장음표시 사용
61쪽
dc Betunam aliquot esse castella ex quibus hostes oram regni incursibus vexabant, ut ea deleret, copias praesidiarias ad Moschium Caaeum non procul a Sampaulo cogit.T Ennius senes challus Ruthenorum cum suis equitibus Montrolio prosectus ubi praesidio crat ut ad Vindocinum veniret, casu dum ad Hedinum iter facit, in I dites Burguim liones numero fere trecento; incidit,e Gallia cum praeda redeuntes, quos tanta vi ad ritur, ut omnes vel capti vel interfecti sint. In eo collictu Tel innius glade sesopo milia ad humerum linis paucis diebus Hedini moritur: ncque cx toto comitatu quispia vel vulneratus vel interiectus est.Huius viri magna fuit iactura, ut qui sortitudine de usu plurimum valeret. Vindocinus quod iuscepcrat perficit, Dienalium, Diuionem, Briae sicualiquot aliis castellis Betunae vicinis Atrebatum versus capit: quibus solo aequatis Dur- rolenum reuertitur.Quo loco postea ccrtior fit Anglum exercitum Darverni comparare quem Caletum transportaret, quinetiam secialem iam in itinere esse, qui bellum Regidenuntaret.Quamobrem Martinum Bellatum statim Lugdunum veredaria celeritate ad regem commonefaciendum mittit:illic enim tum erat ob cxcrcitum quem in Italia misera ducibus Notho Sabaudo praefecto praetorij,marcschalio Chabannio de Mon morencio. Belli inserendi causam hanc Anglus afferebat, quod sibi arbitrium ex compromisso delatum suerat, liquid controuersiae inter Regem S Caesarem incideret, ut pro hoste haberet qui ibo iudicio stare recusaret:anno porro superiore quum rex ad Valcia nas cum exercitu esset, flos a se legatos de pace re insecta discessiste, idque unius Regis culpa, qui Fontirabiam restituere noluis et, quam Carolus captam cite affirma- robat ex quo de pace asti coeptum csset. Iisdem temporibus Solimanus videns copias Christianorum mutuis bellis distineri, insulam Rhodum imperio Thircico adiungere statuit. Hanc octo mensum spatio obsessam cepit, quum principes Christiani obses lis non
subuenisiciat. D v M haec apud Picardos fiunt, Laut recus certior factus aduentare quam maxima celeritate subsidium Gallicanum,copias variis locis dissipatas,ut rei frumcntaria: i cilius prospiceret,conuocare stantii simul Veractos commonefacicndos putauit, auxilia quae ex foederc mittenda erant pararent, ut quumprimum Hclucti; aduenissent, nul
la mora interposita nequa temporis opportunitas praetermiti cretur,exercitum educ
rent. Iisdem mandat ut ditionis suae limites attente obseruarent, ne Hieronymus Adur- sona,qui sex millia peditum Germanorum si ibsidio Caesarianis adducebat,per eorum angustias peruaderet. uitam segniter suis rebus prouideriint, ut prius ille cum suis Gemmanis Bergamo praeteriret,quam isti ad occupandum aditum vires condi . assent. Pro sper ubi cum tantis copiis sibi pugnandum vide ut locis apertis cedendum sibi putaret, Mediolanum i rumire, ipsam quoque arcem fossa ad arcendum nostrorum subsidium cingere dccrcuit. Itaque ea parte quae ad septum vergit gemitiam fossam valde latam ducit, propugnacula locis opportunis aedificat. His fossis tum eruptiones ex arce, riim nostrorum etiam aditus ad oppugnandam urbem impediri poterant: intra has fossas filarum copiarum nonnullam partem collocat. Quibus persectis rebus, comitem Philippum Turniellum Nouariam mittit,ipse cum reliquo cxercitu inter flumina Addam odcTicinum castra facit. Hectorem etiam procomitem cum mille quingentis equit,bus Alexandriam mittit,quos,quoniam res pecuniaria deficiebat,a ciuibus gratis ali iubet. Antonium denique Leuam Hispanum, qui primos ordines in equitatu Caesariano ducebat, virum multo rerum usu praeditum cum mille Italis S duobus Germanorum peditum millibus mittit, qui Lautaecum transcii Addae impedito distineret, ne cum auxilio Gallicano sitas vires coniungeret. His persectis rcliquum exercitum, qui duodecim peditum millibus equitibus grauis armaturae sere septingentis oc leuis armaturae pari numero conflabat, lediolanum reducit, paratus illic impetum quamlibet acrem Gallorum sustinere. Nuntio deinde accepto quo ccrtior fiebat Franciscum Ssortiam, qui se ducem Mediolanensem profitebatur, de Hieronymum Adurnam cum sex illis soGermanorum millibus quos commemorauimus, Venetorum angustias praetergressisscse,lus mandat ut quain maxima fieri posset celeritate in Veronensem& Mantuanum agrum copias suas ducant:quod tamen illis haud facile factu erat, propterea quod V neti suas copias cum Lautrcco iam in Mediolanensi ducam coniunxerant. CiRCITER hilaria Lautrectis certior factus marcscliallum Chabannium oc
62쪽
L Nothum Subaudum cile vicomercati castra mouet, seque cum illis ad Monchaeum coniungit. Inde cum omnibus his copiis recta Mediolanum proficiscitur, copias in septo collocat, sperans per arcem aditum sibi in oppidum sore: sed hunc aditum lut d monstrauimusὶ Prosperductis fossis intcrcluserat. Laut recus quum ad septum vcnisset,
domum quandam ingressus reliquos duces conuocat, Vt de summa rerum cosilium ca tati visu,
perent, δί de auxilio terendo luis in arce inclusis deliberarent. Dum illic sitani,hostes colubrinam cxtrcino aggcri vcrsius portam Vercellensem impositam incendui,undemis ' sa pila in domum ruens M. Antonio Columnae Prosperi nepoti alterum crus aufert, ex quo vulnere paucis interiectis diebus moritur: eodem etiam ictu interficitur Camillusto Ioannis Iacobi F.4 riuulsius. Quae non vulgaris iiiit iacturae crat enim M. Antonius in re militari exercitatistimus, a Camillo adolescente omnia summa cxpectabantur Quum viderent Laut recus, Novius Sabaudiis S Chabannius nullam supcreste rationcin ut nostri subsidio liniarentur, Cassimum se recipere constimul quinq; a Mediolano pastilum millibus, inter Papiam & Mediolanum,quod illic se occursit ros Francisco Ssortiae coliaderent,quem audierant illac iter iacere, ut se cum Mediolanensib. coniungeret. Dum nostri illic castra liabent, Ioannes Medices papae I conis coci uinctis, quo vivo scin- per aduersariam factionem tutabatur,ad nostros se aggregat cum tribus peditum millibus & cquitibus ducentis, quibus vexilla atra propter luctum praescrcbantur. NOSTRO RV Mexercitus ad Casianum circiter tesqui mensem consedit: quo temio porc nuntiatur Laut reco ab altera parte Mediolani magnam cibariorum vim CHarianis coniichi .Quare Mommoruncium & Bocartum is marchionis Mantuani lcgatus antea fuerat, ciusq; equestris turnae postquam regias partes deseruisset,curam gerebatucum centum cataphractis equitibus & ducentis siclopetariis mittit . qui itcr auerterent, pabulatoribus occurreront,& pistrina,si fieri posset, ciliringerent. Bocartus, cui Mon moreracius praecursores attribuerat,spatio sere octo millium a nostrorum cestris, in hostes incidit,oc re cum Mommorencio, qui Vincia duccbat, non communicata, illos Mdoritur,sed inlccliciterieum enim hostes in Mommorericium subsicquenlcm rcpcllunt. - Quem quum ille lata via Mediolanenti citatis limo cursia fugientcui conspiccret, pe- dites in utrunque latus concedere iubet, deinde cxplicat aciem Sc aperit, ne tugienti, 'U3o iam impetu turbarciatur ordines: praetergressis illis mi sus coire suos iubet. Ita hostes et-suso curtu ruentes opera pcditum alariorum profligantur. Legatus, lignifer de vexill rius cum equitibus non paucis captiui in castra adducuntur. Erant autem ex turma
questri centum cataphractormn Remondi Cardonii qui ad Neapolim prorex ibbstiterat .Per id tempus Lautrectis nuntium accipit Foxium fratrem appropinquare qua venitur Genua,cum peditatu quodam S equitatu,sed no satis illi cile ad transeundu viris, ut secum nostris coniugeret,propterea qubd ab hostibus Omelina icnebatur.Qua causa adductus tommorciacium cum tribus Helvetiorum millibus,mille pedita b. Italis,ducentis Cataphractis A quatuor machinis campestrib ad trasitum expediendii mittit, cui etiam Bocartum attribuit. E castris profecti ad portum Falconium contendunt, ut illic o Ticinum t ansirent. Ad locum ubi venerunt, reperiunt nisi pontonc ordinario transiri non posse: quem Mommorencius cum Helvetijs primus conscendit, tu Itali deinde mach:nae secae,relicto Bocarto cum equitibus quum vellent cataphracti conferti se effundere principio quinq; vel sex demerguntur.Qua re portitor animaduersa,qui Caesarianis studebat, nostras nepe copias seiunctas esse sinc equites illinc pedites,ut sibi auxilio este no postent, secundo flumine Papia nauigat, ut duceni Franci cu Ssortia de casti Gallorii certiorem faciat: qui statim quatuor Germanoru peditum de duo Italoria millia cualiquot equitib.ad opprimendos nostros seiunctos mittit. Mommoroncius casum ta incommodii cernens, Bocario mandat ut iterGambolatu versus capestat,quo ipse conicatas causa progredi cogebatur. Postridie Mommorecius hostes Papia egrestos recta ad se m vcnire coiipicit: proinde veritus neGambolati circuncluderetur,loco scit.iniquiore,in apertu campii prodit. Hostes quii ad bombardae mediocrisiactu accessistent,nostricoserti coeunt, supercilio fostae obiecto. Interim Bocartus nihil ad cclcritatc reliq iu secit, sed fium ne traiecto nostris adest auxilio,equitatumq; triparti agmine scparat, qua ob causam hostibus multo maior rcipia videbatur:tata enim attollebatur pulueris copia,ut tria agmina unius si cie proberct. Quare Caesariani, qui b.cquitatus Gallicus temper formi
63쪽
i 1 1 1. dabilis fuit, Papia se recipere contendunt. Nostri qu pugnandi nullam dari facultatem viderent, quod locorum conditionc Caesariani essent superiores, quod sibi iniunctum
fuerat perficere instituunt.Nouariain recta contendunt, ubi crat conacs Philippus Tu niellus qui multu ncgotii facessebat iis qui e Gallia in nostra castra veniebant, de in Gallos comprchensi,s suinim crudelitate saeuiebat. Quo libentius hanc rem Mommorer cius sitscipiebat, ut hoc it cr patefaccrct, praesertim quum arcem, quae a nostris tenebatur, sibi ad id adiumento fore confideret. Ex hac arce, tuum ad Nouaria esset, duas can- .nas educit ca porta quae agrum versus ipcctat, ut illis una cum quatuor leuioribus quas secum adduxerat, murum collabeficeret. Bocartus res machinariae praeficitur, quam di ligentissime administratissed una ex leuioribus machinis,sive quod praeter modum nutu raucre impleta est et, siue rimam aliquam habere disrumpitur, ex qua fragmentum uisi liit quo crus Bocuto frangitur, paucisq; pdst diebus moritur, non mediocri cure detrimento:crat cnim vir ad res gerendas aptissimus. Nihilo tamen secius reliquis mactainis murum quat cre persevcrant,ut iusta muri longitudo deliceretur. Helvetii Mommoren :cio iubenti ut ad muru acccderent, resipondent se ad dimicandum loco patenti paratos csse, oppida expugnare non solere. Mommoreracius Helvetiorum voluntate perspecta,
ab eis petit ut acie instructa edito loco urbi propinquo consistcrciat, quo oppugnantib. praesidio taciat: quod se facturos recipiunt. Equites deinde ex equis desccdcre iube qui loricis de ocreis positis ad oppugnatione se accingunt. Nostri qui arcem teiacbant,erumpere in urbem non poterant, oblatas sollas quibus hostcs cos intercluserant: sed posta loquam equites muro iii cccssiliciat, illi machinis ex castro oppidanos a propugnatione arcebant. Quibus submotis dc cedere coactis nostri cquites quum urbem captam esse putarent, soslam intus reperiunt a lateribus undique probe munitam: huc se condid runt oppidani,& primo impctu multos cx equitibus selopis sauciarunt vel interfeceriit. ---. - . Tandem sequuti sollae crepidinem cuadunt, & domibos quibusdam repertis atque eLfiractis, hostibus a tergo imminent: qui statim se circunuciatos ubi vident, fligae se man--o, Maia dant.Hclucti j vi capto oppido ingrcssi omnes trucidant, conmes Philippus cum paucis quibusdam viuus seruatur, ij q; sere omnes praeter comitem, suspensi strangulantur, ob inauditi cruciatus exempla quae in Gallos captos citidisic fatebantur, quod nonnullora 'cor comedissent,silς vitiis ventrem aperuissent, quibus exenteratis pabulum cquis suis 3o obiecerant,siaq; summae immanitatis scelera designassent. Hoc supplicio assecti sic leratis, adueniunt e Gallia mares hallus Forius, Badius,comes Petreius Nauarrus. n-cilio coacto totam regionem Omelinam hostibus adimendam csse statuunt, Vigeuam
iter conuertunt, quae primo aduentu in corum venit potestatem: arx oppugnation
sustinui sed non diu quippe postridie circinis incolumibus deditionem faciunt. LAVTRECo nutiatur hostibus esse in animo copias coniungere, tum quas Prosper Mediolani habebat, tum quae ad Papiam cum duce S rcia erant: has Lautrecus ut dis. tineret, suas ipse congregare proponat: quam ad rem perficiendam marescii allum F xium de Mommorencium Cassinum ad i accersit.Nulla tamen celeritate estici potuit, quin tiostes ad Landrianium sic cottingerent: unde factum est ut Cassanum odcupatum ora u. calli, fuisse nihil profuerit. Papiae solus marchio Mantuanus cum exiguo admodum hominuum numero substiterati itaque nostris cxercitum illuc conuertere placuit. Eo simulatq; ventum est, tam machinarum vi tum a nostris tum a Venetis murus impetitur, ut iusto lab factato spacto inuadendus videretur. Dum liostes inpropugnando vallo occupantur, clam submittitur Sancolumbus turmae Laut recanae legatus, qui alia parte oppugnet: huic duo peditum millia attribuuntur, S eiusdem turmae sagittarii, ductore Riberaco signifero,cigittarii item turmae Nothi Sabaudi ductore Rupcpolaeo signifero, ut raturi messent quadringenti equites. Erat portula in urbe ad Ticinum qua egrediebantur aquatorcs: hanc partem ciues flumine freti segnius custodiebant. Sancolumbus duces habebat itineris,quorum opera flumen vado transire debebat , deinde equites oporte- sobat admissis equis fecundum murum,qui omnibus propugnaculis nudatus crat, porti iam occupare, ibiq; peditum aduentuin qui subsidio essent, praestolari. Sancolumbus quites cum suis peditibus ad fluminis ripam adducit, Rupepos s& Riberacus quod couenerat faciunt, dc oppidum ingrediuntur, quos tamen Sancolumbus nec subsequi tur nec flumen transi qua ipsius tarditate ciuibus facultas datur ad auxilium concurro
64쪽
eli.Ibi praelio commisso Riberactis intcrficitur,Rupcposaeo crus tormenti minoris campestris glandc cffractum,postra sanatum cst, ita tamen ut semper deinceps claudicaret.
Quod si pedites subsequuti ibissent, oppidum prosecto propter hominum paucitatem
io nostrorum manus venisset. Prosper linos Hispanos ad duo millia oppidanis quos v geri intelligebat,subsidio mitti qui noctu proximo castra nostris imprudelibus prςtcr-grediuntur,nisi qubd qui in statione adhuc cquis insidebant,postremos adorti nonnullos conficiunt,scd perpaucos,quod nimium scro cos animaduertisciat: horum aduentus oppugnationem remoratus cst.Quinctiam Prosper se auctum vidciis scx millib. Germanorum pcditum dc aliorum accessione quos Franciscus S rtia adduxerat, sibi satisto virium esse putauit ut in apertum prodireLMediolano profectus Carilausiam venit triua nostris castris millium spatio, ut nostros ad murti acccdere prohibereti satis cnim sci bat eos suo exercitu tam propinquo hoc non conaturos. Hoc statu filerunt res nostrae sex aut scptcm dici,quotidianis velitationibus S mutuis incursibus: tandem pluuijς continentibus obortis,commeatus ex Omelina ad nostros importari, exundante Ticino derivis fluminum instar auctis,iam non poterant.Quae res nos coegit die Iouis qui Pasiclialia proxime antecedit, copias Marinianum reducerc, ut tum ex Laudensi SI Cremonensi agro,tum cx Vcnetorum rcgionib cibaria nobis suppeditarentur. In ipsalsectione hostes e suis castris nouissimos nostri exercitus acriter adoriri coeperunt: vcrum totis copijs e suis munitionibus egredi,ne praelium committcremus,ausi non sunt.
io Hos T Esubi nostros vidcnt Monetam versus iter facere, veriti ne illinc Mediolanum occupare conarentur, dic Iouis seriam Paschalium Bicocca vcniunt, qua iter est Lauda Mediolanu. Erat domus cuiusdam nobilis latissimis fossis cincta, quaru ambitus tam latis patebat,ut homines ad numerum viginti millium acie instructa capere posset. Illuc post . quam aduenerunt,fossas detergunt,& propugnaculis undiq; firmat,quib.magnam in chinarum copiam imponunt. Nonnullis intcricctis dicb. Lautrecum duces Helvetioru casia κ- Moiam adcunt, milites suos diutinae castrametationis taedere ostendunt, ex tribus sibi ςam Vnum concedi postulare,vi vcl stipendium numeretur,vel domu redire liceat,vel corte r a ' nulla interposita mora in praelium producatur. Ibi tum Lautrectis, Nothus Sabaudus δίmarcschallus Chabannius orare ut paucos dici expectent,sperare schostib.absq; pugna 3o superiores sere,aut certe potiori conditionc pri liu cdmissuros,quod cis tande fame coactis cmunitionib. egredi edum esici: caeterum illos adoriri, quandiu se castris cotinerct, hoc vero nullam bulli rationem serre.Sed nullis verbis aut rationib.ex sera telia deduci se
passi sunt,quin semper pugiis signum dari flagitarent,sin minus,postridie se disccssuros.
Nostrorum duces quum illos tam obfirmato esse animo vident, maxima cXercitus partem ex illa gente esse,ab ijs relictos se hostib. praedae patere, deniq; ubi vi quicquam agitti nullum csic rationi locum,in certamen potius defccndere statuunt,quam fugae similem prosectionem facere. Vel hinc perspicere licet quam incommodum sit potissimascXcrcitus vires in externo milite sitas csse,a quo legem impositam,quum libct,pati cogaris Heluciij consenti mi ut hostium castra explorentumquam ad rem Pondormius cum o quadringentis cataphractis 5 Helvetiorum sex millibus constituitur, ut dispiceret qua parte Commodius inuadi possent. Omnibus circunspectis nulla extat ad inuadendum
opportunitas: sed ne sic quidem consilium mutare volucrunt. Lautrecus quum videt sibi corum imperium ferendum csse, quibus pri csse debebat,pugnam in posterum diem qui octauus crat a die Paschatis confert, de omnibus ut parati essent edicit. Prima luce
Omnes adire Bicoccam instituunt.11areschallus Foxius primae aciei praeponitur,dato cinegotio ut commodissimo loco,quem l, pridie exploraucrat,locum inuadat: Mommorcncius cum octo Helvetiorum millib. ad alteram partem mittitur. Lautaccus,Chabannius, Nothus Sabaudus,Galeacius Sanseucrinus mediam aci cm ducebant,quae reliquo exercitu constabat tam equitatus quam Helvetiorum de aliorum peditum: Franciscusso Maria Dux Vrbinesis cum exercitu Veneto extremum agmen claudebat, Petreius Nauarr us ad iter explanandum praeibat.Pondormius in inadatis habebat ut cum suis quinquaginta Cataphractis de cquitibus tyronibus Foxium praeiret, videretq; nequa ab hoste cruptio fieret, qua nostram aciem pone turbarcnt: simul ut sicubi laborantes nostros
conspiccrct, sessis integros stibmitteret. Rebus taliter instructis, se quisque ad officium
65쪽
M O M M o R E N C i v s cum octo Helvetiorum millibus,quibus praeerat, pedib. in pismo ordine incedens recta vallum lios tum petit. Habebat etiam secum multos ex nobilitate Gallica qui sponte illuc ad gloriam rebus gestis comparandam vcncrant:inquib. erant comes Montortius comitis Lavallis primogenitus, Miolanus Sabaudias, Grauillanus prodomini Carnotensis frater, Auchius cognomento Mallium Picardus, Latin us in cubiculariis regiis alitq; multi quos commemorarc logum esset. Quum ad valle rivallo proximani venissent ea porro valle tegebantur, ne hostium machinis cssent obnoxii Mommoruncius Helvetios tantisper subsistere iubet dum Forius alia parte praelium iniret, ut sic hostium vires distinerentur. Addebat etiam machinas Gallicas sibi magno praesidio fore:quod sane sic euenisset si tandiu dii serre in animum induxistent. Id quum l.
ab illis obtinere nequiret praeceps in hostium vallum sertur. quo priusquam perueniret, hombardarum ictibus amplius mille Helvetij sternuntur. Huc quum tandem venissent, sana cum aggere tanta altitudine reperiunt, ut lonsis liastis vix fastigium aggeris pet- tingere possentivaque conatu irrito in ima solla subsistunt. Interim tormentarii & sci pcorij, quibus rcfertum crat vallum, illos continenter petunt, ut plurimi ex ducibus lesortissimis militibus illic interierint, in his comes Monsortius, Miolanus, Gravillanu , Latinaeum,SI alij plaeriq:. Mommore ius humi sternitur, scd a proximis nobilibus extra stam disertur. Illic etiam moritur Albertus Pecraeus qui summum inter Helvetios i cum indebat, quil princeps illos tanta immaturitate ad praelium impulerat. Interea marcschallus Foxius, Vandenellus, Paris cum equestri turma Brionij,quam ducebat, de re- io liqui cquitum duces circumequitando tandem lapideum pontem nacti in hostium munitioncs irrumpunt, dc hostes adorti adeo turbant, ut prope in manibus taci victoria. Et
sane vicissent, si quidem Heluet ij tam strenuos se rei in gessissent quam initio: sed aliter
prorsius accidit. Postquam enim primo aduentu loco pulsi fuissent, Fcmadmodum es. freni quodam ω caeco impetu ad vallum accesserant, sic nullis unquam precibus aut imperi ad praelium redintegrandum adduci potuerunt, sed languefacta omni virtute sesiabduxerunt.Qubd si quo loco constiterant,pugnare voluissent, hostes a suis munimentis nunquam dii cessistentui denique nostros milites munitiones ipsas ingressos alii ad auxilium ierendum sit bsequuti fuissent, verisimile est nos praelio stiperaturos fuisse. Cael
xiani Hesuetiis exoncrati uniuersas vires suas in Foxium dc Vandencssum conuertunt, ια aut non plurin quadringentis equitibus crant.Itaque ad poni cm redire coguntur,d c ccndo praeliari, pontemque aegre transeunt, quum nonnisi bini aut ad summuni terni incedere possent. Mare hallus Poxius ut ruentes hostra remoraretur, in cxtremo asini
ne subsistit, dum suis transeundi facultatem praebet. Quod prosecto absque iactura su
rum perficere non potuit:quanquam non multi admocium desiderati sivit. In eo praelio illius equus interscitur: verum tanta celeritate alius ei equus adducitur, ut non ita in gna facta iactura se reciperet. Dum in tanto discrimine versatur marcsehallus, Hispaniesia ex parte in Helvetios abeuntes sese effundunt. Verum Pondormius, qui cum ilia turma de tyronibus cquitibus ad huiusnodi castis collocatus crat, tam acrit cr cos aggredi
tur, ut in vallum repulcrit Quod ni suisset,Heluclijs,qui sese rccipiebant plus aequo in turandus gradas de iuga turpissima profligatis arripienda fuisset. D V M tanta virtute dimicatur,Veneta acies instructa ad vallum stabat, extra tamen teli iactuni: hi se tanquam sequestros quosdam, apud quos res controuetia deposita cc set, praebuerimi. Qin ii a sua parte,quemadmodum equitatus & Heluet ij,hostes inu sissent, no leuis cst coniectura quippe hostibus vires suas luctas locis separare coactis,
nos victoriam consequutum, minc. I aut rccus&Caetcri duccs res adeo pcrturbatas quum viderent, persuadere Helvetiis conantur ut co loci noctem transigerent, conii
mant plurimos ex equitibus postero die equis remotis, aequato cum peditibus periculo primos in certamen prodituros. Vcrum surdis fabulam narrabant, qui nullo ordine palantes di dispersi MonZam sic recipere coeperunt: ut nisi subsequento pono equites sub- sosidio fuissent, proculdubio ad unum omnes interijssent. I aut recus illos cum reliquo xercitu sonZam us': deducit:vnde postridie prosectus circiter millia passitum sex procedit. Die Martis Helvetii nobis relictis domum redeunt, & cum ijs Nothius Sabaiadus, mareschallus Chabannius, Galeacius fas uerinus. Laut recus se ita destitutum vi, dem, postero die equitum S peditum satis magnam multitudincm, in iis Ioannem M dicem
66쪽
dice&Federicum BoetZolum cum peditum ducibus ad muniendam Laudam mittit,ut sic Cremonensem agrum seruarct. Laudam quum venissent, reperiunt Bonouallanum praesectum cum suis quinquaginta cataphractis locum munijsse, quem etiam tueri cogitabat : ita coniunctis copijs illic univcrsi ad quadringentos equites grauis armaturae,& peditum tria fere millia crant. Hi nocturno itinere defessi,quum mane illuc venissent, se atque equos quieti dant, quod confiderent Bonouallanum cum suis, quos integros ἰ eis.
habebat, custodijs disponcndis prospccturum, ut illis interim defatigatis quiescendi in
facultas ductur. Hostes eadem nocte Mariniano disccdunt, passu tun tribus a Lauda ζ''millibus castra ponunt. Quorum prima acies quum propius oppidum accessisset,a
ro ccrrimum committitur certamen, tanta Vtrinque Virtute, Vt nostris in urbem asper,
us compulsis hostes permixti intrarent, & plurimos e nostris militibus in lecto iacentes meridiano sere iam tempore offendcrent. Quinctiam illud incommode cessit, qubdpons quem nostri nauibus iunctis ad flumen Addam Cremonam versus secerant, fi ctus si t: unde complures capti sunt.Indigna prosccto & pudenda offensio,quod trecemti equites N ter mille pedites in urbe nulla oppugnatione, nulla muri parte labefactata, nullis denique scalis moenibus admotis caperentur.Ioannes Medices de Federicus Bo zolus Cremonam profugiunt. E OD E M die Lautaccus cum reliquo exercitu Ripalium venerat: ei sub Vesperam clade illa nuntiata,nostri non mediocriter commouentur: potissimam enim spem Pang.
io in Lauda propter ipsius fluminis traiectum poncbant, praetcrca Lautaeco supererant omnino quaaringenti equites & exiguus peditatus. In tanta trepidatione Pondormi- ινο probo, si iis se ultro periculo osseri,& si modo res Lautrcco probetur,Crcmonam, antequam ab hoste occuparetur,cum suis S alijs qui sponte sequi vellent, ingrcssum,& cum hoste,etiam si multis partib. stiperior occurreret, dimicaturu spondet: malle se ab hoste interfici quam rusticoru libidini exponi, aut inermem in Galliam reuerti. Vbi sua sentetiam omnibus probauit, nulla interposita mora se cum suis itineri committit: hunc aliae turmae,& milites aliquot venia a ducibus accepta conutantur.His quid sui consilij sit ostendit, decrcuisse se, quoscunque in itinere Oiscnderet, vel si totus essct hostium exercitus, ctun ijs manum conserere, proinde univcrsi ad id se compararent. Postquam summam 3o omnium voluntatem perspexit, galea induta, & omnibus idcin facere iussis, iter capes sit. Posteaqua passuum millia quatuor processisset, Mareschallus ut se expectaret madat. Quam consilij tam repentinam mutationem miratus, Marcschalio respondet hanc moram tum ijs quos secum habebat,ium Cremonae ipsi detrimentosam fore: se,quum portam conscquutus esset,illic praestolaturum. LAVTRECV s vidcias expeditionem Laudensem irritam esse, exercitum profligatum,Venetos grauatim reliquas copias in suis finibus tolcrare,quod stipendia deessent,
in Galliam se recipit. Mommorencius animaduertens Venetos alieniori ia esse animo, M. ι Venetias proficiscitur, ut senatum in fide & voluntate erga Regem contineret. Lava cum in Galliam reuersiim a Rege acerbo vultu conspectum esse nihil mirum est, Vt- titari
ΑΠ pote cuius culpa Mediolano se deturbatum esse existimabat: itaque ne alloquio quidem cum dignatur. Ille quum purgare se studeret, officit tandem ut admitteretur, de tanta iniquioris in se volutatis significatione conqueritur. Ad ea Rex rcspondet eius rei sibi causam grauissimam dari ob amplissimam illam ditionem Mediolanosum amissam. Excipi t Lautaecus ipsius non autem stiam culpam csse, saepenumero se significasse, nisi res pecuniaria cxpediretur, non posse diutius equites retineri, qui sesquiannum nullo stipendio accepto militauerant, Δί ad extremam egcstatem deuenerant: Helvetios etiam tam diuturnae militiae pertaesos,a quibus iniquit sima se coactum conditi ne cum hoste pugnasse: id vcro,nisi stipendia desuissent, facturos illos non fuisse. Rex quadringenta coronatorum millia semisisse affirmat, quum per literas petisset. Lauso trectas hanc summam negare se unquam habuisse , literas quidem certe accepisse, quibus scripserat se aliquando eam missiirum. Ad hi c Verba Regis iussu accersitur Samblancaeus: pencs illum enim erat summa rei quaestoriae Gallicanae. Sciscitatur Rex anno veru cssct a se imperatu aliquando fuisse ut haec summa ad belli sumptus 3c militu stipen dium in Italiam ad Lati trecu mitteretur. Fatetur ille quod res cst, & quantas non mediocriter ex suis verbis Regis animum commotum iri cernerct, agnoscit tamen hoc sibi
67쪽
i s ita iniunctum mille,verum a rcctrice Regis matre hanc summam, quum iam mittenda esset, fuisse acceptam:huius rei se fidem quamprimum facturum. Rex in cubiculum ni se t- tris vultu irato se conseri, de tanto damno accepto grauissimc cum ea expostillat,quod eius culpa tam opulentum ducatum amisisset, quam ab illa iniuriam orituram tauquam I t-ri putas let,quae pectiniam subsidio exercitus delimatam interuertis let Quum illa culpam a se demoliri institueret,accersitur rursus Sambucaeus, qui sibi in dicendo costat. Tum illa affirmare coepit hanc sibi pecuniam pridem a Samblacaeo Micruatam cste, quam ex suo prouentu parsimonia congcstcrat. Cui quu ille vehementer reclamaret, costituit turdisceptatores qui tralatam controuersiam dirimant.Cancellarius Pratensis, qui malo et in Samblancaeum animo iampridem erat,eiq; tanta ornamenta, amplitudinem dc νγ ior inuidebat quum animaduerteret hanc in illum reliquatricem csse,priusquam hqclis decideretur, Regem illi aduersarium de accusatorem apponit, iudiccsq; suo arbitratu dat, api id quos causam dicere cogeretur. Pondormius Crcmonae porta potitus, illic reperit Federicum Boetetolum, & Ioannem Medicem, qui se illuc post Laudens cladem recepcrant. Equitatum urbem ingredi iubet, ipse equo insidens mares hallum praestolatur,qui duabus post horis adest. Postero die urbis partes describuntur, sua cui que custodia attribuitur, qudd non dubitabant quin paucis interiectis diebus obsidione Osa a Cre cingerentur. Medices tanta diligentia utitur,ut quatridui sipatio circiter mille sexcentos homines haberet: Federicus domum ad conscribcndos milites se confert. Sexto post die hostes ad urbem castrametantur. Ad quorum adiiciatum Medico tumultuari coe- Dpi stipendium persolui flagitans, portam occupat quae castra respiciebat, hac se hostes intromissitrum, ni detur stipendium, minitaturi aegerrime pecunia Undique corrogata est Interea marchio Piscarius Pisquetonem mittitur, quod est e munitissimis Italiae oppidis,ad flumen Addam:quod statim deditione accepit, tanta erat nostrorum qui intus crant trepidatio. Nostri Cremonae aliquot iam di obsessi, quum iniquam Medicis voluntatem de subsidi j spem perexiguam viderent,ad conditiones descendunt si aRege
Mit 3- tantus exercitus trium mensium spatio mitteretur ut flumcn Ticinum transiret, tum rein integram sibi fore: si nautem eo tempore regius exercitus flumen non transiret, tu abituros se cum impedimentis, armis de machinis tum maioribus tum minoribus,quo
quidem insignia Gallica gestarentiboum iuga quae vchcndis machinis satis estent, Pro 3osperum suppeditarii rum, cosque tuto Susas usque ducendos curaturum: huic denique mareschallum Foxium in manum Letiquam Sc Domodos cellam traditurum. Ad tam aequas pactionis conditiones Prosper ut deueniret, hac ratione impulsus cst nam si qui, si nullum mitteretur subsidium, no dubitabat quin vel ad turpillimam deditionem eos adacturus citctὶ quod Genua a nostris tenebatur, non tamen valde firmo praesidio: quam nunquam occupaturus esset,si tempus Regi ad rem projici edam daretur.Quod si ad Cremonam moraretur, Genuam adire non licebat: pactione vcro inita, quanaiutrimestres illae induciae conflarent,Genuam tenta si,ut decreuerat, facultas illi dabatur: id quod etiam persccit. Hac denique pactione cibaria quibuslibet conuestere Crem nam licebat Quibus consectis rebus mareschallus Foxius fide publica accepta nuntium εο maxima celeritate in Galliam ad Regem mittit,qui de pactione facta certiorem cum faciat de subsidio mittendo agat His perfectis obsidibusq; acccptis dc datis, Prosper cumercitu Genuam ire contendit, inductus ab Hieronymo de Antonio Adurnis fratribus G cnuensibus,qui se illi in manus urbcin tradituros confirmabant. Genuae praeerat iussit Regis Octauius Fre za,vir prudens Se populo gratiosus ille quidem,sed corpore inii itido de ad belli administrationem non ita idoneus:is nuntio accepto de disces tu Caesarianorum, qui Genuam propere iter faciebant, duo hominum millia in urbem intromittit. Quem numirum non satis firmum esse quum videret a Rege subsidium petit: Adurnanam quippe factionem se cum Caecarianis coniunxisse Non defuerunt qui illam in rei challi Foxij in paciscendo festinationem de Cremona dedenda rchrehcnderent.
Mommorciacius cnim,qui Venetiis erat,pene rem co deduxerat, ut sordus cum illis r nouaretur: qui quum de Cremonae pactione nuntium accepissent, quae confoederati nis potissimum sundamentum erat lutpote quum regionis illorum propugnaculum cs set Crcmona sententiam mutarunt,& a foedere desciuerunt.
R E X de rebus in Italia gestis certior factus tum de clade Bicoccana,Laudens iactu-
68쪽
ra, te pactione Cremonens, tum de Caesarianorum expeditione Genuam suscepta. quanta fieri potuit celeritate delectum haberi iubet quatuordecim millium Vasconum, quos cum quingentis cataphractis in Italiam mitteret. Sed has vires quum vid rei in tempore paratas non soro ut Genuae subsidio vinirent , Petreio Nauarro, qui Mastiliae crat mandat,det operam ut Genuam nonnulli protinus ad primum hostis impetum sustinendum mittantur, dum auxilium in Gallia comparatur. Petreius Massiliae
duas tantum triremes paratas reperit, quas ipse cum ducentis circiter hominibus conscendit, tantaque utitur celeritate ut Gcnux portam ingrederetur, quum marchio Pi-icarius peditatus Hispanici S Itali diductor ad aliam urbis partem appropinquaret. Pi-io scarius tubicine millo, G cnuensibus ut scin Criaris fidem ac clientelam dedant,d nuntia eius verbis pollicetur se vetera eorum iura S priuilegia integra seritaturum. Cities,utpote natura lubricae fidei, qui luc mobilitate & leuitate animi nouis imperiis studebant, ilico apertis portis Cisarianos recipere parati crant, nisi Petreius de pauci Galli quos secum habebat, obstitissciat: qui tamen coacti tandem simi ciuibus concederext Vitalem ad Piscarium colloquendi gratia mittercnt, quo citis mentem pcnitiasse spiceret Dum Vitalis in Piscaris tabernaculo moratur, citio colloqui j induci jς confisi de cis a Piscarii promissis, nihil se,quandiu colloquium haberetur, noui tentaturum, segnius vi gilias de custodias obibant. Hispani conspecta ruina in muri latere defensoribus nudito, urbem ingrcsti obvios omnes intcrficiunt. Ciues ic proditos dc oppressos conspica-- ti,de repugnando nihil cogitant, sed qua licci, sibi quisque consulit. Episcopus Salernicinus Octauit Fregogae frater& aliquot nobiles liburnicam nacti Mastiliam nauigant
Octauius frater aegrotus decumbens captiuus in Piscaris manus venit. Comes Petreius pauculis quos temere potuit reperire collectis, plateam urbis occupauit: ibi posta quam quandiu per humanas vires licet, dimicasset, tadem multitudine potius quam virtute superatur,&a circunfusis undique aduersariis capitur. Ibi aliquot equestris' turmae Sampaulianae equites in arcem profugiunt, Camquc quandiu res frumcnt ria suppeteret,icnuerunt .Hostes nemini parcunt, scd urbcin totam diripiunt ac populantur : id quod Prosper iniquo animo tuli t.Sperabat cnim, se,s direpta non suis. set, satis pecuniae ad stipendia suis militibus suppeditanda in ea reporturum suisse. 3o Non abest tamen suspicio hoc illum cosulto permisisse, quo sibi militum animos demereretur, Sc quandam quasi viscerationem illis faceret. Quanta vis diuitiarum illic reperta fuerit, noncst quod pluribus demonstrare conemur: satis enim constat quam omnis generis opibus de diuit ijs reserta sit. Genua capta & direpta Prospero nuntiatur nouum Gallorum exercitum espes transire: quare in Asiam festinat ut Gallos impediret, ne traiecto Ticino Cremonae auxilium ferrent. Hunc cxercitum du- cubat Claudius dux Longouillanus, quadringentos nempe cquites cataphractos , M peditum sex millia.Postquam Villanouam Asianorum venit, & Genuam captMn csse audit, cuius gratia nonnulla ex parte venerat, Ulterius progrcdi non decreui t quin a Rege mandata accipcrct: neque enim satis magnas copias habebat ut cum Caesaria o ius manum conferci ci. Rcx nihil spei reliquum vidis ut vel Genuae vel Cremonae succurrere L ouillanum in Galliam rcucrti iubet. Trimestri spatio clapso, quo Crae e--- a monae iubsidium mitti oportebat, marci challus Forius, quemadmodum conuenerat,in manus Prosperi oppidum tradit, relicto in arcc Bunouio, rebus necessarijs omnibus abunde prouisis. Prosper Foxium deduci tuto cumtorminiis iubet cis Susam,
nequc defuit quicquam quod promisisset.
Di CTVM est supra Fonti rabiam Cantabriae urbem, quatuor passuum millia trans Bavonnam, ab amiratio Boniueto captam fuisse, cui Iacobum Dallionem Ludae ν-- uum praeposuit. Hanc urbem Hispani, quum in Galliam exercitus amiralij reuertisset, undique obsederunt:post annuam sere obsidionem, tanta rei frumentariae inopi an D stri laborarunt, ut multi inedia pericrint, neque diutius ulla ratione obsidionem tolerare, nisi subsidium mitteretur, poterant. Hac causa adductus Rex illuc niarcschallum Castillionaeum cum exercitu miserat: aut ubi Daxa venit millia passuum duodecim ci
tra Bayonnam, in morbum incidit, quo acriter iactatus obi jt, magno nostro damno, Μ,-- ut qui summae autoritatis de usus vir esset. Mommorencius qui tum Venetiis erat,nrareschalius m eius locum creatur.Cliabannium, qui paulo ante Bicocca redierat,Rex
69쪽
i 1 . mittit ut Castillionaeo in ducendo exercitu succederet. Is imperio suscepto Bayonnain
contendit, inde San-janum Luzaeum,ubi uniuersum cxercitum colligit quis coacto daeam proficiscitur: illicque quia inter te & Hispanicas copias flumen intcrerat, castri 3 positis expectat classem qua commeatus e Britonia importabatur, ductore Lari uici proamiratio Britoniae. Verum siue s cordia siue insccticitate Lartiguit,qui nimium diu Mirabia b cunctabatur, nostri tempus terere coacti sunt. Mareschallus videns Hallem tam neces.s sario tempore ossicio decile, nihilo secius flumen illud exercitum traducit, hostes vi de dc catapultarum impetu castris ex uit,qui citis adiiciatum non sustinuerunt, sed tandem, multis commissis velitationibus per montes dii fugerunt, quamuis num ro plures ec sent: in quibus erat Comes Gulielmus Fustembergus cunas ex millibus peditum Gem tomanorun Mares allus obsidione oppidum liberat,comm tum de necest ria quae rant reliqua inuehenda curat,huic in locum Ludaei proregem praeponit Fraugetum: is legatus crat Marcschalli Castillionaei,quum morcretur.Hic Ludaeus in scritando illo oppido singularis virtutis testimonium edidit, tantamque Omnium rcrum penuriam Pe tulit quantam aetas nostra non vidit. Vnde cana sibi gloriam comparauit,ut cum onani b.
obsidionibus quae vel nostra vel patrii memoria acciderunt, conferri ista merito pollit. Z o tempore haec tum in Italia tum ad Fontirabiam fiebant, Angliis denuntiato A, Regi bello, ut dictunt a nobis est, nihil cunctandum sibi esse statuit quin statim exe citum Calctum transportaret. Huic praeficit ducem Sollisol cum, qui Mariam regis Ludovici duodecimi viduam uxorem duxerat. Caesar quoque suuna cxercitum coim zoscribit, quem cum Sothsolcano coniungeret: huic praecile iubet comitem Buranum, qui ipsius per totum Belgium princeps legatus crat. Vindocinus qui Picardiam prouinciam prorex obtinebat, Regem certiorem facit cxercitus ab utroque hoste parari, ad quas res milite & pecuniis sibi opus citet. Rex Ludovicum Tri mollium Burgundiae proregem cum sitis magna militum manu ad cum mittit. Hi intersi: de summa rerum. deliberant, maxime oppidorum corum rationem habent, quae prima bello ab hoste a peti verisimile erat: nam Vindocino ut copiaes in aperto haberet,non satis virium suppe tebat .His causis permotus, Boloniae, siquidem hostis illuc exercitum adduceret, Favet tum ipsius loci praefectum,quique quinquaginta cataphractos ducebat, este voluit: hu- ic attribuit turmam Alciaconianam centum cataphractorum, duce Iacobo Sillio Caim 3 domi praetore, Rupebaronem Arvernum cum vigintiquinque equitibus,mille item pedites, quibus Burbarraeus S alii praeerant.Tcroanae collocat Brionium qui postea ambralitiam dignitatem gessit cum parte turmae ipsi mam reliqui ex Italia nondum reue tiarant Fraxinaeum, nothum Morollum ipsius oppidi praesectum, qui quinquaginta Gquites duccbat: comitem Damnautinum, List aeum, procomitemTurennium, MValgitionem,qui vicenis quinis equitibus praeerant: capit ancum Salseusium Normonum cum mille peditibus, S cum pari numero Mombriinium.Hedini Dubctium, pr crat autem ipse oppido cum ducentis statuariis militibus de equitibus triginta: cui Se cutum cum milic peditibus attribuit de capitaneum Landam cum quingentis, quibus praeerat Longouallanus, qui aegrotus Abbauillae substiterat. Montroiij comitem Sam- paulitim fratrem iubeteste cum quadringentis equitibus cataphractis, de ducem Guisium sororium cum sex peditum millibus,quibus praepositus fuerat Lorgius: hi duo pari inter se erant imperio. Ipsi Vindocinus & Trimollius cum bis mille Helvetijs, aliquot tum equitibus tum peditibus Gallis Abbauillam contendunt, ut sicubi opus estet, at xilium submitterent. R E A v s ita constitutis Vindocinus certior factus hostium classicin ante dies quindecim non poste appeller suas copias tandiu desidere non patitur sed eas educere statuit. Lorgio mandat is cum sex peditum millibus siubsidio Genuensibus missus fit erat, sed postea audita ipsius arcis prae cibariorum penuria deditione, conuerso itincre iam re-
uer bacii rὶ uti atris paulio Sc Guisio Peronae praesto sit: propterea quod hunc lo- so
uo Opta chi constituerat, ubi exercitus cogeretur, qud impetus in hostium fines fieret. Paret ille imperio. Sampilius & Guilius collectis Peronae viribus, quatuor cannaes educunt, Bapalmam oppugnant, oppidum&castrum capiunt, utrunque incendunt, diruunt&solo aequant. Deinde iter ad Clusae angi istias quum conuerterent,ut inter flumina Scal
dim de Carpum in Austrauentorum fines copias suas introducerent, illic reperiunt hostes
70쪽
hostes collecto exercitu transitu eos prohibere conari:quos tanta virtute adoriuntur, ut
pulsos de iugatos ad ipsas Doaci portas persequerctur. In eo praelio Franciscus Lotarii sus ducis Lotaringi S ducis Guisii stater primum belli tyrocinium edidit, quum qui, dem annum aetatis decimum septimum nondum attigisset. Is in illa hostium suga cor spicatus siquem aut octo Burgundiones pedites in sylvani se abdidisse, inscientibus omnibus suis illos insequi coepit. Illuc casu aduenit Martinus Bellatus cum duodecim fierecquitibus,qui opportune admodum principi adolescenti adsuit' is enim ex equo desilierat ut solus illos adoriretur,qui quidem illic interierunt.Nostri per totum agrum ad V, lcnccnarum S Doaci portas procurrunt, ingentem praedam agunt, ad ipsus Oufe an-io gustias reuersi noctem illic transigunt. Est autem hic locus ad flumen quod iuxta V cum Artesiorum ortum in Scalium non longe a Buchanio influit. Postridie eius diei nostri suum non satis sibi virium cste iudicarent, ut vel Valencenas vel Doacum tentare possent, Ancoram se rccipiunt,ubi ad suum quisq; locum dimittuntur. Α N C L I interim nauci Calctum applicant, δc quoniam cibaria oc impedimenta nondum aduecta erant, castra in regione inana faciunt. Qua re intellecta Vindocinus S paullum S Guilium cum equitibus quadringetis in Foslam Bolones iam proficisci iubet, qui hostem agros populari prohiberent: nam Ardrea tum diruta & dcferta erat. Antequa vero discederent,factus certior amissum esse castrum Contium quod inter Montroitu Se Hedinum situ est, ab eo qui iussit Regis praefectius impositus fuerat,ipse iuio luc proficiscitur.Quod bombardis oppugnatum,Lorgius tandem vi capit,de hostes omnes cxccpto duce conciduntur. His persectis rebus Sampaulius Sc Guisitus Durae primum,deinde Salineris ad sylvas,hinc Bordis Se aliis pagis finitimis consederunt. Ita di bus duodecim aut quatuordecim quibus hostes in terraOyana castra habuerunt,muutos ex illis prostigarunt qui ad Foslam progredi audebant: quoad uniuerso hostium e xercitu collecto, sonu olium se, cuius cura illorum sidci commissa crat,recipere coguntur. Angli Burgundiones coniunctis ad Santalidomarum& Ardream copiis, quam in partem iter faciendum videretur, inter 1 ese deliberant. Tandem Angli a Belloranio Roxij filio impulsi Hedinum obsidere constituunt, quod oppidum hoc totius orae r mi minime firmum esse iudicarent, Boloniam, Teromam de Montrolium quibus diru,o ctum est praesidijs teneri intelligerent.Postquam Hedinum ventum cst.hostes Sampati ii Lisa a c. lum versus castrametati machinas instruunt, ut murum qui inter turres Robinam &Sa ranciscam est concuterent. Quod quum quindecim dierum sipatio fecissent, mu- .' rum spatio amplius ducentorum pedum deijciunt: nequc tamen ad oppugnandum, iusta licet ruina facta, oppidum accedere ausi sunt. Turrim etiam Christophorianam,
qua parte cst arboretum, concutere coeperunt: cuius suprema tantum munimenta I
befactari mi Dum obsidetur oppidum hostibus per nostros non licebat desidiae&quieti indulgere quin subinde in eorum castris conclamationes ad arma ederentur.Ne longe abeam, Guisius & Pondormius certiores facti quadringentos Anglos ad vastandum agrum Belianum de Olianam commendaturam venisse, Montrolio cum suis tu ab inis de parte quadam equitum Vindocinianorum proficisci intur. Eos consequuti, licet non amplius mille pastiis a castris, vi aggrediuntur, ut cunctos vel interficerciat vel coperciat. Superfucrunt duntaxat ad quadraginta, qui se in hortum magnis sepibus climctum receperimi: ubi tanta pcrtinacia dimicarunt, ut Guisitis contra omnium sententiam quod nimium vicina essent hostium castra ad illos oppugnandos ex equo desicci derct. Tandem quum corum ne unus quidem ad deditionem faciendam adduci posset, ad unum omnes interficiuntur.Pondormio alias nuntiatum cst illos ad incendet dum Fresinum fiatris maioris nam domum venisse :cis ille occurrit, de tanto impetu Ddori mr,ut omnes deleret. Hoc pacto crebriοῦ in eos,quandiu ad Hedinum consederunt, a Morinis, Montroiianis de Duriententibus incursiones suscipiebantur, ut vix a castris is pedem ei ferre auderent. Accesseruntii es pluuiae, quae alui prostituitam Anglis in- 1, 1A u. uexerunt. His rebus factum est, ut post bimestrem fere obsidionem non sine dedec
re discedere cogerentur. V i N D o C I N V s,quum illi nuntiatum esset hostes iam vasa conclamare,Sampaullum cum trecentis cquitibus oc peditum sex millibus quibus praeerat Lorgius, Duri num mittit: ipse cum Guisio, Tri mollio de reliquo exercitu numine Somona iteri