Theologia Moralis Et Dogmatica, Volume 5: Tractatus de incarnatione de sacramentis in genere ...

91쪽

I. Non licet rari maIeria uel forma dubia. II. Ut patri

eae proporitione damnata. III. Nisi in casu nece iatalis. IV. Proportionata periculo irremerenuis. U. In Baptismo es Pinniam is tantuM. LICETNE in. examentorum administratione uti materia . vel formsi dubia I. R. Id nunquam licst Oxtra nocessitatem : idquΘ non. ruatum GT regula gensrali contra Ρrobabilistas, sod etiam pecialiter ex hac ratione, quod qualiscumquo sit intentio, opinio, inadvertentia, vel ignorantia non possit supplBre, si quid dosit ad substantiam Sacramonti spectans: quiuvator ot incacia Sacramenti pondent a sola institutionis Christi. Idom dicendum ost do materia vel sorma probabiliori minus tuta ob eandum rationsm. :II. Hinc Innocontius XI. damnsivit hanc Ρropositionem, quae ost prima intor 65. Non ast illicitum in Sacramen- tis conserendis soqui opinio m probabilom de valore Sa- cremanti, relicta tutiore, nisi id vetet lex, conventio aut poriculum grovis damni incurrendi; hino sententia probabili tantum utandum non ost in collations Baptismi,' ordinis Sacerdotalis aut . Κpiseopolis.' III. Videri potest Sisyaon in hanc propositionom. In casu tamen necessitatis liost uti materia usi forma dubia, dum certa haberi non potest. Sio v. g. infans iu mortis periculo baptigari potest, imo et debet in maioria dubia, si certa praesto nousit: absolvendus ost moribundus dubie tantum dispositu ,. . Dictat 'nim lex charitatis, ut proximo in tali neces-, sitato consuluis quonium fieri potest succur mus, in ex tremis Extrema tentando : quia sicut medicus crudelitatis notam incurreret, qui extrumst laboranti probabiliter profuturam subtrahore; medicinam; sic: etiam in o u probabilitor profuturum subtrahens Sacramentum. Noc fit irrevorentia Christo vel Sacramento ; quia, eum Christus illud instituerit pro bominum saluis, vult, ut magis providomus: salutis proximi s uritati, quam Sacramenti,

ubi utrimque periculum vitari nequit. i. IV. Necossitas tamen illa debet esse proportionata perse so by COOste

92쪽

TRACTAmseulo irroverentiae Saeramenti: adsinius tanto dabat osse gravior, quanto majus est perieulum Irinvsrontiae: et hi notandum male intellectum k Laxistis axioma: Sacramenta sunt propter homines, non homines propher Saer

P. Recte otiaem notat Pales Antias , supradictam n- gitalam solum habere loeum in Saeramentis Baptismi et Poenitantiae; unde nunquam licet adhibero materiam vel formam dubiam in Eucharistia, Oroino, M. Nota, sacilius posso contingoro casum utondi maiorix dubia, quam forma dubia; intraordinarius tamen possetessis casus lieite utondi forma dubist; ut si puer sit in poriculo mortis, es nemo adstautium scirμ formam centam Baptismi. ux dietis varia Aduei possunt, quae suo lam indoeursu

gionem : quia graxein continet irreverenuam in ipsum Sa-oramentum, et in ipsum Christum Merammtorum Autho-

93쪽

MII1. 2' Est otiam matra etiaritatem proxi-; et Me, tanto mavius, quanta pluris inis at d. valore Saraamenti, V. g. Baptismi et Ordinis. IV. γ' LM spse taliter uadusiniam, Ai Μinistro incumbat cura animarum ex ossicio.

Qualo peccatum est molarium vel sormam murum acci-dontaliter pH R. 1' Si id fiat ex justa causa, nullum t pee-

ium.

γε Si id fiat ex contemptu, cum gravi seandalo, vol eximimo; inducendi 8ituire ab E lesia Hiemin, &c. indubio

est mortale peccatum, etiamsi mutatio esset lovis. VI. 39 Hujiasui ui sepositi' sat Pecuuium ex genero suo mortalo in specie sacrilegii; quia est contra praeceptum Ecclesiae t usum ejus habantem vim Legis, idque in m toria RQligionis. Quandonam autom tune sit mortalo vel ventias, morali et prudenti judicio discutiendum evi rospiciendo ad quantitatom mutationis. Notant Autliores, quod, licet ignorantia possit a mortali ex oro quosdam Lai s in nscearitate baptigantes cum forma ossontialiter Mos accidentaliRr mutata; non inmanetaeuset obstetrices, quae ritu'a baptizandi cullers deboni, antequam ad officium obstetricis admittuntur, ut praescribit. Ritualo Romanum sit Synodun Prohincialis secunda Mochliniensis, tit. 3., eap. 7. Paritor ig0Orstatia non exo sabit Ministrum ex ossicio. elina scire debeat. quae sunt sui ossieti. An licet super sati m materiam repetere so am ΘUI1. R. Si constat de invaliditato Suoxaruonti. dabst solute ropoli Sacramentum, adhibita forma valida. 2'- Si sit dubium rationabile, aci forma sit logitime prolata, tunc licet sum ropolore, sed sub conditione et sorvata simultate d ita intor materiam et formum. VIII. 3' Si absit dubium rationabile, tunc est illicitum :quia, ubi est unica materia, non potest confici nisi unicum Sacramentum ; proindε secunda forma erit prorsus inanis, omni quo offectu vacua: unde talis itaratio formae videro. tur quasi ipsius Sacramenti irri,io; nec hoc, ait Nesson,

a gravi excusatur ex eo, quod forma repetatur sub conditionis.

Notant inmon Auihores passim, quod, quamvis leves erupuli sint contemnendi, nec ullo modo propterea sorma

94쪽

TRACTATUs

sit ropolanda; sx scrupulosa tamen anxietate sic agent aliundo communiter excusentur, saltem a gravi, modo hoc in consuetudinem non ducant: non est enim credibilo, quod Deum gravitor offendant per actionem, quam ideo ponunt, ns ipsum omneant. Jam dictis non obstat, quod forma absolutionis saepius super eadem peccata sine ulla irreverentia possit proserri: quia tunc nova datur materia, scilicet nova contritio ot renovata consessio.

S Hom. quaest. 6I. ari. I. 1. Meraritas i taurionis Sacramentorum. II. Non eat absoluta. III. Sed congruentia. I. DUPLEx distingui potest nee sitas Sacramsntorum, scilicet nocessitas usus, de qua infra; et nocessitas institutionis, de qua hio agitur. Nota, quod S. Thomas hie agat do statu hominis post

lapsum, abstrahendo tamen, an ante, an post Christum. Quomodo institutio Sacramentorum est necessaria ad hu- mctnam salutoni pII. R. Non necessitato absoluta : corium onim est, Deum potuisso absoluth aliis msdiis hominem salvare; cum ejus potostas ad Sacramenta non sit rostricta : III. sed necessitate congruentiae, ut scilicet homo juxta modum sibi congruontom eoelssism Gratiam si Gloriam obtineati Quaenam sunt illae rationes congruontiae pR. S. Thom. hic in Corp. tres allegat, quae fero Medem sunt cum tribus prioribus assignatis num. 3. Quaro Sacramentum sit institutum in ro sonsibili: tres insupor affert Catochismus Rom. parte 2. de Sam amentis, num. I 3.

95쪽

nonsuerunt Sacramenta. III. Nec fuissent si perdu-rmine. IV. In Maesu Legis natura sist Sacramentum. U. Fuerunt plura in Veseri Lege. D. M semein Mnova Lem. I. QUADRUPLEx genoris humani status distingnitur: Primus status Innooentiae, qui fuit a croatiotio Adami quo ad ejus lapsum. Soeundus ost status Natarae, qui fuit a lapsu Adae usquo ad Legem Μoysa leam pro demendentibus in Abraham per Isaac st Jacob, siout ei pro Prosolytis : pro aliis vora, seu Gontibus, usquo ad Logem Mangelii. Tortius est status Legis veteris in Populo Israelium otProsolytis a Lego Μoysama usque in Legem novam PB

artus ost status Evangolii, seu Logis novae a Christo quo ad mundi finem. An in omni statu suorunt Sacramenta λII. R. In primo statu nulla fuisse, communis est sentantia: tum quia do illis nihil habesue in Seriptura vel Traditions, tum quia brovissimo tempora duravit. An si status innocentiae perdurasset, futura fuissent Sa eramenta pR. Corto non fisissent talia, qualia fuerunt, post pec- earum: quia haec praesupponunt peccatum, et significant Μodieum Christum, Husquo Gratiam tanquam medici

nam.

An saltem non fuissent quaedam alia Sacramenta pIII. R. Id omnino meertum est; attamen communior est sontontia nogativa S. Thomae: tum quia in illo statu non Disses indigontia remedii medicinalis; jam autem, ut dieit S. Thom. supp. q. 42. an. 2. in D Corp. De rationis Sacramonti ost, quod sit signum et remadium tum quitain illo statu in quo superiora dominabantur inferioribus, cto. minus dignum vidinatur illis subjici. O . In illo statu fuissent Sacrificia: ergoet Sacramenta.

96쪽

R. Disp. est , quod ratio et dabitum cultus intomi et externi conveniat homini: pM ss rutione su ec ais, quam h st ad Doum: si fio raso Saerificii pertinet ad jus natu te, juxta S. Thomam, 2. 2. q. 85. art. I. in Com; ratio vero Sacramonti ost potaeuidens homini propria post

lapsum, et non stnis.

IV. Quantum ad secundum statum, scilicet Legis Νωturae, suisso saltom unuci pro parvulis, sollicet remedium aliquod ad tollondum originals pomatum,. communis est sontentia: do quo dieit S. Augustinus, lib. 5. contra Julia.

num, cap. 9.: Non ost credendum, ante datam Cire

cisionem famulos Dsi quandoquidem illis inorat Μs-μ diatoris fidos) nullo Sacramento ejus opitulatos suisss parvulis suis : quamvis, quid illud esset, aliqua nocessaris

causa Seriptura Sacra latore voluerit. Illud autem Sacramonium, seu remedium, Vsrosimilius consistebat in aliqua caeremonia indeterminata actus extorni pro testativi fides in venturum Μεssiam. U. Ρostmodum pro posteritata Abrahae congregand& iapopulum peculiarem, unde Messias nasceretur, verisimilius remedium pro poccato originali ost in partieulari d torminatum ad Circumcisionem pro masculis octo dierum: pro pusilis aulam, et etiam masculis anto octavam diem periclitantibus, si aliis quibusdam occasionibus remodium commune relinquebatur, sicut et pro Gentibus. Quantum ad tortium statum, seu Legis veteris, illi tanquam Paedagogo ad Christum conusniebant plura et magis determinata Saeramenta, congrua praefiguram Christumst Lagem Gratiae. Praetor Circumcisionem onumerat S. Thomas, I. 2. quam .. 02. art. 5. in C p. triplicis gonoris Sacramenta. Primi generis erat consocratio Sacerdotum, &c. sscundi gonoris erat osus Agni Ρaschalis, Ac. ot tertii goneris erunt quamdam lustrationis, quibus Israelitas ab immunditiis logalibus purgabantur: horum omnium causas litteratos et Murales late ibidam producit S. Thom. VI. Quantum doniquo ad quartum statum, seu Legis novae, in illo instituta sunt septem Sacramenta, virtuto majora, actu faciliora, numero pauciora, cto. quae, sicut Othius ille, ad saeculi consummationem sunt durata.

97쪽

DE MORAMENTIA IN GENERE. M

N. II. DK ΜΟDO CAUSALITATIS GRATIAE PER SACRAMENTA.

Ι. AN Saeramenta novae Gog eausant Gratiam λ Responsio Fidsi contra Sociarios est, ea vere et proprie musam Gratiam non ponentibus obicem, non tanquam

musas prineipales, hoc enim solius Dei est), sed tanquam

instrumentales.

Quomodo causant Grasiam pR. Praenotandum primo, quod aliud sit causam Gratiam ex oporo operantis: aliud ox opore oporato. ot aliud

tanquam conditio sine qua non 2 ' Aliud ost conserre gratiam ex opere operato p/νεωσ, aliud tantum moraliter. Quid est ea aro Gratiam in opore oporantis p. II. R. Est causam Gratiam ex merito operaatis, Vel Ninistri, vol suscipientis, seu intuitu oporis, quate segreditur ab operante, v. g. ex singulari devotione Μinistri, M. Quid ost causam Gratiam ρ ex oporo operato 'III. R. Est causam Gratiam, non Ox meritis Μinistri, vel suseipientis, sed ex vi, seu rations operis, seu notionis Sacramentalis, quae Ox divina institutions exercetur,

emisndo in suscipiento secluso tamen obiqe) id quod

significat. Rem, quamvis non ipsum nomen, clare explicat s. Aug. lib. 4. contra Cresconium, e. 16. dicens: Non eorum meritis, a quibus ministratur, nec eorum, quibus minis- ' tratur, constam Baptismum, sed propria sanctitato atqus veritato propter eum a quo institutus est.

Quid est causare, seu totius valere ad Gratiam tanquam eonditio sinh qua non λ' .R. Non est nisi romotio obidis Gratiae, sin conditio, sine qua emotus sacramentalis non poneretur, nullo modν tamen influendo in ipsum in tum: talis D conditio sine

98쪽

oramentum.

Salva autem fide, iniqr Catholicos disputatur, an Sacramenta novae Legis conserant suos effectus purico, an tun- tum moraliter. IV. Quidam tenoni causalitatem physicam, et sesis explicant, quod Sacramenta, tanquam Divinae omnipotentiae instrumenta, vere et malitor eoncurrant ad productionem aissoluum in anima, p. virtutam supernat alom a principali agente dbi communicatam, et per modum actionis transeuntis sibi unitam. U. Qui varo adstruuot camia -- minus isnt'm, die uni quid- βacramenta non osae nuda quaedam iam nec inere talis, quibus p ius, D s Grytim iniundat, sodesse volui chirographa et authentica monum in P sti, q*o Deus se quodammodo obstrinxit, ut ad praesentiam signorum Sacramentalium Gratiam consen et . 4 ite in cipientibus. His praemissis, quaeritur:

novae Legis Smum continere pII. R. Non qμasi Grassa it in 'nsis. uinosido' in au scis, res in loco, vel liquor in vas', ut turpiter c lumniatur Chlvi s); sed quod Gratiam cistino i chusalistor si instrumentaliter, usi, ut diui; - quo Rus 'on sunt tantum M a Gratiae, ut ill& 'eteris LM , a.d et onusae instrumentales, de quibus eam β'promem i. t. Proba contra Haeroticos hoc DogMa Catiuisi R. .

99쪽

eramentali, tanquam illius essectum: sio Joan. eap. 3. v. o. dieitur: Nisi quis ronatus fuerit ex aqua et Spiritu Sancto, non potest introire in Romum Dat ubi rogonerandi vis non minus tribuitur aquae, quam Spiritui Sancto; aquae scilicst ut instrumonto, et Spiritui Saneis tanquam octusae principali. Similitor ad Ephes. eap. o. v. 26. dicit Apostolus :

Μundans sam lavaero aquae in verbo vitae ergo B tismus aquae vere mundat. Vide plures textus apud Auc

tores.

Probatur γε Si Sacramenta non conferrent Graiiam ex opem oporato, sod tantum excitarent fidem in promissionas

Divinas ut volunt Sectarii), sequeretur IV. I '' quod Baptismus collatus infanti, nullius foret efficaciae : 2'' quod Sacramentum collatum lingua Latina vel Graeca ei, qui idiomaistud non intelligit, nihil emcorol.

3' Quod Saeramentum aliquando Gratiam adferret adstantibus, in quibus fidem excitaret et non ipsi suscipienti, in quo sorte fides non excitaretur. . O init Calvinus: I. Petri cap. 3. v. 2I. dioitur: oeto animae salvae factae sunt per aquam; quod et vos nunc' similis Armae salvos facit Baptisma; non carnis dopositio μ' sordium, sed consciantiae bonae interrogatio in Deum ergo Baptismus non consere Gratiam, sed fidos, quae dicitur eonscientiae bonae interrogatio. R. Nego conse'. Sensus anim istius loci est, quod Baptismus nos non inluet praecise por lotionem externam, qua abluuntur sordes corporis, prout faciebat Baptismus seu purificatio Judaeorum; sad mundando intorius animam a peccatri per debitam dispositionem interioris conscientiae. Fido latiorem explicationem apud Austoreso . ΙΙ. Si Saommonia conserant Gratiam ex opere operato, non requiritur dispositio in suscipients, nso illaeontribuit ad rariorem vel minorem Gratiae collationem; atqui haec sunt salsa: ergo, M. R. Nego majorem : certum anim est, a3 fructuosam S eramonti suscoptionem requiri dispositionem in adultis, et quo haec major ost vel minor, εο majorem vel minorom conforri Gratiam, ut dicit Cono. Trid. gess. 6. cap. 7. Sod illa dispositio non est nisi P conditio sine qua non quia Sacramenta amnes ad modum agentium naturalium, quae sub vol istinus Molunt facundum majorem vel mino-

100쪽

caesus lignum siccum comburit quin viridΦ, licet sissitas sit more et remov'ns mobibaaa, aeu ustodiuo aiso quμ non ' at non causa ossiciens combustiouis. Similo quid invenitur in iis, quos Christus --uh- -- nabat; a quibus lichi requireretur, ut credar L shnitas tamen non ossiciebatur a fida ipsarum, aed 4 νinuis Christi.

N. I9. AN SACRAΜENTA GRATIAM CAUSENT PHYSICE, AN MORALITER.

I. Sacramenta causant physicὸ e ectus. II. Dum suscipiauntur. III Proba in ea oacra Scriptura, IV E sanctis Patria . Quorinno Saeramanta conserunt suos e Motu , an phyriue, an moraliter tantum I. R. Probabilior videtur sanianua, quae adauhit onysalitatem physicam, loquendo nururum do essequbus, qui co seruatur in ipsa susceptionis Sacramenii. II. Dicitur: Qui conseruntur in ips' susceptioso Sa-uramenti quia offecida per Sacrameniqm rorivissens, . cum non existat amplius, tantum moraliter conserunt9r. Idam videtur esse probabilius de Gratia uoluali a clamantali, quae postea dMur. . lII. Probatur sententia: quia tuis musalitas eonformior est locutionibus Sacrae Scriptum Numero superiuri ali gasis ; magisque demonstrat SaaramonDrum dignitatem. Otineaciam omnipotentiae Divinae ac meritorum Christi. IV. Doinde conformior est locuιipnit nciliorum MSS. Patrum, qui, ut Sacremeninrum noyM is causiait tem explicent, variis utuntur similitudinibus, quae u rio ea aluatam plus quam moriasin dea nunt: sis. V. g. Bawtismum comparant semini, ea quo genψrhinr, aquae se εν - ti, M. Et S. Thomas, quaest. 62. are. I. in Cor . eo P rat ossicientiam Sacramenti ecuri, quae physice φι insim-

mantaliter secat. ιObj. I. Causa physica non agit, nisi eum phDise, RHatu; atqui dum Sacramenta proissunt Gratiam, non amplius