장음표시 사용
361쪽
eopo illo pesi dispensatismm , quando cum ullo imstessimento δἰud disImen s non tam currit : nondum enim in tanta aetate vidi vel audivi fieri. Eadem assismat Toletus lib . cai. I p. initiis. Satichca lib. I. disput. Ir. Bonacina quaest. 3. puncto Is
XII l. Non omnes extra matrimonium nati censentur illegitimi . Naturalis enim exsoluto& soluta genitus legitimat ut per subsequens mattimonium,cap. I. qui fit. sint. legit. Instit. de nui t. g. fin. & in Authene. quomodo naturales essiciantur sui Si quis igitur dotalia , collo. 3. & C de natural liber, l. Clan quis& Instit. de haerediti quae ab intest. deser. 6 Quibus, ver b.Necnon Id ve id ius non extenditur ad spurios natos durante patris aut tuariis matrimonio , licet postmodum dissolu. to per morrem alterius conjugum matrimonio pater & mater spurii matrimonium inter se inirent. cap. Tinta , qui fit. sint legir. At filii nati ex conjugio in facie Ecclesiae bona fide contracto censendi sunt legitimi . quamvis postea aliquoaejus cor jugii dirimens impedimentum detegatur, cap. Pervenit, eod. tit. Si conjugatus vivente priori conjuge contrahit cum alia persona ignorante quod ille sit conjugatus, proles inde ualcens erit legitima , cap. Ex tenore , eod. Praeterea proles infidelium conjugum qui postea convertuntur ad Fidem, legitima est,etiamsi parentes sint i gradu prohibito lege canonica , cap. fin. eod. Cognitio an quis sit legitimus , ad Ecclesiam desertur , cap. Causiam r. eod. rit.
i Ivo Ret xuu est legitima conjugum separatio, quae tribus modIs: intelligi potest. Primo quoad torum , seu copulam dumtaxat. Sel cundd quoad torum simul & habitationem. Tertiδ quoad vinculum, ipsem quod solvitur, ita ut desinat esse Matrimonium. II. Dinivitur quoad vinculum ratum conjugium, dummodo non sit consem matum, si alter conjugum discesserit, de pro sessionem in Religione aliqua pee Apostolicam sedem confirmata emiserit: imb etiam per votum simplex quod in Societate I E s u post triennium probationis emitti solet, adeo ut post tale emissum
votum liceat alteri Parti In aliud convolare matrimonium. Etsi enim scriptum sit Matth. I9. Quod Deus conjunxis homo non senaret id tamen absolute intelligendum est de matrimonio consummato, per quod duo fiunt una caro,ut ibidem innui- tui: Erunt duo in carne una. Post ratum itaque matrimonium conceduntur conjugibus menses duo , intra quos alter conjugum alteri petenti potest debitum con jugale recusare, ut intere, libet sit ad Religionis ingrcssum, cap. Ex publico, de cap. Ex parte, de convers conjug. IlI. Reliquae autem divortiorum species vinculum nuptiale non ditalvunt, possuntque diversis ex eavsis fieri:quarum prima & praecipua est alterius conjugum adulterium, Matth. 39. Quisumque uxorem dimiserit,nisi ob fornicationem.Quandiu. verd unus conjugum de consortis adulterio non est certus, licitum est Parti qu csibi conscia est adulterii debitum exigere nuptiale , neque hoc iure excidit donea delictum alafri conjugi plene innotuerit. Ita lege tenentur tam viri quam uxores,
362쪽
qnia utrobIque ligat fidei con:ugalis vinculum , aded ut non teneatur uxor virum
adulterum admittere, ut neque maritus uxorem adulteram. Sed si uterque conjugum fidem solvit, neuter ab altero divertendi jus liabet, fitque minua injuriarum compensatio, cap. Signi icasti,de divorr. Neque refert ait Conincti in uter eorum
prior fidem fregerit, aut quod unus saepius quam alter deliquerit, aut unius, non autem alterius adulterium publice innotuerit, clim sus divortii non nisi innocenti competat. Ideoque statuit cap. Ex isteris, eod.tit.quod si mulier marito requirente fuerit per Ecclesiae sententiam ab eius toto& cohabitatione separat si postmodum vix ipse fornicetur, cogendus erit dimissam uxorem resumere.
v I. Cessat ista divortii causa simili ae Pars innocens hanc offensam consorti condonaverit, ut si post ejus adulterium illam vel semel ad toti admiserit consortium. Hic tamen requiritur libertas ; quia s uxor , exempli causa , metu Vexationis mWitum adulterum admittat, non censetur perinde hanc illi remittere injuriariam,donee plena libertate illum admittere consense iit. Hic obiter observa,virum qui Vel semel uxorem,postquam adulterata est,cognoverit carnaliter, fieri hoc ipso e irregularem ea , quae dicitur interpretativa,bigamia, cap. Si cujus , dist. 4. V. Si vir uxorem adulteram non poenitentem, sed in des icto perseverantem ad mittit , delicto participat, tum ratione scandali, tum desectu debitae correctionis, cap. Si vissciens, de adulter. Quod vero ibidem dic tur,debere a viro uxorem pin nitentem recipi, inteli ge cum Glossa ibi de convenientiae, non de conscientiae vel obligationis debito. Absolute cnim loquendo, si vir hane injuriam sponte nol condonet, aut nisi ipse pari quoque delicto peccaverit, liber in perpetuum a con jugali onere manet. Idemque iuris habet scemina innocens respectu mariti adulteri , adeo ut re juridice probata, possit conjunx innocens non modo dimittere consortem invitum, sed praetere, Religionem ingredi, aut sacras se ordinibus alli-g e , can. Agathos, 27. quaest.2. & cap. Constitutus, & cap. Veniens, de con vers. conjug. Et resertur historiae Laus acae cap. 18. Sanetum Paulum cognomine
Simplicem, deseruisse deprehensam in adulterio uxorem,vitaeque monasticae se addix ille sub Magni Antonii disciplina Verumtamen ad hoc xequiritur & probatio delicti,de sententia Ecclesiae. Sed ubi agitue de sola toti, aut etiam cohabitationis
separatione, id fieri secundum conscientiam privata authoritate potest . verum ad alterius querelam compelletur Pars quae se subduxit, vel probare delictum vel re verti ad communionem cohabitationis & tori per Iudicis sententiam. Solus in Α- dist. 36. quaest. anica , art. h. cap. 3. Ledeis aquaest. 62. arr. 3. NaVarra cap. 22.. n. 13 Sanchea lib. Io. disp.r2. num. 3I. Bonacina quaest. . punct s. n. Io. qui tamen admonent circa divortium, evitandum necessario scandalum,quod contingit maxime si adulterium nemini aut paucis innotuerit, cap. Di τῶ Dmninus, 2 qu. ILV l. Neque solus animus adulterandi, neque alii actus impudici praeter copu- Iam possunt esse causa sussieiens ad divortium, quia per solam lexuum commixtioncm , non Vero per alios actus caro dividi rur coniugum , & violatur illud sacrae Scripturae: Erunt duo in camne sina. Sancheet, Conlaesa, aliique quos allegat & sequitur Bonacina quaest.4. punct.1. num. .& V Il. Non potest coniunx divortium facere, nisi certitulinem adulterii fatremi moralem habeat, ne alteri fiat iniuria. Sed requiritur tanta certitudo, quanta requireretur ad condemnandum in criminali soro. Cujusmodi est certitudo si conjunx proprium fateatur adulterium, aut si nuda cum nudo , aut sela cum solo a
cubantes in uno lecto deprehendantur, captasteris, de praesumption. Non rameta
363쪽
sufficiunt verba aut literae amatoriae,neque munuscula, neque oscula, neque amplexus . iii si adsint aliae urgentes circumstantiae loci,temporis ac personarum. Bo
Vis l. Fit nonnumquam ni uterque conium: adulteratus fuerit, sed horum ranus ab hoc vitio pridem destiterit:quaeritur an hic possit divertete ab altero non emendatoὶRes, nὸent Doctores assirmative 3ain in interno qitim in externo foro, dummodδ post sui emendationem admonuerit conjugem, qui,quaeve post admonitionem reinciderit in hoc peccatum , cap. alii, de divort. in vero si ambo conjuges post singulorum adulteria reconciliati essent,fieretque post recomciliationem ut eorum umis continentiam servaret,alterque in pristinum vitium relaberetur,conjux emendatus jus haberet repudii adversi s incorrigibilem conso tem. Bonacina numis. Sed si post divortium propter adulterium contingat con iugem qui divortium petiverat,sornicari, compellendus erit ad rursus cohabitan dum cum consorte repudiata,cap. Ex litteris . de divort.
IX. Altera justa divortii causa ex conjugis saevitia procedit, cap. Literas, dzrestitui. spoliat. Ad hanc reducitur furor, si sit ita vehemens ut alter conjugum cohabitando valde periclitetur. Tertia causa est,si alter conjugum alterum instigat ad peccandum , praemissaque admonitione non desistit. Si enim non teneruz conjunx alteri conjugi sibi periculum mortis corporalis intentaciti,minus tenebitur cohabitare Intentanti sibi interitum animae cap.Qua is, de divort. Docet CoinitInch.justam esse divorsit eausam,si alter conjunx sit magus ac veneficus. Cum enim tales homines ductu daemonum legantur, periclitatur animae salus illis cohabitantis. quin etiam corporis vita,ut monet Bonacina.Quarta causa est lapsus alterius conjugum in haeresim vel apostasiam,cap. De illa,& cap. danto , de divortaxNon in iusta & suseiens divortii causa , si alter conjugum iii lepram incidat,totitit, de conjug. leprosor. Et tenetur sanus conjugi leproso petenti reddere debitum,cap. Quoniam,eossitit.Tametsi liberum sit sponsalia de suturo dissolvere Propter supervenientem lepram,cam fi n. eod. Mira est Canomam de leprosis dita Crepantia, Alexandro ID. iubente reddi debitum leproso confugi ; Stephano autem l l .diserte proliibente reddi,& separari iubente,responso s. ex Carisiaca Uilla, anno 7s regnante in Gallia Pieino, ad quem Stephanus confugerat. Huic S: Phani Decreto consormatur triennio post celebrata Synodus Compendiensis can. Is.Plura de divortio , tum etiam de juribus pecuuiariis sponsaruin, nuptarum dc viduarum, require inserius lib.cap. 17.
Resolutionc circa osculaintiosique similes actus,ex Sancto Thoma, et
- T u M refert ad animarum & conscientiarum directionem,u- lucidationem,discernere in quibusnam circumst antiis, sue morta-V lixςr, sive venialiter peccetur , aut ei iam non peccetur, circa Oscula.
iactus aliaquς ςjusmodi, quae ut plurimiὶm esse possunt libidinis incitamenta. Et quia
364쪽
quIa circa haec multiplIces discrepantes ventilantur opiniones , consultius esse d eo lumen mutuari , duobus eruditissimissapientissimis . & publica totius Eecissiae veneratione celebratissimis Doctoribus,sancto Thoma , de qui hunc ipsum ala legat & sequitur ducem sancto Antonino Archiepiscopo Florentino , cujus ipsa-met verba sine ulla immutatione subjicio ex secunda parte Summae majoris ,tit. s.
III. In tantum inquit sunt peccata amplexus,oscula , tactus de stillii loquia.
inquantum procedunt ex luxuria,secundum Thomam. Pro cujus majori declara tione dicit Thomas a. 1.quaest. I s . art. . quod aliquid potest esse peccatum mortale dupliciter , uno modo secundum speciem suam , & hoc modo oscula, a plexus,& tactus secundum suam rationem non nominant peccatum mortale. Pota sunt enim haec fieri absque libidine , vel propter consuetudinem patriae, vel pro pter aliquam necessitatem,vel ob aliquam rationabilem causam. De more est enim tu aliquibus locis , ut non solum viri viros , sed etiam viri mulieres, praecipue contanguineas suas, clim de novo adveniunt vel visitant, amplexentur, & manus mutub contingant, & osculentur , sicut Iacob Patriarcha osculatus est Rachelem adolascentulam amore casto ut conianguineam, Genes. . Necessitas quandoque compellit tangere totum corpus , & etiam secretiora naturae , ut Medicus infirmam in tali parte. Causa alia rationabilis est cum datur osculum pacis in Ecclesia. esto quod non fiat a viris erga mulieres : talia non sunt peccata de se , quamvis possit supervenire Se tentatio , & mala intentio ; sed hoc erit per accidens. Alio modo dic tur aliquid esse peccatum mortale ex causa sua, sicut ille qui dat eleemosynam ut inducat aliquem in haeresim . mortaliter peccat propter intentionem corruptam. Dictum autem est supti , quod non solam consensus in actum , sed etiam consensus in delectationem peccati mortalis est peccatum mortale. Et ideo cum oscula,amplexus & tactus sunt propter hujusmodi delectationem extra maia trimonium habendam , sunt mortalia, quia sic sunt libidinosa. Et qui permittit haec sibi fieri ab eo quem existimat moveri amore libidinoso , mortaliter peccat, quia facientem & consentientem par poena constringit,ut dicIcur II.quaest. I. Can. Notum, cum Glossa. Sed qui permittit haec sibi fieri , credens talem moveri ex diis lectione fraterna,seu honesta amicitia,seu quadam humanitate , seu more patriae ,
non peccat, quamvis faciens hoc ex libidine moveretur, de per consequens moris taliter peccaret. IIactenus S. Antoninus.lI I. His adjunge Caietanum opusc. de delectatione morosa tona. I docentem quod osculanactus,amplexus quae sunt ob carnalem delectationem , sunt peccata mortalia,quamvis homo non intendat copulam,neque polliuioneni, neque sit harum periculum ullum. Quibus accedit Alexandri Papae VII. Bulla i8. Martii. anno per quam damnatur ista propositio : Est probabilis opinio quae dieit esse tantum veniale osculum habitum ob delectationem carnalem & sensibilem quae ex osculo ori ur , secluso periculo consensus ulterioris & polluti
I V. oscula tamen & amplexus , secluso perieulo pollutionis, non prohibentur inter sponsos ; sed ubi inest periculum probabile pollutionis, prohibentur ut moris
talia etiam inter coniuges. Toletus lib. . cap. I . num. 1.allique communiter Doc
V. Pollutio voluntaria , aut voluntaria in eam delectatio aded prohiben-V u tur
365쪽
tur diu Ina lege, ut nulla existat causa quae possit haec reddere licita , nequidem caiisa sanitatis,aut vitandae mortis , I . r. 6. Molles regnum Dei non pessidebutit. Sed ji ista potest esse causa de licita,non quidem procurandi, sed tamen permitten di pollutionem,etiam praevisam, dummodo omnis cohibeatur ad ejus dclectationem consensus. Sic Medicus non peccat dum iuidet in sua arte ut dum eam exercet non tenetur desistere ob inde em entem in se pollutionem , neque Chirurgus : sed tamen tenetur cohibere consensum ad Redam delectationem. Idemque judicandum de Confessario , aliisque ob bonum & laudabilem finem vacantibus
circa res utiles & licitas , etiamsi per accidens praeter intentionem extu gant impuri motus εe pollutiones in carne. Harum evitandarum gratia non tenetur ciuis equo descendere quo peregre proficiscitur, potestque eas in se pati, dum consensum evitet pravae delectationis. Navarra cap. I 6. num. 6. Declarat vero sacra Tridentina Synodus hujuscemodi impurItates , quamvis ab originali peccato ortum ducant & ad peccata solicitent, nullatenus nocere non consentientibus
S coatri sentientibus dicit anathema sessi s. in Decreto de peccato originali.
366쪽
M N i a u s Fidelibus indvbuatum est . suisse sacrum Epis
coporum ordinem immediate ab Iasu Christo institutum iu personis Apostolorunt,quibus dixit. Ioan. 2 . SisulmsseMme Pater, re ego mitto vos. Atque inter Fidei c atholicae Canones refertur can 6. RU 13. Tridentini concilii . his verbi, Si quis dixeris in Ecclesia Catialisa non esse hieram iam divina inflausione ordinatam qua constat ex Episcopis, re lateris, v asin 'is nanem se. Porid Deus non alio fine Episcopos in sua Ecelesia instituit & praesecit,qu,m ut eandm regant. Idque te stilleatur Apostolus Paulus sic admonens apud Acta Apost. cap. io Attendite vobis, or universo gregi n quo vos Spiritus Sanctas posuis Episcopos regere Ecclesiam Dei. Ex quibus nece ilarid sequitur, eundem Spiritum Sanctum, qui Episcopos instituit ad hoe munus & ossicium .ut tegant Ecclesiam Dei,eosdem insti uxisse omni potestare & iurisdictione necessaria ad Ecclesiam Dei regi ain, & continendos Fideles quoscunque .praesertim Clerico sub moderamine Sanctorum morum δ'. Ecclesia ticae disciplinae. Quisquis enim finem essicacitet intendit, necesse est ut media proinvideat ad hanc finem conducentia.
II. Quae cum ita sint, istud quoque sequimi. quonibet Fideles, edin sint E clesiae su iti, ae incorporati Ecclesiae per Baptismum, sive Cletici, sive laici cu
juscumque conditionis ac status, si aeternam consequi salutem velint, teneri se esse & obtemperare Episcopi ab iisdemque dependere in rebus omnibus spectantibus ad regimen ipsis a L hristo demandatum : ut sunt omnia quaecumque spe Etant ad ordinem,ministeri uin, diseiplinam Ecclesiae, & ad singulorum aeternam v v x salutcm, t
367쪽
salutem , quae sinis est ae scopus ad quem Episcopis divinitus collata potestas JIt gitur. Idque expresse praecipitur , Domino, cdm Iubeat Apostolus Hebr. i 3. Obsdite Prapstir vestris, ct subjacete eis: 'si enimpervigilant rauionem pro annmabus vestris reduituri.
II l. Lex itaque ista divina & indispensabilis est, eomprehendens sebista subjectio iis de Obeditionis regula erga Episcopos ac Praelatos Eeclesiae quoscumque seculi Proceres & optimates . nemine excepto Christiano. Isti ergo prorsus omnes , si Praelatorum Ecclesiae dignitati juribusque ipsis a summo Deo concessis o sistimi, damnationem sibi certam aequirunt; illum quippe offendunt qui suae Ecclesiae Rectoribus protellatur , Lucae ro. vos odit , me odis ; ct qui vos se spernit,me spernit: qui antem me sternit , pernit eum ervi me misit.Et ad Samuelem
I. Reg.8. Non te a jecerunt , sed me, ne regnem super eos. Hisce divinis institi itis consentanea praedicans summus ille Gregorius Naaianaenus , sic alloquitur praesentem Praesectum provinciae in orat .i . quam habuit ad cives timore percitu sis,& Praefectu iri excandescentem: AEn me libere loquentem aequo animo feretisὶ Nam vos quoque Imperio meo ac Thr no rex Chri subjicit. Imperium enim nos quocrite gerimus. do etiam praestanitas ac perfectius. si vero aequumsit spiritum carnis cessubmittere,ct coelestia terrenis cadere. Sed non Δbito quin hanc meam dicendi lis ertatem in optimam partem accepturus sis,utpote sacri gregia mei ovis sacra, magnique Pinoris alumna.
IV. Sanctiis Rex Iosaphat divino Spiritu ductus duo distinguit Tribunalium
genera, quorum singula ossiciis suis&causarum propriarum ac iudiciorum singularitate distinguuntur.Horum primum est Ecclesiasticum & sacrum , quod circa res omnes Ecclesiasticas ac religiosas versatur : alterum seculare , de rebus cognoscens& decernens meth temporalibus. Quae ambo Tribunalia suis limitibus se nibus coereentur. Sic ergo loquitur Rex Iosaphat. lib.1. Paralip. cap. 9. γευ ias Sacerdos est Pontifex vesteriis cis qua ad Deum pertinen prasiribis. 'rero Zabadiar filius Ismael,qui es Dux in domo Judasser ea opera erit qua ad Redis oscisιm pem intinens Ex his duabus sie inter se dictinctis jurisdictionibus nemini dubium esse po- teli, quin saeta 5e Ecclesiastica jurisdictio alteri dignitate praecellat, quant δ divina humanis,sacra profanis,coelestia terrenis, aeterna temporalibus nimi immortales corporibus supereminent. V. Cdm sit iacillimum pleraque in huius rei confirmationem congerere, non libet ramen extra Galliam nostram digredi. Quinimδ silendo innumera Conciliorum Gallicanorum Se Sanctorum Patrum testimonia. proserte silum libet unius inter Franciae Reges longe omnium maximi Caroli cognomento Magni. Hic ergo Capitulorum lib.6. cap. 3o I. refert atque impense laudat Aetiam dictumque Conis
stantini Augusti, qui nomen quoque Magni meruit. Cum enim Nicaeam ad SD nodum Epikopi undequaque convenissent, & ob mutua jursia, praesertim ob recens natam haeresim Arianam , quam non pauci Episcopi tuebantur, multi supplices libelli accusationum & querelarum adversus adversarios Episcop-s suissent constantino porrecti, ille indicta die praesentibus Episcopis livellos omnes in ignem praeparatum conjecit , praemita iureiurando se nullum eorum legisse, re inescire se quid in singulis contineretur. Quo facto sic est Episcol alloquutus: Deus constituit vos Sacerdotes or potestatem dedit vobis de nobis quoque judicandi.Et ideo nos a vobis recte jussicamur,vos aure non potestis ab hominibus iudicari. Propter quod Dei selius inter vos expectate sudiciam, Θ ves,a jurgia quaesiquesunt a lilia illainum
368쪽
LUnum reservemum examen. os etenm nobis a Deo datἰ estis Diari e merelam non est ut homo iudicet Deos, sed illesius de quo sicriptum est. Deus stetit in Θnaroga
Deorum,in medis autem Deos admilaat. In memorat praeterea laudatissimum Valentiniani Augusti responsum ad Hypatianum Heracleae Episcopum,dum apud V lentinianum ipsum pro orthodoxis legationem obiret: Mihi qui de numero laico rum sum, nefas est de hujusmodi judicare. Ceterum Sacerdotes ad quorum judictam ista pertinent,ad hae inter jὸ iudicanda condieniant.Ita Carolus Magnus,qui licet indignum judicet Episcopos ab imperatoribus & Regibus,atque ita mulio minus ii Magistratibus iudicari; vult tamen judices δέ potentes seculi ab Episcopis , quorum monitis justis non obtemperant , excommunicari. Eius haec verba sun d. lib. 6. cap. II. Ut judices,aut potentes qui pauperes opprisunt, si commoniti a Ponti e suo
s non emendaverint excommunicentur.
V I. Dupdcem Praelatis Ecclesiae suae potestatem Deus contulit, scilicet Ο:dinis de Iurisdictionis. Potestas Ordinis resertur ad Sacramenta Ecclesiae conficienda dc ministranda. Potestas iurisdictionis resertur ad judicia . quae cum sint in du- σelici disterentia, fori scilicet interioris , quod est conscientiae , & sori exterioris,
seu contentiosi circa personas vel res Ecclesiasticas , utramque habent a Domino jurisdictionem Praelati Ecclesiae. De interiori liquet ex Joan-χo. Accipite Spiritum nritum, quorum remiseritis pectata rem ttuntur eis, ct quorum retinueritis retenta sunt. De exteriori verd praeter ratIones & testimonia quae protuli, attestatur Paulus ad Timotheum Ephesi Episcopum e Adversus Presbyterum accusatisnem noli recta spere in sub duobus, aut tribus testibus r. Timoth. s. Praeterea Christus Dominus sieait Matth. i8. Si peccaveris in te frater tuus,vade s corripe eum inter te 2 stomselum si te non audierit, adhibe tecum unum vel duos ut is ore due,cum vel trium testium stet omne Oerbum Quod non audierit isEccle hoc m ut Sanctus Chrysostomus exponit te Praelato Ecclesiae : ct si Ecclesiam audire noluerit, sit tibι tanquam ethnicus 2 publicarus. VII. Judicium Ecclesiae dividitur quoque In Ordinarsum , quod exercetur ab illo cui per se competit iurisdictio, Papa scilicet, aut Episcopo ejusque Vicario
Generati s & Delegatum , eum nimirum eui ordinarius commiserit. Utraque potestas , ordinaria & delegata, exerceri potest vel attribui tam in externo quam in interno foro. Praeterea tum externum duplici nititur jurisdictione , gratiosa seu voluntaria,quae est circa liberales concessiones,dispensationes, absolutiones, reli bilitationes,in integrum testitutiones,collationes, ac beneficiorum provisiones: Se contentiosa , ubi inter oppositas Partes litigatur. Vt II. Iurisdictio eontentiosi non potest extrὶ proprium territorium ac distriactum exerceri, cap. Di evum non debere, II. quaest.2. & cap. vis, & ibi Glosside ossic. gat.&4.3.D. de ostic.Praesid. de l.fin. ride iuria. omn. jud. At vero jurisdictio gratiosa seu voluntaria potest exerceri a judice existente in alieno territorio. l. 2. D. de ossic. Proconsul. Potest quoque judex absens delegare, quia delegatio fit sine cognitione & contestatione causae,l. fin.D.de ossic. Praef.Urb.δc Glossan d.cap.
Novit. Hoc ius voluntariae iurisdictionis , de maximE collationis Beneficii per Asentem , si a Dioecesi Praelatui viget in Regno Galliae , ut post Cosnam cumiernotat Bengeus de modis acquir. bene e g. 1 3. num. IK Interioris Eri iurisdictio requirit characterem. Etenim duplex consertur potestas in Sacerdotis ordinatione , una circa Chlisti corpus reale, sea Euch
ristia sacrificium, quum Episcopus ordinans porrigens patenam cum pane, & V u 3 vinum Di iligod by Corale
369쪽
vinum eum calice , sic dicit: Accipe potestatem serendi ct conficiendi pro misti istinortuis. Secunda potcstas conscrtur quando ido in Episcopus jam consecrati Sacero docis capiti in amis imponens dicit: Acci e Spirisum Sanctiun,quommcata remis itintur eis, &c. Et ita Sacerdos altera instruitur porcstate, Christi mysticu in corpus,quod est Ecclesia.Verum ut ante dixi. potestas ista est tan- tum habitualis & incompleta .nenue completur,aut in ad uni rediici potcst, niti ex
quo Sacerdos, sive per ordinariam, sive per delegatam potestatem nanciscitur sub- , itos in quo illam exerceat. Haec dicitur Clavium potestas, quae duplix notatur, Clivi, stitieer istisdictionis ad absolvenda vel retinenda peccata ; & scicntiae. iii aestientia non est habitus intellictu alis, sed est ius in Sacer ac te inquircti di quaecumque requiruntur ad dignoscendam poenitentis conscientiam,anima: qtie statum circa peccatorum speclcs , numerum & circumllantias. X. Iurisdictionis verδ exterioris potestas non requirit ordinis carae crem. Itaque Episcopus electiis & a Papa cerrae Pioecesi addictus & confrinatus, licet nonindum consecratus, habet jus externi Tribunalis, quod statim exercere per se potest, ut excommunicare, suspendere,interdicere, deponere,vel lius poenas relaxaiare : item dispensare, cognoscere, citare, carceri addicere, sancire, de crnere. lus pariter. habet interni tribunalis , non ut per se exerceat, si caret O:d ite , sed pec
eos quos sibi visum silerit delegare.
XI. Regulariter Delegariis ab ordinario non potest alium subde egate , excepto eo suo quem Pr iaceps delegaverit, cap. m causeam, de appellat. N I .unic.
C.qui pro jurisdin. sua iudic. dar.darive pois. Itaque Delegati a Papa subdelegare possimi quando eis collata fuit potestas per modum iurisdicitonis , sed non si per
modum ministerii, cap. fin. de ossic. & potest. iudic. deleg. Porro conseretur potestas per modum iurisdictionis , quando eligitur non tam personae industria, quam ejus ossicium. Cenietur autem elutaa periona prose et ejus ossidium , si ea potestas non est Iinutata a1 aliquem singularem casum , v. g. absolvendi, aut dispensandi certam personam , aut et Iam plures , sed in una aliqua singulari eausa involutas :quo casu non potest subdelegare. Atque ita intelligi debet caput finale , g. Catorum, de ostic. deleg. quo statuitur delegatum 1 Papa ad excommunicandum . vel absolvendum aliquos , aut dispensandum cum aliquibus , non posse id alteri demandare , si non est Apostolicae sedis Legatus. At vero ubi Papa generali crem delegat alicui in Praelatura constituto potestatem , hic poterit alteium delegare , ut statuit idem caput fit .in principio. Cui conforme est caput fin .de ossicordin. decernens posse ordinarium subdelegare alicui potestatem sibi a Papa collatam abis solvendi eum qui incidit in excommunicationem Papae reservatam ob Clerici per-ώ-ssionem , cum ob Iegitimum impedimentum non posset Romam proficisci; sesut ibidem exprimitur, haec potestas eidem ex officio cometeret. qua eadem ratione Sanchez l b.1. de matrim. disput. o. n. r 3. & seqq-asserit posse per Episcop potestatem delegari,quam habent dispensandi in impedimentis matrimonium diri mentibus.& irrita matrimonia instaurandi, ubi conveniri nequit a conjugatis Ap stolica Sedes.Illi namque easus non sunt singularis alicujus delegationis, sed generalis & ordinatIae potestatis . quam habent ordinarii quoties non potest haberi ad Papam aut Legatum accessus.Et rccte dicit Glossa in dicto cap fili de ossic. ordinarii : Non dicitur delegatum ministerium in casibus, in quibus jus aut privilegium perpetuum competit dignitati Atque ibi rescriptum Papae non tam est collativum, quam admonitivum de excitativum jam praehabitae ac ordinariae potestatis.
370쪽
x II. Sed ubi Papa delegat novam alicui, quae prius et 'non competebat, potestatem, simulque nomen Delegati designat, quamvis etiam adiungat simul nomen omii. vel dignitatis ejus , atque etiam munus ipsum delegatum sit generalius , ut absolvendi , quibuscumque reservatis , aut quoscumque haereticos , aut quoscumque qui duello decertaverint in iis partibus in quibus hi easus sunt Panaereservati, tunc ipsa proprii nominis designario argumentum est collati ministerii atque electae personae industriae , ut non possit quidquam illius muneris alteri subselegare. Ita communiter Videri potest Grisus decis part l. lib.
X l l l. Legatus a latere amplissimo iure delegandi potitur , cap. Nemini Dubium , de ovie. Legat. Idemque, sicut & Papa, conserre potest in praeju licium Ecclesiasti ei Patroni,non tametriaici,cap. Duectus , eod. tit. Sane non potest ex sua generali delegatione Episcopatus transferre , neque Cathedralem Ecclesiam alteri Ecclesiae subjicere, neque duos Episcopatus uia ire,aut unum dividere. Sed potest excommunicatos ob gravem clerici percussionen, absolvere , cap Nisi te e. Quod
X l U. Judex delegatus debet iis citatioire tenorem Insi rere suae delegationis , ut sciatur quatenus ejus potestas extendenda sit,aut limitanda.Certum quoqur tenetur assignare Auditorium ad comparendum Quorum neurrum requiritur in zitatione quae fit per ordinarium,cap. Praeterea de dilation. X V. Reconventio quoque, qua reus vicissim partes actoris sustinet , situmque actorem reum constituit, agitari coram delegato iudice potest quamvis ad unum γdumtaxat negotium sine ulla expressione casus reconventionis saerit delegatus , . eap. I. de mutuis petition. At vero c aram arbitris reeonventio nullatenus admittitur. Clim enim fiat compromissum ex mutuo Partium consei Q,debri sibi reus imis putare si reconventionis causam non curavit in compromisso exprimi. Regulariis ter tamen in causa criminis, aut deponti non est reconventioni locus antequam se reus purgaverit, aut depositum restituerit.
De fra compuemi, litis comestatione, processu iudiciario, Procura-toribus, , I udicumsuspectorum recusatione.
LIo Toletano tertio , can. I 3. Concilio pariter Carthaginensi ',can. 9. item cap. Si diligenti, de foro compet. sancitur . Cic. 'i non posse beneficio fori Ecelesiastici renunciare, sive in ci vili, icriminali negotio: m non sit beneficium personale , cui re A nuneiari valeat, sed toti Clericati collegio sit indultum,cui privatorum pactione derogari non possit. Et istud servari in Gallia testatur Momacius in l. Si iudex , . de capite minutis.Et ibidem adducit in exemplam privilegium in si premorum M -gistratuum , quo non possunt nisi e supremae Curiae officialibus judicari ne dignitas eorum viastat. Glossa vero ia l.Siruit in conseribendo,CAe sacros. Eccle. quae