Tractatus theologici quos in scholis sorbonicis dictavit D. Carolus Witasse ... In septem tomos distribuiti. Tomus primus septimus De augustissimo Eucharistiæ sacramento

발행: 1738년

분량: 495페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

3o. DE EUCHARISTIAE

mentrem in omnibus .finibus ruis septem die urse in &iserineutritu. jam tum ex timi esse oportula, cum pascha tempore pomeristiam immolar cur. Vide' 34. 23. 3. dia Paraphrastem Chaldaeum Exodi a . quod hodieque omnes Judaei obien tutum olim esse iserariuat . Quaeramus. itaque jam ab inersariis an sememum : simia. acet res ali omnibus Hebraeis eadem , die abjigeretur ., hoc est priore-di cium 'uar in ian partimi hac , partim sequeneti λ Si respondeam ait priorem decimam quartam 'fermentum omne simul ab . omnibus uni iudaeis.ctum fuisse; ergo decem fuerint a morum dies ad vigesimam sprimam usque posteriorem. Duplex enim erit eodem stire vises a ' prima ad posterioris autem vigelimae primae spem, in nauHirpaverintli qui ad posterioris decimae quartae finem pascha macta erind. Si euolsestoriandpartim priori decima quarta , partim posteriori sermentum fuisse ab dAum ergo inmi pascha primo me at v sermisitum ad et laetan: Miastubus Iudaia,tumo 4mo & in eorum dem aedibus, i fi qui in rident habitabant domo, non eodem die pascha comedere voluissent, quia liberi interii fuis se ab adversariis supponitur Idem dic a de azymorum silemnitate , quae postridie paschatis celebrabatur ut Ab iis enim qui prius pasesine duissent perfuncti . ea esset relebi ita eadem die squa, ah aliisl pascha perage batur : sicque' una eademque dies aliis festa , 'aliis prinesta extitulis

in una eademque republica , imo 'in ιIsdem 'adibusto quod est ridicuatum . s. Iuxta legem decima sexta die mensis Nisan , quae . erat seeun da azymorum , manipulus spicarim osserta Deo debuit , Irint. 23. . 9. que ad I 6. ρο Deut. I6. 9. quod docent Philo is septenario ,- ω sephus M. 3. aliutiq. ea Io. Chalari γintemretes , &.ὶ miam. na operi: de hoc manipulo spicarum . Ab ea autem secunda a mo unx die inume rabantur septem. hebdomades plenae, septemque sabbata, quorim primum idcirco vocabatur secundinprimum .rsecvmdum Vero seminae feriandum de

ita deinceps, donec quinquagesimqt demum die Pentecoste celebraremtu Iam vero si duplex decima quarta fuit , duplex proinde erit decima sextaratque adeo bis offerendus fuit manipulus frugum e quod 'est inauditum is Deinde ponamus manipulum. frugum primo oblatum esse seria sexta, sab, batum, quod statim, consecutum est , ab iis , qui manipulum frugum hunc obtulerint appellatum fuit securi ' - ' iab aliis autem, qui nonnisi postea eum obtulerint *: sequens duntaxat sabbatum , nuneup tum est secundo-primum τ atque i ita incredibilis fuerit rerum confestis . Denique si duplex fuit decima sexta , duplex quoque fuerit oportet Pentecoster quod: nemo hactemta extis itavit. Sed demus tamen duplicem suisse Pentecostent ergo cum Pente ite accidit statim post sabbatum , tunc continenter tres dies festi continuo celebrati sunt. Atqui ex historia Nicolai Damastem ac Iosephi supra constat du's tunc dies fuisse feriatos .

. . . . .. ET

62쪽

-Ergo duplici die Pentecoste non celebrabatur, . . Ergo ruit haec cujuslibet

. mentium diei ac festoriam geminatio . . : ,

. Iudaei quidem hodie per duos continuos dies Neomeniam suam , Pascha, Pentecosten, ac festum Tabernaculorum agunt : sed iidem hoc nos monent, quod aliter in Iudaea ipsa olim usurpatum sit , & etiam num usurpetur. Tradunt etiam illi a primo lunae conspectu festa indi-- fuisse . per iupremos concilii. Hiermolymitani senatores atque is circo unica die eme iis in locis celebrata, quibus senatus-consultum per venire potuit e in locis autem longius dissitis biduo , propter . inuicti diei duintationem . Coniale inter alios Rabbi inimonidem stractatu KkGUM, & in libro um iobia

OBJICIT I .. Petronius . illiud I. Reg. m. ubi Scriptura loquens de su-sa Davidis a taras pectu. Saul '& miro Ionathanis in Davidem amore , Iac ait versu 27. Cumque illuxisset dies secunda pos Kalendas, rursus apparans vacuasi lacus Damia Surrexit ergo Ionathas amensa in ira furoris non comedit in die 'MIendarum secunda panem .

Ergo duo erant Kalendarum dies di proinde duplex Neomenia

REsPONDEO Iecundae Kalendarum diei nomine nihil aliud intellisi. quam secimdam mensis diem. Hebraice enim est,. Et non comedit in die menses sectanda e ut dc septuaginta interpretes hunc locum reddiderunt. Syrus sic vertit, Nec comedit die illa secundo ab initio mensis. Ergo nubrum hici duplicis' Neomeniae, vestigium deprehendi potest . . A . INsTAT Peratonius .i David ibidem sic Ionathanem alloquitur versu I. Dimitte rego me, in abscondar in agro usque edi vesperam Atei tertiae ia Iinaiathas auteri ei assentiens sic idem enunciat versu I9. Descendes ergo Iesimus, m venies in Iocrum, uri celandus es , in die qua operari licet. Erego , inquit , dies illa . tertia operaria dicitur contra quam duae 'priores . Ergo primae sestie erante: si festae erant min. Neomeniae nomine: nullum enim aliud fingi potest et ergo duplex erat tunc Neomenia. i. . : RESPONDEO Hebraice sic legi , Et tertiaris descendes valde , o v nies ata locum tibi asscandisus es c seu absconderis in die operis. Hujus autem loci obscuri multae sunt .expositiones . I. Enim septuaginta interpretes ac uulgata nostra illum de tertia die eaque profesta accererunt, satis aperte eo innuentes diem secundam mensis, perinde ac Pr,mam , eo in casa festam tacitisse . Qua autem de causa secunda allamensis dies festa. tune extiterit, siliat ; & cum plures causae esse sint, divinare non licet. F te momenta Sabbatum consequebatur et forte id . ex peculiari regis instituto oriebatur . . Certum est autems neminem hic e veteribus d. secunda Neomenia ferianda semniasse. .a. Pararphrastes Chaldaeus &. Arabs id intelligunt de die professa , quae Nein

meniam. anteVerteret,. abscondere se .ecepit David a quo. fixe &Syriis. recidit. Omnes enim illud ad tempus praeteritum reserunt Sie Chaldaeus , D. m renia dis quaereris nimis, ibis ad locum ubi abfax-ῶ- rus es in die profesti. Syrus, Et venies ad locum ubi te abdideras. Arabs,

63쪽

sa DE E CHARISTIAE

Veia erus ad locum tibi heri desilueras . Quo pacto omnis dissicultas toIlitur. 3. Alii contendunt opus , cujus. hic mentio fit , esse illud quod ex compacto David & Ionathas erant acturi tertia die , sagittas projiciendo , quibus animus Saulis in Davidem innotesceret quasi diceret Ionathas , Eι tertia die descendes , o venies ad Deum tibi absconderis e luentes, inquam , die qua peragemtis quod ex compacto facere in lituimus a quo modo hie locus ad sectincte diei celebritatem nihil omnino fac

ret. Quidquid sit, nihil inde elici merito potest quod duplici Neomeniae

oa IrCIT a. Poronius illud Iudith cap. 8. 6. juxta Graecos codices: Et reiunabat omnibus diebus viduitatis suae praeter ante-Mbbata, re Sabbata, ante eomenias, ct Neomenias, o fessi itates, o caeteras. solemnitates δε- mus Israel. Ergo, inquit,'' duplex erat Neomenia eadem celebritate agi

NEGo consequentiam : nam inde sequeretur etidem jure fuisse etiam qualibet hebdomada duplex sabbatum ejusdem ac paris celebritatis, quod nullus, opinor, admittet. ocirca nihil aliud ex eo loco collisi po- lxest, quam peculiaris posteriorum Judaeorum consuetudo. qui legis te minos in festis celebrandis, majoris cautionis gratia , extenderunt . Id vocant Rabbini spimentum legis a quod is longe absit a I viola da , qui plus praestet quam ea jlibeat a Ita sabbati celebritatem ab ho- ira diei nona, solemnitatem azymorum a meridie , sesti expiationis j junium pariter a meridie inchoant etiamnum, quamvis juxta legem ab casu solis duntaxat ducenda essent. Idem factum puta in eo quod pertinet ad Ietitiam festis diebus vulso adjunctam . Gi enim jejunia agebant caeteris vitae diebus, ea pridie festorum solvere consueverant , ne quid ex luctu in ipsum sellum diem derivari videretur. Atque is mos fuit sanctae sceminae Iudith . Ex eo vero quod dicatur jejunium solvisse non tantum Neomeniis , sed etiam proneomeniis , non magis inserri potest geminam fuisse Neomeniam, quam ex eo quod dicatur id factitata non tantum sabbatis , sed etiam pro-sabbatis comminisci licet qualibet hebdomada duplex sabbatum . Quasi vero pro-sabbatum Par sceve , & quod idem est, seria sexta , ejusdem suerit cum sabbato sequenti celebritatis. OBIICIAs 3. Cum Horatius Sat ra 9. de Iudaeo Aristio loquens, reicesima sabbata nominasset, sic Acron vetus Horatii interpres addit e MDicefima sabbata Iudaei momenias dicunt. μ Ergo Iudaei, inquit, tris gesima quaque mensis die , hoc est ultima, Neomeniam celedrabant. Atqui dubio procul aliam praeterea recolebant initio mensis sequentis . Ergo duplex omnino erat apud Iudaeos Neomenia. REsPONDEO hoc Aesonis dictum ad quinyionem nostram non per tinere. Non enim hie agitur de locis ab Hiemsolyma distantibus, qualis erat Roma, ubi scribebat Horatius ς sed de ipsis Judaeis in Palaestina Vitam degentibus. Iam porro supra monuimus Iudaeos . extra Palestis

64쪽

mam positos per biduum' sesta celebrare confiterisse , ut etiamnum in

more habent. . - l l .

RECiPI non Miat op nio Harduini idem , eum Bucherio de duplici Neomenia & duplici decima quarta mensis Nisan die sentientis, adde ais autem insuper sic geminam hanc decimam quartam fuisse distributas , ut alteram Iudaei vitteram Galilaei, modo priorem, modo .poste

PROBAT UR I. iis omnibus argun aentis, quibus aegidii Bucherii sem.

tentia confixa est . . u

a. Unanimi' consensu Hebraeorum qui non tantum tradunt univere

sam populi multitudinem simul congrelatam pascha eodem tempore immolare citibui me, secuti verba ipsa Mosis Hebraica modi ra. septuagin- ta interpretes, Paraphrastem CLaldaeum ibidem, Philonem de septenaria pag. II9o. sed & speciatim produnt Galilaeos una cum Jhidaeis pascha fecisse , ' eademque' die et hoc itamen uno discrimine quod dies peschalis in Galilaea ab ortu scilis , . in Iudaea autem a meridie tantum 'festa eL set : Lege Talmud Babit. tras . Pesaebim cap. 4. & Rabbinos ibidem. 3. Variis, quae ex Harduini placitis enascuntur , consectatiis. Inde enim consequitur Galilaeos , si priorem decimam quartam occupabant, aut postridie paschatis sui, hoc est decima quinta , solemnitatem .azymorum' non celebrasse isecundum logis uistitudionem , aut si celebraverint,' ea die festum egisse mediis in Hierosolymis, qua Hierosolymitae ipsi . sestum non' agebant 'la inde sequitur quod prius manipulum spicarum obtulerint ; inde quod Pentecosten ante. alios recoluerint et quod quam absurdum sit, & per se patet, ex Scripturis satis intelligitur . . q. Denique silentio non tantum Scripturae, sed omnium, ne uno quidem excepto, auctorum qui hane populi Iudaici distributionem ad pabcha sungendum nunquam ad 'nos usque admiserunt-- s E C T 1 O IV. Chrsus ridie mortis suae Pascha celebraveris

QUOD Christus tunc temporis agnum Paschalem comederit, res est Scripturarum auctoritate, Patrum testimoniis, omniumque hactenus Christianorum consensu ita firmata, ut id in dubium vocari potuisse 'a quoquam incredibile prorsus videatur. Fuerunt tamen a p i 1s seculis ad nos usque identidem nonnulli , qui id non tantum in dubium vocare , sed etiam negare ausi fuerint .

mitasse de Eucharisia. D 3 Haec

65쪽

H :ec sententia ab haereticis primo invecta .;deinde ab iis transmissa schismaticos ., demum a quibusdam catholicis excepta hac aetate ma--gno aestu, magnoque apparatu doctrinae defensa est. Atque illi quidem omnes in leo consentiunt, ut negent Christum ultimo vitae 1 uae anno Pascha celebrassἡ . Ut autem id negarent , non itidem ., sed diversis Ac.1ibi propriis fere singuli rationibos moti suntis . ι . De iis qui Harunt Pascia Iudaicumi-r Griso in

'PRIMus reliquis viam aperuia Marcion 1ψcundo seculo, cause suae necessitate eo adductus.. Cum enim ille doceret legem antiquam non fuissse . tiam, i& Christum ejus adversari hun, extitilli: , carnibus animalium vesci insuper nefas etle , consequens erat ut .traderet Christuiri agnum paschalem inori comαlitIe., quod di speciatim statuit. Atque hunc . eo nomine acriter coarguit Epiphanius hueres 42. Quanquam au- .rem Μarcton pro libito. evangelia truncaverat , & solum nomittebat

Lucam, Olfendit sanctus ille doctor, vel ex sblis Lucaei testimoniis ejus

Afleri ergo adverius eum, I. illud Christi 'cap. 22 7. Euntes. parate

nobis paschae atque inde conficit Christum ' legem observasse, & agni carnibus pastum esse, & pascha celebrasse. . id ad hunc locum reponeret Μarcion haud scitur e sed cum catholici eum meterea premerent verbis post coenam typicam & ante Eucha, ristiae institutionem a Christo prolatis, versu i . Desiderio desileravi hoe pascha mandueare vobiscum, iis cludendis respondebat Μarcion ,. hoc non de agno paschali, quem comedisset , sed de Eucharistia , quam in eo erat ut jamjam institueret, esse accipiendum. Hanc autem expositionem, ut contortam, putidam, & ab eVangelistarum mente prorsus alienam , sic Epiphanius pro merito excipit. Nec est quod dicas mysterium hoc se ab illo, quod erat peracturus, fuisse nominatum, cum ita diceret e lis Volo pascia manducare vobiscum. Nam ut pudorem omni ex parte tibi lis veritas faciat, non ei prius mysterio operari voluit, ne inficiandi o si casionem haberes : sed cum coenasset, inquit, accipiens haec & illa , lis dixit, hoc est .haec & illa o nullum ut cavillandi calumniandique I

se cum relinqueret. Eo maxime Μarcionis hanc interpretationem re

prehendit Epiphanius, quod verba Christi rem peractam lignificent , l

prolata sint autem. antequam Eucharistiam institueret, ita ut de ea non hisi absurde aecipi queant. , t

Vrgebant Μarcionem orthodoxi insuper illo evangelii loco verm is Et cum fas a/essee Eo , discubuis, duodecim Aposoli cum eo. Ad id vero reponebat ille Christum visum esse discium re, sed revera non discidi huisse. Nempe praeter supra dictos errores statustat Atiam Marcion Christum merum hominis simulacrum extitist e, Contra quem sic Epiphanius

. arguit r

66쪽

arguit . Recubuit Salvator, o inrcio, cum. eoque discipulit duodecim: D ii ram ille recubuit , , quam una, illi: recubuerunt,i non potest eidem VO' ei diversa notio ac proprietas amngi . . Aut initur' fatendum tibi: et b,, duodecim quoque 'dilcipulosi specie renus recubuisse, aut ipsum,. quit ,, Vere carnem induerat, vere id ipsum, egi se Denique post longissimam disputationem concludit Epiphanitis contra' Marcionem Christum Pascha fecisse, nec hine abalienstndum a. Christo pastha. - :Ex his pater Μarcionem. inficias illIe ,, quodi Christusi pridie mortis Pascha comederit. Ut autem Scripturae loca, , quae in ipsum. torquebantur', eluderet, duplici ratione usum esset r .. enim' ea: expoluiise de pa. schate mystico . hoc est Eucharistia : α de' specie sensibus, illudente . V ec nota fla operae pretium, fuit. His, confossa telis ista de Passe sate, Christi Μarcionis 'opiniot exinde ad seculum usque sextum, jacuit in tenebris , , e quibus eam tunc eruit Ioannes, Philoponus, haereticus, alter , multiplici, circa: fidem: errore infamis . . Fuit enim Eutychianorum, tinctus fuligine,,Μbnothelitatum assecla , & Tritheitarum; antesignatius . . Lihellum, ille: scripsit de Paschate , in quo id, ex professo, agit partim Dannis evangeli Le' testimoniis , , partim levibus, quibusdam ratiunculis ut. demonstret, Christum' pridie mortis suae pascha non ' celebrasse. Qui nono seculo floruit. Photius. eodice II 3 o II 6. commemorati duos, auctores anonymos quorumi alter est ille sorte iple Philoponus qui idemi senserint .. Postquams autem P tius' eorum' me-- minit, sic subjicit: Sed istat maturiori consideratione' digna sunt Chrylbstomus enim . A Ecclesia. aiunt Christum. tunc. temporis= pascha.

eomedisse.

Undecimo secul, cum Graecos inter & Latinos grave dissidium' exarsisset, atque de aZymo ac sermento ad Eucharistiam adhibendo acriter hinc&. inde disputaretur, 'hanc sententiam ,. quod Christus pridie' mortis suae paschate functus non fuerir, Graeculi: quidam ut Eaufe suae ac fermento ravorabiliorem ,. avide arripuere.. Horum mentionem: saciunt. Theophylactus & Euthymius in Ioa em .i In eam.certe abiit hoc. tempore Cedrenus 'in anis ibus suis p vir haud vulgaris. prosecto lectionis , . sed exigui. omnino judicii .. Caeterum etiam tunc universa. vulgo Ecclesia Graeca proruebatur Christum in ultimacteoena' agpum. paschalem sine ullo dubio' manducat- te, . ut constat ex colloqnio Humiarti: cardinalisi edito xl. annatam Baronii 3c si qui aliter censerent ii stoliditatis, & insaniae ea aetate, manifesti, habebatistir , ' ' Quis enim , , ait. Humbertus ,, sanum sapiens hoc negat '' At decursu temporis id placitum: sensim: apud' Graecom schismaticos,invaluit l: Qui 'enimi seculo deeimo quinto vixit Georgius Scholarius seu

67쪽

Nullus hactenus e Latinis ad illud impegerat. Verum seculo decim in sexto, ejus opinionis patrocinium iuscepic Nicolaus de Villa-Gagnonis . eques Rhodius : quem ob editum ea de re opusculum male statim excepere Sumeron Sanctesius, & VasqueZ. Suares,, & post eum Isam Grus, hanc sententiam haereseos, accusarunt. Postremm autem seculo ineunte cum in eamdem destendisset Antonius de Dominis, archiepiscopus Spalatensis, samosus Ecclesiae desertor, nova. ac majori eam invidia oneravit. Itaque Bartholoccius haec verba is indignationis plena expressit: H.ec sunt argumenta Graecorum, M. quorur,dam, qui. apostatantes a ficte catholica & in. haeresim prola-is psi,. in varios & enormes, errores inciderunt ,, intcr- quoS numeraturis Μarcus Antonius de Dominis, archiepiscopus Spalatensis , qui imis pudenter negat Christum agnum paschalem comedille. Eodem sere tempore Hie nymus Vecchietus Florentinus idem do cuit in libro anno, primitivo se qui Vin lucem aspexeraL cum raptuς ad rogum est,. jubente Romano pontifice. Hoc ejus placitum Petavius. PORTENTU Μ vocat. liti Iru de doctrina tem 'm. Illud autem miris, modis exagitat Antonius Capellus e Franciscanorum familia. in silo de.

suprema Christi mna opere .. . ,

Et tamen paulo post colorem quaesivit, Grotius , qui primus. intenrecentiores haereticos credidit Christum pridie mortis tuae verum palcha non celebrasse . Cum enim, distinxisset duplex paschatis senus , aliud. verum quod immolaretur , . aliud commemorativum , statuit a. Christo pascha commemorativum esse celebratum non verum,. quod prius im-molatum esseL. In. hanc Grotii distinctionem ac sententiam Armenia-ni perditi haeretici & omnis vulgo Socinianorum grex postmodum concessit

Atque haec suit istius de paschate opinionis tos mal ictis coopertam

origo D sors ae fortuna. . Hos nacta erat hactenus parentes ac patronos , donec hisce annis vir inter eruditos magor, jam nominis R. admodum pater Amicus Lami id sibi sumpsit , .ut illam non gravi modo, quo lam rabat ,. odio exoneraret, sed & doctis se qua valet ingenii vi , ac doctrinae copia approbared. Quo facto multorum. undequaque scripta, animn OS autem longe plurium in se concitavit se Quid autem de eo sentiendum esse arbitremur, jam aperiamus , si . prius monuerimu&- postrem hunc hujus sententiae desensbrem . cum. primo ejus auctore in duplici capite consentire se liceti in reliquis discrepet et r. in eor quod pariter de cernat. Christum, pridie. quam paveretur, pascha, non fecisse : Σ . in eo

quod cum alibi, tum praesertim in epistola ad R. P. M. Blauduit . P judicis haec Christi; verba, Desiderio. desidera vi hoc pascha manducare'. vobiscum, ad Eucharistiam referri omnino oportere. Quae quidem inter' pretatio ea ipsa est , quam in Marcione . adeo abominatus est Epiri

68쪽

comedisse . . 'PROBATUR. ri ex variis evangeliorum' locis , quar cum sinsula non

mediocris sint perspicuitatis &, roboris , collecta ac juxta si invicem

posita sese mutuo ita juvant & illustrant , ut nece ise. sit . iis. . persuado ri, quicunque ad hanc controversam. praejudicatam opitiinnem non- aD tulerit.

. Primo enim reserunt evangelistae primant dum azymorum jam a GVentile, cum seria quinta acce .serunt duci puli ad Iesum extra urbem Jerusalem; primam, inquam, diem azymorum, in qua. neεesse erat o eidi pascha , δι qua Iudaei revera illud immolabant ἔ Μatth. 26. II. Prima die a , morum accesssrunt discipuli ad Ieh-Μarci I Ia. Prin et dis oram una, quando pascha immolabant: Lucae 22. 8o Venit au=em uιesolymorum , in qua necesse erat oecidi pasta . Secundo addunt apostolos ocelisione hujus, paschatis irrimolandi ab eo sitis citatos eme ubinam vellet, sibi, parari pascha ut, illud manducaret rapud Μatthaeum ibid. Ubi vis paremus tibi comedere pascha: .apud Marcum , Quo vis eamus paremus tibi ut man ees pascha. . . t Tertio Christus non tantum eis tunc designavit aliquem im cujus aedibus pascha faceret, sed &, jussit ut ei nomine lito dicerent se apud eum palcha certo laeti um : Μatth. 26. I 8. Dicite ei visa ta fascio pascha eum, discipulis meis: Μarci I . r . Ubi es, refeetio mea: ,- ubi paseba cum discipulis meis manducem P Et ipse demonstrabit enua lumigrande βratum ,.σ iliis parate- nobis . Lucae a. a. 8. E sines mole nobis

Quarto Discipuli cum abiitIent in civitatem , paraverunt reipsa parscha, Marib. svra v. I9δ into id fecerunt ante vesperam. Postmodum enim, ad vesperam venit Christus in urbem l Μarci I I7. Vespero aupem- facto , venit cum

duodecim .

Sexto Christus postquam discubuisset ad comedendum pascha ,- quod

apostoli paraverant , inter coenandum iis aperuit quantopere cupiisses hoc pascha comedere unx cum eis, ut pota ultimum omnium quod celebraret: Lueae rue. Desiderio desideravi bos pascha rura τὸ πιόνσχα , pronomine rem praesentem demGnstrante γ' manducare vobiscum ;versu autem Ior Eae hos non mandis D illud , donec impleatur in re Dei.

Ista' porro historiae series aperte demonstrat Christum pascha tunc celebraste. Alias quorsim evadit, evangelistarum, narratio β quo apost lorum Di0jtigod by Corale

69쪽

q8 DE EUCHARISTIAE

k, ιι; in apparatus jubente mao istis λ An vero Christus praecepto: si is, d Lictere dileipulis suis voluit An promissione sua hos 1 ita imponere An suos denique inani, gratulatione de postremo pasthace una cum ei Scelibrato ludincari y Verum ut singula expenda mi , Primo, ipsum orationis filum ostendit evidenter in historia hac tota de palla ha te agi uno eodemque sensu, quod nec eue est ut occiditum quod a Iudaeis immolaretur,. quod apostoli parare voluerinc, quod reveria pa rarent se quod Chri flus lacturum 1 e pollicitus sit , quod postea si immo animi nflectu ultimum comederia. Atqui . pascha quod necesse erar OC-cidi i& quod immolabatur, verum. ac legitimum sinci dubio erat pascha, ipse que agnus paschalis .. Ergo, agnum paschalem comedit Christus: nisi forte saces scriptores iccioribus verborum ambigulaate sucum facere voluerint. Prcifccto si pascha, quod erat tunc immolandum , u-.postolos admonuit , uti de paschate parando is si suos ue cogitarent Mhaud dubie ejusdem generis pascha parare voluerunL. Id autem ipsum pascita quod pararet instituebant ,, Christus promisit se facturum & illi eAinde paraverun C in. coenaculo illo grandL & strato , ut constituerat illis Iesus. Atqui in i lcm coenaculum venit. Christus & comedie hoci dem pascha cum eis. Ista enim vis est pronominis hujus. demonstrantis. Ergo pascha comedit quale immolabatur. Id autem erit longe lu-

Lilentius , si tria observaverimus . . i: Apostolos, cum Jesum aurerunt occasione. paschatis immolandi , . elus mortis praescios non extitisse a proinde eos' tunc. consilium1 has uisse non anticipandit paschatis auxpaschatis neidio cujus celebrandi, sed iaciendi veri ac legitimi, palit ha-tis juxta consuetudinem, eui, nihil omnino: deese L. 2.. Neque em Viniuisi e tantum coenaculiam ab omni fermento expurgare, erasi enim jam stratum & ornatum , - neque de agno, duntaxad emendo in crastinam diem, . quod P. Amicus contendit x adi id enim: necesse non suillite ut tam sit mi in urbem venirent cum . agnum. qualitati hora, comparare Iubi potuissent: sequenti: Iuce, . s. ea. demum pauhatis dieς. suit:. sed . cogito si e do agnoi ac paschat: pleno parando; ad comedendum imo ,. hoc est in supradicto. coenaculo .. 3: Denique eos agnum. hunc ac pascha paralle ad proximam. cinnam sic enim. Christus ad discipulos, . Im p

tem domus,, quasi dei re praesenti, iaspud te facto. pascha . . Ei. roera di-

stipvlῖ statim profecti sunt; in. civitatem - & paravetuo pascha. . Tama. autem festinatione noni fuisset, opus ψ si sermo esset de convivio ad. soquentem diem agendo. . Ergo. nisi vim laciamus, evangeliis se praesto eraLmicha plenum ac legitimum im caenaculo , . cum. ad ea nandum in , ur hem venit vespere Christus ., Ergo, ad pascha. illud oculis subjectoni suis attendebati , cum . sic loqueretur,. Desiderio. desideravit hoc palcha.

manducare vobiscum. .

x Accesserunt apostoli Iesum prima die azymorum , idque ante vesperam: Venere enim i postea facta, venit Iesus ins Ireusalem cumi duindecim . .

70쪽

ImTITUTIONE. 1

decim. Asclue . adeo si ad eum accessieran* discipuli furipi RIid die anta egitimum tempus paschatis, ut idefinir P. sane . accelserunt diei iacima tertia; a . Vespera enim & bcta. scilip Iuntaxat os equenti inchoabatur dies decima quarta ijuxta ejus opinionem. Atque id

re ipsa taliquando statuerat ille in libello in quo idepraedicat se, obvium Scripturae te nitim sequi ι Atqui id delendi ac usust in istequit, quodium

adhuc decima tertia dies j eosceret: -nudqvain enim , ea in numerum Venit azymorum. Ergo decima quarta demum die ad Christum adierunt tempore i pomeridiano , paulo ante noctis. initium , qua comedi agnum paschaleni oportifici. Ergo emu Comedit. NE UE est quod dicat P. Amicus veDere momine provectam etiam

radmodum noctem poste significari et proinde nihil obst re quo minus post occallim solis adierint letum. Mucipuli, & dς inde cum nox alta esset ,

Christus in urbem Venerit.

NAM esto , vespera totum illud spatium icomplectatur, quod est ad mediam noctem , certe negari non potest quin includat etiam tempus illud, quod statim erat ab occasu solis, a quo illa inchoabatur . G propter si evangelia duntaxat dicerent vespere . Christum advenish, i nus sorte elset dissicultatis; sed cum notent pol quam apostoli .acculi ruiri ad Christana , de antequam Christum rure veniret , in civitatem Vespere lactum esse , necessiario indicare voluerunt vesperae inlotium ad- Venisse medio inter utrumque tempore Ea enim omnino vis ost illius locutionis : 3c. qui duas res a se l0nge .temporq distantes desse ibit frrdine , & animaduertit inter ambas vel periam advenisse , is apud omnes cordatos censebitur , priorem etiam :βnte vesperae initium posuisse . . Si enim :igraque post vesperae ini lumb accidit, non potest intςr ι utramque redis dici vesperam advenit se , ,κtqui duplex erat tantum . apud Indaeo, esperar, altera: lulia declinamis. statim a muridie. quae de sex horas fere. durat; alter solis occumbentis, Raae .inde e Xtendebarux , is vis, ad mediam usque noctem . De priori autem hic non agitur , sed de posteriori ., Ergo secunda nondum i ad nerat, hoc est, Mondum sol. Occubuerat , cum apostoli ilunixogatam Christum prima die azymorum 2 occubuerat autem, cum Jesus, io civit axem rediit. Ergo juxta Arnicum Mocessis est, ut ad Iesum illi .accesserint. decima tertia die adhuc lucen-x quod est absurdum Quanto tergo major aerit abiurditas, si dies intciperent non ab occasu, solis. ut ille . necessario constituit , .sed a media noctς, ut demonstravinius a Tunc enim non apostoli tantum Christum allocuti suerint ; sed Sc Christus, ipsa deo ma tertia idie adhuc durante, In civitatem venerit i atque ita neutrum contigerit erima die azymorum, die qua , pascha immolab/nt .. quod tamen disertis verbis aQ-

TRIA .dosephi 'loca affert in subsidium causae seat P. Anai s : R. eal λ antiq. cap. s. ubi ae, festum azymorum fuisse dictum octo . non tuisset autem, nisi iis . pnumeretur i& decima quarta r et, ex lib. 9. cap.

SEARCH

MENU NAVIGATION