Theologia Moralis Et Dogmatica, Volume 5: Tractatus de incarnatione de sacramentis in genere ...

71쪽

DE INCARNATIONE. Mium, solummodo ad accessum muliorum ad sepulchrum :proindo quidam pictores erronee depingunt Christum resur- genium ex sepulchro aporto.

Ν. 42. DE APPARITIONIBUS CHRISTI POST RESURRECTΙΟΝΕΜ.

S. Thom. quot. 55. I. Decem Christi inparitiones. II. Aiave alia Apparus eo. III. Et a ius Diseipulisfacta. IV. Primomparuu MMrs sua. I. OBSERVAT S. Thom. art. 3. cum S. Augustino, apud Evangelistas enumerari decem Apparitiones Christi, scilicet quinquo primo dis Resurrectionis, et quinque

postea.

Prima facta est Μariae Magdalenae, Μarci cap 6. V. s. et Joannis cap. 20. v. l4. Secunda, Mulieribus a sepulchro regredientibus, mist. eap. 28. F. 9. Tertia, Apostolo Patro, Luc. cap. 24. V. 34. Quarta, duobus Discipulis euntibus in Emmaus, Luc. eap. 24. v. 15. et seq., et Μarc. cap. 16. V. 12. Quinta, dum Christus stetit in modio Discipulorum, senis Thoma, Luc. cap. 24 v. 36. et Ioan. cap. 20. v. I9: anus hae sunt quinque Apparitiones, quae contigerunt ipsa dis Rosurrectionis. Sexta facta ost post octo dios Apostolis cum Thoma congregatis, Joan. cap. 20. v. 26. Septima iacta est septom Discipulis piscantibus in inari Tiboriadis, dom. cap. 2 l. v. I. et 8sq.

O . Ibidom v. 14. dicit Joannos V Hoc jam tertio manis latus est Josus Discipulis suis ergo non est septimct, sed inrua. R. Nego conseq. Quia haec Apparitio vocatur tertia intoreas, quae factae 3unt multis Discipulis qimul; et sic prima et facunda Ox his tribus fuerunt quinta et sexta jam enume

ratae.

Ves otiam potest dici tertia, intelligendo scilicet num rum dierum, quibus apparuit. octava, in monto Galilaeae, Matth. e. 28. v. II.

72쪽

Nona, recumbontibus undoeim in domo Ierosolymae, Μarci cap. l6. v. Id.

Et docima, ipsa dis Ascensionis in monto Olivoli, Meae

.ap. 24. v. 5 I. st Aetor. LS. Gregorius nonam et decimam conjungit tanquam unam continuatam, ita ut Christus immodiate ex illa domo Oxiverit cum Discipulis in montem olivoli, in Coelum as-

eensurus.

An praeter has ab Evangalistis recensitas reseruntur ashuc alias Apparitionos Christi λII. R. Assirmative: Nam I ad Cor. 16. v. 6. dicitur : Visus est plus quam quingentis fratribus nisi forte sit eadem cum una ex superioribus, sed S. Thomas illam distinguit.' equitur Apostolus v. 7. Visus ost Jacobo et addit ' Visus ost et mihi. ' quae non leguntur in Evangelio. ΙΙΙ. Doniquo cum Actor. I. legatur, quod per 40 dies apparuerit discipulis, loquens do Regno Dei, insinuatari

quod Christus crobro conversatus sit cum eis, d sns eos materias et sermas Sacramentorum, &c. omnia enim non

sunt scripta, ut dicitur Joan. cap. 21. v. 25. An Christus non apparuit Μatri suae λIV. R. Communiter eum S, Ambrosio in a- sive, idquo primo dio Rosurrectionis: sic enim ait S. Pater lib. 3. ae Virginibus: Vidit orgo Μaria Resurroctionem V Domini, et prima vidit, si crodidit: idquo assectus Christi in Μatrem dilectissimam suadoro Videtur. O . Μarc. cap. 16. v. s. dicitur: Apparuit primo Mariae Μagdalenae orgo non Μatri suae. R. Νego conssq. Nam Marcus loqui vidatur do istis Personis, quae testos et nuntii osss doborent Resurrectionis

Christi, mi quae do sa dubitantos confirmari deberent; illa autem locum non haboni in Diva Virgine. S. Thomas plura alia hie inquirit do Christi Resurreo: tions, Ascensions si judiciaria potostato; sed illa partim habentur in Oxpositions Symboli Apostolorum, et purum

in Tract. de 4. Novio.

'INIS TRACTATUS DE INCARNATION

73쪽

TRACTATUS

is. nom. 3. parte, d quast. 60. usque ad 66. Risuo Tmolatu do Incare., transit S. T om. ad Sacramenta, uos e quae d Verbo Incarnaso omnem suam eo eariam hauriunt, et in ejus meritisfundantur.

I. Sacramentum acc*aur tripliciter. II. Sacramenta ιriplicis atritis. III. Diferentia inter veteris et nora Legia Sacramenta. Iv. Sacramentum nova Legia aeritipliciter dividuum QUOTUPLICITER sumitur vox Sacramentum II. R. Sumitur potissimum tripliciter. I' Pro re secreta et occulta, quomodo vox Latina Sa-eramentum Graece idem est, quod Mysterium: et ita sumit

74쪽

Apostolus ad Ephes. cap. I. v. s. Ut notum se ratnobis Sacramentum voluntatis suae.' γε Accipitur pro signo rei Morae, ut ad Eph. cap. 6. V. 32. Sacramontum hoc magnum est: ego autem dico in Christo et in Ecclosia.' Ubi loquitur Apostolus do matrimonio primorum Parentum, quod dicit fuisso signum coniunctionis Christi cum Ecclesia. 3'. Ut in sequentibus sumitur, est signum Rei Saone, non nudum, sed ut sanctificans homines. II. Quomodo dividuntur Sacramenta pR. In Sacramenta Legis natu ne, Logis Μοysaicae, et

os novae. III. Intor Sacramenta novae et vatoris Legis haec praecipua est differentia, quod haec gratiam ex opere operato non ea strent, sed eam per Passionem Christi dandam praefigurarent: Sacramenta aulam novae Ggis eam sic conserant : disserunt deinde penes ritum, statum, uuctorem, &c., quodquo Sacramenta novae Legis pauciora sint et faciliora. Vido Analog. meani cap. 15. quaest. I. et Sel. Quomodo dividuntur Sacramonia novae Legis tIv. Haec, quae sunt numero septam, dividuntur 1'' in

Sacramonis vivorum si mortuorum.

2'' In imprimentia charactersm ot latiora Φει ot is honimprimentia charactorom et itorabilia. 3'' Alia sunt nocessaria nocessitato modii: alia praeceptitaniam ; alia liborae aloctionis. 4'' Alia unicuiquo particulari competunt ; alia dimete communitati, ut ordo si Μatrimonium. Δ'' Aliud ost validum simul si fructuosum; aliud validum, sed informa, mu non conserens gratiam ob indispositionom suscipientis: quod in Saeramen o poeniton uae I cum non habetiy Doniquo Sacramentum informe aliud est, quod revivisuit; aliud non rovisis M.

75쪽

novin Legis. IV. Sacramentum rat in genere aigni. v. Respectu trium rerum. I. QUOMODO definitur Sacramentum R. Sacramentum proprie sumptum, et prout comploctitur tum veteris, tum novae Legis Sacramenta, a S. Thom. definitur: Signum rei Sacrae, in quantum ost sanctificans homines, ' id est, ceremonia sacra, externa divinitus instituta ad hominum sanctificationem, et frequentanda a populo Dei. II. Sacramentum autem veteris Legis defintro polo is priori dofinitioni addondo : V tanquam praefigurativum gratiae per Christum dandae. Quomodo dofinitur Sacramentum novae Logis ΙΙΙ. R. Invisibilis gratiae signum visibile ad nostram sanctifieationsm divinitus institutum. Per visibile intolligo sen- aibile, hoc est, aliquo sensu perceptibile; sivo immodiath et ratione sui, ut aqua et ablutio in Baptismo , sivo mediate et per aliud, ut contritio per externam manifestation Om, CorpusIChristi per species consecrutas. Quo sensu dicit S. Th. art. I. quod Sacramentum sit in genere signi, et non in genore causae pIU. Quia res aliqua Sacramentum est, quatenus Signum est, non quatenus causa est, seu quod significol, lacit ut sit Sacramentum, non quod aliquid causot: ut patet ex Sacramentis veteris Legis, quae gratiam non causabant, sed significabant. Quaenam est illa res sacra, cujus signum est Sacramentum λV. R. S. Thomas. art. 3, quod Sacramonium tria significat, Passionem scilicet Christi, Gratiam sanctificantem, et Gloriam aeternam. Itaquo Sacramenta novae Legis sunt signa commemorativa Passionis Christi, demonstrativa Gratiae, qua homo formaliter sanctificatur, et prognostica Gloriae; in quantum enim Sacramenta ordinantur ad significandam nostram sanctificationem, tria possunt considerari: scilicet

76쪽

M' sta Acrarus ipsa causa justificationis, quae mi Passio Christi; forma justificationis, quae ost Gratia; et finis justificationis, qui

ost Gloria. Respoctu horum trium erant saeramenta votoris Legis signa tantum prognostion.

gruentia. III. Arbitrarium. N. SIabile et permanen8. V. E cax et pracficum. UI. Et Sacrum. VII. Varia d ratione Sacramenti ocluduntur. I. RESP. primo, est signum oenribile, seu visibile et

II. Quare Saommonis instituta sunt in ro sonsibili pR. Praetor voluntatam instituentis variae sunt rationes congruontiae: scilicet I '' quod sic homo magis congrue ad suam naturam juvetur, a sensibilibus ad insensibilia parveniondo. 2' Ut sic apte humiliatur, dum a robus sensibilibus et intra se positis sanctitatem amissam quasi repetere cogi

tura

3'' Quia Sacramonia sunt caeromvniae Ecclesiae visibilis, quibus Dat cultores in una religionis norma colligantur, et quibus ab aliis distinguuntur. 4' Ut omnipotantia Dei demor iratur, quae per res sen sibiles saluus remedium praestat. III. Socundo, Sacramentum est signum arbitrarium, non naturale; quamvis enim fundetur in aliqua similitudinores significantis ad rem significatam, v. g. in Baptismo ablutionis corporalis ad ablutionem spiritualem, quo sonsudicit S. Augustinus, Epist. 68. alias 23. Sacramenta habent quamdam similitudinem sarum rorum, quarum sunt Sacramenta, '' non habent tamen, quod Gratiam significent, praesertim modo sacramentali et practico, nisi. ex institutions divina.

IV. Tortio debet osse se Signum stabile et permanens. 'a populo illius roligionis frequentandum. Nota tamen, quod Sacramenta non deboant semperdurare, sed tantum tamdiu, quam permanet religio, o es sunt signa; ut patet in Sacrumantis Legis Naturae. v. Quarto, est signum Meax et praeueam. sesileet

77쪽

omisns id, quod signifieat; non quidem respectui omnium, quae significat, sic v. g. significat futuram Gloriam , sed

rospectu sanctitatis, quam significat. Sio signum practio imems, proprium est Sacramhntis novae Logis. Vorum in latiori sonsu possunt edam Morammis vetoris Logis vocari signa praclion, inquit Sisyasrt, non praeesse respectu sanctitatis legalis et externae, quam confarebant, in eo Onim nihil orat mystieum si arcanum) ; sod respectu verae et internae Sanctitatis, in quantam eam signifio Ent, non nuda repraesentatione, sod homini suo tompore dandam : quod generali sumeti rations ad signum praeti

cum.

VI. Quinto, est signum Morum, tum in ss, quatenus est res sive caeremonia sacra ad cultum Des ordinata; tuui ex parto rei significatas, quMonta Saoramentα sunt signa Gratiae faueti antis. VII. Ex dictis varia excludos a rations Sacramenti; ει ita excluduntur transitus Μaris rubri, Petra fundans aquas, Ilanna, Serpens aeneus, immolario lsam, &o. quia etiamsi rem aliquam spiritualem praefigurarεnt, non erant tamore caeremoniae saerae, vel quid stubiis a tota raeligione sesquon

tandum.

Excluditur etiam Sacrifiesum, utpote quod ordinatur ad

ipsi Dso cultum exhibendum, Sacramentum autem ad sanctificationem hominum. patitor excluditur Μartyrium, quod non est a Deo institutum, sed a daemono Husquo ministris ad inventum : s militor excluditur aquae benedictae aspersio, si alia sacramentalia et quia ετ pietate tantum oporantis, aut Ex su fragiis Ecclesias vim aliquam habent in ordino ad sanesit iem, cum non sint Institutionis Divinas, sin Ecclesias-

Ν. 4. DE ESSENTIALIBUS SACRAMENTORUM NOUAE LEGIS.

I. Sacramenta Iribus preficiuntur. II. αν non ex Lmatur subjectum. III. Di erant . Auchinia in aδaliis Sacramentis. IV. Cur non dicansur Sacramenta tribus componi. I. EUonNius IV. seu ut communitor dicitur) Concilium Florentinum in decreto unionis ait: Haec omnin

78쪽

robus, tanquam malaria; verbis, tanquam Arma, et Porinesὶ Μinistri conserontis Sacramenta cum intentione faciendi, quod iacit Ecelesta: quorum si aliquid desit, non possieitur Sacramentum 'Quare non additur subjoctum suscipiens Sacramonium 3II. R. Quia subjectum non concurrit active, sed tantum passivo ; voluit autem Concilium tantum sXprimere, quae ad Sacramentorum persectionem active so habant. Deinde, quia intendit tantum designare Ea, quae omnibus Sacramentis sunt resontialia; Sacramentum autem Eucharistias possicitur et subsistit sino subjacto. Quaenam est ratio hujus differentiae intor Sacramentum charistiae et sex alia p1ΙΙ. R. Quod illud Sacramentum consistat in re permanente ; sex alia vero perficiantur et consistant in re transe

Inoidonior hie nota aliam palmarem disserentiam; scili. est quod sex alia instrumentaliter tantum contineant Gratiam, quam proxime significant; Saeramentum vero Eueharistiae δε aliter contineat ipsum Authorom Gratiae Christum Dominum, qui proxime et principalius significatur por modum spiritualis resectionis, et sic cum ordino ad nostram sanctificationem, dum hoo Sacramentum reipsa sumitur.

Quam dieit Concilium tribus persciuntur, si non componuntur pIU. R. 1' Quia loquobatur otiam do Pomona Μinistri, quae, licet ad Sacramentum nodossario requiratur, non ingreditur tamen compositionem Sacramenti. 2' Id dieit rations Eucharistiae, quae pane et vino perficitur, ex quibus tamen non componitur; cum enim hoc Sacramentum sit permanens, ex rebus transeuntibus intrinsece componi non potest: undo Sacramentum Eucharistiae illis tribus parficitur ut Sacramentum inferi, aliis constituitur 'eu componitur ut Sacramentum in facto esse : 3tora vero Sacramonis sadam materia et forma quibus perficiuntur, etiam componuntur in facto eδεε Sacra

79쪽

I. Sacramenta conatoni duobis tanquam parissus. II. si et materia. III. Et forma. IV. .in recM aio vocans-. U. Ob analogiam totiuo Myasci. I. SACRAΜENTUM, quod ost ons quoddam morale, duobus constat tanquam panibus ossentialibus x intrinsecis, ex quibus componitur; scilicet robus tanquam maioria, et vorbis tanquam serma; incipitur :amen Eucharistia secundum mox dieta.

Quin his intolligitur por materiam Ir. R. FnDiligitur illud sonsibilo, quod magis confuse

sentiam signifieat; sivo iliud sit res quaedam per ηου subsistens, seu substantia, ut aqua in Baptismo ; sive sit actio quaedam circa illas res, ut ablutio, &e.

'Quid hio in siligitur per forn-

III. R. Intolliguntur vorha, quibus Ministor rem sensI-hnom im Sacramonto aratius et clarius rostringit ad signisseandam Gratiam et spiritualem emetum; ut in Baptismo : Ego in baptiso, &c. Qua rations Parios Sacramistorum appellantur nominomatoriae ot serreae λIU. R. Utimur his terminis philosophicis explieationis gratire; recte tamon, ob analogiam intor totum motalo Smoramentias et totum aliquod physicum, Ob quam post S. Thomam Concilia Trid. et Florent. nomina illa usu con

probarunt.' IIIa autem Analogia praesortim consistit in his duobus :V. I Sieut sorma physica aecedens maioriae eam d is mat ad hoc vol illud osse, sam quo parficit; sic in Sa Urimantis serma materiae aeuodens eam detorminat et permest in osse significationis sacramentalis. 2 Sient materia ες serma physica constituunt unum la- am physieum, ita in Saeramentis constituunt unum totum moriae, quod est Sacramentum: hine, inquit S. AugusGvus, aeracr. 80. in Joannem Detraho verbum, et quid ' ost aqua nisi aqua t Accedit verbum ad elementum, at fit Memmonium.

Notandum igitur, in Saeramentis proprie non haberi ma- oria si tirmam, sed quasi materiam et formam, ut saepe

80쪽

addit S. Thomas; brevitatis tamen gratia jam invaluit simplieiter dicam materiam si somam.

I. Requiritur a uuae moralis. II. In quo consistat.

trimonii. U. Mavor in eat eris. vl. Nota pro pr i. I. QUALIS requiritur simultas sive oonjunctio maioriae et formae ad validitatem Sacramenti pR. Cum Sacramentum sit compositum morato, sumit etiam simultas moralis; excipo tamen Sacramonium Eucharistiae, in quo requiritur simultas physica: quia in hujus consectione pronomina hoc et hic domonstrant, materiam ems praesentem eo temporo, quo verba proseruntur siqnitis. In quo consistit illa simultas moralis 3II. R. Quod juxta eommunem Oxistimationem verbasormae vorifieantur assiciendo maioriam Sacramenti quaeum una et conjunctim constituant unum totale signum Sacr montalo: hinc haeo simultas moralis diversa est in diversis Sacramentis juxta cujusquo Sacramenti naturam: III. unde Sacramentum Poenitentiae non exigit iam strictam unionom; quia institutum est per modum judicii, in quo asntentia non semper statim friuitur causae exam-: unda missi quis post plures dies, V. g. consessionis ganeralis absolvi, modo Consessarius retineat ideam status poenitantis:

oontractus, idem obtinst. U. Do Eucharistia dictum ost initio hujus Num. in cae oris quatuor Sacramentis materia et forma debet mo quasi simul tempore; cum eorum Arma significet actualem mmteriae applicationam in praesonti, et consistant in actions

transeunte.

Quia tamen moraliter loquondo tompus praesens admittit aliquam latitudinem, ideo plerique vorius arbitrantur, confici Sacramonium, licet ea non fiant omnino simuI: v. g. si Μinister Baptismi post ablutionam mox dioeret: o to baptizor' &c. VI. Notandum tamen in praxi pro his quatuor Saommentis, tutiorem et consequenter ema sequondam eorum sontentiam, qui dicunt, illorum Sacramentorum malinam