Tractatus theologici quos in scholis sorbonicis dictavit D. Carolus Witasse ... In septem tomos distribuiti. Tomus primus septimus De augustissimo Eucharistiæ sacramento

발행: 1738년

분량: 495페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

ryo DE VERITATE PRAESENTI E REAIu

lium omnium consensione ab his ac Patrum verbis efformata lucis aecipiunt a 3. Non tantum Irenaeus tradit Eucharistiam esse corpus &.sanguinem

Christi, sed etiam proprium esse corpus & proprium sanguinem Christit. Et ne quis rem tam altam non credat , bis notat Christum illud ipsum esse consessum & firmiter asseverasse, ita ut nullus jam superesse debeat dubitandi locus . Ex quo duo argumenta depromi polsunt.1. Enim si Eucharistia est proprium Christi corpus ac proprius ejus

sanguis , ergo non est corporis ejusdem figura duntaxat ac signum onon enim figura ac signum dicitur esse proprie id cujus signum est . Quis enim v. g. dicat manna fuisse propriam Christi carnem λ a. . Hujusmodi locutiones supponunt in re, quae proponebatur, esse summam dissicultatem . Sollicitus enim hic maxime videtur Irenaeus , ut eam

persuadeat : inde est quod non dicat tantum esse corpus , sed proprium corpus oe sangumem: inde est quod consessionem Christi ac firmam veritatis istius inquerationem in medium producat , ut his quasi per se incredibilibus fidem faciat. At quaenam dissicultas in re his verbis expressa, si Calvinianos consulas nulla sane . Est vero maxima, si sententiam catholieam amplectaris r ut enim supra notavimus , duplici capite dosma catholicum a Calviniano secernitum I. Est , quod Chrissti promutio juxta catholicos verbis aperta sit ac simplex ; juxta Cabvinianos autem verbis obscurior & intrieatior sit . a. Quod si rem ipsam attendas , juxta catholicos nihil sit altius , juxta Calvinianos contra nihil planius esse queat. Unde enim in eorum doctrina dissicultas oria- . t ρ an quod Eucnaristia pro signo corporis Christi ab ipso instituto habenda sit At nihil hoc captu facilius. An non 'enim penes Christum fuit panem & vinum & res alias, si libuisset, pro arbitrio insigna corporis sui constituere Si profecto, hoc sensu intelligatur Christi propositio, nullam in re ipsa dissieultatem habebit, quam non patiatur &ista , petra. ainenc eris Chri ins . Quis autem unquam Patres vidit in

eo laborantes, ut periuaderent petram posse significare Christum. Non ergo a Rurae ratione dissicultas ista profluit , quod & Albertinus ac Claudius ingenue constentur. Ex quoe igitur alio capite oriri potest

An quod Eucharistia his Christi vetbis non tantum figura sit, sed mgura plena inicax, ae singulari vixtute praedita At neque istud dici potest . . tum quia revera Christo facile suis, eui vellet rei gratiam suam

annectere ; tum quia verba Christi , , si Calviniano sensu . accipiantur , non continent istam effraciam: non enim magis verba illa, Hoc es eo pus meum, significant panem esse. figuram 'virtute Christi donatam, quam haec' verba , Petra erat Grisus , significant petram habuisse virtutem

vi Irenaeus eodem modo ait Christum consessiim esse quod Eucharistia sit corpus suum , quomodo juxta eum Christus eonfessus est se esse hominem . At cum Christus consessiis est se eta hominem , id

Vere

302쪽

coapoAIS ET SANGUINIS CHRISTI. . . sti

vere ae proprie accipi oportebat. Ergo pariter cum Eueharistia dixit esse carnem suam . Et vero si Irenaeus sensit in Eucharistia carnem Christi esse figurative tantum, ut loquuntur, imprudenter admodum &incaute prorsiis argumentum illud ac comparationem torsisset in Μariacionem, qui statuebat Christum non fuisse nisi figura ac specie tenus hominem: dedisset enim huic haeretico ansam illico respondendi ita Christum amemine se hominem, quomodo assirmavit Eucharistiam esse eo pus suum: juxta doctrinam autem Ecclesiarum omnium posterius hoc pro- nuneiatum de figura tantum esse intelligendum: ergo & prius. Imo non solum Irenaeus propositionem istam Euchariseus es corpusCbrisi, confert cum illa Cbridus es homo; sed etiam, si ejus verba attentius expendantur, ex eo colligit Christum vere esse hominem, quod Christus id consessus sit . At Christus consessiis quoque est Eucharistiam esse corpus suum. Ergo pari jure Eucharistia est verum Christi eorpus s. Secundum Irenariam Eucharistia duabus rebus constat, terrena nempe ae coelesti . At nomine illo generali rei Missis sine dubici intelligitur corpus CMisi Pulo ante speciatim memoratum. Scilicet vocabulo νei caelossis aut significatur corpus Christi absens, ut voluit Petrus Μartyr; vel virtus quaedam se rata i ac profluens a corpore Christi in eoelo existente, ut placuit Albertino; vel consecratio , ut mavult Claudius I vel corpus Christi praesens , ut nos d

cernimus.

Atqui non intelligitur corpus Christi absens. Insillam enim est alia quid dici eo constare, quod in ipso non sit. Nullum quippe totum est , leu physicum, seu coli vim, quod in se pyrtes ibas non complectatur. Ecquis enim dicat imaginem regis constare tela, coloribus, & re ge in Polonia v. g. versante Non potest etiam ea voce designari virtus quaedam separata ac profluens a corpore Christi, panique indita .' nam praeterquam quod ea virius purum commentum est , neque Scripturarum auctoritate , ne que Patrum traditione , neque ratione iundatum p I. non potuit se ea virtus exprimi. Verba enim illa generalia rei caelossis ac teremae manifeste reseruntur ad ea quae ante diuertius nominata fuerant . At viri tis istius nulla ante mentio iacta fiterat. Ei . 2. Etsi daremus virtutem

illam , quam fingunt Calviniani , sic exprimi potuisse , non potuit tamen Eucharistia diei constare pane Sc ista virtute. Res enim constitutat plene intelligitur, antequam concipiatur virtus ei superveniens , neque virtus hujusmodi ut Pra aliqua rei considerata fuit. Ergo. a Non potest denique ea voce notari consecratio λ tum propter rationes modo allatu , tum quia insolens plane est , quod aliquid 'dicatur componi ex re quadam creta & eonsecrationer neque enim consecratio instar partis unquam habita suit, multo minu, instar partis totum at quod constituentis, potest a Calvinianis haberi , qui eam non esse necessariam contendunt.

303쪽

ας 1 DE VERITO E PRAESENTIAE REALIS. Ergo nomine rei caelesiis superest, ut significetur corpus Christi praesens, ex quo ut ex speciebus Eucharistiae sacramentum coalescat. 6. Irenaeus inde probat resurrectionem futuram corporum nostrorum,

quod in recipienda Eucharistia sese nobis permisceat caro & sanguis Christi . Jam vero legitimum est id argumentum , si Eucharistia sit vere caro 3T. sanguis Christi . Par enim est ut Christus qui resurrexit& est caput nostrum , a corruptione vindicet eos, qui sunt membra illius, non mystico tantum modo, sed qua dantenus physico propter Eucharistiam, videlicet qua aluntur & quae est caro illius , membra ejus es secti, & de carne ejus & de ossibus ejus. Μirum quippe non est si a ctor vitae contactu suo vitam largiatur , & corpus omnis corruptionis expers sit veluti s emen immortalitatis iis corporibus quibuscum miscetur rcumque Eucharistia non nisi ob aliquem insignem eriectum instituta sit sub specie alimenti corporalis, nemo est qui corporibus nostris, quibuscum ea admirabili ratione communicatur corpus Christi gloriosum ,

aeternitatis quoque communionem merito non expectet. Est ergo in eo argumento vis non minima ad resurrectionem corporum ostendendam ,

si Eucharistia sit vere caro & sanguis Christi : nulla autem erit, si illast tantum signum corporis Christi. Quis enim ex eo quod figura carnis Christi contigit corpora nostra , inserat corpora nostra immortalia fore λ Quis unquam Patrum, ex eo quod Iudaei. manna manducaVerunt, eos resurrecturos olim esse demonstravit λ Nonne contra Christus ipse discrimen hoc statuit inter manna & corpus, suum, quod qui manna cO- mederunt, mortui sunt; qui autem manducabunt sub panis specie compus suum, vivent in aeternum. REPONIT Albertinus resurrectionem corporum e sacramento Eucharistiae repeti, quia est pignus immortalitatis. EQuIDEΜ. Sed primo quaerimus, cur sit pignus immortalitatis An quia Christi caro est, quae dum recipitur in corpora nostra, Vim quamdam ac jus iis inserit ad immortalitatem , an quia est duntaxat fi pura corporis Christi Deinde negabant sine dubio Valentiniani , quibuscum dimicabat Irenariis , Eucharistiam esse pignus resurrectionis , quandoquidem admittebant Eucharistiam & rejiciebant nihilominus resurr Aionem. An vero ex eo illos revincere se posse arbitratus est , quod non probasset ipse, & illi sane non concederent' Μera certe fuisset , - aiunt, petitio principii, tanto viro indigna. Tandem si ea ratio pi- noris in Eucharistia in fundamentum totius ratiocinationis , cur eam lic ne verbo quidem significavit, vim autem illam carnis Christi praesentiae & contac uti ascribit Quis tam insuliam tamque ineptam loquendi rationem ascribat non Irenaeo modo , sed pluribus. Patribus qui eum in hoc secuti sunt, Gregorio nimirum Nysseno,. Chrysostomci,i Cyrili,

. AT , inquit Claudius , comparat sanctus doctor panem euchari-sticum , dum percipit invocationem Dei , cum corporibus nostris νῆDiuitia 'ν O le

304쪽

. CORPORIS ET SANGUINIS CHRISTI.aliquando immortalitatem induent. Atqui corpora nostra, cum immortalia fient , non destruemur . Ergo neque panis invocatione Dei d stultur. RESPONDEO eomparationes non usquequaque esse urgendas, sed inera certos fines coercendas esse. In eo autem confertur panis eucharisticus cum corporibus nostris, quod sicut panis mutatur Vere, ita corpora nostra vere mutanda sint , licet non idem sit genus mutationis. Alia enim mutatio est substantiae ; alia certarum duntaxat qualitatum . Sed utraque tamen vera est & realis. Μutatio autem realis ac insignis test afferri in similitudinem & argumentum alterius mutationis rea- Iis item ac mirificae. At si Calvinianos sequeremur, nihil intolerabilius foret ista comparatione. Qiiod eniph non mutatur, non potest aflerri in exemplum ac probationem illius quod mutandum esse evincitur. At panis eucharisticus secundum Calvinianos vere non mutatur. Neque enim cra mutatione rei opus est, ut quod signum ante non erat, in signum deinceps pro arbitrio constituatur . Ergo panem eucharisticum inepte conserret Irenaeus cum corporibus nostris immortalitate aliquando m

tandis . t

7. Eadem erat Ecclesiae fides de Eucharistia, quae Valentinianorum Idem enim supponit evidenter Irenaeus, cum alibi, tum praesertim ιλ4, cap. 34. Et vero permeram alioqui Eucharistiam adhibuisset in argumentum iuturae resurreEtionis, quam probandam susceperat. Atqui Valentiniani credebant in Eucharistia vere esse corpus & sanguinem Christi. Inter eos enim Μarcus quidam magus, ut res t idem Irenaeus hors I. cap. st l. Pro calice vino mixto fingens in gratias agere , &m multum extendens sermonem invocationis, purpureum & rubicundum B apparere faciebat, ut putaretur ea gratia ab iis quae sunt super om- D mnia , sanguinem suum stillare in illius calicem per invocationem D ejus . Id Μarcus moliebatur , ut homines ad se alliceret, preceseque suas majoris virtutis quam reliquorum omnium ostenderet , cum sanguinem Christi , quem caeteri sub externa specie latentem sacerent, ipse sub propria specie apparentem exhiberet . At ne quidem id ei in mentem venisset, nisi communis ea fuisset omnium doctrina , quod in Eucharistia esset vere caro ac sanguis Christi. Irenaeus prosecto ejus d mentiam ut sacrilegium non arguit, quod populis persuadere vellet in Eucharistia esse sanguinem. OBIICIT r. Albertinus. Iuxta Irenaeum Eucharistia & corpore Chrse si nutriuntur & augentur corpora nostra. Atqui vero ChriHi corpore nec nutriuntur nec augentur corpora nostra , cum in ea caro Christi non convertatur. Ergo Eucharistia non est verum Christi corpus , sed

signo tenus duntaxat.

RESPONDEO I. quosdam etiam inter haereticos nomine nutrisi is &GNAmenti non intelligere ea quae jam fiunt , sed eam quae corporibus nostris olim adveniet immortalitatem. Et certe augmenti vocabulo im Hutasse de Eucharisia. Τ 3 . mor

305쪽

ερ. VERITATE PRAESEN E REMIs

mortalitate in illam exprimere consueVit Irenaeus , V. s. - . cap. 24. 0 7s. non secus ac Temillianus libro de resurrectione cornis. RESPONDEO 2. citia ullum praesentiae realis corporis Christi . in Eucharistia detrimentum . posse asseri juxta popularem loquendi usum ..quod Eucharistia nutriamur & augeamur, imo & corpore Christi; quia nutrimur, cum Eucharistiam accipimus & Euςharistia alimur, quae est corpus Christi. Neque vero reseri, quod caro ipsa Christi proprie nou

nutriat : sed anxe nutritionem abscedat. Nam n ς luet pania corpora n

arit, nisi cum papis estis desinit. Sussicit ergo qd hoς in Eucharistia n trire dicatur. quod instar alimenti in corpora nostra delabatur, & quod exinde corpora nostra alantur; svς id corpus Christi praestet per sese. seu per species superstites , se e per rem alienam in sui locum suste-

.ctam, perinde est. Potest enim ascinii corpori, quod ei convenit, quod .est corpus Christi; licet id ei non conveniat, quaaenus est corpus Chri- si . Inter loquendum eatim has scholae minutias nos consectamur ὁ &ad sensuum duntaxat testin tum voces exiguntur . Cum autem sensus in hoc negotio nihil distinguant. confusis quadam & communi notione haec omnia involvit animu & ea per consequens , quasi non essent

distincta , profert . Prosecto illi ipsi qui praesentiam rPlem quam qui

maxime crediderunt , simili proe lus ratione etiam loςuti Sic Hωnorius Augustodunensis in gemna animae . ubi conceptis verbis docςt transsubstantiationem . oon micus diserte ait de Eucharistia Sacramentum quod ore percipitur, in alimen m corporis redigitur : imo, Ioannes Rusbro Rius , recentissimus scriptor , in speculo Ialusis aetemnae. Apostoli , loquit , in coena cum Christo omnes venerabile hoc perceperunt sacramentaim tanquam escam corpus nutricantem , in ,, ipso sacramento singuli corpus dominicum, ut aeternum cibum suum , per sdem, amorem, & desiderium acceperunt. Ergo hujusmodi im , cutiones cum praesentia reali non pugnant. OBIICIEs a. locum Irenaei apud Oecumenium in I. Petri c. 3. in quo sanctus ille vir historiam martyrum Lugduneos um describens , sie habet . Cum gentiles Christianorum catechumenorum servos coinprehendissent, deinde vim inserrent, ut ab iis arc num quid de Christianis disceretit, cum hi servi non haberent, quomodo vim inseremtibus ad gratiam loquerentur , praeterquam quod a dominis acceperant, divinam communionem esse corpus & languinem Christi, existimantes ipsi quod vere sanguis & caro esset, hoc responderunt inquirentibus . Illi vero id accipientes , quas reipsa hoc perageretur a Christianis, id aliis quoque manifestabant sentilibus, di martyres,, Sanctum & Blandinam fateri cogebant . Quibus scite libereque res- ,, pondit Blandina dicens, Quomodo haec ferrent qui exercitationis cainis sa ne licitis quidem carnibu4 ves inmur λ Ex quo arguit Albertiquus colligitque Christi corpus juxta veteris Ecclesiν doctrinam, in Eu cho istia sanguinem carnem Christi vere nua existere. Id enim neq savit

306쪽

coAPORIS ET SANGUINIS CUTISTI

gavit Blandina, quod affirmaverant servi. Atqui servi illi asseverant vere sanguinem ac carnem Christi in Eucharistia rocip. ἐν quod 3e eorum

ignorantiae uribuit Irenaeus. Ergo. REsro MDEo x. hanc Blandinae responsionem dijudicandam esse en praeconcepta gentilium de Christianis opinione . Vulgo autem tunc nostris exprobranatur, quod carnes humanas in sacris suis vorarent. L

imbuti praejudiciis servi illi de quibus agitur , & in eo insuper errore confirmati , communi C, issimorum de Eucharistia dogmate , quod

nempe caro ac sanguis esset Christi ἡ rati reipsa carnem humanam more 1blito dilaniatam ab ipsis comedi ; id suppliciorum metu gentilibus declararunt. Cum ergo hi super ista re Blandi nam interrogarenu, quis ni illam eorum mentem eamque salsam perspiciens se rise responderit il uod putabam δέ objiciebans, minime verum esse : quandoquidem Chr, iani , nedun. carnem Christi Cyclopum more ut eredebatur, in frusta immaniter discerptam deglutirent, ab .licitis etiam carnibus pietatis causa abstinebant e negavit ergo Blandina carnem Christi ita manduca-xi in sacris, quo modo illi gentiles autumabant, hoe est cruento alium autem modum se ut pote non necessarium dictu, tacuit. Quod V ro eum siluerit,. nec ad abolendam suspicionem responderit ritu Calvinianorum panem tantum a se eomed , quem pro ligno corporis Christi haberent, quod per se planum ac facile erat; illud indicat martyr,bus istis hunc fisurae sensum penitus ignopum extitisse o Cur enim nomlavassent ii hac invidia christianam religionem , si uno verbo id potuissent' Expendamur verba Blandinae de aliorum Uud Eusebium ἡνο sobsoriae , & statim patebit eos in hoc unum defixos suisse ,. ut crimen Thyestearum epularum a Christianis depellerent. Nihil enim aliud clamabanv inter ipsas tortorum manus se quam se Christianos esse, & amo Christianos taec infanda scelera non admitti . At flagitium certe non iberit carnem Christi in sacramento comedera. RESPONDEO a. milii maxime suspectum hune locum videri. t. initis nemoe veterum tale quid de Irenaeo retulit. OEcumenius aurem recensior est , quam ut ndem certam sacere possit. Qita habemus apud Eusebium lib. historiam istam martyrum Lugdunensium , nomine ec-elesiarum Galliae scriptan, ad Asianas, & Εrte, iis nonnulli conjiciunt manu ipsa Irenaei : quae quidem historia, cum criminationes sentilium, tum responsiones Blandinae k Biblidis di aliorum luculenter' exhibet . Ire his autem de Eucharistia altum est silentium in de infantibus tantum krmo fit , quos Christiani in mensis saeris comedere serebantur. 33. Quia Christiani apud OEeumenium finguntur a licitis etiam, carnibus pietatis causa abstinuisse , quod non tantum de certis diebus, sed ita universum intelligi, argumenti ratio postulat . At ea consuetudo tunc

non vigebat apud Lugianenses. Imo eum Alcibiades quidam id iuris vibservaret, narrant ecclesiae Galliarum id offensioni suisse reliquis, quasi ad Adoniani disciplinam accederet, caelitu ue Attalo martyri suisse re T velo Digitigod by Coos e

307쪽

DE VERITAETE PRAESENTIAE REALII

velatum & imperatum , ut eum ab hujusmodi usu deinceps cohiberet . Et vero apud Eulebium non de licitis carnibus loquuntur niartyres ,

sed de sanguine tantum, a quo religiosissime primis nis seculis Christi

ni temperabant.

EX SECULO III.

Quatuor ex ea aetate nobis expendendi veniunt scriptores. Clemens Auxandrisins .

PRIMUs occurrit Clemens presbyter, vulgo dimis Alexandrinus quod Alexandrinis scholis summa ingenii, pietatis & eruditionis laude,

praesueritis

Ex ejus vero scriptis, quod stegoricas interpretationes amaret & kre semper persequeretur, vix iuppetit aliquid, unde liqueat quae iueriatum EccIesiae de Eucharistia fides. : Unum est fibra a. Pae Asti cap. 2. ubi praesentiam realem mnnat ais ibi enim de potu & Verbo ait: Amborum autem temperatura se se mixtio γ potus scilicet & Verbi dicitur Eucharistia. Ex eo enim sequitur Verbum ac Christum in calice eucharistico esse. OBIICIT autem I. Albertinus Clementem dem qui Christianos ad sobrietatem hortatus, post multa rationes undequaque petizas , ad 'hibet exemplum Cluisti qui sebrie vino usus sit. Cujus quidem disputationis occasione, arguit per transennam Eneralitas haereticos, qui nota modo aqua sola utebantur , sed etiam vinum impurum esse liquorem docebant: proinde Christum δc a vino per omnem vitam abstinuisse ,& abstinere porto debuisse . Sis autem loquitur .l Quomodo Domi is num bibule existimatis, quando propter nos homo factus est ρ Ade is ne impudenter ut nos λ - . . Certo enim stitote ipsum quoque Vinoem usum esse: nam ipse quoque homo erat: & vinum benedixit & di-- Nit: Accipies , bibite, hoc es sanguis, languis vitis r sanctum enim laeis titiae fluentum, verbum pro naiatis effusum in peccatorum remissionem sem allegorica significat e & quod brium oportet esse eum, qui bibit peπm ea quae in conviviis docebat ν aperte ostendit: neque enim ebrius d is Cebalia Quod autem vinum esset, id quod bened tum est , ostenditis rursum discipulis dicens : Nos amplius bibam ex fructa istis huius , δε- ω neo hibera inu- -bisci, is regno Patνis mei . Sedi & quod vinuimis foreti liu quod bibebatur a Domino, rursum, idem de seipso dieit Iu-

,, daeorum, cordis duritiem exprobrans: Venit enim filius hominis; ct diam cunt, ecco homo vorax o μι- vini, publicanorum amicus. Haec nobis fi-- sint adversus eos qui uocantur Enerative. Unde quadruplex argumentum sumit Albertinus. I. Est, quod juxta Clementem Christus in Eucharistia vinum biberi L. Ergo vinum etiam post consecrationc na

308쪽

CORPORII ET SANGUINIS CHRISTI . 2πealicis mansit. a. Est, quod juxta eumdem istorum Christi verborum , Hic es sanguis meus, is sensus sit , hic fructus vitis est 1 anguis meus o Proinde metaphorica sit propositio. 3. Queiod fructus ille vitis, laetitiae tons, non sit sanguis Christi, sed allegori e significet verbum promultis est usum in remissionem peccatorum. . Quod probetur Christus etiam post consecrationem verum vinum bibisse ex iis verbis , Non amplius bibam de fructu vitis huius. Atque adeo haec verba de vero Vino adhuc superstite sint intelligenda. ae certe non satis cohaerent cum

iis quae jam astruximus . . -

Verum ista merae technae sunt 3c emissationes. REsPONDEo itaque ad ri Clementem ibi non asserere, quod Christus in Eucharistia vinum biberit ; sed quod in ea vinum benedixerit aqua sola in loquendo cautione satis significat, quid de Eucharistia con secrata sentiret. Tria nempe hic probanda instituerat: I. est, quod Chri sus Vinum paree ac moderate sumeret; a. quod Vino uteretur vulgo: 3. quod a vino adeo non abhorreret ut iliud etiam benedixerit: F. ostendit ex' eo quod in conviviis doceret di nemo autem ebritas doceat ;duo autem reliqua, quorum primum facti, alterum juris quaestionem continet, sigillatim ac .seorsim exponit: nempe quod vulgo vinum in potum adhiberet, & quod illud, ut pote mundum ac purum , benedia erit o haec autem quae sic proposuerat, deinceps ordine praepostero astruit . Ac I. quidem ostendit Christus non aquam , sed Vinam , ut m pote purum ac mundum, benedixisse iis evangelii verbis: Non bibam, , amplius de fructu vitis hurus, a. autem , quod vinum vulgo usurpare

se soleret , id demonstrat, quia j incusabant eum Iudaei , quod potatoc vini esset Ad a. od Clemens censuerit, de fructu visis seu de vino dictum esse a Christo , Mo es sanguis meus, id nostrae fidei non officere ; imo

nec emcere ut propositio ista Hic es sangins meus , sit metaphorica ψnedum figurae sensu sit accipienda : quod evicimus ubi de pronomino hoc a nobis est disputatum. Ad 3. Inepte illud in argumentum afferri ab Albertino: quando ubdem conceptis verbis monec Clemens, se horum Christi verborum se tentiam in allegoricam interpretationem deflectere .: non enim ibi V lebat litteralem sensum verborum Christi proserre ; sed aperire tantum mysticas rationes, cur vinum, quod laetificat cor hominis prae reliquis, rebus, ad Eucharistiam assumpserit Christus, Ad 4. Clementem ea verba , Non amplius bibam δε μει visis ita ius , non adduxisse ut palam faceret Christum vino in Eucharistis esse usum; sed ut conficeret Christum in ea vinum benedixisse quod ex

sola temone patet. Potuit autem vinum benedicere; nec tamen vinum bibere: quod di reipsa, accidin ν, nam vinum erat in calice , cum eum

benedixit; sanguis autem suit ex vino factus quem bibit. AT , inquies, voces liae , genimen visis , si indicant vinum fuisse id Disitir oste

309쪽

quod benedi it Christus . tur junctae istis hion bibam, pariter aue Duo xi etiam jure non. indicabunt vinum fuisse id quod bibit 'REsPONDEO hujus discriminis rationem repetendam esse ex Christudi & facto. Nimirum hae voces, genimen viris, notionem vini inmen. sem per se ingerunt. Ea autem notio tandiu in animo manet.'quan in diu nihil intervenit quod eam muted & expellat Porro cum Christuc calicem benedixit, in que in genimen vivis fuerad immissum ,. nihil in- ercesserat, quod cogereu mentem . ut . acceptam vini notionem corrigoret & abjiceret: proinde voces hae genimen vitisse indicant vinum init --

se id quod benedixit Christus.. Ah statim a benedictione, i & antequam biberet,. Christus medio inter illa tempore dixit, Hic es sanguis meus sedi hoc dicendo, quod erat in calice vinum. ,. sanguinem suum fecit Quapropter cum calthem exinde delibavit , tunc non vinum ,. sed saninguis suiv. Eaedem voces utrobique sitnt ;i sed non eadem notio quia vocum nativam notionem vini in sanguinem conversio, mutavit , ita:

ut post consecrationem, id quod erat in calice, geniman mitio dicatur,. non quod vinum te ipsa esset, sed. quod viniim ante fuisset, di vini spe

elem semper prae se serret. . 'OBIICIEs a. quasi Clementis appendicem. ,. Theodotum quemdam e Valentinianorum grege, cujus epitome ad calcem operum Clementis ex inlusa est. Is autem vim ad quam consecratione evehuntur tria, sacramenta, Baptismus,. Confirmatio, & Eucharistia, G plicat hi hune mo-- dum di Panis & oleum sanctificantur virtute nominis Christi ) ,. negialia manent, . qualia sumpta sunt; sed virtute in vim spiritalem sunt

is transmutata . . Sic & aqua exorctgasa Baptisma facta non modo reis si tinet quod minus est hoc est vim suam. naturalem naturalesque esis sectus ); sed etiam sanetificationem assumit seu sanctificandi vim. eoncipit. Hoe autem, inquit Albertinus , est palmarium & invia

Qum argumentum Amman enim , Theodotus: panem per consecrati Rem transmuin i,. non quidem, in substantiam sed in virtutem corporis Christi. Neque enim virtustis nomine aliud intelligi potest , . quam mintatio qualitatis cum illam mutationem, auctor communem faciat aquae baptismi oleo unctionis,. perinde ac pani eucharisticoe. Certum est au-κm aquam & oleum d o consecrationem: non, mutar, substantialiter. .. Ergo pariteo nes panem .. - v - RE 2PONDEO -a umento ,. quo, triumphae Albertinus nihil 'es

infirmius. Componit quidem smI Theodorus tria illa sacramenta sedi in eo in quo conveniunt: inced autem ea in quibus illa diserepant An. em quia non recenset ea, quibus inter se diΠerunt, idcirco non disserte putabuntur : λ Quid vulgatius in .sermone quotidiano hominum , quam multa inter se conserte, quibus inest aliquid eommune, mentione non facta disserentiae, quae alias intercedit eum de ea, notanda non agitur An quia Albertino placet , non . poterunt deinceps aliqua certo quodam in genere comparari, quin omnes statim dissimilitudinis gradus ac modu

310쪽

siceurate observentur. Tria vero haT sgorassaWiua in eo paria sunt, quod onsecrati ne vim quamdam novam pC peculiarem cquirant ad sans m monim conserendam. hoc ait Theodotus : in eo autem distinguum aur. quod virtus ejusmodi Eucharistiae insit a Christo, qui in ea vere existit A son item in duobus aliis sacr/mentis : & hoc ille non explicat. Est nempe virtus duplicis generis , alia substantialis , alia accidentalis . Christus enim ipse a triau divina dicitur tum iri Scriptatris, tum a s astis Patribus.

CLEMENTO suppar fuit Tertullianus ,qui suam de Eucharistia sententiam longe altero clarius expressit. i Enim libro de Ded aeulis Christianos ab ii avocans , alludensque ad ritum in Ecclesia usitatum , in sacerdote Eucharistiam porrigente , α dicente . Corm Cbrisi , res Meretur ab ccipiente . A Μεη ἐ ale est , inquit , de Eccleua Dei, in di boli Ecelesi/m tender: B ex ore , quo a nen in sanctum protuleris , gladiatori te timo- ε, nium reddere a. In libro de Id latria, cap. 7. declamans adversus idolorum artifices , qui ad Eucharistiam impuris , di contaminatis eo icelere manibus accederent , - Tota die , inquit , ad hinc partem gelus fidei perorabiti ingemens Christianum ab idolis in Ecclesiam venire . adversarii incina in domum Dei attollere ad Deum Patrem

manus . matres idolorum ἡ his manibus adorare , quae fori. adversus Deum adorantur ἡ eas manus admovere corpori Domini , quae Daem moniis corpora conserunt Proh scelus i semei Iudaei Christo se manua intulerunt ; isti quotidie corpus ejus lacessunt o m aus prin , cidendaei fi . , 3. In libro do oratione cap. 6. exponens trifariam Me ning , Pinem mybum quotidiamum da nisis bodis , nempe det pane communi ac Vulgari ; E. de Christo qui credentium verus est panis . 3. de Eu- is ch ristia : Corpus ejus , inquit , in pant censetur ρ Hoc es corpusti meum . Itaque petendo panem quotidianum , perpetvitatem postula se mus in Christo εc individuitatem a corpore ejus . Ibidem , μμ 4 arguens quosdam , t qui putarent stationum diu et , sacrificiorum orationibus non interveniendum , quod statio solvenda essςt accepto C pore Domini. quasi nempe non posset componi j jMaii maeror cum laetitia ex participatione corporis Dominici: utriusque -- conciliandi Viam tacens, corpus acceptum videlicet reservando . Acςepto eo poreis Domini, , reirevato utrumque salvum est , di pasticitatis lacrificu 2.

is executio ossicii.

In libro de refuνrem earnis e. s. sic ait de tribus siue mentis , Fumo , Confirmatione de Eucharistia : μ Caro abluitur , ut Φnim

SEARCH

MENU NAVIGATION