장음표시 사용
251쪽
terualla disjuncta sunto haec, inquam, & similia cum audirent a Calvinianis praedicari, nec quidquam iis solidi inesse crederent, cuncta ut
inania & phalerata commenta contempserunt.
Quapropter suam de Eucharistia fidem anno et 393. in synodo Lublinensi sic expresserunt art. 8. Finis vel scopus coenae Dominicae est ,, commemoratio Christi, & annunciatio mortis ejus , id. est celebra- is tio, quae proprie cum gloria Domini Iesis Christi & gratiarum acti se ne conjuncta est, cum nostra dicimus gratiarum actione, Domiis no Jesu Christo , 'uod is corpus suum pro nobis crucifioendum &se s anguinem suum enundendum tradiderit, quod per panis iractionem se dc vini in calicem fusionem repraesentatur & ob oculos ponitur. Quod ,, vero ad manducationem corporis Christi attinet, & sorbitionem san- ,, guinis ipsius, nullo pacto in ipsa coena Dominica magis manduca se mus corpus Christi & sanguinem ejus bibimus , nec corporaliter , is nec spiritu aliter, quam alibi. Eadem etiam ratione quod fides nostra se per coenam Dominicam augeri & confirmari debeat, nulli bi scriptum ,, extare asseveramus . Quamvis si id sortasse accidat vel eveniat , is non ex ipsa coena Domini , neque ex rebus sine quibus ipsa celeis brari nequit; sed ex aliis accidentibus omnino provenire seu promis cisci aseirmamus. Legi possitnt Socinus de recto tio eae e dominicae; Smalcius de sacramemtis; wolκelius de vera religione lib. q. inanes Calvinianorum conatus
irrident & facillime retundunt. . . t .
Atque is est postremus Sacramentariae impietatis status , catholicis nullo negotio expugnabilis, inexpugnabilis autem omnino Calvinianis a quibus tamen ille profluit. , Ex his quae hactenus disputata sunt, patet I. Neminem ante nonum seculum ex professo & instituto, peculiari praesentiam realem corporis Christi in Eucharistia impugnasse: a. Neminem pariter a nono seculo ad undecimum in eo. errore haesisse: 3. ab undecimo seculo ad decimum sextum nullam fuisse etiam inter haereticos Ecclesiam , cum qua vel in hoc capite caeterisve omnibus Sacramentarii recentiores consentiant: q. Sacramentarios eosdem quo intestino bello se invicem conficiunt , hoc ipso novitatum suarum vanitatem manifeste prodere. ...
i De veritate praesentiae realis corporis ρο sanguinis Chrisi in Eucharisia . . . .
DUPLEx esse potest via ad demonstrandam. adversus haereticos fidei
nostrae veritatem altera praescriptionis ,: altera discussionis. Praescriptio stricte accepta est exceptio nascens ex aliquoi vitio actoris, unde ei non competit actio et latius autem sumpta , est generali
252쪽
CORPORIS ET SANGUINIS CHRISTI. χή rauaedam ac brevis .delensio , qua adversarii submoventur & ejus fruiarantur impetus. Priore sensu potissimum apud jurisconsultos intelligitur λ utroque autem apud theologos ἰ nos vero hic posteriore sensu
Discussio est examen rei, quae in controversiam adducitur ex omnibus sigillatim momentis', quae utrimque afferri possunt. Utraque via ad demonstrandam veritatem realis praesentiae corporis Christi in Lucharistia utemur.
In quo veritas praesentiae realis corporis oe sanguinis Chris, probatur via praes ιριι onis. NEMO est qui dubitet inter Christianos eam eme veram de Eucharistia fidem a Christo traditam apostolis, & ab apostolis commendatam Ecclesiae, quae semper & ubique apud omnes christiani nominis gentes viguit. Proinde si undecimo leculo, cum erupit Berengarius , & decimo sexto seculo, cum exorti sunt Lutherani & Calviniani, doctrina nostra apud cunctas ecclesias obtinebat, ea certe non alia ab apostolica est, modo nulla ab apostolorum aevo ad illa usque tempora mutatio intercesserit. Atqui res ita est. Ergo. Atque hoc illud est argumentum ex impossibilitate mutationis dinctum, insigne profecto, & invictum , quod jam pridem a nostris, pro-llositum , his autem superioribus annis amplificatum , munitum , & ilustratum sic Calvinianos implicuit , ut ex eo expedire se nequiverint. - Quod ut distinctius proponatur, sit
VERIT As realis praesentiae corporis & sanguinis Christi in Eucharistia ineluctabiliter conficitur ex impossibilitate mutationis in fide ab apostolo
rum aevo ad nostram utque aetatem. . PROBATUR . Undecimo seculo , quo emersit Berengarius , omnis Ecclesia Graeca simul & Latina in eo. dogmate , quod Jam profitemur, consentiebat. Insuper in eodem quoque dogmate consentiebat, quo tempore prodierunt in Orbem Calvinus & Lutherus, & hac etiamnum aetate consentit. Atqui fieri non potuit ut ulla mutatio sive ante Berengarium, seu a Berengario ad nos in eo acciderit. Ergo. MAIOR habet duas partes: prima est , quod omnes ecclesiae Orientis.,& Occidentis in praetentia reali contentirent tempore Berengarii: altera ,
MINOR etiam duas habet partes e primam , quod ante Berengarium H tasse de Euebaristia. nulla Diqitigod by Corale
253쪽
1 1 DE VERITATE PRAESENT REALIs
nulla mutatio in illud ecclesiarum dogma inducta sit alteram, quod nee a Berengario ad nos induci potuerit. Μa orem ac minorem de tempore Berengarii primo probabimus i deinde dei nostro.
Probatio maioris de aetate Berengarii. Duphici via demonstrari potest haec omnium ecclesiuirum aetate Berengarii consensio: I. generatim: a. speciatim.
i. Quidem generatim in hunc modum. Quoties de facto aliquo disputatur , illud est pro vero ac indubitato agnoscendum quod unanimi coiissensu traditur ab omnibus coaetaneis scriptoribus, quos nemo dicat aut decipi potuit se , aut fallere voluisse , praesertim si ii etiam non contradicant, quorum in terest maxime repugnare. Atqui omnes qui aetate Berengarii contra eum scripserunt auctores , ii una voce thstantur constantem hanc suis se ecclesiarum omnium fidem de praesentia reali, quam ille
Adelmanus Berengarii sub Fulberto condiscipulus, in episeola quam ad ipsum ab errore revocandum scripsit, conceptis verbis asserit quod se ab se unitate sanctae matris Ecclesiae divulserit, eumque orat ut non contu bet rempublicam christianae civitatis. Hugo Lingonensis episcopus tractatu de corpore ρο sanguino Domini ad Berengaritim notat, quod Universalem Ecclesam scandaliaet : atque exinde ostendit non posse esse verum , quod Berengarius docebat , nisi omnis Ecclesia periis te dicenda sit. The uinus Dodiensis praei ut epis. ad Henricum Francorum regem , ait tam compertam esse Berengarii & ejus asseclarum haeres m, ut Non tam si sit pro illis concilium ad vocandum, quam de illorum supplicio exqui-
rendum. ιGozechus scholasticus ad Acberum, tomo I. analectorum , Berengarii placita vocat novitates quaestionum, eumque assirmat novas ac pere-- grinas cudere a fide intelligentias. Lanseancus Cantuariensis archiepiscopus de corpore σ sanguine Domini cap. 12. Si verum est, ait Berengario, quod de corpore Christi tu credis, si Scastruis, falsiani est quod ab Ecclesia ubique gentium de eadem re crediis tur & astruitur . . . . Interroga universisS . . . Latinae linguae . . . .
se Graecos, Armenos, seu cujuslibet nationis quoscumque Christianos ho is mines, uno ore hanc fidem se testantur habere. Durandus abbas Troarnesis lib. de corpore , o sanguine Domini eo tra Berengarium , er eius sectatores parte secunda , Absit , inquit , se ut tam perversis , di a veritate ipsa tam aversis pyri jungamur pediis fidia , atque in sancta Dominici corporis ac sanguinis communioneis minus aliquid sateamur , quam catholica per oriam universum prinse dicat Ecclesia. . Gutt-- Zoo b COOste
254쪽
coRPORIS ET SANGUINIS CHRISTI. a 3Guilmundus abbas primo saneti Lausredi apud Ebroicenses , deinde,, cardinalis , & archiepiscopus Aversanus lib. 3. ad Berengarianos , si Credite de eorpore & stinguine Domini, inquit , quod mundus cre- se dit, & sic credite sicut mundus credidit quod universalisse Ecclesiae consensione roboratum est Notissimum namque est hocis tempore, priusquain Berengarius insanisset, hujusmodi vesanias nun- is quam fuisse . In eodem opere testatur , Ne unam quidem suilia ,, tum urbem, imo ne unum quidem Vicum, apud quem Berengariana se doctrina obtineret. Iam vero nemo suspicatus fuerit illos in ista re actarmanda halluci- natos esse. Nam Gallorum fidei testis lucusentus esse potuit Hugo Lin. gonensis; Germanorum Adelmanus, Theoduinus & Gozechus ; Ital rum, qui Graecis permixti tum erant, Guilmundus; omnis autem sere Europae Lanseancus, ut pote qui origine esset Italus, & cum in Gallia primo monachus Beccensis ac deinde Cadomensis abbas extitisset, in Anglia demum Cantuariensis archiepiscopus factus fuerit. At si in eo decipi non potuerunt ; certe nec decipere voluerunt . Praeterquam quod enim res etiam aliunde constat, quis in animum sibi inducat tot illustres viros adeo fuisse impudentes & imprudentes, ut in mendacium apertum, religionis suae, conscientiae ac famae obliti . comspirarent, & id Berengarianis objicerent, quod non tantum falsum esse scirent, sed etiam falsum esse statim & nullo negotio cum aeterno suo dedecore demonstrari potuisset. Neque vero id negabant ipsi Berengariani: imo ultro fatebantur id esse verissimum ; nullius tum ecclesiae , nullius societatis Christianae , nullius scriptoris coaetanei auctoritatem appellabant: omnium gentium consensioni nihil aliud habebant quod opponerent, nisi Ioannem Scotum & quaedam S. Augustini loca in pravos sensus detorta. Cumque ea parte premerentur , respondebant more novatorum, universam Ecclesiam ab antiqua majorum fide destivisse i , Praedicatum est, inquiunt apud Lansrancum cap. 23. evangelium in is omnibus gentibus: credidit mundus: facta est Ecclesia, crevit, fructi-- ficavit; sed imperitia male intellisentium postea erravit & periit . si In nobis solis & in his qui nos sequuntur sancta in terris Ecclesiam remansit.
Atque illud etiam confitetur Albertinus de Christianis hujus aetatis tertiae se partis initio, Sic contigit, inquit, ut hac opinione de praesentia reali
is una eum lacte imbuti, illam tanquam veram confidenter obtrulerint. Illud autem non tantum generatim evinci potest, sed etiam speciatim ex innumeris illius aev; monumentis, quae praetermittimus.
Probatia minoris de eodem tempore.
PROBATuR minor, a Paschasio scilicet quem Calviniani volunt esse auctorem nostri tigmatis ad Berengarium nullam mutationem in- vehi Di siligod by Gorale
255쪽
r 4 DE VERITATE PRAESENTIAE REALII
vehi potuisse in Ecclesiarum de Eucharistia sententiam. Ea etenim mutatio concipi non potest contigisse nisi duplici ratione , nempe ita ut simul ac semel perad a fuerit , aut sensim ac labente tempore . Atqui neuter modus admitti potest. r. Enim dici nequit hanc generalem fidei conversionem simul ac semel factam este, ita ut omnis Ecclesia, cum certa quadam die Calvi nivna obdormisset, sequenti die subito catholica evigilaverit citra ullam
pristinae fidei memoriam. Nihil enim fingi potest absurdius .
a. Non minus absurdum est hanc mutationem dici sensim, temporis lapsu, ac progrediente, ut accidit , errore , caeterarum haereseon ritu , tandem invaluille , ita ut multiplex tempus' sit distinguendum : primum, quo Paschasius monachus sententiam suam novam, peregrinam ,& hactenus inauditam proponere ausus fuerit orbi univerib spectanti &obstupescenti: secundum , quo nonnulli in eam nihilominus concederecin perint : tertium , quo plures adhuc in idololatria sibi proposita acquieVerint: quartum, quo mediam orbis & Ecclesiae partem impietas occuparet: quintum, quo majorem hominum partem in familiis, monasteriis , regnis , pestis insecisset ; sextum denique , quo ita error apud universos obtinuerit , ut nullum superesset antiqui dogmatis vestigium: i .
ar quidem insulsitas per se jam aperta, ut liquidius adhuc pateat,
I. Paschasum Ratbertum ultra mediam seculi noni partem vixisse :quandiu autem vixit ,' nullas vidisse turbas ob librum suum excitari r Berengarium autem initio seculi undecimi doctrinae suae semina sparsisse,
ita ut haec mutatio intra centum circiter annos absoluta omnino fuerit, & tota sere in seculum decimum cadat. a. Decimum hoc seculum, etsi illud a nonnullis plumbeum , ferreum δέ obs mm appellatum fuerit ob majorem scriptorum inopiam, & horrendam, quae passim, & in Italia praesertim, grassabatur , morum depravationem e non defuisse tamen lumina litterarum , pietatis , &doctrinae. Floruerunt enim medio illo Paschasium inter Sc Berengarium tempore, qui postmodum a nobis laudabuntur, in theologicis rebus non parum Versati, Remigius Altissio lorensis, Ambrosius, Ansbertus, Atto Vercellen sis, Odilo & Odo Cluniacenses, Radulphus Flaviacentis. Insignes studio fidei dc doctrinae tum extiterunt pontifices, quorum etiam Vitas ac gesta habemus a coaetaneis 'Aut supparibus auctoribus conscripta ; Romae Stephanus VIII. Leo VII. Μarinus , Agapitus II. Pisis in Tuscia Theodoricus & Grimoaldus ; Bergomi Adelbertus; Fesulis Zenobilis; Caesenae Sergius ; Patavii Petrus & Gauetelinus ; Veronae Notherius; in Germania, Coloniae Bruno ; Μnuntiae Willelmus; Tre-Viris Henricus ; Hildeshemii Bernardus & Godartus; Augustae S. Udal-ricus dictus gemma sacerdoti ; Μagdeburgi Adalbertus ; Pragae Adat'
256쪽
hertus alter , nobilis martyr idi Halberstadii Sigismundus in Anglia S. Dustanus, Odo Cantuariensis i in Belgio Ratbodus Trajectensis; in Gabliis Fulco & alii. Ea aetate Dani, Stavi, Poloni, Bohemi, FIungari, Northmani a viris doctis & religionis propagandae amore flagrantibus, iugidio episcopo Tusculano, Voliango, Adalberto, aliisque ad fidem nostram conve
si sunt a Tunc vixere monasticae disciplinae reparatores celebratissimi Romualdus Camaldulensium pater, Μalolus, Odilo & Odo Cluniacensium primi abbates, Dominicus Fulginas, S. Stephanus, Poppo Stabulensis, &alii bene multi.
Nec desuere in Germania, Gallia, Anglia principes viri ac sceminae
pietate commendabiles, Henricus, Conradus, Otto magnus, Robertus ,
3. Prodigialem hane fidei in universo orbe conversionem fieri non potuisse nili his omnibus illustribus viris faventibus , allaborantibus erroremque studiose promoventibus. . Grande hoc opus intra illos centum annos ita absolvi opportui si se, ut seculo XI. etiam docti crederent eamdem semper fuisse Ecclesiae fidem . Notissimum enim est , inquit Guilmundus , hoc tempore , is priusquam Berengarius insanisset, hujusmodi vesanias nunquam titisse. s. Istius supra fidem omnem prodigii nullum extare vestigium, nubiam mentionem apud ullos abhinc scriptores : illud a nullo esse notatum d omnes contra istius temporis texere historiam , quasi in Ecclesiae fidem nulla novitas irrepsisset... 6. Fidem catholicam reipsa illibatam mansisse eo tempore quoad caetera dogmata, quae videantur levioris longe ponderis. . Dogma Eucharistiae certi cujusdam generis esse, quod non tantum doctis innotescat, sed etiam vulgo i nec in mente tantum residere, sed foras frequenter erumpere Variis modis, multis ritibus, innumeris actionibus, quae omnia in sensus incurrunt , & quae pro varia opnione di
8. Intra illud idem spatium orientis ecclesias Paschasiana hac lue imsici etiam debuisse r quandoquidem ineunte seculo XI. in eo dogmate
Τ' At quis ita coecus sit, ita rationis expers, ita in rebus humanis hos pes & peregrinus, ut non illico perspiciat his positis merum illud esse tomnium Calvinianorum , & hanc fidei conversionem nullatenus fieri potuisse, quin hominum natura simul mutata fuerit Quis enim credat r. Paschasum , cum junior adhuc esset monachus , id sibi sumpsisse ut orbem universum a sua & majorum fide avocaret ut autem id pedificeret , dom i nam istam novam obiter tantum proposuisse in nonnullis libri capitibus, & eam quidem proposuisse ut constantem omnium tunc xemporis fidelium mentemst quod esset insanum .
257쪽
DE VERITATE PRAESENTIAE REALII.
a. Cum id tentasset, neminem esse repertum per triginta annos, qui tantam temeritatem, coargueret , aut eum stultitiae saltem admoneret
quod est incredibile. ι3. Post ejus mortem innumerabiles statim episcopos, abbates, principes, viros doctos, eloquentes undequaque confluxisse, ut haec Palchasii deliria cum ratione , sensibus , fide , omnium gentium consensione pugnantia confirmarent λ . Eos in exequendo hoc proposto suo ac disseminanda haeresi, feliciores suisse, quam apostoli divinat virtute adjuti, suerint in suadenda vera religione, & intra centum annos. universum orbem pervertere potuisse ue. Ab iis Ecclesiam ita esse perversam, ut omnes nationes Hatim &sponte in execrabilem idololatriam, smul illa proposita est, omnes, inquam, prolapsae sint sine ulla contradictione & repugnantia nullos su- iste tum viros pios, qui obsisterent, & propinatam impietatem aVersarentur P nullos doctos, qui eam refellerent λ nullos praesules, qui gliscen- Iem coercerenti nullos pastores, qui lupos a caulis arcerent, invigilarentque gregi λ nullos homines, qui sitae ipsius salutis curam ha renti nullam esse coactam synodum, in qua error damnaretur ρ nullum denique suisse tribunal, ad quod saltem delatus ille fuerit; denique cum e roris veneno instillata esse tam plena rerum praeteritarum oblivia , nemmo ut alium fuisse unquam religionis statum meminisset 6. Si error contra non obtinuit sne pugnis & certaminibus, sine ubio contentionum; aestu & motu animorum, qui in similibus casibus semper occurrerunt, & pro humani ingenii conditione deesse non possunt. si divisae semiliae fuerunt , scissa monasteria , convulsa regna : nullos suis . auctores qui illud notassent , aut in historia imperiorum, aut invitis eorum praesulum , qui praeclaram in eo operam navarunt , ad eorum scilicet honorem & gloriam , aut in originibus ni onasteriorum e non in annalibus Metensibus , non in Aimonio , non in Flodoardo , Dythmaro, Reginone, non in Hermano Contracto, Luitprando, Ad ne Viennensi , non in chronico Hildeshemensi aut odorant , aut wit Ichindo , aut Rodulpho Glabro, aliisve publicis aut . privatis horum
7. Senes non erubuisse id dediscere , quod pueri didicerant. extinctos juvenum animos , fractam primo impetu mulierum pertinaciam uno m mento ex. omnibus pectoribus excessisse amorem veri di studium
. 8. Cunctas Orientales ecclesias, quantumvis Latinae inimicas, id accipere etiam sustinuisse sine ullo Gamine & dissicultate , imo & sine ulla praedicatione, quod paulo ante nescio quis obscurus in Gallia min
9. Tam admirabilem fuisse tunc in omnium. simul hominum. corde patientiam , ut sese invicem dissentientes toleraverint, donec in unam
tandem sententiam coalescerent ρ . Π : t
258쪽
CORPORIS ET SANGUINIS CHRISTI . et
o. Tandem omnes omnium gentium auctores ad unum in id conl spirasse, ut rei tam memorabilis, tam insolentis, tam mirae tempus ac rationem aeterno silentio obvolverent , nec quidquam de ea ad futura secula transmitterent tΗaec prosecto singula ineptissima sunt ; collecta autem tantae sunt 3ctam monstrosae insulsitatis, ut de eo desperandum esse videatur, qui eam.
Probatio maioris de postrema hac nostra aetare.
PROBATUR nempe quod Graeci etiamnum nobiscum in admittenda praesentia reali corporis Christi in Eucharistia consentiant. Id autem tanta ab aliquot annis ac nuper in luce positum est, conquisitis undequaque summo studio .& sinsulari Ecclesiae bono omnium Orientalium gentium ea de re testimoniis , ut nihil jam certius esse possit. Quae quidem, qui legere & expendere voluerit,. ea coacerUata omnia reperiet in iis, quae adversus Claudium elaborata sunt ,. Operibus, nem pe responsionis generalis lib. I. Τολ- I. perpet. lib. I a. & tomo 3. libro' 8. quorum etiam summam exhibet ' nobis apologia pro Catholios adversus Juriaeum . Ibit quaenam sit fides patriarchatus Constantinopolitani, Alexandrini , Antiocheni, Hierosolymitant, Μaronitarum, Armenorum , Syrorum , Cophtitarum , Iacobitarum & Nestorianorum , ex certis ac minime dubiis harum omnium ecclesiarum monumentis deprehendet .
Addat ad cumulum Renaudoti vindicias , opuscula , & quod sub praelo
nunc sudat opus ' ingens ejusdem argumenti.
NEQ E est quod: gicat Spanhemias in scriptis contra illuserisImum episcopum Meldensem, ista omnia , quae adducuntur testimonia esse Graeculorum, a quibus nihil non pretio extorqueas. ILLuD enim effugium seu potius mendacium omnino indignum est homine prudenti, liberali , & Christiano . Quid enim est indignius I.. quam tam insandum scelus uni integrae nationi, imo tot orientis nationum multitudini imponere, quod nempe fidem venalem habeant a. illud idem flagitium attribuere non quibuscunque, sed etiam episcopis, metropolitanis & patriarchis omnibus t 3. illud. idem crimen affingere legato regis Christianissimi, viro notae probitatis P Quid autem imprindentius Non enim istos solum pretio corrumpi oportuit, sed & unis versos qui in Oriente degunt,. etiam infimos e plebe , aut qui in iis regionibus peregrinantur, aut qui negotiorum publicorum aut privat
rum causa illic versantur, etiam Anglorum & Batavorum legatos,. consules ,, ne videlicet reclamarent . Si enim semel quispiam reclamasset actum esset de tot laboribus. &. tam ingenti pecuniae summa.. Quid de-
. nique Prodiit in Iueem Parisiis annis r II. & I I 6. duobus voluminibus in sub tarulo Peνξ ei uitari, fidei apud J. B. Coignard.
259쪽
248 DE VERITATE PRAESENTIAE REAIu
nique illiberalius Non potest Spanhemius ignorare a XII. secvIo multa
1 uppetere nobis testimonia Graecorum non minoris ponderis, imo nostradi patrum nostrorum aetate patriarchas Constantinopolitanos & alios a Lulneranis ipsoque adeo Claudio consultos super hoc capite, eadem omnino respondime, quae nostris testificati sunt. Erso. Quae cum ita sint nobis proferre sufficiat confessionem ecclesiae Orie talis orthodoxae, quae fidem omnium patriarcharum simul & subditarum iis gentium nobis luculenter repraesentat, & quae apud Batavos sumptibus rei publicae in gratiam Panalottae viri inter Graecos clarissimi, edita ante istas cum Claudio controversias, Calvinianis suspecta esse non potest. Sic autem habet quaes. Io6. Quodnam est tertium mysterium Estis Eucharistia, sive corpus & sanguis Christi Domini sub speciebus panisse & vini & realis nraesentia. Qiιaest. io . Animadvertendum est ut sa- is cerdos talem habeat intentionem, quod ipsa vera substantia panis &is substantia vini transsubstantientur in verum corpus & sanguinem Chri- si sti per operationem Spiritus sancti, cujus invocationem facit tum tem-M Poris, ut perficiat hoc mysterium orando & dicendo : Mitte Spiritum ,, lanctum in nos, & in haec proposita dona, & lac hunc panem preti se sum corpus Christi tui, quod autem est in calice pretiosum sanguinem es Christi tui, transmutans per Spiritum 1 anctum : statim enim ad haecis verba fit transsubstantiatio & transsubstantiatur panis in verum corpusis Christi, & vinum in verum sanguinem Christi, remanentibus solum se speciebus visibilibus, & hoc fit secundum divinam dispositionem pro- pter duo et I . ne videamus corpus Christi, sed credamus illud esse prinis pler verba prolata a Christo Domino, Hoc es corpus meum, & Hic es se sanguis meus, plusquam sensibus nostris . si quidem pro hoc promisit se nobis beatitudinem, dicens, Beati qui non vident oe credunt: a. quia se natura humana abhorret usum vivae carnis, & quoniam debet homo se uniri Christo Domino per communicationem carnis Christi Domini, vi & sanguinis Christi Domini. Ne igitur abhorreret, constituit Domi-- nus dare carnem suam & sanguinem suum in elum re potum sub speci
si bus panis & vini, de quo divi Damascerius & Gregorius Nystenus su
. Ea porro consessio , quae de clarissimis verbis concipitur , 'posita' est supra omnem exceptionem , & cavillationem haereticorum . Illa enim ante ullam de eo facto motam quaestionem , & sine ullo Latinorum respectu , a. Petro Rutarum patriarcha, Graecis ritibus addicto in gratiam duntaxat suorum postularium sub nomine confessionu Russorum pri mo cuia fuerat : sed cum patriarchae Hierosolumitano ac deinde caete ris oblata esset , iis omnibus adeo utilis visa est , ut mutato nomin & usu amplificato , confessio orthodoxa Ecclesiae catholicae , O apolosi vorientis eorum jussu dicia sit , & omnibus ecclesiis orientalibus destinata , quibuscum ut iacilius communicaretur , semel & iterum edi aest . Huic subscripserunt anno io a. omnes patriarchae et anno autem.
260쪽
CORPORIS ET SANGUINIS CHRISTI . 2
demum I 662. primum prodiit in lucem apud , Batavos cum Epistoli, patriarchae Hierosolyinitani , quae illius narrat historiam . Cum autem brevi tempore omnia exemplaria distributa essent , typistaecundo de mandata est cum litteris Dionysii Constantinopolitani patriarchae , qui illius fidem, auchoritatem & utilitatem maxime commendat, ita ut nihil
amplius desiderari possit. . . ' i t .
Certe hanc Graecorum cum Latinis consensionem Veritatis pondere victi consessi id ni inter Luthera nos & Calvinianos quicunque ante has controversias rem accuratius expenderunt , & mentem suam candidius aperuerunt , Crusius Tubingeniis post multas scripto & viva voce collationes cum Jeremia Constantinopolitano patriarcha habitas German Graeriae lib. 3. theologi wittemberges in responsis suis ad eumdem Jeremiam ; Sandius eques Anglus cap. 22. Grotius in disci6sione R etiani apologetici; Flavius Lutheranus in praefatione ad .Cbrisophorum Angliis ;Forbesius de Etwbarisia cap. 4o. Damaverus Argentinensis de ecclesiae Graeci hodiernae statu adversiιs Allatium . :Probatio minoris de tempore a Berengario ad nos usque lapso.
PROBATuR nempe quod eo temporis intervallo nulla fidei mutatio in iis , quae ad Eucharistiam pertinent apud Graecos fieri potuerit.
Cum enim evicerimus Graecos aetate Berengarii . in eo capite nobis
consensisse , & etiamnum consentire , non potest ulla mutatio medio inter utrumque extremum fingi, nisi 'a praesentia. reali agnoscenda transisse dicantur ad eam negandam , & ab ea neganda redierint ad eam admittendam , quod est ridiculum . Verum vi; nulla supersici difficultas , illud demonstrabimus argumentis . tum generalibus tum specia
Ac r. quidem generalibus . Ab undecimo enim seculo usque ad nos Graeci Latinis permixti manserunt in Italia r Latini autem Graecis in omni sere Oriente ex quo suscipi coeperunt celebratissimae illae expoditiones in terram sanctam , quae per plura secula frequentatae , magnam Occidentis partem saepius in Graeciam , Asiam , & AEgyptum transportarunt : in Judaea , Syria , Asia , ipsaque urbe Constantinopolitana diutius imperarunt Latini , ubique sere episcopos ae pre5byteros instituerunt sui ritus qui ecclesias: egerent; dum interim iisdem in i cis alii erant episcopi ac sacerdotes Graeci : connubia plerique jungere
secum invicem non dubitarunt r modo inter utramque riclesiam 'pax inita est , modo recruduerunt. odia .r Latini in Graecos immaniter albquando sievierunt, aliquando cum ipsis reconciliati sunt . Haec ex hudioria const/nt . Atque adeo non potueront Latini non explorata habere dogmata Graecorum circa Eucharistiam , ut . nec Graeci Latin rum : praesertim cum Latini , ex quo Berengarius Ecclesiam conturba
re coepit, in id praesertim caput intenti essent. Attamen per illa tem-