장음표시 사용
181쪽
eultas, proportionatis quibusvis&s foueatur, spiritibus tamen potissimum conseruatur, & viget, ita dum spiritibus ipsis lavor ex arte accedat, coctioni quoque fauorem adesse necesse est; per conuenientem nutritionem aute multiplicatur spirituum substantia, conuenienti ergo laborantis nutritione sauor coctioni praesto est, atqui sublatis omnibus, tum contingentibus , tum necessariis, unde vel oppressio, vel resolutio spirituum, α caloris , adesse poteit; ijs quinimo omnibus perquisitis, adhibitisque, ex quibus ijdem spiritus, una cum calido, vel primo, atque directe, vel secundo, & indirecte, fouentur, coctio ipsa generose viget; viget inqua inprimis coctio, quae proprie coctio nuncupatur, per quam scilicet inuti- '
e ab utili apte secet nitur, excrementitiumque ita decernitur, ut tandem
quomodolibet facile dissipari valeat; viget itidem secundo coctio, quae impropria coctio dicitur, per quam nempe ultro quod d issipandum est,'
ita disponitur, ut si crassum fuerit, illud attenuetur, si tenue, incrassetur, si demum qualitate donatum alia fuerit, ob quam ineptum expulsioni, discussioni ve extiterit, tandem adeo corrigatur, & emedetur, quod me rito , dc toto, dc iucunde pelli, discuti, dissipari ve possit; Caeterum ut haec, per rectum victus regimen, toto progressu morbi, institutum, satis superque praelio sunt omnia , Ita adhuc eadem medicamentis, secundu'artem administratis, maxime solicitari possunt; omissis autem iis, qui- bus virium quarum vis robur per nutritione, & fotum sustentatur, & co- seruatur, de quibus dictum alibi, ad alterantia, hoc est refrigerantia, ca- 'lefacientia , attenuantia, detergentia, acre serrantia, quatenus ad prae- sens negotium faciunt, transeundum est, atque horum quoque usus aperiendus, & tum qualitas, tum quantitas, tum demum opportunitas demo-' stranda, ut subsequenter appareat, qua ratione ex his talis, tantaque di
spositio indatur humoribus, qualis, quantaque illis debellandis ivllesu Dficiat . Etenim quod ad qualitatem spectat, certum est, euacuandos humores non semper eodem, ac simili detineri impedimento, similemque ideo semper expetere praeparationem, quando illi sipe frigidi, crastique, M viscidi cum fuerint, calefieri, attenuari, atque detergi potissimu ex
Dient; contra saepe calidi, acreS, tenue,que nimis cum sint, refrigerari,
liniri, incrassataque quodammodo cupiunt, ut nempe propriae mediocritati restituti, commodiuS naturae, &aiti obedientes evadant ; ut quoque viae per quas illi vacuandi lunt, eodem pene beneficio reserentur, & pateant 3 Quare medicamenta hi Ice operibus idonea speciei multiplicis sunt, excessiri puta cuiuis ex aequorei pondentia, quae de multiplici forma pro necessitate admini lirasitur ; Vniuersim attenuant, siue calida , fi-ue frigida, quae intransecus praesertim exhibita, partiumque tenuitate donata , crassum, & concretum humorem altius intro Iubeuntia illum extenuant, S in minimas redigunt partes fvnde cum antea viscidus csset, Minfarctus, iam postmodum fluiam, vacuationi pi Ortus e tradit; Quod& extrinsecus saepe adhibita idem piaestare fosse videntur, dum extenuati qua pollet vi, quod nimis fortaste crastum intus latet, emoll. ut, colliquant ; Detergunt vero, quae rost partium tenuitatem ad sciactranduaccommodatam, quadam ad nuc acrimonia praedita O m sint , vi sua, at tenuatum iam humorem, quasi 1brdem vij, haerentem luculenter abstergunt, S eluunt, demumque euacuationis raratum rcddunt, Δί vias liberas , ac promptas emciunt; Contra alia trigiditate lua, vi: ciditateque quadam facile humorem calidum, tenuem, & acrem, Ita leniunt, ac se ne placidum reddunt, ut nihil in eo restet, ex quo evacuataolia cita S in I e
182쪽
dimentum adsiti In horum &si remediorum alioqui maximὶ utilium
agministratione, nedum unum aliuduε vitium tollere procuramus, aliud tunc, & fort/sse deterius adueniat, quod certe futurum videtur, si horum tum quantitas, tum opportunitas negligatur, utriusque idcirco in his de
inceps habenda ratio est; Namque licet ob pernitiosae qualitatis in humore excessum, omnia haec intensiuE, & extensive, tum validiora, tum minus valida intercurandum congrue decreta videantur, attamen eorum
dem per singula morbi tempora indisserens usus, no parum obesse potest 3 Si quidem ex his aliqua intrinsecus praesertim assumpta, quae attenuant saetergunt, & reserant, exuberanter nimis, etiam humoris peccato con grua administrentur, si qui de prioribus morbi temporibus, crudis adhuc vide existentibus succis, adhibeantur, prosecto tunc segregatos, oc ali cubi pene quietos humores coctionem expectantes commovebunt, Per turbabuntque ita, ut illi ab incepto coctionis opere penitus distrahantur, dc dum haec impetu quodam nimio eos comminuenti in tenuissimamque substantiam versos, per angustos quosque ductus, in occultas etiam cor Poris latebras manu quam facile ducent, ibique vel nouum genus mali procreabunt, vel saltem inde non nisi difficile medicamentis educi aliquando Valebunt; talia enim, & deteriora parit excellens, & intempest uus attenuantium ,& detergentium usus i atqui mediocris a principio dmorbi statum Isque opportunus, & utilis est, cum sensim, & paulatim agat, atque adeo humorem extenuet, quod insimul coctioni apprime tautat, quod in quam ut comminutio carnium ad elixationem, ita extenua tio ad coctionem maxime faciat; Caeterum declinante iam morbo, hu moreque ipso iam magna ex parte concocto, ad vacuationemque dispo sto, ut nihil impediat, quin vacuatio eius per pharmacum , sino integra, saltem partita fiat, ea sane quavis possibili, & utili iam celebrata, cum ni hilominus humoris crassi partes crassiores adhuc stent, operaepretium cer th tunc est, humoris reliquum visti dum, & crassum nimis, ideoque rebellem , Valentioribus attenuantibus, & detergentibus, aggredi, cum iunciam nulla copia urgeat, ex qua deterioris alicuius damni suspicio oriebatur; a leuioribus itaque, hoc ordine, nos inchoantes, faelicem sempezeuacuationem assequemur i Ita quippEnon tantum humores ipsi fluidi futuri sint, sed & viae, per quas in secessum illi detrivandi sunt omnes, ii herae erunt, dc expeditae; nec harum obstructione, humores pharmac concitati consistent, Bc corpus iactatione multa, vel damno grauiori, de nuo fatigabunt ; Et de internis medicamentis attenuantibus , εc deter gςntibus ita censendum, quoniam quae leniunt, & incrassant, alias omni no administranda sunt, ut enim per initia tenuiores, acrioresque semper humores sunt, & quo magis declinat morbus, eo hi magis lenes, placidique, de crassi, squatenus saltem per coctionem licet euadunt, merito per initia, quae leniunt, Se incrassant, semper validiora, pro humoris ne
cessitate, conueniunt, deinceps vero perpetuo minus valida, usque qu ab his omnino abstinere aequum videatur . Restarent externa non mino ri cautione administranda, vel enim haec ideo extrinsecus adhibentur, quod latentem humorem per consensum saltem attingant, εc immutent, vel quia humorem externam sedem habentem immediath, dc per se alterent, atque ita Vacuationi magis commodς eum facilem reddant 3 Vtmvis quidem horum fuerit, utique tale id medicamentum esse necesse est, quale humori potissimum respondeat; humor autem vel frigidus , dc Cras
sus est, & perinde parti valde impactus, vel calidus est, oc tenuis, ideoquo
183쪽
partem, qua residet , alte nimis subiens; Quare si primum, sand tunc meaicamentum quod calidum,&humidum potius, quam siccum, tenuiu-que partium fuerit, operi assequendo erit accommodatissimum : At si secuiadum proculdubio medicamentum quod frigidum, itemque humidum potius, quam Πccum, partis poros permeare aptum sit, tunc humorem in modum rediget; Dum tamen medicamentum quodvis, tum humori ipso, tum constitutioni partis, cui inest, illud proportione res*ondeat, Zc opportune administretur, quandoquidem Omnis excessus semper malus, ut etiam desectus inutilis semper est, & aliquando etiam noxius a Insuper&intempestiuusi localium medicamentorum usus morba difficiliorem, & diuturniorem reddit; Calidiora enim frigidioraque, ita sine potius, quam in principio, effectum pariunt omnino prauum, in frigidis quoniam humoribus calida corruptionem inducunti at in calidis frugida condensationem nimiam efficiunt; Mediocria autem, & proportioni respondentia, quae 5 tempestiue administrentur; in calidis, vel ad vacuationem insensibilem humorem perducunt, vel saltem in pus lauda-hile conuertunt; in frigidis preteterea ad digestionem humoris, & insen, hilem evaporationem euidenter disponunt i tandemque illud omne ubique praestant, quod ars ipsa, cui secunda natura sit, Fer suam prudentiam, praeliare contendit.
causa morbus desinit, eum si tomatibus , in
terea tamen vigentibus illis , causa, qua arte obuiam eis sit eundem ,
A V A ergo arte omnis morbi causia, Sc morbus deniq: ipse totus,
in n. sinplomatibus, dissiperiir, ex his quae hactentis dicta
fuere, fatis abunde colligi potest i Et quamquam non dubirandum quin ex quo, ut plurimum, ab humorum peccato morbus contingat, cum simplomate, adeo quod peccato ipso sublato , morbum una cum simplomate desinere necesse sit, illius scilicet proxima desinente causa ι Quoniam tamen interea non raro morbus una cum simplomatibus vigeat, ut difficit E sit causis ipsius demol itionem, longius fortasse protractam, expectaret Idcirco tunc, hoc est dum huius-niodi depopulatur causa, neceste est morbum, reqquisitis medicamentis, ad omnem eius demolitionem aggressum insequi ultro 3 Verum tamen id nequaquam temere exequendum, praesertim si opus, quod tentatur, demolitioni cause plurimu sit aduersum; tunc quippe morbus licet qua- dantenus leniatur, curatio tamen eius persecta, & propria difficilior fit, Momniquaque etiam saepe intercipitur; Quamobre diligenti incumbendum eo temporis cura est , ut morbus quidem propellariir, quam tamen
magis fieri possit, cauta demolitione non impedita a Quo itaque pacto ille, hoc est qualibus artis ingeniis, qua niis, & qua opportunitate administratis id haveatur, facile uniuersim indicatur; Etenim ex morbi spe-v cie, Diqiti Cooste
184쪽
cie, qualitas ipsa patet; veru est enim morbos alios esse similares, εἴ alios
dissimilares, eosque inlia per omnes silo tantum dirimi contrario ; Quam . Obrem similares , qui solitis temperiei sunt, una alterantium rei Dedainiim Ope, ad naturale temperamentiam x sque, dirimentur ἔ Dillinis lares autem , quantam vacii , ali j squ idem sint in figura , alii in quantitate, ali j innumero, alij in si tu , ut alibi dictum cit, quilibet ex his merito indicat in contrarium verti, usque quo tandem pars lata integritati suae restituatur. ad quod praestandum, non umina sed multiplex requiritur medicamentum, quod, post Vnum regimen victiis ubique desideratum, laoc enim solo plerianque i uisiit omnibus necellitatibus j aut pharmaceuticum, aut chirurgicum est, & si quale ex his illud speciatim coirueniat, non nisi speciatim ex rc cognito morbo indicetur, quoniam quodlibet, nusquacuilibet sit contrarium, 1 ed certum duntaxat, de detrimentum, sueret 1 e, atque directe, siue per accidens, S in directe illud tale sit; inlod Praeterea ad rc me iij quantitatem pcri inci, nulli dubium quin dii ccilii partis a pristino naturali statu recte praecognito , proportionaIam reme. dij indicati mensiaram decernere liceat a Vitum aut cm illam simul totam
integramque ministrare , an mauis pedetentina per partes , oporteat, Protecto vIrtutis fercntis robur euidentcrost cladit, quod quidem rCbur. aliud in uniuersti , aliud in parte , 1 talibi diximus , csse potest , quanὶob: ccx uniuersis mcdicinae regillis, cui ct inque nrCibo, SI corpUS Uat Ucisum,& quamlibet corporis partem, occii panti, proportionatum indicabitur IIacdicamentum ι Attamen ut ad votum succedat cista S, Syro: tunc sem rc radministranda fiant omnia, hoc est, non intempestive, nec praetcrordinem, sed suo semper tempore, suoqtie loco ; Ordo vero, tempus hoc de sumetur ex operum, instrumentorumque , ad morbi destructionem indicatorum conditione, & nccessitate, siquidem plerunque eueniat, morbum non uno, eoque simplici, tum opere, tum instrumento,dcstriri posse, sed multiplici, eoque vario, quorum puta uni: m licet in tenti finis potissimus auctor censeatur, ideoque pruNo loco tentandum videatur, ait crum nihilominus de necessitate liri ponit, sine quo illud
perperam adhiberetur ; erit m addas his omnibus temporum ci iam morbi contemplationem , quoniam iuxta horum varietatem 1cmscrmelior, tutiorque medendi opportunitas in omnibus decernitur ; Desmptomatum curatione pauca generati In veniunt aduertenda , ea quoniam ad instar corum sint, quae cx suis ita cair sis fiant, conteruam trique , ut nc,n nisi his penitus recedentibus . ipsa reccdere, at quc modolibet co silentibus, consistere necessest; Etenim simplomata morbos, eortinaque causas ita consequii intur, ut, exempli gratia, umbra lecta itur CCrpus,
atque nisi coisus ausuratur, umbra ipla perpetuo durat; Quai Nobrcnancccsarium videtur, eodem tum Orcre, tum inviumento, haec cia in '
his, de causis aboleri a Cum itaque de morborum , dc causarum rorissImina cuiatis ne hactenus loquuti simus 1 herrime, nihil proIccio videi c- tur supercsic amplius, quod ad simplomatum curati Cnem scit ineat; VC-Tum tamen qua ndo ex his quaedam molesta adeo saepe contingant, adeoque viribus aegrotantis, & perinde vitae eiusdem iniciis a suit, quCd non sinant, causarum, moiborum ve, expectari curationem, qllae faere tui-ntes' iaidius est ventura ; tunc merito ut aegrum ab intollerabili naolestia Vindicemus , SI ab impendenti saepe periculo liberemus, post habito morbo, cum causis ipsius, ad simplomata respicere cogimur, dc sorro lenitione quadam Potaus, quam curatione; quod curatio, radicaliS quaedam
185쪽
smpto si destructio sit, quae per solam omnimodam eius orIginti destructionem fit; Lenitio veto quaedam eorundem placatio, siue remissiost, quae adhuc, vigente originc, simplomati est concessa ; Fit autem: le.
nitio haec, operibus, & instrumentis, certa tum qualitate, tum quantitate, tum opportunitate administratis ; Sane qualitas simplomati contraria esse debet, ut si fuerit simploma actionii puta na turalium diminutassi, vel expulsonis, vel retentionis , aut alterius, tunc remedium, Vel expulsonem excitabit, si opus sit, vel retentionem fortiore essiciet, veluti cuactionem animalium diminutarum simploma adsit, ut somni, vigiliarum vh, tune necessario somnus, remediis opportunis, augendus, & vigiliae excitandae sunt, in reliquisque singulis tuo contrario occurrendum, quae vero contrarietate id remedia praestent, utique generatim hic exprimi nequit ; post aquam nunquam directa illast, de immediata, sed indirecta omnino. mediataque, quod scilicet per se nunquam, sed per accidens semper finem intentum consequantur; Vtcunque tamen res ipsa se habeat , adhuc certum est attente incumbendum , ut operum omnium, instrumentorumque, leniendis fiam promatibus descruientium quantitas necessitari respondeat, quoniam si horum vis infra subsistat, credibile est ea finem intentum minime asequutinant, contra si ultro, quam par sit, mindum supetet, non dubitandum, quin semper aegro noIam maximam inferat, aut enim recte curationi interritrvis, aut aliud omnino simploma, quod praesenti fuerit aduertum, necessario expectandum est ; Ergo riam perum, tum instrumentorum proportio, quae ipsi necessitati congruat. Procuranda est ι Insimul autem ne illa tolleretur a. viribus perpendenda
est, quando, viri bns ipsis non serentibus, frustra medicina fatiget; immo si praeter has, aliquid tentetur, illud in aegri pernitiem euidenter succedat 3 Tolerantia autem virium, siue hae totius, sue partium fuerint, quanta nam aestimanda sit, iam a nobis alias generatim indicatum est i m quam speciatim adhuc saepe aliud expetitur illius examen, sine quo determinatam simplomatis lenitionem aggredi, ob certas uniuscuisquaaegri proprietates, dissicillimum est a Quod si ob hane, vel alias caulas, sussiciens proportio ipsa remediorum simul tota non feratur 1 viribus , iam ratum, firmumque est, licere sensim eam, pluribus repetitis vicibus, ministrare, Praesertim quod, quae paulatim, sed saepius, at successivh, repetita sunt, temper aequE respondeant, simul, & semel, integre perpetratis i opportunε dein iacienda omnia sunt, ut ad votum res ipsa succedat, Sed opportunitatis occasio , ex simplomatis vrgentia pendet, quippe smploma saepe morbo saeuius sit, ut inde morbi curatione posthabita, ut dictum est, simplomatis lenitionem aggredi sit operae pretium , quod quando contingat, tunc opportune faciam lenitionem censendum est 3 verum enim vero simplomatis vrgentia, ex laesae iunctionis dignitate primum colligitur 3 Etenim si simploma sit, quod functionem uniuerrum
gubernantem prosternat, viresque uniuersim frangat, quarum conseruatio maxime est necessaria, illud sane omnium perniciosissimu est ι Hoc ipsum sequitur, quod magnum quidem est, & aegium valde fatigat, sed citra praestantis iunctionis, aut virium iactnram, assicita Ex his ergo una quandocunque intercurandum aderit, quod vires nimi opere conuellat,&valdh prosternat, illi necessario, dc diligenter , lenientibus appositis, oc*rrendum, morbo ipso quadan tenus praetermissis; Λtque ideo attet Evnmersim obseruandum, quod quamquam solum sublato' morbo, causa vh ius, Protinus evanescat simploma, ut ultro nusquam, subsistat in cor
186쪽
rore a vigente tamen adhuc morbo , si nimium graue, insensumque
limploma sit, ne violentia, pernitieque sua aegrum iugulet, ut diximus, Ieniendum Protinus , rectaque curandi methodus iure inuertenda , Calicet, quandiu robori fidimus, obseruanda sit, nec contra artis praesciiptu, in aegrotantis gratiam, uni vacandum smptomati, ut contra, si iam vires cadant, illico occurrendum, tantisper omisso morbo, causaque eiusde, quia scilicet omni ratione vires fulciendae, rectificandaeque, ut illae morbo obsistere, totoque curationis spatio, satis esse possint i Etiam si semper sc teperanda omnia sint, ut neque laborans, malorum saeuitie, crudelius torqueatur, neque delicata mollique medicina, quae consanuisse videbatur , recrudelcant; cuius porro rei certior erit euentus , 'uando Praesidi js ijs, simploma minus fiat, quibus S morbus esse desinat, quod sane expetendum, optabileque est , quia tunc eodem opere,& instrumento, utrique simul medeamur . Atque iam de morbis, simplomatibusque
curandis, deque tota affectuum internorum Praeternaturam humani corporis medicina, quatenus uniuersim mcrthodo tradi, exprimi verotest, haec dicta sint
187쪽
Cognoscendarum , praesagiendarum , coranda rumque febrium methodum.
Α Μ quidem nos communia artis medicae praee pia sussicienter tradidisse omnia, quae ad cognoscendos praesagiendos, curandosque humani corporis praeternaturales affectus, necessaria videb1tur , gaque in ordinem methodo nostra prudenter
digessisse, cuique ingenuo medicinae studioti videri non insulse opinamur a quando a primis ipsis artis principi3s opus aggressi , quid quid fuerit
huic nostro negotio congruum aestimatum, per summam diligentiam, attigerimus, explicauerimusqtie, ut inquam nihil, quod intractandis aegris, a anitatem usque, desiderari posset, intactum illud, praetermissi Im ve, revera, censendum videatur . Verum enim vero quod uniuersalium artis cuiusque praecept rum sola notitia nemo artificis nomine dignus habeatur, ut nec ille in arte ipsa quidquam magna laude dignum consequatur, & in medica arte prae--tim, sine usu,&exercitatione, hoc est, Line praeceptorum medicae ar- artis apposita, ad quamuis, pro tempore, coreori, praeternaturalem affectionem aduentantem, cognoscendam, praesagiendam, curandamque,
applicatione, & opere, quia proculdubio non indifferens, ac in omnibus idem, & simile, sed varium, & in singulis certum, determinatumque esse necesse est; Iure metito facta', ut quod hactenus mo agendu in morbis , Per communia praecepta, optimum esse duxi, illud iam specialis mor. - bi aperto
188쪽
bi aperto exemplo, ut apposite dichim, ita, quoad liceat, sensato experimento apprime consonum, ob oculos ponam 3 Sic etenim artis cuiusque explanatorem , &aliis, S sibi, illam scriptis exarasse , maxime deceat; itaque quamquam innumerae affectiones sunt corpori praeter naturam aduentantes, in quibus depopulandis, per summam prudentiam medicina insit dat ; iane tamen hoc loci, ut proposito consilio satisfiat, in singulis artificium vel digito indicare, denaonstrare vh, minimE necessarium esse crediderim, si quando saltem in febribus, & aliquot eas comitantibus
sumptomatibus illud pala indicatum . demonstratum vξ omnibus exposue ro 3 Cum praesertim febris morbus sit nobis mortalibus omni u familiari sis mus , notissimusque , & qui, ob multiplices, ac promptas causas sui, nOS frequentius amigat, in quo dein semper totum asticitur corpus, & multifariam saepissime, atque ex totius eiusdem corporis partibus tunc aliqua, t plurimum , grauius languet, unde ut actiones facillime labefactantur, ita simplomata febricitanti non pauca aperte contingunt, ut tandem Vel ex eo potissimu , quod tam similaris, quam dissimilaris corporis constitutio per febrim lancinetur, ampliusque ipsa humorum innata proportio longe valde deficiata vel hinc porro eueniat, ut per febrim , ea agrotan tibus omnia adsint, quae in singulis quasi morbis praesto esse constat a sudomnes, utque subinde tunc facile contingat, omne fere genus mali posse aegrotantem quomodolibet pati; quare verissimum censebitur semper, medicum in homine febri laborante, ut per exemplum idoneum, adcO-gnoscendos, praesagiendos, curandosque morbos, methodum omnem traditam apposith ad modum experiri posse, & denique omnia fere opera, artisque instrumenta usui rationabiliter applicanda dignoscere, posteaquam cognoscendorum , & praesagiendorum, curandorumque demum quaevis morborum occasio non raro tunc, ut praemittitur, offerat sese iQuod cum ita se habeat, ordo doctrinae expostulat, ut dum exemplo m thodum adaptamus, tot in exemplo meditemur, quot methodus ipsa prosequenda proponit: Q amobrem haec tria cum sint, cognitio videlicet, praesagium , atque curatio, in febribus merito tria potissimum expendenda proponemus ; Et horum primu quidditas erit, & essentia febris, cum disterenti js, ac causis suis, &sane per vias ad cognoscendu accommodatas . Secundum febris erit exitus, lethalis ne ille futurus, an salubris, de ne demum sero, an quam citissim E cuenturus, ut ne perinde febris curam da ex arte st, vel naturae muneri potius relinquenda ; Erit autem tertium, S vltimum, eidem febri cum simplomatibus molienda curatio , Ut nempe qualis , quanta, quibus operibus, Minstrumentis, & perquam denique opportunitarem, ut recth, tuto, atque iucundd sanescat aeger, illa facienda sit, sussicienter innotescat quia cerib his diligenter examinatis, costio, quod nostrae solum commoditatis ergo prosequendum proposuimus, erit ad amussim satisfactum .
189쪽
DE NATURA E Τcognitione febrium.
sit destitio , eaque ut explicanda , ut inquam seblatis omnibus difultatibus, quid febris generatim sit, fusicienter pateat , priori loco proponitur.
R. o itaque ut febris quidditas, S est eluia sit cG- spicua, non ab re erit distinitionem eius ante oculos posi- P M tam accuratius praemeditare, quod in ea Prael ertim , quid, febris sit, & praecise , & quam breuillime representetur. morbus est similaris, calida inquam cordis in.' ω .m π- temperies, quae corpori uniuerso facile communicata, inanifestam operibus laberiactatione inseri . Quae diffinitio, ut exprimatur, sane ab eo exordiendu, quod certum est, & vel unius sensus praestantia confirmaret a Nobis nempe hominibus stata naturae lege tribi uia. ut interni potissimu caloris vi vita agamus, eadem quippe dum ipsi vira fruamur is
calore intrinsecus e florescenti, persundamur, per morte vero consumpti, hoc prorsus extinio, refrigeremur; adeo ut per vitam, vel unius caloris beneficio planu sit nos conteruari , alimentu puta trahere , conficere, eo
que nutriri, ac sustine Ii, augeri instiper, & procreare, praeterea quoque cognoscere, loco moueri, Ut perinde quanto perfectiora haec fuerint noliri munia, tanto ia caloris vim uberiore adesse oportere non dubitanda i mare visensim deficiente calore, desinunt haec, & proportione illius , ipsi mei fruimur vita , dc quas diximus stinctiones magis, vel minus validas extrinsecus repraesentamus, ita demu eo per morte extincto, in nobis haec celsare omnia , deficere que, ita certu, ut pene merito nonnulli, morte caloris extinctione deficiendam esse, omnino sint opinati: Verumtamen internu calore hunc non unli esse, illumque simplice, sed multiplice , saltemque numero, & magnitudine diuersum; atqui ex aggregatione plurisi, unu existimandu esse necesse est, quando corpus humanum non simplex , & similare corpus sit, sed dissimilare, ex variisque corporubus compacisi, quoru non unus calor est omnibus similis, sed numero, de magnitudine varius, atque diuersius, Zc sane per teperamentu unicuique illotu secundsi propriam 'constitutione a primaeuo Originis inditum, & si proculdubio ex multiplici horli simul unitorsi corporsi , ut puta partium humanu ipsum corpus integrantiu , calore, unus prorsus calor nobis I a turalis euadat, quo potissimu vivimus, vitaeque opera omnia exercemus ;Insuper aute ,-a natura secundum ratione Actu censeri debet, quod li
190쪽
c. et tiriegrantibus quibusque corporis partibus calor quida certus , ad mΠ- rara Propria animae obcunda , inditus vidcatur , attamen quod nusqua so' lus iὶuiniis eis de permetuo generose cxerc dis apte i EnaceIet, Iure no viis aliunde effluxus sibi cooperarius sit pervcnicndus erat, cuius heneficio , manca, diminutaque sui agendi potentia atὶgeretur, & robustior fieret ; Et quam qua ille altero palli cuique ii; nato lon se xalde maior vidca tur , S sit, non ci tamen, conmenic me inici ritibans proporticiae, Vim ali qua inscrt, t subinde quasi ratae, propria iam caloris symmetria amisadae proprijs retrahens muniis, praternat tria ipsi occurrat, sed calori ci de FotiuS , multo sorsam undique humore rersu so, cui scilicet humori ia ille nimis, partis eiusde , seu adiacentis alterius, icreramenti Occasione, im- IT cciiis est, Icgetiore, & validiore impertitur vim, ut tande ille, quasi clincisus, reuiuiscat, ne alias inquam pene subactus, substantia ipsa partis, cui inerat , na arcescente, extingeretur, & ned ciruch id mancam in corporis nostri fabrica natura arguere quis sorsam auderet, si quando prα semiusti m ciente hunc parti cuique calo tu inesse noueriti naso1libile; Ergo quod partes nostii corporis omnes sust habeant icperan cntum, proindeque proprium calore habeant, per summa industriam factu quilibet cq-fitcbitiar ; Quod vero calor hic nusqua singulis illis sit proprius; at aliis
comi nicatu S non partim prodesse valeat, Iioc vere maxinisi naturae artificiu fatebitur scmper ; ita ut tande de calore nobis innato, quo inprimis Viuinuis, & operamur , illud statuendu videatur, nepe illia quibusque nostripartibus Vnu quide esse insitum , & propriit , attamen eis de alium sore influxu , 5 non specie, sed numero, & magnitudine solii diuersum, aliunde emitam,&quide ex partibus alijs eum uberiore possidentibus, inter quas certe primu , non icstes, non hepar, sed unu cor, mira industria ad hoc fabricatu apparet, ut porro, & calore in se maximii, validissimiique contineat, atque conseruet,&videmite unde uniuersim pro necessitate comunicet i Sintii de conseruationis gratia calor multus xutilatione egebat perenni, ad hoc ideo pulmones, tractica, cti toto pectore, cordi adnascuntur, ut validissimus scilicet calor longius in eo per euentilationem persisteret . ut vero inde comodius ille omniquaque diffinderetur, arteriae, tanqua viae, per quas aptissime spiritus, calore in se continentes, quocunque transmittuntur, imperadditae fiant, ut inqua, pro neccmitate, caloris desiderata distributio ubique parti di celebraretur 3 Atque haec vera cli sint, sequitur calore ad vita, eamque sanam producenda exoptatur, illum merito fore censendii, qui ex omnium qui de partiu caloribus consectatis, unus quas per aggregatione factus, singulisque partibus pro necessitate comunicatus, viget in nobis, attamen praeceteris illu, qui e corde, tanqua ex son re emanans, 5 quacunque disiasus, uniuersam corporis nostri constitutione moderatur,®it ; Adeo ut ille quandiu indi ta mediocritate retinuerit, ut aliunde ea minimh suerit perturbata, tam diu nos optima, illaque beata sanitate fruamur, quoties aute, vel perdefectu vel per excessum a mediocii ille decesserit, toties nos velimus, nolimus misere aegrotemus ι Atqui non raro multiplicibus quibusque prςter-modu calefacientibus aduentantibus , euenit, yt feruor in corde tantus accendatur, ut inqua non eiusde mei solii cordis teperamentum perpeia
afficiatur et Sed praetera quoque illud corporis uniuersi maximh peruerta tur, non sine manifesto opem omniti nostrorum detrimento ; Affectio aute praeternaturalis haec, febris nomine, comuni consensu appellatur,
eaque demu est, qu2 insuperioribus dissiniuimus, Morbu similarem ess calida