장음표시 사용
351쪽
digreditur, id sacere tam imperith & infeliciter, ut ei jure dici possit hoe Ipsum quod Megabyso inepte de pth differenti respondit Apelles . Eum se deridendum exhibere novitiis ejus arm sque deo qua dicit ignorat, ut ibidem asseve rei a Concilio Τridentino definitum,matrimonia filiorum invitis parentibus inita& invalida esse , & carere Sacramento : quo nihil obtusius, nihil veritati evidentius oppositum dici potcst , cam ipsum quod allegat Concilium selI . i . cap. 1 de
reformat. matrim. sic expressissime decernat: Tametis dubitandum non est, landestina matrimonia libero consensu contrahentium facta rata ct vera esse matrimonia,quamdiu Ecelesia ea irrita nonfectri. st proinde jure damna di sint illi,ut eos saricta S nodus an themate danat qui ea vera st rata esse negantsequique falseo virmant matrimonia a f-liis familias sine consensu parentum contracta, irrita esse' parentes ea rata vel irrita facere posse.Quis post haec rutb fidere , aut credere possit huic Commentatori tam manifesta mendacia comminiscenti ; At pari fide pergit citans plerosque Theolo. eos & Summitas , se nunquam lectos:& demdin concludit in hanc rem cunctos convenire Theologos, dc docere tum praerecensia filiorum similias matrimonia. tum omnia clandestinὶ contracta,Hime & esse irrita, & Sacramento prorsus desti tuta. Horum quos citat Authorum alii scripserunt ante Concilium Tridentinum,
& certum est hos omnes asseverare unanimes , matrimonia clandestinε contracta
esse quidem illicita , nec minus tamen esse veta Sacramenta. Caeteri Theologi de Summistae qui post Concilium scripsere , unanimes assirmant matrimonia clandestine . hoc est sine Parocho & testibus contracta, quamvis ante Concilium valida. hi Tene si post Concilium inita laetint, & irrita esse ,& Sacramento destituta. Idemque constanter scribunt , matrimonia filiorum. familias sine parentum con. sensu tacta coram propris Paroeho & duobus testibus , em quidem prohibita Millicita sed nihilominus valida,& cum Sacramento conjuncta rores itaque quoς Seholiastes Lectoribus suis obtrudit, ex ejus inscitia prodeunt,qua nescit discernere matrimonia clandestina sine Parocho & testibus ab illis quae coram Paroch,& testibus, sed sine denunciationibus contracta sunt : nescit quoque distinguere clandestina matrimonia quae Concilium Tridentinum praecessere,ab iis quae Concilium subsequiita suerint. Ignorat quoque discrimen inter prohibitum illicitum. que ;& irritum,invalidumque. Concilium namque & Theologi universi assii mane supra memorata filiorumfamilias matrimonia eise prohibita , illicita & punienda.di nihilo secius ita esse valida,& Sacramento cohonestata, ut oppositum asserenti in
bus intorqueant anathema. . c . c
V III. Vetus quidem Fus Romanorum Civile irrita declarat filiorum familias matrimonia , in quibus paternus consensus non intervenerit. l In sponsalibus' monialibus , D. de sponsalibus , l. Nuptia , D. de inu nupi Sc l. Nec filium, C. denuot Instit de nupe. in princ. & S. Si advertu , antepenult.etiamsi filius sit mile, I 3 1. D. de ritu nupt. Ble sense Edictum Henrici II I. arr. o. non
riste e et am matris consensum non existeret,nisi in filia patre orbaia
patris requirunt ad nuptias filiae emanci Patae.At vero libere inua possiunt matrimonia eiera consensum colla teralium & assinium, l. In copulandis 8.C. de nuptiis. IX. In Franciae Regno necessarius quoque est tutorum & curatorum consensus
ad matrimonium, iuxta dictum Ble sensem articulum o. qui requirit pariter
352쪽
ciim tutoribus Je curatoribus proximiorum cognatorum assensum; horum enim officium est ut advertant, ne tutores aut curatores proprium aut suorum commO- dum spectantes, matrimonium procurent suis pupillis aut minoribus noxia vel in commoda , Ble sensi art. 3. Licet Jus Romanorum neque curatorum, neque collateralium consensum efflagitet, i. Sciendinn, D.de ritu nupr. & l. In copulandi. C. de nup. . X. Nec vero necesse est ut expressus parentum consensus interveniat in liberorum suorum nuptiis ; sufficit enim ad validitatem si admoniti non reprobaverint manifeste, horum enim silentium pro consensu reputabitur,l. In sponsalibus 7 6.in sponsalibus , D. de sponsal.& ltat ut roponis,C.de nupt. quae lex declarat praetcrea non esse necessarium , ut patris conseii sus procedat ; sussicere quippe ad valorem si ex post sacto approbet. Huic verὁ non obstat quod dicitur Institui de nupr. in princ. jussum parentum debere praecedere ; id enim requiritur ad honestatem dc officium,sed non ad actus validitatem, ut monet Despeisseus de contractibus P. .
de matrimoniis , sect. 2. num.1.
XI. Eodem Ble sensum Comitiorum articulo o. invalidum decerititur matrimonium sine proclamationibus ac denunciationibus contractum nec sussicere primam de nunciationem nisi ob urgentem aliquam & legitimam causam,& requirentibus parentibus & proximioribus fuerit circa reliquas ditas , quae Lateranens dc Tridentino Conciliis requiruntur,dispensatum. Quod vcrd praedictus articulus 4o. requirit praeter proprii Parochi assistentiam quatuor etiam vel quinque testes , id nulli bi receptum suit, utpote superfluum , & statur in toto Regno Concilio Tria edentino non amplius requirenti quam duos testes praeter Parochum. XII. Communis Doctorum sententia est, ad matrimonii validitatem sussicere Parochi etiam inviti praesentiam , qua rem quae geritur sessicienter agnoscat.Sancheae lib. s. disput. 39. Fili luctus trach. t . cap. 6. num. 111. & a16. Coninch. disput. 27. dub. . conclus. 3. Bonacina quaest. 1. puncta 8. num. 13. Prosper pagnanus
In cap. Quod nobis , num. 8.& seqq. de clandest. desponsat.Qui iidem declarationem allegant Saerae Congregationis Cardinalium , asserentem hoc idem ι sed tamen Parochus I ita debet interesse , ut appareat ipsum hac de causa fuisse vocatum , quamvis alio & salso praetextu vocatus fuerit rei gerendae inscius, invitus
aut renitens assistat secus tamen si casu de non vocatus conveniatur. His sit fraga-im lex Coram Tyrioa .de verbor. signific.ubi jussus aliquid facere coram Titio,declaratur adimplevisse conditionem, ii illo vidente & sciente, quamvis invito & repugnante , fecerit. Ratio quoque suffragatur , quia Parochi praesentia ad hoc ite- celaria est,ut defectus & confiisio clandestinarum nuptiarum devitetur.Et aliunde cum mini lier husus Sacramenti non sit Parochus, sed ipsae Partes in se contrahet tes , harum dumtaxat, non verb illius consensus est necessarius,neque assistit nisi ut principalis & necessarius testis. In Gallia etiam hujusmodi matrimonium valet pariter quoad Sacramentum, sed si deduceretur ad forum contentiosum, damnaretur nullitatis quoad civilia, quia sic edicit art. o. Blesensis Constitutionis. Et praeterea quicunque hoc modo matrimonium inirent, graviter delinquerent propter Ecclesiae contemptum , & omissionem denunciationem, & exempli pravitatem nisi hoc fieret, quia injuste ordinarius, vel Parochus matrimonio conζrahendo obsisterent.
X III. Sufficit ad habendum alicubi proprium Parochum , si quis ed loci
divertit ad liabitandum majore anni paste , quamvis non habens animum conti
353쪽
Dunidi trabitationem ejus loci ultra semestre.Id namque sessicit ad continuandum paroclitate domicilium, de suscipienda caetera quaevis Sacramenta praeter Ordines. hi qui per annum sex mensibus habitat in aliqua Parochia, dc alio semestri in altera , potest sub utroque Parocho matrimonium inire. Sicut enim acquiri potest duplex domicilium . ita de duplex habitationis Parochia , cap. i. de sepult. in 6.
XIV. Alia ratio est de vastis hominibus; quilibet enim Parochi locorum perqtiae illi transeunt, possunt ipsorum matrimoniis interesse quemadmodum & eis administrare Poenitentiae Eucharistiae Sacramenta , ut est communis Doctorum sentcntia. Sed quia vagi sunt plerumque improbi ingenii, di facile contingit ut uxores alibi habeant, ideo vetat Concilium Trident. seis χε cap.7.de retar m. ma-uin .ne Parochi horum matrimoniis intersint,nisi prius diligenter inquiuverint,&re ad Ordinarium delata, licentiam ab ipso habuerint. XV. Si vir & scemina sint diversarum Parochiarum aut Dicecesum, faciendae quidem sunt in utraque Parochia aut Diceceli proclamationcs , di habenda licentia utriusque ordinarii; sed indifferenter post matrimonium contrahi coram
Parocho , sive viri, sive stamitue, quamvis fere semper eveniat ut contrahattur coram Parocho foeminae, eo quod viri ad Reminas accedant saepius quam Dein inae ad viros. Qiuilibet autem ordinarius, aut Parochus aequali poto state pollet erga proprium dioeceianum & parochianum. Navarra consit. . de sponsal .num. L. allegans responsum a Sacra ongregatione. Zetola in praxi, I .p. Verb. Matrimo retium , quaest.6.
XVI. Potest Parochus assistere matrimonio sui parochiam , etiam in aliena Parochia dc Dioecesi aliena . sine licentia Paroelii eius loci, modo id faciat extra Parochialem Ecclesiam , ea ratione qua potest ejus quoque audire conscssionem absolvere ubique locorum, & qua potest Praelatus in sibi subditum excrcere quocumque loco gratiosam& voluntariam iurisdictionem. Qiiod autem haec agznda non sint in Ecclesia subdita Paroelio vel Ordinario loci, nisi habita ei iri licentia. id quidem requiritur, ne ei fiat injuria vel insultus hoc attentando ; sed non est necessarium ad Sacramenti validitatem. XV l I. Tametsi non licite saltem potest valide proprius Parochus assistere matrimonio sui parochiani contra sui Ordinarii prohibitionem. Ea namque prohibitio non et amovet jus & titulum Parochi : de multa facta tenent
quae neri prohibentur. Hoc ita declaravit Sacra Cardinalium congregatio ; atque ita docent Sancti E lib. 3. disput. 31. Bonacina quaest. a. punct. d. nun . 1 I. aliique communiter. His amplius addit Fagnanus cap. Latera quas , de matriamon. contra st. contr. interd. Eccles. valere Matrinaonium , eis Parochus assi
stens fuisset non modo prohibitus , sed etiam suspensus ab Ordinario. Qitan vis enim Parochus subalternetur Ordinario quoad iurisdictionem quam potest ei restringere vel adimere , per hoc tamen non desinit esse Parochus , eiusque assistentia ad Matrimonium non est juris lictionis actio ; nihil enim hic judicat , nihil jubet, nihil decernit, sed tantum suam exhibet quali testis prinsentiam. Sic etiam licet Concilium Tridentinum si C. 24. cap. . de rcsor m. matrimon. prohibeat Parochis vagorum matrimoniis interesse, haec tamen matrimosita ex eorum praesentia valida fiunt. Similiter contractae contra interdictum Papae nuptiae inon ideo minus valcnt, ut docet Glossa, di cum ea Linocentius in cap.
354쪽
Ad Alsomendum, de desponsat. impub. Et multa demdm facta tenent, quae fieri
prohibentur' X U I I I. Si contingat sponsem & sponsam ad diversas pertinere Parochias, consentiunt Doctores s seposita quaestione , An liceat ) valere matrimoni uira,cut
proprius astitit Parochas unius contrahentium , dummodo id fiat intra iplius Parochiae fines quae subest illi assistenti Parocho , ctiamsi nullatenus accedat alta sus , vel praesentia Parochi alterius. Atque in hanc sentetitiam unanimes accedunt Theologi de Canonillae , quos profert I homas Sanchez de matri m. tona. I. lib. . disput. 10. num. . oc seqq. Qiiamvis enim quoad reliqua Sacramenta Parochus unius coniugum non sit utriusque Parochus , in matrimonio tamen cum si individuum , nec nisi inter binos celebretur , , is qui habet jurisdictioncm erga alteram partem , trabet simul erga utramque ι non enim una conjungi potcst ii ne altera, argumento legis Si communem, D. quemadmOd. servit. amit. dc ibi BartOllas : In individiti ,inquit,retinet quis pei socium quod per se retinere non fosset. Praeterea re aliqua concessa, concedi intut simul omnia sine quibus jurisdictio explicari non potest , l. 1. D. de iurisd. omn. judic. Et ex eo quod causa alicui committitur , simul committitur super omnibus qPae ad cana causam pertinere noscuntur plenaria potestas. Longe autem diversa quaestio est,utrum quilibet Parochus pos. 1it extra suae Parochiae limites sibi subditum matrimonio coniungere citin alterius parochiano,cujus proprius Parochus minime consentit mon cnim Lac in re Doctores peraeque consentiunt, quibusdam posse negantibus, aliis affirmantibus, etiam extra fines Parochiae , apud Satichoz.J
XIX. Raptus est ultimum dirimens impeditnentum quandiu rapta in raptoris potestate manet. Desinit istud impedimentum ex quo rapta dimissa est ,& pristinae
reddita libertati. Sic enim sancivit Concilium Trident. sessir .de resorm. matrimcap.6. Decernit sincta Synodus, inter raptorem 2 raptam, quamdiu 'sa in raptoris potestate manseris,nullum posse eo ere matris nium.Guodsi rapta a raptoresp.ι- rata.& in loco tuto or libero constiti ita,illum in visum habere consenserit, eam raptor in uxorem habeat; ἐπ nihilominus raptor 'se,ac omnes consilium,auxilium ct favorem illi praebentessint Ino iure excommunicati, ac perpetuo infames,omniumque dign ta tum incapaces :os Clerici fuerisi, de proprio gradu excidant Teneatur praeterea
raptor lierem raptam, situ eam uxorem duxerit sue non duxerit,decenter arbitrio judicis dotare.
X X. Generaliter loquendo raptus est violentia sceminae ad explendam libidinem illata , licet non abducatur. Verlim raptus , de quo intelligendum est ho loto Concilium , est abductio personae invitae. Duo ergo ad raptum istum requiaruntur , scilicet abductio & violentia : si enim puella suae abductioni consentiar, non raptus erit, sed voluntaria suga. Sancheae lib. 7. disputa I 3. num. s. GuttierinxeZ cap. 86 num. I 2. Bonacina quaest. q. punet . II. num.1. ubi etiam contra Samchez,Guttierre 2 6c Reginaldum asirmant, locum esse huic impedimento de poenis, . sive raptus fiat solius libidinis explendae causa , sive etiam ad contrahendum matrimonium ; de hoc fuisse ita declaratum a Congregatione Cardinalium. Similiter si puellae stuprum per vim sine abductione suerit illatum,nullus est huic poenae lo
cus , juxta praefatos Authores.
X XL L trumqne Ius , Canonicum de Civile, duas agnoscit species raptus, raptum scilicet in Deminam cui vis insertur, di raptum in parentes puellae , si sim .inviri progenitores, quamvis puella ipsa consentiat .se o duci , , cap. De raptor
355쪽
3 1 8 I uris Cunonici Theoria,
bi s , 36. quaest. I. & eap. cum causam, de raptori b. dc l. Raptores, C. de Epise. &Cler. Sed raptus in solos parentes non subjicitur poenis memorati Tridentini Devicteti. Neque verisimilem credo quorundam opinionem , quod raptus in parentes puellae consentientis producat dirimens impedimentum, quia ad hoc impedimentum instituendum motivum & causa suit raptae neminae libertas ad consentiendum aut dissentiendum matrimonio : propterea vult Ecclesia, ut mulier cujus persoriae vis , raptore illata fuit, duci in uxorem non possit 1 raptore antequam elus erepta potestati, libertatique suae reddita fuerit: quae causa cessat in ea quae suae a ductioni lubens consentit, quantumvis restiterint parentes ejus. Dicit enim can. Susciat, 17.quaest. 1. Sussciat secundum leges solus eorum consensus, de quorum coariun tionibus agitur. Et Glossa in cap. Cum causam , de raptorib. ver b. Dicatur admitti , absoluth ait, non esse raptum ubi puella coiisentit. Hoc denique sciendum , ad hoc ut istae in raptores decretae a Tridentino poenae Incurranis tur , minime requiri ut scemina fuerit a raptore corrupta ; sufficit enim vis illata sceminae , dc ejus resistentis abductio , neque aliud quidquam exprimitur a Concilio.
1ἡ quem pertineat potestas dispensandi in Matrimoniorum
i I c i T AE ae inculpabilis dispensitIonis duae sunt causae, necessii tas , & notabilis utilitas , iuxta cap. Mutationeν, --.5c cap. i Ev suisti 33. de praebend. Utramque commemorat L Rernardus a lib. 3. de considerati ad Eugen. Pap. cap. io.his verbis : Ubi necessi- tas urget, excusabilis di pensatis est zubi utilitas provocat, dispensatio Iaudabilis est.Utilitas,dho,communis,non propria.Nam cum nihil horum est,non plane
Delis dispensatiosed crudelis dissipatio e Causiae legitimae dispensandi circa gradus
prohibitos , hae sunt quae colliguntur , Zerola I .p. verb. Di ensatis, ε. Primum incompetentia dotis. Secundo extinctio magnae litis. Tertib angustia loci,quae potest esse duplex: vel quia major pars habitantium ibi sunt coni anguinei, vel asti. nes postulanti, & extra illos non inveniret facile parem suae conditioni siaut avellet extra locum nubere, non haberet dotem sussicientem. Has tres causas colligit quoque Navarra c. a r num.8 . Quarta est sedatio & pacificatio discordiarum, live praesentium, sive quae futurae praevidentur. Quinta quum dives ducere cupit in uxorem cognatam,vel affinem pauperem constituendo illi dotem.Navarra praefatas colligit causas consil. 3. de consang. & aEn Ibidemque addit sextam, si bona fide & ex luris ignorantia jam fuit contractum matrimonium. Septimam , matriis monii male contracti diu tu initatem.Octavam,scandalum grave praecavendum,aut peccatum.Nonam,evitationem mortis aut periculi ejus. Decimam, indotatae puellae miseriam,quae vel spectat ad pudicitiae periculum, vel ad rerum victui necessariarum indigentiam.
356쪽
I I. Prohibet concillum Tridentinum non solum dispensati sine rationabili
causa circa matrimoniortura impedimenta , sed etiam quidquam pro dispensitione exigi : dispensati etiam vetat in secundo gradu , nisi inter magnos Principessest 1 A. cap. .de resorm.matrim. In contrahendis inquit J matrimoniis vel nalla omnino detior dipensatio, vel raro , idque ex ea aust gratis co cedatur. A secundo gradu nunquam dispensetur ns inter magnos Principes , ct ob publicam causam. III. Circa praefata Matrimoniorum impedimenta selus Papa regulariter dic pensare potest , cum sint vel 1 Generalibus Conciliis, vel a Summis Pontificibus instituta, contra qlite nihil possunt Episcopi, cum sit horum authoritas inferiqr , & praedilis subdita, can. Infisior , distinct. xi. & Clement Ne Romani, de election. Circa illa vero impedimenta quae sunt a jure naturae introducta, ut in Matrimoniis ascendentium & descendentium in linea directa , neque Papa,neque Concilium dispensare ullatenus valent. Qtiandoque tamen accidit ut dispensare Episcopi possint in impedimentis a Jure Canonico & suprema Ecclesiae potestate sanciti quando enim Matrimonium cum aliquo impedimento canonico,etia dirimente , bona fide ex juris aut facti ignorantia contractum sitit in facie Ecclesiae, si si occultum impedimentum , neque adiri possit prima Sedes ob conjugum paupertatem , rusticitatem , aut locorum distantiam , aliisve similes causas neque possunt citra scandaluat conjuges separari, aut etiam urget periculum offensae Dei, his casibus potest ordinarius dispensare quoad forum conscientiae. His consentit omnis Summistarum & Theologorum multitudo. Angelus verb. Dispensatio, nuin. s. Sylvester verb. Dispensaria, f. s. Armilla eodem
Verb. numero I9. Dominicus Soto in . Sent. distin. 37. qtiaest. unica , artic. I. NaVarra. cap. 22.numero Ss. Bonacina quaest. 3. Punct. Is . numero A. Sanchen
lib. 8 .disp.6.Zerola I. pari. verbuDispensatis , f. Ad quintum , ubi quoque dicit , sibi in pari casu ab Urbe Roma responsum,istius dispensation: s potestatem esse penes ordinarium,concurrentibus simul sex circumstantiis sequentibus, i. t t jam
fuerit contractum matrimonium. 2.Ut contractum fuerit ignoranter quoad impedimentum: 3.Ut sit consummatum. Ut impedimentum sit occultum. s. Ut partes sint adeb inopes ut non possint ire, aut mittere ad Papam vel Legatum. 6. Ut si fieret separatio,scandalum verisimiliter oriretur. Si verb aliqua absit lx praefatis circumstantiis , & personae sint pauperes aut rudes ac rusticae, officium erit ordinarii prosequi hane dispensationem in sorma pauperum apud Sedem Apollolicam,ut plane gratis & sne compositione obtineatur. IV. Praedicta ordinariorum potestas viget quidem circa Matrimonia iri ita, sed tamen de facto eum bona fide contracta. Circa veris Matrimonia contrahondamul id magis archior est Ordinariorum potestas , & rarissime contingit Episcopum posse in hac parte dispensare in impedimentis dirimentibus quamdiu re adhuc integra existit. Sanchea tamen casum proponit, in quo possit dispensare in impedimento irritante Episcopus,nondum contracto, sed tamen proxime contrahendo Matrimonio , lib. 2. disp. 4o. num. 7. Nuptialibus conventionibus solenniter inter Partes In praesentia communium cognatorum , affinium& amico. rum contractis,publicatis jam proclamationibus, o peditaque ab Ordinario perinmissione nuptiarum,Puella proxime nuptura praemittit in manibus Parochi Sacramentalem,ut fieri solet.Confessionem , ex qua innotescir Parocho dirimens alia
quod impeditnentum , exempli gratii contrach e assinitatis ex illicita copula T t occulta ,
357쪽
occulta. Sunt verb omnia ad nuptias vespere ejus diei consummandas disposita- Omnibus discussis, nulla patet via gravis dc publici scandali. infamiaeque, aut sal teni gravissimaruna inimicitiarum. In talibus at isti is praesumendum est,non csse animum lyapae ut haec sibi in tanto discrimine reserventur , esset enim irrationabi, litet invitus ; sed recurrendum est ad ordinarii s cretam dispensationem suturainvalidam pro conscietitiae soro. Ibidem tamen addit Sanchea , posse fortassis hoc effugium a illiberi, ut siladeatur puellae confitenti votum castitatis emittendum pro uno ii ei se, ut ipsa sine vitupetio praetexere possit se a Consessario monitam 11ecessitatis sibi incumbentis petendae dispensationis ex vino castitatis,sine ulla tamen prae finiti temporis mentione , quia votum ad tempus castitatis potest ab Osenario dispeia sari. Interea differtur matrimonium , & dam in Romana Curia res aperte geritur pro dispensatione voti castitatis, occulte procuranda est dispensa. tio veri alterius impedimenti pro interiori soro Verumtamen si cautela ista menti non Occurreret, aut si ob rerum et personarum circumstantias judicaretur difficilis, aut etiam impossibilis exequutionis. recurrendum est ad ordinarii di pensaIionem, quae in talibus angustiis justa erit de valida in conscientiae soro. Ista, quam Sancher primus produxit, opinio evasit subinde inter Doctores communis,
V. Quod aliqui affirmant, posse ordinarios in hoc Regno ab se lute dispensare
ad contrahendum matrimonium in quarto aut etiam in tertio cognationis aut assi
nitatis gradu, utrum id ita consuetudine invaluerit ut jus faciat, certum & indubitatum asserere non ausim. Seio alicubi ab Ordinariis di spensatum : scio quoquo id aliis Ordinariis improbari.Et te penitius examinata non admodum moveor illo rum qui sic dispensaverunt authoritate , quia tam prosiise, de sine causa dispensatum in his animadverto , ut non alia pateret ratio, quam quia ut ita indulgerent rogari fuerant : ob qualem facilitatem Papa ipse in iisdem gradibus dispensando non leviter Peccaret, quia ut superius monui dc probavi , non sunt petendae, aut Iaxandae contra Jus receptum dispensationes,nisi ubi suadet rationabilis & urgens, Tatio et i lesque dispensatores, etiamsi summi Pontifices forent, non dispensatores fideles , sed dissipatores diei vult Sanctus Bernardus allegans illud apostolicum :Hic jam qμarhur inter dispensatores , ut Melis quis i ruenta:tur ' V I. Solent nonnulli Praesules Gallicani, qui scilicet dispensandi vim sbi attribuunt ad nuptias non modo contractas,sed futuras ctiam dc contrahendas,effusam ut sibi videtur Romani Pontificis . aut Legati insimulare in diseensando libertatem. Cur igitur iidem non prospicii mi longe pios isorem fore dispensandi licentiam , si in oppositum reclamantibus Conciliis orcumenicis , qt ae laanc potestarem uni Summo Pontifici, Legatoque reservant , sbi ausint vindicare Gai i- icani ducemi circiter & quadrasinta nimirum Episcopi eum suis Vieariis seorsim lin suis Dioecessibus singuli pro mo arbitrio hujusinodi licentiam 3 Ingruet profe- lcto tota Gallicana ditione admodum exuberantior & inordinatior Liter tot, tam- j. que diversa sibi, aliisque indulgentium Piaelatorum capita in dispensandis matri- iinoniis licentia. Quin etiam si per universum Regnum ista iiivalesceret consueru-do quolinatum Deus avertat) contingeret demum ut quilibet laici, etiam sit balternorum Tribunalium Judices per captionem & dii ix actionem bonorum Episcopalium ipso sinet Episcopos cogerent pio suo peculiari, aut amicorum , aut Partium postulantium aifcctu ad sic dispensanduin , sicut jamdudum compelluntiavitos ad monitoria de excommunicationes decernendas ; sicque simile quid
358쪽
illis obveniret divinae hule apud Isaiam comminationi, Pro eo quod adjecit populusipe aquas Siloie, qui vadunt cum silentio, rapter hoc ecce adducet Dominus super eos aquas fluminis fortes 2 multas. Sic eni in renitetates hac in parte Summo Universa lis Ecclesiae Pontifici subjici, compelluntur indignissime laicorum Judicum infimorum decretis obtemperare, aut propriorum fructuum , ni pareant, interceptionem ac privationem pati.Denique ut alias innumeras sileam authoritates,lubet unicam proferre Gallicanorum duodecim Episcoporum In Concilio Turonensi sedentium, & sic decernentium anno I 183. cita'. de Matrimon .his verbis: In quarto consanguinitatis 2 aginitatis, necnon e gnationis spiritualis prohibitis gradibus Episcopis dispensare non licere declaramus. Eadem pariter mens extitit Antistitum Concilii Tolosani, cui praesedit Tolosanus Archiepiscopus Cardinalis de Ioyosa anno 119o. sic enim ab his decernitur sub tit. de Matrimonio : dos cognationis gradus impessit,nis prius Usa Summi Pontificis di pensatione, matrimonii conjunctionem Parochi non recipiant. Declaratur igitur nullam esse quamcunque hac in re dinpensationem,si noni Pontifice dimanarit. Citent alii Barbosam Episcopis quibuscumque hanc potestatem eximentem,de ossi c.dc potest. P pisc. pact.2.alleg 3 1. Sane istae ab Episcopis coneestae dispensatioires pro contrahendis conjugiis , aut nulli ta-tem,aut incertitudinem causant Sacramenti. At verδ in re Sacramentaria unanimes docent Theologi, non eli e licitum quidquam Incerti adhibere , eo certo medio praetermissis , quod adhibere possit. Atque ita licentia Ista vel nefariam inducit Sacramenti nullitatem,aut ad summum tutiore simul & probabiliore opinione re- φjecta , minas probabilem , nec tutam in tanti momenti Sacramento consectat ut
opinionem JVII. Ex rationabili de justa eau a possunt ordinarii dispensare circa impedimenta non dirimentia , non sollim ad prius contractum, sed etiam ad contrahendum matrimonium, exceptis votis simplicibus de absolutis perpetuae castitatis &Religionis. S. Antoninus 3. pari. rit. I. cap. 16. g. 4. Paludanus in 4. distinct. 23. quaest. 2. Bonacina quaest. 3. punct. 13. numero 3. Navarra caput 22. numero 8 s. addens hanc esse ubique receptam consuetudinem. Possunt etiam dispensare circa dirimentia impedimenta quae innotescant non ante contrahendum , sed post contractum bona fide matrimonium , aliis accedentibus circumstantiis suprὶ artic. 3 .recensitis.Praeterea absolute possunt Ordinarii dispensare circa impedimenta quae prius contracto matrimonio superveniunt. debiti conjugalis petitionem& usum prohibent, qualis est superveniens inter conjuges, sive per Baptismum, sive per incestum assinitas. Abbas in cap. I. de eo qui cogn. consang. uxori suae. Sylvestet in verb. Debitum, quaest.' adjungrns hanc esse communem opinionem. Solus in 4. distinct. 37. quaest.unica, art. 2.vers. Debet antem. Jacobus Grassius decis. aur. pari. I. lib. 2. cap. 8o. num.'. 3e Io, Sanchez lib. 2. disput. 4o. num. I 3. &seqq. Debet tamen simul iniungere pro incestus gravitate poenitentiam, & proc rare solicit ut amoveantur occasiones recidivarum.
VI II. Quicumque scienter in gradibus prohibitis matrimonium contraxe xint vel conlummaverint quod idem obtinet & servandum est in aliis quoque dirimentibus impedimentis in iubet Concilium Tridentinum eos qui hoc praesum serint, separari, atque omni spe obtinendae dispensationis excludi: non enim est indulgenda dispensatio, cui bona fides aut probabilis ignorantia non sussi agetur, seis 24. cap. s. de reserm. matrim. Hoc ergo advertant ordinarii, ne sub praetextu invalidarum propter subreptionem dispensationum a suprema Sede impetrat T i a Tum,
359쪽
rum, approbent vel permittant nulla & invalida matrimonia. si quis ergo In gr du prohibito ; aut cum alio quovis dirimente Impedimento sciens& volens irriatum contraxit aut conian mavit matrimonium ad hunc finem , ut secum facilius dispensetur, si non diserte explicaverit apud Papam istas circumstantias pro emissi irriti matrimonii, aut consummatae copulae ad hunc dispensationis facilius obrinendae finem , quae intentio necessariis exprimenda est , erit subreptilia & Invalida dispensatio , juxta c. Super literis 1 o. & c Dilectus 16 de rescript Tovatruvias a. part .de spontalib. cap. 6. f. 2. num. ΙΑ. Zerola loc. cit. g. Quarto quod quando e ubi admonet ordinarios ut hoc advertant, & districte prohibeant cohabitationem sponsorum antequam veniat ab Urbe dispensatio. Verumtamen saepe accidit, ut qui contraxerunt cum dirimente impedimento , dum expectant dispensationem,
consumment inter se postquam supplicationem praemiserunt i nam si ante supplicationem consummaverint, invalida sequitur dispensatio, ut jam dixi: quaeritur utrum in illo casu dispensatio valeat 3 Et valere respondetur; non enim censeri potest subreptilia quando preces veritate nituntur.Atqui supplicatio super qua dis pensatum fuit, vera , & nullatenus subreptilia supponitur, clim fuerit expedita cς . ante illum defectum supervenientis consummationis . etiamsi consummettio illac nontigerit nondum consectis literis dispensationis. Zerola dich. v exb. Di pensistio, R . s.-jextum, vertu Secundὸ quia per stamia IX. Si matrimonium coram Paroelio & testibus bona fide Inlium , comperiatur tandem invalidum ob dirimens aliquod prius ignoratum impedimentum,n cesse est post impetratam dispensationem, ut post impedimenti praeexistentis cessationem, qualis esset desectus sufficientis consensus , ut partes mutuum inter sese consensum tenovent: neque enim sufficeret consensus selius ejus qui novit Impedimentum. Quod enim ab initio non valet, tractu temporis non convalescit , l. uod ab isitio , D. de regul. jur. Non est tamen inecesse hunc In specie defectum Parti alteri quae id ignorat, notificari, dummodo novus ab ipsa consensus simul
eliciatur. Cajetanus in summa, verb. Matrisoniam , de in Opusculis trach. I 2. q. a.
X. Quando a Sacra Poenitentiaria conceditur Ordinario, aut ConsisArio in Theologia aut Sacris Canonibus graduato ad hoc delegato facult.is dispensandi cum aliquibus circa Matrimonii impedimenta,debet hic delegatus primum inquLxere diligenter , utrum res ita sit sicut exposta fuit Apostolicae Sedi, an vero literae in quibus res gesta exponitur , subreptiliae sint. Suffcit tamen si inquirat penes ipsum poenitentem , cui fides habenda est , DI si oppositum compertum sit. Debet
ver b detegatus injungere convenientem satisfacti Oiacm . si eam lacra Poenitentiaria non laxaverit. Censetur vero occultum in hac materia impedimentum, si
non laborat infamia publica , de si non fuit deductum ad contentiosum forum,aut s deductum quidem fuerit, sed non potuerit prc bari; ideoque lis dirempta , dc Pars rea sine nota dii 4ssa fuerit. Sanchez lib.8.disp 3 .m m. ys . Bonacina quaest. 3.punebi I .num. .Haec enim dispensatio non in sero extimo , sed in solo conscientiae soro Vatcbit , quod occultum est. Sciat denique Consessarius ad hoc dei gatus , simulque poenitens . matrimonium non sertiri effectum a die obtenti &expediti rescripti, sed a die quo sive Ordinar us, sive Confissarius approbatus Mdelegatus in virtute mandati Apostolici di cusavelit cum poenitente, ut m net COVarruvias 2. pari. cap. 6. f.'. num. uir. & est communis doctrina. Porrd iii
tescriptis dispensationum matrimonioruin etiam in laro poenitentiae obtentis,soler
360쪽
Hausula ista apponi Si lia est,ehm eis Aspensaint ister se,st servata Truemlai Cmnonis forma publice contrahant. Quae clausula vim habet , ut si Parochus aut testes illud noverant impedimentum quando primum contractum fuit matrimonium,
aut si istud non ita sit occultum,quin probari facito,in judicio possit,& periculum
fit ut detegatur Impedimentum, in his rerum circumstantiis denuo renovetur matrimonium coram Parocho & testibus ad id vocatis .Extra verδ has circumstantias poterit occulte , dc sine Parocho , & remotis arbitris ac testibus secretδ renovari mutuus inter Partes consensus , iuxta usum generalem communi Doctorum calculo approbatum.
X I. Impedimentum dirimens quod exurgst ex consanguinstate in primo gradu non sol mi lineae rectae ascendentium & descendentium . sed etiam lineae transversalis & lateralis fratrum & sororum , procedit ex iure natur ali, Contra quoa Eccletia non potest dispensare. Secus est in gradibus affinitatis, in quibus jus naturale nullum inducit impedimentum , nisi forte in lineae rectae primo gradu.Communior enim opinio , quam tuentur Sotus, Ledesbia , Covarruvias , V alentia , Vasilueet, Conincti , Filii ucius, quos citat & sequitur Bonacina quaest. 3. Punct. I 2. num.7. negat posse per Papam dispensari super assinitate ex justo ma-., trimonio consergente in linea recta, scilicet inter vitricum de privignatK. inter novercam & privignum , inter socerum & nurum , inter socrum & generum equamvis Sanchez lib. -disp 66. & lib 8. disp. S. num. I 2. attribuat in his quoquo Summo Pontifici dispensandi potestatem. Cuncti tamen consentiunt posse ab Ecel
sa dispensari In iisdem ipsis gradibus . non ex legitimo matrimonio, sed ex illicita copula exurgentibus , ut in nuptiis filiae cum adultero matris suae, aut filii eum
concubina patris sui. Et certe si incestus sit occultus ,. conveniunt Doctores, non modo virum qui pendente suo matrimonio compressit matrem uxoris suae socrum sitam,dc uxorem quae similiter constante matrImonio adulterata est cum patre viri
sui socero suo , teneri solvere debitum conjugi petenti, sed posse insuper ab OG dinario dispensari ut possint licite petere.Affinitas enim persecto jam matrimonio
inter virum de uxorem superveniens reddit eum ex cu .us flagitio nata est,inhab- Iem ad exigendum connubiale debitum; sed tamen petenti conjugi innocenti rediadere tenetur.Sed tamen conjunx qui commist incestum, potest dispensati ut lieitδpossit petere,cap. Transmilsa de cap. Tuae fraternitati ac ca P. yordana,de eo qui cognov. consang. uxor. suae. In primo Vcro gradu collateralium affinium potest E clesia,hoc est Papa, vel generale Concilium, dispensare ad matrimonium, quam is vis illa affinitas non ex stupro , sed ex legitimo matrimonio exorta seret, ut stili
cet vidua ex seatre fratri superstiti nubat: etsi talis dispensatio in Catharina Austriaca, per quam defuncto priore conjuge Arzuro Angliae Rege, nupsit e iis fratri Hentico funestissimos sortita fuerit exitus. XIl. Quod verb attinet ad impedimenta non dirsinentIa locuplis testIs est Naia varia cap. 22. num. 81. ea omnIa fuisse diuturna olim consuetudine abolita , exisceptis votis simplicibus perpetuae castitatis , necnon Religionis , & sponsalibus praecedentibus cum altera vivente persona, & Ecclesiae interdino; quatenus ipse dum haec scriberet non agenaritus,vitam insempserat docendo publice Ius Canonicum in Gallia, Hispania & Italia, dc frequentibus toto ex orbe Christiano consultationibus respondendo in Romana praesertim Curia, quae de ejus d ctrina lumen in arduis quaestionibus mutuari solebat. Sic verb loquitur : Id οἰ-setur πω tantium coNμφιμdine non esse receptu sed etia neque a Papa neque ab EpiF