquirit, sed venera rur, tantumque animi ostendit amorosum affcctum, similiter iem explicat
Sed quaeres ingeniose aomodo Virgo cum
querelis , in querimoniis nomen conjunxit ex iis mi dilectionis i Cum Christus Dominus in cruce penderet , ex internaque dilectione ad suum loque eretur genitorem , nomen patris apposuit. Pater manus tua, commendo spiritum meum, Luc. s. n. Z6. At cum DCrimoniam, juxta D.Hie Lue as ronymiam, Protulerit, nomen Patris subticuit Et Hielo. ait et Deus Deus meus . ut i id dereliquisti me Matth. et p. nu. 6. Q io modo ergo piissima Vir Matth. 1 .go utrumque sitiata adiunxit, nomen dilectioni eri
sti, cum querimoniis , quid fecistin Merito ne iis '
nam de se ait , olentes suaerebamus te. Et dum anima amoris aculo vulnerata Delim quaerit mrit in boo non invenit , aliqualem conquerendi rationem in L irare,
Ait alis Ps.1 l. at . in .io. tare oblitui co. es mei sin retio , tra Z viris incedo D im usi fit, hic psalmi, i inimiciis di in icitur Mihi, Ubi est Deus Sed quomodo Regius Vates tot in Deum excitatquerimonias , quod esus oblitos sit e Optime cognoscebat ut ait I . Ambrosius quod in Deo nulla Ambio possit esse oblivio , cum o ivnia ei lux prete sentia.
412쪽
Qitomodo ait uare contristatus incedo 3 Optime agnoverat , quod ob peccata ante com inlisa omnis dolor tristitia exigebatur in poenai M. Dixerat Propheta in principio num. l. Quemai modum desiderat certius ad fontes aquarum, ita desiderat anima ad te Deus. Et duin antima annotis
jaculo sauciat Deum perquirit,in non invenit; dam dicitur mihs: Ubi est Deus tuisses Conquerendi ansam videtur habere. Noster Incognitus sic ait Hoc ostendi per modum cujusdam querela, diceus: Quare oblitus es meiyQuare pateris,me Urinchi miseriis uereari are sic prolongasti incoiatum meum'Idem Regius Vates Psalm. p. n. 22.Vel juxta Hebr. Psain. io .num .i .ait Ut quid Domine
recessisti longe F Despicis in opportunitatibus , in
tribulatione Seu , ut legit D. Hieronymus Eu restas a longe F Ubi Propheta juxta nientem D. Augustini, Hieronymi , Incogniti, Genebrardi, aliorum , in persona electorum admirabundus conqueritur, quod tantis in amici ionibus Deus absentem adeo se praestiterit. Sed quaenam hujus rei causa Dixerat num. i. Quoniam non derelliquisti quaerentes te,Domine. Et dum ipsi dilecti sedule quae cunt, non inveniunt,gemebundi dicant: Ut quid Domine recesserum long . 'Nam,ut ait Divus Remigius in eodem Psalmo, Gis at amaritudine,(scilicet absentia Christi magis desidera, tur dulcedo scilicet praesentiae. Et D. Hieronymus,
uia quario magis Deus differt,tanto magis Eccles dilatatur in desiderio.
Tres it iuncuti Arca appellationem flii , quam mirgo hic profert.
PRima quaestiuncula,Qtiare Virgo prior loquituri Respondeo primo Qtii utpote vera mater, majori obligatione naturali filium sibi adstrictum habebat; ibi major est obligatio, major est etiam loquendi fiducia. D. Bonaventura, IRA, ait . fiducialius loquitur , ' interrogat causam di-m sonii , quum sciat se honorari debere ab eo s.cundum illud. Exod. xo. u. 1 1. Honora patrem tuum, O matrem tuam. Secundo. Sinion Cassian.
inquit. Loquitur prius Vingo ectus amoris non potuit amplius cohiberi. Tertio Lyranus Joseph autem, licet pater ejus diceretur, nonfuit ausus hoc dicere , cum Frmiter crederet , ipsum esse Deum, sed mater ex maxima dilestione , quam habebat ad illlam , hoc fecit ic uia amor excellens dominium nescit. Et satis eleganter Verus amor, ut dixit Tullius, pulpuram nescit, majestatem ignorat, sed tantum amanti adhaerere curat.
Secunda quaestiuncula excitatur , D. Athanasio Sinai t. in libro , qui dicitur,ma dux. capit. 3. notant,quod Virgo hic, non Deum, sed filium appellat Christum: Fili, quid fecistiscum tamen requenter Deum appellaverit, ut patet ex ejus verbis, Ecce ancita Domini in ex su Cantico Luc. a. u. T. Maguificat anima mea Dominum , si exultatii Spiritus meus in Deo salutari meo , ubi refertur sermo ad Christum Dominum. Et patet ex illo verbo salutare , seu Salueat ore , ut alii habent. Respondeo primo Non Deum, sed filium dieit sanctissima Virgo humilis omnem iactantiam,arrogantiamque evitare voluit, nam si Deum hic publice diceret , judicaretur ab ignorantibus mysterium maxime se, filiumque suum extollere. Secundo Quando Virgo in consideratione tanti bene,cii, scilicet divinae Incarnationis, loquenserar, Dominum , Deumque dicebat, ut inde ingratiarum actiones magis constrictam se agno- animus sceret , dum altit id tanta ad infirmitatem no M'. et Ostra in se se dejecerit. Cnm vero apium laboribus , o is oppressum, ac inedia vexatum videret, ut ait citarat, obiit tus Athanasias , filium suum appellabat , ut ita tumnat Urali lege, accommotione viscerum adstricta de infirmitatibus ejus condoleret Tertio. Quod Christus Dominus esset verus Deus,supremi Regis secretum erat Beatissima Virgini,Joseph, t-que Eligabeth revelatum; quod autem esset filius ejus , res erat publica se notorias Beatissima secretum Virgo bene conscia , sibi commissum Regia fetas li tu, cretum abscondere voluit sedivulgare autem , propalare, quod erat manifestum. Vide lib. 1. cap.
Tertia quaestiuncula. bd Christus Dominus s. in toto Evangelio a Beatissima Virgine hic tantum filius appellatur , Hanc quaestionem ponit, re solvit Simon Caslianus ibro a capite i . ita Cassian. jens : Miram est, quod inquam matrem Virginem tigimus 'enum Christum , praeterquam hic si Atiali vocabulo nominas e Aa magnum di perm mah histia res ipsa reducitur , quod reinventus Christuc non minu mvire Virgine filius appellatur cui sit spes no Tabur sed aies idior , quod oelo piam matrem , impo Due sit af ' pio silio aerelinqui Poli quam inventus tantum Christus Virgilii. olei ios appellatur,ut denotemtur,quod licet Dominus ab anilii sancta aliquando videatur abesse , ut ipsa aerumnis exerceatur,
mutuus tamen amor,ut inter patrem, Nilium,nominuitur, sed vehementer augetur. Ut quid, Domine,rece isti longe 'Despicis in opportunitatibni,Mb iis
tribulationes Psa m. p. v. i. Quod elegante lueogie . explicant Incognitus e D. Thomas, In hoc di i Thom. deris nos despicere , dum in empore , in quo deberes auxilium ferre,oidearis dissimulare Opportu'ehoc facis est,ia Satici i inde proficiunt ad meritum
His verbis Beatissima Virgo ingentem ex 6 .
pressit dolorem , quo ejus cor erat transfixtim,de quo dixi s. i. Hoc enim indicat adverbium illud sic. Isso utitur Joannes. 3. N. Is .ad explicandum infinitum Dei amorem. Sic Deus diis texit mundum , ut lium suum tinigenitum daret. Eundem loquendi modum assumit Spiritus sanis eius ad declarandum immensum Christi laborem pro nobis. Joan . . num. 6. Fatigat m exuti. Jodn. . nere sedebat silc Eandem ergo phrasim per Ram Spiritus sanctus nobis manifestat ineffabilem Dei amorem ingentem Christi pro nobis laborem , apponit hic Evangelista, ad exprimendum Virginis vehementissimum dolorem, nullo enim alio melius explicari poterat.
Et ait : Fili, quid fecipi 'Id est, ut dixi in expositione imitate , nobis insciis remansisti in te.
rusalem Sata communiter omnes Paties, expositores
413쪽
stores Singulariter haec verba explicat Timothaeus. iii fecisti Qtii a te actumeli, ut talatam sapientiam tuam aperires , ac eis praeitantiorem teipsum exhiberes , ut in te morteria iam ni achinari incipiant, ut ego tanto filio sum orba ta 3 Timothaeus Presbyter oratio de occursu Do Timoth. minita quae habetur in Bibliotheca magna tom. . tu ne ita ait in persona Virginis Cur interrogat, doces , qui nondum literas didicistis Cur pro Mpientiae dosiore tegeris' Cur inoidiam ad diersus te eoncit. Cur me liberis orbare vises Ecce ardenti
bus oculis te undique aspiciunt iam dentibus suis stridem , tanquam fera bestia , qua adversus agnu et
Maior vir tenerum moDentur. Ubi primum Mata eos om-tuissi' ra ne manifestata sapientia tantecelluit , omnes
iitu invidia moliri mors am in eorum animis parabattar eis, nam, ut ait Petrusile sensis Epillo l. s . I i Didiae proprium est laudes alterius suam reputare injuriam. Dc. Multoties Danieli: industria sapientes Babyloniae a Dorte liberati fiant onam cum tempore Nabiichodonosoris somnium interpretationem dicere non valerent , Egressa es sententia a
facie Regis , ut omnes perirerat, Daniel. 1. num. II. Cum tempore altae a Scripturam legere nota
Daniel posscnt , Rex conitarbatus est valde , Quu tus
immutatus , Daniel. s. num . . Sapientia Danielis Rex quievit in nullus occubuit Attamen cuin postea Daniel omnes superareta tunc congregati principes, ac satrapae in eum moliti sunt moristem occationem quaerebant, ut in lacu in leonum mitteretur Daniel. c. 6. U. s. Sed quomodo
obliti sunt beneficii vitae , quod per manum ejus impetrarunt Quomodo non timent in aliam si milem incidere occasionem , ut morte pereant Ait textus : Daniel superabat omnes Invidia ac-5vidus centi plus dolebant , quod Daniel sapientia eostrum .'i' antecederet , quam quod amittendi propriam .... vitam occasionem haberent Lyra nos , Ponit tirdesuam. liborta alta ex parte principum , qui solet offere in curiis magnatum , quia ira vidissemper quaerit
Uamel. s. .ecasionem contra innocentem , ideo, rear Vt coU- ira Daniel. Cludele vitium invidia; iam , Ut lu-Betnatd culenter , ac docte ait D. Bernardus tractati de interiori dono , cap. is Per in Didiam namque fle,i5entium meritata meafeci indidendo pecocata. Nam bona, quae ab eis seriise dici audiebam, dera omnino non credebam , ipsas res gestas, in malum, male ime retando , conbertebam.
eo odolente S. CV Joseph dicatur Christi parens , suprae
γ August. explicatum est satis Cur vero pilori loco nominatur , Non ait : Ego sale tuus , sed cinistra ' D. Augustinus sermone de Christi are 'tibus, licii : Noverat Virgo pareresilium Altissierat humillima , nec se merito, nec in ordiue nominis praeferebat, ut diceret pater clius, sed pater tuus , inquit, ct Ego. Ubi duplicem hujus rei rationem apponit , ut iam ratione humilitatis,alteram ratione reverentiae, Chonoris erga Joseph exhibiti In magna aestimatione , ac pinione sanctitatis cro Beatissimus Joseph apud loeira in Eoaet Tom. I. Virginem , ita ut qt,ando ei Ang 'lus dixit , mrim Alii mi obambrabit tibi , Luc. i. n. s s. Sunt viri bon. e notae , qui teneant Virgini suis te objectum , ac repraesenta tunc, an per Altissimum
esset Joseph intelligendus Maec exposui est Ioseph
multum moralis inrison vera , nec approbanda mura rem
nec tenenda i nam Beatissima Virgo donis Spi M' β' ritus sancti repleta certissi in , cevi de later O n m. gnovit, penetraxit , per Altissimum Deum Luc. 1.
Omnipotentiam significati, intelligi , hoc manifeste declaravit Angelus in suis verbis , dixit enim , Spiritus sane Im super oeniet in teri 6irt Altis, ni obumbrabit tibi , ideoque ' quod
nascetur ex te fansium docabitur filii u Dei. e. cundo. Diligenter nota , quod Virgo ante omisne loquit ut ad Iesum , Fili, quid fecisti stimum tamen , ,honorificc in locum dat Joseph.secundum sibi reservat , Pater tuus , si ego jam quod Joseph parens dicereriir, primumque obtineret locum , ad uiban talem humilitatem
Virginis spectabat , quod ipsa ante omnes loqueretur , amoris erat affectus , ut patet ex di Urbanitas; nam humilitas , ac reverentia primum to umetr cum libenter alsis prae ita et quod eximia charrias,o mittit,
in his, quae sunt amoris , minime permittitu sed non vero primas sibi vindicare affectat. Amoris incedens Abraham cum Lot consobrino suo, S. dedit ei potestate in , ut ad habitandam terram eligeret Ecce unidem terra caram te est , recede a Genes. 13. meri obsecro si ad sinisteam seris, ego dexteram tenebo me ne b3. n. s. res autem Angelos hos pitio recipiens primus ad armentum cucurrit, Gen. 8 in . T. Sed quomodo in obsequio Angelorum primus , cum Lot vero secundus esse vult; Dum cum consobrino agebat hic, ait Abulensis Abul*ns, Abraham ex urbanitate oradidit potestatein
eligendi Lot. Jiod vero cucurrit ad aratantum, impulsus fuit ex iniit amoris , ut tradit D. Bona Bonavent. ventura in pusi. Diatis alutis , c. I. Et in his, que e reverentia erant, Abrahae animus, ut alii primas habeant, libenter annuit quae vero amoris, charitatis , ut alii praeirent , maxime rem
Dolentes, ait , quod sibi maxime connectit a dis
ter tuus , ct ego dolentes non vero e contra dixit Justu sibi dolentes pater tuus , sed dolentes sibi maxime dolores, connectit. Quae honoris erant , Pater tuus do sit tiri seph ascribebat cinae vero dolo iis , sibi maxime adjungebat. Secundum men rem sanctorum Pa
triam Atigui iniri a filii, Chrysostomi, saepe Re August.gius Vates in persona iustorum loquitur, at dum Bassit. de miseriis ac laboribus agit, se in pei sona pro Ch Istast.pria introducit di Dolorem in corde meo per diem,
Plaim. E. n. E. Circumdederunt me dolores moristis Psalin i . num. s. Defecit in dolore vita mea, i Psal. 3 o. n. ii de saepe . A dum de eorum gi tria sitis hi
est sermo , si equenter per ter iam describi Urisaini. 3 o. per sociam Gloria si honore coronasti eis m. s. 86. Pliam Sc Cornu exaltabitur in gloria , sal. II. n. s. De hyercore erigens pauperem , ut collocet eum cum priucipibus, sal. in 1. n. . Sed in hoc quid deno sal. i II. r.. Propheta Meus Incognitum. Omnitim se Pial. ii A.
rius , ac dolores in se conoerti desiderabat , Altum in Og Π nas , Se afflictiones propriae personae scribebat, gloriam , di exaltationes alteri deputabat.
414쪽
Bostrens. Ignorantia everatus rei torquet. I. De bono uimisso non
v s Tio XXII. omodo dolentes requirebant e
Um magno dolore, de quo multa dixi quaest. o. requirebant puerum Jesum iri eleget Dier explicant Origenes homil. y Tuus Bostrensi hic: Nunquid, inquiunt, quaerebam eum,tanquam quod pera set,aut ab itinere, ut puerisient,aberrasset Abissit, Neque id sapientissima Virgivi, aut oseph in
mentem veniebat quaerebant eum perinde ac siquis abditam Scripturae sentem iam quaerat. Constat namque anxie, dolenter illam inquireveta non quidem ut errantem,aut falsam , aut fallentem , sed ut veram, masticamque ostrinam continemem, nec dum tamen proditam. Ad eum ergo modum , illi quaerebant Dominum nostrum Jesum Christum. Virgina, de Joseph evideliter nothim erat , qt Odisti et ex alto Dei consilio ab eis discederet; cum tamen causam ignorat Iest id e dole a ter quaerebant. Magnum tamen hic habemus documentum : isti a ne issimi parentes dolebant, quod Jelus ab eis esset absens, amissus , at vero ibi non sistebant Ad quae sebant eum, ut invenientes leni vent dolorem , non enim solum de piae senti malo dolenduin, sed etiani opportunum remedium adhibendum. At poccatores , cum Deum perdiderint, licet tantisper doleant aliquando reum tamen nec requirunt, nec diligentiam adhibent ut inveniant.Cum Israel extremam deploraere miseriam, O seac . n. i. ait Et fastus est Ephraim quasi coli ba sedutita non habens con Septuaginta legunt . Uuasi columba insipiens , amens. Sed cur Propheta extremam Ephraim calamitatem , insipientiam columbis comparata D. Hieronym. Quaeritur , cur Ephraim, non aliis adibus , sed columbae comparatus sit 3 Sola columba ablato pti Llos non dolet,non requiri . Tamen Aristophanes, alii ut experientia monstrat, notant quod columba licet ablatum filium videat, gemat, Ac doleat, minime requirit. Et quae major insipientia , ac miseria esse potest, qu im dolore cruciari de amisso bono,ac illud nullo modo investigare.
It eis r. n. s. Et ait ad illos Quid es quod me quaerebatis Nesciebatis, quia in his,
quae Patris mei sunt , O- potet me esse. VERSIONES.
Hiscus Et dixi eis: Cur me quaere batis 3 Nescitis, quod in domo Patris mei oportet me esse. VaiasIG. Et ait illis: Quid tum, quod
Quorsum me quaerebatis. An nesciebatis,mila peragenda esse mei Patris negotia, Non scitis , quod in patris mei me esse oportet. Caj taη Quae Patris mei sunt, Opus me esse.
UAM vis Virgo sola locuta misset; Uia tamen imo nomine, a Joseph protulit verba, illis duobus respon-- - de Christus fixi ad illos virgo dixerat .s olentes quaerebamns te Chrastus non res pondites Quid it,quod dolentes me quaerebatis Sed tantum Eut est, quod me quaerebatis E Nam cum dolo sit affectus quidam ex bono amisso, vetabsenti resultans, aliquando per inittendus est,pr. ecipue quando inservit ad nier: tum , ut in parentibus Christi. Quid est, quia me quaei ebatis, iii Verba non sunt reprehende ibit. Di dixit D. Ambrosus hic iudium ipsum quae tendi, cum alias fuerit sanctum, pium, sed verba si int,int notant Beda, Harmon,Carthusianus,Jan senios, instruendi, imo de onsolandi, quod non erat necessarium ipsum quaerere;cum enim cognoscerent,om , Ut Deum verum, rion casu , sed ex alto consilio ab eis discessit. Nec sequitur, quod vanum fuerit,&superfluum ossicium ipsum quaerendi; multa enim etsi non necessaria, tamen ex pio a metu perfunctori fiunt, ut si dem eleemosynam non egentis dum mihi pauper repraesentatur. Laudabiliter J-annes voluit adorare nigelum. Apocal. 3'. num, Io. quamvis i)on esset necessarium.
Nesciebatis. Non ait hoc assertive, sed per i terrogationem,ut notat an senius, a j et anus , alii mita in his ei a Patris mei sunt, oportet mee se. Idem valet M inifestum vobis esse poterat, quod negotiis mei Pattis, seu saluti genetis humoni, ad quani veni necessarium est mihi incumbere. Aliter Origenes homil. xo Epiphan haresso S. Leo Epist. . ad pisci Augus .de septem ferm .serm. r. explicant praefata verba de templo. g favet lectio Syriaca. Unde ait Catthos Chari tative insinuat qualiter quaerendus fuit,in his,scilicet in templo , si cultu Patris mei oportet me esse quia
veni, ut indescienter honorem Patris mei procurem. Prima expositio accommodatior , nam opus in Evangelio significat nostram redemptionem. Ita ait Christus Joan . . . . Ut per iam opus ejus, c. I .n. 36. Opera , Titae dedit mihi pater,c. ip Opus consummavi, de saepe, Patris mei. Non ait in notat D. Cyrillus ad Reginias,PMirri omnium, seu nostri, ut quando dedit sormam orandi discipulis suis. Pater noster, Muth. 6. n. s. Sed ait. Patris mei. Ut ita ostendat,se peculiariter habere Deum patrem, scilicet, ut substantialem, de naturalem. Illud autem verbum. oportet, praeceptum Patris circa hoc
negotium indicat. Et Virgo de patre putativo dixe ac Pater tuus , ct ego. Ipse autem recurrit ad praeceptum patris naturalis, quo obligabatur.
Catthusi Ianseu. 3 Jansem Caiet. Origenis Epipham,
QS , In o XXIII. Chri Jus Dominus matri ita resiponderit , Quid est , quod me quaerebatis et ius rei ea est , quam apposui in expositione , germana solutiori ipsi enim scire
415쪽
Cap. X Jesus inter Doctores Si 3
a Joseph poterant , quod non casu , sed ut nostrae salutis negotia tibia Patre commissa impleret, ab eis se subtiaxerit. Deinde alias vj iis rei proferamus rationes. Et ea mihi nunc primo occurrit. Quia Clitis iis Dominos hac ratione voluit claudere venenosa ora Lutheri , Calvini , aliorumque haereticorum , qui impie , de more suo, dediti gentia , a sedulitate Beatissimae Virginis Joseph senserunt, ita ut dixerint, quod culpa sua Christum amiserint. His occurrit Christus Dominus, quod cum ipse sit verus filius Dei, ad negotia parentis sui serebatur totus. In his quaeso si,' 'itra surat me oportet esse Hac proinde nulla humana diligentia impediri poterat, quominus haec opera impleretri ita nihil reprehensione dignum commisere parentes. Ea est sapientia Christi , quod in his, quibus videtur c prehendere mos exaltat , ac sublevat in sine culpa liberos ostendit , de hoc peculi: ariter erga suam san- et Ilia iam matrem a Joseph dicendum est, quos veluti propriam vitam Christus diligebat. Supra N. S. ex D Ambrosio dixi per tres illos dies, quibus noster alvator a suis parentibus est avul-
veluti vi jus , si, ae salictissima mortis tempus praefigurari; quando vero post 1iduum invenitur in templo, suam salicti siniam resurrectionem adumbrari; scd cur quando Christus recedit , suis parentibus , mora ejus reprae lenta turri qu)ndo vero ab eis invenitur ejus plotios , ac festiva resurrectio declaratur. Nullum sane convenientius tempus , ita enim talo te tangebatur Christus, dum a suis parentibus discebat , ac veluti quando mors intervenit, .animai corpore separatur. Ita vero laetitia perfundebat ut , dum eis se associabat ut videretur dari quaedam adumbratio, ac imago resurrectionis, de re unionis animae
Secundo, Jan senius Caietanus in alii dicunt,
quod ita parum blande respondit, quoties materna aut horitas se voluit interponere, dum de salute generis agebatur humani Matth. I 2. N. P. Voluit Dominus hoc suo exemplo temperare carnis affect tam , nobisque manifestare omnem parentum amorem divino postponendum , nihil enim est perniciosius in Ecclesia Dei , quam ad consan iis eos immoderatus affectus, ex quo muli a mala , gravia scandala oriuntur. Tertio. Haymon in homil, sic ait . Non vituperat Dominus eos , qui em quae ebant, sed cogit eos surgere ad intelles um . ut intelligant , qtii plus debet homo obedire vero Deo Patri , quam homini matri. Quarto. Enseb. Emiisen homil in Dotnin i post Christulin Epiphan. id est,quod me in comitatu inside- hi, h,si ira 'hos e. Utra Ecclesiam esse putabis, hic eram: hic invenitti si ut,qui quarere uit. Ita respondet, cum extra templum inter cognatos, redios quaesierunt eum Christus enim , non inter opera carnis , csanguinis invenitur, sed in Ecclesia,ac negotiis spiritu ilibus sui patris nostraeq; salutis reperitur. iliato. idem ii b. ait i .loco. per matrem Domini Synagogam significari, de qua Dominus eisi Nagoga de cundum carnem originem ducit, haec autem in fi- Corusi ad , , inundi ad Ecclesiam veniens veritatem inredi gens tui ignorantiam. Christi admiratur an sentiam, inadmirando dicit Fili, qui fecissi nobis sic; Cur nos reliquisti, ad Gentium celetiani pertrans sit 3 Cui Dominus dixit: es, quod
quaerebatis,aia ter opera carnis, inter dominatum, S
salutis spiritualis semper si ierim. Sexto. D. B. navent hic Dominus, ait, dure respondit, O dedit nobis exemptim , si form An humi Bonavent. Aitatis ut malimus corripi, quam laudari Eccl.T.n Eccles. et t. 6. Melius est si apiente corripi quam stultor nodulatione decipi liba , quod est necessarium vertistate dicendum & non dissimulandum. Septim O. Ita parum blande respondi; quia nemini sit injuriata quando res majoris ponderis , ac virilitatis
communis, ut erant, quae ad Patrem suum pertinebant, anteponuntur minoris momenti negotiis,
esto inde temporalium parentum , amicorumque resultet incommodum. Octavo. Ut explicat Joan. Novatus de Eminentia Virg. tom. .c. 16. q. s.Vlagoso N33- . in illis verbis, Ego et pater tuus dolentes quaerebamus te occasionem dederat circunstantibus, dum
patrem Jesu vocaverat oseph, existimandi se ipsam modo ordinario non illibata virginitate concepisse, si peperisse, inde dum Josephi tris nomen tribuit, occultat se esse matrem Dei, verum filius ejus, cujus est humilles exaltare, declaravit eisdem, quia virginem audierant, se non habere patrem nisi Deum semper consequens fuisse genitum ex Virgine intacta, cui realiter Dei materis
Nono Timothaeus Presbyter Hierosolymitan. T. orat de occursu Doinini circa finem te ait Nuid Timoth. est, quod ne quaerebatis, atque et i m ubi quorem ei, i pti
iis P In coelum non ascendis is in Infer mimbo des ubi asicti.cendistic, in cete onae non commorati estis. Ecce Dominus ostendit locum , ubi inveniri potest. In coelo ibi suos beatificat electos cin Inferno ubi supplicio debito assicit iniquos in utero Jonae, ceu ceteri in qua amictus , multisque laboribus oppressius designatur , ita ut videatur amiseriis quodammodo devoratus, ibi adest Deus facile a quaerentibus invenitur. Spiritu Dp cenetiminiferebatur 'per aquas Genes .i n. 1. Sed ut tertia Deitatis persona sedem sibi collocat super aquas 3 non vero in coelo ibi Beati resident de quo dici in t coelum mihi sedes est. Et iterum Coe itum caeli Domino , Psalm Cis. n. i 6. Per quas in 'A' 'i Scripturas intelliguntur afflictiones, tribulatione. Intraverunt aquae usque ad animam meam n. r. iterum , De profundi aquartim , n. s. Et non me demergat tempestas a quae tam id. Quid ergo mirum si Spiritus sanctus in aquis sedeat se reissideat, ubi tribulationes .afflictiones ad urnis brantur D. Bernardus in Psalm. 'C. fer m. 16. Omne gaudium, ait, existimemui, cum iu tribututiorae petuatae varia inciderimus, fratres mei non modo, quia permulta tribulationes oportet nos intrare in regnum
Dei; sed quoniam juxta est Dominus his, qui ilibulato sunt corde in sal m. s. n. P.
Q uas Tio XXIV. Chri a Dominus hic Deum patrem
Espondetur primo , ut dixi in expositione. s. Quia virgo loquebatur de patre suo putatativo Ego, es pater tuus dolentes ipse vero recur,rit ad patrem Deum cujus mandatis potius erat obediendum Secundo. cita erat hic in templo tracta usque de rebus teligionis , ac proinde
divinum aliquid relucebat in eo. D. Epiphanius
416쪽
Epiphana in Catena Graeca se , dum argumentatur contrahae teticos , dicentes Christum Dominum non esse Deum a Baptismo , quando Spiritus sanctus in eum descendit. Horum falsitatem convincit S. Pater, de sic ari. Audiato Sion, quod ab anno duodecimo, non tantum post trigesim n, Christus Assistentia reperiarairmirabilis in fermonibus gratia adeo ut
is his his, ut surae bidue tua sit Christus. Etenim cum ab infan- exibilit tia tua , templum et patrem cognoderit, non utique merus homo fuit; nec post delapsam in eum co- Iamban Christus est appellatus Ingeniose argumentatur S. Pater , quod Christus ab initio sit Deus , cum ab infantia sua resideat in templo de
religione agens; ac proinde aliquid jam supra hu
manum naturam videatur in eo. Cum ab
sua templum cog Voberit. T'. Secundo Claristus Dominus totus hic deditus erat docendo in instruendo homines in rebus Patris sui , nostraeque saltatis negotiis , praedicando Patri adimplet praeceptum , suumque , ad quod missus erat , perficit opus oan. V. s. s. N. 36. Tunc incipit patrem vocare Deum , e filius ejiis declarari. Ego autem consi-ptii se Imra sum Rem ab eo super Sion montem an tum n. . . . sui , P gdicara praceptum eius. Dominus dixit ad Res sis me Fuiu, cui ci tu, ego hod e genui te, Psalm. 1. D. Thom. s. p. tibi sermo est de Christo Domino in Eccle In cogo Evangelia praedicant , ut explicant D. Hieron D. Remigius M. Thom incognitus in alii.
Sed cum Christus cis minus ab initio sit Deus,
claratu . cur quando Pater eum in Ecclesia Evangelium videt docentem, tunc de eo ait Filius meus es tu; Quamvis semper a Patre substantialiter genitus Brunonius sit . tunc tamen ab eo filius publicatur , quando totus in praecepto Patris, occupatus nostrae salutis praedicabat opus. D. Biunonius sic ait et radicans praeceptum ejus et hoc est , Eoangelium in Ecclesia, set tunc Dominus scilicet Pater ait Filius meus es tu es in Dangelio Hic est lius metis dites us dicendo autem hodie , coaeternitatem majestatis ostendit. Simili ter dum in trans gura.tione Christus cum Moyse,. Elia de excessa loqueretur, hoc est, de morte sua Pater alta voce filium suum esse clamat: Hic estFlius meus dile- Matth. . ius, Matth. T. D J
idnam fuerit m Q in Beatissima imgine dolor de puero amisso, an
8o dicendum est multo majus suisse gaudium,
a Id ut puerum deperditum invenit , quam
cis. dolorem , dum ipsum amisit Primo qui , ut ait
Simon Cassianus lib. s. n. 1 . vehementius est gaudium cum res invenitur de se id ita , quam dum possessa antequam de peideretur Inventa enim maxime delectant. Secundo. Viigo , dum filium perdidit , tristabatur ex motivo pallicuisy strum lari, nempe ex absentia sui dilecti sibi facta:
ebmmuni cum vexo ipsum invenit , gaudebat ratione tam
bono sui, quam nostrae salutis , de La eum tractare jam viderat se justus plus de communi gaudet bono , quam de particulari damno dolet Ita ait
Paschas D. Paschasius lib. . in Matth. quod an irna Christi Domini plus exultabat de salute generis humani, quam tristabat' de morte Crucis. Tertio Dolo in amissione filii causa merendi extitita gaudium vero quando repetit, rationem Q habuit praemii,3 Deu in praemiando multo est liberalio , qua in nos in promerendo. Jacob de morte oseph accipiens nuntium flebat , dicen 's his arido Descendam lugens ad filium meum ira inscrΗΠ quam no,
GCnes 3T num. s. Postea vero audiens eum inmerendo,
vivere , ac dominati in terra Agypti, quan ore gravi somno vigilans , dicebat lausiicit, mihi, si Joseph Divi meus oloit, Genes. s.n. 28. Utrumque locum comparat D. Chrysost homil. 6s me Genes s. nes de sine dubio in ea est sententia , quod Multo major laetitia sueti , quando accepit ipsum vi- chrysost
vere , cum hoc ei a Deo in praemium fuerit datum V ita ait S. Pater et Haec autem omnia ea
destinebat , di Fonebat D us , ut justus abbrum suorum consolationem acciperet At vero qnando ipsum mortuum existimavit , illam
tentationem Deus in merendi occasionem dedit in Dei praemium nostrum metitum maxime excedit semper.
De filiis, a filiabus Job dicitur, quod ea inter se charitate erant connexi uodibant filii ejus, 'faciebah eon Disium per domos , uae quisque
ira die suo , ' mitten tessio cabant tres sorore suas, Job. I. num. In quibus apparet mutuus inter se amori eximia in Deum religi , ut notant D. Gregorius , Olympiodorus in alii. Nam convivia ulla actificia erunt , ius in Dei hono Gregor. rem offerebantur. Postquam autem Job os Di In P, amisit filios , aliosque accepit de horum virtutibus i ulla sit mentiori tamen constans , est sententia ratum , D. Hieronimi , Gregorii, ni toti. Origenis aede, quod fuerint multo meliore iregor. prioribus. Sed cur textus acer hoc nobis non Origenes. e, primitti Sine dubio ut m Mai sestum supponit BQ a. nam primi filii occasione meriti concessi sunt;
secundi vero vel uri patientiae , tanquam praemia , fuerunt accepti Deus autem obsequia, acinerita nostra longe praemiando superat , ut ait D. Gregorius a Zian Zeno de pauperiam mo Nai,inire. Nunquam, ait , Dei liberalitatem , ct magnis
ceretiam Dincesta quamdis omnium tuarum facul
tatum asturam feceris , ac etiam facultatibus te adjunxeris.
Lucati. rario. Et ipsi on intellexerat verbum,quod locutus est ad
Si iacus Illi vero non intellexerunt
UTHYMIUS tenet , quod non intelle 83. xerunt rem patris sui esse templum at Euthyni. haec expositio minime placet; Im per rem patris sui opus nostrae salutis intelligitur, patet ex superioli expositione. Sicut etiam non placet sententia eorurn , qui haec ad auditores referunt jam illud elativum Ipsi person sproximas indicat. Deinde sequenti versu ait Evangelisita, Descendit cum eis. Et eo haec reseruntur ad Christi parentes. Et sicut eatissim, Virgo , quarn vis magnam habuelit gratiam , ta
417쪽
Cap X. Jesus inter Doctores. Si
Carthus. Maldon. Cur Virgo non intel-Zixit.
rnen quandiu vixit , se imper in illitis proficiebat augmenta P,ita etiam crescebat in sacrorum mysterio tum intelligentia. Et licet Virgo, Joseph
Optime agnoverint, ut notant Carthusianus, Mal- donatus, de alii Christum , per Patrem suum intelligere Deum, non tamen intellexerunt mysterium, quale in illa aetate inter Doctores se revelaverit. Cur autem Beatissimae Virgini datum non fuerit, ut hae intelligeret satio a priori divina voluntas, quae revelat singulis singula prout vult. Et quia tunc non erat tempus, ut haec mysteria revelarentur. Secundo, hoc maxime fuit ad consolationem noltram, si omnia non penetremus, sed ut imitemur eatissimam Virginem , conservando verba Christi in cordes, ut ea capere possimus nam quam visum Virgo non penetraverit cir-
eumstantia, mysterii, de ea dicitur Conservabatdus disina imma verba haec in corde suo. Terta O. Ob magnam ordinationi Virginis commendationem hoc per mi ilum est ;nam quamvis non intellexerit omnes circumstan-rias mysterii; tamen quievit, multerius filium de hoc non quaesivit: nam ubi cognovit illud esse opus paternae voluntatis,nihil amplius interrogavit, sed magna resignatione diuiuae dispositioni se coii rinavit, ex quo habesnta antia debeamus nos sum intellectum submittere divinae ordinationi.
ba laaec in corde suo. V NAE S. Priacus Et subjectus erat eis. Mater vero ipsius conscrvabat
hos omnes sermones in corde suo. Conservabat haSOmn CSrC S.
Venit Nagareth erat subditus parentibus suis.
U M a1areth in inseriori loco esset a strusalem, ut norat Hago, quantum ad tum loci , ideo dicitur, quod JEstis descenderit; qUantum vero a mysterium, exprimitur modus illius humilitatis Unde eleganister exclamat D. Antonius Ulyssi ponens ser m. in-
per altitudinem nubium moliris ascendere, supra asstra coeli folium tuum exaltare, in monte testamenti sedere, descendere obsecro, quia rem descen it. Et erat subditus illis. Ex alia consideratione haec uic Evangelista , nequis putaret ex superiori responsione,quod Christus parentes tuos contempserit: nam, ut ait Cajetanus, qua nivis ad breve tempus se exemerit 1 parentibus, ut velut praebidium futurorum ostenderet, ac praeceptum 'atris imple,ret, tamen regreditur ad solitam Libjectionem a filiis illius aetatis parciuibus debitam. Dicitur, jubducis, secundi in naturam h imanam, ut expli- catet. cant D. Augustinus tom. 6. lib. s. contra Ararium, c. August.i8. 3. Hila litb. ii de Trinitate, D. Hieronymus Epistola ad Amandum, se alii innumeri. Et mater ejus conferueabat omnia. Haec eadem ait i. Evangelista de Beatissima Virgine,cap. a. m. Ictis Et ideo videnda sunt qua di xurius hoc lib.cap. 2. Numer id mist, . . Quamvis Beatissima Virgo exacte non intelligeret omnia verba saeta Christi Domini. Et ita clarius habet textu Hebraicus, has omnes res, illa tamen conservabat, ac retinebat in me me. Omnia Derba haec; ne Bostren Bostrensi. si intelligit omnia die a Pastorum ac Simeoni S. Sed illud relativum hoc, proxime facta res icit. Et sanctissima Virgo etsi praesentia noli penetrare cmysteria, tamen Et divina, Se supernaturalia maxime observabat. Ut id ait Carthusianua, Vc bΗ, . Auro flecta tu sui in corde tanquam optima, ac docillima spientiae aeternae, discipula aporis capaci ma, ac vidissitne quidquid stilius ejus de caeter fecit,
aut dixit , cum summa veneratione pensabit, ac inde eminenter proficit. In corde sequia non erat loquax , sed tantum secreta supremi Regis secum conseiebat.
are christis Dominus subditus erat parentibus suis
usque trigesimum latentibus suis subditus
erat. Et ita ait Brixianus, quod haec dicit Euan 'gelista adnirans majestatem illam lii Dei tot annis fuisse sibiectram ariae . Ioseph Causam an aiysterii , ac subicctionis hic inqui-
Prim A. Ne , parentum potestate se subdux De vi te rem , ut dixi in expositione, ideo haec dicit Evangelis a Secundo Christus Dominus in suis actionibus continus ita se habebat , ut semper manifestaret , qualis esset, scilicet Deus, homo , ut Deus , repertus est docens in templo cut homo, virginisque filios parentibus suis subditur Tertio. Ut relinqueret nobis exemplum obediendi parentibus nostris, ut inquiunt Ambios. D. Ambrosius , Beda metu himius , Theophy- Beda . lachus , de alii Et ut etiam praeberet excitamen Euthym. tum praestandi obedientiam parentibias adopti Th*Ophyl. vis, illis hae qui loco eorum sunt , ut adnotam runt Euthymius , Origenes homi l. o. Ouod si futhyna ius.
patres Non fuerint, sim ictamur hic, qui patrum
aetatem habent. Imo Religiosi habent hic documentum obediendi praestatis suis , ut notat Huc Osigy go , quamvis lite iis , M virtute inferiores sint, Unde ait citatus Origenesta Videat erga unis Mqui siue quod saepe melioribus praepositus sit 'ferior o et norint quam accidat ut ille , qui tibilitiis est , melior sit eo , qui sibi idetur esse praepo :-tus. Et ut gerit aliter dicamus , omni bitis dedit Exet'plum exemplum obediendi maxime Nerecundu tn, de indignissa ilion est , quod lupieri ius omnium Dominus sit obe tiens si ve inde idos intolelcat detrechaos obedire. Elegant* D. Bernar
418쪽
temperare , de ambore tuo loquens Evangelista, erat , inquit, subditus illis. Erubesce , superbe cinisti Deus se humilia , si tu te exaltas ' Deus se hominibus subdit, ct tu dominaris e stiens hominibus , tu te praeponis aut hortes Si hominis homo imitari dediguaris exemplum, certe non erit tibi iudigum , sequi aut horem tuum. Et maxime suaviter , ut soler. Et idem habet ser. s. de resur-Ant.Ulissi recti Vir D. Antonius Ulyssi poneris ser. inflaoct adiam Epiphaniae. De hac obedientia optime misen. io stlitur D. Nyssenus in Catenam Thom , sic dicens , cum pertui se duodecimum annum,
paret parentibus et ut ostenda , quod quidquid per
promotionem perscitur , antequam adflnem pervenia , obedientiam tanquam perducentem ad bonum , utiliter amplexatur. Erat Christus Dominus docens in templo ac in domo Patris sui , tamen aditi tum matris descendit .venit cum ei Nagareth Qtio modo Domine relinquis docendi munus ita una adire petis in propriam civitatem , ac locum rabat Dominus praemomnent obedientia se quidquid per obedientiam fit semper in bonum, hechum finem ordinavit. Obedientiam tanquam perducentem ad bonum, utili
88. Quario. Ut in nos instruat exemplo , qu mprompti in obsequium parentum debeant esse filii , ob tanta ab eis accepta beneficia D. Ammdmh 'ci iros. hiel Quid magister ait nisi scium pie si as ui,si impleri Et miramur , si defert patri , qui
reo libus. subditur matri. Disce , quid parentibus tuis debeas , tu matri debes pudoris injuriam birginitatis in eudium , partus periculum , matri tonga fastidiari matri longa ascrimina , ct quid anxios patre loquar pro siliorum profectu multiplicatos alienis usibus , census bactraque femiua posteriorum aetatibus profutura CNonne pro his altem obsequium opportet rependis Quantum filii debeam parentibus , quantamque erga eos gratitudinem ostendere oporteat, etiam hic prosequitur
teriori correspondet. Et sicut Christus in corde . .ha si v lde humilis erat, ita ut de se asseruerit. Ego sum
eae te tu, Permis, Sion homo; etiam dum creat uiae sub Carthus ditur,talis voluit apparere . Carthusianus, Sicut ira
se ipso humillimus fuit, ut homo M usque pro 'Stumi exterioribtis humiliatii se ipsum non solum ma-8, 'ri,sed etiam nutritio.
Sexto. Dixerat Salvator parentibus nise Nesciebatis, quia in his , quae patris mei succ, oportet me esse Et ipsi non tutellexerunt verbum,quod locutus est ad ipsos. Dum enim Christus Dominus, ut illis suarum operationum proponat sublimitatem ad di vanam ab aeterno parente gemnerationem convertit sermonem , ipsi nihil per Ex humili cipiunt, aut penetrant. Descendit ergo se subdis i. us iussi si illis praestat, ut ex ipsa humilitate facil-
Iiisitis, tune intelligant nobilitatem, tanta tuique actio- Beda num sublimitatem. Acute Beda homil. 1. Cum arcem, ait , tanti m sterii ascendere melligendo
non Assent , descendit ipse cum ipsis ad inferiora
solidiersationis eorum , caepsique auere in his , quae
illorum erant , ct erat eis pia diapensatione subiectus , donec proficiente humilitatis magisterio, quantum omnibus creaturis esset praeferendus ,rii, auli. ivra cerent. Abjectiores eos in sui cognitionem Ddum at deducitur iniuscujusque enim majestatem ma- trahit gis ostendit humi litas,dum descendit, quam altitudo , dum ascendit. Septimo. Erat subditus
illis , cum essunt Virgines et nam virginitas Deum maxime attrahit qui virginitati consecrantur, Deum quodammodo sibi devictum, ac subditum habent Simon Cassianus lib. 2. Cassian.
c. 1 . Magna ait Virgiuibus est dignitas prorogata quia Christus duobus irginibus factus est subditusta ut noverint hoc Sacramentum homines ,
quod illorum Christus complet vota, desideria per- scit , his puritati , ct munditia tradiderunt Et spei magna fasta est amantibus coelestem i- tam , quam eis sit Christus in illa patria familiaritate donandus , qui duobus castis in hac vita
Octavo Christus Dominus omnium ma dio. gister, cum esset duodenus sapientiae suae thesauros coram Doctoribus aperuit , eosque de magnis instruit, ac docuit mysteriis , dicens In his , quae Patris mei sunt , oportet me esses tamen levit et facit finem docendi in cum a Propriocon
rentibus suis venit aeta rei hu Et erat drum illis. Quomodo , bones Esus , tam cito desistis,
de tuae doctrinae clausulam ponis , divinique hadum Patris negotium relinquis E Nonne decreveras in eis esse Susio modo iam cito omittis' csacto suo nos doceat , non immobiliter proprio adhaetere consilio , sed aliquando propter novas circuns alitias , illud mutare , necess/-3ditia rium , conveniens esse. D. Bernardus serismon. s. in die Pascha: Attenderi ait quid fecerit magni consili Angelu, suomodo consilium sunm popposuerit consilio , vel magis voluntasi mulieris unius o Beatissimam Virginem loquor Dbri pauperis . ipse est Foseph. Bonum erat illud
consilium In his, quae patris mei sunt oportet me esse , sed quia illi no intellexerunt, mutadii consilium , ut nos mundaret ab ea lepra , qua promprii consilii est exemplum enim dedit nobis , ut re nos ita faciamus. Quis enim non erubescat
obstinatus esse in consilio suo , quando suum apisentia ipsa deseruit. Et satis eleganter Magnae prudentiae est aliquando mutare consilia. De quo vide supra c. p.qit . p. num. 2 T. Unde atrum S pien'ptoriis.
Piove rh. s. num et ix Di pantur cogitationei,
ubi non est consilium , tibi vero sint turei cora salaxat. si tari , confirmabitur. Aliqui apud Salaeta ita legunt Frange cogitationes , quando non est consili um , in multitudine consiliorum stabis. Hoc
est, Decreta resolutiones tuae voluntatis infringe , boli eas firmiter sectari , quando aliorum consillio non es usos, seu alii tua non approbant consilia Nota illud verbum , rarie, 'nam ingenia in sententiis suis obfirmatari rigidas lint, lecti nescia , ut appellavit seneca Epi seneea-flol. 32 Nono. Erat subditus in honorem , ac re
gna dignitas innotesceret. Unde ait D. Bernar- ὰ ,S3. . dus Deus , cui Angeli subditi funt, erat subdituis=h. Maria. Postquam Abraham Angelos hospitio Bernard
suscepit, ait textas Genes 18. num i s. Hi cum seques 18. furrexisse vi inde , direxerunt oculos contra Sodomam , si Abraham simul gradiebatur deducens eos. Angeli sancti , in quibus juxta multorii: nsententiam , unus erat Deus qui omnibus ducarum praestat , requirebant ductorem mea via aberra tento Minime sane , praecipue cum Abrahamus in Angelis Deum recognosceret. Ea mihi nunc est rati, quod Deus obiit a justo deduci,eique velut obedire , ut justum honoraret.
419쪽
Cap X. Jesus inter Doctore 33 p
D Chrysostomus homil. aE .in Genes. Vide, ita Domini misericordiam quatit obsequeta usus est, Simul, et ju si honorem impendit.
Lucae a. v. i. Et Iesus proficiebat sapientia,aetate, gratia apud Deum, d homineS. E 'SIONES. Hac rabi Porro Ieschii cresce-ctis bat sta itura , de sapientia sua D. Athan. lib. s Iesus proficiebat sapientia,
attinet Evanetelista quae Christus Dominus egerit ab anno tio decimo usque trige limum , triplicem ejus describit progressum, scilicet aetate, seu statura, ut legit Syriacos, sapientia, illa gratia , non suciandum habitus se secundum Operati Diae S, qtur exterius, coram hominibu operabatur. Et hoc apud Deum , si homines; nam multa asparent in homi mina praetentia, quae non ita si in vera ante Deum. Et e contra muli a sunt vera ante Deum,quae non ut alia recipiuntur ab hominibus. Evangelista hic repetit sentet iistiam hanc, quam dixerat supra Ioc cap. 2. Num. o. Primo dictum est ab Evangeli sta,rucio puer erat linus gratia. O sapientia, ab infantia usque ad annum duodecimum; hic vero loquitur, duodecimo usque ad trigesimum, de addis apud Deum homines couia jam vere incipiebat sapientiae suae corani hominibus signa dare , ut factuna est hic inter Doctore. Et prius dicit, quod proficiebat
saepientia, quam aetate, in illa enim, ut moraliter dicam, homo ut reche vivat, ante omnia ciescere, di prolicere debet.
sinu ESTI XXVII eo modo licatur , quod Chri us Dominu proficiebat sapientia, aeta
BRevitatis causa missis multorum haereticorum erroribus, qui de more suo sinistre hunc locum interpretantur , quorum errores late impugnant Theologio pari. q. p. art i 1. Quantum Catholicos tres interpretationes referri posta
Prima est , quam tradit D. Damascenus lib. s. de Fide capit. 11. D. Gregorros Nyllenus homil. 3. in Catena Ha ymon. Haec verba referunt ad pios ectum Christi Domini in nobis ita ut dicatur profecissse sapientia, non ira se, sed in suo corpore mystico, hoc est, in suis delibus , quorum au
de Christo Domino non in suo corpore mystico, sed in se, hoc enim aperte indicat illud projiciebat aetate.
Secunda sententia intelligit irae sentern lo- eum scientia acquisita , seu experimentali , seae praeter divinam , minfusam, Christo datur, temporisque progressu sensuum exercitio auge batur , ac proinde dicitur , quod Christit Dominus proficiebat sapientia, non quod a liquid
denuo sciret , scd rivo tantum modo , nempe experiendo. Hanc sententiam tradunt Richardus Riel vitre. Victorinus lib. 2. de Emmanuele, cap. 1 8. in hoc Ambi. videtur esse D. Ambrosus lib. te Incinnationis Do minicae Sacramerato , cap. q. At haec sententia non videtur accommodsta Diam Evangelista aequaliter loquitur de sapientia , t gratiari, Claci-stus in gratia non proficiebat experime, aliter, ut gratiae habitus augete tur. Deinde cuin in Christo Domino ut triplex scies iti . scilicet ea Ira Christora, infusa, v acquisit a. quiae est infeliori non .ide. p '
tur conveniens,quod Evang lilia ce hac tantum loquatiar,
Tertia interpretatio istius loci. Quod hae everba in te pigenda sint non de augmento ipsius gratiae in sapientiae in se, sed in ostensione , ac
manifestatione sua. Ita comir uniter sancti Patres. D. Gregorius Nagian Zeno oratio. O in NaEian Et laudem D. B si ii , D. Athanlisius orat. q. contra Achan s. Arrium . D. Cyrillus ' 'exandrinus in Noan.
cap. 1 . . ita in ascenus m. 3. Ue de , Betnard. cap. 11. D. Bernardus homill 1 super Missus est Bostrensis. Hic Titus ostrensis , Theos hyla istuc, Valii Theoph. S. Ti, O masti part quaest . . artic. 1 ad 3. Si D. Lia ni vero objicias , quod de Christo dicitur , crevisse in gratia, sicut in late , sed aetate non solum offendebat augmentum , sed illud veteco D parabat et ergo in gratia. Respondemus ex D Thoma citat , Christum Domino non solum crescere , ostendendo gratiam suam , sapientiam , sed etiam progredi in effectibus, excellentiora ipsius gratiae opera ex tectus faciendo.
Quarta explanatio hujus rei magis expli cans
proximam interpretationem sancto tum Patrum, est, i iam tradunt hic Cardinales Caietanus , Toletus an, iotat. p. auod si namgo Evangeliasta ait Iesus prosciebat apientiata gratia;
per sapientiam , non significatur ipse abitus sapientiae residens in intellectu, sed ipsum operum, Qverborum excrcitium, gliae a Christi sapientia proveniebant , in quibus Christi, Dominos p --
prout in diis lectandum aetatem reicebat, etiam
proficiebat nam quamvis Christus Domitriis a pi imo instanti suae conceptionis omnem sapientiae , ac gratiae plenitudinem in se intus ha-bcret , exterius tamen pro aetatis incremento
verba opera sapientiora proferebat tis frequens es in Scriptura , verba opera
ae Cina , quae a sapientia procedunt sapientiam appellati De Regina Saba dicitur , L icce Vita lov. 1. num. si quod enit alid re aptemtiam Salomonis, 1 Cor. 1. Proveri, et .mrim. a. Audiat f/pientiam auris tua, I Corinth. a. . Dum . . Loquimii Dei sapientiam.
Ubi dicta ,3 Licha provenientia a tapientia , ejus nominet sapientiae appellantur , ita verba , opera Christi Domini dicuntur sapientia. Et hane doct: inam optimo explieat D. Vincenti is vine retiet Ferrei a crin iiij a claUam Epiph aniae. Sicut enim Sol candem cliaritatem . ac calorem in se habet
420쪽
habet prima, tertia re non horari tamen quoad effectus proficit, lucis . ac caloris majoresci a causa hora iertia, quam primari, in exi- die, qtiam tertia. Ita Chi istus Dominus Sol justitiae, licet a primo conceptionis inrtanti omnem scientia plenitudinem in se intus haberet; tamen quo magis crescebat arca te, eo majores sapientiae, gratiae suae prodebat effectus.
id Christia Dominus egerit, que ad
HAc in re tria sunt certa . Primum, quod
Christus Dominus toto hoc tempore pa-ielitibus suis subditus erat, sapientiaque in gratia proficiebat Secundum, quod in otio Christus Dominus toto hoc tempore minime vixit , nec enim qui otium detestabatur , absque ulla occupatione ageret,Tertium , quod in Cana Galilaeae primum Christus Dominus miraculum edidit. Ita ait Ioann. a. numer. fecit, vitium signorum imus in Canais it manifestadit gloriam suam It ita Tertullian. lib. de Baptismo cap. p. D. Epiphan haeresi s r. D. Ambros . em. Is S. Thom 3 pari.q . .art. 3. Aliqui graves Authoidi dicunt , quod cum Christus Dominus esset fi lius fabri Joseph , --brilem artem exercebat. Hane sententiam tenet Cajetanus ad illa verba Marc. numer. 3. Nonne hie est fabernit ibi ho probabile judicat Ly
lensis Matth. a. qu i 8. Eam indicat D. Basilius
cap. s. Constitui Monast circa finem, D. Justi Basilius. nus in Dialogo cum Thryphone Christum sibi illa Justin.
operari aratra , Huga confecisse. Et Baronius Bai ou-
anno a. Christi. Quod ideo , tractia enim fabrilia fabri forte sub jugi, aratri symboli cis verbis Evangelium proposuit. Tollite jugum meum super Uos , Matth. i. n. , . Et, Nemo mittens manum suam ad aratrum , Lucae P. n. 51. Et haec sententia probabilis est. Secunda , Mihi probabilitor , quam tradit ioo Burgensis in cap. 6. Marci in additionibus , quod Burgensis. Christus Dominus vitam transegerit in altissima memor seu contemplatione , meditatione , jejuniis admirata V ''bilique sanetarum operationum exercitiori in eadem sententia est Simon Cassianus lib. g. a cassi .pit. 1 ubi attes Operari erat oratiori, subleueatio instabilis aer tota Deso erat ita. In hanc sententiam inclinat hic maxime Barradas Forte etiam laborantem Joseph Christus adjuvabat. Nec obstat citatus locus Marci, ubi Chiistus dicitur abero ita enim est appellatus , quia erat filius fabri, ut ex Augustino, Chrysostomo , de August. aliis Patribus dicam suo loco Christus autem VbUlam Dominus sustentabatur , tum ex lucro Joseph tum ex haereditate parentum Virgini sui ara cum ipsa esset unigenita in parentum suorum haereS, ideo nuptiis tradita est Ioseph ut dixit hoc lib. 2. cap. 2.q. 3'. Et cum Eusebio, Nicephoro in aliis
tradit Suarius tom. r. ad s. partem disp. i. 2.3 -- irum s.fecundo hic colligo.