Theologia Moralis Et Dogmatica, Volume 5: Tractatus de incarnatione de sacramentis in genere ...

261쪽

ium enim ad primum, quia manducabatur eum, Panibus Azymis, . . quantum voro ad sesundum, quia immolahatur

ab omni multitudino filiorum Israel Luna I 4 quod suit figura Ρassionis Christi, qui propter innocentiam dicitur

Agnus. 'Quantum vom ad frictum, quia per sanguinem

Agni risehalis protocti sunt filii Israel a devastante Angelo, et educti do AEgyptiaca sorvitute. Et quantum ad hoc ponitur praecipua figura huius Sacramenti Agnus P

chalis, quia socundum omnia ipsum repi,sentat.

S. Thom. qtraret, 37. art. I. l. Eucharistia est nova lexis Sacramentum. II. lus de uis, III. et di erantia ab aliis Sacramentis. Ι. EUCHARI STtΑΜ go verum et proprie dictum novae Logis Sacramantum definitum ast in Trid. g s. 7. can. I. de Sacramentis in genere; ut etiam in Floroni. Hoc etiam probatur ex Oo, quod ipsi eonvaniat evidenter dofinitio Sacramenti: ost anim signum sensibile per species panis et vini: a Christo institutum, ut constat ex Matth. cap. 26. Marci cap. Id. Lucae cap. 22. et 1. ad Cor. cap. II. id quo permanens et stabilo, juxta illud Lucae cap. 22. 19. Hoc facite in meam commemorationem rest practicum gratiae, juxta illud Joannis cap. 6. v. 59. Qui manducat hunc panem, vivet in aeternum, &c. Porro haec veritas tam clara ost, ut no quidem moderni

Hierotici modo aliquod Sacramentum admittant) illam negeni ; licet in variis punctis circa hoc Sacramentum dissentiant a Catholicis, et inter se. Quid est Sacramonium Eucharistias 3II. R. ordinarie dofinitur: Sacramentum a Christo Domino institutum, quod sub speciebus panis et vini con- Moeratis continoi Corpus si Sanguinem Christi ad spiritualem hominis resectionem. Haec definitio patebit ex dicendiΑ Νum. 5. Quomodo differt Eucharistia a eaetoris Sacramentis λR. Praeter plures differentias, de quibus in decursu, praecipue duae sunt.

262쪽

III. 10 Quood consistat in re permansnis, ut probabitur N umero sequenti; alia autem Sacramenta solum in action transsunto: unde dicit Trid. soss. 13. cap. 3. Rosiqua Sacramonia tunc primum sanctificandi vim haboni, cum quis illis utitur; at in Eucharistia ipso sanctitatis Author

ante usum est.

2', Quod Eucharistia ipsummet Christum omnis sanctitatis authorem si gratiae fontom contineat vore, realitarot substantialiter; alia autem Sacrumenta tantum virtutem quandam instrumentalem a Christo participatam. Unde hoc Sacramentum prae caeteris longe dignissimum est, insignioribus nominibus appellatur, et antonomastice Sacramen um dicitur.

I. Eucharistia consi*tu in re permanente. ΙΙ. Quod est

de fide.

I. REspoNsio affirmativa ost definita contra Luthoranos in Concilio Tridontino sess. I 3. cap. 3. et s. itsem Can. . his vorbis : Si quis dixerit, peracta Consecrations, in admirabili Eucharistiae Sacramento non asso Corpus et Sanguinem Domini nostri Jesu Christi, sed tantiam in usu, dum sumitur, non autem ante vel post; si in Hostiis ssu particulis consecratis, quae post Communionem reservantur vol supersunt, non remunere verum Corpus Domini; anathema sit. VΡrobatur otiam ex traditions docento, hoc Sacramontum sorvari, adorari, ad aegrotos deferri, &c. I . Idom probatur hac ratione: Uerba Consocrationis officiunt id, quod significunt; atqui pronuntiantur a Sacerdote anto usum Sacramenti, et significant esso Corpus Christi: orgo anto usum sinciunt Corpus Christi et Sacra-

Similitor arguit Concit. Tridd. sess. I 3. cap. 3 : Nondum Onim Eucharistiam de manu Domini Apostoli susceperant, cum vere tamen ipso affirmaret, Corpus suum esse quod praebabat. ΟΝ. Εuoharistia in Ciborio iussorvata non consert gratiαm : ergo non est Sacramentum.

263쪽

. R. Nego conseq. Quia non est de rations Sacramanti, quod gratiam actu conferat: sed sussicit, quod sit collativum gratiae, sius quod habeat vim conserendi gratiam ;jam autem Eucharistia otium in Ciborio assorvata habot vim illam completam, scilicet nutriondi spiritualiter animam, quemadmodum cibus corporalis etiam auto sumptionem habet vim nutriendi corpus.

I. Non consistit in pane et vino, ΙΙ. nec in Consecratione, IlΙ. nec in sumptione, IV. nec in solis speciebus uesi Corpore Christi, V. sed in utroque simul. I. EX dietis Num. 4. consequitur, Eucharistiam non

eonsistore in pano aut vino, quae non permanent; sod sunt solummodo maioria Eucharistiae transisens et Oxtrinseca: sicut lignum vol alia res combustibilis est maioria praerequisita ad construendum ignem; non tamen essentiam ignis

eonstituens.

II. Similitor ossontiam Sacramonti non ingroditur Consecratio, cum sit tantum actio transiens ot conficiens S eramentum, quod est res permanens.

III. Noque Communio seu Sumptio spectat ad ossontiam Sacramenti; hoc enim est persectum, antequam Sumatur undo Sumptio ost tantum conditio necessaria, udi hoc Saaramentum operetur seu nutriat spiritualitor. IV. Νoc solas specios habent rationem Sacramonti, cum gratiam non producunt: nec similiter solum Christi Corpus et Sanguis, cum sensibilia non sint.

Corpors ot Sanguine Christi constituant Eucharistias Saaramentum, quibus per concomitantiam conjungitur Anima Christi et Divinitas. obj. I. Sancti Patres quandoquo Eucharistiam vocant simplicitor Corpus et Sanguinom Christi, orgo &c. R. Loquuntur per Synecdochen accipiendo partom pro

toto, scilicet Corpus et Sanguinem Christi, prout conti non-tur sub speciebuΜ. Idom obsorvandum, si do hoc Sacramento amrmonturaliqua quae do solis speeiebus possunt verificari: v. g. dum

264쪽

is Hymno Lauda Sion dicitur: Fraeto demum Mera

mento.

Undo otiam observa, quod, sicut do homine, qui essentialitor componitur ex corpore et anima rationali, quaedam praedicantur propria corpori, quaedam propria animae, et quaedam utriquo communia; ita si huic Sacramonto alia attribuantur propria rations speciorum, alia ratione eontenti sub speciebus, alia utrisque communia. O . II. Hoc Sacramentum adoratur cultu latriae : atqui spoetes sic adorari non possunt: ergo non ingrediuntur essentiam Sacramonti.

R. Νeg. conseq. Quia juxta plures Theologos adoratur solus Christus, non ipsae specios : et sic adhuc vore dicitur hoe Sacramentum adorari: quia Christus prineipales partes habet in hoc. Sacramento; sicuti homo dicitur intollectualis a principaliors parto hominis, scilicet anima. Alii autom dicunt, cum Christo etiam species adorari per modum unius, quatenus scilicet species intime conjunguntur Corpori si Sanguini Christi, adeoque et ejus Divinitati ;sieut Christi Humanitas adoratur simul cum Divinitate, et purpura Regis simul cum Rege.

265쪽

S. Thom. quaest. 73. art. 2.1. Est unum specie Sacramentum. II. Di erentia inter unam et aueram speciem, III. Bem inter Eucharistiam et cibum corporalem. IV. Eucharistia numero multi ica ur, V. Per plures refectioneae. I. RES P. Eucharistia sub specio Panis si Vini est unum sp is Sacramentum; licet ouim physice et materialiter diversae sint species, illud tamen quod est Res et Sacramentum simul, scilicet Corpus si Sanguis Christi, continetur sub

utraquo spocio : adeoque hoc Sacramentum aeque sub una,

ac sub altora spocio candem formalitor habet significationem, eumdemque effectum spiritualis rosectionis. Vido Ca- teph. Rom. parte 2. Num. 10. de Eucharistia. obj. Eucharistia sub spocio Panis est verum Sacramentum at similitor sub spocio Uini; atqui non est idem : ergo,

Probatur minor : quia sunt plura et diversa signa: ergo sunt plura et diversa Sacramenta. R. Dist. assumptum probationis: sunt plura et diversa signa materialiter, conc. assumptum : Dr maluer, nego: ista enim signa ordioantur ad significandum unum et itam Convivium spiritualo : undo ox hoc, uti etiam ex eo, quod

materia et forma Consecrationis sit duplex, non potest plus haberi seu inferri, nisi quod plura sint Sacramenta materia

An ergo inter Sucharistiam sub una ot aliora specie nullum est discrimon 31I. R. Ι' tat discrimen miseriale quoad ipsas species; signa nompe sunt materialiter diversa, ut dictum est.2'' Discrimon est.etiam formale, sed accidontiae tantum: eonsistitque io duobus: I' quod Eupharistia sub specis Panis directo, Rex vi verborum, tantum contineat Corpus Christi, et e converso sub specie Vini Sanguinem tantum ;licet indireco seu convomitanter sub singula specie totum

vionuneatur. 2'' Quod ERcharistia sub specio Panis viri-

266쪽

tualom resectionem significet per modum cibi, et sub specio Vini por modum potus : adeoque sub utraque specie simul eam significat persectius. O . Cibus et potus corporales, ut seorsim sumibiles, dissorunt specie si ossectibus: ergo etiam diversae species Eucharistiae, servata proportions Analogiae. III. R. Nogo conseq. Disp. est 1' quod famos et sitis spirituales sint unum et idem : ot proinde quod est cibus spiritualis, etiam est potus spiritualis, et e contra. 2' Quod Eucharistia sivo sub una, rivo sub altera specie, ex parte rei contentae aequivalenter sit cibus et potus: idooquo ossicit eandem resectionem spiritualem, quam significat et ossiuit sub utraquo spocio simul. Corporaliter autom famos si sitis distinguuntur, nec idem alimonium ordinarth habot virtutom cibi et potus simul; si Gnim illam sussicienter haberot, sussiceret integrae refectioni,

quomodocumque Sum Eretur.

Fatot ex dictis, hoc Sacramontum integrum ossa sub utravis specie, et unum et integrum esso sub utraque specie, sed sub utraque specie eX pressius et persectius integram resectionem et convivium spirituale significari. Uido Trid. soss. 21. CBp. 3. An Sacramentum Eucharistiae, sicut unum est specie, ita otiam unum ost numero tIV. R. Imprimis physice loquhndo tos sunt nu moro

Sacramenta, quot sunt num fro spΘcies.

26 Μoraliter loquondo Eucharistia numero multiplicari potest; plura enim sunt sacramenta, dum Eucharistia a pluribus sumitur. Undunum repetenda est illa unitas vel pluralitas numerica 3 R. Dosumonda est ab ordine ad unam vel plures reseetiones : unde si unus continuatim sumeret plures Hostias, vel utramquo spoclem Ρanis ot Uini, ost unum numero Sacramentum ; quia ost unica resectio: si vero pluries sumat diverso tomporo, sunt plura numero Sacramenta, cum plures sint refectiones : idom dic ob sandem rationem, si plures ex sadem Hostia in partes divisa sumani. Haec patent in convivio corporali; si enim unus sumat continuatim ex pluribus sorculis, erit unu rΘsectio unumquΘ convivium; e contra vero, si plures ex eodem seruulo sumant, vel etiam unus pluriss diversis temporibus.

267쪽

- ΟΝ. Eucharistia consistit in re permanonio indepondonior ab usu: ergo independenter ab ordino ad unam volpturos refectiones est Sacramentum unum vol multiplox. R. Distinguo conseq. Ergo independenter, &c., est unum vel multiplox in actu primo, concedo: in actu so-cundo, nego conseq. Patet iterum ex similitudino mox posita de convivio corporali. Inst. Ergo sit novum Sacramentum sino nova Consecrationo λR. Nogo sequesam: quia inde tantum sequitur, quod id, quod post Consecrationem erat unum, fiat multiplex divisions et ordino ad plures refectiones, et sic v. g. dum aqua in partes dividitur, non fit nova aqua, sod multipli-eatur discontinuatione.

N. 7. DE INSTITUTIONE EUCHARISTIAE.

mes, III. idque in ultima Cana. I. EUCHARIATIAE Institutionem reserunt tres Evangs-listae, Μ atthaeus cap. 26. Marcus cap. 14. et Lucas cap. 22. ilam Apostolus I. ad Cor. II. Promissionom vomot Sormonam Christi do Eucharistia instituenda relati Joannes Evangelii sui cap. 6. Ob quom finom instituta ost Eueharistia λII. R. Triplicem finem allegat Catech. Μochl.: I' scilicst in memoriam amoris et Passionis Christi. 2o' In spiritualo animarum alimentum. 3'' In jugo Sacrificium novae G s. Quandonam instituta est pIII. R. Indubie in ultima Coena, ut constat ox tribus Evangolistis mox citatis, et ex Apostolo loco citato v. 23. dicento: In qua nocte trudebatur: atque ita definitum est in Cono. Trid. sess. l3. cap. I. undo dicitur in C nono Μissae : Qui pridie quam pateretur, &c. Porro tunc convenienter institutum fuisse, probatur ex eo, quod Christus in propria specis jamjam esset recessurus ab Apostolis; undo conusniebat, ut tunc in Sacramoniali specie seipsum relinqueret. Deinde quia amicis ab invicem

268쪽

266 TRACTATUS diseodontibus maxima solent exhiberi dilectionis signa,

quae etiam magis memorivi commendantur.

O . Hoc Sacramentum t memoriato Pasqionis Christi: orgo in eonvonienter suit institutum anto Passionem. R. Neg. conseq. Quia juxta S. Thom. loco citato ad a. istud γacramonium suit institutum in Coena, ut in futurum osset memoriale Dominicae Passionis, ea persecta.

Unde signanter dicit: Haec quotiescumque fecerilis: defuturo loquenS.

N. 8. DE DIE INSTITUTIONIS EUCHARISTIAE.

I. lenientia Graecorum, II. ef Latinorum. ΙΙΙ. Apud Iudaeos tres diserat dies. IV. Duplez Vespera Festo. rum. V. Anni et menses nares. VI. Tempus celebrandi Pascha. VII. Quod Christus celebrauit unddecima quarta mensis Nisan. LICET cortum sit, quod Christus Eucharistiam instituerit in ultima Coena; gravis tamen ost controversia, qua die

Cbristus ultimam Coenam habuerit, et consequenter Eucharistiam instituerit. I. Graeci, ut suum do fermentato pane usum tueantur, eontondunt, Christum ultimo vitae suae anno anticipasse

uno dio osum Agni Paschalis, et hanc Coenam secunda vospora lunae docimae tertiae celebr so ; cum juxta ipsos crucifixus sit luna docima quarta.. II. Latini vero communiter docent, id factum osso vespoia socunda lunae seu dici I 4. mensis Nisan, hoc ost, juxta nos, feria quinta ad vesperam, et consoquenter Christu mortuum esse luna decimn quinta, seu seria sexta. iPro hujus quaestionis intelligentia observanda sunt sequentia :III. Io, Apud Judaeos tres diorum disserentiae distinguebantur, scilicst legalium seu sestivorum, artificialium

et naturalium: iDios logalis fou sestivus computabatur a Vespera praveodentis disi ad Vosporam subsequentis, juxta illud L vilici cap. 23. v. 32. A . Vespera uoque ad GFera eelebrabitis Sabbata vestra.

269쪽

Per Sabbata autom ibi in tolliguntur quaelibet Fesia, saltem solem ni ora: eo sere modo quo Festa nostra quoad Ometum Ecclosiasticum celebrantur a primis Vesperis usque ad secundus. Dies artificialis comprehcndobat spatium ab ortu Solis usque ad occagum: dios vero naturalis juxta alios com putabatur ab ortu Solis usque ad ejus ortum subsequententi; juXia aliquos vero prout apud nos) a media nocte

ad modiam noctsem.

IV. 2' Duae Husdom dioi festivi possunt distingui

Vesperae, una, quae diem inchoat, et altera, quae claudit, V. g. prima Vespera disi decimae quartae est quae claudit disin l3; et socianda, quae claudit diem 14. U. 3' Judaei nu morabant mensos et annos lunares, menses inchoando a novilunio : unde dum dicitur luna 14. mensis Nisan, id om est, ac si diceretur dies decima quarta mensis primi, qui vocatur Nisan. Ul. 4o Ex praescripto Logis Agnus Paschalis odidobobat dis 14. dieii monsis Nisan ad vesperam, ut constat Exodi bl 2.: in tolligitur aulam Uesporsi non anterior, sed posterior, sive quae claudit diem l 4. ut signanter pates ex eo, quod solemnitas agymorum esset dis lo, in cujus Vespera praecedente incipiebat usus azymorum simul cumosu Agni Ρaschalis. Vide Exodi cap. 12. Lev. cap. 23. et Num. cap. 28. His praenotatis, dicimus Christum colobrasso ultimum Pascha, et consoquonter Eucharistiam instituisso dis fouluna Id. mensis Nisun exeunte, hoc est, seria 6. ad

VII. Probatur: quia Christus colobravit ultimam coenam paschalem prima die Gymorum, quando necesso erat socundum Logem occidi Pascha, et quando Judaei illud immolabant; ut in torminis habetur Mat. cap. 26. v. 17. yc. Marci cap. I 4. V. I 2. et Lucae . cap. 22. v. I. atqui prima dies azymorum, in quR necessct erat occidi Pascha secundum Legem, erat luna I 4. Bd secundas Vesperas, ut patet ex praenotamine 4.; ergo, &c. obj. Joannis cap. l3 dicitur, ultimam coenam contigisso ante diem Festum Paschae : ergo non contingit lunulq. ad vesperam, cum ex tunc inciperet Festum Paschae, R. Nego conseq: quia loco objecto tantum significatur, coenam factam esse ante sestum solemne, seu Asia

270쪽

solsinnitalam, quae in eidebat in lunam II. I ieet roverarastum inciporot luna I 4. ad vesperam: sicut nos in x pom Sabbati sancti dicero solemus: cras ost festum Paschae; licet jam celebrari coeperit in ossicio ecclesia

Plures objectiones vide apud Authoros.

l. inristus consecrapit in pane Azymo. REsPom ΟΝΙ duo praesertim sunt praenotanda: 10 Quod Aenus Paschalis deberet comedi cum panibus Gymis. 2'. Quod a vospera, in qua Agnus Paschalis comedondus Brat, incipBrent septem dies azymorum, quibus durantibus nec uomodere, nec in univereis terminis Israsi h boro licebat panos nisi azymos. Uido Exodi cap. 12. ot Doui. cap. 16. I. Ex his contra Graecos concludimus, Christum consecraessa in pane Rumo: ut enim Νum. praeo. dictumost, Christus Agnum Ρaschalem comedit vespera per Legem praescripta, et deinceps eadem Vespera Eucharistiam instituit; sed illo temporis prohibitum orat habere panam: formentatum; ergo consecravit in pane azymo;

undo panit Ecclosia in hymno de Vonorabili: obseruata Lege plene cibis in legalibus, &c. Praetor varias circum/tantias institutionis hujus Sacramenti juvat uotore, quod ChristRs pridie mortis suas verbsimilius triplicem Coenam habuerit cum Discipulis suis: iri legulem, in qua pomedit Agnum Paschalem eum ritibus praescriptis modi. cap. I 2.29 Vulgarem sau usualem, quae inquitur Μatth. cap. 26. v. 20. et 26. Et post hanc videtur lavisso pedes Discipulorum, Joannis cap. 13. Nucramentalem. sau Eucharisticam, ita ut post