장음표시 사용
121쪽
manus inserentium. Id ipso etiamnui vivo attentarunt nonnulli Ausi sunt idem postmodum Ariani, horumque demum corruptorum audaciam Rusinus lib. de adulterat. libror Origenis coarguit verum non alium quemquam Origeni tantum persidia sua et temeritate nocuisse quam Rusinum ipsunt, merito affirmare possum. Nam eius scripta interpretans, ita additamentis et detractionibus vexavit et
corrupit, ut Origenem in Origene desideres. Acceptum huic quidem refert Adamantius, quod opera ipsius a Latinis hominibus intellectus et usurpatus est; et quod con sumtis exemplaribus Graecis in Romanis interpretationibus quodammodo revixit. Verum iisdem expositionibus cum ignari Graecae linguae homines acquiescerent, neglecti sere Codices Graeci perierunt, adeo ut bona Graeca essimis Latinis commutata sint. Quotquot' ergo libros
Origenis ad nos fortuna transmisit, violatos esse verisimile est, at eos potissimum, qui praeter notariorum G φ αλ- ματα, et haereticorum adulterationes, interpretum etiam hallucinationes et perfidiam senserunt. IV. Fon par ergo et eadem est librorum omnium auctoritas, quicunque ex Origenis incude profecti sunt. Quemadmodum enim suspecti erant ii praecipue, et damnosissimis scatere erroribus, et ab ecclesiae disciplina recedere dicebantur, quos ipse per otium-secreto lucubrasset,
ac libri praecipue περὶ ἀνων, in quibus dogmatum suorum ossicinam statuerat, ut narrat Pamphilus in pologia: ita ad ejus sensus enitus introspiciendos, ac ruenda dogmata, iidem nunc potissimum valere debent. In Ilori, illis quippe ad vulgi taesta accommodavita captum, mec' Vide Praefatiotiem nostram Tomo I. Praefixam,
Pag. 2. . et a. ubi ostendimus, haereticorum adulteramitones scriptis Origeriis non nocere Potitisse, ex quo authentica xeniplaria sis olum operum ipse ante mortem in Caesariens biblicii lie ea deposuit. Ruaeus. - sis. Pro Iegomena Tom. d. ra ostiae XXIV. Praesigenda.
122쪽
exquisitas doctrinae merces e Troiliectis suis depromtas indoctis ii ominibus propinavit. At in elaboratis diligenitori cura luctibration bias eruditionis suae Promtuaria reseravit. Igitur de Graecis, qui supersunt, libris sic stalliendum Puto, ut Postremuit ordinem,omiliae teneant, Pi iorem cogitate et attente scripta opera, cuiusmodi sunt
libri contra Celsum, et 'εDὶ ἀνῶν, et Tonai dii dieitim de his suum proponens Epiphanius Haer. i. cap. s. in omni Scriptura perpetuo errasse dicit Origenem, eariique ingenti librorum mole explanasse. Tum subnectit Lichaei GTην Παφηρ υ αοLirησατ εἰπεῖν α αἰr Edo ε καὶ σα μὲν ἐν noo Goμιλίαι; καὶ δια των πρooιμίων
μεί νο θεωρίαζ, των πάνris Miroπώτατα των προ αυ- Toυ, καὶ με αυro ευρίσκεται, Πλην ων ἐν ταU Iρέ-σεσχν ἰσγρουργιῶν. Utrumque autem scriptionum Graecarum genus, IIo milias dico, Et libros per otium accuratos, et quidquid denique Graece ab Origene scriptum exstat, longe iis anteponi iubeo, quae In Latinum sermonem derivata sunt, et vel sublestam interpretum sidem, vel hallucinationes, vel utrumque sustinuerunt. Inter scriptiones, quae Latine a Veteribus conversae exstant, prima erit earum auctoritas, quasileron uni dedit interpretatio: postremum tenebunt locum, quae a Rufino Latinitali do .. natae sunt. Nec plus fidei sane veteri omnientariorum in Maillia eum interpreti, quicunque tandem ille sit, quam Rufino adhibendum est Ilium si ad Graecum, quem damus, contextur exegeris, Deus bone, quod interpretationis monstrum corriperies Totas Paginas, tot folia assuta, tota detracta deprehendes. aec inter observandum illud etiam discrimen est, majorem oraim esse librorum auelo
123쪽
ORIGENIANORUM LIEER III. Illritatem, quos senex Adamantius, ingenio per aetatem magis subacto elimavit, quam qui esserente sese in iuventutis aestu secunditate prosus sunt. V. Nec aliquantis duntaxat Origenianarum scriptionum partibus, vel notariorum Properantia, vel corruptorum nocuit audacia; sed in tota etiam volumina invidorum intemperantia grassata est: nam qui tanto eonatu in Origenis doctrinam saeviebant, eiusne pepercissent libris, et non eos omni studio abolevissent Accesserunt crebras modorum et episcoporum anathemata, quibus Adamantius, Adamantiique doctrina damnata est tum promulgata apud recentiores Graecos decreta, quibus vetitum est, nequis ejus libros describat. Unde maxima Latinorum, ac Graecorum praecipue exemplarium parti clades illata est, et oppido pauca ex hoc interitu servata sunt. Quamquam enim ingens adhuc Origenianorum operum volumen superest, quota illa pars est magni huius lucubrationum numeri, quas ab eo elaboratas fuisse Veteres prodiderunt pSeribit Theophilus Pasch. s. et 2. hunc innumerabiles texuisse libros, et garrulitatis suae, quasi damnosae Possessionis mundo reliquisse haereditatem . . 'Dνω καὶ κάτω
ait Eustathius Antiochenus de Engastr. Quis nostrum, inquit Ilieronymus tanta potest legere, quanta ille conscripsit'. Idem alibi: i is Ambrosius, quo chartas, sumtus, notarios ministrante, tam innumerabiles libros vere Adamantius noster et Chalcentemas explicuit, etc. Vincentius Lirinensis: Sed credo pauca conscripsit nemo
mortalium Plura, ut mihi sua omnia non solum non Perlegi, sed ne inveniri quidem posse videantur. Ex im- ijs r. Ilieronym epist 6b ad Pammach et Ocean.
'x Cis. Vineent Lirin contra haer. cap. 28.
124쪽
mens hoc ergo lucubrationum numero Syntactici nomen meruit. Futurum autem Praesentiens, ut immensa haec scribendi licentia nonnullorum sibi reprehensiones conscisceret, multis eam excusat Tomo V. in Joann. Dum s.
2. Et d. cuius excusationis fragmenta liabes Philocaliae cap. b. Attamen ingenti huic librorum copiae, quam innumerabilem esse dicunt nonnulli, certum alii numerunt assignarunt. Epiphanius aer. a. cap. 63. percrebuisse narrat sex librorum millia ab eo fuisse conscripta Atque id ex se ipso refert, non ex Methodio, ut Perperam asseverant Magdeburgenses Cent. III. cap. lo. Eundem assignant numerum onorius Augustodunensis de script. eccles cap. b. et Cedrenus in Severo, et ex Cedreno Suidas in Origene, et Glycas Part. 3. Annal. Praeterea
Rufinus in libello de adulteratione librorum Origenis, de Epiphanio ita loquitur: Denique quidam ex ipsis, qui se
velut evangeligandi necessitatem per omnes gentes, et Per
omnes linguas habere putat, de Origene male loquens, sex millia librorum ejus se legisse quamplurima fratrum multitudine audiente consessus est. Adbaruieronymus, qui se omnia Origenis habere, legisse vero quamplurima iactabat libr. II. Apol. cap. a. haec reponit libri ejusdem sexto capite: De sex millibus autem librorum, quos ab eo esse lectos confingis, quis credat aut te verum dicere, aut illum potuisse mentiri Si enim Origenes sex millia scripsisset librorum, potuerat fieri, ut vir eruditus, et ab insantia sacris literis institutus, pro curiositate et scientia legisset aliena quod vero ille non scripsit, quomodo iste legere potuit Numera indices librorum eius, qui in tertio volumine Eusebii, in quo scribit vitam Pamphili, continentur; et non dico sex millia, sed tertiam partem non reperies Ilabemus epistolam supradicti ionii ficis,
125쪽
ORIGENIANORUM iEER III. Igin qua huic caluitiniae tuae, dum adhuc esses in Oriente, respondet, et apertissimum mendacium libera veritatis fronte consulat; u et in epist 62. ad Theoplitium, cap. 2.-Sex millia Origenis Tomos non poterat quisquam legere, quos ille non scripsit faciliusque credo testem uilis
Sermonis, quam auctorem esse mentitum. Negat Ilieron inus dixisse Epiphanium sex librorum Origenis millia a se lecta imo vero tot ab Origene utiquam fuisse scripta negat quamvis id tamen percrebuisse Epiphanius asserat. Quid sibi volunt igitur Beda in libro de sex aetatibus mundi, Ad Viennensis Ilermannus Contractus, Marianus Scotus, et Conradus Urspergensis, Cum IlieiGnymum quodani loco scripsisse aiunt, quinque millia librorum Origenis suisse sibi perlecta Martinus vero Polonus, et Guido Carmellia sex millia Quid apud hunc Guidonem Isidorus, qui sic loquentem inducit Origenem: Condere, si credis, studui tot millia libros, Quot legio ni issos ducit in arma viros Sane videtur id sumtunae ex proxime laudato Rufini loco, qui eum Epiphani nomen non exhibeat, facile eum ad Ilieronymum retulerunt scriptores illi, quemadmodum ab Erasmo deinde et Genebrardo relatus est. Quod autem quinque libroruin millia Plerique notant, cum sex alii
Commemorent, ex corruptis, ut fere sit, numerandi notis ortum errorem Puto . Utri autem assentiendum potius,
vel Ilieronymo tot scriptos ab Origene libros perneganti, an Epiphanio id vulgi sermone serri asserenti, equidem nescio. Fama quippe futilis auctor: ieron mi vero inane argumentum; nam quamvis in indicibus librorum Origenis, quos in tertio vitae Pamphili libro Eusebius
Pertexuerat, non sex mille, sed ne tertia quidem pars reperta sit, minime hinc efficitur non plures ab Origenelucubratos, quam quot recensuerat Eusebius Pars aliqua iam interciderat pars ipsius effugerat diligentiani licet enim libr. VI. Histor cap. 32. accuratum eorum catalogum
126쪽
texuisse se scribat, non omnes tamen ad ipsius notitiam Pervenisse crediderim.
Ne quis vero censeat sex illa librorum millia, si modo totidem ab Origene scripti sunt, ingentia quaedam volumina suisse, cuiusmodi puta opus contra Celsum, vel Opus nερ απῶν, vel Tomi in Ioannem, vel Homiliae in Lucam Epistolae singulae, singuli Tomi, singulae Itontiliae, suo quaeque titulo et nomine in trunc censum venerunt atque ita acile ingens ille numerus prodiit, qui nec superat fidem, nec valde mirabilis est. Fertur Didymus Alexandrinus Grammaticus ad tria millia librorum, et quingentos scripsisse barrat Georgius Alexandrinus pios quosdam viros Post Chrysostomi mortem, Ilomilias
eius octingentas supra quatuor mill C, cum omnes non
Possent, in unum collegisse Tantam vero librorum Chrysostomi eiusdem copiam fuisse tradit Suidas, ut numerum Superarent tum quasi rem non satis significasset, addit: Tῶν σε συγγραμμάτων υroo crαλbra To cisto Mor,oυκ cc νθ ρω ro D, OEo δε μαλλον ου α πάντα γενέ-σκorro c. Fertur Tlieodorus 3IOPsuestenus plus quam decem voluminum millia edidisse, Raymundus vero ullius
plusquam quatuor Caussa igitur non erat, cur sex mille libros ab Origene fuisse scriptos tam Praefracta asseveratione ieron mus infitiaretur; cum eum praesertim fateatur mille et eo amplius tractatus in ecclesia fuisse locutum, et innumerabiles praeterea Tomos edidisse. Indicem porro librorum ipsius, Post Eusebium, idem quoque ora cinnaverat Ilieronymus in voluminibus epistolariam, quas ad Paulam scripserat et Origenem cum Varrone, viro noλυγρά os contulerat, ut ipse de se testatur in libro de scriptor. eccles cap. b. VI. Ceterum cum circa libros sacros labor Origenis,
et industria potissimum versata sit, non eadem editione
In iis interpretandis usus est inio miliis si quidem, quas ad populi capium me comitio dabat, reditionem sequebatur
127쪽
Communem, quam usu quotidiano populus conterebat in Tomis vero IIebraicam veritatem, aliasque editiones consulebat. ieronymus in Prooemio Traditionum ebraicarum: De Adainantio autem si leo; cuius nomen, si parva licet componere magnis, meo nomine invidiosius est: qui cum inruo miliis suis, quas ad vulgum loquitur, Communem editionem sequatur in Tomis, id est, in disputatione maiori, IIebraica veritate stipatus, et suorum circumdatus agminibus, interdum linguae Peregrinae quaerit auxilia.. Quocirca Scripturae testimonia ab eo saepe numero aliter relata reperies, ac in editionibus concepta sunt, quae hodie circumferuntur: quod ex memoriae persidia aliquando contigit Par in Evalagellorum depromtis ab eo locis discrimen occurrit; nam Praeterquam quod variantes suas lectiones Novi quoque Testamenti Codices habebant, ut hodieque habent; utebatur ad haec saepenumero Adamantius Evangelio secundum ebraeos, ut traditi eronymus in libr. de script eccles cap. d. atque
inde discrepantiam illam exstitisse conjicio.
ORIGEM EXEGETICA ET EPMIIN EXTILA. Capitis secundi partitio.
Sectionibus tribus hoc caput continetur. I. Varia Origenianorum aeξηγητικων genera percensentur. II. Singula rigenis 'Eξηγητικά, quorum quidem ad hanc diem
memoria superest, enumerantur. III. Agitur de Exegeti eis, quae supersunt, deque vetustis ipsoriari interpretationibus. IV. Disputatur de Origenisse ira plis, Hexaptis, et Octaplis, deque vulgata editione septuaginta irat ei Pretum.
128쪽
VARIA ORIGENIANORUM LENTATION GENERA PERCENSENTUR.
I. Scripturam sacram Ambrosii rogatu Origenes interpretatus est. Consulantur nonnulli, qui primuna Scripturae sacrae interpretem ipsum suisse volunt. II. Dividuntur
Origenis Exegetica in Scholia IIomilias, et Tomos III. de quibus sigillatim quaeritur. IV. Quid sint σημειώσει;, disputatur. V. TDμηνευτικά pars 'Lξηγητικῶν. Epistolas inter ntagmata collocamus. I. Origenes historicum, mysticum, et moralem sensum perscrutari solet. II. Cur minor in Novo, quam in Veteri Testamento ab Ambrosio dictus sit, investigatur. I. Antequam varia Origenianorum Tξηγητικω ge
neras censeant, revocentur in memoriam quae supra notata sunt, ad interpretandos scripturae sacrae libros,
Ambrosii consiliis, auctoritate et rogatu Origenem fuisse impulsum, et quasi adactum, ut amice ab eo ipse expostulat in Commentariis ad Psalm. I. num. 2. et ut in quadam epistola, quam exhibent Cedrenus et Suidas, Ie- viter conqueritur, et Lut ipse scribit Ambrosius in epistola ad Origenem, quam refert Hieronymus in epistolati Marcellam. Consutandus deinde venit nonnullorum error, qui primum Origenem Scripturas fuisse interpretatum literis prodiderunt. In his beatus Rhenanus ad IIermannum archiepiscopum Coloniensem ita de Origine disserit: o, Quippei Ilieronymus in hae ad Marcellam epist. S., incertum an memoriae lapsu, Ambrosio tribuit ipsam Origenis epistolam, quam exhibent Cedrenus et Suidas, quamque Tom nostr edit. l. Pag. d. tanquam genuinaria ipsius Origenis edidimus. Daeus. - h. d. nostr.
129쪽
hic scriptor, iam ii od ingenio perspicacissimo, et optimis disciplinis omnifariam exculto praeditus fuit, tum quod improbo studio sacris monumentis invigilavit, primus quasi glaciem scidit iuxta proverbium, in enarrandis scripturis divinis. Quae vera laus, quariique copiosa debeatur primis quibusque rerum optimarum auctoribus, nemini
ambiguum est. Et Sixtus Senensis libr. IV. biblioth., qui sic ait: Ηis similibus excitatiunculis ubique ut voluit, prout decebat liominem Paene, Dro Jί ακror, et qui Primus aggressus esset explanationem omnium divinarum Scriptiirarum, nondum ob ingentem earum dissicultatem ab aliquo attentatam. Et Genebrardus in epistola ad Carolum IX., citius haec verba sunt: Theologiae liquidissimam veluti scaturiginem aperuit, et eum frugi illo Salomonis viro derivavit fontes suos foras .u Tum deinde:MEt sane omnium, quorum quidem in divina scripta Commentarii exstent, fuit antiquissimus . . Itane vero Antiquiorne Philone, qui tot scriptis hodieque superstitibus Scripturas sacras explanavit Antiquiorne Theophilo Antiocheno, citius exstant Commentaria in quatuor Evangelia Vetustiores quoque fuerunt illo Melit Asianiis, qui librum seripserat de Apocalypsi Ioannis; et Rhodon,
et Candidus, et Apion, qui tractatus inruexaemeron sigillatim composueriint; et Iudas, qui de septuaginta apud Danielem hebdomadibus scripsit. Itaque Ambrosius ad Psalm CXVIII, 28. Origenem ait multorum interpretationes diligenti discussisse indagine: re quos et saepe citatos apud eum reperias velutio mil. IS in Genes num. T. , ubi ait: Nunc interim non videbitur absque ratione dici, quod et prioribus nostris quibusdam visum est, Prophetiam quandam in hoe designatam videri. Et IIomil. 8. n Tod num. 5. Arietem etiam ante nos quidam Pro furore posuerunt. Et Ilomit . . in Lovit num. 6. De hoc quidam etiam ante me dixerunt. Etio mil. s. in Num num. 5. Quidam tamen ex iis, qui ante nos intera
130쪽
pretati sunt locunt hunc, ae mini quod mortuos dixerunt eos, qui bina ietate scelerum in peccatis mortui intelliguntur re Et Ilonii l. 26 seq. num a. Exeundi de Aegypto figuram duobus modis accipi, a prioribus nostris, et a nobis saepe iam dictum est. Et omit . . in audie. num a. Memini etiam quendam ex Praedecessoribus nostris in libellis suis vellus lanae populum dixisse Israel.αEtio mil. II. In erem num. 2. αῖτα δὲ και προ ημῶνιιλλοι διηγήσαντο. Et, omit Ii seq. num. 5. IN 'PO
num. 22. Trηοησε μi oti Tic Tων ο ημῶν. Et passim in Commentariis in Joannem Heracleonem haereticum liuius Evangelistae interpretem insectatur. Qui ergo aliis ad Scripturas interpretandas Origenes viam praeivisse diei potest At excusari potest, quod ait Sixtiis Senensis libr. IV. Liblioth. Ilis similibus excitatiunculis
libique uti voluit, Prout decebat li ominem paene ύTo-dί ακror, et qui Primus aggressus esset explanationem omnium divinarum Scripturarum, nondum ob ingentem earum dissicultatem ab aliquo attentatam. Nam alios quidem non negat partem aliquam Scripturarum exposuisses omnium vero Scripturarum explanationem aggressum esse aliquem ante Origeneni, id vero Iaegat, et merito quidem. II. Verumtamen quamvis aliorun exemplum, quod sequeretur, tabuit, satendum aibilo ininus lianc eum explicandae Scripturae artem multum Provexisse nec enim
simplicem quendam interpretandi modum adhibuit, sed
varia explanationum genera Primus Scripturae accommodavit. Nam vel diffusis Commentariis, quidquid suppeditabant ingenium et doctrina, prolixe congessit; vel brevibus tantum Scholiis obscuriora quaeque illustravit; vel ad populi captum sese demisit, et selectas quasdam Scripturae Pericopas minus accurate per Uomilias exposuit.