장음표시 사용
731쪽
Hinc , quoniam lata culpa aequiparatur dolo, &pacto effici non potest, ne dolus praestetur, L s unus. a . g.
Agud. s. D. se pact. l. i. g. - . D. h. t. d. l. contractus. quaesitum est, an valeat conventio, ne lata culpa praestetur ρ Plerisque valere Placuit, arg. d. l. contractu .ay. d. L s. g. interdum. I o. D. commod. L qui plures. 4 I. D. de
adminifr. iur. Castr. Costat. l. a 7. Dec. l. a Leges tamen adductae.id non satis firmare videntur. Illud etiam quaesitu non indignum, An quia rapina casibus fortuitis annumeratur, h. L d. L contracZm. as. l. In ter causin. asi. g. non omnia o. D. Manae furtum quoque
iis accenseri debeat Nequaquam. Potest enim diligentia Praecaveri, L sa. g. damna. s. D. pro Ioc. ι quod sneque I . g. r. D. deperic. ct comm. N. vendi. Interdum
sane & sitne culpa patrisfam. sit, L in ratione. so .pr. D. de L. Fala. L eum qui 1 . g. idem scribit. 6. D. defurt. Cujus legis argumento Glossa in h. n. l. furtum domesticum, sive a domesticis factum, adscribit casui fortuito. Cui adstipulantur P. Matthae. in d. l. contractus. n. 36. σSichard VIornaciush. Auis enim inquit hic, excusationem non mereatur, s doceat, surreptum sibi depositum aservo,q per annostias . aut triginta fideli semper manu oecura strvierit 'L. III. Qui pecuniam apud se depositam in suos usus convertit, inscio eo qui deposuit, hujus pecuniae usuras
praestare tenetur, h. l. quia rem alienam invito domino contrectando, furtum facit, ead. L Et propter furtum, moram L 3. g. I. D. de condict. furi. mora autem in bonae fidei judiciis est causa praestandarum usurarum, l. a. h. t. X x x x Quo-
732쪽
Quomodo in judicio appellationum judicatum. & reum usurarum nomine, s. in singula roo. actori ut sol veret, condemnatum fuisse refert Daniel Mollerus 4. Semestr. ιδ.n. . Et sane habet depositarius de quo sibi gratuletur, quod actione depositi praeter pecuniam usurae a se extingantur, non autem furti secum agatur, h. l. tunc enim teneretur in duplum, Eparna. s. Inst. de obligat. qua ex dia. nasi. Usurae autem multo minores sunt duplo. Duobus tamen modis accidit, ut depositarius pecunia deposita licite utatur: altero, si ea lege sit deposita, ut tantundem redderet: altero, si dominus aperthdepositario permiserit uti pecunia: quibus casibus depositarius utens pecunia, usuras debet postquam interpellatus moram fecit, L die. as. g. r. l. facculum. Ap. g. r. D. h. t. Accurs. Don. h.
Si depositarius, qui pecunia penes se deposita usus
erat . contra jus & fas, adeoque usuris praestandis factus obnoxius, actione depositi conventus, condemnatus sit in sortem, non etiam in usuras, de usuris domi- inus, qui pecuniam deposuerat, eXperiri amplius non potest, h. l. l. I3. supra, de usur. Rationem reddit Gordianus in h. l. o. Non enim , inquit, duae sunt actiones, alia sonis , alia usurarum, sed una , ex qua condens- natione facta, iterata actio, rei judicata exeeptione repellitur. Quibus verbis significat Imperator, una eademque actione depositi & sortem peti & usuras, I. s. h. r. In bonae fidei judiciis usurae non sunt in obligatione, sed officio praestantur, L p. g. r. D. deau. empl. Vel, ut Paulus loquitur , non tam ex obligatione proficis
733쪽
cuntur, quam ex ossicio judicis applicantur , L quaero. - . pr. D. sic. Si igitur depositario post moram factam,
actione depositi convento, judex in condemnatione non habuerit rationem usurarum, actor, qua semel egit, actione , iterum cum essectu agere usurasque exigere non potest: instaurata enim depositi actio, exceptione
rei iudicatae eliditur, h. L Od. l. ιs. Iudex , qui de re principali de sorte) pronuntiavit, etiam hoc animo
fuit, ut finiatur iis accessoria usurarum, reo excepti ne absoluto. Obstare videtur L evidenter. rss. D. de emc t. rei iud. ubi Iulianus ait, iniquissimum esse, exceptionem rei judicatae ei proficere, contra quem judicatum est: sive, quod idem est, exceptionem rei judicatae ei nocere, secundum quem judicatum est. Iudicatum est secundum deponentem, qui actione depositi egit. Ergo si iterum eadem postea actione agat, non poterit eXceptione reijudicatae submoveri. Respondet Accursus, non excludi usurarum petitionem, propter sententiam latam de sorte, sed propter consequentiam Judicatit Principali causa sublata, de accessionibus agi non posse, aec iρ. sel. I. C. de fructib. ct sit.expens.Donelliuhac responsione repudiata, aliter respondet, acterem eundemque deponentem, si veteri actione agat de sorte, propter Brtem, recte agere, d. l. evidenter, I 6.
Sed si pristina actione iterum agat de sorte, non propter sortem, sed propter usuras sortis, submoveri eum exceptione rei judicatae, quia earum rerum nomine agat, de quibus sententia adversus eumlata sit: reo ab usuris praestandis absoluto, h. n. l. M. Sed si sorte credita usurae ex stipulatu debeantur, quia duaesunt actiones, altera sortis. altera usurarum, sententia lata su-NXxx a per
734쪽
per sorte, adhuc superest usurarum petitio in stipulatum deductarum, L centum. δ. D. de eo quod cera. sic.
Qui pecuniam apud se depositam, alii dedit mutuo,
ob id non liberatur actione depositi, quia adversus datam fidem, pecuniam, cujus custodiam susceperat, credidit, L q. h. t. Sed quaeritur, an hoc casu etiam heredes depositarii teneantur ξ Assi Tenentur in solidum h. l. 3. Atqui actiones, quae ex dolo & maleficio defuncti oriuntur. non dantur in heredes. Sic ex dolo argentarii, qui rationes non edidit, in heredem ejus non datur actio, L ubi. δ. pr junct. cum l. vlt. D. de Mend. ut nec ex dolo mensoris, qui falsum modum agri, aedificii, frumenti, vini renuntiavit, cy. g. pem D. Si mens fas moae diae. Et actio tributoria ex dolo domini, qui male distribuit mercem, in heredem datur quatenus ad eum pervenit, i. g. g. ult. D. de tribui act. Respondet Ulpianus in I si hominem. r. g. r. D. h. t. Quanquam alias, inquit, ex dolo defuncti non solemus teneri, nisi pro ea parte quae ad nos pervenit, tamen hic dolus ex contractu reique persecutione descendit: id. eoque insolidum unus heres tenetur: plures vero Proga parte, qua quisque heres est. L. X.
Actio depositi directa infamat condemnatum ob per. fidiam,
735쪽
fidiam, h. l. l. i. D. δε-qui not. infam. . ex qui νdam a. Inst. δε litig. Et si reus inficietur rem depositam , nec beneficio cestionis bonorum, nec quinquennalibus , aliisve brevioribus induciis locum esse, judicare solet amplissimus Senatorum ordo, ait Mornaiscius in d. l. si hominem. Gauci apud Herodotum , quod depositum abnegasset, domus revulsa est divinitus, eri/rtiaque Spartanis Anibuου ι ἔ ετριέα -- σπαρ-rte. Contraria depositi actio non infamat, quia non de fide rupta agitur, sed de calculo, qui judicio dirimendus est l. furti. si. g. ult. d. t. de his qui not. insem. I.
Is apud quem res est deposita, depositarius) rem volenti ei qui deposuit, illico restituere jubetur, h. l. prine. A n om nis depositarins ξ Resp. om nis, qui eX causa depositi jure civili obligatur: nam si res apud dominum rei sit deposita, is non obligatur depositi. L ι s. l. bona. gr. 3. r. in sin. D. h. t. Rei suae non est depositum. l. s. D. Id. I. Opp. In t. qui vel pecunias, vel res alias depositi titulo accepit, conis festimeas deponenti simpliciter& indistin th reddere compellitur. Resp. Hac lege reddi jubetur, quod est depositum: cum autem res apud dominum deponitur, non est depositum, M. E. Repetenti igitur rem depositam exceptio dominii potest opponi, dd. P. Costat. iud. L s r. Diss. Bart. & Dd. in h. na Angel. in L prater ea. s. IV. de oblig. qua re contrab. Schneid. n. 7. Myns n. ι . An omni ei qui deposuit, etiam, i quam, furi aut praedoni, res deposita restituendaZEtiam.
736쪽
Si fur vel praedo res deposuerint, rem agent depositi, L. I. g.s praedo. Ist. D. h. t. t. O . D. dejud. l. si pignore. aa. g. a. D. depign. act. Opp. Nemo ex sua improbitate consequitur actionem, L La. g. r. D. defun. Nemo prointer suam calliditatem habet actionem, L si. g. . D. Mand. Resp. Qui rem surreptam . vel ereptam deposuit, agit depositi, non idcirco quod ille furtum, hic rapinam fecit, sed quia rem deposuit: ex contractu agit uterque. Fur & praedo improbe quidem faciunt, quod
rem alienam intervertunt, ex qua improbitate & dolo non consequuntur actionem, dd. st. Sed fur deponendo rem furtivam, praedo deponendo rem ereptam. non delinquit: ideoque re deposita, agunt depositi, Si modo ipse dominus rei, eam ante non repetat d. l. bona. 3I. g. r. AEquitas enim civilis interdum postulat, alii potius quam deponenti reddi depositum ead. l. pr. Conis fer l. i. g. Io. D. de vi ct vi arm. l. a. D. urip id. Rc
Dixi, rem depositam illico restituendam deponenti.
h. pr. Cui nihil obstat L p. g. aa. D. h. t. Proponuntur enim ibi casus excepti, Si res sine dolo malo depositarii sit in alio loco, quam ubi petitur: Si horreis sit inclusa, quorum aperiendorum jam non sit facultas: Si conditio depositionis nondum extiterit ead. I. I. Extra hos casus, fidem suam depositarius statim liberare debet, re restituta, nec compensationis, deductionis vel doli exceptione tueri se potest, etiamsi ab utraque parte depositum intervenerit, i. e. quamvis ipse depositarius Vicissim rem aliquam anth deposuerit: apud eum qui agit depositi, h. l. pr. vers. nullamque compensationem,& vers. sed O si ex utraque parte. l. ust. C. de compensat. Sed
737쪽
Sed quaeritur, an non exceptio doli mali summovere deponentem possit, si impensas necessarias in rem a d positario factas ut si equum per dies aliquot vel menses
aluerit in non solvat Posse videtur, arg. l. actione. 33. D. h. t. l. si is qui rem. sp. D. de furt. l. in rebus. I δ. g. . D. commod. I. squis rem. 2 o. D. de acquir. vel amitt.psi. Quibus haerationesadstipulantur. I. quia Iustinianus negat compensationem ob depostarii perfidiam. h. I. vers. cum non Fub hoc. cujusmodi hic nulla est, a. quia id actum utrimque intelligitue , ut depositarius
has faceret impensas. 3. quoniam Impensae, utique necessariae, partem rei quodammodo constituunt, ac impendenti jus quoddam in re tribuunt, arg. planὲ. 38. ct seq. D. de hered. petit. un. g. taceat. S. C. de rei ex. acr. Nec movet quod Iustinianus non modo compensationem, deductionem, sed & doli ext tionem removet h. l. vers nullamque compensationem. id enim referendum ad casum, quo depositarius non est adeptus jus in re, quod eum per impensas necessarias sex praesumpta deponentis voluntate factas quae necessitatem impendendi in se habent, quaeque rem, alioquin interituram, conservant, consequi, ultro manifestum est. A curs Sichard. Hotom. Mornac. h. Dis . Ago in summ. C. h. t. n. I s. Don. h. n. o. Tulden. in d. t. C. de com
g. I. Denuntiatione, protestatione alterius, restitutioni depositi non potest ad ferri mora , h. g. Finge: Remmeam apud te deposui: tibi creditor meus denuntiavit ac prohibuit, ne rem mihi restitueres, antequam sibi esset satisfactum. Tu, spreta illa denuntiatione, rem
mihi reddes, dummodo ante tibi caveam datis side-jutata
738쪽
jussoribus, te a me defensum iri ad versus creditoris mei denuntiationem. eod. g. ι. Quod non est correctum per
ιδ. Don. Mornac. in d. auth. sedjam. Giph. Rag. h. Rittersit. pari. s. expos nov. c. L. n. s. Oseqq. Alias denuntiationes regulariter sunt licitae. Si creditor meus debitori meo denuntici, ne mihi solvat, debitor denuntianti creditori parere debet, nec mihi, etiamsi de indemnitate & defensione praestanda cavere simparatus, solvere compellitur l. ult. D. de leg. commiss. l. heres. ai. D. ad Se. Trebell. l. D. decon it. pec. Cujac. Giph. Rittersit. Rag. 4 sic. HOtOm. in L . c. m
L. Ult. Quod Scaevola ait, jus civile vigilantibus scriptum esse, L pupillus. a M. D. Auae in fraud. creae id Iustinianus
hac constitutione confirmat. Deposia pecunia numerata, si, mortuo deponente, unus heredum partem suam receperit, coheres autem partem alteram exigere supersederit, quae deinde casu fortuito periit, heres qui suam Partem recepit, non cogitur eam cum coherede communicare, ne industria poenas luat des dia, h. l. Exempli gratia: centum Imperiales quis deposuit. Moritur deponens, se perstitibus duobus heredibus. Unus heredum pro portione hereditaria recepit L. L r. g.specunia. 36. D. Depos Coheres reliquos L. eXigere cestavit post moram ejus apud depostarium perierunt casu somtuito. Quaeritur, An coheres, cujus desidia S: inertiaca tera pecunia perlit, regressum habeat ad versus alterum , qui tibi vigilavit, suamque partem consecutus est:
739쪽
an, inquam,' heres industrius ad partis suae communionem admittere cogatur coheredem socordem& negligentem ρ Nequaquam h. I. Unicuique sua mora nocet, L III. j. pen. D. de R. I. Et haec constitutio non solum obtinet in pecunia numerata deposita, verum etiam in aliis rebus quae constant pondere, numero . vel mensura, ut si certum pondus auri facti vel infecti, quis deposuerit, sublata veterum disserentia, h. l. princ. Aurum infectum est rudis auri massa: aurum factum, quod certam speciem induit, ut vasa aurea.
Etiam massa auri dividi potest : species ex ea confe- cita pondere dividuntur vel numero. Quid si res deposita divisionem plane non recipiat, an uni heredum eam petenti, depositarius restituere jubetur e jubetur, dummodo idonee satisdet petitor in hoc, quod supra ejus partem est, ae l. ι. 3. 9 β. ver sed se res. Caeterum, quod inter coheredes servatur in caussa depositi, h. t. id inter eosdem quoque obtinet in capite familiae erisciscundae, L Lucius. II. D. m. ercis. Cui non adve satur l. tIem. Labeo. aa. eod. ibi enim unus heredum dolo malo in fraudem coheredis thesaurum cum eXtraneo
Partitus erat. Accurs Giph. R g. h. Atque haec ita constituta sunt inter coheredes, sive in societate her ditaria , h. L d. l. Lucius. 9 S. Diversum est in societate Voluntaria; in qua communicandae sunt & exaequandae Pari S , ne ex eadem societate unus plus, alter minus consequatur. Itaque socio conferenda est pars illa, quam alter ex sociis consecutus est, ut in specie L v rum. O. g. s cum ires. s. D. pro sec. Accurs Giphan. Don. Rag. h.
740쪽
Lir. IV. TIT. XXXV. T 1 T. XXXV. iMandati vel contra.
MAndatarius, qui mandati exequendi causi pe
cuniam suam , vel ab alio mutuo acceptam, impendit , actione mandati contraria sortem illam Musque usuras a mandatore recuperabit , h. l. Quae usurae proculdubio illi ex mora, quam in pecunia reddenda fecerit dominus, debentur, ut in omnibus bonae fidei judiciis. Aliquando etiam citra moram usurae debentur mandatario, habita ratione causae, loci, temporis, personae. vero. υ. g. s mihi. q. D. h. s. Procuratori forensi, qui liti promovendae de suo insumpsit pecuniam, usurae deberi incipiunt a die, quoad purum de liquidum expensae sunt redactae, si ve, ut loquuntur, laxata es liquidata. vid. Doneli. Sichard. MornacA . L. II.
Pecunia ex causa fidejussionis pro debitore soluta creditori , actione mandati contraria & pecuniam& pignora in obligationem deducta consequitur fideiussor, ejus ve heres. h. l. Atqui pecunia soluta, actio. ne pignoratilia pignus repetitur, j. sin. Inst. de oblig. qua re contr. l. q. g. 3 D. de pign. act. Resp. Fidejussor, qui rebus suis pro debitore pignori datis, pecuniam ejusdem nomine solvit, actione mandati pignora consequitur, quia haec illi absunt per mandatum debitoris,