장음표시 사용
121쪽
sacere, etiamsi reus protestetur de obtenta dispensatione : si vero certioretur ea de re ab aliquo fide digno, ut a consessario, seu parocho, qui possunt id clam testificari episcopo, tunc debet episcopus acquiescere, nec debet ad delictum puniendum procedere, ut ex
clericato monet auctor, ibid. n. 50. Ροstrema clausula sic enuntiatur: Diceri muliere denumera te prioris consensus ceris aera, sed stra eauis etc-Rejicitur sententia opinantium hanc non esse conditiaonem, sed ut confessarius instruatur, quo certior sit Contractus, ac Veram esse conditionem ex ablativo absoluto, quo enuntiatur, ut est juristarum sensus, d monstratur. Insti Eccl. 87. n. 68.
Nec admittitur sententia asserens, quando fieri non posset revelatio impedimenti, sincere ut pars illud sciens habeat copulam com parte ignorante affectu maritali, cum prior consensus partis insciae fuerit nullus, adeoque ex parte illius nullus sit, unde debet innovari. Aliorum sententia pariter rejecta est, eorum nempe qui suadent ut scions impedimentum proponat alteri se adeo illum amare ut aenuo cum illa velit ligari, si alter
respondeat inmative, consensus censetur innovatus.
Haec tamen opinio rejicitur, eo quod consensus prae titus a parte inscia sit consensus junctus cum errore quare non adimpletur conditio. dicta muli re certior ra. Haesertur Ceteris quarta ratio certiorem reddendi partem ignaram, et tunc fit, cum parti ignarae uicitur, in priori matrimonio defuisse consensum validum; adeoque suasu consessoris se proponere, ut iterum innovetur ex parte utriusque, ibid. n. 78. Sed quid, si timor occurrat ne parte ignara certiorata de nullitate consensus, luturum sit ut illa renuat novam celebrationem, adeoque sic soluto matrissionio, timeatur ne nata antecedenter proles declaretur illegitima ΘΤunc utique de prole non est cur dubitetur; nam semper habetur ut legitima, cum impedimentum est DCCultum, et unus saltem ex conjugibus in bona fide Versatur. Verum, si adhuc perseveret metus scandalorum ex resolutione hujus matrimonii, suadet auctor, ut per n-as literas exponatur sacr. poenitentiariae Casus, Vel recurratur ad episcopum, qui id suadebit quod erit Opportunum, ib. D. 80.
Causae matrimoniales a curia romana commissae in
partibus, non delegantur nisi episcopis, vel, si nullus sit in dioecesi, saltem vicinioribus, et, si vel illi abfuerint,
122쪽
EX OPkRIBUS BENEDICTI xiv. 117j udicibus synodalibus. Const. Dei miseratione, Bull. tom. I. n. 33. Μandat insuper Pontifex ut in singulis dioecesibus defensor matrimoniorum designetur, qui semper adsit in judicio, et citetur in omnibus actibus. At, si judex in partibus pro validitate matrimonii sententiam serat, ab ea sententia appellatio nΗlla intercedat : secus, si pro invaliditate defensor appellare debet intra tempus legitimum, sive pars instet, sive
non : pendente Vero appellatione, ad noVas nuptias transire, conjuges vetantur sub poenis contra Polygamos constitutis.
Post duas consormes sententias latas de nullitate matrimonii, licitum est conjugibus transire ad alias nuptias, dummodo pars, seu defensor pro sua conscientia non crediderit appellandum, ib. ricta praevia inita inter Conjuges de non appellando a sententia de nullitate matrimonii irrita declarat Pontifex in encycl. ad Polonos. Bull. t. l. n. 85. I atrimonia inter haereticos sine praesentia parochi in provinciis scederati Belgii, cum non sit ibi receptum concilium Tridentinum, tenent; quemadmodum etiam matrimonia inter haereticam et catholicum ab incolis illorum locorum sustinentur; idem statuitur si uterque contrahens pertineat ad militias ordinum foederati Bolgii addictas muniendis arcibus vulgo dicti in barriera. Extenditur ad contrahentes in civitate Μοsse Trajectensi; sed, si contrahentes habentes domicilium inprovinciis foederatis velint contrahere in regionibus catholicis, seu vicissim velint contrahere in provinciis ocleratis, cum habeant domicilium in regionibus catholicis, nihil de illis decernitur. Const. Μatr. Bull. tom. l.
Ut quoad d&untiationes matrimoniales non sine gravicaosa dispensetur ab episcopo, mandat Ροntifex constit. Satis vobis, Bull. tom. I. n. 55. In eo vero Casu,
quo fiat dispensatio, jubet nomina contrahentium, et 5dom celebrati matrimonii a ministro deputato facta in libro secreto adnotari, quem sigillis clausum servandum esses in episcopali cancellaria edicit. Si proles nascatur, ejus Parentes, et fides collati illi baptismatis in eodem libro Bdnotandi, quapropter moneri jubet contrahentes
in actu Contrahendi matrimonii, ut intra triginta dies anativitate numerandos, moneant de his Omnibus episcopum, Si Secus secerint, sciant occultum matrimonium fore reVelandum ab episcopo.
123쪽
mtrimonio celebrato, non praemissis denuntiationibus nec obtenta ea de re ab episcopo facultate, si assistat parochus, suspensione ad triennium plectendus est ex cap. Cum inhibitio, n. finia. a qua suspensione toto eo triennio absolvi ab episcopo nequit, ut ex Sanchegsrmaturi Tract. do syn. dioec. l. 12. C. 6. n. 2. nov.
odit. Diebus quibus interdicuntur matrimonia, non quidem absolute illa vetantur, praecisa consuetudine, sed solemnitas tantummodo et pompa nuptiarum, ut ex C. CVellanus, de Feriis, monent theologi, et notatur Inst. EccL70. n. 5. Νomine vero solemnitatis nuptiarum censentur, et
quidem potissimum, benedictiones in Μissali Romano
expressae. Vetantur vero illae sub peccato gravi, ut ex SancheZ, aliisque notatur Instit. Ecoles. 80. n. 7. Quare cum temporibus feriatis celebrari nuptias permittit EMiscopus, nunquam licet benedictiones illas conferre, ibid. n. 2.Ιmo, et tota missa pro sponso et sponsa omittenda est, cum benedictiones illae pars ejusdem habeantur. Tunc igitur celebranda est missa de tempore, n. II.
Ideo vero requiritur facultas episcopi ad celebrandum matrimonia diebus feriatis quanquam illa sint de se licita, quia in synodis, vel ex consuetudine introducta vetita illa habentur; quare requiritur ut episcopi facultas intercedat, ibid. n. 4. Semel tamen inita matrimonia diebus feriatis, con- SummarI Possunt, ut ex sensu DD. theologorum statuitur, ibid. num. 17. et 18. Quare licita est traductio sponsae ad domum Viri, ut ex congregatione firmatur, ibid. n. 21. Μatrimonia per procuratorem contracta Valent, ut Communis est theologorum, etiam post Tridentinum scribentium, sententia. Quanquam cautius est ut quae sic conciliata sunt, iterum praesentibus conjugibus coram parocho renoventur ; quae tamen dicta sunt ad cautelam, non autem ad necessitatem. De synod. dioeces. lib. 13. E. 23. n. s.
Μatrimonia occulta antequam ab episcopo permit tantur, debet ille exquirere qualitatem, gradum, et Conditionem petentium, an sint sui vel alieni juris, an altitfiliissimilias, et num illae nuptiae sint tales, ut pater justo illis possit dissentire. Cum vero omnia repererit ad
124쪽
formam, debet deputari ad assistendum eisdem nuptiis parochus alterutrius ex contrahentibus, nec, nisi ex gravi causa, id muneris demandari debet sacerdotia parocho diverso; qui sacerdos vel parochus debete illibere episcopo documentum celebrati matrimonii cum nota loci et temporis, et testium qui interfuerunt. Id vero documentum transcribatur in libro diverso ab illo in quo reliqua publica matrimonia adnotantur, idemque liber clausus et sigillis obsignatus in episcopali cancellaria caute servetur, non aperiendus, nisi cum alia similia matrimonia adnotanda sunt. Mandat Pontifex ut proles inde nata denuntietur episcopo vel per literas parentum manu propria signatas, vel per personam fide dignam a parentibus designatam eademque attestatio scribatur in libro diverso ab eo in quo matrimonia oc culta describuntur, utriusque parentis nominibus appositis. Qui liber custodiendus est ea diligentia, qualiber matrimoniorum occultorum. Verum in celebratione matrimonii hujusmodi, ille qui parochi nomen et
vices gerit, debet monere conjuges ut prolem ex eo conjugio natam denuntient episcopo, eo modo quo supra: alioquin, si haec omittantur, denuntiet episcopum, secreti fide neglecta, matrimonium illud occultum revelaturum, ne filiis natis jactura inseratur: ita in bulla Satis vobis, n. 35. Bullar. tom. I.
Cum petita fuisset a Ρontifice dispensatio de tertio
in quartum consanguinitatis, et contracto matrimonio non jam consummato, repertum fuerit inter conjuges interCedere non unum, sed duplex impedimentum itidem de tertio in quartum; ideo supplicatum fuit pro
dispensatione in eodem secundo impedimento, et Vir cujus nomine oblata est supplicatio significavit uxorem suam esse insciam novi hujus impedimenti, quia, si hoc scivisset, institisset pro nullitate matrimonii, et, si hoc dissolvetur, magna scandala oritura essent, Ροntifex concessit novum Breve, in quo dispensavit in radice matrimonii. Uxor in nova supplicatione demonstravit se consciam fuisse secundi hujus impedimenti ante concessionem secundae hujus dispensationis, et dum parabat se opponere huic matrimonio ratificando obtentam fuisse a viro, se inscia, dispensationem. Sacr. Congregatio resolvit pro invaliditate ejusdem matrimonii; cujus resolutionem Benedictus XIV. confirmavit in sua bulla Etsi matrimonialis etc. Bullar. tom. 4. n. 50.
125쪽
intutinum non est segregandum a laudibus sine causa, quae optima suppetit Ecclesiae, sejungendi matutinum a laudibus nocte natalis Domini. Inst. Mes. 24 n. s. iriccat etiam is venialiter, qui sine ulla legitima causa horam non servat, ut ex D. Thoma, ibidem n. s.
Hora recitandi matutini die eraecedenti incipit post
exactas tres quartas partes diei, ut in calendario romano adnotatum est, Ibid. num. 10.
Μedici tenentur sub gravi monere infirmum, cum vocantur ad eum curandum, ut vocet consessarium ut provideat de salute animae suae, ita praecipiente concilio Lateranensi in cap. Cum infirmitas, de Heniti et Remias. Sanctus Pius V. in sua constitutione 3. in Bunario Romano, jubet medicum ante omnia id monere; neque tertio die ulterius illum visitare, si vocare consessarium recusaverit: transgressores medicos incurrere Poenam infamiae, et privationem omnium privilegiorum ejus professionis. Μandat insuper ut nemo deinceps lauream medicinae obtineat, nisi prius juret coram publimnotario et testibus ejus bullae observantiam. Νeque ab his servandis excusantur medici de consuetudine jam per longum tempus introducta, cum A singulorum juramentum consuetudo ista induci non potuerit: aussicit tamen si medicus id moneat per alium virum gravem. Inst. Eccl. 22. n. 16. Non tamen tenentur sub gravi monere aegrotum in quocumque morbo, sed quando ita aliquo morbo corripitur, ut attentis Omnibus judieari possit periculum esse ut evadat mortalis, ibid. n. 18. Consultius est tamen, ut moneatur aegrotus, etiamsi non timeatur periculum, illud, ibid. n. 22.
Si tamen aegrotus renuat consessionem, et morbus sit adeo periculosus ut timendum sit ne desertus a medico moriatur, docent tunc theologi deserendum a medico non esse, ne aegrotus amittat spem sanitatis recueerandae, adeoque resipiscendi, ibid. n. 17. Laici artem medicam vel chirurgicam exercentes ex
126쪽
praescripto suae artis, etiamsi aliquis aegrotus obierit, non tamen iucurrunt irregularitatem; attamen ad eoutelam petunt, et obtinent dispensationem si promoveri ad ordines sacros postulant: attamen ejusmodi Brevia non conceduntur, nisi prius audito episcopo, cui injungitur ut distincte reserat casus omnes animadversione dignos, eorumque peculiares circumstantias, simulque exponat cujus rei gratia orator ad ordines sacros promoveri poscat. De syn. dioec. I. 13. c. 10. n. 4.
Ordines autem sacros jam obtinentes, vel etiam minores cum ecclesiastico beneficio, ex praescripto sacrorum Canonum necessario debent petere indultum, si medendi artem velint exercere. Hoc vero indultum non obtinetur, nisi eriposita musa, nempe quod locus,
in quo orator degit, et profiteri cupit, vel sit pene destitutus, vel non satis illi provisum sit ex medico laico, vel denique, ejus familia tantae sit egestatis, ut providendum illi sit ex honesto lucro ex arte medica Percipiendo, ibid. n. 6. Regulares vero in missionibus agentes privilegio donantur, ex bulla potissimum Clementis XII. Cum aleticut possint eXercero artem medicam. Hoc tamen privilegio frui non possunt, nisi in ea arte sint periti, et gratis remedia praescribant, ac tandem abstineantis incisione, et adustione. Denique, requiritur ut non adsint medici laici, vel sint quidem, at haeretici, vel haehrea, ut ex decreto congreg. de Ρropaganda Fide, ibid. n. 7. Regulares ex instituti sui ratione hospitalium curam et administrationem obtinentes, medicam artem exemcere non possunt extra illa hospitalia, ibidem. In praedictis indultis apostolicis monachis, vel clericis concessis semper apponitur haec limitatio, absque inrisione, et a ustio ne, ibid. n. 8.Clericis secularibus sacris ordinibus insignitis si concessum fuerit indultum, ut provideant semiliae indigenti, illud durat, quoad usque orator certos ecclesiasticos redditus, vel residentiale beneficium obtinuerit. Insuper affertur limitatio, ne quid exposcat ab
aegrotiS, neque enim ecclesiastico seculari medico vetatur, ut sponte oblata recipiat, praeterquam a Veris
egenis, a quibus nihil penitus potest accipere, ibid. Regularibus vero indultariis semper datur cum modificativa, ut nihil penitus ab aegrotis recipiantidiclem.
127쪽
Porro indulta illa ecclesiasticis vel regularibus comoedi non solent, nisi prius audito episcopo testante clo iri peritia in ea arte, et de indigentia medici in ea civitate vel oppido; praeterea exquiritur etiam pro regularibus testimonium superioris regularis circa mores illius qui indultum petit: si vero non praemittatur testimonium episcopi, adhuc tamen pontificii Brevis
executio episcopo Committetur, qui, commissum munuSimpleturus, de his omnibus certiorem se reddere tenetur, ibid. n. 9.Chirurgiam vero exercere ecclesiasticis secularibus ot regularibus 'longe difficilius conceditur, et tunc solum cum omnis omnino chirurgus laicus deest, quin et tunc sine adustione et sectione, ibid. n. ΙΙ.
Μissae sacrificium est latreuticum et eucharisticum,
id est laudis, et gratiarum actionis pro beneficiis acceptis ; est propiatorium, quo eXpiantur Peccata, non eo tamen modo quo baptismus et pinnitentia, peccata remittentes per gratiae infusionem: sed Deus intuitu hujus sacrificii poenitentiae donum largitur, seu peculiarem gratiam donat, qua quis excitetur ad contritionem, vel ad absolutionem in sacramento poenitentiae utiliter
consequendum. Quoad remissionem tamen Poenae,
abolita jam culpa, immediate illam remittit; remittit,
inquam, illi pro quo offertur, ea tamen menSura quae Deo placuerit. De sacris. miss. l. 2. c. 13. n. I7. Est denique impetratorium spiritualium et temporalium bonorum, ibid. num. I9. An ejusdem sit efficaciae sive a bono, siVe a malo sacerdote missa celebretur 3 Respondendum est fructum provenientem ex opere Operato nunquam minui, et si applicetur semper operari, dummodo impedimentum nullum obstet, ibid. n. 20. Alius est fructus, qui oritur ex universa Ecclesia offerente sacerdotum suorum ministerio ; Ecclesia vero est semper sancta, pulchra, Sine ulla ruga, aut macula. Tertius tandem est fructus ex ipso celebrante veniens, diciturque pariter eae opere operaretis, atque iste ex majori, Vel minori sacerdotis sanctimonia minuitur, augeturve, ibidem.
128쪽
Missae fructus triplex est: generalissimus, cujus fideles omnes sunt participes ; specialissim , quo S cerdos fruitur; medius, quem sacerdos applicat pro iis pro quibus sacrificium offert. De Sacr. miss. I. 3. C.
Μateria sacrificii missae est panis triticeus, et vinum ex inis. At, si magna esset permixtio sarinae ex olla gibus, et permixtio aquae Vinum superaret, haec materia inepta esset consecrationi. De sacr. miss. 1. 3. c. I0. n. 15. Nec post consecrationem novus liquor, et praesertim aqua in calicem infundendus est,' ibid. n. 16. Alioqui, censet sanctus 'omas corruptionem Sacr
menti sequi potuisse pro aliqua parte, nisi sorte quantitas novi liquoris tantilla esset, ut non posset in omnes partes dinandi. Haec tamen sententia non seque scholasticis omnibus probatur. Ad ossentiam sacrificii necessaria est utriusque speciei consecratio, quod etiam in prima sua institutione a Christo Domino servatum est; ex quo fit ut nemini permitti unquam possit consecratio sub unica tantum specie; quanquam si hoc fieret a sacexdote, consecratio quidem valeret: sed ille gravi se crimine obstringeret,
et sacramentum quidem, non vero sacrificium conficeret; deesset enim tunc mystico victimae mactatio, ibid. n. 19. Sacerdos verba consecrationis proferens super panem et vinum, sed extra missam, valide quidem, sed illicite Conse at; nam ista vis consecrationis in verbis Christi consistit. De sacr. miss. lib. 3. c. I l. n. ΙΙ. In forma consecrationis defectus accidere possunt
qui invalidam, et defectus qui illicitam tantum illam
reddant. Illicitam dicas, si omittatur vox enim, et verbum est; item, si loco vocis hoc dicatur ire . Invalidam, si pro hoe substituatur illud; vel hie pro adverbio
sumtum. Dubium est an invalida sit consecratio calicis, illis tantummodo verbis prolatis: me est calix san inis mei, ceteris omissis; ideoque si id forte contigerit, repetenda sunt sub conditione verba consecrationis vini, ibid. cap. 15. nuIn. 15. Sacerdos valide consecrat, etsi lethali crimine sit insemus, excommunicatus, haereticus, degradatus. Licite tamen ut celebret, debet esse in statu gratiae, et a lethali peccato liber, ibid. c. II. num. I. Alioqui duplicis culpae reum se constituit, conficiendo
129쪽
scilicet vel suscipiendo indigne saeramentum, et infudeliter sibi ipsi ministrando, ibid. n. 2. Vetat Tridentinum sess. IR cap. 7. de Eucharistia,
ne sacerdos peccati mortalis reus, quantumvis contritus, nisi prius sacramentali consessione expiatus, ad cel brandum accedat, ibid. n. 3. Permittit tamen sa tibus celebrationem praevio tantum actu contritionis, dummodo gravis nece itas urgeat, nec git copia e-sessarii : simul vero in eo rerum eventu mandat ut qui ita celebraverit quamprimum confiteatur, ibid. n. 4.
atque ita explicat praeceptum divinum ab Apostias
traditum: Probet augem viri stim homo. In casu vero urgentis necessitatis non sincit attritis; sed omnino contritis requiritur, vel saltem attritio, quam sacerdos sine culpa contritionem existimaverit. Illud vero praeceptum, at qua rimum com M--, Verum est Praecem tum, et non consilium; nec ita intelligendum est, ut
sacerdos non teneatur crimen suum eo wri, nisi quando rursus est celebraturus. Haec omnia en variis
damnatis propositionibus eruta latius explieantur, ibid.
gens necessitas, de qua hic, ea censetur, si sacerdos eo die non celebrans offensioni esset et scandalo ;item, si parocho celebrandum est ad ministrandum viaticum. Sunt qui addant, sincere ad celebrationem in eo rerum statu, Si nuper Moessit anima probabiliter sacrificio indigens, quod tamen alit., et merito, minus probatur, cum omnes animae in purgatorio sacrificio indigent, ibid. n. 6. Sed quid, si sacerdos coepta missa reo detur peccati lethalis, non expositi in consessione, Vel se obstringi aliqua censura, vel jejunium non servasse Z Profecto si ante consecrationem peccati, seu jejunii non aereati recordotur, missam deserere tenetur, nisi aliud suadet justus de gravi scandalo timor: si vero post consecrationem, perficiat, ut sumat sacramentum praemissa contritione, si occurrat grave peccatum nondum poenitentia deletum, et elicito proposito satisfaciendi postmodum praecepto confessionis et absolutionis: si vero nequeat conteri, satius est scandalum potius permittere quam sacramentum conficere et indigne recipere. Scandalum autem an causaret recedendo ab avarii te qui, in loco privato celebrans cum unico ministro, peccati gravis, inchoata missa recordetur, quaestio est
130쪽
Rx OPERIBUs BENEDIcTI xiv. Irameeps; sunt enim qui minimum esse scandalum censent, s. adsit tantummodo minister puer, vel celebrantis servus, aut amicus, ibid. n. s. Si ea die, tempore missam praecedente, grave peceatum eommissum a sacerdote fuerit, de quo tamen doluit, et consessus est, non decet sacerdotem eadem
ipsa die celebrare, quia tollitur quidem reatus culpae, sed non continoo immundities corporis adimitur, ibid. n. II. Idem dicas de eo qui pollutionem proprii corporis sensit, nec tamen consensum apposuit: quamvis nulla sit in eo culpa, indecens est tamen ad sacrificium Becedere, praesertim, si menti tenacius inhaereant pravae cogitationes, ibidem. num. 12. Quid statuendum, si eontingat desectum aliquem deprehendi vel in pane, Vel in vino consecrationis, ex rubrica reputatur, quae mandat: si forte accidat ut post sumtumem sanguinis animadvertatur primo hostia
inepta sacrifieio, resumendum esse novum panem, et vinum Cum aqua, et verba Conseprationis super utrum
que repetenia sumto initio ab illis verbis: Qin pridie
ς- --estur, secta tamen prius utriusque oblatione. At quidem qui putent suaeere hostiae tantummodo
consecraticinem; at tunc debitus Ordo non se vinetur ;quae altera est ex duabus musis, ex quibus rubrica utriusque consserationem mandati Quare rubricae parendum, ibid. q. I5. n. 2. Si vero Post consecrationem sumta jam hostia cognosint vinum ineptum fuisse ad consecrationem, tuncne nova hostia, novumque vinum apponendum est, noVaque
utriusquΘ eonsecratio laetenda 8 Id utique censent S. Thomas, ejusque discipuli. Sed post reformatas sub elemente VIII. rubricas Μissalis, legitur in illis expressum et si missa celebretur in loco publico coram multis, ad seandalum evitandum inficere, si tantummodo apponatur novum vinum cum aqua, et secta oblatione con-βecretur, statimque sumgtur, ibid. n. 3. 4. etc. Desectus si occurrat in pane et vino, deprehendaturque ante consecrationem, nova materia apta apponatur: si post consecrationem, missa omitti tuto potest; si post sumtionem, necessario omilititur, nisi sorte multitudo adesset missae audiendae, quo in casu posset sacerdos submissa voce preces aliquas recitare, quae ad illam partem missae non pertinerent, et benedictionem