Tractatus theologici quos in scholis sorbonicis dictavit D. Carolus Witasse ... In septem tomos distribuiti. Tomus primus septimus De augustissimo Eucharistiæ sacramento

발행: 1738년

분량: 495페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

361쪽

3so DE VERITAVE PRAESENTIAE RODI

ret, α in locum illius solam sussicere manducationem spiritualem , uepote quae sola isti apprime, responderet . Nam quod attinet ad manducationem sacrainentalem, ea commemoranda ibi non fuit, . quia nec flagitio implicatur , nec lacinorosa manducatione adumbratur . In lacramento . enim caro Christi toxa simul citra ullam sui laesionem sumitur : nec in se illa gii statur. Qιiamvis autem, illic eam . non m*moret Augustinus, non idcirco eam non admisit . Quid enim P ani ab hoc loco excludere voluit omnem' interprutationem praeier hanc de qua . disputamus. ian sal em innuere quamlibet aliqm non esse litteralem inequaquam .profecto o, ipse enim contra frequenter , imo & vulgo verba Ioannis explicat de manducatione sacramentali , V. g. qu. s. 37. in Leviticum s libro I. de peccatornm mer tis is ira I. . II. ρο 26. ιn Joann. sermone II. er 46. de merbis Domini ; in nata. 33. σ 98. de verbis evangelii , apud Bedam, in a. Corinth. cap. I . . contra adversarium legis σ prophetarum : hanc vero demanducatione sacramentali interpretationem ariri quasi genuinam ac germanam Christi verborum sententiam, eamque adverius .Pelmiano alle3F, & urget, ut ostendat eos non esse donandos Vita aet na . qui sine baptismo morientes, Eucharistram non perceperint

uapropter ob illud lib. 3. δε doctrιna cir mana dictum k non im gis censeri debet omnem manducationem carnis, Christi respuisse printer Capharnaiticam aut spiritualem , quam Bernardus k quem . sibi adversari non nNant Calviniani , Ipse enim exponens hunc eumdem locum Joannis sim. 3 o. in psalmi habita/ , nu.3. sic scribit inortans ad poenitentiam : μ Loquebatur de paenitentia ipsa Dominus , sed ii, is figura . cumque audirens eum dicentem , Vis manducaverisis . . o &c. . . . dixerunt, Durus ess his sem o ire ierunt retrorsum. id estis autem mandueare ejus carnem , & bibere sanguinem , nisi coinis municare passionibus ejus j & eam conversationem. imitari , quamis gesta in carne P Ata ideo Sacramentariis accensendus est Sanctus

Bernardus isINs TABI s. Ipsa etiam sacramentalis manducatio carnis Christi horrorem ciet . Ergo & illa juxta Sancti Augustini regulam explodenda est. DIs TINGUO antecedens et horrorem ciet imagInations F concedo rectae rationi nego . Id porro tantum vult Augustinus figurate aecisse , quod recta ratio demonstrat flagitium aut facinus jubere: non a tem id quod re minus expensa & prima fronte abhorrens quiddam habet& sonat. Nam ipse & ante eum Chrysbstomus , Ambroinis , & Hilarius monent contra in o mysterio animum fide adversus omnes infirmio.

ris imaginationis ictus esse obfirmandum, &ei horrori a Christo esse provisum, dum prior ipse bibit sanguinem suum, & carni sita speciem coin

362쪽

in gratiam praesentiae irealisl jamjami reserebamus', sane' luculenta , sic habet, e Dando hoc Dominus commendavit , de carne sua locutu&eis erat , & dixerat , Nise quis manducaverit &c. . . . scandalizati sunt: acceperunt illud stulte , carnaliter illud cogitaverunt , & pu taverunt , quod praecisurus esset Dominus particulas quasdam de cor . ,, pore suo &' daturus eis . Et dixerunt, Durus es hie sermo .... Ille o autem instruxit e- , & ait; illis , Spiritus es qui vis cat , &c. spi-es ritualiter intelligite quod locutus sum . Non hoc corpus , quod vi- ,,. detis , manducaturi estisi, nec bibituri ejus sanguinem quem susuri se sunt , qui me crucifigent ι . . . sacramentum aliquod vobis commenis davi t spiritualiter: intellectum vivificabit vos , - & si necesse est iu se lud visibiliter celebrari , oportet tamen invisibiliter intelligi. - Un- . de Albertinus arguit e carnem Christi spirituali tantum modo a nobis

manducari. .

Dissem; Uo spirituali modo , qui opponatur visibili , cruento ', 'carnali, Capharnaitarum ; concedo: qui opponatur verae & reali omni oris manducatibna nego. ' Namque in isto loco spiritualiter o in vi iliter promiscue usurpantur.

INsTAT . Sanctus Augustinus negat discipulos manducaturos fui me hoc corpus quod videbant bibituros eius sanguinem quem Iudaei fu

suri erant . . '

DISTINGuo antecedens a. modo visibili ; concedo : in xussibili; nego. Hoc Vero patet, T. quia quem imodum reliceret , ipse conceptis verbis docet ἐν Acceperunt , inquit , illud stulte , carnaliter illud cogitave-M runr , putaverunt quod praecisurus esset Dόminus particulas quasdam se de corpore suo. , &. daturus illis i. - Est quod ibi submovet-sanctus 'doctor. . 2. Quia paulo ante disertei tradiderat in Eucharistia I manducari rosam carnem Christi, in qua; ille ambulavit , Sc quam de matre

INSTABIS . Non loquitur i/tantum: 'S. Augustinus de modo , sed de 're ipsa. ' . RESPONDEO solemne esse 'omnibus . scriptoribus ι ut dum certum duntata at . modum aut statum , aut qualitatem rei negare volunt, 'ita orationem construant, quasi rem ipsam, negarent . - Sic apostolus de Y surrectione diiserens r. Corit cap. I P v. 33. QM--femmas ; inquit non 'cργμα quod Iuturum es , feminas e & versui3. Caere o sanguis regnum ΤDei posulere non possιnt. OBJICIT 8. ut ostendat impios revera non manducare eorpus Christi, ted signo tenus , sermonem 1. de verbis A soli, nunc quo 'ista habet: explanans ex professis caput sextum Joannis: I, Audivimus; 'is inquit , veracem magistrum, commendantem nobis. pretium no strum , sanguinem. suum. Loeutus est enim nobis de corpore & san o guine suo et corpus suum dixit escam, , sanguinem potum . Sacramen is tum fidelium agnoscunt fideles ; audientes autem quid aliud ,' quam

363쪽

33a DE VERIT'E PRAESENTIAE REALII

,, audiunt .... Cum . ergo eo .commendans talem escam & talem potum ,

se diceret , Nisi manducaseritis &c. scandalizati sunt discipuli . . . ,, Respondit . . . . Hoc. vos scandis putatis quod de hoc corpore meo se quod videtis , partes facturus tum , & membra mea concisurus , &,, vobis daturus t Quod s ergo videritis filium hominis ascendentem ubi se erat prius &c. certe, qui integer ascendere potuit consumi non po- ,, tuit. Ergo dc de corpore & de .sanguine tuo dedit nobis salubre in ,, resectionem . & tam imagnam breviter solvit de sua integritate quae- ,, stionem . Μanducent ergo qui manducant , & bibant qui bibunt .es Esuriant & sitiam e vitam manducent , vitam bibant o illud mand . se care , refici est . Tunc autem hoc erit id est vita unicuique is erit corpus & sanguis Christi, si quod in sacramento visibiliter sumiis tur, in ipsa veritate spiritualiter manducetur . . Audivimus enim ipsum ,, Dominum dicentem o Spiritus es qui υλ ων , caro non prodest quid- ,, quam . Sic. de civitate Dei lib. aa. cap. as Ostendit Christus ) , ,, inquit , quid sit non sacramento tenus sed revera corpus Christiis .manducare & sanguinem ejus bibere . Tractatu 26. in Ioannem, is ,, Hoc est , inquit , manducare illam escam , & illum bibere potum, , , in Christo manere , & illum manentem in te habere . Ac per hoc , , qui non manet in Christo, & in . quo non manet Christus , procul ,, dubio nec manducat spiritualiter, carnem ejus, nec bibit ejus sanis suinem c licet carnaliter & visibiliter premat dentibus sacramentum is corporis & sanguinis Christi . Sed .magis tantae rei sacramentum , ad judicium sibi manducat &- bibit. Voces ansulis inclusas habent editi libri o non habent manuscripti k reperiuntur Lamen apud

Bedam &' Alauinum. Tract. 27 se Carnem Christi ...... .non edamus

D tantum in sacra mento , quod . & multi mali , sed usque ad spiritus

participationem manducemus, ut in Domini corpore tanquam is membra maneamus . Ex quibus Albertinus sic arguit s Opponit Ausustinus , inquit , manducationem. in sacramenso manducationi in Veritate. Ergo manducare Christi carnem in sacramento, non est eam vere & realiter manducare, sed in signo tantum. 'DasTINGUO antecedens o & illa veritas non est ipsum Christi compus concedo. & illa. Veritas est ipsum Christi corpus ; nego. Tota quaestio in eo vertitur , an Domine veritatis intelligatur verum Christi

corpus, quod sumam soli boni, cum mali signum tantum sumant quae est opinio Calvinianorum P ; an intelligatur resectio spiriuialis , & salutatis quaedam incorporatio cum Christo, quae . fiat participatione issius Spiritus , justis propria ac peculiaria cum .ejus caro communis sit omni

bus: quod nos contendimuSc . . . l

a.. ia frequenter alibi, ut demonstravimus , confitetur. Augustinus impios ipsam Christi, carnemi manducare, & corpus Christi non minus esse . quod accipiunt mali , quam quod accipiunt probi; & utrosque non penes rem ipsam, .sed penes modum duntaxat secernit . . . a. Qtita

364쪽

CORPORIS ET 'SANGUINIS CHRISTI . . 3 3 32. Quia hic profitetur, in Eucharistia , quam mali perinde ac boni ius. eipiunt ', esse pretium' nostrum , hoc est ipsum sanguinem Christi , quo

redempti sumusi; corpus Christi esse nostram eseam & sanguinem e)us potum nostrum, Ch istum in ea manducari; sed non consumi : quae de.

signo accipi non possunt.': i ' . I .

3. Quia agnoscit in his etiam verbis, quae objiciuntur , quod impii. manducent corpus Christi, licet eo non reficiantur: Μanducent , in-- quit, qui manducant: illud manducare , refici est. Rem ergo iis tri

buit, licet fructum meget. - - . ' - i .

4. Quia clare exprimit quod improbi, negat, nempe vitam, . resectionem

spiritualem , , & incorporationem. J ...

. 3. Quia nedum carnem Christi iis subtrahat , in eo contra bonorum,& malorum discrimen constituit , quod mali ipsam Christi carnem si mant, quae sola nihil prodest, boni autem etiam spiritum accipiant qui vi- Uificat: utrisque enim frem. a. de verbis vinoli applicat illud j Piritus ess, qui vivificat , caro nois prodest quidquam . primum justis, secundum improe. his: ut & tract. a'. in Joannem: 'Caro, inquit , non prodest quidquam, - sed sola caro. accedat spiritus ad carnem . . . . & prodest pi se rimum . - In eo ibidem differre asserit bonos a malis, quod carnem, sanguinem Christi. sumant, non tantum in sacramento, sed etiam usque ad participationem spiritus : : quod argumento est , omnia utrisque eme communia , praeter illam spiritus Christi participatio nem: atque adeo carnem Christi revera sumi etiam ab impiis. Non potest itaque vocabulo veritatis , quam non percipiunt. mali, significari carnem Christi, quam ab iis accipi tot ac tam claris verbis docet Augustinus.... Quid igitur illa veritas est resectio spiritualis, 3c salutaris cum Christo incorporatio . In Eucharistia nempe multiplex est signum ac figura e species externa panis, signum est corporis Christi sub ea latentis e lacra--menti celebratio , imago est Christi passionis: Eucharistia autem integra , quia ex multis fit th unum quid redactis, & quia sub forma cibi datur, ibgura est tum refect ionis spiritualis tum fidelium secum invicem , & cum Christo conjunctionis, seu corporis Christi mystici . Unicuique porro fi- gurae sua veritas peculiaris respondet. Iam vero Augustinus praesertim cum de moribus disputat Eucharistiam totam spectare solet, ut signum istius refectionis & incorporationis: proinde illo sensu illa incorporatio & resectio

nouatne veritatis possunt insigniri: adeo ut ex illa parte recte dicantur ii tantum 1 acramentum sumere , non autem Veritatem , qui ex Eucharistia duplicem hunc fructum non capiunt : , veritas autem ista est extra sacramentum et & semper inquirendum restat, quid illud sacramentum in se contineat : eo vero corpus Christi naturale contineri ,' multis supra

. . OBIICIT 9. Petrus Alix, non isnobilis eartamdem partium scriptor', ,epidolam zo 3. - Consentium , qui Augustino proposuerat hanc quaesti Mem, Utrum nunc corpus Domini ossa&sanguinem habeat, aut reliqua VI trige de Eucharistia. Z is car

365쪽

as. VERITATE PRAESENTIAE REAIIS

,, carnis lineamenta . Istiusmodi autem quaestionem excutere 4e sat Gnctus doctor , & postquam reposuit. ex Scripturis intellipi Christum ossibus & carne post nerurrectionem fuisse praealtum; quia dixiti Viam mmias meas m pedes: palpate ενα sic pergit 2 Fides adsit , & nulla si quaestio remanebit, nisi sorte de sanguine requirendum est, quia cum dixit, Palpare videte, istas risus carnem o ossa non habet , sicut meis videris Misre, non addit sanguinem. Nos ergo non addamus inquirere, is quod ille non didit dicere & de compendio, si placet, finita est quae-- stio: fortassis enim arrepta occasione sanguinis , urgebit nos molinus,, perscrutator& dicet: Si languis, cur non de pituita cur non & ΩΙ fia-

,, vum vel nigrum, quibus quatuor humoribus naturam carnis temperari ,, etiam medicinae duciplina testatur ρ Sed quodlibet qui sinus addat, codiis ruptionem addere caveat , ne suae fidei sanitatem cinitatemque codiis rumpat . At , inquit Petrus Nix, quomodo in mentem venit episcopo Consentio , ut dubitaret de sanguine Christi , si credidit quotidie ite hune e sacro calice haurire sanguinem Cur istud excutere r fugit Sanctus Augininus , ex mo omne de Eucharistia dissima religatum est , si tunc omnium fides sitit Christi corpus , & sanguinem insa existere

REsPONDEO argumenti hujus momenta, di capita sere omnia adeo incerta esse, ut ex eo nihil solidi exprimi queat. r. Enim quis qualisque fuerit iste tansentius non liquet I episcopus sane, quantum quidem apparet , non suis , nec sacrarum rerum asmodum peritus , adeo ut tum dubitatio in ejus mentem venire po-

.luerit.

a. Potuit quaestionem Augustino proponere, non de qua ambigeret, sed, ut sere fit, quo novam ab eo lucem acciperet. s. Nihil obstat quominus sanguinem Christi in Eucharistia existere aensuerit, ex communi Lesesae dogmate, & tamen .dubitaverit an Christus sanguinem jam in coelii haberet: potuit enim ad horumce dogmatum

necessariam connexionem animum non ad riern , potuit di eam comnexionem non admittere . Et vero ex historia eccIesiastica compertum

est nonnullos sensisse olim, quod Christi sanguis talis jam in Eueharistia esset, qualis suit ante passionem, non qualis suisse creditur post resurrectionem. Quod pertinet ad Augustinum, is ab inquas ne abstinere voluit, metu tantum molastioris inquistionis , ut ejus verba indicant . Nam quod existimaret Christi corpus in caelo non esse exangue , constat ex ea dem hac epistola , in qua decernit sanguinis & carnis substantiam haehituros esse homines post res urrectionem sitam Quod autem dicitur ab apostolo , Caro ct sanguis regnum Dra non possidebunt , id accipiemdum esse, non de carnis dc sanguinis iubstamia ., sed de operibus carnis, &

366쪽

RPORII ET SANGUINIT CHRISTI . 3 s

sirmundus publici juris secit. At si nemo hominum est ι qui in vita immortali non eamdem semper habeat earnis 3c sanguinis substantiaua , quam habuio in terris, quis dubitet areaea Christo deneganda sit p

risius Alexandrinus . t

Μuiris iisque insignibus testimonii, dos inani nostram consirmae

Primum ducitur ex epistola tum Ipsius , tum, synodi Alexandrinae ad Nestorium , in qua: Ad mysticas inlogias , inquit, accedimus &is sanctificamur, participes effecti sanctae carnis , pretiosique sanguinis

,, omnium nostrum Misatoris Christi r neque enim illam- ut communemo carnem sumimus; .... sed ut vere vivificam ipsiusque Verbi pmpriamo Secundum ex defensane re expinsions anathemati I r. ubi sic loquin tur: se Incruentum in Ecclesia sacrificium per imus , corpus quod ,, Pr ponstur . credentes esse nora corpus cujuspiam hominis .... sansui-- nemque similiter 3 sed potius accipientes tanquam effectum proprium is corpus & sanguinem Verbi omnia vivificantis. Tertium ex Apologetico a Uus Orientales in quo cum attulissenNestorii argumentum ex eo inserentis duas in Chri uo personas ac naturas separatas , quod dixisset Christus , si manducar meam carnem re bibis meum sanguinem . . non autem ψ QN manducat meam divinitatem dic. sc respondet e se An vero qui visibilem illum , tanquam alium quem-- dam esse filium & Christum praster illud ex Deo Verbum ...... nota , is nostrum mysterium anthropophagiam efficit/ Neque enim quian minime editur divinitatis natura , propterea commune' dixerit quisnis piam sanctum Christi corpus. Scire autem operae pretium est , quod is proprium est corpus e m Verbi quod omnia vivificat ...., Propterea is namque mortalibus nastris corporibus largitur vitam.& mortas -- A perium evacuato Quartum ex libro 4. im Iominem cap. s. v. sa. ubi Iudae; alunt, Gomodo potes hic nobis carnem suam dare ad manducandumst, Iudaicum est, in-

, quis, illud vocabulum . . . Quod si perstas, Iudaee usurpare, illud, Quo si modo . ego vicissim .....tibi exponam: Quomodo egressus es ex aegypto t. quomodo in serpenteni versa est virga Mosaica Quomodo in far ini is naturam versa est aquast &c. Multis enim deprehenderis jam antea aγω tonitus esse miraculis, de quibus si tuum illua quomodo subinde inseras. omni sane Scripturae divinae derogabis. . ., Decebas itaque potius Chris

, sto credentes .... ad discendum potius Eulogiae modum enitri quam te ik, mere & inconsiderate. temulentorum more dicere , Quomodo dcc. ρTun, adducta Christi responsione. Amen amen Piso τοbu , nis manduca erisu &sc prosequitur: ,, Patiens certe & multum misericors Christus esto. . nihil, is enim curans, . . rursus iis vivificam mysterii cognitionem apponit in modum quidem, quo camem suam ad manducandum traditurus esset.

367쪽

336 DE VERITAT E PRAESENTIAE REAIIs

,, nondum explicat . . . credentibus enim , jam cum fregisset panem, ded eis dicens: Accipite comedite, hoc es corpus meum quo pacto in- is sipientibus .... mysterii modum mon explicet: sed jam credentibus claris. M sime illud expromere comperiatur ... & quia vivifica facta est caro Sal a-

toris, ut pote Vita secundum naturam Merbo nimirum unita, cum illam

degustabimus, tunc vitam habebimus in nobis, ei quoque simul uniti, quemadmodum ipsa Verbo inhabitanti . . . Cogita aquam natura sua frigiis dam esse; sed in lebetem insulam, cum igni admota liuerit . . tunc suae

se propemodum naturae immemorem in potioris virtutem migrarer eodem is quoque modo nos, licet per naturam carnis corruptibiles simus, tameno mixtione verae vitae infirmitatem nostram relinquentes, ad id quia illius is proprium est, ad vitam scilicet resormari. Oportebat quippe non solumis per Spiritum sanctum animam. in vitae novitatem rursus creari , sed &is crassum hoc &: terrenum corpus, per crassam & cognatam participatiori nem sanctificari , &ad incorruptionem vocari ... Idcirco ait : Ego res csis tabo eum in novissimo die: ... ego in eo existens, iper meam scilicet caris nem, manducantem suscitabo in extremo die. Fieri enim non potest, ut ,, qui secundum naturam vita est, corruptionem non superet . . . Proinde . . quia Christus in nobis est per suam carnem , omnino resurgemus ... Que

is madmodum enim si quis scintillam accipiens in multa .palea sepeliret, ut , semen. ignis servaretur et sic & Dominus noster Iesus Christus per carnemo suam; vitam in nobis abscondit, & velut quoddam semen immortalio talis influit. . . . Quocirca nos corpus & membra Christi appellamur, uris qui per eulogiam ipsum in nobis suscipiamus Filium . . . Quemadmodum

is u quis ceram . cerae conjunxerit, utique alteram in altera videbit: a is eumdem quoque modum, qui recipit carnem Salvatoris ...&bibit pre- ,, tiosum ejus sanguinem, sicut ipse ait, unum cum ipso reperietur, comi , mixtus quodam modo di immixtus ei per participationem ... Quom , do enim & Paulus ait, Modicum fermentum rotam massam fermentare , , sic minima eulosia totum corpus nostrum in se miscet, , atque ita.

, Christus in nobis existit, & nos vicissim iti. ipso ι- Quintum ex libro Io. in Joannem, Nos spiritualiter Deo conjungi nuIo lo modo inficiabitur dogmatum nostrorum ratio . Quod autem dicereis ausi sunt, nullam nobis esse cum eo rationem conjunmoms secundum, is carnem, a sacris litteris dissentire ostendemus .... Dicat enim nobis alim quis ... Vim eulogiae mysticae . . . Nonne & corporaliter Christum nobiς, inhabitare iacit. participatione & communione sanctae ejus carniS . . . .. ω Quam ob causam ... Servator ipse, cui manducat carnem meam

,, in me, manet, o ego in eo: Hic enim animadversione dignum est Chrbis stum dicere se in nobis fore, non per sblam quamdam relationem in apprehensione intellectam ; sed & per participationem naturalem ἔ . queis madmodum. c. si quis ceram cerae implicet, di igne simul liquefaciatis t Sextum ex libro I r. is Filius in nobis est corporaliter ut homo, n ἡ biscum commixtus & unitus per eulabam mysticam, spiritualiter autem

. . rursus

368쪽

CORPORIS ET SANGUINIS CHRISTI . 33

mitsus ut Deus, spiritus sui efficacia & gratia .... Consummati,, ergo sumus in, unitatem ad Deum , suscipiendes in nobis corporalbis ter & spiritualiter eum qui natura & vere filius est. Plura alia sunt quae ex Cyrillo in eam rem laudari possint loca, quae non minoris essent quam ista perspicuitatis , sed ea brevitatis causa

Oaiici T Albertinus to cum quemdam Cyrilli, qui in iis, quae jam

is persunt sillius , operibus Non comparet ; sed a multis inter Veteres , tacito vel appellato ejus nomine , varie laudatus est. Sic concipitur in

Catena Graecarum Patrum in Matibaeum, ad cap. 26. expressio ejus nomine ἐν se Demonstrative dixit, Christus-, Hoc es corpus oneum, & Hoc esse sanguis meus . Ne putes ,rypum esse quae Videntur , feci per quamdam se ineffabilem Dei omnia potentis virtutem oblata in corpus & san-ri guinem Christi vere mutari, quorumi participes ficti , vivificam Sc si sanct ificantem Cluisti virtutem suscipimus . Oportebat enim ipsum .ri ut Deo convenit .' per Spirituir, sanesum in nobis eme . tam misceries autem quodammodo nostris corporibus per sanct am carnem & preti, is sum sanguinem , quae habuimus, ut in pane & vino ne horis Ieremus, carnem & sanguinem proponi videntes in sacris ecclesiarum, is mensis . . Condescendens enim Deus fragilitatibus nostris, influit proh positis vim vitae . & convertit ipsa in emcaciam vitae suae . Et ne i dubitex hoc uexum esse, ipso dicente aperte , Hoc est corpus meum, - Hoc aes singuis meus : recipe potius fide Servatoris verbum a Veritas

is enim cum sit, non mentitur. ε, Posterioc pars hujus loci refertur a Victore Antiocheno ad cap. I Marci, eodem quo lisma modo: sed . Cyrilli nomen silet, & huic aliud Φmnino caput & initium praeponit et sic enim habet: - Alius alti Docet nos Dominus 3. non respicere ad naturam eorum quae propositam sunt , sed per gratiarum actionem super illis factam, ea ipsit eme cleis dere: vivificum enim Verbum carni suae se uniens , juxta quem no is vit modum, vivificam eam reddidit: ipse siquidem ait: Amen dicori vobis et Qui credis , fabet vitam Hernam . Ego sum panis vitae: s quisis manducaverit o Me pane vivet in aetemum : panis quem ego dabo, is caro mea es pro mund. vita. Ameu dico .vobis , niri manducaveritis

is carnem filii hominis re biberisis eius sanguinem , non habebitis vitiam .iis Hoc igitur saeientes , vitam in nobis ipsis habemus, tanquam unum is cum ipso effecti di in ipso manentes , . habentes quoque eum in no se bis : oportebat enim ipsum &c. ut supra , atque id ex regio com dice , quem laudat Albertinus ; nam totum illud abest a. duobus codbcibus aliis, quibus usi sunt Pelianus & Pomous, ambo e societate Iesu, quorum primus Victorem Antiochenum latine vertit , alter edidit

Est catena, alia Graecorum Patrum in Lucam , quae ad Q*vt 2 a.

369쪽

s 38 DE VERITATE PRAESEWIAE REMIS

praesentat , . quibus . catena m Mattharam I a 'iII1ira fineae nore habet Catena. contra aureae S. Thomae in Liιcam is idem a m , finem ib lius loci exhibet ut fur, , .initium lautem: aliter . omnino ad .caput

enim collocat, quod alii ad calcem ponunt ὁ & praeterea uno ductu&quasi continuata serie immiscet .& inserit quaedam ex epistola Cytilli ad Calosyrium .iomo 6. . leprompta, cum reliqua aliunde desumpta sint:

Cyrillum autem diserte allegat. ' . I ol et it Elias vero Cretensis ad. orat. I. Nargarit 'νό-2 D. pag. . a ori nulla

lacta mentione Cyrilli aut alterius cujuspiam , quasis ex se proferv ma --

ximam partem hujus loci. ' , i.

Ex his porro Albertinus sic pugnat . Virtus .corporis & ipsum corpus differunt . Atqui juxta Cyrillum panis convertitur in virtutem R. efficaciam .cornoris, Christi . Ergo non in corpus. . DISTINGUO Ininorem : convertitur in virtutem dc efficaciam eonjunctam corpori , quod sid praesens , vut potius in corpus. ipsuin divina

virtute abundans'; concedo : in virtutem di efficacita e corpore Chris sti profluentem &. ab eo separatam ἔ nego Calviniani .ad eviendas omnes Scripturae & Patrem , luculantissimas quasque sententias , duplixem interpretationem usurpant ; aliam figurae , aliam efficaciae quam volunt e corpore Christi in coelo posto derivari in eosti qui . digne ac Eucharistiam . accedunt. Hanc autem, clavem, ut Nocam, sumpsisse .se profitentur maxime . ex hoc Cyrillii loco . Quantae ig-r ille esse deberet perspicuitatis , quam certae' fidei p quam: firmi ro ris, ut non solum omnibus aliis etiam apertimimis opponi posset, . tanquam murus: aheneus , sed etiam in .omnibus Divendis cadhiberi At quam longe abest ab ea vi, luce dc auctoritate , t quas ei inesse ioporaeret I. Enim neque de auctore, neque dei lectione constac. Scilicet non . extat in Cyrilli .Operitas quae ad nos petvenerunt Cyrilli autem nomine profertur tantum in catenis quae omnes .levis fidei sunt , i& ab ipsis .Calvinianis a ejiciuntur se . tum obseain: causam , stum quia muli continent sibi haud commoda : deinde vero posito quod Cyrilli sit,. 'ais judicet an . omnia , quae supra adduximus e variis , sint reipsa h sus, sancti doctoris , ex cujus pluribus locis in. unum conflatis, centones quidam diversi contexti sint : an Partim iecipienda sint, partimque respuenda .. Si autem param probandae, partim reprobanda , quis decia dat, quaenam ut genuina admitti par i sit v quaenam abjici Quis statuat an Victor Antiochenus , quisquis ille ut ι. Catenis praeponderet,& e tot variantibus codicibus buter alteri sit praeserendus, cum ince ta sint omnia.. a. Nedum nobis. adversari certo & aperte videantur , fidem nostram contra fulciunt, & roborant mirum in modum. Nam juxta Catenas, r. Eucharistia . non est typus .& figura corporis

Christi , sed ipsum proprie ejus corpus: a. Panis 3c Vinum omnipoten .li Dei virtute vere in carnem & sanguinem Christi mutantur . 3. Fbde.

370쪽

RPORIS ET SANGUINIS CHRISTI que ς'

des Christo habenda est , ut pote qui sine ulla ambiguitate verborum mentem suam exposuerit de Euchaius iis .i cum dixit eam: esse corpus

suum .

Iuxta Victorem autem istum Antiochenum , etsi eo uno stare cogeremur , a. Panis & Vinum credenda sunt ea existere . quae facta esse dicuntur . At dicuntur facta corpus & sanguis Christi a. De ' Eucharistia intelligendum est sextum is caput . At si ita est ,, Eucharistia est ipsa vera' Christi caro se de , qua sine dubio ibi, loquitur Christus . 3. Christus nobis non tantum inhabitat ut Deus per Spiritum sanctum , sed etiam' ut homo per camem suam nobiscum commixtus vi Corpus Christi sanguis nobis non dantur in pane' de vino , sed sub specie nanis &, vini e se, Ut in pane ,, inquit , & vino . Dantur nobis sub tali si scie ne si in, propria specie proponerentur ., horrorem quemdam excitarent. 6ὰ Fides Christo hasenda est , ut pote qui in Eucharitis instituenda sine ulla verborum , ambisuitate metitem duam de' ea' plenissime exposuerit cum' dixit, eam esse eorpus filum . Haec autem singula & doa hians nostram' dilucide firmant , & landitus . over-

cunt errorem Calvinianorum. - . .

3. Ea ipsa verba qiue objecta sunt, multos achvarios sensus pati possunt . Nam vocabuIum virtutis e scaciae ambiguum est&4aepe pro re ipsa sumi- cur, ut e Calviniano grege' sauboniis ad Athenaeum ν & e nostris Perronius jam pridem demonstrarum. . 3.

Sic enim Gregorius Misenus oratione Catecbetica cap. 37. cum fgnificare vellet Christum pro humano more manducasse , & cibum in suum divinum corpiis .convertisse' ἡ Cibus ,. inquit ,, in divinam' transi-

sat virtutem.

Sic Theophylactus , - qui .ea aetate apud Graecos soruit , qua vix dubium est quin ejusdem fuerint nobiscum' sententiae , commentans c . Marci , postquam assim et .Eucharistiam' esse' verum' corpus Christi , non autem illius, figuram' quia, Christus' nempe dixit' Hoc es corpus meum non' autem Hoc est figura corporis mei ; & sub specie panis ac vini vulgaris positum esse' corpus & sanguinem Christi : quia norruissemus carnem humanam edere & haurire' luamanum' sahguinem' quae quidem sunt in causam nostram sole clariora postquam isthae singula pronunciavit,i inquam , ea in unam yeluti clausulam eiusdem omnino significationis concludens, statim addits Eam autem' in virtutem corporis di sanguinis sui trans elementat . r. . Neque vero' Cyrilli verba' tantum' patiuntur' nostram' illam' expositio- Mm; sed eam omnino' ac necessario' exigunt r nam istam, panis in vim cutem corporis Clirissi conversionem fundat in' his Citristi verbis : Hau est conpas meum . . Atqui' istae' voces duplici tantum: modo explicari, queunt .etiam ex Calvinianis , - nempe' vel de' figura' . vel de' realitate onullatenus autem de virtute separata' a corpore , quod i praedicatur .

SEARCH

MENU NAVIGATION