장음표시 사용
121쪽
ςst ex eonstitutione Iustiniani, qui illud ad menses quatuor proe
Sὶ Lot a . de Re Iudic., C. I 5 de Sentent. et is fudis. . i5. Iam vero sententiam exequitur ipse judex, quioam dixit, modo jurisdictionem habeat; quoniam per executionem, quis ad parendum sententiae cogitur, n'mo autom aliquem cogere sine jurisdictione potest. Hinc jud0x ordinarius, atque judex a Summo Pontifice, aut a Principes delegatus, quod plenam habent furisdictionent, . sontentiam
ipsi suam exequuntur si eodemque jure potitur judex, cui a magistratu jurisdictio mandata est sa). Quin desiegatia Summo Pontifice, ut facilius Sententiam exequantur, ac ceptam potestatem & jurisdictionem per annum retinent S). Verum datus judex, & arbiter, quorum tantum pro pria est rei cognitio, Sententiam non exequuntur, sed eju executio pertinet ad magistratum ), unde jus cognoscendi prosectum eSt. i p. v ot m do inste. et potest. delegat. a) Leg. 2 ff. fle. Hur ctii manae err ,spirae Sin Cisp. 7 et 26 M OMM. et potesx. dei gat. s ) LQ. io A. de Ro judic., C. 4 de For. competen. . 16. Cum autem fit executio, certus est observandus ur-do, quem Jus constituit. Nimirum si res ipsa extat, quae restitui debet, ea, vi quoque, ubi opus fuerit, adhibita, au'serenda est si nulla ea sit, aut propter pecuniae debitum facienda sit executio, primum capienda sunt bona mobilia, deinde immobilia, postremo, si illa non extent,vest satis non sint, jura, & nomina debitorum, semper ta- meis pro modo debito, creditori addicenda sunt sa). Tantum speciali jure cautum est, ut nonnisi in subsidium executio fiat in stipendia, arma, & equos militum Sin; itemque ut instrumenta ad agriculturam necessaria executioni
ain Leg. 15 M Ro judie. Sed nunc seri usu reeeptum est, utereditor indiscriminatim tum mobilia, tum immobilia ea piat d bitoris bona ; praesertim eum creditum hypothecarium est.
instrumentorum, que . ad .agricolturana sunt necessaria, etiam in-Strumenta altis, qua in quis exercet, executioni non subsunt. Si militer executio non fit in vestes, ibus quis indutus est.
122쪽
sm , i . Cum executio pertinet ad bona mobilio', ea.peris scitur ab apparitoribus, qui se in locum conserunt, ubi sunt bona, quorum partem eapiunt, eamque inserunt In locum publicum, ubi servanda est, donec auctione constituta vendatur, aut a debitore recuperetur. Quod si . bona haec ad publicum locum deferri commode nequeant, ubi sunt, . . retinentur Sed clauSo, obsignatoque ostio, euec edicto pro posito, ne quis ostium effringat, locumque ingrediatur si . Verum cum executio de bonis immobilibus est, in ea perficienda, praeter apparitoreS, aut nuncium, Sivo Cursorem,
etiam notarius adhibetur, qui factae executionis publiciuntestimonium perhibet.
i) A pragmatici; pagina illa superimposita transverso ligno, quae fores occludit, & qua cautum est, ne quis eas reseret, bis appet latur.
. i8. Peracta executione pignus distrahitur, nisi quod interim debitor impedimentum inserat, .cujus gratia ea prugnoris venditio expediri non possit. Pignora autem distrahuntur in foro, hasta posita si , non quidem statim, sed post certum te poris intervallum, quod Jure Civili complectitur duos menses, postquam pignora capta sunt sa). Verum sori mos est, ut decreto judicis, quod rogante cro. . ditore omittitur, intra dies decem hastae subjiciantur, veneantque bona mobilia; at in bonis immobilibus primum
instat creditor, ut hasta ponatur, tum proponuntur edἱ-cta , quibus licitatores ad auctionem Vocantur postremo exhibitis, apertisque chirographis auctionariis singulorum , rogatu creditoris, bona intra mensem largiori oblatori adjudicantur ; eoque elapso adhuc debitor habet mensem unum, quo pignus luat, hoc est recuperet bona , pretiumque resti: uat, quod ab emptore solutum est. Cum nemo ad hastam accessit auctionem facturus, tertio minoris, quam aestimata sunt, bona creditori addicuntur S). t Hastam hane dominam Iuvenalis Sm. 5 n s. 55 p. 6i ed.
Lugdun. Batav. I 664 vocat, quia scilicet hosta potestati, sic imperio omnia in venditione subiiciuntur. . Et praebero caput Amina Denais sub Iasta. Propertius autem lib. 4 EDI. I vers. I 5o p. 5TO eae Patav. ITIO eamdem hastam ινinem persicam appellat. Abstulis excultas pertica risIis opes.
Conser Brissonium is Formulis lib. 6 ι. 59 p. 486 ed. Hate i7II,
123쪽
3ὶ Conser quae seripsi in libro de Nositsimis in lupo Logibur lio.
g. x9. Extremum denique , cum desunt cetera , contra Eos, qui rei judicatae Dxecutionem ferre debent, remedium est, ut in carceres detrudantur. Tantum autem c 'stodiae causa detrusus in carceribus restinetur, donec judicato satisfecerit si . Mulieres iuro novissimo Iustiniani propter civile negotium in carceres conjici nequeunt , ut faciant judicato satis a); eodem jure a Decretalibus donati sunt ciserici S), ct huc etia in spectant certa quibusdam in pluribηs locis concessa privilegia, quae non eadem
I. ao c. I p. IIol edariduni Batav. I 666, nisi debitor intra triginta dies post, editum judicatum cre ditori satisfecisset, ei in servitutem addicebatur. Jus hoc vel aliis legibus, vel tacito populi consensu abrogatum iam erat . cum Diocletianus & Maximianus tulerunt leg. ia cod. do obligat. oe action. , qua seriptum est: ob 'ar aInnum se viso liberor creditoribur jura composii non .patiun rur. Quadam sunt, qui hac lege sancitum putant, ut debitores propter pecuniae debitum in earceres detrudi nequeant, atque hanc eamdem esse a junt Iuris Canonici sententiam in C. et de rignor. Sed errant vehementer. Nam lex illa Diocletiani di Maximiani hoe tantum constituit, ut liberi creditoribus Servire non cogantus, secundum ius ea aetate reeeptum , nihil vero habet de eonjieiendis in careeres debitoribus. Quin eos, nisi bonorum cessIonem e mitterent, in carceres esse coniiciendos, edixit Alexander in test. I eod. Oui bon. ceri . Dis. A iure civili nulla in re diserepat J
Canonicum, quod .in cis. cap. a expresse memorat, atque confirmat civilem legem his verbis : Lex labet , in somo Γών pνo debito non teneatur, si res destierint, Vtiae possint pro auito addici. Ius hoe expressit S. Gregorius M. l. 4 Ep. 45 ad Fant in. opp. t. 2 ed. -υhin. μνῖς. I o5, unde serte desumptum est C. a, licet Gregor. III vulgo tribuatur. αὶ Novel. .54 cost. 9.
5 p. Odoardus de Solui. . Io. Ad effugiendam tamen carceris injuriam, praesto est debitoribus miserabile beneficium inductum a L. Iulia, per quam sua omnia bona cedunt credi oribus, ut ea ven-
124쪽
dant, eorumque prelium obtineant si); atque ita illi a carceris molestia & squalore liberantur sa). Quod beneficium iis tantum conceditur, qui propter casus adversos in egestate sunt, non decoctoribus, neque iis, qui patrimonium suum cum staude effuderunt, quique eum creditori. bus dolo sunt usi, cum scirent, sese solvendo non esse s 53. Hoc autem efiicit cessio bonorum, ut debitor in carceres non conjiciatur, sed a debito liber & solutus non evadit, si cessis bonis satisfieri nequeat creditoribus; & ideo si deinceps alia bona adipiscatur, aes alienum dissolvere de- bet, modo ipse non careat quotidianis alimentis .
Bona ipsa a ereditoribus retineri non posse, sed ea esse vendenda, ut pretium secundum antiquiorem di potiorem, quem unusquisque obtinet, locum singulis tribuatur, praeter ceteros, do 'cet Metus ad Paniscy. l. 4r. 5 n. 8. . et Lu. 4 coae. Oui bon. ceder. pos s. .
43 L. 6 f. de Cestion. bono . g. 23. Cessio bonorum ex Theodosii constitutione sol voluntatis prosessions, & nuda voce peragitur si); sed iii locis compluribus solemniter impetranda est a , in eaque .emittenda contumeliosi quidam ritus adhibentur 5 . Dis sert a cessione bonorum dilatio, seu iustitium quinquennii, quod tantum principis b0nescio, non a jure scripto conce ditur. Dat Princeps hanc dilationem, cum plerique creditores Consentiunt ); quique eam impetravit, amplius post quinquennium bona cedere non potest 53. Imo ne quis principis beneficio abutatur, dilatio non conceditur, nisi quis caveat, . sese, exactis quinquennii induciis, creditoribus satisfacturum 6Iso Let. 6 eod. Oui bon. cede . pors. χ) Conser Voetum in PandeLI. l. 4a tis. 3 n. s.
5) Verum cessionem bonorum inomiam non Irrogare, 'Statuatum est ab Alexandro Imp. in IV. II eod. Ex quU. eatis. infam. Daria. : quod & innuit Iustinianus I . ult. coae. Qui bon. cedeν. pyrr. Conser Contium Lori. subiecis. I. a c. t 8 p. 54 eae Noap. t ab &
4ὶ Maior pars ereditorum non ex personarum numero, sed ex debiti quantitate aestimatur Ieg. Mit. cod. Otii bou. cede . pors. . vi onsule. Culacium eod. l. 7 rit. 7I opp. r. 9 col. Irad M. eis. ω L. 4 cod. M Burb. p . ester.' β. aa. Sunt nonnulli, qui bonorum cessione non Indigent.
125쪽
sit a carceribus libErentur, quoniam habent beneficium mPetentiae, ut vocant, quod in eo positum est, ut id tantum, quod facere 'possunt, praestare cogantur. Eo beneficio a juro civili donati sunt parentes, patroni, Soci , maritus, ad dotis restitutionem ab uxore, donator a donatario conv6ntus si , filii familias in jus vocati pro contra-elibus gestis, cum in patria potestate essent, si patris haereditatem non obtinuerunt a). Idem hoc beneficium jure . canonico concessum est clericis 5 , qui clericalibus induit vestibus incedunt, ac tonsuram gerunt sέ - iὶ 6. 37 . t roq. Inst. de Action. 3) Leg. 2 ff. Ouod cum eo qui in alion. polost. leg. Q st. δε Miudic., et log. 5 i . 4 fis Mino8. 25 an. Imo ct filium, qui ex minima tantum parte patri haeres exit, eodem beneficio frui, scriptum est in eis. log. 2 ff. Ouod eum eo qui in alim. polost. Quae 1itum Rutem est quae sit . haec minima pars, di multi qyidem. legitimam intelligunt. Sed ego assentior iis, qui hanc partem existimmane, que minima est, si cum aeris alieni mole comparetur.
126쪽
a. Appellatio ab interIoquia tione a sententia desinitiva. 3 de 4. Utriusque dricrimina. : Quibus licet appellare l6. An appellare o Portet a sententia nulla rv. Quae causae appellationem reiietant ps. Fatalia tempora appellationis. s. Quo tempore interponenda sit appellatio lxo & it. Quo petendi, & aecipiendi apostoli 'ga. Quae introducenda appelIatio ad iudicem superiorem 'g3. Quod prosequendae, ae finiendae appellationis tempus sit 'r . Quid nostris moribus observandum Zet . Appel Iatro in devolutivo. is & t . uuibus in causis tantum in devolutivo appellatio detur' 18 Nesas appellare ab eo, qui toti rei publicae eum imperio praeest. z9. Ius appellationum haeret in summa potestate. ao. Summa potestas in Ecclesia penes Romanum Pontificem. i. chri tus Ecclesiae Caput, & Epi-sen 'os constituit. ar. Μetropolitas, & Patriarchas insistuit Ecclesia. 23. Potestas ab Ecclesia data metropolitis. nihil detraxit de potestate a Christo data Summo Pontifici, 24. Ius appellation nm, quod ab Ecclesia habent Metropolitata & Patriarchar, nihil detrεhit de iure , quod a christo Summus Pontifex habet as & ac. Appellatio ad Pontificem omisso medio. a . Num aliquando expediat ad pontificem non appet Iare lag. Ius appellationum aὸ Ponti fiem
in primatu insitum etiam Ecclesiae lege, dc consuetudine firmatum. 29. Pontifex omnes appellationes Iare Primatus recipit. 3o. Discrimen inter orientis, di oe cideritis appellationes. 31. Pontifex Vel dat udieex in eansis appelIationum, vel eas ipse cogn9'scit.
s. r. me sentent Ia transeat in rem judicatam, neve victo spes omnis eripiatur, inventum est remedium appellationis, cuius ope vis editae sententiae suspenditur. . Est
autem appellatio ab insertors iudice ad superiorem fasti provocatio, ut hujus sentontia id, quod iniqus factum est, tollatur, vel emendetur i . Iurs decretalium alia
judicialis, & alia extra judicialis appellatio est sa); illa
emittitur adversus actum judicialem, postquam judicium, citata parte, inchoatum est; haec adversus quoscumque extrajudiciales actus, si vo illatum gravamen, sive inserendum sit, interponitur. Ita contra elemones, postulationes, provisiones n), ct ita etiam si judex do facto, non causa cognita judicet, appellatIo permittitur. Quae extra judicium appellationes fiunt, magis provocationes ad Causam sunt . . . i in L. m. H Minoν. , let. I f. da Ap poliat. C 35 eod. I at appellatori, inquiunt Capit talaria Caroli M lib. e. 555 apud Balu
127쪽
μωiam appellat;onse remodio rubis apri Quoniam appellatio ab In seriori ad superiorem interponenda est, quaeri potest, num a ludiutas dati sententia appellari possit, qui eum dedit; & num a sententia judicis, cui mandata est jurisdimo, recte appelletur, qui eam mandavit. Sed dantem appellari posse demonstrant Vlpianus iu
ia quo appellex, mandantem vero non posse, respondie Ulpianusia bo. Ab eo st. Ouir a quo appotiri. Discriminis ratio est, quod qui iudicem dedit, censetur retinuisse, non alienasse iurisditionem 1 verum ea se abdicasse videtur, qui jurisdictionem. suam alteri mandavit. Ea de causa a iudicio vicarii generalis Episeopus appellari non potest ue quoniam illi omnis ab hoe mandata est iurisdictio, di utriusque tribunal unum, idemque est. Consule Cornelium Bynhershoeli. Obsero. Iuri Roman. I. 6 c. 25 opp. ν. a p. auec eae Lugdian. Batav. ITIO.
. conitimae. In 6. Cuius observationis utilitas in eo est posita, quod non statim ad superiorem eonfugere oporteat, sed ad eum iudieem, qui de illato damno in prima instantia cognoscere potest, quod minime fieri posset, si proprie dicta esset appellatio.
m. Iudicialis appellatIo duplex est; alia, quae contra interloquutionem, alia, quae contra sententiam definiti vam emittitur. Appellationem ab interloquutione Ius civile non probat i nisi ei vis definitivae sententiae sit, aut nisi ab ea illato gravamini nullum aliud adhiberIremedium possit sa). Sed canones ante Tridentinam Synodum editi appellationem permittunt tum a sententia, tum a quavis etiam simplici interloquutione qua judietalia acta ordinantur 5 . Verum cum Patres Tridentini plane
intelligerent, saepe ad vexandos longa frustratione litigantes appellationes interponi, sapienter statuerunt, uehis appellationibus tantum detur locus cum interloquutio vim habet sententiat definitivae, aut eum magnum attulit gravamen, quod per appellationem a definitiva removeri
M Concit. Trident. Sor. is c. i ae Sris. a4 c. 2O de Reform. I. Inter appellationem, quae a definitiva, ct quae ab interloquutione fit, magnum discrimen intercedit. Prin-
eipio appellatio a des nitia jurisdictionem suspendit ju-
128쪽
dicis, unde appellarum est sed non idem incit a p. poliatio ab interloquutione, nisi ea irreparabile damnum asserat, aut 'inferior judex appellationi detulerit, aut ju- dex superior deberit inhibitionis liter a , quas mini vis dat, nisi primum justam appellationis causam deprehen derit M. Imo expirat haec appellatio, si ipso judex inferior damnum per si*pEςem interloquutionem ab se illatum corrigat 43. , - 3 13 L. 5 eo . do Appellar., c. 7 eod. M 6. ab eq. io G Appriiar. e. 5 es 7 eod. in 6 c. a do mi is stom. in si υ Cap. 5 es 7 is Appellat. in ἀ p. 6o do Appeliat. q. Item appellatio ab interloquutions Scripto comprehonditur, eoque exprimBnda est appellationis causa si . Cum anim definitivam mutare judex non possit sa), interloquutoriam possit s5 , patefacienda est causa, pro piar quam haec emendari possit, ae debeat. Contra a d finitiva si illico αὶ apud acta appellemus, etiam viva vo ce appellamus i 5 I quamquam libello opus sit, cum ex intervallo appellatio interponitur Q; neque necesse est appellationis causas exprimere 7 . Denique cum a definiuetiva appellatur, jus est litiganti novis uti probationibus, &Causas etiam non expressas judicio persequi 8 ; sed qui appellat ab interloquutoria non alias causas prosequitur, quam nominatim dumtaxat expresses sin , neque novis utitur probationibus. o cep. ε ω 9 H AA IIM. M 6. Emanuel Gonetaleg is c. 59
n. ra do Appoliar. tria distinguit tempora, nimirum tempus An Heli. tempus Innocentii Ili, tempus Innoe. Iv. Anaeletus eao. Se. 2 ρυ. 6 omnit oppνertur, inquit, libost racodoriam, σί volue is, appellor Diuuium. 1ὐx verbo libo, eolligit Gontaleatus, olim tum a definitiva, tum ab interloquutoria, nullλ expressa causa, appellari potuisse. Deinde Innoe. III in .e. 6i β. I de Appellat. Huinterloquutione appellari probabili eatisa verbo etiam exposis a v luit. innique innoeentius IV eausam scripto proponi jussit incit. cap. I. verum Anacleti epistola in cit. ean. 5. Isidori Her
129쪽
si. 5. Appellare possunt non tantum ii, qui damnati judicis sententia damnum pertulerunt, sed etiam omnes, quorum interest sententiam infirmari si). Ita recte provocat fidojussor, si debitor victus judicium deserat, itemquε venditor, contra quem regressum habet emptor, si hic, postquam causa cecidit, ab ea desistat. In communi causa unius appellatio, quaeque Pam sequitur, Victoria ceteris etiam prodest litis consortibus, qui non appellarunt set . i L. 4 f. de AppelZit., ean. SO c. 2 qu. 6 cod. I 6 . I do Ele L a) L. t oe a cod. Si unius ex plurib. appelI., c. 72 ae Appellat. . 6. Nec solum nostro, sed & procuratorio nomine adipellamus si); quin alium etiam ab eo, per quem judicium egimus, procuratorem ad appellandum Constituere possumus a). Nihil autem attinet appellare, Cum sententia nulla est, quoniam appellatio pertinet adsententiam, quae iniqua quidem est, sed tamen valet, ideoque infirmanda, ut iniquitas conrigatur; verum sententiam per se nullam infirmare supe vacaneum est. Ergo inutilis est appellatio, si ab incomp - ente judice Sin, aut a competente quidem, sed neglecto juris ordine 4 , aut contra expressam legem b bonosve mores 6ὶ sententia lata sit. Atque ita contra has sentem ias satis est nullitates proponere, ut iis expensis, atque probatis, nulla earum ratio habeatur. Usu fori hae sententiae, quae nullae sunt, circumscribi dicuntur, hoc est e me
dio tolli, & abrogari; id sero fit imperio Principis, qui
nisi primum extinxerit, ac deleverit sententiam, ea Sem per in judicio rata firma censetur. i) L. a ρ. Quanae. appell.
5) L. vet. cod. si a non comper. Fud. 4ὶ L. 4 e d. is Sem. O interl. . . 5 L. i β. a st. Quae rom. sinν amoliat. Capitularia Caroli ld. l. 7Z. 249t. I col. 7ao edit. Baluti; Venet. I 772 in carcerem detrudi iubent judicem qui oblatar sibi in judicio leges, Dei juγir species a&dire notaeνis, S eoni a eas jtidicaverit, atque huius facinoris colla victus fuerit. His autem capitularibus antiquior Chlotharii Regis
constitutio edita circa annum . 56o num. λ apud Balutium east. Reg. Franc. t. I col. 7 cit. eae iubet, Episcoporum imperio castigari iudicem, cui aliquem contra legem inj te damnaverit. Huc etiam reserenda est Graeca constitutio Iustiniani apud Contium pri Iermiss. clats. I pag. 295 edit. Neapol. I725.
6) Inititur. de O c. Dic.' .f Quaedam vero causae sunt, quae omnem appellatio-
130쪽
horn rejiciunt, vel quod celeriter expediendae sunt, vel quod appellatio potius ad retardandum judicium, quam objustam causam interposita videtur. Ergo frustra provocant qui sententiam quoquo modo probarunt ij, vel se non appellaturos jurati promiserunt a , qui testibus & argumen. iis convicti crimen consessi sunt. 5), qui ob veram, non. fictam contumaciam damnati sunt ), denique illi contra quos tres conformes sententiae latae sunt 5 . Similiter non datur appellatio in manifes s sive notoriis 6 , in judiciis remota appellatione actis ), in causis modicae summae 83, a sentsintiae executione , nisi ille, quem tenere oportebat, modus superatus fuerit 9), in causis disciplinae, &emendationis morum Ιο), nisi Oa re; praeter modum acta
4) L. aa Uit. f. de Ap II. ibique Glossa v. Non recte, leg. 55 1 . do Re lutc., ibique Glossa v. Litis damno.
5) Ante Justinianum semel tantum provolare lieebat; post Iustinianum etiam his provocare licet log. tinis. eod. Ne liceat. intina eaa. caur. Hamdem hanc regulam proponit Clemens IlI ine. 59 de Appellat. Sed statuta plurimarum gentium redierunt ad ius antiquum, ideoque apud eas nunc semel tantum appellatio per mittitur, quoniam non tres, uti suri Ius Commune, sed duae seri tentiae rem judicatam efficiunt. Atque hoc quidely jus est. quo RO
Iem eod. In 6. ) Cap. 5b de Appestat. e. I de Reseripi. c. I 5 de infitc. et potest.Itiae is Q. D eap. inquisitioni Ti de appria. quaeritur, num clausula appetia tion. pemota miSSa in Pontificio rescripto non postremo loco sed medio, reserenda sit ad ea tantum, quae praecedunt, an etiam ad ea ,
quae sequuntur' ac tantum ad prae edentia reserenda esse respon sum est, nisi ea, quae sequuntur, cum Superioribus conjuncta , di connexa sint.
8ὶ Consule Cornelium Byii ershoeli. Obr. iuν. Rom. I. 5 cnpitui. 4 opp. t. 2 p. IT S seq. eae Lugd. Batao. i 75o. Apud nos in causis , quae pertinent ad Urbem Romam , eiusque terminos , di
'territorium, sive, ut vocant, crνUIum, quaeque summam non Superant sciat. So, recu fur, ut vulgo loquimur, non appellat IO conceditur. Extra Urbis terminos appellatio tantum datur in causis scutorum centum, recurriar in ceteris i in iis vero causis, quae non superant Scuta quinque, neque appellatio, nesve recursus dAtur, seὸ uictus in una sententia acquiescat necesse est.