Godofredi Hermanni Opuscula

131쪽

I22 DE AESCHYLI PHILOCTETA

quem versum posuit Aristophanes in Ranig I430. Seholiastes: βουνομοι, υπο βοῶν κατανεμομεναι. ἔστι δεεκ Φιλοκτήτου λουλου. Nam quum Aristophanes illo loco Euripidis et Aeschali versus lancibus imponi faciat,

consentaneum videtur, quemadmodum Euripides Primum versum Medeae attulerat, sic Aeschrium quoque, si non II totius tabulae, certe actus exordium, quod recte Compa rari Posset, cum illo versu contendere. Sequuluin Est colloquium cum choro, cui Philoctetes, ut Dio reser mala sua enarrabat. Quo id ordine fecerit, incertum esti

Ac pedis quidem tabem dixit φαγεδαιναν, ii μου σάρκας ἐσθίει ποδος. Testis Aristoteles de arie poetica c. 22, I3. τὀ αυτὀ ποιήσαντος ἰαμβεῖον Αίσχυλου καὶ Eυριπίδου, εν δε

λος μεν εν τω Φιλοκνηὶτν εποίησε, φαγεδαινα, ἐν μου σάρκας ἐσθίει ποδος, ο δε ἀντὶ του εσθω τοθοιναται μετέθηκε: Parum elegans inventum est, quo metro consultum ivit Th. Burgessius in Append. ad I a-Wes. Ρ 524. 440. ed. Lips. Alii illuc spectantes versus exstant apud Plutarchum in libro quo non luci inde vivi secundum Epicurum docet, P. I087. F. εκ δε του πονου

πων, φζσίν, ἀνῆκεν, αλλ' ενωκισε δεινῆν στομάτωνεκφυσιν, ποδος λαβειν. Valckenarius in Diau. de FLEur. Ρ. I28. recte ἐνῆκεν et λαβών, caetera autem imperite coniecit. Alias aliorum non feliciores coniecturas commemoravit Ersurditus ad Soph. Philoct. 69 . Scribendum: οὐ δρακων ενῆκεν, αλλ' ενωκισεν δεινὴν στομωτον εκφυσιν, ποδος λαβων' Etiam Attius draconim posuit, teste Cliarisio I. p. 101. Vbi se Lemni expositum querebatur Philoctetes, his vide

132쪽

DISSERTATIO. Ira

quae in Proverbium versa Suidas asserunt et Apostolius VIII. 30. p. 94. Pertinebant sertasse ad illam insulae descriptionem etiam haec Attii apud Macrobium Sat. I. 5. caprigerrum trita ungulis. De illa Graecorum crudelitate verba erant aΡud Attium, quae Nonii edit. v. ininume P. 323. sic exhibent, Phrygiam minorem esse immunem Graeciam. Edd. Veis. ramima in Graeciam. Quomodo corrigenda essent vidit mrcerus, sed debebat etiam ordinem verborum mutare:

Phrygiam esse mitiorem immani Graecis. Victum suum vitaeque molestias describentis haec esse vi-12 dentur apuit Varronem de L. L. VI. P. IS. et Servium ad Aen. IX. 622. qui primam vocem omittit: reciproca tendens nemo equino concita

Quae in anapaestos redigenda putabat Scaliger p. IV. Paullo post, nisi fallor, sequebantur, quae Cicero Commemorat Ep. ad fam. VII. 33. ut etiam si quamclo Gliquid dignum nostro nomine emisimus, immisca Squod haec pinmigero, non armigres in cum e tesα-Erce tur, ut ait Philoctetes apua Attium, abiectu gloria. Parum probabiliter versus Attii restituere conatus est Maliger P. I02. Veri similius est, hoc modo scriptos fuisse: pinnigero, non inmigero in comoare tela eaeercentur haec, abiecta gloria. Nominavit etiam, ut opinor, ὀκόμ/ους Philoctetes, genus locustarum, sive quod his quoque Vesceretur, sive quod molestiam ei facerent. Photius: Oκορνους, τους πάρνοπας. Αἰσχυλει Φιλοκτητη. οἱ δε μνες, ἀττελεβους.

133쪽

IN DE AESCHYLI PHILOCTETAiaceo in tecto humido, quod eiulatu, questu, gemitu, fletibus

resonundo mutum sebilos avices refret,

quum E Niperino morsu D ac Discorum Deneno imbutae tetros cruciiatus cient.

Primos dimidiatum et duos versus asseri Cicero Q. Tusc. v I . qui suae orationi verba accommodans posuit, lac ι in Iecto humido, qui. Dubitanter lecto probabat Benileius, cuius egregia est ad eum locum adnotatio, qui mutans in quoa . adstipulantibus aliquot MSS. et mulum ex codd. Pro multum scribens, quod iam secerat Scaliger P. I 02. Reietius merito Bulierit emendationem Probabat, tecto. Similiter Virgilius Aen. II. 50 I. queMugus cruentus atque imploranti similis tectum omne r ple-Ia bat. Duos reliquos versus Cicero cap. I. et Nonius hahent V. imbuere p. 324. Coniunxit Cicero de Fin. 11. 29. his verbis: quamobrem turpe putandum int, non dico dolere, nam id quidem est intcrdum necesse , s d Saxum illud Lemnium clamore Philoclesco funestare, quod hilatu - refert. Huic Epicurus comparet se, si Potini, cui Diporino - ci ι . Venit deinde in conspectum Philocleiae Vbsses, quem ille alloquitur verbis quae supra ex Varrone Et Festo attulimus: Quis ια eo mo talis, qui in desoria et terea temportus Ioea' Varronis quae sequuntur Verba sic corrigenda Puto: quore eo quod tesca uisu, non erravit: neque ideo quod

) Significavit milii Iulius Silligius, vir littoralissimus, ex Attii Pliilocteta depromptum sibi videri versum BacchiaCum, quo Cicero usus est ad Atticum scribens Ep. i. 18. initio:

littus atque aer et solitudo mera.

Quod valde est veri simile. Patet autem ex aliquo cantico

134쪽

DISSERTATIO. Ira sancta, sed quod, ubi mysteria sunt, initiati tuentur,

tuesca dicta. Id ipse videtur confirmare, qui statim addat: tueri duo significat, unum ab a pectu, ut dixi. Attio trimetros inserto Lemnia, restitui volebat Scaliger Ρ. Io I. Sed videtur huius scenae initium iambicis octonariis scriptum fuisse: quare etiam quod mox dicebat re locietes apud Nonivni v. tetritudo p. Iz9. quae verba, ossius ex MSS. cortexit, quod te obsecro ne haec a spernabilem tetritudo mea me inculta furit, ita videtur metro aptandum esse: quod te obsereo, adspemabilemne haec tetritudo mea me ineuita faxit. Namque eodem metro etiam tertium ex illa scena fragme tum est apud eumdem Nonium v. MC Ia P. 469.c templa hanc sedem, in qua ego novem Nemes saxo stratus pertis. Sedato primo animi motu ut sermonem ad trochaeos d nexisse credam, duobus adducor fragmentis, quae ut tri, mei is apiari Possint, tamen, quia exclamationes continent, quibus Vbssis relationem interpeIlabat Philoctetes, int gros Versus Videntur implevisse. Narranti enim quae fa tendi Philoctetae caussa commentus erat, Agamemnonis suamque ipsius mortem et cladem exercitus, quum, ut

apud Sophoclem Neoptolemus, etiam arma Achillis Vbist adiudicata commemoraret, ita respondet Philoctetes apud 14 Macrobium Sati VI. 5. Eheu, Miaciber, arma immo invicta es fossim

eatus manu.

Legitur heu, quod servans Boihius, es Arvicta scripsit, ut e trimetris haec essent. Item Paridis mentione hueeta, dicit illud, quod vituperat Quintilianus V. 10, 84. caus-

fias monens non utique ab ultimo esse repetendas. Cuius vitii quum unum exemplum ex initio Medeae, quam ex Euripide Latinam fecit Ennius, attulisset, Hierum addit Disiti eo by Cooste

135쪽

mDE AESCHYLI PHILOCTETAhis verbis: et Philocteta Paridi, si imperasses tibi, ego

nunc non essem miser. Ita vulgo. Sed cod. Turic.

paridis impar esses, alii codd. preri dispar eram. Ex his vestigiis, quum praesertim ineptum sit Puridi Quintiliano tributum, ita coniicias emendandum esse: es Philocteta, . . Puri, dispar si esses tibi, ego nunc non

Talis vero exclamatio indiget interiectione aliquar quare Primam huius versus vocem eheu vel hei hei fuisse eredibile esti Versus finem sabulae, ut apud Sophoelem, ulceris doloribus corripiebatur Philoctetes. Ex ea scena duo

ὀ Φιλοκτῆτης λεγει' ἄνθρώπε, ἄφες, καὶ βόα,

μηδὲ λοιδορου τοῖς φιλτάτοις, μηδε ἐνοχλει τῆν Λημνίων γῆν ὼ Θανατε Παιάν. εἰ μεν ταυτα λέγεις

12. apud quem integri leguntur Versus: is Θάνατε Παιάν, μ ἀτιμάσης μολειν. μονος γἀρ εἶ συ των ἀνηκέστων κακωνίατρος, ἄλγος δ' ov&ν ἄπτεται νεκρου. 11 Vulgo ibi νεκροῖς. Grotius νεκρῶν : et sic um M

136쪽

ad Soph. Philoct. I TI. qui se hos versus ad fidem cod. Paris. exhibere ait. Eodem modo etiam Wakefiel lius ad Soph. Phil. I 348. Gaissordius νεκρου duobus codd. Idque confirmat Plutarchus in Cotisol. ad Apoll. p. 109. F. qui quod scribit, αλγος γαρ οντως Ουδεν

ἄπτεται νεκρου, iam Gatakeriis in Adv. misc. p. 508. vidit duas ipsius Plutarchi voces continere: ut non deinbuerit coniectando tentari a Mustemanno ad Eurip. Alc. 358. Vide Waltenbachium ad Plutarch. T. I. p. z20. Ingravescente dolore concitatioribus numeris accelerabatur oratio. II que exclamat, inquit Cieero, Q. Tusc. II. T. Guxilium E et 3, muri cupiens:

hei quis salsis fructibus mandes

me ea molimi vertice saxi f. iamiam abmmor: eo scit animam vis volneris, ulacris aestus. εQuo pacto ad exitum perducta sit sabula nescimus. Sed illud tamen necesse est, ut et agnoverit gem Philoctetes, et dolo se circumventum intellexerit, quumque odio Graecorum recusaret ad Troiam reverti, non vi, sed vel precibus pollicitationibusque Vbias, vel intervenientis cuiuspiam dei admonitione victus, quo fata vocarent, abduci se passus sit. Aliter enim quae Praecesserunt, inutilia, totaque sabulae compositio inepta esset. Ad hanc extremam tragoediae pariem retulerim, quae Cicero Q. Tusc. I. 28. scribit: tum glabum terrae eminent e muri, faum in medio mundi univerat Ioco, duabus oris distantibus habitabilem et cultum: quarum auctra, quam nos incolimus, gub axe posita rea stellus septem, unde ho rrifer Aquilonis virid- gelidas molitur nives: aucra austriata, quom vocant Graeci ἀντίχθονα r caeteras preries incutias, quod aut frigore rigeant, αut urant:ir calore: hic autem, ubi habitamus, non intermittit suo tempore caelum nitescere, arbores frondescere, et quae sequunmtur. Illa, Multimiis stridis gelidas molitur nives, in Diuitiaco by Cooste

137쪽

328 DE AESCHYLI PHILOCTETAfragmento Censorini c. 14. Ρ. I s. sin scriptoris nomine ut exemplum trimetri tragici asseruntur. Sed ex Is Aiui Philocteta esse testatur Nonius v. moliri P. 346. qui ea inde a verbis ubi horrisor asseri. Duos integros. Attii trimetros a Cicerone servatos esse, Primus animadvertit Benileius, servans ille unde, quod ego nescio an Cicero ipse posuerit, vera autem sit Nonii scriptura tibi.

Nam Philocteteis, nisi fallor, quidvis potius Perpeti,

quam ad Troiam redire certum liabens, malle se degere dicebat ora exsulem.

sub Gaee posita ad stellas septem ubi hoemrifer, Aquilonis stridor gelidas molitur nis . Quos deinde Cicero adiecit quinque trimetros, quorum

initium est caelum nil cere, Belerus ex eodem Attii loco depromptos esse coniiciebat. Mihi videntur nec fabulae eiusdem, nec scriptoris, sed Ennii esse ex Eumenidibus, adumbrati ex illis, quae Aeschylus scripsit V. 907. seqq. Victus tandem Philoctetes, dum abducebatur, eos quibus innixus incedebat, his verbis monebat, quae Prostant apud

agite, . ac volnus ne Suc Met gres&us, caute ingredimini. In ipso sine sabulae de cursu, qui navi tenendus esset, seu chorus, seu forsitan deus quispiam videtur explicasse Cui rei convenit, quod apud Varronem de L. L. VI. P. 69. in cod. Flori ita scriptum est: Accius Mystica ad deaetram praetervecti. Sic etiam edd. quaedam Veteres. Alter codex autem et editio princeps, item alia Pervetusta, sic scripta Poetae verba habent: mystica adceatram per Dada vecti. Aldina vero et quae hanc sequuntur, mystica cla dextra vada praetervecti. Ex Philocteta esse, videtur colligi Posse ex eo, quod explicandi caussa addit Varro: mmtica a NHeriis, quas

138쪽

stematis anapaestici sic restituere licebit, mystica dextra praetre vada Necti. si per placet, ut unum habeamus versum Reatalectum. Haec habui, quae vel certo vel probabiliter ad Aeschrsi Auitque Philoctetam crederem reserenda esse ). Aeschyli, an Euripidis sit versus, quam Cicero de OriIlI. 35. Quintilianus III. 1, 15. Diogenes Laertius. V. B. Com

memorant,

αἰσχρω σμ- , βαρβαρους δ' ἐαν λέγειν. non liquet. Veri similius puto, esse eum Euripidis Philoctetae. De alio fragmento vida disseitationem da Heliadibus p. 13. sive huiua voluminis P. 139.

HERM. OP. III.

139쪽

DE AESCHYLI HELIADIBUS DISSERTATIO.

a Heliades sabula fuit Aescha ti, cuius quae compositio

fuerit neque a veteribus traditum est, nec quae Perpauca eius fragmenta habemus sobrie iudicanti aperiunti Solis filias obitum Datris Phaethontis lugentes ad amnem Eridanum , in quem ille praeceps ruisse ferebatur, in arbores succinum stillantes ab Iove sive miserio, seu quod equos iniussu patris iunxissent, mutatas esse, communis veterum fuit opinio. Ex his iacile coniici potest, maethoniis temeritatem Iuciumque sororum argumentum fuisse illius tragoediae. Eamdem rem in fabula, cui a Phaethonte nomen fecit, tractavit Euripides. Quae caussa fuerit Aescha Io, ut hoc sibi argumentum explicandum sumeret, ego non quaeram. Quaesivit nuper F. G. Welcherus, qui quum aliarum Aeschyli fabularum, tum huius quoque . compositionem exponere studuit in libro quem scripsit de Prometheis Aeschyli p. 5T4. Is sorsitan tempora aliquam opportunitatem praebuisse coniicit; forsitan mercatores Massilienses, dum Syracusis versabatur Aeschrius, electrum illuc advexisse; forsitan Hieronem cum Μassiliensibus , ut hostibus Carthaginiensium, aliquid habuisse necessitudinis , ut Poeta commendare istius commercii commoda potuerit. Placent sibi hodie viri docii in eiusmodi Distrigod by Corale

140쪽

DE AESCHYLI HELIADIBUS DISSERTATIO. IgIconiecturis, idque vitam veterum intueri appellant. Qui

vereor ne nimis in longinquum intendenda oculorum acie non cernant quod ante Pedes est, Poetam Poetam suisse, qui

id sibι negoti eredemet bolum dari, populo in placerent quas fecisset fabulas.

Satius erit credo, fragmenta sabulae considerare. . Ac nescio an ipsum tragoediae initium servatum sit ab scholiasta Sophoclis ad Oed. Col. 12 8. τα ἀπο των ορων φησὶ των προςαγορευομενων 'Pι1τῶν. τινὲς δὲ Ου-

τω καλουσι, 'Pιπαῖα ορ'. λεγει δι αυτὰ ἐννυχια διά τοπρος τῆ δυσει κεῖσθαι. μεμνηται M 'Aλκμάν, λέγων Ουτω 'Pλας ορος ενθεον υλαι νυκτός μελαίνας στέρνων ' καὶ ἐν 'Πλιάσιν Αἰσχυλος ' Pιπαρ μἐν δὴ πατρος. Alcmanis testimonium, quod in micheri collectione

fragmentorum legitur P. 80. corruΡtum esse, et numeri, qui nulli sunt, et duae ineptae voces ενθεον υλαι docenti

Sensus tale quid requirere videtur: 'Pίπας δρος, ἔνθ' ἀντολαὶ Nυκτος μελαίνας στερνων. Compara Sophoclis Orit tae fragmentum apud Strabonem VII. p. 295. 52.

quod Branckio est inceriorum XCIIL. Sed hoc obiter. Aeschrii verba ita sunt comparata, ut chori esse videantur, in exordio fabulae locum in quem advenerit describentis. Sed is chorus num ex Heliadibus constabat, an ex aliis Vtcumque de hac re statuas, haud facile invenias,

quo pacto qui hic Pater vocatur, Sol possit intelligi. Itaque aut Oceanum dici putabimus, ut si huiusmodi quid scriptum fuit, 'Pλαι μiν δὴ πατρος 'Mκεανου γείτονες αυται, aut IOVem, ut, 'Pλαι μὲν δὴ πατρὼς αῖδε λὰς

Quibus in oris sitos esse montes illos putaverit Aeschylus, ex his cognoscimus, quae Plinius II. N. XXXVII. II. scribit: Phaethontis fulmine icti sor ores, μιu --