장음표시 사용
121쪽
que a Modestino referri λ Idque eo verisimilius est, quod res nexas, hoc est, per aes,& libram obligatas non verbis nudis, non sola debitae pecuniae nume. ratione , aut acceptilatione nuda , sed etiam per aes, & libram dissolvi comsuevisse praeter aelium Gallum evidenister testatus sit Livius lib. 7. 'sic de Marco Manlio scribens: Inde rem croditori palam populo μιυit, tibraque ine libeνatum emittit . . Nee alio sensu in accepti lationis definitione nexum viodetur Modestinus accepisse, d. cap. I. Atque ita quidem accipiendum, est quod Ulpianus ait hae regula , eo ge. nere quidque dissolvi quo σοuigarum s. De acceptilatione scripsi ad Sabinum libro quadragesimo octavo Ulpianus. Et cum dixisset in eo libro acceptum ferri non posse, nisi quod verbis colligatum est, quia verbis tolli non potest quod
non verbis contri fium est, cap. 8. de accepti l . hanc videtur regulam subj eisse: enim tam natωνate Hi,Scc.
id quod ex inscriptione ejusdem regu.
XXXVI. POMPONIUS LIB. XXVII. AD SABINUM. - Culpa est immἰμενι se rei ad se non
EMντost haereditatis ad hunc mo dum stipulari solet, QUANTA
PECUNIA AD TE PERUENERIT , DoLovΕ MALO TUO FACTU Μ EST, ERIT VE QUO MINUS PERVENIAT, TANTA Μ PRAESTARI. c. SC. de Verti
oblig. Et quia dubitabatur ad vendiistorem haereditatis quando videretur pecunia pervenisse , hanc stipulationis
sermulam interpretans Ulpianus reis spondit, s rerum venditaνum anta hae reditatem vendisam praelia fuerit vendia
tor haeνeditatis eonsecutus , palam es pecuniam, hoc est praelia rerum ad exmpeνwn se, cap. z. 3. 3. de hae: ed. vel act. vend. Hinc etiam quaesitum suit, si venditor haereditatis exactam pecuniam perdidisset, an eo nomine empis in in teneretur. Hanc quaestionem libri ad Sabinum 27. tractans Pomponius sic putavit dirimendam esse, ut si quiadem dola aut cωUa venditoris p euniam esse depeMisam conssaret , emptori ve ditor teneretur . cap. 3. d. ii tui. Et
cum dubitaretur quid per venditoris culpam in hac quaestione deberet exaudiri addidit eodem lilia Pomponius,
pose vendita haereditat εω , esam pecunia pervenit, quia Ic re debuit nonsbi amplius sed emριον mbitum haeν dirati metiniam ex vendi m se, pecu-Nia . depeνdita culpom non 'Ilere, quo inomine damnandum esse; hae lubrici insrationem' Culpa en m vi imm ito νe se rei ad se non peνtinenti. Atque ita quidem ad Sabinum lib. v gelimo seis primo scripsit Pomponius , quemadmodum ex hac regula cum dieio cap. 3. conjuncta, evidenter apparet.
Nemo qni eondemnare potest absolvere
ULya ANus ad Sabinum libre, quinis quagesimo primo de jurisdictib. ne disserens ait, eum qui judicare ju
I 3. de jurisdict.' adjicens insuperetim iubere judicare qui libeνam nomeondemnandi, non etiam absolvendi tana
122쪽
DE DIVERs Is REGULIS IURIS. et '
Iuvere posse. Eoque pertinet illud
Tertulliani adversus Marcionem libro . quarto; An uos sit absolvere,
sui enim /udieas, m absolvit. Hinc etiam interligimus, quo sensu scripse- .rit Iustinianus vulto diei omnia iudieia absolutorita esse fin. Inst. de per t. , di tempori actionibus. Si enim libera tam absolvendi quam condemnandidato judici soleat potestas fieri, quid mirum est omnia iudieia esse absolutoria, hoc est, iudieem eum etiam quitemmre accepti judicii condemnandus videbatur, abalvere potuisse ; praese
tim adversa parte condemnationem nullam urgente, quod tunc accidere solet, cum ante rem judicatam reus
a ri satisfacit, d. fin. Et hoc inde .ni fallor, quod actis qui Grem δε-lit,
eam Perferre cogi non sociast , c. I. de condict. caus. data. quodque ex ossi mo suo, etiamsi lis non perferatur,
nihilominus tamen iudex soleat pronuntiare , cap. 34. in fine de jurejurando
μνιαν lis ipsa conressatione, moretur νεην mi aιi se sensentiae . cap. s. de dot. collati cap. 37. de ususci Solo quotis. non perferνi auι eo ostione , aut douatisne remo sit, auctore in Caligula
Suetonio . Et si e quidem absolutoria esse omnia judicia solent, actore oblatisfactionem, aut etiam delationem jurisjurandi ab incoepta lite desistente ,& judice ex ossicio pronuntiante, suamque Tonuntiatione debitorem ablon vente, hoc test o debito liberante , d. cap. qq. in fin. , & cap. penult. de confess.
xxx VI H. ΡΟΜ PONIUS LIB. X xl x. AD SABINUM.
ex ea re ad eum . pervenisset. .
PLAcu ir non in furti tantum . .
verum in caeteris quoque adlio. nibus, quae ex delicto oriuntur, noxam caput sequi, cap. I. in fine de privat. delic. cap. χα de pinnis. Ea- que ratio est cur poena ex delicto deis functi haeres non teneatur, quamvis
scripserit ex esse Pomponius libro ad
Sabinum vigesimo no , ex causa deis posDi, commodati, mandaιὰ tutelae, aut negotiorum gessorum οβ dolum d functi, redem in solidum teneri, eap. I a. de
oblig. , & action. Id enim sic potius . accipiendum est, ut haeres lucrum facere non potuerit, si quid ex delicto defuncti ad eum pervenisset, quam ut actione poenali, aut famosa ex deinsunm delicto posset conveniri: . Nam
desim facere potuit , quemadmodum eodem illo ab Sabinum libro vigesi-mOnono auctor fuit hac regula Pomoponius. Et idcirco haeres.nullis pina tibus, nullisque famosis actionisus ex delicto defuncti, sed civilibus minimeque famosis ita solet conveniri, ut ex causa depositi , mandati, tutelae , & similibus , ad exhibendum actioni 'adversus haeredem possidentem locus esset,& re exhibita vindicatione idem haeres teneretur; sed & condictio ad.
versus eum competeret. c. I. de privis
delia. Eosse sensu scripsit Paulus
123쪽
rem est furti doli mali . pro socio , tutelae , depositi judicia famosa esse , cap. I. de his quis notant. insam. eaoque de causa nec iis judiciis potuit ex delicto defuncti haeres conveniri, sed potius ad exhibendum vindicatione, aut etiam condimone. Est enim Ulpianus auctor eeDνe te nominiam rucendictionibus , quamυ is ex famosis causscapitulo trigesimos exto dicto titulo.
XXXIX. POMPONIUS LIB. XXXII. AD SABINUM.A R ' D I C Ο Μ Μ.
hibendi nactum, mora sit, quo mInus fiat quod fieri necessum est. Nimirum ut hie apud Pomponium, haeredibus id ipsum quod amicus facere iussus erat . nec facientibus , nec amicum deiuncti. sisere prohibentibus , - & sic in mora existentibus , quo minus fieret quod debuit fieri. Atque ita quidem ad Sabinum libro 32. scripsi Pomponius. ea. que vera est hujus regulae sententia. .
XL. POMPONIUS I. IB. XXXIV. AD SABINUM.
emptorem in vacuam possὶ nem solemni quodam ritu, quem a veteribus usurpationem appeIlari demonstravimus tuo loco indueeret, aut eum induci per amicum curaret. Cujus moris meminisse videtur Pomponius libr. 32. ad Sabinum, de venditore differens qui mandaυeνas am/.co ut emptorem in vacuam possessionem. induceres , c. 33. de acquir. posscss. Es eum quaestum esset se amicus venditoris mortuo es antequam id se fiet, aut non prohibensibus hae edibis isfecisset, on recte possessio tradita dicereiuν ; scripsit Pomponius eam re se traditam viderei, d. c. 33. hane subjiciens rationem et In omnibus enim, eausis pro facto accipituν id , in quo postium mora si quo mἰnus faν', hoc est, in omnibus causis pro eo quod recte
factum est, accipitur id . quod ab eo cui data est faciendi auctintas factum
vi , si sin eo ipso per alium jus pro SCRivs ERAT ad Q. Mutium Pomis
ponius libro I si patiente vicino opus faciam e quo ei aqua pluvia noceat , Labeonem diae se uο. teneri me amona aqua pluviae arcenda, cap. Ist. de aqua,& aquae pluv. arcen. Idem Pomponius ad Sabinum lib. 34. hoe isa verum esse ait , si non per errorem aut imperitiam
Addiditque eodem libro Pomponius ,
hanc rationem adjiciens: Fumosi enim veι eius tui. honis iurisdictum est,nu voluntas est . Eaque etiam ratio est cur se libros. de Providentia Dei seriis plerit Salvianus: Voluntas erimen non haber, abi furore peccat ν.
124쪽
XLI. ULPIANUS LIB. XXVI. AD EDICTU Μ.
debet actorἰ Iisere quod res 'non permittitur.
LIasto ad edictum etes scripsit Ul
pianus de jurejurando, de certi . ob rurpem causam, indebiti , aliisque condictionibus. Et differens quidem de iurejurando ait Praetorem sie edixisse ;
COGAM . Eν iacirco ahream , inquit Ulpianus eligat reus , auι Iuvat, aus1urei; os non iuret , solvere cogendus erit a Praetore, eap. 34. s. jum jurand. Ea quoque reo dari saeuitas dia citων, ωι se maliν referat iuriurandum. Non enim δειεν actoσι licere quoa reo non peνmittitων ' hoc est , actori non debet licere aliquod reo deferre jusj randum , quod jusjurandum reo non permittitur actori referre, quemadmodum ad edictum libro vigesimo sexto seripsit Ulpianus, d. s. Et idcirco
iurare debebat reus aut referre actori juramentum . Manifessae enim turpitudinis, er consumnis vi, nolis nec ju-re, nec iusiurandum referre , cap. 38. d. tit. Moris erat ut actor reo des rens jusjurandum , interdum exprimeret quonam modo illud concipi velis ut, interdum ejus conceptionem arbitrio jurantis relinqueret. Et si de qualitate jurisjurandi inter partes non satis conveniret, tunc ejus conceptio in
arbitrio judicantis erat,d. c. 34. h. . Solet etiam eo modo iurari quo dela. tum erat iusjurandum. Proinde si reo actor detulisset, ut per Iovem juraret,& ille per uicujus eaput, aut per salutem suam jurasset, non erat juratum habendum jusjurandum, cap:3. in fine,
& cap. 33. de jurejur. Eiusque ratio nem libro s. Variorum reddidimus . Et plerumque; sic ab actoribus deseret solet jusjurandum, ut aut per Iovem, aut per ipsius rei salutem specialiter jurari vellent. Per Iovem quidem si lemni formula , quam his verbis conisceptam fuisse , Festus auctor est : Sr
DEM. Per salutem suam, hoc modo;
Erat, & alia quaedam formula solemnis qua per Iovem , & simul etiam
per salutem suam iurabatur, verbis ad hunc modum conceptis; si s CITNs
Cias . Eamque jurisiurandi antiquam formulam recenset Livius libro vige. simo secundo.
absolverit, qui tantundem usurae nomine
solvissent, quantum sera ipse esset. Quod quidem Luculli institutum adeo R manis placuit, ut tandem, & illi quo que definierint supra duplum usuras ,& usurarum usuras neo in stipulati nem deduci , nec exigi licere , solutasque repeti posse, quemadmodum ad edictum libro 26. expresse testatqs est Ulpianus, capitς 26. β. I. de condict. indeb. Eoque videtur etiam Tacitus
respexisso Annalium libro quinto. Ait P enim Diuitiaco by Corale
125쪽
enim T beriam Caesarem di posito μν Pecuniam quae cogitur ex vel Igali. mensas millies sesse,sio mutuandi emiam bus; etiam diei adventitiam , evide sine usuris per ιriennium feeisse, se deis ter docuit idem Cicero , sic ad Attiis itor populo in duplum praediis eaυisset.' eum scribens Epist. libro primo.
satis demonstrans usurarum legitimum rationem non reiiciebam , ut veν barmodum etiam imperante Tiberio duis adsenιisia pecunia emeretur, quae ex novi plum non excessisse ; Soletque ad duis vis vectigalibus per quinquennium recia plum excrescere sortis modus, non quia Peretur.
dem triennio, sed singulis duobus luis stris . Sic enim libro quarto Epistola. '
rum scripsit Sidonius Apollinaris et in xLII. CAIUI LIB. IX. AD EDNchirographo facto docetων , cauta cente- CTUM PROUINCIALE . a vi fomeratori , quae per bitume perducta tempus modum μνtis ad δε- Ωuἰ ia aiseriar Iomm Deeedunt, iussamplum adduxit. Addiditque eodem loco habent eausam ignorantiae an id quod Sidonius ad dωplum adducta sorte re- peteretur, deberetων. Fideiussores εμ δενmaνi debitum eonsuevisse. Quo sensu qua non minus quam haeredes iussam legia, mum usurarum modum idem Ul- .gnorantiam possunν auegare iapianus, & Paulus accepisse videntur . capite II. a. de pignor. aE . capi- AIus ad edictum provinciale Iiate M. de usur. Et haec quidem adeo bro de naturali interitu rei vera sunt , ut scripserit etiam Ulpia. depositae disserens ait, sυε cum ipsonus , si ante sors fueriν soluta , usuras apud quem νes densita est actum μι-MIurarum quas ἰndebitam sortem ν eri riι, si- ω- haerede , eius , ω Da n Bure, sq.e una cum Ρνre ipsa, Iolutae νωνa res avia rem iudieatam incideνis , essent usurarum usurae , diei posse . σ υειωέ s bino mortuus fuerit, Sabinum , tunς etiam eondictisnem laetim habere , er Casium respondisse , absolvi debered. capite, in prine. I. re enim obis eum eum Pa actum es ς aequum enim Icura melius esse favere νepetiν oni, quam esse naturalem interitum ad actorem per-adυeutitis luero I hoc est, utilius esse timere, cap. I 4. l. depositi. Eodem
usurarum usuras tanquam indebitas loco videtur idem Caius addidisse ex condici , quam adventitio illi luero causa depositi alio modo cum ipse dein severe , quod ex usurarum usuris non positario agi, alio item cum ejus hae repetitis contra jus, & aequum obum redibus; cum depositario quidem acti niret sceneratoribus . Et ita ad edi- ne depositi directa , frequenter in ductum scripsit Ulpianus libeo 26. diis plum; cum ejus vero haeredibus, aut xitque advenιἰι um Iueνum eo sensu , ad id quod depositum aest exhibendum, quo pecuniam adventitiam mo pecunἰa & se in simplum : aut condictione Doebνi, δέ ea quae ex vectigalibus eo- cap. I. de privat. delict. capite o7. ingitur , accepisse videtur Cicero , fie prine. de surti cap. I. I. depos. D pro Rabirio Posthumo seribens; .arque positarius damnatus depositi infamis o magis si adventitia metinia peritur efficitur , cap. I. de his qui not- in-μ. e. , euἰ sua non νedditur . Sensus sim. haeres vero etiam ex causa depo-ςnim est; si usurae pereaeptae C. Rabi. sti damnatus nullam sustiqet infamiaerio extorquentur, cui sors ab. Alexanis notam. Differentiae rationem hane r
drino rege nunquam fuit perlatata . sat eodem 'libro p. Cajus, quod deρ
126쪽
sitaνίαν nullam attigare poss3 ignaram alueiati iuνati eavent . Eoque videturgia causam justam , cum contra eius etiani Cajus respexisse, de eo disserens ε νει id faeare possit . QVi enim in alterius qui sub pignonibus solebat mutuas peeuis Ioeum Deeedun3 , j fiam hisen3 causam nias accipere, cap. I 2. de pignori af . gnorantiae , an id quod peritur debea- Haec si vera sunt, consequens ergo est, suo, quemadmodum hac regula auctor in mutui eausa nullum prorsus rellis
est Cajus ex ejus ad edictum provin- ctum fuisse inficiationi locum , quaeciale libro nono repetita. Idque etiam quidem inficiatio sola in depositi ju- illud est quod ait Praetor, eos infamia dicio ad infamiam irrogandam sum-nMami qui deposit; suo nomine damnau- ciens erat. Cur autem damnatus comis
ναν, d. c.. I. de his qui noti infamia. modati etiam non fiat infamis , ea His enim verbis suo nomina , haeredes proferri ratio potest , quod is a quo excluduntur, qui non suo sed defuncti petitur aliquid commodato, instrumeno nomine ex causa deposti condemna- to sibi, pignore , aut testibus , possitrionem sustinent. Nec mirum depositi de securitate prospicere , sidue id nonsio nomine damnatum infamia nota- sererit ex comm ali inficiatione suari . Sic enim in ea Declamatione eui eulpa, hoc est, magna negligentia daatitulus est: Heredes de deposito, scribit mnum sentit. Aliud est in deposito : uintilianus: Et insciandi quidem de- siquidem depositi causae tam sunt inpostam peetiniam manifessa ratio est σω terdum subitaneae , & necessariae , ut piditatis lueri . Ex quo lom intelligi aut ad scribendum aliquod chirogra. facile potest , inficiatorem depositis a phum , aut ad testium evocationem lare aut praedone aIiisque infamibus nulla superesse temporis commoditas personis non longe habitum dissimi. videatur , capite I. f. I. depos. Etlem fuisse: Πῖ enim prope fuνtum, ut tunc quidem non hominibus sed Diis Celsus ait; aeposti inficiatis, cap. m. testibus se deponi solet, ut qui depo- In prine. de iure. Hine & illud tra- situm hujusmodi inficiaretur, is omni
Hari video cur non aeque infamia no- exitio , omnique infamia dignus juretetur damnatus commodati aut mutui. optimo censeretur. Qua de re scripsit Et dici quidem potest , id in mutuo etiam ad hunc.modunt Quintil. eadem mirum non videri . Eum enim habe- quam modo laudavi Declamatione rhant Romani morem , ut pecunia aut Cum quidem aliquis dieis: Deposui apud sub pignoribus, aut accepto chirogra- ω, scis ipse; quid aliud videtur adustis pho , semper mutua daretur quem- cara quam Deos tesses. . ' λadmodum eleganter tradidit Sidonius
Apollinaris, sic libro quarto Epist. scris
AD HAEC ITA, eo agetur: non etiam se agas . Nam plane qui vis certus esse debet, cum βι in poteItate eius , quando veli experiνἐ : Cr avia debet rem diligeη-rer explorare , o tune ad agendum
rari . Quibus conseritaneum est illud Tertulliani de Idololatria: Pecuniam de
127쪽
modum oporter egeν ε . Admonuimus
etiam suo loco Quintilianum in quadam Declamatione scriptum reliquisse,
eum qui egeνis aιiter quam oportueris vere , tum excidisse μνmuia, cum osse
ditur ius aliud quo agendum sit. Est , Iulius Paulus auctor sentent. lib. I.
tit. de plus peten. causa veteres cecsedisse aut Ioco, aut summa , aut te ore,
aut qualita te ς quod ipsum a Iustinia. no quoque traditum est , , Si quis agens. Instit. de act. Eoque etiam tu Iud accedit, quod Quintilianus Institiorator. lib. 3. c. 8. ad hunc modum scribit: Neque is πονο mira 3ransferri , cum in omnibas fere causes quibus eeendisse quis μνmula dicitur, ba μητι quasiones, an bute, an eum boc , an hae lege, an apud buue, an Me 3e ονe ιiaceat agere, si quae sunt a tia. Quibus si addideris poenam temere litiantium, omnino perspicuum erit quidoc loco sibi voluerit Cajus . Temere autem ιῶι aνe dicebatuν actor qui .. Iam litigii i tutam, sis iustam causam proferre poterat . E/ eνaut quidem olim causae iussae expensi latio, retense ratis , abiretraphi exbibitio, tabularum obliga.co , testium intercessis , ex quibus sntillam reperisanr pecuniam deberi ρν baretuν , dimitti reum opoνιebat, aνῶ νemque de calumnia ἰn decimam titis partem condemnari, auctore Gellio lib.
14. cap. z. , & Iustiniano , Haec autem. Instit. de poen. tem. litig. Haec fi vera sunt, non in igitur mirum hinredem agere volentem certum esse deinbuisse an id quod petiturus esset , d beretur ; & ante diligenter eum exinplorare etiam consuevisse rem totam , di se ad agendum procedere , ne si temere litigaret , damnaretur in decimam partem litis, si plus peteret, aut alio jure quam quo utendum seret , usus esset, excidens formula integram causam perderet. Quae quidem peric
la actor evitare eommodissime potest Erat enim in ejus potestate quando vellet experiri , eique nihil temporia deerat ad deliberandum.
XLIII. ULPIANUS LIB. XXVIII. AD EDICTUΜ.
Nemo ex bis quἰ negan se debere , probibetur etiam alia deis lananti, nisi lex impendit.
gesimo octavo ex quo haru rm la desumpta est de actione institoria . Ulpianum accuratissime disserentem de minore viginti quinque annis in meis dium quaedam attulisse. Ait enim: s
II. in princ. de instit. actione . Nec ei necesse est uti alia defensione sequia Lex Laetoria, quo minus id fieri nocessum sit . impedire videtur . Nemo enim ex his qui negant se debere , alia uti desensione prohibetur, nisi lex aliqua impediat. Nam si te s beneficio satis esse minor viginti quinque annis soleat tutus, certe, & eadem l etiam videtur non quidem prohibere, sed impedire quo minus aliis uti deis sensionibus minori necessum sit ; ad quas defensiones iis confugere prohibiis
tum non est quorum aetati aut errori nulla lex patrocinatur, cap. f.,& cap.84 de excepi. sane Laιονἰa tege Disse olim minoνi eantra.era probi,isum , ex Su tonio constat . Ait enim Priscianus rSintonium libeo qMaνta Prmorum passia
paria qua vetat minorem vjinti qui
qua annis sipuIaν. . Eoque sensu scripsit etiam libro tertio de Ostie. C
128쪽
cero , tege Laetoνia vindieatam fuisse est quod furti actione eum actione
iumenum circumfer0ιionem. bonae fidei concurrente altera alteram non consumat, c. s. d. tit. Nam actio
AB Quo Trus. bonae fidei ad rei restitutionem respi. eit, furti autem judscium ad poenam,
Quotlis emearerunt pia νυ as ones uase ea p. so. d. tit. Quod ipsum etiam dem rei namine, una quis everisi semper verum est, quoties plura deli- debes . . cta simul concurrunt, e. 2. de privat.
delict. c. I 3α hoc tit. An edictum libro vigesimo octavo, cui, & haec quoque regula tribuitur , de institoria actione Praetoris edictum XLIV. ULPIANUS LIB. XXIX. e interpretans Ulpianus, ait; si tibi ma- AD EDICTUM.rius θνvum habueris postinctorem, isquem tuum spoliaverit , dandam in eum Tulans ἰn haeredem damus de eo quod quas institoriam actionem, quamvis, ad eum pervenit , quotiens ex delia fursi , injuriaνum actio competeret , so defuncti conisnitur, non quotiens cap. s. I. de instit. act. Sique actum ex suo. δεινiν quase institoria, non poteriis, σπε . furti rei, aut iniuriarum. Nam quoties π 'DICTum Praetoris de tributoria .roncurrunt plures actiones unius ejusdem Ca actione interpretatus est ad edique rei nomiis , una quis expeνisi deis ctum lib. vigesimo nono Ulpianus. Adiet , capite as. 4. Iocati . Inte K. eam actionem hoc ordine procedi s guntur enim reliqua omnes ira consum. let. Si servus peculiari merce nego. Pt , in amplius iis , aut pis exemtio. tiaretur, sciente,& non contradicentenem, aut ψso iure locus non ID, e. I . domino, eoque nomine pluribus creditoria de rei vind. e. Ig. in pri n. de inst. bus esset obligatus creditores Praetorem actione, e. 34. I. de oblig.,& act. adibant,& Praetor servi dominum coge Et id quidem hae ratione fieri solet, bat id omne quod in mercibus erat, ut actiones omnes simuI ejusdem rei quodque eo nomine fuerat receptum, Romine coneurrentes apud Praetorem in medium proferre, ut inter ipsum ab actore uno contextu proponerentur dominum si quid ei deberetur ,& cr propositaeque actori postulanti deeerne. ditores ceteros distributio rata fieret, rentur; & simul atque ad datum judiis auctore Theophilo j & Crio, e. pemeem lis esset translata , unam eligeret de tribui. aE . Si dominus. tribuendi actor , eaque electa , ceterae ometo molestiam peculio vel mercibus cedere iudicis omitterentur, d. 6. . e. 3 in fin. paratus suscipere non vellet, Pedius Nautae, caupones. Recte addidit Ul. refert eum audiri solere,& plerumque pianus eiusdem rei nο-ne , hae enim arbitrum in hane rem a Praetore da. ratione fit, ut acti I pro socio e curis ri consuevisse, cujus interventu merinrens cum actione communi dividunis ces peculiares inter ereditores tribu do , non tonsumantur per eommuni tantur, C. 7. in princ. de tributi actis
dividundo actionem ; squidem judia Caeterum si ipse dominus mercium cium pro socio,& nominum habet ra. auctore Praetore suscepisset distributi tionem,& ad judicationem non admitis nem, easque distribuens aliquas supinxit, ς3p. 43. Pro socio . Hine euam preMet, nec omnes protulisset in
129쪽
medium, aut sit in distribuendo pretio mercis , edicto Praetoris non satisfecit set, majorem partem debiti sui deducens quam tribuerat creditoribus , adaverius dominum ' creditoribus dabat ue' actio tributoria, per quam cogebatur dominus quicquid mercium dolo oecultaverat , aut sibi tribuerat mala fide in medium adferre , & distribuere, auctore Iustiniano ejusque interprete Theophilo, β. Introduxit, Instit. quod cum eo qui in aliena potestate,&Juliano , cap. ult. de tribui. act. Idque verissimum esse ex eo patet etiam
evidentissime, quod scripserit Sabinus,
triotitoria actione pupillum ex dola tuis loνει conveniendum, s tutor per iniquam
disributionem pupisti rationibus favit , cap. 3. quando ex sac. tutor. Hinc tra. Hatum fuit, si negotiatori servo antequam secta esset aliqua inter credit res distributio, testamento domini m numisso legatum sit peculium, an haeis res tributoria debeat teneri. Et tenori quidem eum negat Labeo, quia neque ad haereom quicquam pervenit, cujus nomine ex dolo desunm posset conveniri, neque haeres quicquam fmcit quo teneri posset ex suo dolo, si modo ut ait Pomponius ) eavari sol
um; sique id ron secisset,. tenebatur Iiaeres tritatoria , non quidem ex defuncti: sed ex suo dolo. Auctor enim doli est haeres qui . id egit sciens 'pruindens ne debita justaque fieret intri .
tio, eaque de causa tributoria ex suo dolo conveniendus, etiam si ex ea re
ad eum nihil pervenerit. Toties enim dari in haeredem solet actio de eo quod ad eum pervenit, quoties ex dolo deis functi convenitur, non quoties ex suo cap. 9. de tributi act. Et ita libro
vigesimo nono ad edictum scripsit
Ulpianus his verbis, an bamedeχ mus, eadem prorius ratione usus quacum haeredibus contrahere admonuiis mus eundem Ulpianum scripsisse, cap. Ist. hoe titulo.
XLV. CAIUS LIB. X. AD EDICTUM PROVINCIALE.
locario rei sua canuere potest.
ΡAuzus auctor est non posse plantia
perseυerare domino constituro ereditore , cap. 'penui. in fine de excepta
rei iudicatae . Et idcirco si rem, ali nam mihi bona fide pignori dederis , deinde me dominus haeredem institu rit, desinit pignus esse, e. 29. de pignor. acti. Est, & Τ phoninus a
ctor rei pνπνiae depositionem non vale. . c. 3O. in sine, depos. Ulpianua etiam scribit, non posse conueνe pleras rium rei Iuae, s modo excepeνis rem da tam pignori. Tunc enim poema plano raritium cred/torem rei pignoratae possesso ess p nee probibetur eandem possesso
nem debitoνi creditor precario concedere,
capitulo sexto in fine, de precario . Eoque sensu scripsit Florentinus pose ,
o precaria, pro eandum νε βών debiνον- uti, capite trigesimo quinto in fine de pign. act. Emptionem qu que suae rei non valere, piaeter Ulpi num , Pomponius ac Diocletianus auis ctores sunt, cap. Is de contrah. eminption. cap. q. C. de contrah. empta Et deinde' etiam esse ν et ρν pria loearionem, ab eodem Diocletiano rescriptum est , cap. 2O. C. de loci, di cond. Cur autem neque pii us neque precarium neque emptio, & sie
deinceps, rei suae e sistere possit, et gan est a Seneca ratio prodita. Sic enim
130쪽
enim de Beneficiis libro quinto stri.
bit: Mnquid non demens videbisvν qui
vendisio alienatio est, o rei suae, δε- νψqua sui in alium transuris. Atqui quemadmodum vendeνe, se dare aliquid a se dimittere est, oe id quod habueris Iabendiam alteν. tradere . Quod se virin fetum, nemo sibi dedis. Dua eon. υνia .. una coeunι , aes idem βι dare, in aeeipere. Et paulo post; Frater D. alterius. Nemo enim vi suus frater.
ειν sum sed alicui- Quis enim es parfri Quod eampaν νων fina altero nominusitatιαν , quia iungitur sine altemaeon est y sic , quod datur sine altero non ess, m beneficium sne altero nones . Idem Seneca se de Beneficiis libro septimo scribit' Dicunt , nemo rem. Dam emit, omnia autem sapientis sunt. Mgo sapiens nihil emit; se vetant, ermutuum sumere, quia nemo usuram r. pecunia sua pendis iaRO PRIvATORUMωPH-ιorum convestis iur; publicae
usu derogalest, lib. s. cap. Io. . Pro tertis enim
haberi scribens Quintilianus quae leat.
hus muta sunt, quae perlirasione ejus eivitatis aut gentis in qua res agitur, in ores recepta sunt, haec verba Iubje.cit e Pleraque iis iure non' ιegibus sed
-νibus rensantis ει idcirco quod canis rea morer bonos attentaιων, id ipstim
ad publici iuris derogationem tendere videtur. Mores eni- -νis publici μι-
Ut igitur juri publico, sic. & bonis
moribus conventio privatorum non
derogat; hoc est, jura civili, cap. 27. . 3. cap. 28. in principio,& cap. 38.
de pactis, cap. 23. . & cap. 27. hoc titulo . Eoque sensu jus publicum acoeepit Lactantius lib. o. cap. cum ait. M. enim, secus iuris publici rario est, sola miater adulιera es.
XLVI. CAIUS LI B. X. A DEDICTUM PROVINCIALE
Quod a quoque poenae uom;ue ex νctum est, id eidem resilaere
. PRAETOR Is edictum de deposito interpretans Ulpianus libroe ad edictum trigesimo ait, si eouisnois
sequenν μνῆ .p-ιἰeo videri derogare . atque ideo nee sequendam esse, cap. 2. C. Hermog. de γε ix. 3c transact. c. 3- C. Greg. de pactis, de tonsact. Privatorum enim. conventio juri publico derogare non potest, cap. I. s. dems. Certum est ut leges sic etiam
mores inter alias juris publici species numerari, cap. 3I ,& 32. de testibus cap. 2. de vulg., p papi L . substit. Id quod a Quintilianis etiam traditum P, mr i ANus ait, si debitor planus sureipuit qMod aELOne furti sotυit,
nullo modo Mei ι , c- 79. de surta Iane Papiniani sententiam laudat Ulpianus. Sc sic interpretatur, ut quos ipse debitor furri actioue praestitio credito i , debito ἰ utari uos debeat, cap. 22- circa princi p. de pign. aine. Ist. M. de surt. Qua de re viis detur etiam Cajus ad edictum provinciale lib. ro. scripsisse, id ipsum ad locatorem rei locatae furem referens , quod Papinianus, & Ulpianus de eo debitore scripserunt qui pignus abstulerat furto: Ait enim Cajus. eum