장음표시 사용
271쪽
merita Christi, insem potest, supervacare satisfactionem et merita nostra. Jam diximus enim, eam esse sapientissimam Dei oeconomiam, ut fructus redemptionis adultis non applicentur sine c00peratione e0rum. Vult igitur Deus, ut praeveniente gratia ejus etiam n0s ipsi b0na opera meritoria vitae aeternae et 0pera satisfact0ria Φ0namus. Sed ex meritis Christi nobis datur ipsa gratia, per quam opera n08tra Va-l0rem supernaturalem acquirunt, et apta sunt atque condigna ad remunerati0nem, vel satisfacti0nem; ex meritis Christi pariter est, ut Deus promiserit, se nostra merita velle accipere, iisque dare mercedem. Ρostremo meremur nos ut membra sub capite Christo, et merita n0stra a Christ0 offeruntur in unione eum meritis ipsius tanquam capitis; atque ex hac uni0ne, qua n0s cum Christo unimur et merita n0stra cum meritis Christi, etiam merita nostra Deo adhuc magis acc0pta sunt. Generatim igitur dicip0test, satisfacti0nem et merita Christi esse causam universalem et superioris ordinis remissionis pedeat0rum et bonorum supernaturalium, quae a De0 hominibus dantur et pr0mittuntur, satisfacti0nem vero et merita n08tra, quae
vim habent unice per gratiam Christi Domini, meritis et satisfactioni ejus jungi ut causam partialem et ordinis inferioris. 33 Articulus II. DE HUMANA LIBERΤΑΤΕ CHRISTI IN HOMINIBUS
etiam Christum Dominum' in suscipienda 0ec0nomia redemptionis humanae, ac praeeipue in subeunda passione et m0rte liberum fuisse, juxta d0ctrinam cath0licam omnino est te-
272쪽
nendum. Agitur autem, uti patet, de voluntate Christi humana, qua voluntarie ac libero a D0min0 redemptionis 0pera suscipienda erant, ut rationem merit0rum habere p0ssent. Quaestio vero de hac Christi Domini libertate, ac praesertim de m0d0, quo eadem cum Christi impeccantia concilianda sit, semper sollicitos habuit theolog0s, atque eo magis nobis consideranda est, quod Sociniani hac in re d0ctrinam cath0licam versutiis. suis atque calumniis vehementer impugnent. 304. Imprimis ipsum quaestionis statum distincte prop0namus. Ν0tum 0mnibus est, distingui libertatem
a coactione et libertatem a necessitate; illa est immunitas ab omni vi extrinsecus illata c0ntra voluntatis pr0pen8l0nem, haec vero immunitas ab intrinseca determinatione ad unum. Ad merendum p0rro non sufficit libertas a coacti0ne, sed requiritur etiam liberta' a nece88itate, seu vera libertas indifferentiae et 'electionis.
Damnata fuit ut haeretica propositi0 illa Jangenii: Ad merendum vel demerendum . . . non requiritur in homine
libertas a necessitate, sed sufficit libertas a coactione. Vulgata etiam est distinctio libertatis contradictionis seu eaeercitii, specificationis, et contrarietatis. Libertas contradicti0nis in eo consistit, quod causa p0sitis omnibus ad agendum requisitis sit indisserens ad duo c0ntradictoria, quae Sunt agere et n0n agere. Libertas specificationis eae8t, qua cau8a indifferens est ad actus specie diversos, uti sunt, velle orare et velle studiis operam dare. Libertas p0Stremo contrarietatis ea est, per quam causa indifferens est ad duos actus c0ntrari08, uti Sunt e. g. Velle c0lere agrum et velle devastare agrum, et quum serm0 est de
actibus m0ralibus, libertas physica ad b0num faciendum atque ad peccandum. Notandum autem est, natura et pΘrfectione libertatis nullatenus per se necessari0 includi libertatem physicam ad peccandum, im0 hanc a libertate perfecta excludi. Id vel ex eo vides, quod Deus liberrimus sit quum tamen eum peccare plane repugnet, quinque etiam Beati in coelis liberi sint, quamvis peccare nullatenu8 908
273쪽
DE HUMANA LIBERTATE CHRISTI ETC.
sint. Hinc etiam nulla difficultas in eo est, quod Christus universim fuerit liber et impeccabilis; impeccantia enim non tollit libertatem electi0nis simpliciter et quatenus est perfecti0, sed solum excludit imperfectionem defectibilitatis,
quae est in electione mala. ει tu.
305. Sed quaesti0 specialis oritur pro plurimis adhibuq ''''' '' '' oeconomiae redempti0nis, qui ea rati0ne boni esse videntur, ut eos non ponere malum laret et Christo peccatum fuisset. Ρer mandatum eni in ac praeceptum videtur riter ei pr0- posuisse opera redempti0nis humanae, ita quidem, ut ex obedientis humanitas Christi eadem susciperet. Proinde illa
opera non eligere ac subire, peceatum fuisset Christo.
Sed peccatum eligere, physice humanitati Christi repugnabat. Quemadmodum videlicet in Deum quem visi0ne beatifica
intuebatur necessario ferebatur amore, ita ut n0n possut Deum non diligere, sic etiam necessitate intrinseca determinabatur ad omne id eligendum, sine qu0 ille amor jam consistere non posset. Talia ver0 videntur fuisse actus et 0pera illa, per quae redempti 0 perfecta est, e0 ipS0 quod per mandatum Ρatris Christo injuncta essent. Unde infertur, eadem necessitate interna, lma Deum humana Christi v0luntas amabat, etiam illa 0pera ab ipsa suscepta esse, ita ut libertati
306. Rec0lendum e8t qu0ad hanc quaestionem de libertato humana Christi in operibus redempti0nis et suscipienda passione et m0rte, generale qu0ddam principium, qu0d frequenter in rebus the0l0gicis usu venit. Non raro videlicet fides veritatos aliquae 0m uin0 perspicu0 mod0pr0bantur; qua vero ratione inter Se8e eaedem c0haereant,n0n aeque perspicuum est, ita quidem ut theol0gi qu0adc0nnexi0nem et conciliati0nem talium veritatum licito in varias sententias et explicationes abire p088int. Sic etiam in re praesente utraque veritas ex lantibus fidei plane sibi c0nstat, videlicet Christum omnin0 impeccabilem suisse, et plane liberum in subeundis lab0ribus, passi0ne et m0rte, quibus salutem homiuibus meruit. De m0d0 autem, qu0 concilianda sit christi libertas et absoluta ejus impeccantia,
274쪽
variae sunt theol0gorum sententiae. - Quum de abs0luta Christi impeccantia necessaria jam dicta fuerint, hoc loco primum dem0nstrabimus, Christo Domino eam fuisse in subeunda passi0ne et morte voluntatis libertatem, quae ad merendum requiritur; dein ver0 agemus de mod0, quo haec libertas cum absesuta D0mini impeccantia c0mponatur. . Propositio. 307. Ρropositio. - Eae fidei emtholicae praescripto serenda est ea Christi humana libertas, quae meriti est necessaria conditis. Quamvis vero ad fidem catholicam non pertineat modus ipse, quo haec libertas Christi in subeunda passione ac morte aliisque actibus meritoriis, cram ejus absoluta impeccantia commonatur, e licationes tamen non desunt, quibus Mirumque doctrinae caFuit a 'tissime eonciliari fossit. r' ' i' 4 Demonstratio 1'' partis. - Christi passio et mors imprimis n0bis perspicue ita exhibentur in sacris Litteris, ut Dominum iisdem vere meruisse significent et sibi et nobis; sibi corp0ris clarificationem, nominis exaltationem et gloriam, n0bis Vero vitam aeternam. Η0c ipso autem argumentum perempt0rium Scripturae n0bis praebent, Christum in hisce liberum fuisse. Veritas enisi est ex revelatione ac ratione certissima, meritum sine libertate merentis S. Seripiuea.Sibi coUStare non p08Se. - Sane ut ex sexcentis testimoniis pauca citemus: Consummatus, scribit Apostolus, factus est omnibus obtemperantibus sibi causa salutis aeternae. )In quo habemus redemptionem ser Sanguinem ejus in remissionem seccatorum ). Christi passio ac mors hisce pro-p0nitur ut causa meritoria salutis n0strae. Quum ver0
idem Ap0stolus scribit: Humiliavit semetipsum factus obediens usque ad mortem. . . Propter quod et Deus maltavit illum, et donavit illi nomen quod est 3 er omne nomen'), gloriam et exaltationem nominis sui Christum Miam sibi ipsi obedientia meruisse, nos docetq). Itaque si in
) Hebr. 5, 9. Ephes. 1, 7. δὲ Philipp. 2, 8. J Notandum est, ea quae Christus sibi juxta ordinationum Dei meruit, ipsi simul ut vero Filio Dei per se propter unionem hyp
275쪽
DR HUMANA LIBERTATE CHRIATI ETC.
passione et morte subeunda virtutem Christus exercuit et meruit, liber etiam fuit. Nulla quippe sine libertate virtus,
308. Eamdem porro libertat0m Christi stiam directo
Scripturarum effata testantur. Apud Isaiam de Salvat0re legimus: Oblatus est, quia ipse voluit, et non apreuit ossutim: sicut ovis ad ocessionem ducetur, et quasi agnus
eorum tondente se obmutescet Et non aperiet OS Suum . . .
Si posuerit pro pecoreto animam suam, videbit semen longamum 33. Apostolus vero juxta Ρsalmistae vaticinium de Christo scribit: Ingrediens mundum dicit: Hostiam et oblationem noluisti, corpus aurem aptasti mihi. Holocautomata pro peccato non tibi placuerunt. Tune diri: Ecce venio. In eapite libri scriptum est de me, ut faciam, μειS, voluntatem tuam. 3 In hisce sermo est do Christo quatenus h0mo est, cui comus aptatum, ut victima esse possit; celebrantur enim ac laudantur ejus virtutes, quas in suscipienda redemptione et exequenda ostendit. Susceptio autem passi0nis et mortis describitur ut 0mnino v0luntaria. Oblatus est, non quia debuit, sed quia ipse voluit, et sese . D00 voluntarie offert dicens: Ecce venio, ut faciam voluntatem tuam. Hinc etiam Ρropheta ait: Si p0suerit animam suam, squam proinde p0tuit quoque non ponere), videbit semen l0ngaevum. - Sic pariter ipse Dominus dicit :Animam meam pono pro ovibus meis. . . Propterea me diligit Prier, quia ego pono animam meam, in iureum minam eam. Nemo tollit eam a me: sed ego pono eam reme,so, et potestatem habeo sonendi eam, et potestatem hastaticam eonvenisse, ita ut etiam ex hoc titulo jus ad illa bona haberet. Christus, ait s. Thomas, non meruit aliquid quasi sibi .non debitum, ut fieret ei debitum, sicut homines in primo actu meritorio merentur; nec iterum, ut id quod erat debitum fiat magis debitum, sicut in his, quorum gratia augetur; sed ut id quod erat uno modo debitum ratione gratiae, fieret ei alio modo debitum ratione meriti. De Veritate q. m. a. 6. ad 3.' Isai. 53. 7. 10. y Hebrae. 10, 5-7. - Gr. Ρs. 39, T. Dj0jtjgod by IOO le
276쪽
beo iterum sumendi eam. me mandarium accepi a Patre meo '). Oblatio in mortem a Christ0 Domin0 hic repraesentatur ut motivum, cur Pater eum diligat. Actus virtutis proinde est, quod animam ponit, ade0que merit0rius et liber. Praeterea hanc libertatem et directe exprimit. Cum enim se dicit habere εξονσιαν, i. e. potestatem ponendi animam suam, ex proprietate nominis intelligendum est, utriusve amplectendae et vitae et mortis liberam ei optionem fuisse, n0n unius dumtaxat. Ν0n enim fert usus communisque sensus loquendi, ut in potestate nostra vel arbitrio positum esse dicamus aliquid, qu0d unum penitus nobis est relictum, aliorum omnium lacultate detracta. Cum ergo Christus potestatem habere se dicat m0rtis obeundae
eamque Se a Semei ipso, i. e. 8uapte voluntate suscipere,
pr0culi lubio dem0ustrat, liberum sibi integrumque fuisse,
309. Qu0d ad ss. Patris attinet, manifesta pariter est e0rum d0ctrina, Christum Dominum spectata ejus humana natura, tum univer8im, tum in specie qu0ad 0pera redemptionis Susceptamque passionem et mortem liberum fuisse. Christum universim ex Patrum sententia liberum fuisse, inde satis consequitur, quod ei c0ntra haereticos semper vindicaverunt integram humanam naturam nulla insita perfectione carentem ). Diserte quoque de hac libertate loquuntur. Sic s. Ambr0sius de Christo l0quens: Non utique, ait, alieni fuit Meeutor imperii, sed voluntarii liber arbitrii'). Et Amphilochius in epistola ad Ρancharium diaconum Christum dicit esse libero arbitrio praeditum, et ab omni necessitate liberum. - Sed etiam in passione et morte subeunda Christum liberum fuisse, As. Ρatres luculenter d0cent. S. Joannes Chrysostomus verba Ap0- stoli: Qui proposito sibi gaudio sustinuit crucem, confusione contempta, sic exponit: Hoc est, licebret ei nihil sati, si voluisset. Neque enim peccatum feci , neque inventus
277쪽
DE HUMANA LIBERTATE CHRISTI ETC.
est dolus in ore ejus, sicin .se quoque diaeit in Evangeliis Venit mundi princeps, et in me non habet quidquam. Erat eryo ei pro tum, si voluisSet, non venire ad c 'em. Potestatem enim, inquit, habeo ponendi uni ammeam 33 S. Hier0nymus ad illa verba Isaiae 53, 7: Oblatus est, quia ipse voluit, dicit: Non enim necessitate
crucem, sed Moluntate sustinuit. Et s. Augustinus: Dem stravit spiritus Media oris, quam nulla poena peccati NS-que ad mortem carnis accesserit, quia non eam deseruit invi us, sed quia voluit, quando voluit, quomodo voluit. Quippe Deo Verbo ad unitatem commistus hinc ait: μ- testatem habeo ponendi animam meam, et potestatem habeo iterum sumendi eam. Nemo tollit eam a me, sed esto pono eam a me, et iterum sumo eam η). Alia Patrumetata inferius in explicatione ulteriore recurrent. Sufficiat illa adjungere f. Thomae: Christus seimum obtulit in pas-Sione pro nobis, et hoc ipsum, quod voluntarie pasSionem
) Hom. 28 in Epist. ad Hebr. n' 2. - Quoad textum Apostoli notentur haec juxta expositionem Estii. In Graeeo textu habetur: 'Oς άντιτης Προκεέμενης πυζω χαμας υπεμεινε σταυρον , qui pro gaudio Sibi proposito sustinuit crRcem. Praepositio ανει apud Graecos proprium usum habet in commutatione, dum unum tollitur et alterum roponitur, aut contra. Sensus igitur est: Qui loco gaudii quo frui poterat crucis passionem elegit. Gaudium intellige a molestiis et doloribus secretum. Neque enim Christus aliquando fuit sine gaudio, qui semper videbat faciem Patris et jugiter in ejus operibus oblectabatur. - Quidam porro haec de gaudio divinitatis exponunt hoc modo: Cui quum liberum esset manere in propria gloria et divinitate, non solum homo factus est mortalis, sed et crucis ignominiam pati voluit. Quam expositionem Gregorio Nagiangeno adscribit OΕcumenius. Sed quum Christus illud divinitatis suas gaudium proprie nunquam dimiserit, deinde quum hoc loco sermo sit de Christo homine, videtur ea sententia p.ior, quae ebrysostomi est et aliorum, ut gaudium intelligatur vitae temporalis. Poterat enim Christus non mori, si vellet, poterat etiam eximere se omni molestia vitamque degere felicem et Omnibus bonis affluentem. Item poterat, ut ait B. Thomas, turbis regem se facere volentibus acquiescere, et gloriose regnare. Sed pro his omnibus crucem elegit et pertulit. Vide Estium in h. Ι. - Aliam expositionem vide apud cl. Beelen in nota ad versionem flandricam
278쪽
sustinuit, Deo maXime acceptum fuit, utFote eae caritate marima proveniens. Unde manifestum est, quod passio
Christi fuerit verum saerificium. . . Passio Christi eae parte ridentium ipsum fuit maleficium, sed eae parte ipsisSer euritate satientis suis saerificium. Unde hoc sacrificium ipse Christus obtulisse dieitur, non autem illi, qui
eum occiderunt 39 P r8 24' 310. Demonstratio 2'' partis. - Christum D0minum in acceptanda passione et morte liberum fuisse, ex dictis luculenter c0nstat. Jam sequitur, ut agamus de m0d0, quo haec Christi libertas cum absoluta impeccantia ejus c0ncilietur. - Utraque veritas certissime constat ex ratione et revelati0ne, Christum in opere redempti0nis perficiendo liberum, et absolute impeccabilem esse; unde etiam haec inter se n0n pugnare plane indubium est. Quum tamen ipse modus, quo haec inter se nexa sunt, n0n contineatur in revelati0ne declaratus et exp0situs ratione omnino
perspicua, facile intelligis, theologos in e0dem declarando
in varias potuisse obire sententias eo magis, quod haec res difficultate non careat. Omnes explicationes hic ev0lvere non vacat; sufficiat unam alteramve sententiam paucis innuere, ut dein d0ctrinam caeteris praeferendam pr090namuS. sotii.tilia 3ll. C0mmemoranda igitur imprimis. videtur sententia ψ iη- Τhomistarum, qui statuunt c0mmuniter, Christ0 a Patre pa8810nem et mortρm per strictum praeceptum injunctam fuisse, nihil0minus vero ejus libertatem omnin0 subsistere. . Christum quidem stante hoc praecepto de subeunda morte, Reu in Sen8u comp08ito, n0n p0tuisse passi0nem et mortem non subire, sed Domini libertatem salvam esse eo, quod 'in sensu diviso potuerit non mori. Sufficiebat, ait Billuari,
ad Uuis libertatem, ut negationem mortis Secundum Se con-siaeratrem praecisum a praeceFto Fosset sonere'). Sententiam vero hanc juxta sua principia de acti0nibus causarum secundarum, de libertate et gratia, fusius evolvunt. Sed quemadmodum t0tum illorum systema relate ad illi capita
279쪽
DE HUMANA LIBERTATE cHRISTI ETc.
valde obscurum multisque diffcultatibus obnoxium videtur, ita etiam hac in quaestione solutio eorum iisdem incommodis subjecta est. Restat enim nodus in eo positus, quod quum Christus necessitate intrinseca propter unionem hypostaticam et visionem beatificam Deum summe diligat, determinatus videatur eadem intrinseca necessitate ad praeceptum Dei de morte subeunda implendqm. Inobedientia enim peccatum e0nstitueret, Deique dilectionem laederet. Ac pr0inde, sicuti non erat in Domino physica libertas ad peccandum, ita nec videtur fuisse physica libertas ad praeceptum illud non implendum.
3l2. Auctor recens inter caeteros eximius, Ρ. Al-P- Aib. --bertus a Bulsano O. C., quaestionem solvi exstimat ex
ips0 principi0, qu0d impeccantia non obsit perfectioni libertatis. Libertas, inquit, juxta sanae philosophiae principia
nullo modo per impeccantiam tollitur, sed per hanc perficitur ... Tantum ergo abest, ut Christum liberum fuisse sit negandum quia peccare non potuit, ut potius ideo per laetissime liber dicendus sit, quia impeccabilis fuit. Quamvis ergo Christus verum mandatum de subeunda morte a Patre acceperit, ac de illo ne cogitare quidem liceat, quod istud transgredi potuerit, haec tamen ejus imprecantia n msolum ipsius in perserenda morte libertatem non sustulit, sed persectissimam reddidit. Et sane ipse etiam Deus liberrimus est, quia omnia cognoscit et peccare omnino non
potest. 3 - Sed ex iis quae superius diximus colliges, hac responsione difficultatem revera non solvi. Nullum quidem dubium est, impeceantia non tolli generatim perfecti0nem libertatis, sed tantum desectibilitatem. Attamen hoc ip i cum impeccabilitate cohaeret, ut qui ex natura sua impeccabilis est ad eos actus determinatus sit, qu0rum omissio peccatum foret. Sed si per strictum praeceptum Christo a Ρatre passio et mors propositae fuissent, omissio inobedientiam ad que peccatum constitueret. Hinc quamvis libertas Christi generatim cum ejus imprecantia optime
280쪽
concilietur, remanet illa quaestio insoluta, quomod0 in pa8sione ac morte subeunda Christus liber fuerit. Expileaiio 313. Μulti itaque theologi sesutionem quaestionis pe- 'ν tendam esse censuerunt ex natura mandati, qu0d Christ0 datum fuerit, et ex ratione, qua illud mandatum ipsi pr0p0situm sit. E0rum porro expositiones variae sunt; nos statim eam asserimus, quae aptissima videtur ad diluendam difficultatem, cui graves favent rati0ne8, quamque multi 0ximii theologi, tum antiqui, tum recentes Sequuntur. μὰ quaestioni), ait Ρetavius, occurrimus Sic, praece tum illud ae mandatum, quod Christo Pater edidisse dicitur, v tui de perferendis suppliciis ae luenda morte, non MSolutum imperium videri fuisse, sed simplieem significasionem consilii ae voluntatis suae, qua multa illi proponebret Pater
ad humanam recuperandam Salutem remedia, eae quibus
quod vellet eligeret, adeo ut quidquid eae omnibus cape8seret, id sibi gratum esse ac placere monStraret, proindeque mandante se ac praecipiente faceret. ) V0luntas igitur Patris, seu mandatum quatenus antecedit liberam Christi acceptationem et electi0nem passi0nis et mortis, juxta hanc sententiam est divinum beneplacitum Christo ita , prop08itum, ut etiam alius redemptionis modus Ρatri esset acceptus. Elegit vero Christus ex ardentissima caritate erga Deum et homines, ut hoc mod0 determinat0 per pa8sionem et mortem redimeret genus humanum, et c0nSequenter tantum ad hanc liberam Christi electionem v0luntas Patris est abs0luta η). Atque haec plane sufficiunt, ut sensu latiori illud boneplacitum Ρatris mandatum n0- minari possit, Christus vero dicatur obediens Ρatris mandat0. Neque enim, ait recte Ρetavius, vel nulla, vel minus perfecta constat obedientiae virtus, si non semere aliquid imperatur, esine modo, in semus quam praeseristum fuerit assere citra culsam non liceat. Hoc enim obsequendi genus
3 Do Incare. I. n. c. 8. R. 6. y Quum ab aeterno Deus illam liberam e ectionem humanitatis Christi infallibiliter praesciret, nulla ex his dissicultas oritur relate ad aeternam praedesinitionem totius operis redemptionis. Dj0jtjgod by OOQ le