장음표시 사용
541쪽
Cap. I. Tertitum Joaninis Testimon s
ae uare Dominus condier ius ad ps
it cytisis , eos frater retrit: Conversus Dominus visit duos discipulos
lequentes kait eis: ut quaeritis i Et hoc dicit, ut notat D.Thomas , de sam dixi in exposilioue et ut rechia intentionem aperientes magis familiares faciat, restendat eos auditio ne dignos. Et recte advertit D. Thomas, hod ' est primum clysim , quod Christus in isto Eoanget oloquite, et co grate ait , quia primum , quod citet ut Deus as homine est recta intentio. Est tam benignus,
, propensus in eos qui ipsum sequuntur, quod primum ipsius verbum ad eos et ii ii ritis put nostra desideria adimpleat, ac postulata con
Et notandum etiam ex Alberto Magno , quia non dixit Dominus, quem quaeritis , quia de persona jam illum itiati erant a Joannes, sed , quid quaerit:s, hoc est , de salute , ac poch in , de
qua di lcere cupiebant. Deinde, ut Otiam Diotant.
D. Bona v. Hugo , Non dixit, quem quae litis, sed quid Anartatis , ne se aiidare , vel P. aer didrrent M'. Neis ergo i tantandi occasiones captare videretur, ideo sua persona piae termi illa, de doctrina, quae ad eorum salutem spectabat, facit interrogationem.
aestionem ergo excitamus Qtiare Dominus convcrsus, seu respiciens retro, ad ipsos discipulos cum eis loquitur Hujus rei rationem g rmana ID jam dedi in expositione. Nam docent D. Chrysi Theophyl Brda, Euthym D.Thom. S. Bonave Dr.ea de causa Chi istum se ad sequentes discipulos Ioannis convertisse faciem suam , MoremqUe qui diu aererent, interrogasse, ut erubescentes, acti Dentes animaret, eisque fiduciam daret sicque eos magis allicet et ast colloqui una ac docti inam
Secundo Bedari Discipuli Ioannis, ait, quominus de colam , intecessici e sum videre non poterant, sed tergum illius sequebantur, ut viderent. Ergo id discipuli faciem Domini videre non erant. Convertit se in quodammodo de sua naaiestate descendit, ut possent discipuli contemplari faciem illius. Dorvinus antea era sublimitate suae majestatis , ita constituerat legem, ut Moysi postulanti. Ostende Diihi glo, iam dam, EX Od. V . n. is. Responsiit ipse Dominus: Non
poteris vidcre faciem meam,no enim videbit, te hora, o, Sistoet Videb ypos e lora mea Antea facies Domini a et nemine fuerat visa, sed omnibus abscondita occultata ob ipsi i mal statim. At ubi primum Don tinus actos homo ait no venit, conderiit se , quod In biod de sua mittestate deis ceradit , ut post iu discituli coni templari s iciem littit.
Ipse se inclinat, ipse a sua majestate discendit, ut possint disci poli uultum ejus intuerita hoc enim privilegi im debebatur legi giatiae se nisi majias ras se inclin et , nunquam inferiores ad illam accedere audent.
Terti b, Ruper t. Bene Jesus, ait, conversus esse dieitur. Qitia videlicet antequam supradicto modo ambularet a summo coelo egressus, totus ei ac aversus, id est, propter peccatum hominis Universo generi humano iratus. Unde cibum at log is
cclas et Propheta Isai. 6 . a num. s. Peccavimus,& Isaivbscondisti faciem tuam. Contit titur autem , dum pingulo in de eum qiuarcntium respici re dignatur. De qua e tis con Uersione dicitur , Psitim. 8 . t juna. . sal, 3
Dm , tu contiemus vitii sic abis nos , et plebi uatat abitur in te meus ipse , qui propter peccata rara que nostra aversus est, homines, ipse, una ob suam v
pietatem mile retor, tunc ad HOS pDvcrti a Vm vi. . casuam , ut sua gratia adjuvet, ac ad Omne bonum his, eo die
Q i alto, Ammon. Ipse Dominus se convertit ad a. discipulos, ipse primo eos interrogat, ut hoc ficto Ammon,
manifestetur, quod homo non potest cum fluctu h.
sequi locum, nisi ipse prior se convert2 ad PQ , ac j .um a Deo loquatur , nos adjuvando ac o Dis auxiliando,, hocnii. cum omne bonum ab ipso incipiat, a cic ipsum perficiatur, ut doceti Paulus ad Philip . i. d. et .s ui coepit inhob: opus honum, ira o pe/siciat. Et definitum est in Concit Arati sic. .s Trident. s. g. Lx' V c d et . de traciant l/arrcs D. Aug. dep Ut C. Atibus . Sanctor cap. , ct s. D. Fulgent. lib. i. si Norai mpus et t. exprest usuris de Incarnat et g atia c. S. D. Isidor Isidor. b. de summo bono c. s. D. Gregor. lib. sti mor . Gregor cracto alias et s. D. Anseliri lib. de concaedia prae Apscim scie it e, cu praedestinat. Postquam Noe vigilavit a somno, cum cog-. 3 in ovillet, quae fecerat ei filius suus minore, a te ei: M. edis us Chaunam, Geii esses. n. s. Et remune Genn ira n reverentiam Sem erga sis si alta Henedicitus Dom-d Deus Sem, ibid. n. s. Sed valde mirum, quod Daledictionem in filium suum inflixit, dic EnS: Maledi us Chanaam; ciri iam pari modo Noe benedictionem inon profit in filium suo ina: Benedictus Sem sesed totam laudis rationem in Deum convertit , dicens : med istus Dominus Deus S ra. Agnoverat sanctus senex , Deum ess e Mime auctorem, principium tot tu boni Opcit i tin AD Omideo omnem laudis , a gratificationis ratio eo, eique neu in ipsum, tanquam in ducem, reontem re tribuendurensere. Ipse enim direxit is rexit mentem Sem in illud bonum, sanctumque opus. Oleast. Non be oleasterine dicit filium, sed filii Deum, ut discatanus, bona opera nostra potius Dei esse , qui ad ea facienda animum, si ires dedit, proindeque merito prior in laudibus proponitor Deus, qui primus, praemcipuus in nostris operibus operator est, de sine quo nihil operari possumus
Donmni habitaculum Ene nota Card. Hugo, quod isti duo disci a-puli Ioannis non respondent ad Domini in Urum 'terrogatari nam Christus Dona in os ab eis interio-gavit, quid quaererentri ipsi aut cm non responderunt hoc vel illud quartimus, scd iturum interro-g antra et bi habitas. Et quomodo hoc cohaereat cum illo ex Evangelio sitim lora inis hon habet,tibi capti sim in reclinet , jam explicavi in expositione. Ad quaestionem ergo Chiviost. Respondetur ptim Acum D. Chrysost Euth viri. Dd y
Theoph. Beda Alb. Mago S. Thom maliis Q ii 'th isti, non in trans cuilo, nec in via, nec in publico st, it . . volebant P.Thon
542쪽
v ilebant discere sed in secreto,& magna deliberatione desiderabant instrui de rebus divinis, ac udi coelesti. Secando. D. Cyrill Itb. h.in Dan.c..is. licait: Ubi habiteta rogant; quasi opportunis domi reliqua dictati. Non enim ubique res grandes oportere dicere albitrabantur quod factum suum quasi perutili nobis in exemplo semper proposi-Res grandes tum sit. Rem magni momenti scire cupientes, ira rarasti locum quietum , tempus commodum quae se- 'si h qibant non enim res tandes ubique dicendes
eo. Tertio, D. Gregor. i. Reg. divertit, quod hi 16 duo discipuli nolebant brevem tantum in via cum Gregor. Domino societatem copulare, sed diuturnam ejus familiaritatem tanquam domestici maxime con-A . . . e cupieb. int iij ii volebant scire domum, ut illam , usis, llae Atarent, ita saepe Domini verba audirent, ac facta ejus risitarentur. Et ita Saul, dum solicitus est de asinis perditis , non quaesivit , ubi erati .Reg. s. Propheta, Sed ubi istia ait, domus Uidentis, I Reg. s. D. 23. Q ita non intendebat, in publico, ac in via cum Propheta habere colloquium , sed volebat scire domum, ut diutius perciperet ejus verba, ac contemplaretur ejus vitae probitatem. Ita ait citata Gregor D.Greg. Q uavd igitur ab eis contiersationis secreta
ad imita udum requirimur, eos quasi de propria domo interrogamus. Domus namque eorum contiersatio est.
Qii erunt ergo discipuli domum Christi, ut comi pio habeant frequentem conversationem:& quia ex conversatione resultat in moribus assimilatio,
ideo domum interrogant, ut ex diuturna con UZΓ-
fatione Dominum valeant imitari, in magnisque ejiis informati praeceptis. Et in has consideratio- August. ne est etiam D. Aug. r. .in Ioan . ubi sic ait Videre voluerunt, ubi habitaret, facere, quod suptum est Silaideris sensatum , eoigila ad eum, gradus ostiorum illius exierat pes tuus. Eccl. 6. n. 6. Surge ad illum enire assiduo, si erudire praeceptis ejus., - Q sarto D Thom .allegorice. In coelis est habi- Thoi taculum Dei, juxta illud Psal. 11. n. i. Ad te letiatii
Psal. i. oculos meos, qui habita in coelis. Quae tunt ergo, ubi Chiistus habitet, quia ad hoc debemus Christum sequi, ut per eum ducamur ad coelos,ac ad coeles rem gloriam. Quinto idem D. Thomas moraliter. Interrogant, ubi habitas, quasi vellent scire; quales debeant esse homines, qui digni sint, quod Clitis tu habitet in eis , de quo habitaculo dicitur Cant. i. Cant. I. n. 6. Indica mihi, quem diligit anima meari Epite isti ubi pascas, ubi cubes in meridie. Et ad Ephcs1. Edisicam ni in habitaculum Dei.
is Sexto Nolant isti duo discipuli suum nego-
In domo De ritum exponere in via, sed in Ch isti habita collum simus, ut, i se recipere , ibique suam mentem aperire , ac suas pq petitiones e friandere optant; sciebant enim, nullibi aptius posse sua desiderata obtinere,suas obsecrationes impetrare, quam si in domo Dei, ac ejus habitaculo se reciperent, suasque ibi tanderent preces . Ait Regius Uatesci Concupifest , ct descit Psal. 38. ima mea in atria Domini. Psal. 3 8 Sed cur tanto desiderio tenebatur domus Dei , nisi quia ibi agnoscebat, qu&i omnia coelestia bona fluebant, ac facile petita obtinebantur, rideo non alibi volebat immorari , nisi in atriis domus Domini. Ba filius D. Basilius re c. cui ait, sic ait : Plane enim novitis non osse se in flores erumpereri ac ne ullum quidem germen primigenium excipere ad perferendos fluctus, nil versetur in atriis Don lini. J
Joav. . u.s'. Dicit eis: Venite, videte. Venerunt , viderunt, ubi maneret, mapud eum manserunt die illo hora autem erat quasi decima VERSIONES.S Dacus. Dixit eis: Venite. videbitis. Illi autem venerunt, viderunt, ubi degeret, .apud eum fuerunt die illo G sho m. i . Plorat enim erat quasi dem Ioan cima.
tala Theo Hora autem erat ferme de-
O Mi tus magna benignitate videns eos dispositos , ac suae salutis sitibundus adsis, si
hospitium , ac suum domesticum collo- eam non quium invitat, dicens illis Venite, est videte. Non omittenda dat, nec ostendit signa domus, sed bonam occasionem nactus diffudendi suam coelestem doctrinam , ut notat Theophyl eos ad se attrahit , ut Theoph instruat in via salutis. Et ait et Tenue per bonam actionem vetera relinquentes per nova gradientes , laidete , intellectu credendo ac percontemplationem fide iam tunc manebitis apud Deum per affectum charitatis. Et apud eum manserunt die illo, ac nocte usque ad lucem crastinam, ut interpretantur graves Patres, Moechores, ut dicam q. 6. Hora autem erat decima , hoc est, abortu Solis; quarta post meridiem in secunda ante solis occasum, ut citata explicabo juxta computationem dierum, ac noctiunt, quam ludari faciebant. Chlysos . hic ponit quandam clausulam Chrysost. Hora enim erat se notatur ibi causa , cur cum eomaserint die illo noctem includendo quia dies jam ad vesperascebat. Et ut instruerentur in magnis mysteriis, manserunt cum illo ea nocte, quia Dominus omina disponit valde suaviter. ianta vero , , quam mitabilia a Christo so. audierint, io charitatis affictus degustaverint, Assectus Evangelista non explicat. Sicut etiam de Magis Christum in praesepio adorantibus notavi. Illi a sq FU ' men, qui experti iunt, Optime i Ociorunt. Unde tu Quis exclamat D. August tradi. p. in Joan. Qui est, a vi uni. nobis dicat, quae audierunt illi a Domino. Et Eu August.
thyna Tanquam manifestum tiangelista diei qui Luxi: Iin,
intelligendum. Tantum enim una nocte profecerunt, ut ad alior ire tenationem sequenti die procederent.
kecte, Chrysostom homil. 1 p. in Ioann hoc ex Chrysost. effectu pensandum esse docet. Nam D. Andreas ita amore Christi est inflammatusta ut statim fratrem suum Christo lucraverit , eumque ad Dominum adduxerit. Sed si tanta fuerint suavi tate repleti, quomodo tam breviter apud Do Bonav.
minum manserunt 3 Recte respondet D. Bona, Chricti A se ventura Ideo tam breviter manserunt ob festina cipulus bationem ad annuntiandum aliis arcana , quae an 'm dierant, de ob aliorum convertionem, ut patet e X nonsibi oti
sequentibus. Nam in dilate Ati dxeas adduxit fra notassed alii,
543쪽
Cap. I. Tertium Joanni Testimon. 8
trem smim ad Jesum , ac proinde bonum , quod ipsi assequuti sunt, in mora voluerunt aliis
Ad salutem necesse en ingredi in Hesesiam. 3s
Beda. Alcvin. Amplitudo coeletiis beatitudinis multo sermone po- res expli
DomInus oce nora docet , es dat signa,
sed eos secum in illam adduxit
QVaeserant discipuli Dominori Ubi h bitas,
Ad c sus interrogationem sussiciens erat re pontio, si Dominus eos moveret, quod in tali, vel tali loco Vbitabat, vel si aliquod eis designatum sui hospitii signum ostenderet, ut notant DivriSChlysostomus, Euthymius in alii At neutrum Dominus piaestitit, sed quid altius, excelle
tius, secum eos in domum suam adducens. Respondet primo D. Cyrili lib. 1 in Ioan . c. q. Non docuit, ait,ubi habitaret Dominu S, quamvis
hoc ipsum ab eo peteretur, sed illico illo ire ipsos
hortatur Primum ut doceret, nullam esse in quaerendis bonis moram laudandam , cum utilitatis retardatio detrimentum afferat semper. J Non ostendit eis Dominus diversorium, nec docet eos locum Qua quo manebat, sed sine ulla mora eos iecum in domum introducit, docens in rebus magni operis, ac nostrae falutis non esse cunctationcs interponendas, sed oblata occasione negotium in dilate peragendum , nam saeph dilationes multa donas manibus eripiunt. Quum utilitatis turdu-tio detrimentum afferat semoer. Vide supra lib. I.
Secundo te tum expendo illa verbati Non docuit, tib habitaret, quambis hoc ipsum ab eo Peteretur , sed illico ire ipsos hortatur Magna Dei beni-nitas, miraque esus beneficentia, qua plus aret tur, quam ab eo postulatur: Discipuli tantia
petunt scire locum, in quo hospitabatur. Ubi habita 8 At Dominus multo ampliora concedIt, ut non solum locum ostendat, sed etiam eo siccum in illum ducat, ac bi cum eis commoretur per sublimi alta colloqui , ac instructionem rerum
stiper naturalium, quam eis communicare dignatus est Uide lib. I. c. p. q. . Is
Tertio idem D Cyrillus loco citato. Ut ostenderet, ait, non sussicere; si quis ubi Christus domus
tidem in eam venerit,in quae mystice in ea pera-gur u , ferventi animo viderit. J Dominus non solum eos docuit loquendo , sed etiam agendori non solum eos instruit verbis, sed etiam suis res libus eos in domum suam introducens, ut ponderat Alcu in . in Catenam. Thomae. Per hoc etiam factum omnibus declarans, quod non suffcit ad suu tem, liquis agnoscat,iquis sciat Christi Ecclesiam, sed necessi est, ut per fidem in eam in sed iatur, ac mysteria, quae ibi peraguntur serventi, ac prompto , labe dienti animo amplectatur.
rario Beda Si loquens in persona Christi)
vultis,idere habitaculum meums Ser ne explicari
non potes , opere demonJratur. Idem habet Alcvinus citat. Facile poterat Dominus eis suum habitaculum designare tamen noluit significabatur
enim ibi felicissimum illud aetere L alit idinis
habitaculum, cujus est tam ampla magni udo, cuius delitiae tanta suavitate plenis , ut gaudia, prosperitates, ac felices beatorum spirituum hono- by seira in Dang. Tom. I. res o coronae, non sermone explicari , sed uisu capi valeant. Et ideo Christus Dominus , cum sit ipsam et infinita sapientia , verbum , ac loquela
Patris, omnia uno nutu comprehenden S, tam n ob
nostram eruditionem, non vult verbis suum habitaculum designare, ut nobis sit manifestum, quod illa coelestis celsitudo non verbi exaequatur, cum facillime omnem humanam eloquentiam superet; sed tantum oculorum experientia agnoscitur , tenetur Sermone explicari non pote t opere demonsis
Ait Job. p. n. ro. Quis narrabu ei, quae loquor P c,
Etiam locutus fuerat homo devorabitur Maxime ob, 3T. expendendum est illud , detiorabitu. r. Ea enim devorantur, quae absconduntur, dispale is, ac consumuntur. Sed quae sunt haec, quae si locutus fuerit homo, ab his absconditur, coni rinitu Scimo
est ibi de Deo , acresias beatitudii e , ut Phae et D. Greg. maliis Patribus Taesta est enim cessitu Gregorido divinae beatitudinis, ut si homo sua eloquentia eam voluerit explanare , tota ejus sapientia cum omnibus suis sermonibus c( mpo si is devoretur, abscondatur, atque dispariat , cum Dihil valeat dicere comparatione illio ma rnim dinis , cum omne humanu in eloquium illi sit impar. Et ita non illius felicisiam si tus amplitudinem homo declarat, sed potius suarii ignorantiam manifestat. S. Odon. Abbas Clur ac lib. 1 . nu orat ad inmm, doni Si quis ait a bouid de Deo loqui coepit, ibi co, quam nihil sit, ostenditur, quia magnitudinis illius Immensitate rvoratur, & quasi in profundum raptus absconditur, quia fari ineffabilem cupiens ipsa suae ignorantiae angustia deglutitur. JPondera ultima verba in rem nostram. Vide lib. i. GT. V. I. I
rare abra angelistisi notetur , quod erat. hora de cirem AD vertit Evangelista tempus, quo haec age '
bantur, esse horam decimam, nempe ab Oitu Subrebdo Solis , ac proinde erat quarta post meridiem a suos secunda ante Solis occasum. Nam Judaei ab ortu numerabant ad occasum Solis numerabant dic nata duo dcc imbi ci horis , totidemque noctem dividebant. Decima ergo hora ab orto , sam prope ad occasum est Solis. Et clarius hoc patet si recolas, quae superaus dixi , quod haec contigerint die tertia Mai ii , ut dixi nure A. ac proinde cum jam in proxii T. Otissct aequinoctium, quo dies, S Dochcs sunt aequales, hora decima valde propinqua erat occasui Solis eo maxime, quia adhuc hyemale tenacia viget bat. Et notandum cst quod isti duo discipuli man tserint apud Domin unita non tantum duabus illis ,' ut
diei horis, quae supcrerant, ut aliqui ex timal tant si, e testi eum sed per integrum diem naturale, qui no sic metiam Domino per includit; ideoque per totam noci cm, salicia usque ad lucem matutinam. Quod ex eo deducitur manifestum, quia duabus tantum horis, nec satis cum Christo sua tractare, nec Christum per nosce, nec ad Joannem ante noctem redite poto illlint. H in csententiam expresse docenti. Aug. V . hic ira Abisust sic dicens: si ii in beatum diem quam beata Di nocte Da dux runt. D. Chlysost hom i . in Joan. Clara ius, inquit, illexit hos discip; los , ut erudi tr. Quod tam
alios allicerent. In eadem sententia lunt D. Cyrili.
544쪽
Euthym. lib. 1. in Ioan. cap io. Etithymius, Theophylactus, Ti, Oph Albertus , Uiemis S. Thoma S, D. Bona Veiri tria,
Tuo Hugo asetanus , mali maiii commutarier . potitu Nam ait D. Cyrinus citatu S. Non convenit , ut cito Hugo satiati a d vina doctrina recedamus. Case . Ici nos ira ergo quaestione quaerimus' sare cy i y3 Euangelista aduertit, quod erat hora decima Rec-
έ. ' te respondct Euthym. Horam signi fiscat Evange-gelista, ait, Win his invenies discipulatus desita e-itum, in illo humanitatem quod neque propter tempus aversi sunt; cum jam sol ad occasum declinaret. Et post pauca subdit portet igitur nos ob nullam tergiversari tempus ab audiendis his , quae divina sunt , sed omnia his posteriora ducere. Ex hoc aperte manifestatur quanta in Chiis ho Domino ad docendum charitas, quantus que in illis bonis discipulis ad discendum ardor, ac desiderium stulserit , quando scilicet eo cm una tore, quod coenae destinatum enit, ille docere, Christi cha voluerit in illi doceri Exemplum, via Christoriiss laedicatoribus,, a discipulis auditoribus xcij c- ii, ui nausi, uti fidum, nec ad docendum, nec ad dis ei pulo um uendum, quae ad salutem neces aria sunt, tempus, in discendo an ferum , aut importunum habeatur, sed omniar pr commoditate post posita, tam de nostra, quam de aliorum salute agamus. Et ita Christus pernoctat, eos docendos Wipsi etiam alia erunt apud Dom: num audiendo pernoctare, quam domi in lecto
Secundo D. Cyrili lib. 1 in Joan. ait: Horam C iiij. autem dicit quasi decimam fuisse, ut nos moneret, non incipientibus saeculis, sed post magnum ame Oriam progi tissim Salvatoris nostri mysterium ch iEu, in factum fulisse. Non initio saeculorum Christi mys temporum terium factum, sed post eorum magnum progres Pet si ne statis tanta enim temporum dispositio requirebatur, ut tristi mysterium perageretur. Tertio Rup. lib. r. in Joan. In omnibus, ait, Rupoti omnino aetas non discernit, nec praejudicat. Congrua significatione dictum est, hora quasi decima. Ipse est enim Paterfamilias, qui exiit primo mane
conducere operarios in vineam suam, circa tertiam, sextam, nonam, ac decimam horam fecit si nil iter. Hora decima prope est jam vespera, quaesiuiodriiuni h mihi evit T Occasum significat Hota decima, a Chiactu, quaedam prope est ultima diei, veniunt discipuli, et iasin in ut v recipiuntur 1 Christo in suo habitaculo , quiaram hq in quacumque hora peccator se convertat benigne ad misericordiam a Domino suscipitur Ouarto Ru est idem iap. Ultima diei parte deI ,horside irae a, vocare coepit, decima quoque lao attrita berat e rapitis. rebiailitas u . De Darius numerus inservierat ad magnis vexatio quod erat libus , ac calamitatibus verberandum AEgyptum: indecorum. vult etiam Deus, ut decima hora aptetur ac coelestati gratia recreandos discipulos, ut ille numerus, qui infervierat ad poenam, in serviret etiam ad gratiam. Viden T. et S. si tib Z. c. g. V. gy.
i. tu ito. D. Aug trach. . in Joan. Numerus iste August. denarius, ait, legem significat, quia decem praeceptis data est lex. merito ergo decima hora eum secuti sunt ad testimonium amici sponsi duo isti: decima tota audivit Rabbi, quod interpreta-oss es, is Magisterus Denarius denotia legem in decem
irouc legis ira ceptis contemptam, quia dum ipsa retinet ir, Chrissum ac observatur ad Christunt datur accessus, per illius
Observaraonem graditur homo , ad Deum tegem
ac sus observatio vitatast , quae ad Deum ducit S. Mocarem. Ahus, ct sub traiis est Dominus teres Mareo,.
Praecerpta pro graddas posuit, ut ad eum appropinque Etenuit. Mitis. In hac consideratione ait Ob. 3'. n. ET A uη-q si ad praeceptum tuum eletiabitur aquila , inard iis ponet nidum sum Sed quaenam est ista qui obs fala, quae ita elevatur 3 Concors Patrum est sententia tione legis
quod justus ibi significatur, qui dum praeceptis Lycie M' Dei obedit, elevatur supra se, ut in altissimis; nem bra ' pe juxta thronum Dei, ponat spem suam ad fruendum ejus coelesti beatitudine. D. Gregor Maga Greg. Mag lib. 1i morat. cap. 3 . Ad praeceptum Dei elevatur aquila , dum sussionibus divinis obtemperans in supernis suspenditur fidelium vita , quae minarduis nidum ponere dicitur: quia desideria terrenae despiciens, ipse jam de coelestsbus nutritur o si V. I. U. O. Erat a latem Andreas frater Simonis Petri unus ex duobus, qui audierant a Joanne, re secuti fuerant eum. Ibid. n. i. Invenit hic primum fratrem suum Simonem, dicit ei: Invenimus Messiam quod est interpretatu Christus . i, VERSIONES Theophylare. Reperit hic prior fratrem.
Arias Invenit hic primus fratrem
bria c. insua Vidit hic primum.
M , quod Andreas acceperat, non abscondit , sed in publicum profert, mad lucrandum exponit L Ut notant
D Chrysost D. Cyrill Beda , Theoph. Euthym Chrysost.
Alb. Magri malis Unde bene ait D. Bonaventu Cytall.ra quod ex hoc patet Andrea ad doctrinam diui thet/nam communicandam fidelitas , ad Deum hono cessi et randum affectuositas ad fratrem convcsten Alb. Maon. dum charrias, .ad laborando in docendo sedu Bona v. la studiositas. Erat autem Andreas. Incipit Evangelista nata a re, qua iter adductus est ad Christiam Petrus , qui fuit caput .princeps Apostolorum Unde coli versio Petri magna laus ingloria est Cantie o D. Andreae, qui magno gandio, elo, ac charitate diri, muris repletus fiati m suom ad Christum adduxit. Ita, 'rum' ait D. Chlysost homo S. Hoc fraternaboras Poluti-Cl ii so sttatis est , hoc coonat aratoris hoc sincerae asses ionii, in spiritualtibus pudore manum porrigere sibi in diice AN. Debent enim homines , ac fratres sibimetipsis mutuo adjuvares Frater Simonis Petri SimonDomen 1 parentibus , ut notat Glossa j idem valet, ac obediens Petra hic dicitur per anticipa Ob di is gationem , ut notant cotis muniter Expositores cum consudiit Alberto Magno , D. Bonavent kaliis , ridem 'petram. valet, ac pelta, sola enim vera obedientia consurgitet 'o' in petram, ac solidum fundamentum Ecclesiae. Unus ex duobtu, audierant a Ioanne, dicente de Iesu:
Ecce Agnos Dei, erat enim Andreas dis dipulus Joannis; sic etiam vidditur, quod Petrus ejusdem Baptillae fuerit discipulus, vel saltem studiosus auditor, ut tradunt M ldon. Cornel. Lapide. Erant Maldon. enim charissimi fratres, S semper eandem doctrina Cornet a eundemque praeceptorem secutos fuisse, as erunt, Lapi Q. sicut cunidem , postquam cognovisunt, Christum secuti
545쪽
Cap. 'I. Tertium Joannis Testimon a 8s
Chrysost. Magna laus secuti sunt. Ligna laus Baptistae , quod Petium, Baptis .co, Andi eam , c Joannem Evangeli liam habuerat in
illi ci philos secuti fuerara eum tanquam bonus p. uti audi Or, qui auscultata optae ad nos levit. Iat enit hic primum Chrysost Theophyl. Vata-blus legunt, Indem hic praer. Quali velit significare Evangelista , quod Andreas prior invenit Petrum , quam ille alius discipulus , qui fuerat socius Andreae , ut ita agnoscatur, quod non per alium Petrus adductus est ad Christum , nisi per Andream Nostra vero Uulgata habet Insim hic primum de facit hunc sensum, quod postii die, scilicet illius diei, quo cum Christo manserat,mperno laverat ante alios suos amicos, noto invenit Petrum fiat tem suum. Invenimus Messiam, scilicet , Ego cum condiscipulo meo invenimus Messa am, quem nos diu desideravimus, ac uuio Se, de sedule quaesivimus. Et magna energia hoc vcr-bum Intiem mus, hic positum est, videtur enim significare , Petrum , ac Andream, chementissimo Christi desiderio ante flagrasse , ac exiit sillo nam, ut ait hic Beda Nemo enim inDenit, si qui quaris:
iste qui inti emis se dicit, ostendit, quia diu quaesicrit.
Et D.Chlysi hom iri. Hoc Verbum, ait, invenimUS,auimae est maxime ejus praesentiam desiderantis , caelitus adtitntum expectantis: cuius adventu exu tantauios Eoa gelii gesta fieri Hirticipes idem adver- Euthym. tunt Euthym Alb. Mignus S. Bonavent Hogo dc Alb M gn alii Andreas maxime exultans de thd fauto invento ob suam eximiam charitat actantum gaudium cohibere non potestu sed statim alios facit participes Hatri suo tantum bonum annuntiat Charitas se , ac si suis incipit. Preme illi id verbum, Indem mus, quia tantum bonum, non si di soli retinere volebat, sed omnibus commarii cale.
Di iam D. Gaudentius serm . . qui est de Basilica Martyristit, notat, tio Donarca primus post Baptistam praedicat Christiam Messias Hebraicum nomen est,im saece significat Chris
tum , Latine autem unctum Evangelista nomen Hebraicum retinuit, tam ob venerationcmaalisias nominis , quam ob reverentiam facia Scriptui de
primogeniae. Hoc nomine denota an Judaei Sanctum , ac electum Dei Salvatorem promistumii lcge , nempe Jesum Christum salutem nostram. I 1 interpretatur Chris tit Evangelista scribebat Graece dc ideo retinens nomen Hebraicum cs siam Graece explicat, id est , Christum , quod
g. D I b exacta explicatione hujus nominis Dif
rii genera L pie, quod Hebraicum est mi aece significae personarum, tali istum, Latine unctum, advertendum est, apud
I Hebraeos tria genera personarum fuisse, quae sacra
Unctione ungebantur. Summi Sacerdotes Ea os . 2'. V. T. Rege S i. Ret . a. i. Ur i 6. n. is Et Propheta
etiam aliquot insignes Eliae arus enim ui ctus est, 3. Reg. s. Et omnes isti Christi nomine dicebantur in Psal. io . n. . Nolitetat gere Christos meos. Hoc tamen nomen Messiae, seu Christi per quandam antonomasiam accommodatum est Christo
Jesu Redemptori nostro promisso in lege. Et merit hoc factum stri nam ipse complectitur omnes unctiones, quod nullus alius habet. I lam S loeira in Evaet Tom Lin populo Hebraeo quidam fuerunt simul Reges
Pro ilictaea quidam Sacerdotes, Pro Phriae. At nudus, ut bene notat Toletus amor. s. extitit Tolet, simul Sacerdos, Rex, Propheta, praeterac sum Chi istum Salvatorem nostrum. Nam primo Noster Red: mptor summus Sacer dos secundum ordinem Melahi scd Cch, t. io'. n. . Secundo constitutus est Rex VIal. 1. 6. Fuit etiam Propheta , Neut .i8. n. is. Nil arto 5 alio excellentiori modo aliqui in veteri Tostamento , de quibus modo dictum est, ungebantur exterius unguento materiali, interius gratia finita, de infusa , quae est quoddam accidens , qualis datur inpuris hominibus. At noster Salvator multo subli Ihsti, omnimiori modo unctus est; nam illius humanita unc unctione ex-ra est ipsam et divinitate ream ini substantialiter e enthe me hypostatice est unita. Et quantum divinita sit sesar 'm'- creaturam, tantum superat unctio Christi caeteras unctiones. Et de hac unctione dicitur Ach. io Achor. Io. n. 38. in omedo eum unxit Dominus Asiritu a acto. Isai. I. n. I. Spiritus Domini super me , eo quod Isai, iurixerit me Domnus Ps. n S. Unxit te Do Unus P di preparticibus suis. Hanc unctionem recte explicantos in sib. E. de pran. c. 6. D. Dionysi Alex D t. con SUS
1. D. Cyrii l. lib. . in Dan. c. 1 s. D. Damascen Cyrail. orat . i. de magini b. es lib. . de hae cap. s. M. Damala.
Chi istu Dominus constitutus est veros , de pso prius filius Dei naturalis Doctor , Magister , ac Legis utor, Redemptor totius orbis. Ita ut non sit aliud nomen datum hominibus se in quo nos oporteat salvos fieri, nisi in nomine Jesu.
Qisnam esse Andrem Et quare fratri
suo non annuntiet quae a Chri soaudierat 'Ndreas, ut explicat D. Thomas, idem est ac S.
virilis. An vero Andreas fuerit aetate major Petron dubium est Petrum aetate majorem fuisse, putant D. Chlys apud Metaphrastem in tu id tio is , T , ne D. Anareae Beda D. Thomas, d alii hoc loco Chryso t. Unde ait Beda , Non dedignatur major minorem eo a. seqvi quia non erat ordo aetatis , ubi erat meritum . Tl om. Fidei. Ubi res dispensatur juxta fidei meritata ac dis sitiones divina grati: non aestit nantur ara
aetati S, ac naturae. Sic David, quamvis esset patvulus inter fiat res, eligitur in Regem, i Reg. iti. Zi. I S. Tamen Andream esse aetat seniorem Potro, existimat D. Epiphan. resti l iani sententia U Epiphan. sequitur Ecclesia in fistori Andrcae Pictioni Ecclesiis.
bus Andreas, ari, frater Detri cn m. Jor.
iaerimus tamen in praesentita cur Andieas '. non dixit an nunciavit fratri suo ea quae audivit hi sost.
a Chi isto Domino Respondet D. Chrys.hom. II. Credibile est Andream plinari eis natio in maxime accommodata narra fleri velum Evangelistae nonnunquam multa brevitatis gratia prae termittunt. Praeterea non dicit, ei statim perlualiis e se a tantum adduxisse ad Jesum, ut inde totum disceret , nam ii Joannes Baptista cum inquit Ecce Agnus Dei qui in spiritu bapti Eri celtior cindoctrinam magistro edocendam relinquit, de inde hamite hortatus est longe magis Andi cas, uni suum non ellet ossicium , neque ad tanti luminis narrationem sussiceret, ad ipsum fontem fratrciri
546쪽
adducere oportuit. Verba Chrysost. posui, in quibus ipse quatuor rationes propositae quaestionis nobis dat. Pi imo, quo D. Andreas fratri suo Petro multa p,hu, diset valde pre oportionata persuasioni dixit : tamen pulus imi Evangelista brevitatis causa omittit. Secundo. iator mus lasos D. Andreas , tanquam bonus discipulus secutus est vestigia sui Magistri Joannis Baptistae: nam ille solum Christum demonstravit, dicens :Ecce Agnus Dei. At certiorem doStrinam Magistro edocendam reliquit, unde hauriri hortatus est. Ita tu libet stra Andreas Petro ostendit Christum Inveni smi, Oci'. Ita fiam. At celsiorem doctrinam edoc re sanc-
Π Magistro committit. Tertio. Cum tuum oficium non e st. Andreas nondum constitutustinisu sed erat Apostolus mPraedicator ideoque abstinuit, suo magistro ne se intromitteret in ossicium , quod ad se non clommiti' spectabat. Pario, Neque ad tanti luminis narra: tionem sussceret. M. Andreas ob suam modesti amsi imbecillitatis conscius , se aestimavit omnino insufficientem, ut tam alta sublimia mysteriae narraret. Inde rotum negotium ad ipsum claritatis o item remittis. i. Mandat Dominus suis ministris, ut cunctos ad
suum convivium invitent, Wvocent. Et ait Dicite, in latis: Ecce prandium memn paravi, tauri mei, Mut xx. altilia octa casura, omnia parata, Mati. 22. D. s.
sed cur non iubet Dominus cibos, carnes, ac altilia per manus ministrorum deferri, ac distribui, sicut etiam mandavit panes in convivi o quinque millia hominum per suos ministros expendi, Magisse Dara. 6. 11. Escae in prandio apponendae , erantsbi resertiet altilia, per quae sublimia, inalta mysteria intelli- v gunt ut at illi panes erant hordeacei, ac infim T. - conditionis, xlicet ministri, qui nondum uti imo
expolitici ac instructi erant, ad parva, inminima apponenda sufficerent, tamen ad alta excelsa enarranda incapaces reperiebantur; ideo tantum eis datur, ut ad prandium invitent, revocent; illos tamen supremos cibos ad degustandum exponere, ac ad ruminandum praebere, hoc reservatum mane e Galfrid supremo Regia ac divino Magistro. Galfridos in Tulm in Catena sic ait Et in carne quidem tali orum cibus fortis , altilium esu delestabilior est mutraque ergo suis Videtur Dominus nuptiis parata suis enu-χnerare conditiis , utique ejus manibus apponenda.Joan. I. V. r. Et adduxit eum ad Jesum, Intuitus autem eum Iesus
Jona tu vocaberi, Cephas, , quod interpretatur Petrui.
D uis is eum ad Iesum. At D. Basilius
Seleuc orat 1s. Dicit Andreas Tetro In Nembus Assium S ad Docem Petrus auri
Vox sonani bus ligabata ; vox Christum sonans valde essicax Christum ad omnes humanas volantates trahendas Et ideo visi e es Petrus audit jam verum Messiam , id est, Chi istum Dominum adesse . illius desiderio , ac amore inflammatus , facillime Chatte suo ad
illun adducitur, ut ab ipso Salvatore instruatur, ac doceatur. D. Chlys. hom im Considera, inquit, chrysost. a principio obedientem, benevolitam Petri animum cucurrit e vestigio, nil moratii S. Adducit, inquit , eum ad Jesum. Sed nemo ejus damnet nimiam in credendo facilitatem non enim dicit, statim pei suasisse sed tantum adduxisse ad Iesum, ut inde totum disceret. Piosequitur textus. tris autem eum Iehus, non solum exteriori oculo, sed etiam, ut ait Beda, interiori, nempe suae gratiae,a BQ divinitatis. Et Dominus non solum intuitus est eum secundum faciem, sed etiam penetrando eius sincerum animum , ac cor priaevidendo quanta opera ab ipso erant facienda D.Cyrill Respicit, ut Cyrillus. De uras decci, qui corda, ct renes scrutatur, di detque, qui nihil tot orat, ad quamam idem, Dirtutem disci-8. itus pervemurus sit. Non negationes Petri, sed eis magnam fidem ac merita videt Dominus, ut fp ur' aptum iam incipiat honorare, ac condecorare. Et n. hi. dum dicit ut quod Dominus intuitus est eum , in hoc , ut ait Rupertus, magnum praesignatur gau Ruperi, dium Petron cum Dominus eum intueatur , cum eoque loquatur. In quo, ut nota Hugo ei datur Hugo. securitas, ac fiducia accedendi ad Dominum. Tu es Simon. Simon nomen proprium , aca s. parentibus impositum. Filius Iona patris nomen, Wcognominis loco ponitur. Et sic dicitur tanquam contractum ex nomine Joannis. Et haec dicit Dominus, ut ad se alliciat Simeonem quem enim antea neque viderat corporalibus oculis , neque
noverat, vocat eum tamen nomine proprio,& ex
suo genere, ut ita agnoscat suam virtutem, ac ad maiora mysteria credenda excitetur, ut notarum
D. Augi istinus D. Cyrillus, Euthymius, Theo August. phylactos, Beda, lex praesentium agnitione cre cyrali. dat, quae ei de futuro pro risitiuntur, ut ait Chrys 'hom iri. Ex praesenti enim futurum credibile reddit .sba, 'Cur autem , quando de Pontificatu fit mentio Chrysost.
nomen patris ei in memoriam adducituro Commodius dicam ad cap. Matth. Is
Tu ocaberis Cephas. Vox est Syriaca id est, s . Petrus, seu Petra. Et non significat vox Syriaca qualemcumque petram , sed magnam fortem. Per haec Dominus de notat Petro , quod ipsum faciet sinissimum undamentum Ecclesiae suae, quam supra illum aedificabit. Hoc promissum
adimpletum es , Matth i A. n. 16 dicente Domino: Tu es Petrus , super hanc petram ediscabo Eccle-sam meam. Et Joan. Ei. n. is Pasce obes meas Ioan . o. Dominus non dixit Petto , ut notat Theoph. Ego Thyopb telaocabo Petrum,sed vocaberis nolebat enim ab initio austoritatem suam indicare, eo quod nondum Jrmam tu illam dem haberent. Magnum documenta Tua magna- nostrum, nostra enim magnalia non sunt aperien licet da ei, qui de nostra virtute, nec fidem, nec agni tum ilicssitionem habet. Et ponderandum cum D Chrysost 'siom. 18. quod Petrus ad Christi verba duem ei tam .hi, bis,in magna promittuntur, nihil respondit Eximio habet. amoris pondere ferebatur in Christum , quod Clirysost. potius operibus, quam verbis testificari volebat.
Quas TI IX. uare Dominus magnum Petri nomen Sisom imponat '
ontrovertitur a multis hoc loco : An Dominus hic imposuerit Simoni nomen Petri
547쪽
Cap. VI Tertium Joannas Testimon q8s
Petri L Tanim nomen ei in praesenti impositum fuisse, docent D. Augustinus de consensu EUatig lib. 2. cap. I ., lib. . cap. s. Abolensis Matth. i5. quaest. 56. Beda Tarcia an senius,
Toletus annotat. y 6. Tamen losta In te linealis, D. Cyrillus tib 1. c. t r. D. Chlysostomusio v. i S. D. Hilarius uatth. Is denio tale videntur, tunc
impostium uille nomen , quando ei dictum est Tu es mus,su super hanc petram. Ultimo tandem Emhymius arcis D. Bonaventura, Caietanus, Hugo hoc loco , nomen Petri inditum Simoni, quando Dominus Apostolos elegit. Nam ait Marcus s. n. i6. Et fecit, ut essent duodecim cum illo ut mitteret eo praedicare posuit Simoni nomen Petrus Valde aperte loquitur Evangelista Et ideo quamvis sententia Augustini sit probabilis , haec uli ima videtur probabilior. Nisi dicas, quod bis hoc nomen est impositum Simoni Cur autem tantum Petri nomen ei datum situ inquirimus. Et quare ei in Nativitate non sit datum, jam dixi quieti l8. Prima, Wcommunis omnium Patrum solutio, D. Cyrilli, D Augustini, D. Chlysostomi, Euthymi , Theophylachi, Bedae voliare Dominus indicare Petro supremam dignitatem , ad quam evehendus erat, ut esset petra infundamentum totius Ecclesiae. Et tanta praesignatione nomini Jam Dominus voluit honorare accessum Petri ad se. Secundo Origenes in Joan. s. Potui ait, eo quod in eum iret lutus est , eo usque sabiliri , ut ab opere stabili si raroque, nomen traheret , Petrus Christi in vocaretur Smnon homo fragilis, debilis, tamen tui vatae ubi primum Dominus eum respicit, ac in eum Q - conficit oculos Iam lapideas ablutate corroboratur , ac inuolidam firmitatem transit. Tertio Rupertus lib. a. in Joan Claret, ait, qctia
Christus super se ipsum videlicet fit mamictram suam aedificaturus Ecclesiam , ubi vidit, imo intuitus est , ut ait Evangelista , id est , diligenter respexit illum , quem primum post se volebae ejusdem esse fundamentum Ecclesiae. Hac de causa Petrum a se ipso petra prima denominavic, utpote in quo post se ipsum tota constituta erae fabrica spiritualis aedificii Christus D lapis , ac fundamentum uapidem, quem reprobaverunt edi Psal. ii lcgrites, hic factus est in caput anguli, Psalm I p.
a Cor. io. n. 22. Petra autem erat Christus, i Corinth. Io.
Chrictus suo D .as. Cum autem Dominus praevideret , quod Petrum ' Petriis post se futurus esset Ecclesiae fundamentum,
ac lapis , a plo etiam tuo eum nomine voluit corim decorare , ac extollere , ut Petra diceretUr. Recte ait D Ambi .ser. . Petra ergo pro de dotione Petrus dicitur , ct petra pro irtute Dominus nuncupatur. Sic ait festolus, Petra autem erat Chrsus , reste consortium meretur nominis , qui co rasor iuras Iabb , , . , 'cretur, ' operis. Fetra proprium Christi nomen,
se id bot si missu etiam concedit Dominus Petro, nam ipse partievi esse post Dominum futurus erat petra fundamentum Ecclesiae, de qui consors est operis, ac laboris, debet de particeps esiste nominis, honoris,& gloriae. Qia into. D. Aug. trach. . in Joan. Non magnum, ait, quia Dominus dixit, cujus filius esset iste di id magnum Dominori omnia nomina Sancto iumsci bari quos ante mundi constatutionem praedestinabat miraris, quia dixit uni homini , Tu es filius illius , tu vocaberis illuc Magnum , quia mutavit ei nomen , infacit de Simone Petrum. Petrus autem a petra; petra vero Ecclesia ergo in
P citi nomine figuratur Ecclesia i Expende ilia liticira initiaet Tomis.
Ambros. verba A gnum, quia Znti laetit ei nomen, si feci de Simon Petrum. In duobus maxime hic enituit divina virtus Primo, quia hominem quem Clitas DiDii itatus corporalibus oculis nunquam viderari eum si g--
vocat ex proprio nomine suo, ac ex nomine 'atris Secundo, quia praedicit ei magnam dignitatem futuram. Illud tamen magnum divinitati argu nobilitare. mentum, quod Dominus Simonem homino plebeium , ac humilem ita sublinia verit , ut ad sumismum apicem Ecclesiasticae dignitatis evexerit. David ob uramentum initum cum Jonatha, so.
magna sedulitate indagabat aliquem e familia Saul, mita dicebat Putasne es aliquis, qui manserit de domo Saul , ut faciam cum eo risericordiam propter Ionatham ' a. Rerum p. n. I. tacent omnes, de . Reg. 3.
nullus est, qui annuntiet , aliquem rem sile. David tandem cum Siba pquens ait: Numquid superest aliquis de domo Saul tit faciam cum eo misericordiam Dei n. 3 statim, ac immediate Siba Regi Dra, Siespondit superes lius Ionatha debili, pedibus tWO A Valde notandum sane quod dum David quae ita iii as, Ab, aliquem ex stirpa Saul, ut cum eo faciat misericor Ismere. diam, nullus revelatur, nemo est, qui dicat, adhuc aliquem superesse; at cum adiunxitri Ut faciam mi e icordiam Dei ctim eos statim sine ulla mora ei declaratur, is hi boscit, Jonathar filium reperiri, cur non antea 3 Erat ille debilis pedibus, ac proinde debilis,&labjectus Et ideo dum primo misericordia hominis sonabat, nullus est, qui annuntiet; sed dum miseri comi Dei auditur,cujus propriuem est , ab ceto, indes custos non derelinqvcre sed
eos fovere , ac magis donis recreare.
Iom. I. As. In crastinum voluit exire in Galilaeam,& invenit Philippum ei dicit et Jesus:
que ei Post me venito. at ab Theop. Posi ero die voluit Iesus. Sortis. Postero die decrevit.
M. g. Ipse vero Philippus erat ex
O Augustici Urii, iri haec historia de vocatione Philippi se .rilianae iis non pei tineat ad hoc Baptis . e testimonium , tamen continuando ipsum primo Joannis caput, eam hic explicamus. In crastinum , scuta ut clarins habet Syliac Astero dic, postquam Andreas fra S Dac. trem suum Simonem Petrum ad Jelum adduxit, ac proinde die quinta Martii Iuxta compiriationem factam supra n. FVoluit Iesus se, ut habet
Syrus, Decrevet. Per quod denotatur, ut ad vestit Syius. Rupertus, quod Dominus, non casu, sed magno, S avecti.
alio consilio tendit in Galilaeam, bene conicius ta-
548쪽
rari eventus, ut inveniret Philippum , ad se alliceret. Exire in Galitiam. Exire scilicet ex Iudae , ut notat Beda, in qua gesta sunt quae hactenus manent enarrata. In G tiram, ex qua vemeracane circite menses duos. Invenit Philippum, non casu , sed ut quaesitum magna sua sapientia, ut observant Theyph ylachus, Rupertus, Albeitusta ignuS, D. Thonias. Semper Dei gratia prior nos quartit, ut in salutem ducat. Duit eis Iesus, eo ture me. Qiaamquam illi duo discipuli, qui ad vocem Joannis, Ecce Agnus Dei, secuti sint Dominum , dc etiam Petrusu hique omnes interius per Dei gratiam , ac internam inspiratione mitius fuerint vocati: tamen externa Domini voce Philippus vocatus est primus. Unde haec ei debetur magna laus, quod ipse primus Domini voce externa dequere meri sit vocati isse divina gratia operante huic vocationi consenserit, Christum secutus magnum legis doctorem Nathana Elem ad Dominum adduxerit. Et notandum est , Evangelistam non explicare, Philippum, voci Domini obtemperasse ex consequentibus tamen facile deprehendi, quod divinagiati attractus Dominum fuerit secutus. Et hic non ita sunt vocati discipuli, ut perpetu Domino adhaererentu nam postea Petrus , Andreas ad ossicia piscationis redierunt, sed ut explorarent, agnoscerent Domini doctrinam, nam ad perpetuam sequelam postea attracti sunt Matth. . Erat autem Philippus Ad magnum ornamentum historiae , advertit Evangelista patriam Philippi. Et notat Evangelista , esse etiam patriam Petri de Andreae. In quo vult Theophylactus significari servidam charitatem Petri WAndreae, qui invenientes Philippum concivem suum , ei denuntiaverunt thesaurum I se inventum , scilicet Jesum Christum verum Messiam. Et ob hanc causam tam facillime Philippus secutus fuerit
Donninum. Semper Dominus omnia disponit modo valde sta avi. Et ideo haec interpretatio est probabilis. A Bethsaida civitate. Hoc oppidum erat adjacens mari Galilaeae, juxta Coro Eaim dc Capharnaum; significat domum venationis, mpiscationis cmerat una ex civitatibu S, quarum ne in uiam exprobravit Dominus , Matth. ii.
Euthym. Reda. Hugo. Deus infir gna eligit mconfundat
in a s CCo X. mare Iesus diuuerit exire Galilaeam 'Et cur ex ea primos eligat discipulos f
Ecrevit Dominus , sterum redire in Galilaeam , ex qua venerat ante menses circiter duos. Nam , ut ait D. Matth. 3. num. II. emi Iesus a Galila ab Iordanem ad Ioannem , ut bapti-
aretur ab eo. Ipse autem baptigatus est die sexta Januarii, ut dixi supr1 cap. num. 38 Jare ergo tam cito tendit in Galilaeam, inquirimus Respondent primo Chrysostomus , Euthymius , Beda , Hugo, ilii Tendit in Galilaeam, quia ex ea voluit sibi eligere primos Apostolos, discipulos, quia inter caeteras terras Judae gens Galilaeae erat maxime barbara , rustica , rudis, ignobilis. Et ex ipsa non primos eligit, sed humiliores , ac viliores, scilicet piscatores, ut dicit
Chrysostomus. Ut non cederetur sermo e ut esse in Chrysomi apicntia re di , sed in ostrio Spiritus sancti.
Unde ait Paulus in Corant h. i. n. 16. Videte voca i Cor i rioncm vestram, fratres, quia Don multi sapientes secundum carnem, non multi potentes, non multi
nobiles sed quae stulta sunt mundi elegit Deus, ut confundat sapientes JSecundo idem Chlysostomus , a Rupertus s. Bethsaida erat una ex illis civitatibus, quae maxi Ch Isost,
me incredulae, ac pecc)atrices erant. Unde ait Clitis
in D: Vae tibi Corocaim, a tibi Bethsaida, quias iuT Odonefacta Fent virtutes , quae flatu ut
in si obis, olim in cet scio is cinere poenitentiam et si , Matth. I. n. 11. Tendit ergo Dominus In Mail. II.
Galilaeam ex ea eligit primos Apostolos , ut maxime rc splendes deret Dei oratia, suorum fides.
Uei gratia enituit, dum ex medio tantae pravi id uiis stipiriatis , ac incredulitatis tres Apostolos praeclarissa- mos eduxit. Ubi enim abundavit nequitiata ibi gratia Dei. superabundavit ingratia Petri etiam , Andreae,
ac Philippi fides radiavit; quia cum essent ex illa
civitate, ubi incredulitas maxime regnabat, omnium primi Dominum fuere secuti. Tertio D.Thomas tres h usus rei rationes assig- T. Ppt. Q uia postquam Dominus bapti Eatus fue-P hQm-ratri Joannes, volens honorem deferre Baptistae,
exivit in Galilaeam a Judaea recedens ne tuas se festibat ho- sentia obfuscaret minuenet Joannisi Iagiste-no arerium , dum adhuc statum habere tu docens nos rarasimo honore invicem praevenire , ut dicitur Rom. ia. n. i, Ac proinde cum Christus Dominus tanto
testimonio Baptistae, Ecce Agnus Dei esset honoratus, etiam ipsum voluit honorare. Quarto, idem D. Thomas Quia in Galita non erant insignes personae. Oan. . num .isa A Gallia Propheta non Ioan . . surgit. Ac proinde locum humilem, abjectum Deus abjec-elcctione illustrium virorum soluit condecora tu on u reri quos constituit principes orbis terrarum, qui sunt prophetis majores , ut per hoc suam virtutem , ac potentiam ostenderet Psalm iis . n. s.' 'i i*c
Peliit desertum in stagna aquarum. Ne tanto idem Angelicus Doctor mystice sic ait: Quia Galilaea Chri ui e
Judaea in Galilaeam , ut insinuet, quod in crasti ii ,. num, id est in die gratiar, scilicet Evangelii exiret a Judaea in a. ilaeam , id est , ad salvandas gessi Sta Joan . . num. 3s. Nunquid in dispersis onem Joan.
Scxto Duos discipulos Galilaros , scilicet Pe 68.
trum, tandream jam Dominus ad se asciverata, cum eis ergo tendit in Galilaeam , ubi gras ab antur peccatari nam illius civitatis habitatorem suorum concivium exemplo , ac doctrina tacite o Exemplam
verentur, ut vitia, ac iniquitate luamdeponerent, - .
A veritatem , ac justitiam amplecterentur. Ut de .i.
Philippo docet Theophylachus , quod nempe
Petri , ac Andreae documentis dispositus est , ut vocantem Dominum prompti fame sequeretur. Septimo Galilaea Regio erat, tanquam Do sci. mini patri , in qua ipse nutritus fueratri vola Patria homergo eam maxim cohonestare suae sacratissim .em et imi
dispensationis primordiis , miraculis , ac doctrina sed ex ea primos, ac illustres discipulos colligere. Profi cha Agar a domo Abrahami cum filio suo Ismaele, Accepit illi macer sua uxorem de terrae EOpti, Genes, i num. II. Sed cur mater, non Gen. x ex alia propinquiori, ac viciniori terra eligit uxorem filii sui3Tetra Chanaam distabat ab AEgypto, cur in partcs tam distantes tendit ad quaerendam
549쪽
Cap. I. Tertium Joannis e limon 8
uxorem sua soboli 3 Agnoverat mulier piae stantiam,mcxcellentiam generis Abritae, in quo be-
Deciicendae erant omnes gentes, ctisus nomen iu
tulti illamum , ac praeclaris imium erat inter totius orbis nationes. Ergo cium Agar est Egyptia, suae patriae nobilitatis solicit a decorem , ac honorem, ex Abrahami stirpe provenientem noluit alteri pio ferre, nisi suae patriae, genti ut a quibus ipsa acceperat vitam et tabueret inhos)orem. Patrocinatur arietanus. N iturali amore , ait, unusquisque assicitur nationi suae , IJopterea
Agar Es:yptia mulierem AEgystiam in nurum alcivit. JScribens Samuel librum primum Regum statim
in prima fronte , ac in exordio ait vidit i unus de Ramatha ibi Sophim , ' nomen ejus Elcana D. Reg. i. n. i. Sed quomodo Samuel eni irraturus sua
magnalia , se nempe esse electum a Deo in is phetam, Sacerdotem, ad ad ungendo Reges de tinatum, quomodo pro patria sua statim dimine assi xi Ramathai iri, anga astum. .vite Oppidum adam me torius concivis non dedignatur de suo loco, sed scripturos suas laudes , primo, inante omnia pati iam commemorat, ut cunctis patefaciat , nihil magis sibi in mente esse repositum iam ipsam tantis laudibus extollere in nobilitare, ac super Omnes alias terras sublimareri nam si regalis civitas procreabat Reges , Ramath aim veto Reg(S
Ungentem, aceta gentem Favet D. Greg. N. Zian Z.
Orat .as Ramathaim, ait, parva, magni illius viri patria, quae Prophttae dedecori minime fuit , nec a se ipsa potius, quam ab eo honorem consecuta est. J Nota ultima vel ba Et ut terra illa tantum assequeretur honorem , ideo tam scilicite Samu I
uas Tio XI. 'ire Philippus sit primus vocatus a
Domino externa oce ' Et quomodo
tam facile ei obediverat Postquam Andreas cum suo condiscipulo se
cutus est Christum Dominum , ,etiam ad ipsum adduxit Petrum, ut jam vidimus hoc capite, exiens Dominus in Galilaeam, nunc primo sua externa voce vocat ad se Philippum et Sequere rate, Recte observavit D. Chrysost .h m l. ii Christum ' θ' - Donnirium nullum discipulum ad se vocare,o
tes o. i. ivisse, anteqNam aliqui non exterius vocati, ipsum sua sponte sequerentur , ne ipse primos vocasset, minus essent firmi, rares tota suspecta videretur, at dum primi non erant vocati, maxime alii confirmabantur, ut Domino adhaererent. 2. erimus ergo primo in praesenti cur Philip pus primus inter omnes est vocatus a Domino externa voce pinatio a priori, divina gratia, quae
ita ipso in praevenit inelegit, ut ipse esset primus vocatu exterius, quod est magna laus,i gloria Philippi Moraliter vero hanc rationem inculcat Euseb. Eusebius Gallicanus homil in vigiliari. Andreae. Primus , ait omnium Apostolorum Philippus videtur esse vocatus. Et merito quidem primus vocatur ille, qui os lampadis interpretatur tale
namque Os tunc omnes receperunt , quando in
linguis igneis Spiritus sanctus super eos descendit. Philippus interpretatur os lampadis. Optima
ergo ratione divina sapientia dispositum est , ut ille externa voce esset piimus vocatos, qui habe m tigilsi, baa os proclive, ac propens iam , non ad alios ob T , eti- fuscandos, de obtenebrandos te ad illustrandos, rat, sed ila illuminandos. Et tale os divinus Spiritus suis ' , v I- alumnis infundit, ac largitus est, quando sua gr, uti vixia eos inflammavit in die Pent cost crum. 'Noretur. 3.
Qiuaeritur secundo Quomodo Philippus tam prompte voci Domini obe diverit , ut absque ulla cunctatione statim ipsum sequeretur 3 Chrysost Ct, 'os .
citat ham. I , .existimat, quod Philippus cum Petro Bat irati audierit Joannis testimonium de Christo Ecce id stati
vos Dei; quod testimonium maxime in illis est qui, 'operatum. Unde discipuli laptistae, juxta uarias 'sententias, quas retuli in hoc capit , extiterunt Petrus, Andreas, Ioannes Evanges ista ac Philip pus, Theophyl. existimat, quod Philippus a Petro, Theoph.& Andrea concivibus suis de Chrasto multa didicerat, unde maxime praeparatus est , ut ovainum sequeretur bilin eius concives jam es c titillius discipuli, a quibus tor, ac tanta percipi cbat. Ac proinde bona illo tum societas , ac amicitia
multum profuit Philippo. Tandem ipse Theophytisic ait : Videtur enim
primum vox Domini animum allius stimulo quo idem 'dam charitatis tetigiis V Non enim simpliciter Salvatoris vox dicebatur , sed dignos statim flagrareficiebat intrinsecus ad amandum ipsum , sicut re Cleophas dixit Nonne cor nosti mi iden erat, cum loqueretur nobis in via. Non mirum, qob meae Philippus sine uua mora sequatur nigri VOX Chiisti valde essica elat, invehementi charitate . . iae attrahebat, ac inclinabat humanam voluntate in ad fui imperium. Omnes tamen fatentur rationem primariam, de , intrinsecam hujus rei csse divinam gratiamsi quae remptes, ita praeparavit, ac movit cor Philippi, ut sine ulla se expedi Ora vocem Domini sequeretur: tum ut ita maxi DLi Tocβme appareret efficacia gratiae Dei sum, cum Philis pus esset primus vocatus externa voce,ut cunctis esset in exemplum ad hoc , ut omnes sine ulla mora pro in pti simus ad obediendum Dei voci,
dicentes cum Regio Vate, Psal. 3. n. s. Audi VI, pol. 8;. quid loquatur in me Domine Deus, ut ait D. August. August. Easi obturans aurem contra tuimultuantem vita huius inquietudinem Auscultat Domini iussionem, ut mandata Exequatur. Unde ipse me Regius Propheta , ja .a . ait : In auditu auris obcuieti m si, Psal. i T. hoc st , ad primam vocem , ad primam auditionem movetur, ne secutida vocis de fideretur auditus P. Bernar d. ser m. de virtute obedientiae et no Bel nard. eodemq: e momento, procedit, imperantis imperium, ei obsequium obsequentis. Dan. I. A
Invenit Pthilip Rus Nathanaelo dicit ei Noemscripsit Moyses in lege,
Et dixit ei Nathanael o Nagareth potet aliquid boni esse in Dicit ei Philippus: Veni, de vide. Ss
550쪽
ARSIONES. Euthymius, Repetit Philippus Natha- Theoph t.
Dixit et i Illum de quo scripsit Mousche in lege,
di in Prophetis, invenimus , qui est eschua ille filius laus eph ex NoZ
ingenio , s propensione facile trabitur
GNosc fructuosos Christi discipulos,mquam uberes fructus producunt , de quomodo thesaurum inventum sibi totis non retinent, sed aliis communicantra InUenit Philippus Nathanael. Invenit, ut ait D. Augustinus Vra L . . postquam Christum secutus fuerat. Invenit, non casu, ut ait D.Cytillus, sed multo studio conquisitum. Et quaesivit Nathanaelem, tanquam amicum suum : bona amicitia proficu sed utilis est, ac ad Christum tendit, ordinatur: Ruga sciebat etiam Nathanaelem incredibili Mediae desiderio teneri.
bem scripsit Myses in lege. Ut Philippus ad
se valeat inclinare suum amicum, proponit inventum Messa a promissum in lege , Trophetis. Unde ait Cht ysostom. O Vide viti diligentiam it Scripturae meminerit, per Moysem, raros hetas dignum fide set monem suum facete , inauditori persuadere adnititur, utpote qui esset in perscia, tanda veritate diligentissimus. J Deinde Nathanael: qui interpretatur donum Dei , ut tradunt D. August. D. Cyrill D. Chrysostom Euthymius, Theophyl. Alberi Magn. S. Thom. D. Bonavent. erat vir doctissimus in lege, ac Scripturasi ac proinde ipsam et Scriptura pro post , ac vel rii sua inclinatione eum voluit Philippus inescare, ac ad
se adicere. Et quamquam dicat a j et anus, quod Philippus elat vir eruditos clamen contraria sententia est verior, ut docent D. Chrysost Albeitus Magnu S, D. Bonaventura, Toletus, Walii. Unde quamvis esset indoctus, bene potuit commemora se te limonia Scripturae quia nudus Judaeorum, quantumvis indoctus, ignorabat Scripturam praedixisse Messiam ventutum. Et ait: Ubem scri sit Hyses in lege S Propht sic more ludaeorum, qui Moyse 1 caeteris Prophetis distinguebant, ctanquam aliorum Prophetarum maximum separatim nominabant. Per Moysem legem, seu Pentateuchum intelligit et per Prophetas vero caeteros libros Syriacus pro Propheta posuit Prophetis nescio quo sensu iis forte sit aliquis error, ut advertit Franciscus Lucas. Filium Ioseph , scilicet
Putati viatia , . Nar aretae, quia Dominus educatu S, ac nutritus erat Nagareth , unde a Zareus dicebatur.
Dixit Nathanae areth potest esse at quid basis Nathanael tanquam vir doctus admiratur de his, quae audierat, nempe Messiam venis se, de esse a Naetareth; quia Nagareth erat oppidum vile, inobscurum. Et coriarnunis opimo Judaeorum tenebat Galilaea Propheta non surgit, Joan. p. n. r. Deinde, quia apertum,ac manifes Ioa n. . tum erat in Scriptura, Messiam, non in Na Eareth sed in Bethleem nasciturum Michaeae s. n. r. Et tu Mich. s. Lethleem terra Iuda, Sc Chrysost maxime laudat Ctit inst. prudentiam , ac mansuetudinem Nathanaelis. sintnere, ait, hominis prudentiam, intuere hominis mansuetudinem et non dixit se deceptum , neque
falsa sibi narrari, neque quod a Propheta, non ex Naetarcth , sed ex Bithleem Christum venturum didicerit sed contra qui in Philippus dixerit persuasus obviam tamen venitri Philippi verba non contern psit. Norat enim Philippum in patria commemoranda falli potuisse. Unde maxime Aliarum arguendi sunt, qui aliorum dicta, ut salsa statim
reciprunt , ut rere luntri Haec autem verba : AA. et areth potest .liquid boni esseta dicta esse per se hisda.
modum assit mantis , vult August tracti . . in Ioan August. Tamen prolata fuisse per modum interrogantis, ac dubitantis, docent D. Cyrillus lib. 1 caprari Cyrill. D. Chlysost homil. is D. Bonavent. Viro versatis Chrysomsimo in Scriptura dissicultatem faciebat et mo OP - propheticus, quod scilicet Messias de Bethleem effet exitur u S. Dicit ei h lippus: Veni, es videri seu ut habet p. Syriacus, Videbis: Notanda est magna humilitas, Syriac. acta rudentia Philippiri suam ira notantiam , seque,'mosqηρ'
parum elle vertatum in Scriptura , gnoicebat: p.,
unde non vult, se intromittere in his, quae ignorat, i n. a. disputare cum magno legis Doctore. Sed ait: Venia, id sedc experieris , quod ego expertus sum , dc ejus amore flagrabis, ac ipsum esse Mes sam ct edes. Unde ait Cht ysostomus homil .is. Clirysost. Quoi nodo hic sit Christus , dc quomodo Prophetae eum praedixerint, non dicit Philippus sed ducit adaestum, sciens ipsum non abscessurum , si illius verbari, doctrinam gustaret. Si viderissolui in modo , dicit , si sermonem curri eo conseras , facillime mihi assenties. Credere autem nos oportet. J Nam , ut ait D. Cyrili lib. 2. cap. L. Cyrillus. Ineffabilem quandam gratiam in sermone , ac Ira ve/ni verbis ejus fuisse, quibus auditorum animi magna jucunditate allice entur. J
AXIME apparet candor , ac simpliciter animi Nathanael ista nam cum ipse esset vir eruditissimus , non contemnit ea, quae audierat a Philippo , alias indocto , de invento a se Messia sed potius cum ipso Philip Nulliu dispo ad Christum venit. Aliorum placita non sunt tum contem- spernenda , sed potius scrutanda . Et fleo Na-nmuum. thanael