Henrici Scretae Schotnovii a Zavorziz ... De febri castrensi maligna, seu Mollium corporis humani partium inflammatione dicta liber singularis. In Latinum versus, ab auctore recognitus, & auctus

91쪽

ε8 De febri eastrensi se h. r.

minat, qVae . everratur, putrorem contrahit : ideo in urbibus bene con

stitutis magistratus, salutem publicam quibusvis aliis rebus anteponens, Pro auctoritate, qVa pollet, ineunte mox vere, & qVamprimum glacies nivisque crustae duriores in plateis, areis ac tetiis liquescere incipiunt, de evectu, hujusmodi tota hieme collectarum ac putrescentium sordium, prospicere, haecqVeputidissima sterquilinia in plateis aedi

umque areis minime tolerare debet; ne inde exhalans ast assurgens foetor at mosphaeram inqVinet, morbisqVe epia mediis ansa praebeatur. At quamvis equorum, boum, suum,ac hominum excrementa alvo Ἱecta per se innoxia sint, utpote ex qVibUS egregia tam egenis, qVam divitibus insertavientia remedia parari possunt; qVotiescunqVe vero ea reliqVo cum a re, urina nempe, Hurie, intestinis animalium rmesaneM,OmnibuSqVe rerumue ἀμι in plateis aut aedium fossis aggesta in Metum excrescant, necessario foe-IOrgm putroremqVe contrahent, unde

92쪽

eap. s. alienae in Circumfluus aer , ni crebriorem perflaritum capiat, corrumpitur; in pagis autem ac Villis, ceu locis admodum perflabilibus, sterquilinia haec sine notabili damno ferri qVeunt. Haud absimili modo ueri labes infe tur, qVando milites castra ponentes alvi coacta ex hominibus brutisque, ut &mactatorum pecorum cruorem cum

interaneis, Vel presio caesorum cada Gra inhumata linquunt, aut non ita pro- tul a tabernaculis negligenter projiciunt: cum omnes hae sordes profundius in foveam deturbari deberent, ne ambiens ater ullum inde foetorem contrahat, aut ulla contagione contaminetur; Verem si qua libet merda, quam mili- tes isti circa tentoria sua deponere solent, in palum mutaretur, mUnimentum exinde fieret, in quo nec Sarmatarum neqVe Thracum copiae contra Cosdem qVicqvam tentare possent.

Thracici enim militis mundities ac prudentia laudibus merito extollenda est, qVi tam in tentoriis suis,quam juxta eadem, ac etiam in ipsismet fossis ca-

93쪽

ro De febri casrense sect.I. strensibus cloacas ad imunditiem corporis occultandam sub terra conditas, modo iisdem occasio sese offerat, habent : unde tam diu sani in castris suis vitam degunt; cum ex adverso sqV lentes ac sordidi lurcones Varios mΟ bos ob foetentem prae naribus aera sustinere cogantur: ita ut illis saepe ste- pius magis cum fame, peste ac morbis quam cum hoste dimicandum sit. Omnibus cujusvis urbis incolis non solum gratum, sed & sanum esset, si ρ

corum ventres ac interane in incultissimo urbis loco,iuxta profluentem, Vel saltim propter fontem exinaniri ac purificari possent : certiores enim inde redderemus, aera foetidis sordium C mulatarum ascendentibus exhalationi-hUs Vix amplius contaminari: etjamsi non existimem,hujusmodi sces,eX -- erantispecorum aggestas, tot tantarumque calamitatum auctores existere posisse; nihilominus tamen, quia plurimi homines easdem abhorrent, ideo D

qVentius ex urbe ejiciendas esse censeo. Quemadmodum etjam apud nos fons

94쪽

intestinis eluendis dicatus, in pristinum suum locum, tanquam in celsissimam

Urbis partem reposituS, & denuo eX- structus, a teterrimo foetore nil detrimenti arcessit; MVia eXhalationes ex illic collectis sordibus erumpent S PC-cta sursum tendunt, ac sine ullo dan)no in sublimitatem aeris distribuuntur, quae in decliviori urbis loco facilius in

aedes penetrare , illicqve contentum aera inqVinare possent. QVemadmodum e contraria parte Diogenis Onici in pedes illitum unguentum facilius ejuS-dem nares feriebat, qVam aliis, qvi tantum caput eadem litura inungebant. Ex allatis forsitan rationibus et jam modo dictus fons eminentiorem situm obtinuit, quo vapores ex illic congesto fimo in altum protrusi a ventorum perflatu citius dissipentur. Imo latrinae sinistro loco exstruine, ac spiraminibus necessariis desti utae, integras quandoqVe aedes, & in his contentum aera foetore suo spurcare solent. Pluribus etiam in urbibus malus mos inolevit, ut, hominibus per plateas ad

95쪽

ra De febrι evibras est.r. huc ambulantibus, interdiu istiusmodi sordes evehantur qui tamen o coenus labor consultius noctu suscipi posset &, quod magis est, easdem mox in loca

domiciliis vicina , aut prope moenia, vel ubi cives frequentius obambulant, aut illac alias transire tapius coguntur, palam abjicere haut Verentur; qVam-Vis multo commodius haec retrimemta in profluentem devehi potuissent. Quilibet et jam carnifex, qvi brutorum cadavera insumata linquit, haut eXiguam multam sufferre deberet; quia intolerabilis exinde emanans putor nera valde inficere posset: alias teterrima

hujusmodi cadavera in profundius flumen comode projiciuntur. Illud miror, olim adduci potuisse templorum custodes, qui valetudinis

humanae conserVationem exactius novisse debuerunt, ut in aedibus sacris, atriis haut exceptis, locum sepulturae dederint, arcasqve reponere coneeSsCrint; imo ex ipsis templorum pomeriis Coemeteria confecerint: inde enim nil aliud exspectandum erat, qVam RVod saepiS-

96쪽

illi epultis exhalarit, cujus infectione plurimi illorum , qui haecce loca se RVentabant, multivariis oppressi fuere

Ab hoc perverso sepeliendi ritu temporis suecessu tandena fundus in coe- meteriis , templa cingentibus, ita in autum excrevit, ut plurimis locis agri planities hac tempestate ad ipsas fenestras UsqVe ac clathros ascendat; omneSqVejam, qVi Vel facris praeesse, vel iisdem saltim interesse cupiunt, per tot gradus illic ascendere, quot olim sursum ade-Mndo fecere, adigantur: qVas ob cauS- fas etjam ex hisce monumentis perpe-LUO Vapores maligni spiritusque foedi odoris ubertim expelluntur , qui levi negotio in patentes adhuc poros, seu glandulas miliarias cuti substratas, prima luce e lecto ad sacra properantium, illissi, sanguinique commixti multi- Plices pravasque corporis affectiones Progignere pinsunt. Sic qVoq; nonnunquam Romae com

97쪽

xiositatis gratia subterraneas collab O-rum sepulcrorum speluncas intrant, a virulentis exhalationibus prehensi,antiquitatis desiderium vitae dispendio luere, saepissime cogantur Prisci e gentibus olim singulari r rum notitia cluebant , qui Deorum templa, aedesq; sacras in sublimioribus locis utplurimum exstruxere : RVCmadmodum splendidissimum templum Hierosolymitanum in colle, & Samaritanum in monte GariZim, aliis nunc

Omissis condita fuere; de quibus dinfusius egit Ioannes Bapii a milia an vin describtione templi Ezechielis ; nec non doctissimus Jacobus Iehuda LeoEbraeus libro de exstructione templi Hi

rosolymitant; Iohannes Seirinus in aureo de jure natura ac gentium juxta Ebraeorum instituta libro; nullo etjam modo ab solutissima templi Hierosolymitantichnographia, in Ducatus Wirtember gici viridario Stutgardiar asservata,heiereticenda est. Huc qVoqVe referri possunt ea, quae de hac re extant apud PLiruirium in architectonices libr. I. cap. 4.

98쪽

cap s maligna. 7s ac libr. lli. cap. I. At jamdudum Lil us Gregorim G raldus Ferrarienses sepul- Cretis, intra ac circum templa structis,

dicam scribsit in libello de ritibu pGliendi capite V. quem Joannes Faes Luneburgenses luculentis annotationibus ilia lustravit: utrobique enim diffusius de hoc instituto agitur; quare benivolentem lectorem eo ablegatum Volumia . Multae interdum evaporationes CX ipsa terra in atmosphaeram incumben-xem a tremebunda terra, ab ignesiubtemraneo, a montibus sil urflammasqνe e ructantibus, a fumantibus copiis, a Profundioribus detectissecubus, atqVe a Vurulentis imaturisque. metasiorum fumis assurgunt, qVae proxime circumfluum aera Vehementer inficere solent,ut plurium ac Valde perniciosorum affectuum caussae fiant. Sidera Vero, planetas, eXcepta Luna, at e cometas tam crinitos, qVam har-hatos Veneniferos radios,aliosque puti dos vapores emittere haut credimus, quia graviores istiusmodi corporum coelestium particulae e consVeta sua. O

Perandi

99쪽

perandi sphaera in tellurem ejici ne-qVeunt; qVicquid pro stabilienda hypothesi recepta ex adverso obblateret astrologorum vulgus : sententiam autem hanc non ideo respuimus , ac si cum AriWotele ejusque asseclis vastissimum aethera,ac globos candentes cirCaumbilicum cujusvis vorticis sese volventes , seu stellas fixas omnis corrup itionis ac interitus expertes statuere

Aer igitur, qVotiescunque ex levissicima qVaVis caussa plures mUtationes subit , diversarum etiam , & quidemqVo magis a serenitate sua declinat, ac sculentus fit, eo graviorum in corpore humano qVaerimoniarum auctor existit; sub quo pariter diversas tempes tum vicissitudines, aestus nimios, frigus imrensissimum, caelum ultra qVam conducit pluruium,ac tr ora sicca aestim canis comprehendimus. Hominum coetui antem aer fit exititialis, quando Mic,illeic, palusria, qualore faesentia ac nebulosa loca perpetim in colere, aut qVoties diutius gurgustiis, e

gastulis,

100쪽

gap. , malis . gastuta, casis vel cubilibus sim mucoreve in qwnatis immorari coguntur : potissimum Vero, ubi lectisternia vel omnino desunt, vel delassatis ac frigore fere confectis ipsorum membris fovendis non sufficiunt ; vel quotiescunque e locis temperatioribus subito insumme aestuosa se recipiunt, revera HVidae cor Poris partes inde multum exhaurium tur, pingVesqVe liqVescunt, qVae necessario toti machinae deflagrationem minantur ; vel si Vicissim calidiorem locum deserendo gelidiorem intempesti-Vius petant , nil obstat, quin sudor jam in superficiem corporis propulsus

sub cute vere crassescat, aut ad interio xa retrudatur ρ eXperientia rerum magistra, q s liber siubitaneas musationeo nitati vim inferre, compertum est.

II. Alimonium tam quotidianum hominibus, qVam caeteris animalibus pro hac vita sustentanda summe necessarium esse , quotidiano rerum usu edocemur ; qVare etjam cogimur a tam sepe ejusdem delicias devorare; quia in illo contentum Vitae nectar tam

levi