De privilegiis ignorantiae tractatus moralis novus, unicus, singularis, seu quando, quibusve in casibus per ipsam à peccato unusquisque excusatur, necnon à censuris, à poenis ecclesiasticis ... liberatur. Authore Joanne Chrysostomo Philippino ... Cum

발행: 1688년

분량: 477페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

i s 8 De Privilegiis Ignorantiae

Iust. tom. p. tract. a. disp. 36. Lusius uetur ad ullam restitutionem, mel con libr. 2. cap. I .dub. p. S. Verbo restitu- pensationem faciendam pro alimento, mrio n. 39. Clamis Regia bb. 1 o. cap. h. legitima, imo nec pro maioratu atrorum n. 9- Valentia l. c. Sanche: in opere Mo- si mrum ex legitimo toro, nis ei certo, emi-rali par. p. bbr. 1. cap. 23. n. 4. Sonari- denter, e P moraliter constet prosim sena n. s. cit. aliiQue plures apud ipsos. suam; non constat autem id certo, in mo-Quis autem censendus faetias locuple- ν aliter,nec constare potest,quandiu probab tior ex re aliena vide apud eosdem , lem habet rationem dubitandi de contrario. praecipue Zonarinam l. e. anu. s. dicen tem di Illum censeri factum locupletiorem , Qui cessante bona fide cognoscit se occatione rei alienae essi: locupletem , ut si cognoscati, se non . feciste aliquos sumptus, quos alioquin ex re sua feci L.

sed aut si aliquid habeat, quod lioquin

non habuisset. . '

PRIVILEGIUM XXI. b

eommisit adulterium , ' ignorat an

. protei susceptast sua, mel Mariti

adulterae, exciserar ἀrestitutione .

3σι A Dulter, qui ex aliena uxΟ-' . ut A. re filios sescerit, tenetur utique aia retarcienda, α restituenda damna subsecuta, & quae subsequentur,rum Patri putativo, tum caeteris filiis Ivlimis, consanguineis, haeredibus,&C.

cum fuerit causa eorum damnorum, ut docent communiter Doctores apud Dianam Gordinatum to. E. tradi. 6 res. 23F.n p. ex par. 2. tr. II. ' sceli.

3. res. 13. De Lugo de Ast. to. p. disp. ι 3. sec. 2. n. io. infine, & apud alios. Uerum, tenetur quidem utiquc Adulter ad hujusinodi restitutionem damno rum dictorum, & ad resarcienda damna,quae patiuntur,& patientur praedicti, dummodo tamen ipsi indubitanter credat susceptam prolem esse suam , nam si nesciat, ignoret, vel dubitet talem esse, a restitutione excusetur, ut dicitur in

privilegio: quod

363 Probatur primo, Authoritate Doctorum i Assirmantium sic: Adulter , qui ex abena uxores bos suscepit, non te. Ita Faguuder in Decalogum tom. p. in η. Praeceptum , lib. q. cap. s. n. p. cum aliis ibi citatis . Bonacina de Restit. in Φendire

i indusitanter credit, quia se dubitet, illum esse suum filium, non tenetur ad res

n. 48. Φ 49. Corsita lib. p qu J I. Di- . in fine. Igenriqueel . tu i . de A trim. cap. 2 I. littera V. Georgius Gobat in sua Theologia Iuridico-Morati cap. 28. list. T. Tinec. 3. ἀ n. 48. pag. mihi 293 Idem Gobat par. Σ. Alphabeti Matrimonialis Casu s. n. 19 . P. P qualiρον in uaesimib. Singularis. qu. 83. in qua 1 Quod certo non teneatur dictus adulter ad restitutionem, &ad damna ex prole adulterina , sequuta, vel sequenda, resarcienda. neque si loquamur de foro cxterno,neque de obligatione conscientiar, S: foro interno: de quo tantum nos hic loquimur in proposito privilegio . Et de quo pariter interno foro 'ciet arriis Man. cap. I s. niιm. 49. expresse sic e confessarius nou debet resarcitionem --

perare adultero non credenti, nee debenti

credere filium esse suum, si ve eo quod mater sit uiis , in solita adusterari, si equod ipsa quoque dubitat, an sit filius adulteri, et mariti sui, si e quod reputat,eam ad se obligantam mentiri secundum Sanciatum Antoninu. Nee ipse adulter facile δε-bet credere se ad id obligatum ira: ita Naia arrus pro cola scientia, ut patet, & pr prie ad pollegium nostriim e quod 3 64 Probatur secundo ratione: Pilaeatenus adulter tenetur certo restituere ,

222쪽

Cap. XII. Privit. XXI

aduherim illata, ut septa, quatenus e ut eommuniter Dotitores) melior demmet proles suppolimur certo sua: athoesupponi certo nequit, cum ignore

tur, cui dico in privilegio, & stippono

vel saltem nesciatur ab adultero,an pro

les assumpta, sua sit, an Mariti adulterae: imo nec de facili hoc sciri possit, quacumque etiam adhibita diligentia:ergo. Et quod hoc de facili sciri nequeat, ρο- tet: quia quacumque diligentia adhibi

in , ψ emper remanet dubium, an filius natus sit ex adultero; cum tam potuerit nasci ex ipso, quam ex marito mulieris , ut optime etiam P. Tassiualig. cit. n. s. in re autem dubia , indecens est, quod detur certa sententia, in

quit v. Antomnus 2. par. tit. p. cap. 7.

in fine, ex cap. Habuisse, dist. 33. ubi S. 9regorius ait. In rebus ambiguis absolutum non debet esse iudisium: ad condemnandum videlicet, in genere etiam turpitudinis . 36s Probatur tertio: Quia etiam si constet , quod tempore conces,tionis

est conditio bona fide possidentis, &nemo tenetur aliquid restituere, & re sua se privare, nisi ei certis, & moraliter constet, non esse suam adulter autem nesciens, aut dubitans, an proles sit sua , possidet suam libertatem, ac siecuniam , non tenetur igitur restituere, nesciensi rolem esie suam , vel saltem probabi-

iter credens non esse suam : quamvis etiam probabiliter crederet esse sua inquiunt citati, Fagundet, Bona a , dc

alii) tum quia sequi , potest opinionem probabilem: tum quia melior est conditio possidentis suam libertatem , αρο niam, ut dixi, iuxta illud , Seuturqui possidet.

367 Quod verum est, etiam 'si mater cum iuramento dicat esse filium adulteri; & proles sidcepta imaginem referre videatur adulteri: Nam quoad assertionem matris, praeterquam quod , mulieribus non est facile habenda fides: nam , nisum, mutabile testimonium probabili intervenerit copula inter adul- semper femina producit : Cap. Forus, deterum, & adulteram, si tunc remi oris Heriar. signiste Nec filius ipse nedum patebat pariter accessiis mariti ad uxo- adulter ) tenetur matri credere, dicentirem , ut supin no; stante matrimonio, ipsum non esse Mariti, sed Spurium

Iosseisio stat pro prole, quod haec vide-icet si ex legitimo concubitu, matrimonium namque dat titulum legitimae nativitatis, Ac ideo non cessat possessio, nisi probetur oppositum , quod probari nequit, quia tunc tem ris ut dixi, & supponitur) patebat accessiis mariti ad uxorem. Si ergo possessio etiam si sciat ipsam didulicram fuisse, ut

docet cytissa in cap. O cii,de pamitent. remissioni & omnes Ginoni j tae fatentur in c. Per tuas, de I, Obathmibus; de iuris-

periti in l. Si Pshumus, j de liberi in pos

de Filiis Presbyteror. quem refere, de sequitur Fagundet in 'Decal. to. p. ia r. stat pro prole legitima, nec probari po- eap. s. n. 4. dicit ita : Filius non tenetur test , vel sciri ab Adultero oppositum , credere matri dicentisibi esse illegitimum ita ut sit ignarus an proles sit sua , vel cum natus sit in figura Matrimonis, in se Mariti, excusandus est utique a restitutione,nec condemnandus ad resarcienda damna , ut supra, cum sit indeeens in re dubia, & incerta , certam dari sententiam , & in ambiguis rebus absolutam condemnationem, in genere etiam tu

pitudinis . 366 Probatur quarto: Quia in dubio in materia iustitiae, & restituti

debet reputare legitimum ex pustica opimo

iuris: Se addit: Et ego si talis essem irasaee rem te idem repetit in Manuati cap. a P. n. Eo i. Versu, kono dico, insue. Et idem etiam docet Menochius de Arbitrariis Iuditu Lit. Guturia p. Case 8 9. 17. ubi: Non tenetur filius Matri credere , etiamsi a ter afirmet filium istum non esse ex pro

223쪽

2 o o De Privilegiis Ignorantiae

prio Marato generatum;nec enim hςc Matris ras maxime tempore mortis ut cum sertio, filio detrimentum aliquod asserre earundem famae dispendio cte fortasie Gies: ita jusia in L etiam de probar. in in quandoque vitae periculo ) seipsias pro-ι ultima, J. eodem, in Bartholus in L dant, ac proprium crimen suis Maritis, lium,st. de his,quae sunt sui, vel alieni iu- vel illegitimis, ne haeredes legitimi raris, in Cardinalis Paleotus,De nothis, in tione illegitimae prolis aliquid detri-

spuriis cap. 24. Haec Menochius . Im 5 menti patiantur.Advertant inquam, uti addit Fagundet n. . cit. ex Henriquet, eosdem mei advertunt etiam Henric vet

o arro non tenera ei credere,quam- de Matrimon. libr. II. cap. 2. I. I . me

et isforte aliquot annis reputa verit se il- dio: sic notando : Perpendat Confessarius seeitimum, quia habet ius ad possessionem, ne ultra modum compellat matrem adia bonum nomen ex publica fama, hane manifesationem, quia illa mix tme-timatione, cisae plurimum in hac re probat, tur hoc facere propter spem parum probabiae subinde habet ius ad bona etiam maio- lem , nec detegere crimen adult' ἔ , cum ratus, quae legitimo filio debentur. i itur magno sui honoris detrimento, etiam in filius ipse non tenetur credere matri hora mortis. Et Bonacina de MAEtrim. l. c. adulterae, assirmanti cum non esse ex n. Σ3 14 sic hos monendor proprio Marito, & Patre putativo gene- rius magna prudentia uti debet, ne ultraratum & adeo credere non tenetur, ut modum compellat adulteram ira articulo afirmat Fquude cap. 1. cit. n. 1 I. in mortis detegere suum adulterium . Ratio princ. ex Na arro, qu stulte faceret id est, tum qiuias lius non tenetur illi credere ;credendo multo minus Adulter ipse ei- tum quia feri potest, ut ipsa liberetur abdem mel etiam cum iuramento asserenti infirmitate , e r occidatur a marito es t prolem assumptam esse adulterinam .ivia raro prodes detectio , in manifesta- credere tenetur. Videantur Lesius de tio adulterii. Addonec se consilendum, ut Iust. libr. 2. cap. lo. dub. 7. an. I x. Eo- adultera detegatur post mortem a Confesenacina l. e. de Matrim. eodem n. 8. & alii serio, quia periculum es, ut proles adultc 'plures relati a Bassaeo tom. p. I rebo Aduti na,mel Confessarius ipse occidatur. sta 'π- rerium, n. 8. ubi&ipse sic: Filius non te- rur. Atarius, malis. Quamvis enim QN netur credere matrι dicenti ipsum esse spu- communi D D teneatur mater quan-rium, quam is hoc afferat cum iuramento, tum fieri potest sine tamen dispendio aut inarticulo mortis, si mater tempore con - famae, & vitae periculo θ procurare . nς ceptionis habitabat cum α/iro: unde nee te- filii legitimi, & haere dcis, ratione prolisnetur a se abdicare haereditatem. Ratio es , illegitimae detrimentum aliquod pa- tum quia asieganti suam turpitudinem cum tiantur: nilailominus, si nullo alio modo alterius praeiudicio, nulla debetur fides : in possit mater damnum compensare, non cum iUe, σμα , in publica opinione sit tenetur se ipsam prodere cum periculo,

legitamur, non tenetur cum tanto siuo incom- ut supra , maxime si moraliter non sit modo se reputare illigitimum,nisi con vin- certa damni avertendi sui est commu- atur. Tum quia cum sesit natus,aced/ι- nis D. D. apud ,&cum Lesso dub. 7. cit. catus in domo se itime coniugatorum , fa- n. so. Tum quia in dubio melior est or matrimoniι praevalet, ut ex matrimo- conditio possidentis ; quamdiu igiturnio natus Iuricetur : mulierum enim , in prudenter dubitet adultera, an revolatiobpecialiter talium, inconflautias suspecta. profutura sit, non tenetur famam suam Haec Fasus . prodigere occultum crimen pandendo: 368 Quae etiam advertant Confes- quod imb magnae osset irnprudentiae , sarii, ne nimis rigidi sint, S: scrupulosi nam sic redderet se exesam , & inΠλ- in adistringendo huiusmodi adulte- mem apud filium, ipsumque in m a gnos Disitiam by Coosl

224쪽

Cap. XII. Privit. XXL et ai

gnos animi aestus coniiceret; quod abia fuisse adulteram Suadeat Confessor, que certo fiuctu non est faciendum ait consulat, optime faciet, si tamen pra-Leysius m cit. ιns 1e:advertens immedia- denter in hoc se geret. Non consulat, re post,& ΟΠime, raro accidere, ut adul- nec sit adeat nisi moraliter certus sit detera non haLeat linam rationem dubitan- studiu , de quo probabiliter non dubi- an remelatio proderit. Tum quia, peri- tetur, ut innuit Lessius n. 3 o. eis. in fine, culum vitae.nullo praetio est aestimabi- loquens de matre ipsa . Et nisi etiam let, ergo propter rei pecuniariae restitu- certus sit moraliter quod filius omniationem non tenetur quis unquam vi- no convincatur eo quia Mater adulteratam' rodigere aut periculo se exponere: probat Patrem putativum toto illo ab- etiamsi amplissima laae reditas ad spu- fuisse tempote. Lesei n. 12. Adverterririum devolvi deberer, Bassaeus I reb. cit. num. 37. dc optime, aliud esse loqui dc n. 7. Etiamsi amplissima haereditas, aut Muliere honestae conditionis, & qtiae primogenitura , aut etiam regnum ad pro tali pastina habetur, haec enim Dro- spurium devolvi deberet: nunquam prie est bonae famae: & aliud de vili, &enim potest et se tanta externorum bo- suspecta, hujus cnim fama prudentumnorum copia,ut ipsam persesbiam prae etiam judicio parvi pretii aestimanda

ferri vitae oporteat: Leseius dub. .cit. n. est, parumque consideranda . Concludo F 3.1n e. Tum quia fama,&ipsa res numerum cum verbis Sum est superioris ordinis , atque adeo nun- ma Verbo, Adulterium e Si enim sinquit quam es ecessario exponenda prors periculum eximanifestando Adulterio im-Dus inferioris ordinis, & apud homines minet, occulte satisfiet, ut melius potes, crfama pecunia aestimari non sistet unde redi quum diminae miserisoriae reser 'e- Promerkrerum a L. habetur: Metius tar: iuxta Cap. ciis, de poenit. . re nim est bonum nomen, quam di intiae mul- mss. 1a cim cessante iudiciaria coactae : non tenetur igitur cum p riculo fa- tione non tenetur homo perdere et itam, aut mae adultera prodere crimen suum, ubertatem, satisfaciat debito pecuniaris: nisi forte ad summum i inquiunt D - ita nec tenetur perdere famam , aut mutam res apud Bassaeum, & cum ipso num. in proposito ubi ae sola pecuniaria re agitur.

7. cit. in fine ) damna, quae proveniunt Cessante autem periculo, r , e fa mari ro,Vel haeredibus, iudicio prudentis mae,er huiusmodi s non potes aliter satis praeponderent, vel sint aequalia famae feri, spes fructus futura ex manifestatione. ipsius adulterae : licet etiam in hoc casu adultem pensanda est. m structui vinid neget Fqκnd. cap. s. cit. n. I s. in ta peratur, quia de iure nec maritus , nee furi dum ibi sic: Illa non temetur se mani proles tenetur matri adulterae credere ι μfestam, nec etiam in eo casu, quo ιυalor huiusmodi, etjanaestet manifestatio adust haereditatis excedat malorem famae, Hir haec caletanus: quae perpendant ideo nee Confessarii in conficientia eam Confessarii: Utentes magna prudentia obligare poterunt ad sie manifestandum: ait etiam Diana to. L. Cooriun. re s. nisi tamen meritas adustem tam clara sit, ref 13 . n. g. ex ' O . tr. 6. . Misi si er dens, in illa tam infamata de isio, res. 1 6. alias 13. ne ultra modum ur- ut nuta tegimersatirage retari posset. Tum geant adulteram in articulo mortis ad tandem quia, ut quiη hujusmodi Con- detegendum situm crimen, tum pro p

fessarii rigida nimis ,& scrupulosa se ter gravia incommoda, quae inde rio, dum Filius matri adulterae dicenti sequuntur , tum quia raro ad quid etiam cum juramento iplum spu- quam plossiit detectio adulterii. rium esse,non tenetur credere; & si sciat sentio ita concludit) ne quid m esse Ipcr Leseium n. II.& alios ibi ipsam consulendum, gusi maiae .moraliter ω

Cc tum

225쪽

etor De Privilegiis Ignorantiae

tum sit ex pluribus Arcimstantiis, quodsi, Sancti: Tu Murram. te. p. lib. ' disp. s.

ne atur gramioribus incommodis sic pose n. II. Versu, C erism,m in Summa tam .sent amerti damna, quae alioquin legitimu p. libr. 4. cap. p. n. I 6. Suaret de censu- haeredibus obtentura sumi ir obiter hic ris disp. 4o .sec. s. n. I F. Henriquet bλ8. praemissis eq. 4s. n. 3 in cylossa tui. P. Fidiucisus 369 Transeo ad id, quod secundo tom. 2. tradi. 21. cap. 4. n. I sy. A da loco sit perius fuit dictum assumi posse De Censeris part 7. disp. t. dub. F. con- in argumentum illegitimitatis prolis clus. 2. Solus de Iust. libr. 7. u. art. 2.assia mptae ex adulterio, quod videlicet Diana Coardinatus rom. 8. tract. q. res filius in effigie referat adulterum , illi- 18.ex par. 4. tr. 3. res ro. & alii senes Jue assimiletur. Et dico, cum Menochio ipsiss: & communiter Theologi apude Arbitrari Iudicum lib. i. cent. p. Casu Amilam Conclusione L. cit. in fine . Ergo 8'. n. y T. in Io L. Alciato de Praesumi. etiam qui dubitat nedum, verum etiam reg. I. Παμ t. 7. Passuac qu. cit. n. 3. nescit, imbscire certo nequit an prolem Verrues Moralium, in Legalium ipse ediderit, seu senuerit, potest se petract. 3. 43. n. 7. Bonacina L e. de rinde habere ac si certus esset,nullam a Matrim. n. 8, infine: de aliis apud ipses: se editam,seu genitam . Non enim am& cum communi D. D. dictum argu- paret e siderabile discrimeninit etiam mentum esse inefficax omnino: assimi- Gobat l. e. n. si . inter eum is qui dubilatio namquc nec coniectura est per tat, utrum votum ediderit alendi ali- Menochrum rix. n. Io L. ) nedum argu- quem pauperem, & inter eum, qui dumentum legitimae prolis: ad summum bitat, an ediderit, seu seuverit aliquem est simplex signum fallax, seu levis sus, pauperem. At si qui solum dubitat an

picio, non verum filiationis signum, votum ediderit, non tenerur illud adim- cum videamus ut plurimum filios non plere; multo minus qui non tantum assimilari parentibus. Et assimilatio res- dubitat, an proles edita sit sua , verum pectu adulteri provenire potuit ex ima- etiam ignorat id omni ut in priv ginatione mulieris tempore conceptio- legio ) & scire certo nequit, an sit sua , nisi quae sola est sufficiens ad inducen- renetur quidquam ratione illius expendam similitudinem: eo maxime quia . dere,vel aliquid restituere, ac resarcire . probabile est, quod mulier praediligat Hinc Sy es. Verbo lucterium qu s. s.

adulterum prae marito , & proinde dς op imὰ sic :Si dubitu Adulter. ex eo , quia ipso cogitet, & intense, ideo, &c. Hinc mulier sit limis, in cum aliis adusteratura Dptime Atarius pari. 3. libr. s. cap. 6. mel etiam quia ipsemet dubimi, utrum stqμ. 4. infue, sic concludit: Non tenetur eiusfilius, .vel mariti: relinquatur iudicio credere se esse adulterinum filium . etiam Dei iee de restitutione gravetur: quia Ius in multu , mel in alias membris corporis dicis es , ut ni re dubia certa sentemia non referu imaginem adulteri, ut recte ait So- proferatur . Sed tui,quia eiu si signa aliquando saltant, . 3 t Objicies primo. Adultera ex ' Τμώntum is magna sint; semper prae- consortio Mariti semper fisit sterilis; malet famor matrimonis,nise quando e - cognita ab adultero co epit,& peperi :denter constiterit conceptιo ex adulterio . ergo salte in hoc casu filius susceptus est 37o Probatur quinto privilegium adulterinus,nec excusabitur adulter a re propositum : Qui dubitat an aliquod stitutione,&c. Respondeo negando cose Votum emiserit, non tenetur illud quentiam:ad antecedens dico,no conVin- adimplere, & ita se potest gerere ac si cere filium esse adulterinum, etiam si sciret a se non esse editum ullum Votum: adultera cum marito fuerit sterilis per Myman M. I. tract. p. cap. I f. 3. u. 3 r. multos annos, & post concubitum cum adul-

226쪽

Cae. XII. I

adultero concepit,& peperiti hoc enim non probat susceptum filium esse adulterinum , ait Menochius de Arbitr. Iud eum hbr. 2. Cent. p. Casu 39. num. 3 I. diim ibi sic Filius legitimus praesumitur, ex muliere sit natus, quae diu fuitfle' ratis .dc apud eundem Grais. Patiotus de 'citis, spuriflues bis,cap. 21. n. s. Et rartio des imitur ex Plinio ΓL 7. Naturabhisonis cap. a 3. apud eundem Menoch. n. cit. Quia, Mulieres aliquae, semel tantum pariunt; abae post certum tempus, ut pest iu inutam; hae secundum marios coeli,er jderum motus nunc farcundae , nunc prorsus sterius sum: ut etiam Arastotelesbbr. 7. cap. s. de Histor. Animal. Hanc eandem responsionem approbat P. Ver

3 1 objicies secundo. Argumento linae apud Gobat l. c. n. 6 . Si duo coniecerunt sagittam in bovem alterius, qui mortuus concidat, debet uterque pro quantitate dubii, utrum ex sita potius,an alterius sagitta bos, mortuus sit, contribuere ad reparationem damni: ergo latrem quando adulter dubitat, sitne ibus filius , an mariti adulterae,imetur pro quota dubii conferre ad susten . ratione na, & restitutionem damnorum . Respondeo cum Gobat l. c. ά n. 61. Si unius sagitta plagam inflixit lethalem , alterius vero nullo modo lethalem , et ignoretur cujus nam sit sagitta illa quae lethalem plagam inflixit, neutrum teneri ad ullam restitutionem ante Iudicis sententia in , cum merito quisque dubitet, utrum re ipsa bovem illum Occiderit, & in dubio melior sit conditio possidentis sua bona , atque suam libertatem: hinc etiam D. Tho. 2. L. u. 62. art. 7. loquelas de cooperante ad alterius damnum , ait: Tunc solum tenetur , cum

probabiliter aestimari potest, quod ab eo actio inuista sit subsecuta . Et huic responsoniti vel ratici Legis ita mulneratus, si . ad i. Aquil juncta Glossa ad meta. disputando . Potest tamen Iudex in casu posito in obiectione temeritatem utriusque ple-

istere condemnatione ad reparationem damni illati cit. ter. Ita mulneratus. Quod si utriusque sagitta lethaliter bovem vulneravit, aufertur dubium de necis authore; praesumitur enim , ambo concurrisse ad necem uti causae partiales , unde qui liber puniretur ut bovis occisor: sicuti uterque puniretur tanquam verus homicida , si uterque eodem modo vulnerasset hominem , iuxta cit. ter. ita mulneratus , in L item Mela, j. Sed si plures,ss. ad i. Aquiliam, in cap. Sjnifcasti 1. de homicidio , quae iura explicarlate inter alios Iulius Clarus bbr. y sententiar. g. Homicidium Ucrum quia nequeunt , aut certe non sblent duo homines esse singuli causa partialis, seu con causa unius filii, sicut pol sunt esse mortivunius, ideo argumentum oppositum Molinae non convincit, nec probat quod

adulter in castu propositi privilegii d beat obligati ad quidquam expenden-.dum,restituendum,&c.' 3 3 Ad quid autem teneatur adsita ter, qui certo scit prolem ex adulterio assumptam esse suam daantum, quo modo, cui,&c. debeat rei tituerc,5 damna ex prole adulterina illata resarcirer

Vide Namarrum in Manuati cap. I c. n. 9. ersu, Sι autem . Fagundez to. p. in Decal. lib. cap. 6. Bonacivam L e. de Matrim. an. it. Ulue ad 18. Card. 'De

16. alias sD & alios apud ipsos. Et si hic obiter quaeras, An parentes divi

res , & nobiles exponentes adulterinam,& spuriam prolem in hospitali domo

ad occultandum adulterium , quando infimia ,& alia mala , aliter, commode impediri sum cienter ncqueunt, peccent, & ad restitutionem teneantur λResi,ondeo cum Caietano in Summet Verbo Adulterium, in Bassaeo l. c. num. 9.nullum peccatum esse prolem ex p

re,ut in hospitali aletur, ad occultanda huiusmodi adulteria: hae enim Caiet.

227쪽

1 o 4 De Privilegiis Ignorantiae

isti) est una ex rationibus, quare haec potest deiici per dictum matris, tam pia instit-ntur. Imo ad timiles casus hospitalia quaedam sunt fundata , ait

Leseius bbr. L. cap. I 9 dub. s. n. 69. At eum eodem Gaetano l. e. Nui arro in Man. cap. 16. num. 48. Syllester Verbo Musterium, qu. 3. Lessio n. 69. cit. Fouacina l. e. de Matrim. n. II. Bassaeon. 9.cit. Versu Addo, & cum communi Doctorum apud eundem, dico, huiusmodi arentes, si sint divites, teneri restituereospitali sumptus quos ipse fecerit in ea Prole alenda. Quia hospitali tim bona sunt in usus pauperum , & voluntas praesumpta sun datorum utique est , ut quando ex aliqua iusta causa intum untur pro filio alicujus divitis , parentes

teneatur ea compensare in usus aliorum pauperum. Tenentur enim parentes noselum alete, & vestire, sed & instruere per se, vel per alios propriam prolem et

ita citati, & communiter. 3 Et si hic iterum obiter quaeras. An filius, cui mater dicit natum fuisse ex adulterio, Ac esse illegitimum, teneatur se gerere, ut irregularem , an vero queat absque dissensatione tuto suscipere ordines ρ Respondeo cum Henria

tre Fasqualigo Singularium qu- 86. di aliis: Quando tempore conceptionii praesumpto patebat aditus marito ad uxorem alioquin moraliter certum es

set,quod esset si ius adulteri, illegitimus,& irregularis ) ita ut natus sit in figura

Matrimonii, ac se fama , ac honore publico tueri, bona fide putans se esse legitimum,poste ordinari,& sic ros ordines assumere . abs'tie alia dispensitione, nec se gerere ut illegitimu , & irregularem,quamvis mater ei affirmet se esse il- legitimum. Ratio est: tum quia nemine fraudat, & utitur iure sito. Tum quia neque in foro externo, neque in foro conscientiae, ex supra dictis, tenetur stire a stertioni matris. Cum enim sit filius

in posscssione legitimae nativitatis, non quam dictum unius, quod non susscit ad deliciendum aliquem a potassione .

Imo, nec tenetur stare in conscientia assertioni matris, nec ei credere etiam

si haec iuraret filio sex dictis supra se

eum concepisse ex adulterio, nam eliam iurans, esset tantum instar unius testis iurali, qui secundum veriorem sententiam apud Passual. qu. eis. n. 4.ὼ non plene probat etiam quando deponit de facto proprio : dc in hoc casu praetereas cialis militat ratio, quod videlicet non possit mater de certa scientia de ἰonere, & iurare , quia res aliter se haere potest, cum ad summum coniecturaliter possit dicere , se hoc, vel illo modo concepisse. Adde item ex dictis, quod detegendo propriam turpitudinem valde minuit ejus fidem. 3 s Hinc deduc cum P. Pasquali. goc'. est. n. 6. quod filius neque in ordine ad quodcunque aliud, sive sit siu cessio ad haereditatem , sive quodcuniaque aliud, teneatur credere matri assc-renti , quod ipsum genuerit ex adulterio. Militant enim semper caedem rationes : & praesertim quod non possit certo scire, sed solum coniecturaliter ex quo conceperit, quando cum pluribus copulata cit. Quae incertitudo facit, ut non postit assertio matris vincere praesumptionem , quam pro sua legitima nativitate habet filius. i tamen si credit matri quod non tenetur facere , cuDoctoribus sit pra) tunc jam est in mala fide, de sicut amittit omne jus sundatum in praesumptione legitimae nativitatis , tenetur petere dispensiuionem il- legitimitatis , quae facile sibi concedetur, & sine illa ordinari non poterit, ut

228쪽

Cap. XII. Privit. XXII. & XXIII. et o sPRIVILEGIUM XXII. PRIVILEGIUM XXIII.

Uxor, quae commisit adulterium, in concepit eo tempore quo eius maritus ad ipsam habuit accessum y nesciens certo ,

et ignorans, an proles suscepta sit --riti , mel adulteri , causa eiusdem n scientiae, et ignorantia, absol utur , et excisatur ab obligatione restitutionis fa cie L marito, aut legitimoliis , etc. nec tenetur ad aliquid .

3 6 π π Oc privilegium quod

ponit etiam expresse , &approbat P. seruatigus Singulari diu. 31. n. 60 sequitur apertissime ex praecedenti. Si enim ex ibi conclusis Authoritate, et ratione excusatur a restituistione adulter, parisormiter, et multo magis excusanda est adultera, ita ut nec ista ad aliquid teneatur, uti nec illa tenetur, ex ibi firmatis. Et praeterea probatur cum eodem P quac n. cit. Tum quia si conceptionis tempore maritus ad ipsam habuit accessum,remanet dubia,an ex ipso,an vero ex adultero conceperit, ac proinde melior est ejus conditio tanquam possidentis bonam famam ,& caetera, quibus te privare pol --. Tum etiam quia, cum non posities e certa ex quo conceperit, non pintest nec aliquid facere , ex quo dubiae legitimitatis proli nasci positi aliquod praejudicium hoc etenim esiat contra justitiam , cum in dubiis non posiimus aliquem sua posiestione spoliare . Adde cum eodem Pasis algo n. cit. quod potest adultera in conscientia sinui praesumptionem juris, de quo idem met n. p. eiusdem P. 83.

Si proles suscepta est ex soluta, eum Pa

duo , treme commixti camaliter susre , quorum quil bet scit quidem se perfectam habuisse copulam cum ita ,' nescit tamen certo sumptam prolem esse suam; causa huius nescientiae, et ignorantia , non obligatur ad expenses in alimenta , nec ad quidquam expendendum , mel re- tuendum ratione

dicta prolis.

batur, tum ex duobus antecedentibus, ex quibus utique consequenter sequitur, ut pater: eum quia,

in dubio melior est conditio postidentis sua bona sui toties superius dictum est,& communiter conceditur, maxime in materia iustitiae, Diana coordinatus tom. S. tr. L. ref L. ex . 4. tr. 3. ref a. . & alibi γl di ob turpem,st . de coniuet.ob turp. causunde cum simus in casse dubii, nullus praedictorum spoliari debet posies ioneidae pecuniae, ut in alimenta, vel in quidquam aliud tribuat, aut expendat; tum quia , quando iura partium sunt

obscura, reo lavendum est potius, quam actori, Reg. I I. in s. puer autem,qui petit a praedictis alimenta, &c. .est actor, iidem vcro rei,tum quia non est aequum debitum incertum satisfieri solutione determinata, & certa; & sicut ob delictum incertum non est aliquis afficiendus poena certa ; ita nec obligandus est ad certam selutionem,& restitutionem, quandiu non constat de debito. Cum igitur debitum alimentorum sit incertum apud quemlibet ex his, qui posesiant reputari parentes, non debent obligari ad alimentorum solutionem , durante dubio, nescientia, ac is norantia; per hanc ergo excusantur,deobligantur,&c. contra eos, qui volunt in hoc casu,

S: aequali dubio, a quolibet ex his concubinariis alimenta subministranda es.se

229쪽

Σ Ο 6 De Privilegiis Ignorantiae

se: & in dubio inaequali, pro rata dubii. alias, sicutsi Pater esset mortuus. Et ex hoc 3 8 Et hoc idem privilegium po- incon cnienti educationis prolis incerto pa-nit,& approbat cyobat in Theologia Iuri- tre, damnatur coitus inter solutas personas, dico-Morali cap. 18. sec 3. n. 13. k esu 'nulla,etiam gentium barbararum laee , Dico 3. nam postquam , ipse , cum S. fuit permissum , quod una mulier habeat

Antonino, Sumesro, Armilla , 'ea arro , duos miros,bcet unus mir naturae, eo' Lessio, posuit n. 8. Versu , Dico enim teri, ' aliis,plures potuerit habere uxores.

Σ. hujushiodi conclusonem: Probabilius Concedit etiam illationem hanc , & sces, te non obligari ad quidquam alimento- quelam sconi uenter , & privilegium rum praestandum illi, de quo omnibus consi- propositum) Eminentiis. DeLugo de Ius.

deratis, positi e , in rationabiliter ,seu ob to. p. disp. i 3. Iec. 2. Dubio incidente , n. prudentem, peculiaremque causiam dubitas, Lo.'seqq. Imo in essicacem colafirma- utrum sit tuusfilius nec ne: Addit n. 13. tionem ejusdem, adducit ibidem serit. & est privilegium propositum) quentia.

praecedens conclusio mera es,atque in- 3 79 Primo. A posteriori arguedo,hoc telligenda est, etiam in casu, quo proles illa pacto. Theologi,ut malitia intrinsecam sinepta es exsoluta, cum qua duo, tresque ostendant, quam habet peccatu simpli- fuerunt carnaliter commixti, in quorum cis fornicationis , hanc rationem com uterquesit, se perfectam copulam habu se muniter aflerunt : quia videlicet prolcscum ilia Et si eidem, & mihi objicies. si ex fornicatione concepta exponitur pe haec causa deferretur ad tribunal, fore, riculo non habendi certum patrem aut Iudex , singulos ex his scortatoribus quo ali,& educari debeat, quod est con- condemnaret ad praestandum aliquam tra finem generationis humanae , qtiae saltem partem victus, juxta l. ita mulae- ordinatur non fblum ad procreationem ratMs, β. Mimatio , j ad i. Aquil. ultro prolis,sed etiam ad talem prolem , quae concedimus: dicimus tamen quod id iuxta humanam naturae conditione, de faceret, tum quia maleficia non debent bito modo ali , de educari positi . Igitur esse impunita, ut ibid. exprimit L . tum supponunt cessare obligationem illam quia quando agitur in foro de praestan- paternae curae, quoties pater incertus est ldis alimentis, non oportet probare ple- de prole suae alioquin si uterque, & qui- narie filiationem , Mastardus conclus. libet cx parte obligaretur , non careret 786. num. io. Et si praeterea inferas, tunc proles concepta ex fornicatione, eX eodem privilegio sequi, ejusmodi commoditate illa , ob cujus defectum 'prolem patre a quo alatur carituram : aest illicita fornicatio. concedo illationem,& sequelam, quam 38o Franciscus Sardi de Conficientia concedunt etiam praeter Gobat l. c. num. Dubia, ' Scrupulose Usceptat. 6. cap. 9.F7. ubi, Hoc se merum , miseran- β. xi . in quo ad rem praesentem , pro- dum quidem , non tamen dictu absurdum, ponit sic: Duobus cum eadem muliere in admitti debere ab omnibus in causeta, rem habentibus, si illa pariat, a quo exil- huius conclusionis) A1vister Edesensus tu duobus alenda sit proles, quando de eius

Dominicanus iv p. E. D. Th. tom Σ. Con- genitore minime constat δ Et resolvit n. 3.tro De s. 2O9. dus. 7. concias. 7. n. i i 77. cum Vasquce, Martiner , Turriano , Ut relatus a Diana tom. 6. Coordinatore 3. lalobos, Dicastillo,& aliis,ab utroque conres II 8. v. s. ex p. II. tr. s. in Misceli. cub inario, in aequali dubio, olimcnta

I. res 27. Diana ipse , n. cit '. sic di- proli subministranda e sic, ob rationem cens: Probabiliter aliquis dicere potes in de qua infra opponitur arguincto pre-hyradicto casu, nullum teneri ad praestan- dicto Emin. de Lugo, de negat illius condum alimenta, sed debere ab a matre ,seu squentiam , quia inquit non ol stante obli-

230쪽

Cap. XII. Privit. XXIII. 2 or

obligatione alendi prolem ilicertanti, rus obligaretur ad alendam prolem iii- non vitatur periculum malae educatim certam, sequeretur, quod alter ex illis, nis ob quam D. D. moti sunt ad osten- qui non est pater, consequenter non est dendam malitiam intrinsecam simpli- debitor , Obligaretur ad sblvendum iricis fornicationis, nam incertitudo ipsa quod non debet,quod est iniquum. Ita prolis facit decrescere amorem erga ea---o: cuidem, pariterque sollicitudinem, ac pa- Item res γndet idem Bardi, termam curam, qua parentes, certi de negando paritatem , quia in allato casu prole, nantur illam tenero aflectu edu- homicidii patrati praesumptio iuris est care, proinde falsum ab Authoribus pro Petro, & Paulo, cum de neutro de- supponi cessare oblisationem ad ali- terminate constet commisso delicti, menta praestanda proh inceri ea incer- aut applicatio cauis homicidii, idcirco titudine de qua loquimur . Verum haec iniquum esset utrumque punire: at tu oppositio non re ivit omnino argume- casu nostro praesumptio iuris est contratum oppositum : hocque evidens est, illos duos cocubinarios de quibus cons. nam si ex sola incertitudine prolis, prae- tat certo, & determinate patratum deli- esse, cum obligatione etiam alendi il- ctiam,&causam prolis generandae aditam, non vitatur omnino periculatria positam fuisse; ideoque uterque est obli-

mala educationis, ob rationem a Bardi gandus Concludit Fardi ad selvenda allatam, majus utique periculum insur- alimenta. Et confirmari potest hujus get,& aderit, ac fere inevitabile, absque modi res 'visio:nam si duo ex. gr. seor- tali obligatione in dictis concubinariis, sim, & casu sagiti s proiiciant injuste, subministrandi videlicet alimenta eide quarum uua interficiat servum Anto- incenae proli, ut ex se constat. Et si ex nii, licet ignoretur cujus sagitta inter hoc oritur inevitabile, ac certum fere, sectus sit, singuli tamen debent com- majusque periculum malae educatio- pensare damnum pro quantitate dubii.

nis,ex eodem etiam merit4, rationabili- cum constet utrumque causam injus

ter a posteriori inserui Theologi apud , ram damni apposuisse, ab illisque dam.&cuin data , ut in eiusdem primo num provenisse. Similiter ergo cum allato argumento. etiam in casu nostro singuli sua serni-3 8 i Secundo i A simili arguendo. catione damni, seu generationis cau. Si constet de homicidio commissis, & sam dederint, & constet ex illis prolem Blum dubitetur, an nerit commisium genitam , licet ignoretur a quo det ma Petro,an vero a Paulo, de adhibita di- minate, debent singuli pro rata, seu ligentia dubium expelli nequeat, nota, quantitate dubii, damna compensare, posset tunc Iudex licite utrumque pu- α alimenta Alvere . His tamen nonnire, c enim iniquum esset,cum certu obstantibus .

sit alterum ex illis esse innocentem, & 3η3 Rejicitur dicta insponsio, ac

utrumque puniendo puniri innocen- ejusdem confirmatio, & hinc magis, tem. Unde barbarum omnino, & cru- magisque roboriatur doctrinam lineo

dele fuit, quod Princeps quidam fecis- ac privilegium nostrum. Ad respontio-ia narratu quicum nesciret quis ex tri- nem namque coceditur quidem nec P.

Bus famulis certos suos fiuinis pretio- trum , nec Paulum puniri posse poena sissimos comedisset, iussit singulos see homicidii, si neuter convincatur deori, ut appareret, in cuius stomacho re homicidio , Sc pro utroque sit prae- perirentur, prout in secundo apparue- sumptio iuris, ut in res insione) aliorum, primus autem innocens sectus fuit. quin puniretur aliquis innocens. At ideSimi uter ergo, si uterque parens incer- omnino est, ac praesumptio eadem in

SEARCH

MENU NAVIGATION