Consolatio navigantium: in quâ docetur, & deducitur, quomodo per maria peregrinantes à fame ac siti immò etiam morbis, qui longinquo ab itinere ipsis contingere possunt, sibi providere ac suppetiari liceat. Omnium illorum, qui ad patriæ salutem magna

61쪽

losa in articulis durities, s sortean adhaeserint, discutituo Ar , praesertisti hoc Euporison cum oleo Vitrioli dulcis nissum nodis applicetur: hos quippe supra modum

ex voto distoli it.

Doloribus insuper Podagricis praestantiis uni exilit remedium, is hisce leniendis percommodum anodynon, si

nempe una cum interno usu, exterius etiam ac topice ad-

retur. Pangenda enim heic Medicamini nos rosunt oleum Terebinthinae, oleum Cera, Oleum Chamomi Iae, vel etiam oleum Verbasci, quae partes adfectasprobe perungant. Ubi vero membra excatharris ac axibus ad contracturam sese contulerunt, idoneae fomentationes suscipiantur, O , praeter oleum flare Spiritum nostrum, loleum Vitrioli dulcis, ac Spiritim seu Oleum Terebinthi- ina optime distillata is invicam commista, coram calore ignis, modo jam indicato, forinsecus illiniantur. Atque hinc artus ac nervi apprime, ct ita confortantur, ut ta- iles ejusmodi suxiones non amplius tam facile queant ad ciscere. Confra sta muni o nervos stigore conci sios Spiritus hic ive oleum Salis summa cum utilitate applicatur , intra 2 extra more debito adsumtus. In externis vulneribus D sempἰomatis putredines saepe confingunt, caro eἱ iam petulca nonnunquam protuberat, ct impensos dolores provocat. Hi navi cum hoc Spiritu ire oleo perunctistatim dissolvuntur atque absumantur, sed ct afuturis corri ἴionibus immunes con- serpantur. Summatim, haec est Medicina excelleistissima, multorum valde morborum superatrix. Porro terituris sciendum es, hunc Spiritum sipe O- leum Salis, praeter jam enarratas vires ac virtutes,

more '

62쪽

ore ac ritu praeseripto, diligenter dis liando compos luslfuerit, ad multarum rerum maxime in gnietorii, prae-lsantissimarum, o pretiosarum in arte Chym capriapa- rationem usurpari. Aurum enim solvit, tum 2gemmas,t atque alios lapides, margaritas, Coralia o c. ut dem- ceps in forma potabilitatis ac liquoris sui ad summam, a omnium utitiissimum,' hominum Medicinum applicarii post t. Quos processit , qualiter hi ad laborem ex sui dat Mento institui debeant, hic igni care praetermipso. liti autem ab informasione illa, quam haec Medulla mea Dii stillatoria o Medica o c. deli si te proponit, perfici -

riam, industriam, atque operam ssam, bonum laborandit principium hausit, rem servore animi accuralius pei pen- dat, ct manum operi admoveat, nullum in eo taedisimi tam facile concipiat, hon flos insuper ,senseros, beneys-l los, o probe peritos artifices adhibeat, atque eorundemii consiliis innitatur; tunc sine multa Natura secreta, ct varias utaria admodum arcana prae aliis Thrasenibus, ac ignavis hominibus) expedite comperiri atque invenire poterit , nec curam ct diligentiam suam male aut frustra collocatam esse sentiet: dem experientia illa ad DEI laudem ct egentis proximi sui bonum atqt e

molumentum utatur.

Virtutes,seu sperationes Spirit maut olei Salis in quo surum redie secundum Hrtem se lutum, vel Aurum Potabile cum eo compositum fuit.

PHilosophi ct Medici multa rerum exercitatione ac peritia praditi oleo spe Spiritui Salis, in quo su-

63쪽

o N g o L A ae 1 ori rite dissolutiun, vel Aurum potabile cum eo confectum , si imnaue plurimarum in corpore humano virium operationes attribuunt, eo quod omnibus morbis suique in rinitatibus, cujuscunque tandem nominis, praesentaneam opem aegro in cunctris animi deliquiis,

licet quoque jam ad fatalem metam tendat, praestantiis num levamen quo vigorari ct Spiritum vitalem' aliquatenus protrahere postis exhibeat; binae, tres, aut quatuor guttae , per occasionem, Minui ct semel in

Aqua vita bona spe Confortativa administrentur. Pari modo , cum una vice per hebdomadem si es misit gutta , in generoso vino aut Aqua vita seu aliis pro re nata peridoneis vehiculis adpumis tur, hominem renovat, sormam juvenilem ipsi conciliat, canos cum flavis capillis

decore commutat cutem c ungues recentes producit, avariis θ' diverss morborum omptomatis illum praeservat, ctusque ad ultimam divinitus prae xam horulam in tali flatu conserVat. Atque haec de verbo ad verbum Philosophus ille ac Medico-Chymicus celeberrimus Conradus uni alit in Medulla sua Distillatoria proposuit, uti lecturis illic patebit. Jam vero quilibet conjectura facile potest assequi, virum hunc, licet multam rerum CX perientiam sibi compararit, non omnia scivisse : quicquid ipsit cognitum , literis ac memoriae prodidit, cetera praetermisit. Quod Plus autem adhuc utilitatis cum isto Salis Spiritu sive oleo seri posse, ex eo haud dissiculter apparet. , quod unus iste Medicus bonum esse illic invenit. Et quae sub fi-

64쪽

NAVIGANTIUM. Isnem de oleo seu liquore auri per Spiritum Salis parato recenset, Voces sunt ipsissimae Veritatis, ac longe pluria beneficio istius solutionis perfici queunt. Scripsit ille quo Experientia ipsum duxerat , quae restant aliorum studiis & investigationi reliquit. Cum igitur & ego, quod absque laude

dicam, manus meas carbonibus oblinitas non si

mel surnis Physicis immiserim & inter alia hunc Liquorem So is sive Aurum Potabile cum Olco

Salis consectum magnarum esse virtutum repererim; usum ejus atque ingentem vim & operationem , ab ipsa Experientia certior factus, fusioris ito accuratius describam, ne tam nobilis Medicina defodiatur, sed humani generis commodo

atque emolumento praeparetur, atque Usurpetur.

Talis auri Liquor, cujus heic injecta mentio est, ex optimo ac purissimo S, & ad summum rectificato ac rursus concentrato Spiritu Salis, componitur. Dum enim S prius per Antimonium funditur & a sordibus perpurgatur , deinceps in Aqua Regis solutum cum V praecipitatur ; viedulcorationis in su btilem calcem redigitur, quae probe excandefacta sorti ac bene praeparato oleo Salis dis luitur. Hac dein soluta, si in vitreo v sculo pars Spiritus Salis iterum ipsi abstrahatur, in fundo flavus admodum Liquor auri remanet. qui tamen ita non est applicandus; quandoquidem oleum Salis nimiam sortitudinem atque acrimoniam in se continet. Gutta igitur ejusdem cum cochleari cere visiae, vini, aut calidi jusculi

65쪽

66 CONsoLATIO commisceatur, antequam corpori adhibetur . ut sic corrossivus Salis Spiritus exinde quasi frangatur , nec ob magnam sui aciditatem aegro usurpanti taedium aut nauseam excitare queat. Et si sortean propter majorem medicaminis adhibendi suavitatem Oleum illud dulcius esse cupimus, tunc Vini, cerevisiae, aquae & Ossae carnariae vicem, cum saccharo liquefacito , aut syrupo rosarum administrari poterit.Perinde enim est,quodnam heicvehiculum suppetat; & homo jam adsectar aetatis ultra 2 sive 3 guttas simul ac semel non usurpet, quas ubi persentiscit non esse satis nec sussicienter operari, Dolis augeri ac 3 vel 4 guttae exhiberi possent, tam diu multumque, donec sequentia gnorismata evidenter appareant; quibus perspectis non est porro adscendendum, sed magis

unam guttam decurtari convenit .Haec autem Cri-terea existunt cum oleum auri suas rite approbat operationes: Primo usu fastidium sive contrarietas aliqua ventriculi animadvertitur, quando Oleum auri malam sorte pituitam ibi reperit, atque hanc exterminare cupiens, deorsum protrudit ac persedes ejicit. 2. Excrementa carbonum nigredinem reserant, &, R durante usu Medicaminis, aeger ad minimum bis, nonnunquam ter aut quater absque ullo impedimento , aut sensu necessitatis, prout alias in operatione pharmacorum fieri sOlci, alvum exoneret. Urina quoque sit turbida , quandoquidem Medicina tartarum ac phle-βsima in renibus de vesica distatuit, ac pedetentim

66쪽

NAVIGANTIUM 67 abducit: NB. L nigris Excrementis clare perspicitur, aurum in ventriculo hominis radicaliter sel-Vi & converti posse, ciuod nonnulli impossibile statuunt. Stomachus humanus in destrumone rerum potentiam, majorem quam ignis sortissimus, obtinci, prout heic in auro videre licet, immo omnia, quae .comeduntur ac bibuntur, rq horarum spatio penitus dispescit & in novam formam.eXcrementorum transmutat. Si homo talia cH-cere Valet, quidni ars etiam possit ' immo hinc expresse probatur , quod colores auri tunc demum , ubi hoc radicaliter solutum & destructum fuit, emineant & cognoscantur; siquidem nigredo in coloribus primas quasi gerit, atque omnes alios sub se absconditos & concentratos sustinet. N R. Haec nigriora Excrementa non essent abjicienda sed aurum radicaliter solutum ab iis rursus separari d beret: cum quo sortean mirabile

aliquid in effectum deduci posset. Olim hoc auri Oleum infanti cuipiam per 3 aut 1 o dies succesia

sive administravi, ea de causia, ut Mercusium contra vermes imprudonter ipsi exhibitum, e corpore rursus abigerem. Excrementa, cum his aliquid probaturus, ut colligerentur, demandabam, quae tamen, quia diu steterant & vermes inde minaverant, nulli applicare usui poteram, sed ad radicem/novellae vitis collocari jubebam. Quod ita factum, & vitis, tantum biennis, nec ad uvas ferendas tunc idonea ; parvulam UVam, magnis praeditam acinis, cui aureae maculae instar aurea

67쪽

εῖ CONsoLATIOrum stellularum insistebant nec absque admiratione visebantur, produxit. Et hoc exemplum omnino dignum est, ut altiori mentis indagine perpendatur. Mihi etiam haec animo sedet sententia, quod urinam apud illos, qui praedictum auri

liquorem continuo usurpant, auriferam quoque esse oporteat; quamvis ex colore is fud non adeo animadvertatur. Res extra omnem dubitationis aleam posita videtur, cum homines in usu memoratae superius Medicinae saltem occultam quandam auri virtutem attrahant, corpus autem rursus dimittant,quod hoc ipsum aurum, Auro alio vulgari melius suerit. Provida certe divini Numinis benignitas quicquid rerum in mundo est optime disposuit atque ordinavit. Cum in hominis sive pecudis stomacho,cibus destruitur ac putrescit, Natura pauxillum ab eo, nutritionis duntaxat habendae gratia, adsciscit, residuum per inferiora egeritur,

nec tamen sic abjectae conditionis est, ut virtute sua careat. Nam si haec Excrementa,terrae cuipiam

immista, per aquam pluviam irrigentur,& sub dio aeri exponantum, propriis viribus, absque ullius seminis admiYtione, diversarum herbularum copia inde succrescit. Ubi vero seminium herbae alicujus adjungitur, tunc & ejusdem substantiae ac qualia

talis fructus enascuntur, in quoscunque volumus Excrementa illa converti ac degenerare: ut sic

Multiplicatio herbarum, fortassis & metallorum, ex hoc sonte originem suam capere possit. Putrefactio igitur antecedat necessum est, si Multiplicatio

68쪽

tio subsequi debet; quod Christus ipse servator noster discipulis suis praedixit: Nisi, inquiens,

ranum frumenti ceciderit in terram & mortuum fuerit, ipsum soliam manet; si vero mortuum fuerit, multum fruetum adfert. Clim autem in

Arbore Metallica S flavescentis rotundi seminis indolem C. Flores albos candidi Lilii 2 viridium Foliorum formam , subfuscum duriorem Stipitem, griscum non procul ab hac stirpe Co licem , si limpidum & quasi argenteum Succum,

qui inter corticem & caudicem erumpit ac nutritionem suppeditat, i denique nigram Radicem repraesentet, nullum vero omnium, quae heic in Arbore recensentur . Membrum licet putrefiat, vel telluri inseratur, sese multiplicare possit, sed a semine solum istud augmentum fiat; res non adeo magnae absurditatis erit, si quis aurum putrefactum ab Excrementis, ut postea beneficio artis in Multiplicationem reduceretur, separare noverit. Ego quidem hoc nunquam aggressus sum; cui vero libet, periculum heic facere, atque eventum expectare poterita Philosophi alias proclamant, Materiam Lapidis in sterquilinio quaerendam , & hanc esse faetidam, atque ab hominibus contemtam, ut fimeto etiam associetur, &c. Quod autem dicterium ad sal petrae accommodari potest. Atque hanc brevem Admonitionem idcirco apponere placuit, ut uni aut alteri ansam darem, haec ulterilis secum perpendendi. Certum

69쪽

o CONSOLATIO tomiratum , & cum aliis humiditatibus, velut aqua, vino, cerevisia,& similibus, in circumserentiam extensum , atque ore usurpatum fuerit, in stomacho hominis radicaliter dissolvi ac transmutari. Ab hisce enim Excrementi S nunquam aurum corporale in veterem substantiam reducere potui; quod sensibus sane uberiorem contemplandi materiam subministrat. Nec oleum quis aut Operam

perdiderit, si probet atque eXaminet, quantos cum ea re progressus facere ac sortiri possit: Philosophorum Axioma est : Ubi Natura desinit, &Opus impersectum relinquit, ibi Artem incipere

debere: quibus autem modis ultra procedendum sit, silentio involvunt. Natura ab initio Ens Minerale , seu primam Materiam Metallorum tantopere sublimavit, quatenus ipsa possibilitas permisit, ad summam nempe persectionem & regali solio collocavit; Ars persectissimum Corpus solis per

Corrosiva destruxit, &in corpore hominis redu- ictum denuo dissolvi fecit. Si vero quis ulteriorem

procedendi modum sciret; illa soluti auri essentia facile in melius 1 cdigi, ac multiplicari posset. Sed nolim haec pro Delphico Oraculo aut Sibyllae

foliis haberi, quae meae tantum sunt cogitationeS.

Quilibet tamen hinc depromat , quantum sibi

cognoVerit eXpedire. Quotidianus autem Medicamenti usus tamdiu continuandus, donec omnium malorum sentigia toto corpore abscesserit, nec alia undecunque

iemedia intermisceri debent, ne operatio nobilissimae

70쪽

NAVIGANTIUM. PLIissimae Medicinae impediatur. Quamvis ante hujus applicationem semel aut bis Panacea mea, cujus in et Pharmacop. meae Dagyricae tractatio instituitur, adminis rari queat ; siquidem tunc admiranda ejusdem effecta perspicientur. Primo enim nihil non eorum essicit atque Operatur, quae Spiritui Salis adscribuntur, cum quo Oleum illud Salis, unde aurum est solutum, pares Virtutes ag Vires obtinet; nisi quod Oleum duplo sortius sit quain Spiritus; quippe illud rite praeparatum, non autem hic, aurum dissolvit. Atque id caussae est, cur hoc Oleum auri seu Aurum Potabile multo utilius in omnibus illis morbis, quibus alias Spiritus Salis conducit, adhibeatur. Multo etiam melius istud vires suas diffundit, quam hic Spiritus,& quidem propter aurum in ipso anatomiratum. Quod etiam, quia calidae & siccae proprietatis, est, apprime cum oleo Salis, calidae quoque ac humidae naturae subjecto, convenit. Hinc omni corruptioni, quae in humano corpore originem aliquam habere potest, essicaciter resistit: nulla febris, nulla pestis contagio, lepra nulla , nec hepatis , lienis, aut pulmonis obstructio radices illic agere potest ; sanguis per universam corporis Oeconomiam ab omni superflua salsa humiditate purificatur; nullae pulmonis, jecoris, aut aliarum linternarum sive exteriorum partium ulcerationes scoagmentari queunt; Calculum vesicae ac renum, luti & fluxus omnes tartareos seu podagricos solia fuit ac discutit; stomachum, cerebrum, cor, &