Tractatus theologici quos in scholis sorbonicis dictavit D. Carolus Witasse ... In septem tomos distribuiti. Tomus primus septimus De augustissimo Eucharistiæ sacramento

발행: 1738년

분량: 495페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

Dς EUCHARISTIAE

i3. in quo Ezechia niactatum iesse in I stante amora rum AElf - εορωῆς , quod ita verti ille iubet , ineunte festo armorsi I: csem alii utrierpretes id intelligant de ii uinente aυ- momm feyto : ubi amrmat moris fuisse, ut a media nocte templi ibres aperirentur n festo a morum . Id autem vult intelligi de media nocte a qua inibati decima. quarta' dies . Unde con- eludit P. Amicus 4ntegram diem decimam quaream nomine

REsPONDEO I. generatim his nihil probari, idque duabus de ca a ' temporis quod ab occasu solis ad noctem intercederet initio diei decimae quartae, de quo tamen solo hic disputatur : a. quia ea loca plus probarent quam velit P. Amicus 1nde enim emceretur decimam quarsam diem ab sipso sui principio s

stam extitisse. T T TRES PONDU a. ad singula . Ad 3. a Josepho asseri festum aetym rum fuisse octo dierum , quia nempe pars decimae quartae diei festa

erat, a meridie Videlicet, vel sit item ab occasu selis. Ad h. sine ullo veritatis ac sententiae nostrae detrimento pol se dici mactatum agnumve imminente festo vel ineunte; quia juxta legem agnus immolabatur .cum immineret festum, ab occasu scilicet solis statim inchoandum : judita consuetussinem autem immolabatur die sesto ineunte , quia decu au temporis Iudaei voluerant ut ab ipsa meridie festum celebraretur. Utrum vis autem sonat vox ἐντάσης ambigua , .siuei diem imminentem , live daem praesentem . Certe sibi ipsi omeit P. Amicus sua ibi a Josephi interpretatione . Inde enim sequitur sestum aEymorum tunc tantum uniasse cum agnus immolaretur hoc est post meridiem : προ- 'noe ex eo infe non potest roram 'decimam quartam diem ', quanta erat , totam iuisse nominatam axνmorum diem . Ad 3. secum aut cum Olopho pugnare P. Amicum dum hic contendit portas templi ape Ita ene initio diei decimae quartae ad ' mediam noctem : alibi autem assarmat daem decimam quartam festam magna sui parie non extitisse .ia i h qu/dvm portas aperias essὸ ad mediam no dix festum jam iniisse cum a rirentur . Et vera

prodadHe eΗ torium praeter communem morem media nocte reserandarum duplicem tum meuliarem causam extitisse , quarum prima est festI omnium maximi celebritas; altera coenae paschads' finis , in eam circiter ners partem cadem, ut nempe omnes e convivio curgentes intemplum Deo gratias acturi convenireat. 'Iosepho P. Amicus quaedam Rabbinorum testimonia. Μaiei P diςm, qua amplius sermentum appareren 13. Volunt esse decimam quartam mensis diem.

a. Imi' ς ςQllig*s aliud quam quod decima quarta dies

nomine donata fuerit ab eo tempore , quo fermentum jam δpa re

72쪽

s mTTITUTIONE. 6tmon debuit Atqui hae ipsa die decima quarta apparere potuit ser-

mentum ad meridiem usque . Ergo haec Radbinorum dicta nedum P. Amici causam juvenci, eam potius elidunt . Verum ad ea redeamus. , quae ex Scripturis depromere instituimus nostrae ac communis sententiae

Hrgumenta

. 3. Venerunt discipuli ad Iesum die, qua necesse erat occidi Pascha, suando Pascha immolatant. Atqui pascha immolabant die decima quarta Eesinente post meridiem. Ergo tunc duntaxat ad eum accesserunt , non vero die praecedenti post solis occasum . An enim recte dici possit tunc fuisse diem, qua necesse erat occidi pascha, & tempus quando pascha immolabant , cum frequenti ac proxima demum luce, idque post meridiem, mactaretur ' Cum de illa apostoli cogitarunt , erant jam coenacula paschati faciendo parata sc strata . Atqui parata non erant coenacula tui rei ad illius noctis principium , a qua inibat dies decima quarta: totam enim Hebrati noctem illam & sequens ad meridiem tempus in perquirendo se

mento & 'cubiculis ornandis impendebant. Ergo non ad finem diei decimae tertiae, quod putat P. Amicus, sed decima quarta duntaxqt de coena illa instituenda cogitarunt. 3. Evangelistae ultimi illius convivii historiam contexentes Omnes uno ore tradunt ab apostolis paratum . suisse pascha. ut comederetur. οῦ non tradunt. quidquam aliud paratum esse . Si coenam paschalem honperegit Christus , cur ejus apparatum tanta cura describunt , aliam , quam peregisse putatur , vulgarem ne verbo quidem tangunt λ Curringamus cum P. Amico , quod Christus pascha paratum sibi non comederit , comederit autem id quod ei paratum non eme memori

6. Inter coenandum sic ait Christus apud Lucam , Desiderio desideravi hoc pascha manducare vobiscum , antequam patiar . Dico enim vobis,qusia ex 'hoc non manducabo illud, donec impleatur in regno Dei . Ex quibus verbis quadruplex momentum efflorescit in gratiam nostrae assertio

nis . I. Enim haec repetitio, Desiderio desiderata , ardens & absolutum desiderium sonat Hebraeorum more . An autem Pascha edere desideravit Christus Deus, nec tamen praestiterit λ a. Cum hoc pascha diceret, hoc idem pascha indicabat . de . quo hactenus toties mentio facta fuerat, & quia in coenaculo paratum coram cernebat . At mentio facta fuerat hactenus de paschate legitimo , quod reipsa , apostoli instruxerant. Ergo. 3. Hae voces, Ex hoc non manducabo illud, significabant, &pascha illud sore omnium postremum . 4. Denique ea propositio, Dico enim vobis , sua ex hoc non manducabo illuci , donec impleatur in regno Dei , causam continet cur Christus pascha parare., illudque comedere tanto studio cuperet, mortem scilicet imminentem , qua totum erat hunmanum genus a Daemonis juso liberaturus, statim atque illud comedisset, ut omnium ultimum ' Ergo illud reipsa comederat.

73쪽

DE EUCHARISTIAE

' TORsIT hunc locum prae caeteris perspicuum. & emcacem P. Amicus triplici expositione . a. Enim eum est interpretatus de Eucharistia , quod pascha mysticum est ἐν a. de coena vulgati tunc celabrata , quae piscis nominetur improprie , quia in dies paschales incidit o 3. tandem de paschate vero ac legitimo ab apostolisque parato , sed insequentem diem , quod comedere maxime peroptasset, moris autem Pra Ventus comedere non potuis ; ita ut horum. Christi verborum is sit sensust Desiario risi rassem boo paseba , quod i buxi iis , maviscare vobiscum r

AsT nulla harum expostionum potest conssere . Non prima , quae est de Eucharistia i ea enim verba rem peractam notant , & prolataiunt tamen antequam Eucharistia institueretur . Deinde ea est odiosa interpretatio Μarcionis , quam coarguit Epiphanius . Denique , mani- testum est ibi de eodem paschate agi, de quo hactenta sape . , At depaschate Iudaico semper hactenus locutus scierat evangelista. Ergo. Non secunda, merum enim figmentum est coena illa Vulgaris , quae pas a nuncupatur, ante ipsius paschatis immolationem. Non tertia, cui tamen potissimum jam adhaerescit: Nam t. ista locutio , Desiderao desideravi , desiderium non impersedium , non sub conditione ponendum arguit , sed plenum 3c emcax. a. Quid suit quare Christus tot istis desiderasset id pascha comedisse , quod non erat celebraturus λ 3. Iandem jam eVanestat necesse est notatae a nobis supra utriusque Christi propositionis connexio et hoc enim constituto posterior priori hoc connexa , s edadversa sutura est : aut potius ambae absonae evadent . Quid enim sibi hoc velit o Desiaeνio demerassem hoc pascha manducare vob cum et ex boc enim non manducabo illud λ An quod Christus pascha deinceps non esset manducaturus, id in causa Christo fuit, cur tantopere pascha manducare euperet

7. Non est certior ullius veri ac genuini Scripturarum sensus inter- pr , quam unanimis in eum omnium gentium conspiratio. Atqui prae- er paucos haereticos, schismaticos, & alios haud multo probatioris i rinae homines , universi hactenus, si Villa-gagnonium unum exceperis in eo consenserant, ut ex his Scripturae locis pascha a Christo c libratum esse colligerent. Ergo. 8. Quis credat Μatthaeum, Marcum & Lucam ita de coena illa scripossisse, ut in errorem omnes evangeliorum suorum lectores necessario inducerent ad Joannem usque , qui longe post alios evangelium postr mum omnium exaravit. At certe nemo est qui ex horum evangelistarum narratione statim non inserat Christum pridie mortis suae pascha celebrasse . Si quid autem est quod in re tam clara ac tot modis contestata difficultatem facessere queat , illud omne ex Joannis evangelio

depromitur. Ergo.

9. Ritus paschatis suit ad mensani accumbere , in cubiculo Iectis ara P, cinnae poculo vini praeludere, bis lavare, adhibere duplicem coe

nam A

74쪽

nam, post am cinnaetum erat propitiare callem benedictionis, epulas denique hymno concludere . De quo vide risputantes Scia meum lix . de emendarisae tempu-m s Baruiὼoeeium -- α bibist. Rasotaisae , di alios recentiores. Atqui ista omnia ad vesperam in coena ustirpavis rQus . prid e quam cruci assigeretur. Ergo tunc paschalain coenameeipsa celebravit. ΡRoaATu χ 2. Ecclesiae auctoritate, quae a Christo ad nos usque semia me ac conflanter id tensit. CMus seruentiae certissima mouimenta d, Prehendes,ri Primo in causa Ebionitarum primo seculo . Tuae enim exorti sunt Ebionitae Iudaicis ritibus addicti Cum autem Micha a Christianis decima quarta die celebrandum esse contenderent , & exemplum Christi adducerent, qui ita pridie mortis suae pascha Iudaeorum mare pereg eat; id quidem de Christo, quantunilibet Ebionitarum errori oppoetis. num, concedebant catholici, quasi certum ac constans iactum , de quo nemo dubitaret, ut patet ex origene bomis. in Maresamis, suleo secutionem inficiabantur. Ergo tam haeretici quam eatholici in ultimo Christi paschare consentiebant. Secundo in controversia Quartodecimanorum secundo seruis di se uentibus, qui eadem qua Ebionitae consuetudine implicati erant &eo. em Christi exemplo sese tuebantur juxta evangelium & acceptam ab apostolo Joanne traditionem, ut memorant antiqui Patres. Atqui id

temporis nemo negabat orthodoxorum.

Tertio in disputatione contra inrcionem quarto seculo , qui tam primus id ausus esset inficiari, propterea a Patribus acerrime reprehen- us est Quarto in censura quam nono seculo tulit Photius in Philoponum , qui eamdem opinionem instaurare aggressiis fuerat.

Quinto in flebili illa schismate quo Graeci a Latinis divulsi sint .

Vndeeimo ea a seculo non solum utraque Ecclesia in hoc rapite concordabat, sed & inter insanos & insipientes amandabantur , qui aliter statuerent, ut constat ex dialogo Humberii cardinalis. 'Sexto in . suscepcione celebris de venerabili Eucharistiae sacramento ossicii, quod a divo Thoma decimo tertio seculo compositum summo plausu excepit & exinde frequentavit Ecclesia e ibi enim etiamnum ca-- nit ubique Ecclesia quod Eucharistiam Christus instituerit , postis agnum typicum expletis epulis & observata lege plene cibis in I alibus. Septimo , in synodo Tridentina, quae ΡΤ aa. cap. I. de hoc capite quasi apud omnes constanti & indubitato, sic habet e Celebrato veteri pascha, quod in memoriam exitus de . yeto multitudo filiorumis Israel immolabat, novum instituit pascha, se ipsum ab Ecclesia peris sacerdotes sub signis visibilibus immolandum in memoriam transitus is sui ex hoci mundo ad patrem , quando per sui sanguinis emisionem

is nos redemit.

75쪽

64 DE EUCHARISTI His adde Graeam Ecclesiam orientalem in ossicio de sancto oleo

nobis omnino consentientem. i i iPROBATUR s. omnium Patrum, qui ea de re locuti sunt,'s fragiis. . a Primus est Polyerates Ephesius , vicinus apostolicorum temporum , id tradens evangelii ae B. Ioannis evangelistae auctoritate , apud Eus bium lib. 3. cap. Secundus Tertullianus tib. 4. contra Marcionem, ex eo probans Christum veteris legis adversarium non extitisse. . . Tertius origenes homil. 33. in Matth. id concedens sponte Ebionitis , qui eo tamen contra Ecclesiae consuetudinem abutebantur. Quartus est vetustus quidam auctor de Pasebare qui in eam dis. putationem dedita opera incubuit , apud Cyprianum edit. Ox

Quintus Anatolius , qui ex prosesso quoque multa de paschate disseruit o quem vide apud Eusebium & Eucherium de vrio , pas

chali. . ..

Sextus Eusebius , cujus ea de re excerptum exhibet Cangius ad ea cem Granici paschalis. Septimus auctor conseitutionum apostolicarum , ubi de ultima Christi

Octavus Theophilus Alexandrinus in m' ad Theodosum imper

Nonus Epiphanius bines 3o. adversus Ebionem & haeres a. contra Marcionem. Decimus S. Hieronymus in Matth. 26. v. 26. Undecimus Ambrosius in epi . ad episcopos AEmilia. ii Duodecimus S. Chrysostomus hom. 83. 84. in Maub. 'Decimus tertius Theodoretus quae λ. 24. 'in Exod. Decimus quartus Cyrillus Alexandrinus apud Μabillonium de Aomo . Decimus quintus Proterius Alexandrinus ibid. - , Decimus sextus S. Augustinus eis. 32. cap. 13. Decimus septimus Eligius Noviomensis in Homitiis, in Biblios. Pa

trum . - -

Decimus octavus Photius in Biblioth. eodice II 6. Decimus nonus Theophylactus in evangelia. . Vigesimus Euthymius ibid. t . Ni omnes uno ore docent Christum pascha pridie mortis suae celebrasse, neque ullus omnino est alius, certi saltem nominis, qui ateris A.Ientiat. PROBATUR omnium hactenus ad unum theologorum consensione, qui non tantum istud ut ex Scripturis ac traditione constans & apertum definiunt, sed ex eo majorem azymi prae sermento in Eucharistia conficienda convenientiam astruunt adversus Graecos : ita ut qui alie t

76쪽

INSTITUTIONE 2 6s

eer statuit, is Graecorum schisma adjuvet &' pessundet causam Ec

clesiae. ' . .

Quae cum ita sint , videamus jam quibus momentis nitantur adversarii nos a tam firma persuasione exturbare . Sole enim clariora sint oportet, quibus tantum opus moliuntur. Nobis enim in tam bene fumdata possessione sufflati, si vel probabilem argumentorum dissolutionem

afferamus. .

. . . ' ' , . . .

DAI1Civs r. illud Ioannis dictum de ultima Christi coena cap. I. Hem sesum paschae sciens Iesus &c. Ex quo illi arguunt hanc .

coenam non fuisse paschalem . Paschalis enim coena celebrabatur post solis occasum, initio fini azymorum . At ex his verbis nondum inierat dies festus paschae , cum hanc Menam celebravit Christus. Ergo ea coena paschalis non fuit. RESPONDEO r. juxta quosdam , interpretes sermonem hic non esse de postrema coena, sed de alia, quam biduo ante secerit. Christus. RESPONDEO E. epulas paschales potuisse dici celebratas, & die se-sto paschae seu azymorum, & ante eum diem festum o die quidem ipso festo juxta legem & accuratiorem loquendi modum ; ante diem a tem sestum juxta popularem ac minus exactam loquendi rationem. Etsi enim revera convivium paschale in lipsum sesti initium caderet , ' obser- Vanda sunt tamen quatuor. r. Est, dies civiles, ut ostendimus, non nisi a media nocte esse inchoatos, atque adeo caenam paschalem , quae

fiebat post solis occasum, factam esse ante diem decimum quintum. 2. Est, quod etsi festum azymorum seu paschae decima quarta die jam ab occasu solis inciperet , vulgo tamen obtinuisse , ut tota decima quarta dies haberetur tanquam hujus sesti pervigilium , festumque assigeretur diei deeimae quintae , seu paucarum norarum ac noctis ad celebritatem ratio non ita haberetur , seu potius pro more serretur animus plebis in soquentem diem , qua solemnitas erat maxime conspicua . Quidquid sic, consuetudinis, inquam, erat ut decima quarta dies spectaretur quasi pervigilium festi azymorum, & dies decima quinta tanquam propria hujus sesti sedes haberetur i Levit. 23. s. Decima purna die menses. ad vesperam- phase Domini erit, o decima quinea die menses lusus solemnitas a Tymorum es. Num. 2 8. IS & r7. Decima quanta die mensis phase D mini erit , er decimis quinta die solemnitat. Cap. 33. 3. Prosecti sunt ile Ramesse Hebraei quinta decima vie menses pr-i, altera die Phase . Josue s. io. Et fecerunt phase decima quarta die menses ad vesperam. Versu II. Et comederunt . . . die altem armos panes. In eum

dem sensum ait Iosephus lib. 3. antiq. cap. a Nihil ei convivio passe chali, servari licuisse in crastinam diem, hoc est decimam quintam .is solemnitatem azymorum sesto paschatis successisse. v ae prosecto . Mittasse de Eucharisia. E ostem

77쪽

ostendunt , etsi iuxta legem dies paschatia dc selemnitas azymorum in

idem punctum concurrerent , ac secum invicem sine suo altera , altera initio sim confunderentur., usus tamen .suisse γrvulgati., lut a se mutuo seiungerentur , unaque celebritas altera posterior xlla existimaretu . 3.

Est , quod sellum azymorum paschae nomine soleret insigniri: Lucae 22. .a. Approprinquabas aut o Eies festis a morum qui Picitur Pasiba. Ios

phus pariter lib. II. antiq. cap. II. Festum, inq0it, PASCHA voc se tur . Libro autem I 8. cap. 3. Dum celebraretur azymorum sinis lemnitas quam PASCHA nuneupamus.

Si erso .coena paschalis fiebat ante diem decimum quintum, dies au- item decima quinta dicebatur sesum paschae, quid insbiens erit, si ὁ ωnes de ultima Christi coena loquens , asserat pro vulgari gemis more eam factam esse ante diem festum paschae. OBIICIEs a. Gum .dixisset Christus Iudae ad finem ejusdem conubvii : Q od facis, fac ci,nu, . Apostoli juxta Ioannem cap. II. versu 29. Putabant , quia loculos habebat Iudas, quod dixisset ei Iesus, Eme ea quae

opus sunt uobis ais kiem festum . . . . Enis ansem νε- .. .EX quo I. sic argumentantur : Cum ista pronunciavit Christus, paranda erant necessaria ad sestum . Ergo festum .nondum inierat ; sed 4bhinc viginti quatuor circiter horis distabat. Porro pascha manducabatur initio die, se-sti. Ergo Christus pascha .tunc non eomedit. N EGo consequentiam. Imo vero ex eo consequens est sestum abhinc vis ginti . quatuor horis. dissitum. non suisse . Quorsum enim tanta festinatio ut nocte quoque intempessa exiret Iudas ad emenda sesto recessaria, si s stum viginti quatuor horis ab eo tempore, quo egressus est, distaret Annon & commodius Sc opportunius luce sequenti ea eomparari potuissent ρ Si quis nocte concubia properet aliquid emere, is sine dubio opus eo habet ad primas saltem matutini temporis horas ἔ adeoque in mente apost lorum tellum erat postera die etiam matutinis horis. Ergo jam tum incce rat, cum has epulas daret Christus. Nullum enim festum fuit maluistino temporeb, quod ab occasu ibiis dia praecedenti non esset inchoatum e proinde cum nocte convivium ageretur, & ex opinione apostolorum p teat festum extitiise ad auroram sequentem, inde conficitur .sestum etiam Iunc esse celebratum, quando ita de Iuda sentiebavi apostoli. . INsTANT. Diebus festis quidquam emere, non fuit, reste Μώmonide lium .sm3ob. cap. s. Atqui apostoli putabant. quod dixisset Iesus Eme ea quin opus Iuni nobis aA diem sesum. Ergo. N Eoo majorem. Nulla etenim lex in Scripturis est, quae id vetet . Imo cum ex capite .aa. Exodi diebus festis praeter sabbatum, liceret ea apparare qua std Vescendum pertinent., .s apparare licuit, erso & emere , iis videlicet qui nihil essent habituri, nisi praus emittent. Si autem id fas. suis. ad ordinarios ivia Isus, quanto potius ad sacros P Ter singulis annis quisque coram Domino apparere debuit, Exodι aῖ. . I7. hoc est Ierus Olcm ad te nasum convexire, festis . nimn .ma3schatia, Pentecostes & T

78쪽

bernaculorum. Nemo autem apparebat coram Domino vaeuus, hoc est sine muneribus ac sacrifieiis 34l ao. Iam vero 'multi eran D, qui haud procul ab , Ierosolymis habitantes , ipso festo die in urbem irent. Quod si nihil estet prae manibus quod osterrent', oportuit udi aliquid eadem hac die emerent atque adeo id I. suit aliquid necessitatis : a id etiam usitati moris fuit . . Ei enim rei destinatus erat, peculiaris in templo locus Omni oenere remes μ animalium resertus, quem. Rabbini Tabernas appellant . De qtio; vide LigMotum. Hujus mentio fit 24. I 2. Si ven εdere ac emere licuit in loco omnium sanctissimo; quanto ergo magis dius esto' 3. Denique id etiam ratio postulat Si enim teste Christo apud Matthaeum, cap. I a. 3. Sabbatis sacerdotes in templo subbatum violant, o me crimine sunt nihil eorum,.quae pertinent ad sacrificia obeunda, . Oseficit templi, ac festorum, dierum. liinctimoniae ac venerationi . - uid ergo prohibet quominus instante eo tempore, quo quisque i coram Domino a prparere debuit, Iudas exiise creditus' fuerit', ut ea emeret quae ad diem se stum erant necessaria. Potuerunt enim, existimare quod . Christus vellet

summo mane offerre conlueta s.crificia , atque ea. de causa tunc Iudam mitteret ad victimas coemendas. Tota porro hac nocte Hierosolymis vigilabatur. Μedia enim nocte templi fores aperiebantur,.us omnes eo con

venirent. Nihil est ergo mirum, si tune egredi creditus sit ad ista omela comparanda : imo, illud argumento esse. possit, quod jam itemnitas in epimet azymorum . Nulla enim alia nox media aptum emptini tempus extiterit. Profecto adversarii ipsi statuunt festum jam fuisse inchoatum a 'meridie, cum cruci affixus est, Christus. Atqui postquam Christus animam expiravit, Ioseph ab Arimattiaea. mercatus est sindonem, qua Christum involveret, ut: perhibet' Μarcus eap. I 3. 46 piae autem mulieres paraverunt' ammata ω unguenta . 23. :36. .Ergo quicquam emere die' '

bus festis criminis non fui ex . - I

OAItCIEs 3.1 illud, Ioannis de Iudaeis pontificitas cum Christum assi

duxerunt ad Pilatum in capo I 8. 28. Et ipse introierunt in imitorus mur non contaminarentur ,rsed ut manducarent pascha. Ergo Judaei . seria , sexta nondum pascha comederant.

REsPONDEO I: his verbis, ut & aliis ante obsectis, eos urseri qui putant a Christo pascha eme antieipatum aut . gemmam paschari facie do diem fuisse: praestitutam. De sblis enim, Hebraeis- sacerdotibus, Joannes mentionem iacit, . non de Christo a Porro alterutrum longe satius es dit tenere A quam inficiari paseha tunc a Christo sui me peractum . . REsPol pDEo a . Pascis nomen. latissimae esse signincationis, .non , inrScripturis modo, . sed etiam in Iosepho & doctoribus Hebraeis recentioribus : atque ut 'intra sacrifieia nos contineamus, eo vocabulo exprimi solere non tantum agnos paschales, sed & alias victimas pacificas , , quae per septem dies azymorum caedebantur,. ac praesertim eas hostias, quas, o te decima quinta omnes qui apparebant coram Domino esseree. tene bantur : Deut. I 6. 22. Immolabis phase Domino Deo tuo de omis da E a bobus .

79쪽

68 DE EUCHARISTIAE

bobus. Versu autem juxta hebraicos codices, Non comedes c- ilis, ferrmentatum e septem diebus comedes cum illo infermentata . Priori enim vex su , ut lique e , pascha communi sito nomine complectitur non tantum,

oves seu agnos, sed etiam boves in sacrificia pacifica, posteriori auter non nisi de sacrificiis potest intelligi, quia agnus paschalis per septer

dies cum azymis non comedebatur . aliquid huic haud absimile de paschate sub Iosia a. Parac as. 7. 8. 9. Idem autem astruunt, praeter universos fere Christianos interpretes , plurimi doctores Hebraei is quorum testimonia ac sententias profert Ligsootum ad Ano Joannis i cum imo & P. Amicus, olim in barmonia evangelica lib.,sedit. P. pax 283. affirmaverat id esse extra controversiam . Etsi enim vox paschae extendebatur ad omnes omnino victimas paschales , peculiari etiam titulo dessnabat eas hostias, quas die decima quinta ac solemni aetymorum quitque .mactare tenebatur . Has Hebraei vocant Chagigas, hoc est sacrificia ad sesti laetitiam pertinentia, de quo consule eumdem L s-- tum , illud eo loci plurimis Rabbinorum dictis confirmantem . . Porrinad has omnes victimas comedendas puros esse Iudaeos oportuit : Levit. 7. ao. Anima polluta quae ederis de ca-ibus hiniae pacificorum, quae oblata est Domino , peribit de populis suis : quod & repetitur sere cap. 233. Nihil itaque obstat quominus Joannis verba , quibus maxime confise dunt adversarii, de victimis his paschalibus accipiantur. Iam tum enim

inchoata erat & decima quinta dies, & solemnitas .azymorum. Eas e

rant pro more & legis praescripto immolaturi pontifices a imo nec nisi de his victimis accipi potest hic locus . Nam is in praetorium intro,

tus haud sane macula fuit : atque adeo non potuit non elia ex earum numero, quae ad vesperam usque durantes lotione statim eluebantur, unsaepe dicitur in Levitico. Ergo ea impedimento esse non potuit , quominus agnus paschalis comederetur. Comedebatur enim. Eie post si lis oecatum. Erso ad agnum paschalem non respiciebant Iudaei sacerdotes tunc temporis, quando in praetorium ingredi noliaerunt, sed specta bant potius ad alias victimas paschales, quae toties necellario antevestere debebant occasum solis, quoties instabat labbatum,. ut die mortis Christi contigit ; quod Judaeorum auctoritate definit ibidem Ligsootus. Ossici Es 4. illud Ioannis cap. 18. s'. M autem consuetudo vobis νωt unum dimittam vobis in Pastasi . Vultis' ergo dimittam vohu regem Iu

daeorum λ Gamaverunt ..... nois hunc, sed Barrabam. PASCHAE nomine ,

inquiunt, intelligitur dies, qua immolabatur agnus paschalis . . Ergo ea die ipse immolatus est Christus, qua immolabatur agnus NEGo antecedens . Nam contra dies qua necesse era; occidi pas eha, & qua pastha immolabanu, ea eras, qua ulvi mam coenana peregis Christus, ut evicimus supra ex verbis evangeliorum. Quapropter necoirse omnino est ut paschae vocabulo sgnificetur dies 1blemnis. azym rum , quomodo apud Lucam , qui ait o Appropinquabat autem dies s sus Mirmorum, qui dicitur Pascha. Certe hunc ipsum .diem caeteri eva

gelista:

80쪽

Esta votam diem festum ac solemnem : Μatthaeus cap. 27. v. Iue. Marcus c. II. 6. Lucas c. 23. II. Quocirca nedum hic locus nobis noceat, mirifice contra adjuvat & illustrat nostram sententiam. Inde enim patet diem fuisse solemnem ac sestum aEymorum, cum Clinistus in cruce suffixus est .: atque adeo fuisse decimam quintam diem mensis . Ex quo nemo est qui non fateatur consequens elle, quod pridie ad finem diei decimae quartae piacha camederit . Profecto advertiarii nostri post Ligfootum sentiunt hane unius vincti dimissionem fieri solitam esse inmemoriam Judaeorum ex aegypto egressiums . Atqui Scriptura diserte estarare Iudaeos egresses esse die decima quinta. Ergo. OBIICIEs 3. iliud cap. r9. et . Erat at tem parasceve paschae, horis quas seata : ex quo concludunt Christum esse cruci affixum hora sexta, a sua incipi t praeparatio agni, pascha s. Ergo 'nondum erat passe

cha celebratum. .

DISTINGuo antecedens: erat parasceve paschae seu seria sexta paschalis; concedo e hoc est tempus praeparandi agni paschalis; nego. rasceve quidem praeparationem sonat. At secernendus est usus istius vocisub ejus origine. In usu enim significat totam seriam sextam quod observare ost apud Iosephum lib. I 6. -tiq. cap. ro. ubi narrat id Iudaeis fuisse iudictum, ut die parasceves ab hora nona judiciis non se sisterent: quod ita hervulsatum suis, ut id non tantum apud Iuditos etiamnum obtineat, sed etiam apud Christianos, imo & apud Arabes , qui ita quoque nominant seriam sextam. Sic autem nominata est seria: sexta , quod sub ejus .finem cibi pararentur necessiarii ad sabbatum sequens, quo eos parari nefas fuit. Haec itaque Ioannis iverba, Erat autem p.r rasceve paschae, nihil aliud , indicant pro eommuni loquendi ratione , quam tunc extitisse seriam sextam palchalem seu paschae ut nos quo'que loquimur sic dictam quod in hebdomadam, paschalem incideret . Hanc porro Ioannis sententiam sic aceipi posse ac debere multa sunt quae persuadeam: I. Est, quod Μarcus eodem utens nomine, illud luce olarius interpretetur m , hunc quem diximus modum : Erat aurem , inquit, parasa Me, quod es ante sabbatinn, προσάββατον : PRO SABBATI autem voeabulo exprimi solere seriam sextam, notum est ex ecclesiasticis scriptoribus: neque aliter hanc vocem'uiarpavit Graecus auctor. libra Iudita, cum asserit eam jejunare eonsuevisse omnibus diebus vitae suae , exceptis sabbatis 3c prosabbatis . Nemo enim est, qui Wid de setiariualibet sexta non intestigat. a. Est, quod paras--s nramen , ut hic ivmitur, proprie designeti tempus quoddam cibi parandi in sequentem solemnitatem, qua id fieri non liceret . At in solum sabbatum hoc competit . Caeteris enim festis id non interdicebatur , multo minus diebus alii. . Ergo decima quarta dies , ut pote profesta , non habuit proprie

OBIICIEs 6. Illud eap. xy. 3r. ubi evangelista dans causam cur I idaei tantopere sepulturam Christi ae duorum cum eo cruci assixorum

SEARCH

MENU NAVIGATION