De privilegiis ignorantiae tractatus moralis novus, unicus, singularis, seu quando, quibusve in casibus per ipsam à peccato unusquisque excusatur, necnon à censuris, à poenis ecclesiasticis ... liberatur. Authore Joanne Chrysostomo Philippino ... Cum

발행: 1688년

분량: 477페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

401쪽

, 8 Ο DE Privilegiis Ignorantiae

mento . seu inhabilitate illud contra- c5munissime, non exeusit ab inhabilita-hendi i Negitur enim consequentia; privatio iramque iuris petendi debiti a

coniuge post contractiam verum,ac validum matrimonium , cedit in poenam a qua ignorantia excusat,& eximitaeon trabi vero cognationem spititualem

quae subsequens matrimonium dirimat, nullatenus rationem poenae habet, sit tem ex se, cum pertineat ad quoddam. amicitiae, & coniunctionis genus, unde nulla paritas , consequentia nulla . Adde quod huiusmodi impedimentum cognationis spiritualis,& carnalis, in tali,&tali gradu,imponitur ab Ecclesia non sit bratione alicuius poenalitatis Armaliter,

sed inhabilitatis; per i plum enim Ecclesia inhabilitare intendit, reddereque

inessicaces omnino, taliter coniunctoruvoluntates ad contrahendum matrimonium, ita ut, sive cum scientia, sive cum ignorantia etiam invincibili huius impedimenti, contrahant, semper matrimonium irritum evadit, ac nullum , ob id enim cognationis impedimentum dicitur dirimens. Si cum scientia impedimenti huius contrahitur, matrim nium nullum est, & contrahentes peccant lethaliter: si cum ignorantia invii

cibili , excusantur quidem a lethali, sed

matrimonium item nullum est, & contrahentes in petendo, & reddendo tuti sunt in conicientia, usque dum perseverat in ipsis ignorantia eadem, & bona fides. Sed 1 Quaeres hic obiter, quid facere

debeat Confessarius conscius impedimenti dirimentis, illius poenitentis qui ignorantia laborat iuris, vel faeti 3 Confitctur mulier v. g. se sornicatam fuisse

cum continguineo coniugis ante contractum matrimonium , cum ignorantia iuris irritantis matrimoniumaeum assine

in primo , vel secundo gradu , in quibus assinitas provenit ex fornicatione , cosnoscit Confessarius matrimonium esse nullum quia ignorantia iuris irritantis ex proxime dictis, & ex Doctoribus te ad actum J Vel item cognoscit priorem coniugem superstitem, de cuius vita mulier laborat ignorantia harines-bili: vel certo scit ipsam esse conianguicneam in quartum gradum sui coniugis,

cuius dispensationem non obtinuit: quia eam ignorabat, & minio etiam: vel raniadem certo cognoscit si besse impedi mentum aliud ,ut cognatioriis spititust,. vel aliud irritans tale matrimonium ;quamvis coniuges ob illius ignorantiam

bona fide degant. Quid faciet Confessor in tali casii 3 Respondeo , Si talis Mulier idem dic cum proportione de Viro in similibus casibus 1 ignorantia in vincibili iuris, aut facti talis impedimenti laboret,

ita ut matrimonium bona fide colatrac

tum fuerit, & Consessat ius sciat illud ense nullum , & suam admonitionem tu . dicet probabiliter profuturam, sine scandalo, aut detrimento, ut si faciliter pos sit dispensitionem obtinere, & credetesblicitaturam,nec incontinentiae periciu lum immineat, nec quod interim accedat ad coniugem, sciens iam non esie suum , tenetur eam vel eum) de imp

dimento certiorem ficere e Quia munus

Consessarii est 1 cie nitentem instiuere ,

cum vel proprius pastor sit, vel in Conffestionibus audiendis pastoris proprii

vices gerat. Nec permittere debeat,quod in tali statu persistat: quia notabile est quoddam damnum animet ferens securi diuturnam seriem actionum, quae ex se stant contra legem: ergo cum spes proficiendi adest,tenetur admonere, & d cere: quamvis enim illa ignorantia nunc

invincibilis sit, potest facile vincibilis

fieri, &transire in statum culpabilem.

lia Sanchet de Matrim. libr. L. Hoc 38. n. I. in quo universaliter sie cuiustumque iuris ignorantia lumincibilis sit,aut fastis spes probuitis sitfore ut monitio prosit,

sine gramiscandalo , aut detrimento, tenetur Confessarius admonere poenitentem )A versa de Matrim. qu. LI.stc. 3. Versu,

Sed aliis potius: aliique. Casu aurem quo

402쪽

Cap. XXVI. Privit. IX. 38 I

teneatur Confisiarius admonere, potest enim potest fallere dicendo oppositum: id facere sost absolutionem, nisi proba- siccitam Atersa Hesucit. in princip. T

biliter credat ante absolutionem profu- netur tamen dicere meritatem prudenter, turam monitionem , postea vero mini- quantumsatis es interrogatumi cait Henrit,me;quod etiam advertit n. est. ex quee libr. s. de Poenit. Sacram. cap. a. 7. n. Metina, in Corduba. J. ) quod advertit mar P Diana res 11 Si vero credat, non profuturam cit. n. t. maxime. quando ex interroga-

admonitionem: & timet, quod monita, Ptione poenitentis non speratur fructus vel a matrimonio cum scandalo resi- Notandum est sic ipse 2 quod calere Gn-liret, si conscia esset nullitatis vel quod fessarius debet, si fructus nim speretur, ne

vatiae difficultates, aut perplexitates -- plus respondeat, quam a parmiente interroga- current; vel subesset incontinentiae peri- tur: Her. gr. Vtrurn matrimonium contraculum: vel quod mala fide continuabunt dium ab eo, qui ante nuptias si tiri castia

matrimonium , in quo bona fide vive- ratis moto serietus erat, mali tam exisebant, vel alia huiusinodi , non debet de tat, in an Uxori debitum reddere teneatur, impedimento admonere; sed peccaret asemet utrumque Confessarius interim potius, &imprudentissime se gereret, tacens de obligatione petendi debitum. Et cum sie nil aliud faceret quam laqueum, ita contra Sotum iu d i. IS. qu. a. arta&offendiculum apponere constitutis in ad L. docent Sanchecl. e. n. 8 Lauia bono statu ,& bona fide: & ideo D. man. v. s. i etiam recte obse at, quod Augustinurin ea . Siquis autem e moenia ut intelligat Confessarius, utrum in supra tinx dist. 7. dicit: Si scirem non tiἷi prodes dictis casibus poenitens inculpata ignoran- se, non te admonerem e Nulli enim laque- tia laboret, nec ne , eam at eum sollicitareum iniicere debemus . fa . De Hiduis interrogationibushecialibus, Helicet,exis 27.ps. p. de nulla lex obligat ad actus timet ne matrimonium malidum esse, nam otiosiss , Ee inutiles . Et sicuti correctio subito emteno susticionem commovebit. ipsa ad correcti utilitatem ordinatur, & Staserum in tali easu contentus sit interro- illius spe cessante, non obligat; ita con- gare poenitentem , nihil ne sit, quod ani fesso ad poenitentis bonum tendit ; mum eius gramet, iovscientiam strupulosam cessante igitur huius boni spe . non tene- reddata Et haec adnotarer sui in gratιambitur Confitar admonere; ratio enim confessariorum, quia is praxi sepe sepia

mediorum a fines imitur: ita etiam adienire solent. ita Pater mana. Sancheel. eisu. 6. Bonamato. p. de Ma- 7 16 Si autem fetarius compre-πι m. fu t. s. punc. ultimo n. 4. Amersa bendat poenitentem ignorantia vincibi- Vesticit. Lyman. in Theol. . Hora I se. s. li impedimenti laborare, debet eum tradi. s.cap. I s. n. s. Vers oco χ-Suaret. admonere,ceriumque facere de illo. quia in I. par. m. q. Asf. 32.sec. q. n. cum ignorantia vincibilis a peccato non Gordiuat. tom. 2. tract. s. res. Σεη. n. excuset, non poterit eum abiblvere, in- p. ex p. s. rrae . 4. f. 8 o. ubi ait, prae- digno namque conferret sacramentum:

dicta esse valde advenenda a Conses & si deneget absolutione in non detectalariis: Namsi ο inquit quendam im- causa , merito ipse irritabitur, &scan- prudentem confessanum dedisse occasionem datum patietur: unde ipsum met poeni

minorum peccatorum , e quadam manifesse tentem certificare debet, etiamsi n5 speratione unius exsupradictis casibus.Uerum rei monitionem profuturam : quoniam quidem est , quod si Confessor con- licet tunc non proficiat, temporis decumscius impedimenti interrogetur de rei tu ,ipse stimulis conscientiae agitatus, λει veritate a poenitente, debet omnino il- tasse resipiscet. Ita Solus i. e. subi docertam ei aperire, & edocere. Nullatenus de communio Dyman. n. F. cit. in prin-

403쪽

eipio. . A Versa, Versu eis: Suis . dist. cit.

ila vineibilis respexta unius, non sit cibilis res alterius: &quod illa, vincibilis uit ab initio , modo esse possit

invincitaEs.: quia forte cae Mulvit viro quos do stos existimabat. , qui eum, de matrimonii valore certificarunt, eorundem que consilio acquievit. Et quod gnorantia esse potest, speculativa, non practica: Vidi sciat .se clam contraxisse', atet cum affine, aut consanguineo 'ne' sciat tanam invincibiliter hoc est m-pedimentum dirimens , quod requiritur ut mala fide matrimonio fi uatur. Quae omnia a Consessario. ponderanda sunt, ut cognoscat, an vincibili, vel invinciubili isnorantia laboret ne laqueum scandalum apponat ei poenitentiqui bona fide procedit. In dubio autem mi Nilus erit tacere, & late conscientiae poem-

rentem relinquere . - ..ὶ

TIT Loquendo tamen. de impedi

mento adveniente. matrimonio iam Cona, tracto, ut supra, ratione cuius mutua

ges trivantur iuro petendi, atque . reddendi: difficultax etiam esse poteu, an ne dum invincibilis illius ignorantia eos liberet a poena privatiesnis iuris , ut sup rius, tum in hoc eodem, tu na in praece

denti privilegio definitum est; verum etiam ignorantia vincibilisὶ In hac difficultate divisi sinat Doctores, nam plures, & Clastici, quos refert Sanctisom 3. de Matrim. lib. 9. disp. 32. n. 44. alii'que,sentiunt,quod sola invincibilis ignorantia excuset, liberetque a dicta poena de nullatenus ignorantia vincibilis e Quia ignorantia,quae excusat est sola invincibilis , & inculpabilis i ignorantia autem vincibilis est culpabilis , atque adeo non excusat. Ipse vero Sanchee. disp. cit. n. 7.. 49. ex opposito vult, quod etiam vincibilis tu in ficti , tum iuris , qualiscumque illa sit, dc quaimimcumqu crassa modo non sit adcociassa, ut stiingens tem critas ignorare, vel non sit

aflectatiu excuset coniuges ne debiti pe-

ignorantia. Itaque ,

crassa, mel

proprium filium , mel conivis Q, MEliasis primatur iure petendi,a- reddi dii d

. puellus, Si reti Salas, in e lata est. videatur; uti de Samia: m n. F: Spinquibus hoc idem assuiriptam prob εχ professo. Quod etiam facit

Impedimentum Cornationis sera in 'o ἀ

ex adoptione, supere meur mktrinis f. nio, cum gnorantia tameu quod idipa V sum primet Coniuges rure pe- . tendi , ac reddendi , ab hac . . poena eximit eosdem ignorantia eadem. έ. - legalem o tam ex adoptione , unumine ex impedimentis dirimentibus sp

filia quaecumque, . dc matrimonium, ipssem, antequam contrahatur, 'certum

est apud omnes, se hoc Sacramenti comtractu scribentes, ad quos pro toraliciusdcm Cognationis legalis notitia , specie,extensione, divisione , dcc. Lect Iem mitto.Supposito autem quod huius modi impedimentum matrimonio sit- perveniens interdicat de ipsum, debiti

petitionem; dicit praesens privilegium .

404쪽

Coiiiuges Di ab hac pu a per igiis rantiam eiusdem .iliterdicti. od se quit si pertiit zex duobus a ecpleuribus privi giis: Nam si igi iniunt L nacti vel iuris, 'nani in Ognam e

spiri fili ex utit Con

ex antedictis. duobus privile is noipsis interdicatur debiti peti io,. M usex coniugahs,excusabit etiam eadem igno ne item interdicanti: 'incogn) tione i aliis eum noli sit dii r, imo eadem ait ratio, ut patet , ne amni tot in tegali cognatione: quippe quae minotem infert pericii arum ρο inqui- intem,coniune nen ac ligameu,quam carnalis , vel f ritualis. cognatio a Soli, enim iure humanoe inretilii, mi est: hoc impedimentum' Cum, . ut farentur unive si, apud , de cum Saniae: dma titram tom. L DL 7. disp. s. 2 I.) multet .

nec iure naturae adoptionemeta inventam, ne ex ea cognationem matrim nio obstantem conlurgere.

- de tist petitionem notu casta, . sed apposite. Quia&si Banacina tomp. de

ωDe. Sustineri 'illi: afirmet, de nothis. poeiabilitate quod Datio legalis.

impedi it debiti laetitionem Nihil

405쪽

DE PRIVILEG I

PRIVILEGIUM PRIMUM videantur consentim fas

na voluntas- Et itineriam , apistisnorantia metantibilis excisis universi is turcae ab est. pwvenire asserunt ex in onuiuu rione,ad conscient,irrum bonarum γλ. Atio huius privi- cuillitatem impedi dam,ra via Clim civia deterritae retrocpdant. iEA mpsim Quia videlicet, autem signo Iaam:sanum.ι2'i 4. o Haeresisereor est Fagundet n. cit. collimhoininis bapti- pletis uoluntatis dis ientia.ietati in in lectu, patiens prςdictas cogitationes, ac Ieutar Voluntarius, contra aliquem fidei articulum : seu assensus est rationis contra. reticus eo nequit , fidem , voluntarius: at ignorantia in- enim id iudicaret, nisi vincibilis aufert huiusmodi assensim, sumesie, . Voluntarium, seu ex electione Volunt, videtur voluntarre

resi. Confirmatur, quia haeresis pec--tentationes patκ LIMI eatum est, peccatum viro suo νψ μ' -h - &tate dari nequit, ut ex se constat, ergo. nisi odio haDem 4 Hinc etiam Decac praecep. veritatis Catholicae si . p. cap. Io n. is ait s& cum ipso Tertio , signum moraliter distentus i Lus a Spiritusen in virectorio Con- certissimum se riorum par. 3. tract. 1. disp. z.s c. 3. do x istixi ληδ , h 2 - . Ira amatismiMibitis excusat ab in ipso tempore

oluntarium: Quod de haeresis ratione nit, quia si volunx si videtur esse , sicut enim de ratione fidei quam tam Cix , 0 in est, ut sit voluntaria; ita etiam de ratione scerer. Hinc in Q ςs i. . haeresis eius contraria, quia contraria istoribus) sanum consiliunam proportionem servant, eneritur asdem - rii Ex hoc eodem privilegio, de duc cum Santibet in Decat par. p. lib- α--τωρ T. n. x F undet. n. eis. & aliis: habere , ac si nihil mentI occurrisse . Non esse hqretico , nec alicuius culpae &reos, eos scrupulosos, qui patiuntur in- lo De Viti cogitationes blasphemas turpissimas, cendo : Tentationes o β',&haeriticas contra Deum, Beatissimam spiritu blasthemia, o simile , Virginem. & Sanctos, quamvis sibi posenmu , neς Npsi μ' ,

406쪽

Cap. XXVII. Privit. I. N II. 38s

id quanto ρω inflignam nobismet . Dequq agit . ipsis, O disputamus cum eis c magis re- in .advertcias in principio nJrad hanc fricatur earum rabies, acunditur It reservationem tria requiri;Qus videli remedium esse eas irridere. docet ex- cet lutio proin satur liltra iaefinium di re Gerson Tract.De Geta 'lautione, quod legatum sit piutu: de quod di lxio

Alphabeto 61.littera O,usique ad literam T. sit culpabilis , & mortalis, quia relarva- La. Deduc insuper ex posito privia tio de mortalibus talaruin est, quidem. legio, eum excusari ab haeresi qui cciis gravioribus, ut patet ex Tradentino seu tra fidem tenet atquid,sed invincibiliter I . e. 7. & excommuni Doctorum sen-errai de ignorat esse contra illam; quia ad su . Ex defectu ergo alterius, conditio- haeresim requiritur quod error scienter nis ex his tribus non incurretur reservata sit contra fidem CatholicamRomanam, .cio,& ab ipsa excusabitur . Hinc non inde cum pertinacia,quae uriquci non est in cidit, qui non solvit ob inopiam, vel ob ignorante, ut docent communiter Do rores, & idcirco per ipsam met ignoran tia invincibilem, quivis ab haeresi excu satur. Imo etiam per vincibilem, &culpabilem , ut alibi in Superioribus innuimus, & cum Alyrio, aris,Comnch, di aliis, docet Tatiusto. p. trarii. . disp. 3.

det in p. Decal. praecep. sibi. cap. 4. 2 in L L. er Antonio ἀ Spiritu Sanctosec. cit. aliam iustam causam impeditur, dilatio enim concurrente iusta caui non est

culpabilis. 714 Nec item inclait in hune rasum reservatum disseretem solvere legatum ultra biennium, ignorantem illud esse pium, ut in privilegio : inod citanti poniti diadens adrius de Casib Reser

disp. s. casu 8. Conclus Io. n. IO. 13. IG.

mir7. pag. 47y. sub sequentibus verbiun. 9. Quia videlicet ignorantia etiam,se norans legata pia esse, vel exequi impedι vincibilis, si1ssicit in foro interno, in- tus non incidit in Cassi, si ea longius biennio quiunt communiter ) ut non detur peccatum haeresis, licet alias illa laborans nfesti externo reputetur haereticus: quia a niaeresim non satis est quaelibet culpa, ue ieeidit in aliis materiis,sed requietitur

praeterea pertinacia, quae certe non es sollere disserat. Accedit etiam Mazaeu-cbestus 3u. cit.y. Di udrage Uni n. I

dum ibi sis i Obligatio sumendi iripit

tantum a die scientia Probatur igitur privilegium propositum cum eodem dris : Quia ignoranti s vel impedito ad in ignorante, uti loquimur etiam supra aliquid agendum ) non labitur tempus iamri Diligioseptimo Parti capc de alibi. praefixum ad illud agendum, ut tenent

l cum communi sententia apud Gy. .Padrium n. Io I 6. Comarru inas, fisiense,

Immola, norm. & alii e nec ulla culpa in eo intercedit, ignorans enim, in eo quod ignorat non dicitur delinquere: igitur cum nulla culpa in eois Hercedat , ut ignarus,reservatione ligari non debet, quae culpam mortalem in differente Bl-

PRIVILEGIUM SECUNDUM

Ignorans legatum aliquod pium esse,in lotius biennio disserens illa A vere,non

incidit in um resere tum.

i 3 in solutionem ex legato

ν pio detatam diutius Gen- vere talia legata utique supponit. Ergonio distulerit, reus est verum privilegium positum culpae lethalis, & casus est reservatus in via est Mediolanensi, decimus octamus in ordine, recensitus in Tabula Casuum, Midem Resermatarum, quos explicavoliterius Maeschellus De Casibus Reso-

407쪽

186 De Privilegiis ignorantiae

, Ipsiim , & ka, ut ex mouali transi- Peccatum ita per ignorasntiam minui potest, re illud sectat in veniale. eo quia non, ut ex mortali fiat mentale . nisi venialiter hoc est impertaste 3 volitum sit , quandoqui ui noη est is T Gnorantia quandoque excusat aliter voluum,nisi ut eit volita ignos an . I a peccato in toto,ut est invin- tia. Hinc si quis fornicam ex gi myia cibilis,que cum is involuntaria omnino, cibiliter putaret fornicatio 3pm esse etiam illud quod ex ea fit,involuntarium licitam ad vitam tuendam, pullaunus est: cum enim sectum ex ea sit in se in- peccaret ob eam causam fornicando.. cognitum, non potest esse in se volitum, si id ramen venialiter ignoraret, fio

iuxta commune axioma , Nil motitum, nicando , solum venialiter peccaret, quin praecognitum . Quandoque vero licet & a mortali excusaretur : pro, quo no excuset prorsus in toto a peccato, era privilegio sint Susester Verbo Tn --cusat tamen in parte, quod facit ignori , rium quaest.' f. Secundo qum ἐν iuralia vincibilis,& culpabilia,qui non excu- tur. 2 Lamarrus in Summα cv. L. num.

sit quide a tota cuspa. facit tamen culp* 7. Hrs Sexto Pi cubi aiunt .veniale essisutorem,quam si scienter patratum esset periurium,quando aliqua diligentia ad opus; minuitque illam, & adeo, ut possit bibita est,iud non siifficiens ad itidenta. quandoque venialem facere ex mortali, n sit falsum, quod iuratur. Valemia to. 2.ux in proposito privilegio, quod comu-- . qu. 6. punc, s. Sanched in is mniter admittitur a Docioribus cum D. Moralip rt. 8, lib. p. cap. II. N. 37. Regia Th. p. 2. f. 76, ar. 4. Et praeterea proba - naia. so. p. bb. ia. n. t 9. Lum M. DP. ur:tum quia, peccatum mortale ex suo tract. x. ωρ. Blo acriam ab inciri genere , ob imperfectam advertentiam aliiquς communiter . . . O ..

seri potest veniale, ut docent 7α6 Ex his sequitur, iguomu,

Sancher , Tecanus, Atarius, Regmaldus , tiam vincibilem posse magis, veli mi. Sylmeser, Caietanus, Armilia, Fimuccius, iam gravitatem peccari minuere, sicuti aliique, apud ,-cum Fonacina to. α. De ipsamet potest este magis, vel niinus

ergo etiam per ignor satiam peccatum persu te voluntaria suti est quando quis mortale fieri potest veniale, cum inad- adhibuit quidem diligentiam aliquam, vellentia comparati possit ignorantiae: sed non sufficientem , ut in casu perium tum quia, sicut totalis ignorantia, hoc est ex veniali ignorantia notant relati Sylem invincibilis, omnino excusat 4 peccato, Namarrut) minuic etiam pecca- quod alioquin sublata ignorantia esset tum adeo ut non sit mortale. Et ratio mortale, ita ignoranxia tantummodo ve- utique ςst, quia in tali casia peccatumnialiter culpabilis, a mortali excusabit non est volitum nisi venialiter, nec ali-

opus factum cum ipsa, quod alioquin ter ac e st volita ipsa ignorat a, t supra

mortale esset: sicuti cnim se habet totalis ini od advertit pium nomia pum. 3. ignorantia ad excusationem totalem, rit. coturas .art ubi videtur asse- ita partialis ad partialem : tum quia, rere,fieri pOise,ut ignoratia sit tauta -- peccatum perpetratum cum ignoran- nialis,& peccatu ex illa admisu sit inpr-tia, seu negligentia tantummodo ve- tale, quod vς rum essς putat,quad. pcc λ-nialiter culpabili, non est nisi imperfec- tu est intrinlece malu,contra ius L myae; te Voluntarium, ac volitum; volun- ut si quis ex ignorantia, S uestim alia

408쪽

Cap. XXVII

tantum veniali, putans Arnicationem non esse malam, fornicaretur. Fallitur cautanus sinquit Valentus, cum quo &

ego Nam si quis prorius invincibili,

' ter , atque adeo inculpabiliter putaret sernicationem licere nullo modo peccaret illam admittendo, ergo si venialiter tantum id putaret , solum venialiter peccaret, quia non eller tunc sernicatio, nisi imperfecte, & vini liter tan--m voluntaria , sicut ipsa ignorantia. Ita etiam Valeluia . Ex qua doctrina, ac privilegio, insertur praeterea subsoquens

PRIVILEGIUM QUARTUM

a huiusmodi privilegium. In

antecedenti dicimus ignorantiam nonnunquam excusare a peccato in toto, nonnunquam vero in parte. Hoc secundum haberi potest,uel minuendo pece tum,ita quod fiat veniale ex mortali, ut in eode antecedenti: vel excusando quidem a lethali peccatosed secundum una

tantummodo circunstantiam illi respo- dentem,non vero secundu alteram item lethalem eiusdem hoc idem in praesenti privilegio assit matur Et observatione , ac exemplo probatur: Ignorantia Patriaricha Iacob cognoscentis Dam pro Rachele, plum excusavit omnino a peccator ignorantia vero Imia cognoscentis nurum suam Thamar Gen. 3s, quam , nurum esse nescisns , suspicabatur Meretricem : excusavit quidem factum ipsius a peceato incestus, non tamen a peccato fornicationis e quia licet ignoraret invincibiliter se accedere ad nurum , non ignoravit tamena se accedere ad non uxorem si iam . hoe idem observavit Caietanus ' L. T s. art. 3. quod & refert Rigi

pariter huiusta et propositi privilegii:

Cuius ratio a priori est, quia peccatum respondens illi circunstantiae, censetur,& est voluntarium, ut patet . Ita etiam communiter Doctores apud Bonacι-

ris Inferes , Quod & si in uno acta plures reperiantur malitiae sp

cies, ii uellectus autem unam tantum cognoscat, tunc reliquae metui non

obiectae, & ignoratae, non imputantur; qM:cifica enim malitia, ut imputetur ad culm m necessario est cognoscenda,cuius ratios imitur ex fundamento superius csaepius allegato,ab omnibusque concesse quod nimirum nihil molitum,nistrae cunitum. Unde nec specialis malitia cuiquam impurari porerit, nisi praecognita. Ob idque docet generatim 'D. p. 2.1u. 72.are,' .nullam circunsticitiam addere novam malitiam, nisi praecae, gnoscatur,siquis ergo non cognoverit specialem ali quam malitiam in obiecto latentem,aut non cinaverit de illa,ea non contrahet, licet alioqui peccet. Sic qui fornicatux

cum muliere quam nescit esse coniugatam, admittit quidem mortale peccatum luxuriae, sed non adulterit,ut supra, ignorantri minuente, & excusame .Qui rem,quam scit quidem esse alienam,surripit,nescit tamen esse Sacram , tantum

simplicis furti reus est no Sacrilegii. Qui scit furtum esse quidem mortalo, imperare vero furtum invincibiliter ignorat esse lethale,non m at imperando, bene tamen furando. Qui hominem, quem nescitesia Clericum,vel Patre, percutit,

tum contra iustitiam riccat, non vero ςontra Religionein,vel Pietatem,seu reverentiam parentibus debitam, cum eas circunshintias ignoraverit. QIi fornicationem externam scit esse riccatum, ignorat tamen invincibiliter desiderium sernicandi esse mcc. atum desiderio fornicationis non peccat licet mccet let liali ter exterius sernicando . Qat enim invincibiliter ignorat actam internam C c c 1 esse

409쪽

188 De Privilegiis Ignorantiae

esse peccatum , cogiaos rens tamen ac- tiam recipit nisi dicamus ei adcuretan . Ium externum peccaminosum esse , et- quam termiusi,ut videtur loqui D. Th. cusatur a malitia actus interni: quiae, eodem artre . Ex eo quod quilibet actus ut optime etiam Samiae lib. p. Moria. centctur accipere suum complemeiatum V. Is num . IT. & alii ) cti m conscien- a suo termino de actus exterior est te

tia sit proxima bonitatis, dc malitiae ac- tuam humanorum regula, nemo potest peccare quandiu illius conscientia prudenter dictat, id quod agit haud peccatum esse. Quod intellige verum,quan vis actus internus, & externus in genere moris non sint,nec constituant duo peccata , scd unum tantum ; & unum tan-rum quid moraliter iudicentur, etiam per Suaret de Aetib. Human. disp. I o. sic.

se sic ς Actus interiore moluntatis, in aetuἷexterior prout considerantur in genere moris, sunt unur actus.) Quia non est pec catum, nisi voluntarium,&.liberum,ergo si tantum ratione actus interni ha tur ratio voluntarii requisiti ad peccatum , unicum tantum peccatum erunt non duo, actus interior, Sc exterior; quod ideo dicitur actus exterior comparari ad interiorem, tanquam materiale ad formale; quia si interior est peccatum, di exterior 3 si non est illo, neque erit illa :quidquid dicant aliqui apud Suarex sec.

γαν Ex quo etiam deduces, actum exteri Orcin per se nullam addere boni- ratem, aut malitiam moralem actui interiori, nisi quandoque per accidens,ut

niter Expositores ; prima pars patet, si enim omnis bonitas moralis formalis humana , de malitia, provenit tota, &tota est ab actu interiori , de nonnisi denominative in exteriori, utique non potest exterior actus aliquid bonitatis,aut malitiae dare, vel addere illi, a quo omnem quam lubet bonitatem , aut mali -

minus interioris . Secunda etiam pars constat , quia licet actus exterior nota causet bonitatem, aut malitiam inteit ri , potest tamen , ciim debeat exterior aliquod tempus durare , esse cauta , cur etiam internus duret , vel quod repet tur. Adde, qliod cum sint inulti actus interiores, qtii magnam excitant delectationem, possunt elle causa,qua, & V luntas in illis magis intend itur. Et in hoc

nendus sit D. Augustinus 13. de Trinit. cap. 1. dum ibi ait: ssictiorem use qui evaterιus implet, est od metrius male mule. 73o Quamvis tamen rictus externus

suo modo liber, nihil habeat tropriae, &intrinsecae malisiae, nihilo mi illi est ne

cessario confitendus, & est ae necessitate consessionis, ut uterque actus, ex tenatis' sicilicet, ac interhus confiae itur , ita uti nullo modostisfaciar, 'iu, post quami homicidium , . fornicationem ' M. perpetravit', si luna dicat , selisbu se voluntatem occidendi, fornicandi,5 c. sed debet elare dicero , quod oceiderit fornicatus sit, &c. quo Explicato satis elligitur intcrnus actus, seu prava V luntas occidendi, fornicandi ,&c. Huius autem rei obligatio , seu consteir it , de sic satisfaciendi ratio , nulla maior adduci potest, quam institutio Christi Domini, eluvio inque voluntas nobis per Ecclesiam continuata praxi,& com muni ulu , ac setis 1 D. D- omnium declarata. Quare si Christus Dominus voluisset, ut nunquam ex obligatione confiteremur peccatum externum, sed solum eius assectum , seu propositum, confesςio esset legitima modo non deesses contritio , ae propositum emendationis) quia hoc pendet a sola sui institu Iione, et voluntate. Non ergo quia externum opus superaddat malitiam ac-

410쪽

tui interno, obligamur illud in Confes- SFRust. Verb. mirami a n. i r. A L sone exprimere, sed quia Christus Sacra- ia n. 7. Sanch. de Murim lib. s. diθ. 32. mentorum influuior, voluit, ut pecca- n. 13. laactenus Passeri usu; qui ex ' tum exterios. patratum Sacerdoti pan- fesso sit btiliter, claro, doctrinaliis deretur. Adde etiam , utrumque actum esse confitendum , tum quia multoties plura sunt annexa actui exteriori, quae non interiori, ut restitutiones , celubrae, irregularitates, &c. Tum quia multo-tim ii a potest recte explicari actuς in . temus, nisi & exterior expliceturi Tum quia ex exteriori multa aliacosequuntur, quae non ex interiori: Tum denique quia nequiret Confessarius adhibere medicinam spiritualem, nisi etiam confiter

tur actus Caeterior, etc.

731 Extenditur autem proposirum privilmum etiam ad poenam cum pd portione minuendam, nedum culpam; uteTretia etiam docet Petrus Maria Passerinas in p. tib sexti vecretatium quop- art. Lo. n. 382 μ. a . ubi sic : Eo tenditur lassertio hoc est privilegium )- si poena 'imposita pro quinor actur, ignorantia pratitatis excuset ἀ qualitare culpae, er a poena contra actum, ut 'abs tum imposita. Sic qui ignorans habet rem cum aliena, credens ese suam Vorem , non est adulter , ut in facto Iacob cogno- seentis Liam, auam credebat esse Rachelem, est man sum . Similiter qui percu

erum poena non in ligatur loe, nisi pro culpa; in ignoνantia qualitatis, sisit ante cedens tollat qualitatem culpae , mel culpam, si culpa super qualitate fundatur, eadem ratione tollit poenam, quae fundatur super culpa. Caiet. p. L. qu. 76. a t. I. dub. I. O ibi Almare: disp. II . . II 8. π m. ve agit de Ignorantia in . urii versum, eiusdem mei divisione, ac dillinctione, excusatione I peccaris, & a poenis cauti ipsius, inadvertentia , inconsideratione, & alia , a nobis etiam sparsim traadita pluribus in locis, ac privilegiis

huiusce hostri tractatus. 73r. Confirmatur praeterea huius modi extenso ex iloctrina communi :nam triplex causa generalis mi inludi Uz- nam ex conditione des inquentiς, Doctoribus allignatur, scilicet, Ignorantia, Vis, & Metus: illa etiam tria cum rotis lant libertatem, vel illam minitant, iux ta doctili iam D. Tho. p. zzisu. c. de Doctorum communem, per ipsa etiam consequenter,vel onmino excluditur,vel minuitur poena ; hoc est,' vel excusint omnino R poena, Vetillam minuuiar. Vix enim, cum totaliter tollat libota tem, ab omni culpa, & poena excutis. Metus etiam,si. sit cadens in constanoem virum,uel excusa omnino acuIpa,quando lex noti obligat ad sui observantiam cum pericuis damni gravis; vel saltem excludit dolum,& minuit poenani. ignorantia vero dc qua tantum hic tam, iuris , quam facti, si sit probabilis, &invincibilis, sicut excusat a culpa , ita excusat ab omni poena . Si vincibilis,&excludens dolum, diminuit poenam, ut se pra,&erium sibi.

PRIUILEGIUM QUINTUM

I diramia in tantibilis, i nisi sit affectata, diminuit malitiam, in ratιonem peccati.

33 Oc privilegium commis Ia niter admittit a D. D.

tur, quia ignorantia vincibilis, nisi sit

SEARCH

MENU NAVIGATION