Ars medica seu Curandorum morborum, affectuumquè praeter naturam, qui corpus humanum affligunt accurata, absolutaquè methodus. Accessit Febrium curandarum exercitatio. ... Autore Demetrio Caneuario ..

발행: 1626년

분량: 360페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

inteperiem,quae corpori uniuerso facile comunicatan iscita operibus eius labefactatione infert . Nam similaris eri est' quonia similarium partiu omnium, & potissimum cordis symmetriar, hoc eit teperamenti, perturbatio est ι Estque inteperies calida quod peream cor, ec una uersum incalescens, quasi serueat, ut perinde febris nominerationabiliter nuncupetur, frigore naque interda per febrim corporis extrcma tentari accrens est) Et quam qua certu est, febrim velimus, nolimus calori ad itincta habere siccitate, ut post sensum, ratio etia monstrat, attamen quod per calore inprimis febricitantes labefalientur, dein per siccitate, urina nisellu est 3 hinc febris affectio calida potius, uua sicca nuncupatur, & si du dicimus calida, siccitate quamlibet ab ea non excludamus Caeterv cor primsi illud est, in quo febrilis fer uor accenditur

deinde enim corpori uniuerso, ex corde, ipsemet feruor, med ijs praeser tim arter ijs , neccssai iocomunicatur; Vnde quavis saepe contingat alibi puta aliqua alia corporis parte , affectu calido praeternatura laborante, ante cor, feruoris esse principiti, nusqu5 tamen inde cencenda febris est, nisi tande cCrdi feruor comunicetur, siquide non nisi ab eo ille corpori toto in pertiatur ; Quare calor in nobis etia maenus, quo pedes, manus δίfacies plerian quo excandesciint, sue ab intrualeco ille, in te ab extrinseco, ortii habeat, ct a minime uniuersalis, ideo nusqualia brilis medico censendus cit; Sed Qui duntaxat ex corde corpori uniuerso comunicatur, ut

subinde operibus aminae ille inferat vim 3 At merito ex febri Opus ani nem corpore Ludi dicendu est. calore quia e X corde, per spiritus, in omne. corpus effluao, potissimilosus quodcunque inditu exerceri certust, qui de integre, du calor ipse intra propriae symmetriae terminos operibus ciebitos contineatur, sed eodena, terminos suae mediocritatis siue per tri perabundantia, siue per defectu, excedenti. necesse est ipsa opera labefactari; diu d aute os era ea de in febribus, ubi iam calor excedit, nusquasemperoninia,&Vbique, sed aliqua duntaxat, aliquando, &in alio ui-hus , euidenter talia conspiciant tir, hoc solum euenit dex quo non omne opus caloris proportione eande, semper, S Vbiqtie desiderer, vel respuar, at modo maiore, minore modo, adeo ut mirmna veilcri minime debeat 'si se bre quam qua presente, aliqua tamen adhuc opera integre exerceantur, imino aliqua meliora fiant, qualis saepe augmentatio in adolescentulis obseruatur, cum sane adhuc proportionatus operibus calor, dc saepe

melior, sum cienter suppeditetur; S si quandocunque eueniat calore iam improportionatu operibus et isde, demumque omnibus incongruu reddi tu esse, opera omnia simpliciter labefactari constet a Quod ergo sit dictusebi ina inflamationem cordis manifesta existere.taque necetario corpori . & operibus eius laesone importare, est profecto secundu ratione dictu; Vtcunque aute res ipsa se habeat, facit tamen diis cultate modus, quo febris opera laed it 3 Quonia inprimis, partiu similarium solus ebris sit affectio, at dissimilares partes sunt, quae operibus exercendis inseruiunt; Insuper, quod magis est, experimento conitat febrim aegro aliquando superirent a. eum ab aliquo simplomate liberasse ; Q in imo dato febrim semper laedere, utique laedit, quia calor est praeter natum, cuius sane propriu cit, vitiare actione S, destruere que vita, ut contra, naturalis caloris propriti est custodire omnia, eaque peficcre, & vicissim, pro necessitate, refficere; atqui vel calor hic praeternatura, i pesemet est naturalis calor quatenus per externa additamen tu talis euaserit, vel est ipse soliis calor a naturali omnino diuersus, separatus, denuoque superuentus 3 Primu no

x facile Diuiligod by Corale

192쪽

facile admittes, ex quo impossibile videatur viati, &idem essecti usi contrai torsi esse principium, calorem nempe unu alias quidem secundum natura, at iam praeternaturale est eccum, unius eiusdemque rei moliri destructione, simul& consertiatione, moliri inquam opera vitae, quae adhuc certa in aegris sunt, & illis nihilominus adtacrsari, cum interea eade Opera manca celebrentur ; Secundum si dixeris, quonia calores in febrientis corpore confunduntur, nec ex his unus ab altero seorsim seiunctus stat,

ita ut seiunctim postea quisque, pro more, ipsis adsit operibus: hinc ideo cuique inexplicabilis sorsam videbitur modus, quo ex se bri aeger praeternatura a iliciatur a Verum tamen haec nihil facienda videntur, quando inprimis,&s certia videatur, labrim partita similarium assectionem est e, quia toperamenti carum una perturbatio est, attamen cum partium similarium optima conditio, ad dissimilarium, dg organicaru edendis operibus conlecratarum , apposta constructione desiderctur, ea idcirco pcr febrim deprauata , trahit in contensum altera , cui inseruit, atque ita febris rectis actioniblis aduersatur ; Praeterea quam qua interdii cx febri quis a simplomate quopia liberetur, hoc nihilominus contingenter euenit, ex quo tunc eius fortam causa per febrim distbluatur, per se tamen semper ex

febri opera animae perperam ut diximus asticiuntur ι Sed quod ad laedentem calore pertinet, ille utique praeternaturalis est, atramen non a naturali, Jc re, sede, diuersus, illi ve contrarius, cum ipsemet sit naturalis , cordisque proprius, per excessum praeterinaturalis effectus, qui nihilominus, &actionibus fauet, &illis quoque, citra complicantiam; cst aduersus a Favet inquam quatenus nonda ita praeternatura ira factus sit, ut perinde soriam cadauerosus operibus exercendis protius ineptus exi, stat, sed adhuc fatis superque talis, vel tantus stet, qualis, & quantus ipsim et naturae Opcranti qua dante nus sufficiat; posteaquam minora semper ad conseruationem requirantur, quam ad productionem; adeo ut licet ad opera vitae de nouo inducenda, requisita omnia desiderentur, ad illa. rum attamen conseruationem longe pauciora sat sunt: Atqui calor naturalis noster factus praeternaturam, vitae operibus quodam-mCdo etia aduersatur, ut interea merito illa deprauata Obseriactur, quia scilicet illis ex aequo, & secundum naturan , ipse non respondeat, cum iam per excessum sit 1 propria symmetria deturbatus; quare non mirum si, ipso quidem progressui febris , opera animae celebrentur , atqui ut plurimum , euidenter perturbata .

193쪽

tam externis, quam internis omnibus agitur,

insuperque agitur de modo, quo ilia

furim uniuersis inferunt, a

que conseruant.

porio uniuersm de febris quidditate , essentiaque, sic stan λεώ tuendum est nobis, indagandae modo IIunt febris eiusdem causae ei ficientes i Sunt causae hae labrium multae, ut multa sunt ea , quae in nobis calidum preternatura facere apta nata sunt; Haec autem ad remota simul, & proxima, minime semper reducenda , sane quia vi mu Itorum morboru causae, aliae remotae, praeincipientes ve solum, & aliae adhuc proximae penEque comites esse consueuere, ita febrilis calor ipse, siue febris, ut praesto sit, ex causis huiusmodi, utramque saepe, atque non raro unam, vel alteram solum praesupponiti immo ut conseruetur, nullam aliquando requirit; nihilominus ut in Osedinem quo libet redigantur, suae calorem febrilem hunc, seu febrim, in nobis procreare apta liunt, iurh animaduertendum est, ex his, externa, remota vh omnia, ad ea inprimis referri, quae interuiuendum nobis vel necessario, vel contingenter occurrunt, insimulque qualitate actuali. vel virtuali, qua pollent, nos palam alte s reddunt; aut quidem quod suo nos ambitu calefacere soleant; aut quod assumpta, receptu suo, nos ad calidum immutare consuescant; aut tande quia in nobis ita ex ipsismet facta iam sint, ut effeminos suo euidenter calefaciant; Ad haec siquidem tria, quodcunque resertur, quod nos per vitam, sua immoderatione, licet extrinsecus, concutit, morbisque omnibus, &perindhfebri

obnoxios reddit, ut contra, si probe, & appositis adsit, sanitatem incolumem , & inprimis calidi nostri temperie, in nobis perperito seruat; terum quandocunque ex his calor ita in nobis augeatur, ut febris tandem euidens adsit, utique vel per se id fit, vel omnino per accidens ; Si quide per se, quod est, aut quia actu calidum illis inest, aut quia idem virtute futurum ex eis espectetur ι Si vero per accidens, id sit, quia saltem ex multiplici, & vario illorum agendi modo, calor excitari, & adaugeri ρος-

ternaturam valeat; In nos itaque tum necessario, tum contingenter, in.

temiuendum ambientia febrilem calorε aliquando inferunt, & per se, de per accidens 3 per se quidem ambiens aer, qui dum actu ex siue , vel igne iam calidus, siccusque nimis, nos quoque per contactum, vel inspiratu, necessario calidos praetermodum reddit 3 per accidens vero, ut quodvis ambiens frigidum, vel siccum, subindeque condensans, & astringens, quod per undique circonfusam compraemonem sid enim saepe euenit) calorem internum adauget, quia scilicet poros corporis extimos constipet. subindeque caloris innati ventilationem prohibeat; quo certe modo co- tingentia adhuc multa alia occurrunt, undd nos alias suo contactu, Si quasi ambitu, contingenter praeter naturam incalescimus 3 Succedunt ambientibus, quae intro recipiuntur , quae sanE nos valde magis calefaceis

re apta sunt, tum si per se actu sint calida, ut puta potio calida nimis, riam

194쪽

si per se virtute, aut etiam ex adcidensi talia uni ; per se virilite id pr stat,

acria, amara, vel alias se habentia non pauca, tuis viribus calida; ex aecidenti antem idem praestant innumera, tum alimenta , tum medicamenista, dum haec praelertim seu exsiccent, seu astringant ,&plane coden lent, ac stipent, seu demum in farciant, de repleant, ita ut obstructioncs quo modovis pariant in nobis , ex quibus si ibinde reclusus calor adaugeatur,& merito praeter naturam serueat,& adhuc quidem magis, dum eadem iam recepta , vel quia insito calore regi ultro nequeant, vel quia Ialte praua qualitate donata si iccessive corrumsantur, quare Ad alienum calorem exuberante adepta, exuberanter quoque calefaciant, atque inde calor cordi communicatus, tandemque sum cienter per venas, dc arterias, quacunque dissulis, febrim faciat ; Vltimum locum tenent, quae ex nobis in ipsis mei fiunt, de quibus consequenter dicendum est ι Sunt etenim

haec, quae medicis animae opera nuncupantur, ut mentis, & sensus asse. Eius omnes sunt, utque motus corporis omnes , unde saepe Vehementius, te corpore concusso,&spiritibus interturbatis, calor ex accidenti auge-tUr, adeo quod plerunque excandescat ; Itaque M si tot, talesque sint praecipui externi febrium fontes, ex illis attamen non Vbique, nec se in-per, calor tantus est, quantus illa febri suificiat, quippe nisi ad usque eo calefaciendum valeant, & ad fauorem inprimis in cor quomodolibet excitandum se se debito modo praestiterint, puta per debitam distantiam, sussicientemque durationem in corpus egerint, tantum abest, quod febrium aliquando pariant, equidem morbum alicubi partium coForis calidum producent, febrim autem minime; Quamquam adhuc nisi corpus, sta propensione calefacientibus hisce apte respondeat, impossibile est febrim in eo excitari: respondet autem quod ipsis symbolum fuerit, ut pro. inde per modum agendi illorum sum ciente recipere caliditatem aptuni natum videatur, & sit . Verum & si haec penh extrinsecus contingentia,

calorem praeter naturam, hoc est febrim, vi sua, in nobis parere apta nata sunt, sand tamen ulterius ab his non raro internae, permanentes, seu proximae causae aliquot excitantur, quarum vi, desinentibiis licet externis , febris tamen ipsa adhuc conseruatur& viget; Interea licet nulli dubium videatur, calorem praeternaturam hunc, scilicet febrim: per solas saepe externas, et adhuc internas, tam remotas, quam proximas ei uide causas, tam alte fixari, tamque valenter solidis corporis partibus imprimi posse , ut quamquam praedictis ipsis causis omniquaque deficientibus, ulterius nihilominus se se, vi propria, generose conteruet, & dim ciIE corrigatur; atque ideo saepe febrim sine comitante principio longius consistere, vigereque certissimum esse ἰ Vt plurimum autem consistentes, ac perseuerantes febres Omnes, principium aliquod, quo illae longius seruentur,& durent, perpetuo annexum habere, verum est i Ostendit hoc ipsa sanatio, quae post sublatam praegressam externam causam, non nisi quoque alterius internae demolitione absoluitur ι Id ipsum vero principium ,seu causa, quam proximam, & internam appellamus, duplex est, quando praeceteris duo ab externis agentibus in nobis imprMa testent. persistantque, ut plurimum, quibus facta iam febris, vel inchoata, longius conseruatur : Unum scilicet per accidens, &alterum per se i Principium internum proximum per se, 'est una humorum, qui vasis nostri eorporis continentur, manifesta putredo, haec enim consistentium, Mperieuerantium febrium proxima ideo causa est, quod dum calore praeter naturale importat, eunde similiter suaptiesentia serviat, &nutrit, tandeque

195쪽

que communicat cordi, & necessario febrim facit. Porro quisquis noe. stro corpori humor insit, ex se ille hactenus putredini obnoxius est, qua

Ie nus alteratione extranea, illaque inordinata, secundum qualitates co ruptiuas proprias, tum manifestas, tum a toto Seramento, permutatur, in omnimodam suimet, euidenteque tendes dissolutione; Putredo quippe nusquam est rei corruptibilis alteratio quaevis, quia non ea secundum quam res eade immutata ad corruptione tendit, quae generationi est praeuia, sed ea solum alteratio, putredo censetur, qua res ipsa perperam, de inordinath, secundum proprias, ut dictum est , qualitates, immutata , nulla intenta generatione, ad unum duntaxat tendit interitum ; Unde quamquam ab uno eodemque agente utraque saepe alteratio moliatur,

illa tamen ab ordinato, proportionatoque, haec vero ab inordinato, Mimprop'rtionato fit; atque ut illa suaui, ac placido modo quodam suo fine terminatur , ira haec violenter, dc per vim ultro proficiscens, estent quasi modo se habet, non nisi cum omnimoda rei di lutione terminatura ; Idque praesertim obseruamus dum modis hisce calefaciens aliquod agat in humidum, quod insuperðer eneum fuerit, tum quia calor praecςteris qualitatibus sit in opere vehementior, tum quia humidii alienis quomodolibet recipiendis impiaestionibus sit aptissimum, tum quia demum etherogenea inaequali intemperiei maxime hint obnoxia secunduriam facile inordinatam hanc, ad omnimodam dissolutione, patiuntur terationem ; Iraque cum verum sit, humores, corpora humida, ethe- rogenea, in nobis perpetuo, caloris naturalis beneficio, confici, & immutari , ut demum illi, si utiles, veluti bonus sanguis est, in cames, neruos, Mossa, perfecte, placidinue conuertantur ; Sin autem excremen. titii sint, ut bilis, pituita, dc melancholia, in quid saltem redigantur. Quod nobis innoxium existat; Sane autem dum aliquando calor in nobis De praeter naturam se habeat, quod omnino rectae, &desideratae muta tioni humorum minime ex aequo respondeat, utique quoniam in eostilo improportionale agat, eosque alteret quidem, sed alteratione inordinata, &transmutationi in carnes, ossa, vel neruos, aut in innoxium quid salte, minime congrua, B qua solum ipsi ad omnimodam tendant dissolutionem, alio scilicet prorsus, quam expectato fine, terminaturam, metito iam illi omnino putrescentes aestimabuntur. & quide secundum por-'tione putredini magis obnoxiam primum, ab hac deinde secundnm ali Ibono humori permixtam, quae scilicet minus quam illa fuerat vitiosa, itavi hoc potissimum modo sensim putredo obrepens simul cum calore prae . ternaturali augeatur, & inualescat ι perinde atque in phlegmone, in quo collectus sanguis non statim totus, Ied eius pars alia citius, alia tardius,&putrescit, S supurata porro aute sensim modo hoc augescens putredo in summum vigore fertur, humoremque putredini aptum successndomne occupat, veluti oc dum ignem accendimus, aridiores primum stipulae, deinde virgulta, miti emo ligni materia, suo queque ordine concremantur ,& si tandem, represse putredine, semper ea humoris portio maneat, quae quoniam mi ous erat putredini obnoxia, dc interea merito nutritioni accommodata, huic ideo inuiolata resistit,& quamquam alteri ipsa permisceretur, illius contagione tamen minimh computruit, sed incaluit du- taxat, ut restinia, sedataque putredine, facile in pristinam illa puritatem redeat; Et ex hoc itidem meritissimElaetum, ut noc ipso putredinali calore, per excessum improportionato; in humores impetum facienti, iamque euidenti inflammatione, illis ad corruptione. tendentibus, necessario

196쪽

DEMET. CANE VAR.

xioslamna ab his quomodolibet sese cordi communicet, ut subinde seeuor uniuersim accendatur, qui febris est : Quamqua etiam aliunde , qua ab excellenti calore, putredo in ipsiis humoribus fiat, siquidem etiam ab eodem calore, 1 ed deficiente, quodammodo marcescente fiat, ut cum humor qualis qualis sit, iam bonam symmetriam amissi, alicubi partium

corporis consuens, nihil habeat, a quo regulari integritati restituatur. sed magis, ac magis, omni destitutus auxilio, tande extraneam quacunque adipiscitur conditione, a putredine etiam venenata minimum disia tem, quae cordi quomodolibet communicata, spiritibus omniquaque turbatis, &assiciis, febrim etiam facit, sed fortasse minore, mitioremque, M s omnino deteriore 3 Et his certό modis, nec penitus alio, putris ipse succus viget, & ut principium febris proximum , febrim longius facit, ta- diuque conseruat, quandiu Putredo viget in eo; dum interea tamen ille nec expellatur, absumatur ve, nec in quid saltem redigatur corpori innoxium a Principium internum proximum per accidens febris, astrictio, seu obstructio corporis est, qua interclusis consuetae difflationis ductibus. quibus corpus uniuersum perspirabile est, necessario interclusus calor augetur, & praeter naturam tit, quandoqui e calor in se ipsum reflexus , maior semper fiat, sese longe, lateque digesto, aut salieni libere dimante, nec enim ratione alia calor pcr obstructione accenditur, ut subinde febris euadat 3 Obstructio aute duplici praesertim modo contingit, aut inquam per conniventiam, densationcmque ductuum, aut per eorunde repletione ,& in farctum s Sane modus prior adest, dum ex quopiam Valenter, vel refrigeranti, condensanti vE, vel demum siccitate, alia vi astringenti qualitate, pororum, seu ductuum corporis, conniventiam facienti, fit constipatio a Atqui posterior modus adest, quando succis crassis, visci iusque, ex cruditatibus oriundis, quibus facile corpus nostrum abundat, ducius ipsi, seu extimi, seu intimi, nimis repleti, validEque infarcti clauduntur ι quod alias etiam in magna honorum succorum copia, 1aepe ex accidenti fit, dum pura vasa exuberanter repleta extenduntur adeo, quod subinde extimi quique eorundem ductus conniueant, & Dccludantur τutcunque vero obstructio ipsa fiat, ea sanE iamper ad excitandam sebrim plurimum valet, quoniam raro ipsa sne febri si, prasertim quando vel uniuersalis suerit, vel parte aliquam occupauerit, calore multo donata,

quae ideo perspirabilis esse plurimum debeat; Immo climcith etiam 'bris ex putredine sine obstructione fit, quoniam pend semper crassi, viscidi

humores sunt, qui putrescunt, ex his autem facile obstructio ipsa fit a Quare ut putredo raro sine obstructione est, ita febris ex putredine sin eadem obstructione dissicili: reperitur; Non negandum tamen, sne ostructione , aliquando putredinem , ex causis idoneis, . excitari posse, atque inde etiam febrim fieri vehemente, Prauam, ut sane non negandum, sine putredine aliquando, ex una obstructione, febrim & si non diuturnam valdh) vigere non leuem, & a putrida ipsa longε multum differentem a Verum qualis febris sit, & quatenus ex his causis effecta d, i . MOscatur , deinceps aperiendum.

197쪽

GENUS FEBRIS TRIPLEX,

tranfluentis nempe , confidentis , habitualis apte decernitur , ρb fuoque genere certa febris cuiusque species

colgocatur .

CAPUT TERTIUM.

quocunqii e principio, seu caiisa febris ducat originem, fo-Α ueatur ve iam praecipi re ipsitis febris differentiae designandesunt; Verum cum essentiales hae esse nullomodo possint quando febris ementia sit corporis uniuersi inflammatio, Minflammatio ab inflatiratione, secundu essentiam, non differat, iure solum accidentariae designabuntur ι Neque ob id tamen simplomata febri annexa attendenda sunt, ea quoniam longe nimis a febris natura dillantia, minus etiam proprias eiusdem constituunt differentias ;Atqui sane proprie magis erunt differentiae hae , qtiae ex modo se habendi febris, ita te offerunt, ut propterea medicina alia, atque alia necessario illis praeseribatur; Est autem modus hic no omnis, sed quo febris firmius, conitantius ve subiecto corpori haeret, quoniam propterea febris vel sola

curatione expetat, vel curationem, dc praeseruationem simul ; Etenim dum valenter, S firmiter febris haereat, ea merito conseruante causam habet annexam medicinamque ideo curantem. vi morbus est, inprimis

exoptat; dein autem propriae causae octasione, siue eius quod causae vices gerit, medicinam praeseruante requirit ι Et si dum quasi superficie tenus impressa febris fuerit, solam ut plurimum curatione cupiat, utpote quae ipsi, ut morbus est , propria censeatur, quoniam interea, ob causae leuita. tem, nullam praeseruatione in petit ἔ Quamobrem probabiliter labris. vel sub te inuens, nulloque pene flabili principio seruata, aestimanda erit, vel iam consistens, valenterque firmata , siue per se talis fuerit, siue alterius cuiusque annexi conseruantis beneficio ; Ad haec enim sic constituta febrium genera, febres quaeque humano corpori contingentes, commode reducuntiar ι Namque sub genere primo, quod subterfluentium, Mquasi transeuntium est, omnes effimerae, seu diariae, undecunque factae , meritissime collocantur, posteaquam illae quamuis modo lenes. Sc placidae, modo vehementes, ac magnae, ut nullo tamen stabili innixae standamento, ita omnium benignissimae, S laluberrimae sunt, fere quippe die naturali, sensim mittesce me calore, desinere soleant, Sc si dum validior fuerit occasio, non nunquam in secundum, tertium ve die protrahantur iVnde licet multifariam nobis adueniant, extrinseco nempe, de intrinseco principio, ut interdum illae febribus ali is secudum origine sitniles qua-

dante nus videantur, veluti sunt, quae ex certis fluxionibus , quae ex congcltionibus, omnis generis. & quae ex earunde congestionum mpurationibus, aliisque dolorosis amictionibus, plerunque contingunt, quae inquam sinaptomaticae vulgo nuncupantur ἰ Nihilominus dum earum nulla stabilis sit origo, per quam scilicet ultro stent, longiusque durent, adhuc eminerarum, seu diariarum conditione retinent, atque ut tunc quaedam veluti transiens flamma febris. est, tenuissimis puta, ad incenduamque

198쪽

que aptissimis .mm spiritibus, tum subtilioribus sanguinis partibus impraesta, ita omnino etiam illa breui dis lipabilis est; quamquam interea dii

viget, cum caeteriSstbrabu S, Ccorde in reliquum corpus inuadens, cius

functiones lirierpellat, alias quide leuius, alias grauius, pro flammae, aut feruoris impetu, S modo, quo ille pridem accensus quocilique varatur; Ita ut tamen illi curatio sola , caque simplex optime sitfiicia r. qua scilicet, caloris saltem excessit quanto citatis emendato, sanitas amissa rcstituatur; Sub generc autem febrium secundo, OmneS illae collocantur subres , quae dum e se longius Ieritant, merito stabiles, S cosistentes appellantur ;Verum quod omnes hae neutiquam viro, eodemque modo se habeant, sed aliquae:le ipsas, vi propria, valenter custodiant, aliquae autem quarum maxima pars est ) alterius beneficio duntaxat, manii teneamur, du rent, quare ce illis non similis, scd dii: cria conueniat mcdicina : Hinc

ideo prudenter factum si de his singulis expressi iis , quantum febris di fie-rcntia positi lat, verba fecerimus ; Ab ijs febribus autem exorsi, quae alteriuX ope vigent, duo rememorab: mus, unde illa rima perennem sendere tutelam dicebamus ; Obstructionem 1cilicet. atque putredine: Qti id vero obstructio sit, S quatenus contingat ; Qiijd item putredo . 5 quatenus adueniat; de quomodo demum ex utrisque flabris ipsi fiat, eccon seriae tur, iam satis indicatum, explicatumque est, bc instarii l .lcmonsi a tum , puti cilinem sine obstructione aliquando quidcm adi se poste, clinici limum attamen esse obstructionem longius peiscuerate, ahique seque ii putredine ; Quare dc febres, diu , t CngcCue, aliena osc, FcIseuciantes, verissimile csse utramque scre semper cata Iam cc ni curantem adiunctam habere, videlicet obstructionem, atque sutrcdincm Cinnes licet eas ab excellentiori causa, communi nomine, rutridas nuncupare conueniens sit ; Cae ieiuna quoniam obsti uclio, putredoque, aliam, atque aliam ex retunt medicinam,Cb unam praesertim etiam reccantis humoris speci cm , scdemque Obstriactionis, unde itide varia scbris forma adest; quales idcirco cx his prouenitant 1cbritam huitismodi disserentiae attende-dae erunt c,mnes , easque singulis propra a curationis mcthodus decernenda ; Iraquc primum vel unius sedis occasione, qua putrescens humor iesidet, sutrida febris dissimile, ac maxime diserciuem habet suae conditionionis imagine, quia perennis interdum, ac nusquam desinens sit, di antei diim intermittat, aegrum prorsus immune relinquens, iterum tamen iecurrat ; Eicnim dum putris quisque succus, vel cum obstructione, vel citra, in venis, sitie maioribus, inter alas, & inguina percurrentibus, s ire minoribus aliquibus, per corporis habitum distributis, sedem habeat,

celte ut iam cxtraneo calore imminatus, & euidenti feruore accensus.

adhaesu quodam , quo bono,& integro sanguini mixtus, illi sese facile

communicat, ita patentibus viis, per Parte post partem, perpetuo flammam cordi impertitur, & necessario perennem febrim facit, eamque tamdiu construat, quamdiu ipse talis, nec dum incendio consumptus , dissipatus Ue, vel soras expurgatus, aut quouis modo salte domitus, & emendatus , ibi de perscueret; auget quin potius labrim, aucta in eo putredine, quae utique Minicia si id, per cui delites pernitiei gradus, ad summum i Gque , crescit aliquando, dc extensiue etiam quo ad omnem sibi symbolumsiiccum sensim per partes fuerit depopulata , augetur : Et hac quidem ratione putridi humoris praescriptae sediS occasione , sebris putrida continuasit, ac conseruatur ; Alibi autem putredine sedem habente, in locis nere a venis longe diuersis, cordi nihil , vel dissicile consentientibus, qui.

199쪽

hus inquam illa , suis quasi te minis eirconscripta, arcth adeo detineatur ,

ut nisi inde per vi in aliquando egressa in venas erisserit, subindeque se se cordi communicauerit, minime usquam febrim emcere aξta sit, utique ut id ratum firmumque censetur, ita cum, sectandum putredinis perseuerantiam, per Interualla, eiusdem fiat eruptio, subindeque cordi communicatio, per eadem itidem interualla , sentim praesto adesse necesse est, illaque iure intermittente mcdicis nuncupatam ; Sunt aute haec loca tum v-ntu me senterii cauitates, tum insuper vasa alia prima noliri corporis regione contenta, ut circa ventriculum, intestina, haeratis cauima, liem, Malibi; Etenim quoniam illa tetris, faedisque excrementis recipiendis, retinendisque dicata, Vt pote in quae perpetuo humorum colluilies congregatur , adeo ut illi a pi inraeua Origine assueta, nihil inde laboris, nihil detrimenti, nisi modum excesserit, unquam sentiat, cum immo undequaque membranis circonuallata , qtias parietibus non facile admittentibus contensum , ut nec ex vasis eisdem facilis est ad intra venas trans tus, merito rationabile aestimandum, inibi humores putridos, suis quasi terminis, clausos asseruari, & quidem dum illi praeditis vasis conquiescant citra omnem schri te affectum cui dentem; Contra autem dum ijdem mel humores, caloris extranei femore ultro accensi. excandesce tesque, & cxtenuati, Ut iam quasi efferati, impetu praeternaturali dimoueantur, & pene turgescentes, e foco suo quomodolibet foras erumpant in venas, cordique per has successive communicentur, utique iam febrim ab his tunc excitari maxime necessarium est; camque adhuc tandiu foueri, quandiu communicatus humor, sensibiliter, vel in sensibiliter extirpetur, aut mavis etiam ibidem naturae fauore sussicienter euincatur a adeo ut veluti ex una humorum inibi locorum quiete, nulla febris adest, ita ex eorunde inde motu palam febris aduenit, ea autem cessatura, superuenieth quiete, iterumque recursura , superueniente denuo motu 3 Atque de perennitate,&intermissione in putridis, ex humoris peccantis sede ita censendum ; Verum praeterea ob unam putrescentis succi specie euenit,

vi tam continuae, quam intermittentes, disserentem adhuc habeant modum ,& conditionem , quae etiam interciarandum minime contemnendast, & per quam merito inuicem certa differentia distinguantur; puta si continuae fuerint, Vel unum, & eundem, peneque similem statum, toto progressu, obtinent, vel iam aperth singulo quoque d te, certis nemispe eiusdem dici horis, exacerbantur, vel potius tertio, vel demum quarto excandestunt a Sed quae intermittunt, aut quotidie per certum tum-xis spatium, aut quouis tertio, aut tandem quarto quoque die, penitus absentes, iterum recurrunt; Et qui de hoc verum est, ex quo certa humoris species, certam febrim pariar, nec quaelibet ex quolibet, liberE profici statur : Quare ut humoris proprius est mos, ita labris ex eo proprius quoque modus est; hic vero motum quendam repraesentat, per quem ut febris una ab altera satis distat, ita huic potius, quam illi certa praescribitur medicina , Ratio autem motus huiuste humorum pateti Supposito enim, rebus quibusque generabilibus, & corruptibilibus inditu csse, eadem ferE vi, & modo, se se conseruare, quo ab agente proprio producuntur, & fiunt, quippe eadem rerum secundum analogiam saltem tuniproductionis, tum consertiationis principia semper fuerint, quorum subinde vires, moresque agendi, in eisdem rebus producendis, ita certi, Mstabiles sint, ut quoque non vagus . nec indifferens conseruationis e ta-

200쪽

eum humor quisque putrescens ad manifestum tendat suae conditionis interitum , merito iustum , arctuumque est , illum interea , vi ea de , eodemque fere modo, ad siti consertiatione moueri, quo ille mei in liti productione moueri consuescit ; Duorum autem generum cum sint humores sua putredine febrim facientes, ali i puta alimentitii, de excreuienti iij alii. atque alimentitit una boni sanguinis masta contineantur, excrementitii vero sint, Vel pituito si , vel biliosi, vel melancholici : Sane quoniam in

proci cando languine, facultas conco tris intra icinianos iu .e activitatis rolita . temper uniformis est, per eandemque penitus caltili tererantiam Operatur , citra , Vcl vltra quam , non nisi excrena cratium litin Oic permi tit ; simili ideo naturae vi , ic modo, eundem mcr iansilii id i iis cruari esti perae praelium ; hoc est, dum pcr putredine tendit ad inlci iiii ira, nil Cr-mi ter. S succcstitie se te lucri, nec iam quide iva toti . in Ox arile minori ad resistendum insurgere vi, sed perpetuo simili, iii si ultro ille cor iuptio ni lii ccumbat . aut matiis intro coi rigatur, i Diac qui l l c tu et maiCr.& minoi i csissentia sit . ea nihilominus usqtie in hiiem . Pi l citi ne quadam , vn: lo: iiij s ulla per est: atque ita febris ex lanii iii ne in cnis pii trescentirrc lucta eadem l circi eii , nec us aliam ex accibatiar, nisi succcstiue creta a Iad intc Ilum. Ityria inuarii rad s. litie ; Verum quod in humoris ex- cicia; erit illi potantis Onc, concoctri facultas nunquam uniformiter arat, nec calcire 1 ratur l)mili; si quide ad pituitam , quantis faculias immutans, S quaeque eidem caἰc lactio diminuta stasticiat; ad hilem etiam, qua uis immutans potentia, attamen cum exurenti calcfactione , ad ni illatiar ; de

si maior exustio in generatione melancholiae sit necessaria. quam in generatione bilis ; quae autem ritu ita hac sit, cua bilis, de quae demum melancholia , in se a patebit Meritissime itaque factum, ut iis lem humoribus excrementitiis putrescentibus , motus in illis varius observetur, ut via delicet, dum putrescens pituita febrim excitat, facile, ac spatio breui, moueatur, S ad se se conseruanda, impetu proprio, insurgar ; disti cilius, ac longiori spat:O, si bilis: de longe valde dissicilius , ac longius . si me Iancholia ; Scd cur nam praecise pituita die quouis moueatur. bilis terti quoque die duntaxat, ut melancholia Quolibet quarto, si quaeras ι VtI-quc respondendum , quod ut gradatim lacri ores hi, inter producendum, sese habere conlii euere, ita gradatim se se quoque illos conseruari, nec citius, nec tardius id illis contingere r se, ita disponente natura: Id autem quanto citius peragit pituita, nempe unius diei naturalis curriculo, etenim , illa de si perpetuo de sui consoria a tione anxia, perpetuo ad resistendum moueri omnino credatur , nihilominus tamen suae productionis modum icquuta , non nisi certo impetu ad resiliendum insurgit , atque xt pcne diurno quouis pastu sit, ita merito unius diei curriculo semper mouetui et Succc si rite se habet bilis N delia melancholia, atque ita necessario pracistis liti mCribus motus, per quem illi, dum sibi consulunt, aduersenti r contrario, a natura inditus est i Hincque consequenter euenit, ut dian in venis putrescentes hi febrim continuam excitauerint, ordin praescripto , ex c. H descant, febrimque acerbi rem reddanti Sin vero ex

tra vcnas , in vasis nempe me senter ij, aut similibus, sede habeant, ideoque intermittentem labrim faciant, utique fit, ut dum perdicta intellial la extur Rescentes e proprio egrediuntur foco , tunc febrim euidentem inferant, at po8 modum Prorriae quieti restituti, immune penitus aegrum state sinant, ne quer secto ordinem hunc mutari Obseruatum usquam est, sic disponente, ut diximus, iPia naturas Et quamuis ita saepe exacerbatio s

SEARCH

MENU NAVIGATION