장음표시 사용
421쪽
Pathias. Eeclesiae seculis sine ullo discrimine usurpatus suisse videtur
in Eueharistia celebranda panis azymus aut fermentatus. PROBAzuR G multis antiquitatis monumentis, quae Proseri cardinalis Bonai in suo de Liturgiis opere : sie enim v. Iustinus martyr a finem apologiae 2: & Irenaeus lib. 4. cap. g panem offerri solitum panem vulga
rem ac communem V canto communis autem ac vulgaris dicitur, non solum
quatenus consecrato opponitur j sed quia reipsa talis erat, qualis in cibum vulgo adhibebatur . Usitata enim apud gentiles notione loquuntur. At uterque panis , azymus scilicet & sermentatus , in cibum adhibebatur e ut constat ex Cornelio Celso , & Plinio & Galeno . . Sic etiam Origenes ad Matib. cap. I 6. satis indicat aliquando panem fermentatum, alis quando azymum usurpatum fuisse .
GRAECI IV. 3c V. seculo sermentatum solum passim consecrabant. PROBATuR I. testimonio Epiphanii qui heres 3 o. in Ebionitis uepeculiare quoddam observat, quod azymis uterentur. PROBATuR a. austoritate Litursiarum Basilii , Chrysostomi & ali rum , quae panem fermentatum satis aperte describund.
SECULO VI. jam ubique apud Graecos mos invaluerat , ut non nisi sermentatus panis offerretur ad sacrum. PROBATu R I. ex Philopono , qui eo circiter tempore librum conscripsi de paschate , in quo statuit Christum ante legitimum paschatis tempus Eucharistiam instituisse , quia alias aχymum consecrasset . At si azymum consecrasset, hoc etiamnunc, inquit , fieret. PROBATUR a. ex eo quod Armeni azymum panem in locum sermentati tunc suflecisse narrentur, & Graeci de huiusmodi novitate con questi sint. Vide S. Niconem de pessima Armenreum religione 3cc.
ΜΑRONITIE azymis utuntur, quae ab Ecclesia Romana circa finem seculi XII. susceperunt. PROBATUR prima pars ex historia Maronitarum , de quibus vide Morinum in praefatione ad ordinationes Maronitarum , & cardinalem
PROBATUR secunda pars. Ut enim testatur Guillelmus Tyrius, & post
422쪽
aeum Iaeobus de Vitriaco, cum hac aetate Ecclesiae Romatur sese subJecerunt; ejus traditiones sequi coeperunt, & in signum obedientiae consuetudines, de
ASSERTIO VIII. Nihil est quod evineat in Ecclesia Latina solius azymi panis usum per
septem priora secula viguisse. PROBATUR , qiuae aut nulla sunt ac supposititia, quae vulgo adducuntur momenta, aut saltem admodum infirma.
ASSERTIO IX. PLURIMA sunt quae probant utriusque panis genus indiscriminatim fuisse
his seculis apud Latinos usurpacum. PROBATUR ex eo quod Eucharistia his temporibus confici soleret ex oblationibus fidelium , quarum etiam reliquiae cedebant in usus sacerdotum ac pauperum , ut constat ex Ambrosis lib. g. de sacramentis cap. 4. dc aliis. Talis ergo panis in altari consecrabatur , qualis ab uno-Quoque offerebatur & vulgo comedebatur. At talis offerebatur qualis paselim in domibus ciccurrebat, praesertim cum nullatex esset, quae rixisset γ' nis speciem peculiarem.
FERMENTAT us I is vulgo tune adhibebatur etIam a Latinis. PROBATuR decretis pontincum quarti ae quinti seculi qui Eucharbs iam per varias urbis Romae eccimas ad presbyteros ibi sacra facturos miui a pontifice consiletam , fermenti nomine exprimunt . De Μelahiade tae in ejus vita leguntur e Hic fecit ut oblationes CD is secratae per ecclesias ex consecratu episcopi dirigerentur , quod do is claratur sermentum . De Syricio autem , - Hic constituit , ut is nullus eresbyter missas celebraret per hebdomadam . nisi consecra- is tum episcopi loci susciperet declaratum , quod nominatur ferme tum . Innocemius vero ia Decentium cap. 3. De fermento, inquit , is quod die dominica per titulos mittimus , superflue nos consulereis Vesuisti . eum omnes ecclesiae nostrae intra civitatem sint constitutae,s, quMum presbyteri , quia die ipsa propter plebem sibi creditam n ,, bucum convenire non possunt , idcirco sermentum a nobis conse-Μ dium per acolythos accipiunt, . . . . quod per parochias fieri debereis nQn puto, quia non longe portanda sunt sacramenta. M in Eucharistia is enim illic agi ex argumento ipis ac verbis manifestum est. At nulla alia est probabiliorserinenti appellationis ratio, quam quod illa ex sermento vulgoninc conficeretur.
423쪽
DE VINO EUCHAIUSTIC . ASSERTIO M.
Ante Photii tempora, hoc est ante annum Christi 866. azymi panis usus invaluerat in Ecclesia latina. PROBATu R I. ex Alcvino , qui vita excessit anno 794. Is enim 69. scribens adversus quosdam in Hispania degentes , qui latem pani eucharistico admiscebant . Tria sunt , inquit , quae in sacrificio offerenda sunt , panis , aqua & vinum ..... Panis qui in ,, Christi corpus consecratur , absque sermento ullius alterius intecti nis , debet esse mundissimus : .... ex aqua & sarina panis fit, qui se consecratur in eorpus Christi. Nomine infectonis, sal non potest intelligi: ergo quodlibet sermentum ab Alcvino excluditur . Et vero An merans ea e quibus fiebat ille panisaeucharisticus recenset tantum aquam 4 &sarinam.
PROBATuR a. ex Rabano qui fato functus est anno 834. 'Is namque lib. I. institutione clericorum cap. s I. sic habet : M Panem infe , , mentatum Sc vinum aqua mixtum in sacramento corporis Christi, Ecis sanguinis sanctificari oportet. Capite porro 33. monet .se tradere ordinem missae, quem Romana Ecclesia tenebat & per totum fere. occidens Minmes servabant Ecclesiae.
De Vino.QUinque hic disputabimus. Primum , an vinum sit 'Eucharistiae materia: Secundum, an aqua ei admisceri debeat: Tertium , an illa Oxtio ad sacramentum necenaria sit: Quartum, an saltem sit a Christo praescripta: Quintum, an aqua vino commixta in sanguinem Christi per
Vi NuΜ est Eucharistiae materia non tantum. legitima , t sed & n cessaria. PROBATu R I. iisdem argumentis , quibus supra de pane disputavimus. Christus enim vinum adhibuit , nec nobis licet illud omittere aut aliud substituere. PROBATUR a. Eeclesiae judicio , quae, tanquam haereticos aut erran--tes semper habuit eos qui aliter sentirent aut agerent, scilicet Ebionitas , de quibus Epiphanius haeres 3 o. Tatianum , ide quo idem haeresi 46. alios de quibus Cypriarissaepis. 63. aia Caecilium, Encratitas, de quibus
424쪽
Qu ER Es quale debeat esse vinum offerendum. R Esros D Eo t. debere esse expressum juxta Synodum Bracarem
sem. a. Non lassicere illud quod ex uva adhuc acerba educeretur, cumno dum sit persectum. . l .
3. Nec susscere aquam ex uvis passis expressam, qualem adhibuisse serun
AssERTIO II. . . VINO aqua. admisceri debet. PROBATuR I. ex facto Christi , qui cum Eucharistiam institueret, calicem aqua miscuisse vulgo existimatur , nec immerito . I. Enim calicem paschalem. aqua temperari consuevisse discimus ex Nisnaioth de benedictione 7. ut dudum Grotius observavit ata Marab. 1. Is mos erat vulgaris Iudaeorum propter coeli ac vini ingenium t vide Pro M. q. IO. Apoc.. 18. v. 6. dc scriptorem de quaesiemibus inter opera Hi ronymi . 3. Ita Christum egisse diserte testaniux Irenaeus , vir Apost licorum temporum , libro A. cap. 37. Temperamentum calicis , i , quit , suum sanguinem confirmavit Sanctus Cyprianus epistolais 63. Facere oportet quod . Christus secit , &. quod faciendum esseis mandavit : . . . . mixtum calicem obtulit Dominus Auctor conse, tui. apost. PROBATUR a. ex perpetuo & constanti usu omnium ubique ecclesiarum , ut liquet ex omnibus liturgiis , & omnibus passim P
tribus. -- QUAERES quantum aquaest vino admiscendum. a - a
RESPONDEO I. prioribus Ecclesiae seculis id non fuisse definitum sed uniuscujusque prudentiae tunc relictum esse , ut sacrum calicem pro more ita temperaret , ut vinum semper posset dici quod cons
a. Ad finem noni sedula in concilio Triburiens praescriptum ess , .ut sautem duae sint partes vini, urtia aqua . . 3. Ab Honorio III. summo pontifice; eap. Permciosus, de celebrat. misse, imperatum esse XII. seculo, ita calicem temperari, ut secundum rationabis lem consuetudinem Ecclesie generalis plus in ipso sit de vino quam de aqua ponendum. - Ab Eugenio Papa IV. in infructione Arme rum praeeipi , ut Vino ante consecrationem aqua modicissima admisceatur. Est ea de re constitutio Pii V. quam refers Antonius Ausustinus ins Masibus consiturionibus Ecri
425쪽
ἰ , Α S S. E R T. I -O III Sine aquae admixtione potest emisistere Eucharistiae sacramentum . seu,
ut aiunt scholae, aqua non est de necessitate sacramenti. PROBATUR. Is enim semper fuit toti vulgo Ecclesiae sensus, quod ubdelicet ad Eucharistiam aqua non esset omnino necellaria Id autem multis indiciis manifestum est . . c: l . I. Enim Cyprianus epist. 63. ad Caecili , commeadans vini necessitatem, in ipse sere sermonis limine sic ait: M Nam cum dicat Christus, is Ego sum vitis vera , sanguis Christi non aqua est utique , s ed vi
a. Ecclesia quidem damnavit Armenos aqua non utentes , sed nunquam iis objecit, quod nullum conficerent sacramentum: de quo consule imprimis synodum Trullanam. - ΟBILC EL. Cyprianus episeola ad Caedium 43. sic habet de mixti nix necessitate . Sic autem in sanctificando .calice Domini offerri qua ista non potest , quomodo nec vinum solum potest : nam sin Vinum tantum quis offerat , sanauis Christi eme incipit sine nobis: is si vero aqua sit 1bla , plebs incipit esse sine Christo: quando autem is utrumque miscetur, tunc sacramentum spiritale ac coeleste perficitur: ,, sic vero calix Domini non est aqua sola' aut vinum solum , ni is si utrumque sibi misceatur ἰ quomodo nec corpus Domini potestri esse sarina sola aut aqua sola , nisi utrumque adunatum fuerit , &is copulatum & panis unius compage solidatum. Ergo illa commiκ-tio necessaria est ad perficiendum sacramentum , & aqua non minusquam Vinum requiritur. O . tamque illa necessaria est ad calicem quain ad panem DISTINGUO consequens aquae admixtis requiritur ad perficiem dum. sacramentum ς hoc; est ad perficiendam significationem mysticam Eucharistiae , concedo r. ad perficiendam consecratiqnem ς nego . In hac epistola Cyprianus non de aqua proprie agit , sed de vino quod demonstrat esse miscendum cum aqua e idque evincit quatuor momen Lis , quorum: tertium petitur ex mysticis Eucharistia lignificationibus. Ex illa vero tertia parte, in qua disputat de mystica Eucharistiae significa-
isne, des minur argumenta superioraia i .. ι ι
Ea iniciam aqua mixtio a Chrisso praecepta non suis. PROBATuα r. quia nullum est hujus Christi legis vestigium. PROBATuR a. quia concilia mentionem in eo faciunt tantum Ecclesiastici praecepti . Me Tridentinum monet praeceptum esse ab EeeIeclesia &c.
426쪽
PRORATUR 3. quia ut ex consuetudine Ecclesiae , & rubricis constat , si quando post consecrationem caliuis . aqua ei deesse animadvertatur, ea non infunditur. At istud arguit juxta Ecclesiae sensum illam necesse de necessitate sacramenti,i nee de praerepto Christi. Nec est quod opponas juxta B. Cyprianum, & synodum IV. Aurelianensem eommixtionem vini, & aquae fuisse a Christo praNeptam . Nam illud spectat duntaxat ad vinum , quod contendunt esse in Eucharistia ad
Aqua vino admixta trans stantiatur. ' i ἰPROBATUR I. ex historia . Cum enim anno II 88. gravis ea de re
exorta esset in Galliis controversia, aliis affirmantibus aliis . negantibus , de ea lite scripsit Gailredus monachus , S. Bernardi discipulus , grandem epistolam ad cardinalem Albanensem , Clementis papae vicarium generalem , ejus postulans sententiam ae judicium. Quid hic resiponderit non liquet: at Barcinius relata hae historia sic subjieii: Sed se nihil aliud rescribere potuisse eertum est , quam quod credidit semis per sancta Romana Ecclesia, nempe aquam & vinum transubstantiari in se sanguinem Christi . . . .: p t ri t. ' PROBATuR 2. ex verbis Christi, qui de calice sine ullo diseri mane di
PROBATuR 3. ex concilio Tridentino, quod declarat post eonsecrationem in calice remanere . tantum species vini proin is aquam non
Consequens est ut de Eueharistiae eonsecrandae surru disseramus: qu niam alutem Christus cogitari potest aliam corporis sui conficiendi rationem usurpasse, aliam tramdisse posteris, & controversia bisariam patet. I. Enim inquiri potest in modum quo Christus in prima Eucharistiae institutione eam consecraverit e a. in eum quem nobis ad id perficiendum
427쪽
De modo quo C- u Euctari tiam primum eonsecravit.
Ex historis supremae Christi ecenae compertum est eum, cum Eucharis stiam instituit, iaceepto pane & c lice gratias egisse , benedixissis ac
dixisse , me est eorpus meum: hic es sanguis meus. ista seeemenda sint a se invicem , & quo pacto , consule interpretes Scripturae a nos quidem statuimus gratiarum actionem ad Patrem pertinuisse , benedimonem autem ad panem ae vinum , ita ut ea sue rit Dei in panem consecrandum . ut ita dicam, invocatio . Praeterea credimus haec duo una eademque oratione a Christo esse praestita, adeo ut vox alterutra gratiarum, iactionis scilicet aut benedictionis omnia ista simul complectatur ac pro consueto more significet. Denique arbitramur hoc utrumque esse distinguendum ab iis verbis quibus se suum corpus ac
sanguinem dar testatus est. . . is
Iam quaeritur utrum iis corpus suum Christus consecerit, an alia ratione, se quo 'theologi in magna sunt varietate ac dissensione. Prima. sententia ait Christum alio quam nos modo consecrasse; eum enim sine ullis omnino verbis pro sua potestate corpus suum consecise se; tum de corpore suo sic consecto dixisse, Hoc O carpus meum. Ea olim fuit Innocentii III. lib. 4. do serio misso cap. 6. Durandi Mirmarensis lib. s. de ditanis ostiolis cap. 41. & aliorum quam plurimorum. Secunda docet Christum i benedictione consecrassa corpus tuum, ita ut etiam juxta illam consecratum vere illud esset, antequam proounpiaret Christus, me es tarpus meum. Istam tradidit olim Odo Cameracensis in canonem quem multi secuti sunt.
TER Tia haec sententia tenenda est. Ρκ03ATOR 'i. testim6niis Patrum . tullianus enim ilia. 4. contra Maesianem de Christo loquens. Acceptum panem I inquit, & distris butum discipulis' corpus suum illud feeit, Hos ess corpus inreum dice is do. Ambrosius de sacramentis lib. 4. cap. I. idem innuit,i ut & auctor ignotus homiliae cujus dam de corpore a ara sanguins. Damisi romo P. operum Hieron mi &e. zi :PROBATUR a. ex concilio Tridentino fess. I 3. cap. r. uotquotis in vera Christi Ecclesia suerunt, inquit, . . . apertissime professi sunt, hoc tam admirabile sacramentum in ultima cinna redemptorem n , strum instituisse, cum post panis vinique benedietionem se suum codipus illis praebere ac suum sanguinem duertis verbis Iestatus est. is Nam Diuiti red by COOsit
428쪽
VAHi sunt eadὸ re haereticorum errores .. I. Enim Bucerusi. O . sto: Mank .aitnecessarium non esse ut verba quaedetth ad E Rharistiam conficiendam adhibeanturii. . . . a. Luther Hy cupus it. --. de prima, assi at nihilinteresse quaenam verba in sacramentis administrandis usurpentur . . . t . ' f.' Calvinus rν. Nerba quidem institutionis requirit , sed quae in moram concionis recitentur ad excitandam
. Ualdenses seruntur olim omisisse voces Christi ad Eucharistiam eons erandam; ad id autem adhibuisse tantum dominicam 'orationem quam centies repetebant.. Apud catholicos autem extra Tomrbversiam est. consecrationem non tantum verbis peragi oportere, sed & certis Christi vectis utendum esse . Sed quaenam illa Chri sti verbasiniud id praecise necessaria Se in sola sussicunt, ideo demum variantiser eritia . .. C . ' sPrima ad com rationem conficiendam integrum missis canonem exigit rita sentiunt theologi lanienses m suo 'antia Hagmate in alii.
Seeundaόst Smti,n aia dc aliorum plurium, quieontendunt quidem umini Christi sola esse formam consecrationis , sed ea . tamen sola nis sumere , t uia plenum ac persectum sensum-noa faciunt, neque indicant ea nomine Christi proferri. Volunt itaque alia quae antecedunt adjici usquequo occurrat retrogrediendo nomen, Christi , ut ejusmodi sensus constet . Antecedentia-pocro verba requirunt , non quasi ipsa sint sermula consecrationis sed tantumn ut istius krmulae in verbis Christi positae sensum figant: aeidetermipem. adi Christum Si eoim ea tollas insulunt & dicat. tantum sacerdos.. Hoc es co rus m Mm, quis id in Chiisti:, non vero in ipsius sacerdotis persona diei intel
Tertia est eorum apii ista omnino Christi verba ex uni ad consecrationem, sed nulla omnino excludi cupiunt, i ne quidem ista, Accipite oe
Quarta est Arnineant Iib. I i' aessismim Arme-um Θ.3.3ajentis ad con secrationem calicis necessaria esse ista verba, II o. caltasanguinis meiis O aeterni tesamenti, caetera Vero non item . . M o. .
429쪽
storium fidei , non autem sequentia. . . ι it Sexta est quae ad consecrationem peragendam praeter ista adjungi imperat δc sequentia r ea .utem est R Thomae ara. 3. 3ce. Septima ad consecrationem tum panis tum calicis praeter solemnia Chriui verba aliquam precationem requirit; sive illa antecedat, ut apud Latinos; sive sequatur, ut apud Graecos Apud nos enim sacerdos, antequam sacra Cnristi verba pronunciet, fundit ad Deum orationem, ut nobis sat corpus ct sanguis Gos. bese a d Graecos autem post illa prinlata, nec paucis interjectis , rogat Deum ut mittat Spiritum sanmιm
suum super proposita dona , o panem faciat corpus Christi , vinum 'ero
sanguinem eius, immutans es, Spiritu fancto suo . . Atque haec illa famosa est Graecorum opinio de formula consecrationis , plerisque Latinis i a multis seculis iis odiosa, ut vix ac ne vix qui
Octava tandem sententia est , quidem ea omnium sere theologorum , quod his solum Christi verbis , Hoc es corptis meum , Hic es c ita sanguinis mei, Eucharistia conficiatur.
. Sotis his Christi verbis Eucharistia consecratur . , . . PROBATUR I. ex Liturgiis Ac r. quidem Graecorum. In iis enim sacerdotes submissa voce caetera pronunciant , ista autem Christi verba elatiori, quasi ea ab aliis separantes , proinde non in historiae morem . Deinde vero populus' tune' mpondet amen . . Porro amen indicium es Veritatis: atque admotune in altari eorpus, Christi esse existimatur :Adde quod ,1 ut ex Patribus ' liq-t, ab omnibus :olim peracta cons ratione amon dici solitum erat. Ergo tune consecratio peracta est. a. Latinorum o prolatis enim Christi vertas statim Eucharistia proponitur plebi adoranda
- Primus est Iustinus in apologia 2. 4bi enim ait. corpus Christi confi' is ci per precationem Verbi quod ab ipso est . . . i l . Secundus est Irenaeus, Sat iam. capise a.' 'Quando inquit pa-
se nis percipit verbum Dei , fit Eucharistia corpus & sangui Do i-- ni. At nullum aliud in consecratione Eucharistiae veriam Dei occurrit, quam istud , Isio es corpus meum. Tertius est Gregorius mTenus qui oratione catech. cap. 37. de modo transubstantiationis sic scribit ἰ A verbo , inquit, satim in corpusis transmutatur, sicut dictum est a Verbo, Hoc es corpus meum.
Quartus est Epiphanius, qui in Ancorato se habet o voiuit Christus per gratiam dicere , Hoc es corpus meum, & nemo non habetis dem sermoni. Qui
430쪽
α Quintus est. Ambrosius qui de miseriis cap. Quid dicemus, aio, de ipsa consecratione divina , ubi verba ipiis Domini Salvatoris
operamur λ Nam sacramentum istud quod accipis , Christi sermone contuitur . Idem .sere legas in uac 38. ' . Sextus est auctor operis de sacramentis, lib. Φ cap. Is enim sc ait, ,, Consecratio autem quibus verbis cujus . sermonibus P - Domini ,, Iesu; nam i reliqua omnia quae dicuntur, in superioribus , a sacerdote dicuntur ... Ubi venitur ut, conscia . Venerabile sacramentum , jam se non suis sermonibus utitur sacerdos, sed utitur sermonibus Christi. Septimus est Chrysostomus, qui homil. de proditione Iudae, Stat sa-ὲ, cerdos, inquir, typum adimplens, & illa verba fundens . - virtus amis tem 3c gratia. mi est:, dicit, Hoc est corpua meum. Hoc verbo pro- ,, posita consecras tur. Hamilia autem a. in a TMotb. Quemadmo- se cum verba, inquit quae Iocutus est Christus eadem sunt quae: saceris dotes nunc quoque pronuntiant, ita & oblatio eadem est. Octavus est Augustinias , seu quis alius, Iermone 28. de verbis Domini. Ibi enim M Ante verba Christi , inquit , quod offertur in altari , se panis dicitur, ubi Christi verba deprompta suerint, jam non paxisse dicitur, sed corre appellatur. Nonus est Eusebius Emisenus , seu quis alius, qui se . s. de Paschate, Invisibilis sacerdos, inqhit, visibiles creaturas in substantiam codi,, poris & sanguinis sui verbo suo, secreta potestate convertit, ita dis,, . cens, Accipite er edire , Hoc es cor Is meum &c. Deeimus est Paschasius, qui de corpore sanguine Domini cap. I 2. se In hoe mysterio, inquit, eredendum est, quod ... virtute Spiritus sanis Eli per verbum Christi caro ipsius & sanguis efficiatur invisibili opera-- tione. Capite autem I s. adductis ad consecrationem calicis his vocibus , His in calix sanguinis mei, novi er aeteret linamenti, In hoc verbo, inquit, sanguis effcitur, quod antea .vinum & aqua fuerat . .
Ac I. quidem ex Florentino. In eo. enim post praecipua dissidir capita id- maxime postularunt omnes Latini a Graecis , ut veterem suam de sorma consterationis deponerent opinionem , eamque solis Domini
verbis id fieri ipsi erederent. Hoc etiam ipse flagitavit summus pontifex. Sic enim Graecii ipsi reserunt 3. De divino autem sacrincio quae' is situm est a Latinis , quomodo prolatis . Christi : verbis., Accipite ose comedite. O sse enim corpus meum ., & sacris donis per haec, verba se sanctificatis, vos posthaec hane postea orationem additis , dicentes , ., Et fac panem quidem meriosum corpus . Chrisi tui. At Graeci ita reseis pondent: ' Fateri nos diximus per haec verba Christi transubstantiae
,, ri sacrum panem, & fieri j corpus Christi ; sed postea quemadmodum
se & ipsi dicitis μrferri &c. ita nos quoque oramus dicentesse ut Spirisus Sanctus descenda, super nos, o essetat in nobis panem hunc, pretiosum, corpus Cbrisi tui.