장음표시 사용
61쪽
J Cum. a Zo Sement. ετ νο δεα , e. 4ω St. non contest. , in quoae Gontalesium. 5 CD. Com. 2. Cap. τ . 5 Semen. exeom. M 6. At .enim reus per pro hinxem respondere potest, cum tutus non est Iudicii locus. De hoe sana verum, sed reo iusta excusatio ob hanc eamdem c usam est, quod per se ipsum respondere non Pot t.
I. 18. Certus quoque dies, quo reus In jus venire debat, in citatione notandus est, ut ipse intelligat, num die, quo vocatus fuit, exercer judicium liceat. Qui dies arbitrio boni viri a judice constituitur, habita ratione temporum
Iocorum, personarum. Nam intiquum esset reum vocard ad id tempus, quo ipse sui copiam, facere vel omnino non Potest, vel saltom cum magno incommodo potest.
.is. Plura essicit citatio, quae rite dc recte facta sit. Nimirum facit, ut reus ad eum judicem, ad quem primum vocatus est, venire debeat, quamquam reus deinceps alteri iudici subesse coeperit si in; rumpit praescriptionem ain; perpetuat judicis desiegati jurisdictionem, adeo ut ea det gantis obitu non extinguatur in I litis pendentiam inducie, si tamen in citatione illa sint expressa, ex quibus reus noscat omnia, quorum causa in jus vocatur so. Pe det autem lis post citationem quoad hoc, ut nihil debeat innovari 5ὶ; nam alias nonnisi post contestationem lis pendet ae). Ex quo essicitur, ut post citationem, unde reus causae certior fit, res litigiosa evadat ideoque alienari non possit 8 . '
34 Cap. ao do QN. et potest. detegat. Com. a 'in lix. pondon. Id vero constitutum est ex sententia ruris eivilis in Auth. litigiosa coae. de litigior.
62쪽
D unis eontumax . is. Alienae P aenae in reum eontum . n. Foeuapropter contumaeiam actoris. 'Min. :3 ct Husio in possessiolium pro-is. Sequest tio rei litigio . septer rei contumacum.
sin Ne dolo & contumacia litigantium inutile evadat judicium, poenae indicta sunt adversus eum, qui in jus
meatus non venerit. Dolum malum vocariss omnem calliditatem, fallaciam, machinationem ad circumveniendum,
fallendum, decipiendum alterum adhibitam si . Hoc loco dolus est fraudulentum consilium litigantis, qui contumax est a, judicium detractat. Contumax autem dicitur, qui iudicis mandato non obtemperat, hoc est qui tribus edictis, vel uno peremptorio evocatus sui copiam non fecit, cum nullo justo impedimento detineretur 5 ; vel cum venit, judici parere recusavit u); vel impodit, quominus ad reum citatio perveniat 5 vel sine judicis venia susceptum judicium deseruit s6s. i Ita dolum malum definit Labeo apud Ulpianum Q. st β. 21.
I., n contumue., in qua quidem definitione nihil ociosum esse demonstrat fi uberus L , obsere. Q. H Contumax a Graecis αυθαδες pervicax S superbus, dicitur qui alios ita eontemnit, ut eorum eonsortium sugiat ε ideo etiam constitutio Graeca φευ γ οκτα figientom vocat, in I K Io cod. de Itidie. 53 Let. 55 st. δε R. ,-ie. Idqua etiam tradit Paulus Recepi. sonism. I. 5 rii. 5 g. , apud Sehultingium ire. exit p. 45o. Demon strare autem qui proponit, impedimentum debet, iudex autem ex circumstantiis intellipit, iusta ne sit ex satio, an secus cap. 6 d Moi., ra conptimae. Naepe etiam a iudice constituitur terminus, in tra quem citatus venire in judicium debet, eoque non Veniente, di elapso termino contumax habetur. Uerum, antequam judex de contumacia decernat, adhuc ipse moram purgare potest, ut jude ex aequo di bono ultra terminum condemnationem di serra queat
6ὶ p. 5 de Dol. σι conιum c. . a. Tam actor, quam rous contumax essct potest ti), neutrum vero sinunt leges judici jubenti impune non obtemperare. Actor si constituto tempore, quo reus Ci tatus est, in judicium non venerit, in expensas conde
63쪽
6 innatur, neque alia ei citatio permIitItur, nisi do so iudici sistendo cautionem praestet set . Quin et Iam non veniento in judicium actore, reus illud a judice petoro &rogare potest, ut sibi detur probationum afferendarum locus, ac sententia proseratur I . Verum contestata lites
si actor contumax evaserit, ejus procurator, si quem reliquerit, vocandus est; aut Si nullum reliquerit, vel resi-ctus in jus non venerit, ipse absens per edictum ejus domui affixum vocatur, es inde contra eum sertur sentenistia, cum res Satis est Comperta, aut saltem, actore in exispensas condemnato, ab Observatione judicii reus absolvi
1 Hine ea pars, quae in meretallum librI InserIbitur de
Dolo, ex conitimaeia, in antiquis collectionibus inscribitur ae Dolo, et contumacia nixe ius partis punienda, ubi Fntumacia aeteνtur partis actoris, vel rei contumacia est. a) Cap. i do mI., et conitim. in S 5) Cap. 5 δε DoL, 6 conrum. 4ὶ Iuris interpretes diserimen constituunt Inter actorem, quiunte contestatam litem, interque actorem, qui post contestatam litem eontumax est. Nituntur Nov. tra c. 3 6 I et et, ubi daactore agitur, qui actione proposita abesse coepit, cum suae juri cem initium Iir non acceperat, hoc est Cum nondum erat conte in stata, & vero si postea, eontumax fierita dicitur. Uu arem hane distinctionem ridet Gonta latius is eap. 5 de DoL er eontumae. hoe fretus: argumento, quod eum reus ab actora meatus in iudieἰ venit, lis contestata intelligitur, quoniam eanonico saltem iure actoris, ac rei praesentia non requiritur, ut lis contestata habeatur i de ideo fieri non potest, quod actor non contestata lite contumax evadat. Illam autem norellam, cuius nune facta me tio est . ita interpretatur Gon Zalerius ,. ex parte tantum actoris, non etiam ex parte rei, litem contestatam suisse, eum actor abesse capit, quae impersecta quaedam contestatici est ι tum inius veniente, vi actoris petitioni resu dente reo, eum ipse actor abesset, contestationem fuisse persectam. Sed nego fieri non posse quod actor, veniente in iudicium reo, ante contestatam litem contumax sit. Nam alia est vadimonii, di alia litis eo testatae desertio. Actor certa die reum Pn iudieium vocat, enis quidem reus. non item actor; hie quidem deserere vadimonium dicitur, non litem contestatam. Nam desertio vadimonii est de sertio promissionis iudicio sistendi causa factae ante litem contestatam Ior. 4β. I . Si ρυδε eisur. Contra litis contestatae desertio est. desertio ipsius iudicii, quod iam contestatione Iitis, hoc est clara actoris petitione. aptaque rei responsione constitutum, firmatumque est. Quae litis contestatae desertio eremodicium dicitur, quod & actore & reo absente contrahitur lor ici β. Sin au rem eur cod. do Iudis. En initur duplicem actoris conrumaciam ob desertum vadimonium, & ob desertam Iidem contestatam, &uia ue tale contumaciae dissimilia poena constituta est
64쪽
6I 5ὶ cap. I A DoL et conitimae. , lex. Io is udis. . 5. Quod si absit per contumaciam reus, videndum est, num id ante, an post litem contestatam faciat. Lita nondum contestata, in actione reali actor mittitur in , possessionem rerum, de quibus controversia est; in actiona personali mittitur pro modo & ratione debiti vel in possessionem bonorum mobilium ipsius rei, vel in immobilium, cum nulla mobilia sunt. Quae possessio datur ex primo, &secundo decreto. Primi decreti possessio tantum custodIa est D , quoniam ea conceditur rei servandae, & custodiendae causa, atquct actor non dominus, sed tantum custosessicitur. Quars & actor & reus possident, hic quidem ut sindum colat, fructusque colligat, illo autem ut fundum &fructus, sive fructuum pretium observet, atque custodiat sa). 39 Ita Innoe. III in e. ωh. g. In Hiis uero eatibur in iis
non comeri. Controversiam definivit quae inter Pilaeum & Bulgarum ex una, interque Ioannem Martentum & AZonem ex parta altera agebatur. probavitque sententiam Pilaei ae Bulgari, qui sola missione in possessionem actorem tantum rei custodem non dominum & possessorem fieri putabant; quae sententia probabilior est ex jure eivili let.. 6 Sed eo si quis, Coae do P scpiptis
Q Cap. 4 de Eo qui mistit, in possess., cap. uis. In aliis
sum in sit. non conte Lβ. 4. Hanc vero possessionem actor adipisci censetur, quantumvis eam potentia, doloque adversarii revera non acquisiverit, aut acquisitam amiserit: i) ; haud tamen si actor ipse nulla justa causa impeditus eam intra annum obtinere neglexerit a . Intra anni spatium si reus in judicium non veniat, solvatque expensas, ac praeterea cautionem non praestet de se judici sistendo, emittitur secundum decretum, cujus ea vis est ut reus contumax de bonorum possessione dimoveatur, fiatque actor unus, & v
tus eorum possessor, fructus colligat, suosque faciat IB. p. 9 G Dol. et contum
a) Cap. a in Eo qui mittit. in possest. S) Secundum decretum in actione tantum personali, non item in reali, in qua actor post annum ipso jure possessor emcitur, necessarium esse putat Glossa in e. 9 ve A. Conixiitiatu de Dol. ως comumac., atque hanc vulgus interpretum sententiam Sequitur. Confer tamen Cujacium D c. tili. Ut lis. non contest., et ad ιit. de Eo qui mittit. in possetf. opp. t. 6 col. 729, σι cia. 728 ed. Mam. ιit., 2 Cironium Paratisi. in decrer. i. a xit. 15. Disti by Co le
65쪽
β. s. Verum si post eonfestatam litem rsus contumax evadat, Causaque ex actis satis explorata videatur, judex sentent a sua litem definiet; si non satis ἡs causa liqvsat, actor In bonorum contumacis rei possessionem mIttitur, fit-qus Ipse statim verus possessor, ac reo sola dominIi lis integra relinquitur si in . Sed In causis beneficiariIs propter rei contumaciam actor in possessionem non mittitur, ne vitiosus in beneficia ingressus detur a . i) cap. 5 In aiair in M. non contort. . e. 4 G DoL e
a) Cap. tin. δε eo ρυῶ mseris. is porr. ia 6. . s. sunt & aliens poenae adversus eontumaces constitutae, quarum unam, aut alteram, uti rerum ratio postu Iam videtur, infligit judex suo arbitratus interdum enim pecuniaria multa aut ceusuris, certisve poenis contumaces coercentur si . Ex quibus poenis unam, aut alteram, quae plus metus afferat, initio seligat judex, . ad alias nihiIominus processurus, si conilimax, sua adhuc obstinatione sententiae, pergat judici non obtemperare a . Verum censu ris cauis, atque sobriε judices uti debeat, neque sunt adhibendae, nisi cum contumaces re, aut persona coisceri nOrr
5 Cone. Trident. Seir. 25 eap. 5 de Reform. . . Saepe etIam actor non mittitur in possessionem res
Servandae causa, nequct ea penes reum contumacem relinquitur, sed penes tertium deponi fur si , & committitur alicui, qui finita lite rem & fructus victori restituat. Quae dicitur sequestratio rei litigiosae, quam judex ex iusta causa decernit, puta si metus sit, ne res, vel fructus dilapidentur et . Si maritus ad inopiam vergat, dos sequestro da tur 3): similiter, si persona, a qua res mobilis petitur, Suspecta sit g), si de beneficio ecci si astico agatur contra po
Sessorem, non triennalem , & contra ipsum in possessorio, vel petitorio sit lata sententia, sequestrum constituitur 5 Sed generatim sequestrum revocatur, cum reus in judicium veniens expensas restituit, & cautionem praestat, per quam Omne, quod timetu' periculum removeatur 6,
66쪽
i in Tertἰus h Ie, apud quem res lit Uiosa deponitur, tequesto dieitur L. 5 g. r et et, let. 6 et 7 V. D potis. isodem hoc sensu
vocabulum usurpat Plautus in Mercat. ari . 4 se. 5 n Wr. 56 ; et in Maeon. ari. 4 scen. 5 v. 79 t. 2 p. 7 3 ex Ioi 6 ed. Lugd. Bato. I 669. Sequestrem autem a sequendo dictum, quod eius, qui electus est, utraque pars fidem sequatur, scribit A. Gellius M t. Atris. G. 2o c. I p. II 28 ed. Lugd. Batav. i 666. In Glo sis Philoxeni sequester explicatur μισιτη νς ρογος συντηχεῖυλαζ, similiter in Glossis Cyrilli μεσιτης sequester arbitratoμ , meaeatre . Quintiliano Inrtis. GaIor. I. ia c. 8 r. a p. 675 ed. Patas. I 756 Sequesterest media litium manus s Tullius autem , qui pluries utitur eodem Voeabulo, sequestrem appellat, apud quem peeunia corrumpendi judicii. aut tribuum eausa deponebatur, ut suffraria obtinerentur. 2ὶ Leg. 2t δε appeliat. , cap. 2 de Sequsstrat. possess. et frues.
rap. a vers. Sequeri'. porterr. ex friuri . , ubi diligenter explicatur , quando sequestrationi locus esse debeat. 6J Cast. I de Sequestν. porrorr. σι frues. Quoniam vero Seque stri facta mentio est, animadvertere oportet, illud non tantum in res, sed saepe etiam in ipsas personas cadere . ita sequestri Jo co uXores collocantur apud probam & honestam mulierem ob insignem mariti saevitiam . quae impedit, quominus uxor , quae amarito divertit, ei restituatur e. η et II de Restis. rpol. Similiter cum de sponsalibus agitur, atque metuitur , ne vis puellae in seratur, atque impediatur ., quominus ea liberum ed re consensum possit, eadem puella collocanda est in domo, in qui nihil eam timere Oporteat, donec de praecipua causa judicium absolutum fuerit e. I 4 do Sponsal. Ius Pontificium hujus sequestri locum p tissimum constituit monasterium cap. Ii de Probat. , quod de ipse Bohomerus homo ex Protestantium numero summopere laudati. 2 Decκeta I. II 5, cum vix tutior & commodior locus inveniri possit.
v. Litis eontestatio quid i l 3. Ea iudieii initium es. a. Quomodo fiat ' l . Effectus litis contestationis.
i. Lito per i I bellum aetoris & citationem praeparata,
Ejus fundamentum jacitur, quod in contestatione positum
est. Litis contestatio legitimus est actus, quo actor coram judice proponit petitionem suam, reus autem negat, Se
cessurum petitioni, judicium, & litem in s recipiens i .
Ex quo patet, necessariam esse contradictionem ad litem contestandam, quia nη lla lis est, cum reus assirmat id,
67쪽
quod ab actore proponitur sa). Num jure civili ad cometestandam litem actoris, & rei praesentia, ac voce sit opus, Incertum, controversumque mi; sed jus canonicum tantum requirit petitionem in jure propositam, is res- nsionem sequutam, praeterea nihil B.
i) cap. ian. de M. contest. aj Quare probari non potest, quae multis probata est, divisio contestationis litis in negativam, & assirmativam, uti ostendit Joannes Uoetus in Pande M. I. 5 tis. 1 n. ig. Conser etiam vin
D Videndus Gonnales in c. un. n. 8 da Lit. conterr. . a. Antiquo jure Romanorum lis contestata dicebatur, cum apud Praetorem per mutuam actoris, reique nar- Tationem controversiae statu constituto, datoque judice, litigantes judicium suscipiebant, ac testes, qui rei totius fidem facerent, vocabant his verbis, testes estote si . Inde Iitis contestatio dicta est, qua scilicet testibus adhibitis res tota declarabatur a . Iure novo quamquam testes non adhibeantur, tamen retentum est vocabulum contestationis ad designandam concertationem verborum inter litigantes, quorum alter petit, altet petitioni . adversatur. Non enim simplex actoris petitio litis contestatio est; sed eam facit conflictus ille litigantium, quo reus ad verius Propositam actionem coram judice prosert exceptionem Suam, per quam contraria actio vel certo tempore, vel per
i Consule Festum m Contest ἔ, quem Festi Ioeum exornant Defensiones pro Salmasio Obωνα ad jur Attis. p. 818 edis. Lugae Batav. I 5, de Cujacius Observ. l. 9 c. II opp. t. 5 col. a I 4
dis. eis. ain veterem contestationis formam vel ante subIata sormularum solemnia desiisse ex let. Gnie. δε Πι. comest. ostendit Vinnius
S. Contestatio igitur initium est judicii, ut in jus vocatio initium actionis si in; illaque intra viginti post oblatum libellum dies ab actore fieri dobet. Ante hancic testationem totum negotium, quod agitur, non lis, aut judicium, sed controversia censetur et . Quare ut ii tis initium sit constitutum, omnino requiritur ejus con-
68쪽
testatio, nequct aute eam emitti sententia. S), aut recipi restes, vel alia probatio admitti potest, nisi aut natura causae. 4ὶ , aut periculum 'amittendarum probationum aliud exigat; quia tunc locus est examini testium ad perpetriam rei memoriam 5). Interim poenae cauςa alterutrius litigantis conlumacia contestationis loco habetur; quae est iam ficta litis contestatio dicitur 6); nequo expressa &solemnis contestatio requiritur in causis quibusdam, qua .les sunt summariae cauF2e appellationis, quae COOtra certam personam institutae non sunt, quae item sine libello expediuntur 7 .
5) Cam 5 eis. in sit. Mn conteri., c. 4 do Confors. ω3i l. Iinutil. Edita ea de re est ann. i 776. Heidelbergae dissertatio, cui titulus est : de Examine tetr. ad perpettiam r i m moriam.
6) Conser Vo tum ad Pande I. I. 5 rit. ι n. i Sc j Consule Voetuin I. c. n. ID. ι4. l lura olscit litis conl0stallo. Nimirum inducit malam fidem si quasi contractu ni perficit inter litigantes, ita ut neuter possit, altero invito, a judicio discedere, sed uterque debeat praestare id, quod judicabitur et); rem in judicium deductam litigiosam faciti ita ut alienari non possis S); perpetuat, atque ad haeredes tran mittit actiones tempore, vel morte perituras ); mandatam jurisdictionem perpetuam facit 5), exceptiones dilatorias excludit, ac Judicis recusandi potestatem adimit 6), nisi postea causa Spspicionis emerserit; inchoatam usuca pionem, & praescriptionem interrumpit ). i) Let. 4 g. Fin regunae, IV. I cod. do Perii. haere . lea. 22
eo . do Nei vindie. , leg. io cod. de Acquis. o resinen . possσIt. Sed ante litem contestatam etiam motam controversiam ad indu cendam malam fidem satis esse, scriptum est in leg. 4 aute
' tum haereae te . , a Inst. de Perper. et tempori actor.
69쪽
I. Iutamentum calnmniae quid i l 3. Num & eleriei inrent 'a. Petitum in omnibus causis dandam 4. Iuramentum malitia . eat. l
. r. Lite contestata, ut a calumnia, atque insidiis tu a sint omnia, visum est religione adstringere litigantium fidem, ut omnes divinae ultionis metu ab injusta, & frau- dolenta vexatione deterreantur. Ea de causa introductum est juramentum calumniae i , quod in judicio praestant tum actor, tum reus, tum etiam eorum procuratores cum SpΘ-ciali mandato venientes a , generatim omnes litigantes, sive suo, sive alieno nomine judicium exerceant 53. Actor juratus confirmat, nullam sct adhibere calumniam, sed ju- Stam causam agerer reus vero, bona etiam sui juris opinio ne Sese adversario resistere. Hinc uterque pollicetur, sese
vera in judicio dicturos, nihil acturos judicii corrumpendi
causa, nullam allaturos probationem aut fallacem, aut non necessariam neque operam daturos, ut judicium calumnio
ij Auctorem iurisiurandi propter ealumniam aliqui Iustinianum saetunt, Ae moventur β. I Artit. do Paenis. temo . lis gant. , ubi Tribonianus illud inductum tradit constitutione Iustiniani, quae extat in leg. a cod. do Iti offu . prostr. calumn. Sed revera illius origo antiquior est. Nam hoc iusiurandum memorant diserti i- me Paulus Recepi. rent n. I. a th. t 6 a, apud Schultingium Ιω- Ap ud. I. Aut Iutrinian. p. 268 ed. Lipi. eis. , itemque eius mentio est in Lor. 45 . Si familia f. Famin erehe. quam legem a Triboniano eonfictam esse, aut corruptam perperam quidam putant in iam a4 β. Oui jujuνandum, let. π7 f de ει ou ., denique apud Seneeam Controv. I. 5 e. r9 p. a57 1. N ed. Amstet . 367 a. Sed ante Iustinianum tantum speciale ealumniae iuramentum obtinebat, totiesque loeum habebat, quoties pendente lite malitie uspicio aderat, atque ita saepius repetebatur. Solus actor. S incertis tantum causis de ealumnia iurabat, uti ostendunt Paulus Ioe. B. de Ulpianus os i 5 . 5 st . de Domn. inserit. Nam in pleriiquet
70쪽
nuda repromissIone actoreavebat, se nisi vieisset, stiturum reo d rimam partem ejus, quod petebat, unde repromi trionis remialam ἐn Codire Hermogeniano iii. - taliamniar. apud Schuhineium lori ιit. p. 7 i5. Atque haee erat vetus actio calumniae ex stipulatu, quae iam ante aetatem Iustiniani desueverat. Sed iustinianus in omnibus eivilibus eausis, & ab utroque litigante iusiurandum de e
lumnia emitti voluit, praeterea veteris calumniae actionis Ioco sa eiri damnum, & expensas restitui jussit I iast. do Lanit. t me . Inuam. Sed postea No I. ara m a decimariam illam actio nem restituit, atque illud addidit, ut decimvi cautio satisdationem habeat. Conser Culacium Obseνv. I. 7 e. 5 opp. r. 5 MI. 356 odis. eis. Iamvero eum constet, iuramentum calumniae, quod initio spe ciale erat, a Iustiniano factum suisse generalec ita ut in primordio illis super universa causa a litigantibus emitti deberet, non ita exploratum est, num ipse Iustinianus illud etiam speciale jurame tum sustulerit. Nihil ipse ea de re eonstituit in IV. a cod. . Iωνθων. pro . eaItimn. Sed id demum fecisse videtur an Non. 49 α 5, ubi animadvertit, quod olim in uno negotio frequenter iussuran dum emitti solebat: Sancimur itaquo, inquit, hanc perimemet in-,ti iam, ae n lenter crebro in eodem negaris jussurandum Diso-
μοι δώjusmodi saeramenta 'νobibito. Duibus ex verbis eoiliti videtur posse , a Iustiniano fuisse sublatum speciale ealumnia iuramentum; idque etiam videtur suadera Aurb. me saeνamonium hodio inmitiiru , esm ἱnitio jώννιών, nibli te catamnuso in totoneastris exigere. Inde tamen ortum est dubium, quos Iustinianus loqui videatur de iuramentis, quae olim ab Sis emittebantur, qui probationes cubire volebant; quod in Nov. 73 e. adhunc specia te iuramentum calumniae desideretur ab eo, qui literarum compa rationem postulavit. Quamvis autem a pluribus animadversum sit, in hae Novelia eontineri exceptionem, euius ratio speetalis in No vella pWaefatione data est, ut eo magia eoerceatur malitia, quae ne tirequens erat, eorum. qui documenta vitiare solebant, nihil tamen minus res nondum satis comperta, atque explsrata fieri
potuit. Sed omnem sustulit dubitationem Bonifaeius VIII in eo .
s. a. Datur hoc jusjurandum in omnibus causis si , etiam spiritualibus, tam in prima, quam in secunda instantia ca . Si non petatur Impune omittitur, neque propterea judicium Irritum est 53; verum pacto convento remitti non potest . Λ petitum omnino praestandum est, dc si diud litigantes subire recusent, actor quJdem causa cadet, reus vero pro consesso habebitur 5 .