장음표시 사용
51쪽
ac homo inde vigorem atque alacritatem concipit , non secus quam si ex Aquis illis spadanis bibi Tet. Atque hujus thesauri potiundi sacultas
quibusvis peregrinantibus conceditur, ut ubique locorum, quo pertingunt, aestivo praesertim tempore , spii itum salis in vitro secum portanteS, cere visam sive vinum in hospitio corrigere, & meliori gustus saavitate ac sapiditate assicere possint: Quoniam vero hic spiritus non sine gravi periculo circumgestatur, si sortean ex incuria vitrum in sacciperio frangeretur , Nille qui satis acer antequam Vinum, cere visita, S aqua accedat) quicquid in pera & cista vestium aut alius supellectilis, corrumperet, ac maculis perspergeret; pro bono mihi visum est, illum ad formam salis coagulare, ut in charta, cistellula , aut alio id genus receptaculo , semper siccus portari aut circumduci , nec ulla vitri fractura timeri queat. Et spiritus hic coagulatus non modo ditioribus ac in re lauta constitutis, qui curru 3c equo iter peragunt, summopere prodest, sed & pedites in longis bellorum
expeditionibus commodum eo uri frui poterunt, dum aestatis tempore multas vias obeunt, & lacus ac paludes, morticinis equorum ac omni genere sordium oppletas bibunt, inde postea Dysenteriam & alios morbos contrahunt, ac instar muscarum letho concidunt. Fit nonnunquam, Ut tabellarius, operarius, aut alius boni commatis Sociennus fervore aestatis, terras perambulet, &cum eundo incaluit, ex quolibet sonte sibimet obvio
52쪽
NAVIGANTIUM. 33 obvio bibat; unde hepar horrorem concipit, ipse autem, uti prius, sitim retinet. Si autem hujus salis tantundem , quantum pisi magnitudo adae quat, scypho aquae immissum, biberet; unicii iste cyathus sitim ipsi magis restingueret, quam si alias continuato actu immensam Undae copiam ingurgitaret .. Ut ut autem hic spiritus sive sal cunctis hominibus , cujuscunque s fatus altioris seu inserioris fuerint, locupletibus & egenis, inservire atque utilitatem adferre possit; nuspiam tamen quam apud navigantes in longo mari & in bellicis expeditionibus apud milites illum magis necessarium este video. Eorum qui castra Martis sequunt Ur , plures nonnunquam ex desedi hi aquae mortem obeunt, quam gladio vitam amittUnt. Hi quoque, tum & socii navales, morbos silos maXimam partem eX nautea contrahunt quibus
facile praeveniri posset. Quidnam commodi redundat in Praesectum militarem, sive Mercatorem navigiis imperantem , si plures illi navium administri ac defensores cum morbo colluctentur ' Nonne multi sumtus ad ipsorum sustentationem requiruntur, & cum ob aegritudinem lecto adfixi sunt, quid utilitatis praestabunt Nonne satius foret omnem adhiberi diligentiam, ut ipsorum sanitas conservaretur , ' ubi damnum sive jacturam passa , restitueretur ' Ohiod levi labore ac sum tu fieri posset. Summus militiae praefectus exercitum nonnunquam in campos producit, qui ad 1O,ao,so millia hominum conti-
53쪽
non Observant, ac omnibus medicamentis destituuntur, si sorte pestis, sebres, ac dysenteria ingruant ; ritu muscarum appetente hyeme, unus post alium concidit, cum tamen ejusmodi morbisi per supradictum Electuarium & sal ex sale, vel l Spiritum Salis cum saccharo in spissatum , facilli-
me obveniri potuisset. Verum homines maximam partem avaritia Diabolica tantopere occupavit, ut citius aut libentius mortem oppetere, quam praesentaneum aliquod aegritudini suae medicamentum applicare malint: immo foeditissimae superbire in omnibus satisfaciunt, etiamsi caetera in pejus ruant, ac retro sublapsa serantur. Ita Mundus perversus caecitatem, malitiam, ac propriUm commodum diligit, cui nemo quoque aliam vitam mores alios, quam ipsa mors indere poterit, chmnimis a Sathana obsideatur & in vinculis quasi de
Ceterum Spiritus Salis a veteribus & neotericis Medicis maximi aestimatur, & eximias virtutes sibi assignatas accipit, quas intra & eXtra adhibitus ostendat; quibus & ego nihil addam aut demam, dum non alia in lucem profero, quam quae ipse probarim & proba esse repererim. Hoc autem exploratae veritatis est, quod plus boni, quam quivis credere queat, in ipso sit absconditum. Si sal commune tam praeclara res est, Ut hominibus & bestiis conducat, ut demortua & Vi-Va corpora a putredine praeservet ; quid non ejus -
54쪽
NAVIGANT IVN. sdem spiritus faceret, qui depuratum , per ignes correctum , ac melioratum sal habetur, qui omnia tam animata adhuc, quam inanima & exsanguia melius a putrefactionibus quam vulgare saltutatur, nullam tamen instar crudi salis stimconcitat, sed magis amovet. Merito igitur bene praeparatum an reetificatum Spiritum Salis magnifacere debemus , cum ad interna & exteriora non minimas utilitates, aliis quoque artibus plurimis subsidium conserat: de quo in 1 ct rte Furnorum meorum exactius commemoravi, nec opus ea huc repetendo arcessere. Ut autem
benevolus Lector videat, me non unum esse, qui virtutes ejus celebrem; alterius adhuc peritissimi nec minus celeberrimi Medici, Conradi Tuni atri
Experientiam heic apponere libuit, quam de Spiritu Salis Medulla Distillatoria, sicut Anno 1638 Hamburgi prodiit, parte 1 pag. 39 hisce Verbis expressit:
Praecipua se e caci simae operationes, quae
Spiritui Salis, sive, ut vulgo vocant, oleo Salis, attribuuntur.
Spiritui sit e Oleum Salis gustu suo tantum acrimoniam non exhibet, scut sal communiter, nec eam adeo aciditatem, ut Spiritus Vitrioli, sed sapor divi pa ne similis est succo pomorum sylvestrium, aliqua tamen ex parte ad dulcedinem accedens. Virtim ejus est ut disecutiat, dissolvat, consumat is exsiccet; n imis tamen
55쪽
16 CONSOLATIO tiganssimul ct confortans calorem naturalem, quem etiam adauget, ac di stellit omnia naturae Contraria, satum sanorum humorum istaesum conservat, phlegmaticis praesertim utilii pinus, quibin piscosam humiditatum saburram absumit, deciduos ex capite catharros impedit ac tollit ab omnibus praeservat morbis, qui a noxia pituita, mucore, ac suxibin oriuntur. Immo quibus ilium uti par est, usurpare labor ac studium fuerit,
hi penitus vires sbi restauratas ac velut noras esse persentiscent. Experientia rerum magistra comprobavit, quod Epi-lepticis in aqua vitae bona subministratus, dante DEO praesenti simum remedium exstiterit. Adversus Apulexiam, aut Paralysin, loquela itidem amissionem, ut ct tremorem ac pulsum cordis, caetera quoque animi deliquia, tum etiam tempore psis atque infecti palde aeris, utiliter adhibitus fuit, dum succi Violarum o Electuarii de 'Puniperis, utriusque duae unciae, commisti Spiritus sive olei Salis semuncia, benescio lapidea pixidis inter se agitata, Patiens mane
jejuno somacho, simul ac semel in magnitudine nucis
avellanae O praeterpropter, usurpavit. Feminispraegnantibus, compositum illud Medicamen partum faciliorem reddidit, puerperis itidem adversu varia θ tomata prabitum, me omni detrimento ac periculo valde profuit. Si quis colorem nativum conserpare appetit, hoc Alexipharmaco sapim utatur.
Qi supersultate humiditatum oneratus, ct hisce. libenter aliquam partem lepari des erat, Spiritum
56쪽
hunc ive oleum Salis in vino aut aliis vehiculis quotidies adhibeat. Pectori stigiditatibus ct continuis furoribis oppleto - prime conducit, tussim inveteratam, oe gravissimum ii Aph;na, ab tylis axibim concitatum, propedit.
In ventriculo pravam humor in Congeriem, ibi coli lectam, adnatam, ct induratam, dis uirit, abs Mίt, acs dissipat; ct quamvis per se multum ni triment I non comi municet, bonum tamen edendi appetitum stomacho eaeci tat , ct cibis corpim statim pervadendi occasionem aἰquei abscessum disponat.
Contra diutinaue o nimium invalescentes hepatis aci lienis obstructiiones tartareas , immὸ θ indurationest opem confert; fliquidem illvi aperit ac relevat, 2 hinci nocentem aut jam enatam doleritiam, H ydropem, Mel lancholium II pochondriacam, dolores atque assectus co-l 1larum ac piscerum 2 quicquid etiam a ventis ac flatibusl oritur, atque alia ex dictis causis provenientia symptos mala tollit ct amovet, sit arcam inprimis, ct aquam i interculem absumit, aquosos denique ac bullientes ini membro genitali ct cruribu3 tumores, qui plerumque hy dropicis, phi scis, ac gale laborantibus accidunt,s penitus amoret.
Sed ct iisdem magnam sitim tollit, qua alias in hoc morborum genere non leviter afligit, sc ut plane non teneantur bibendi desiderio , ct dies aliquot fine potu vitam tolerare psint. Cui bono Spiritus hic quotidie in generoso vino, vel saltem in aqua As nihil usurpandus, ct , ubi placet, parum de sale abs nihil admi cendumsuerit. Exterius prodest y cum hoc oleo si re Spi-
57쪽
8 CONSOLATIO ritu sticatis instituatur, quae, volente DEO, tales lejusmodi aegritudines brevi tempore feliciter per sanabit; lprout eliam eodem remedio putrida febres removentur ac propelluntur. In torminibus ventris, ct passione Colica quam crassor humorum v costas, aut fatuum intemperies, spexis frigorum concitant, densum ac spissum in intestinis phlegma descutit, crudas infasiones 9 verminationes quae I eum augent atque exasperant, resolvit 9 conscimis, atque ita internorum viscerum oppletos meatissa aperit, ac flatum alpt emollit, ct hinc tenuioris intestini seu iliacos dolores compescit, fare ordienus deg setur si e per enennata applicetur. In Lienteria, DI senseria , vel Haemorrhagia per clysteres adhibetur, morbis itidem nephriticis puppetiatur , ct gravissimam τι ica lithia in dis edit atque exterminat. Herni is aut enterocelicis quotidie aliquot guttae in bono vino: praebeantur, ramex etiam seu bubonocele cum hoc oleol si e Spiritu saepivi illiniatur , ct in ligamento fovea-
rur; tunc aeger paucis diebu3 pristinam valetudinem re-t i sperabit. Omiles Permes, in corpore crescentes, abigit, ct ne
segetem ampliu3 aut seminia producant, impedit. Dirae pestis contagio Praeservativam est sicacis- mxm, o hac jam infectis apprime conducit, tum ct iis
qui virus conceperunt. Item qui fungos renenosos acopium comederant, qui etiam a serpentibin, piperis, araneis, ct id genus aliis insed is laesi perniciem contra Xerunt, mire proficit, interno atque externo usu accommodatum , quoniam blimiditates virulentas confremit.
58쪽
NAVIGANTIUM. 39 'Punctimni ct crabronum aut restarum topice adhibetAI.j Pinguioribus feminis 2 iis qua matricem a super holhumore ac pituita immundam gerunt, Spiritum hic sivel Oreum Salis bene atque utiliter i lirpabitur. Husis mi quippe bene icto omnis phlegma 'lim redundantia 2 in commoditra patri casur, consa mitisi , exsiccasui ; ut semen eὸ fac isus in utero subsulere, O ic sortilitas valdei promoveri pos9t. Si fortean in oculis a residisa carne impuriores excre-lscentiae protuberent , tum ct sulf soni atque albugini, i phlictenis itidem pustuli di maci lis lumἱnlim, ac 99 scuritati ct callini visus amovendis, in boni collyrio, i ac aliis commodis vehiculis usturpatur. Et qui a verbere, i contusitanibus, sive casu, livorem oculorum, vel concrei tum in facie sanguinem accepit; stongiolam seu linteam I Spiritui aut oleo Salis intingat, ct locis adfectis ap-l plicet; vel parvam rubra Myrrhae quantitatem in eo- .a dem dissolvat, ac dem mellepermistam j s alliniat. Cui tis etiam faciei ab hoc pulchrior, purior, ac politior reddi-ῖ tur; quocirca, majoris commodi causa, cam vino, vel
l aliis huc facientibim aquis conjungi, ct ita, sciit diritum, l usurpari poterit. Sibilus ac tinnitus 2 otalia sive dolor l. aurium eodem lenitur ac propulsatur, tunc etiam quando s. alii es ulcerationem ac parAlentiam emittunt, eadem
l Medicina felici successu adhibetur. Et in quibusdam hi- s inplomatis aceto vini commiscetur, guttatim ini stillatur, o locis morbidis a ricatur. Adversus ulcera in ore lactentibus pueris nascentia,
I spe Apium , tu nefactis itidem ton sillis o glandulii
59쪽
6o CONSOLATIO colli discutiendis , ac impuriori lingua purificanda, nec 1m uita putridae prominenti gingipae pιysananda , ficorbulo removendo, Odontalgiae, tum dentium ac gingiva super uis humoribus ac sordibus il ic adhaerentibus absumendis, ct iisdem membris ab omni putredine ac situ praeservandis, Spiri us hic sive oleum Salis desumato melli juncitum ori illinatur, O parti adsecta aspicetur. Contra Mamnullas mulierum male adsectas ct Elcer L linteola Spitu sive oleo Salis humecitata apponantur, oestas in ilia sanabuntur. Liquida scabies, prurigo, se alia contactu insciens porrigo, licheu, impetigo, per internum atque exsertorem Spiritus spe olei Salis usum optime abiguntur. Ulcera ct tubera ex morbo Gallico ac aliunde natas ad maturitatem, saniem, ct sapparationem perducere velimus oleum sive Spiritus Sali , per se, aut alia reme la commoda exterius applicata, escere poserit. Ad sanationem venenos Ulceris , quod serpigo si e Neves dicitur, ct deorsum ad interiora inque ossa penetrat,
tum etiam adversus PIrulenta apostemata, qreae Cacoethes vocantur ad corro fixos quoque in membris genitalibus adfectus, eorumque uores ct apertas extuberantias
Spiritus spe oleum Salis vino albo commiscetur,ς cum hoc farina hordeacea ad empla ira con flentiam praeparatur, quod deinde superpomtur. In malis itidem, qui longe lateque serpunt, cancrosis utiliter usurpatur, succo ruta permistus, ct apiis appli
Ut summatim exprimam, interna hujus atque ex
terna usio fluidis 2 corrodentibus ritiis re sit, o bo
60쪽
l NAVIGANTIUM. 6 Il ηλι eorundem sanationi fundamentum superstruit. Di actis, luxatis , abbreviatis o confractis spei claudicantibus membris atqtie artubus, ut restituanpur,
fomentationes atque epithemata, cum hoc oleo Salis vel l per se distaxat, vel aliis huc facientibus mediis conjuni ecia, escaciter penetrant, ct auxilium praesentis iumi largiuntur. Verrucis depellendis idem Spiritus Catthae succo com- mi ius applicatur; uti etiam clavis pedum, Mi videliceti hi post balneum rate circumcidantur, ac dein cum hoc OIeo istiniantur. In Ε1' pelate, Bosa, vel Igne sacro . Medicamen hoc cum Iύeto Sambuci superposuum viresi potent simas saepius exsertiit. Vi frigorum corruptae ac suram passae manu3 ct peii des beneficio hujus Medisnra reparantur o valetudial nem recipiunt. Lassitudini plantarum o ceterorum: membrorum extrahendae, robori quoque ac vigori eorum restituendo, ritus hic re oletina maxime conducit, s ante furvum aut ignem calidum bene fricentur
Carbarri O fluxus f igidiores, qui artubus, arteriis
O juni Iuris illabratur, atque illic omMisarias membrorum aegritudines, dorti dolores, Ischiadem, Chiragram, Gonagram , Podagram, arthrisIdem, tormina intesinorum, Contracturas, ct nervoruna convulsones ac
distenriones concitant, per hunc Spiritum spe oleum Salis absumuntur 9 amoventur, s nimirum in convenient bus vehiculis intrinsecus adhibeatur, ct forti secus supra locum asseclum applicetur. Sic enim dolores, ac pathemata licaci fine mitigantur, ct tophi sieu cal-