장음표시 사용
281쪽
esse omnium infimum a vitae spiritualis magistris merito decernitur, et s. Thomas' aperte significat. tanto videri perfectiorem obedientiam, quanto e reSSum Fraeemtum obediendo praevenit inferior, voluntate superioris intellecta - In hac supp0sitione libertatem ac meritum Christi in subeunda passione et m0rte lacile explicari, per se patet.
3l i. Huic porro sententiae 88. Patres omnino favere suxdεiue -κvidentur. Ipsi difficultatem illam, quomodo libertas Christi P trihuη- et impeccantia ejus concilientur non proponunt, quia strictum praeceptum obligationem sub peccato inducens non agnoscunt. Plures Patres cum f. Basilio in et s. Augustino i mandatum ponendi animam, intelligunt aeternum redemptionis decretum ; quod Pater c0mmunicat Filio n0n praecipiend0, sed generando. Si ver0 etiam ad humanam naturam reserunt, intelligunt nomine praecepti beneplaci-ium Patris de eo, quod Christus libera voluntate se ipsum tradidit pro redimendo genere humano. Cum dicit, ait s. ChryS0St0mus, Se praeceptum accepisse a Patre, nihil aliud declarat, quam Patri placere quod ipse facit, ne occisum postea illum a Patre putarens derelictum et Froditum . . . Si praecepto opus habuisset, cur disisset: a me ipso sono. Nam qui a seipso ponit, non esset praecepto . Unde etiam dum explicant, qua ratione tradiderit Ρater Filium in mortem , nunquam c0mmem0rant praeceptum m0riendi ipsi pr0p0situm, sed id vel de beneplacit0 et consensu Ρatris cum f. Cyrillo intelliguntq), vel ea ratione, qu0d Ρater inspiraverit Christo caritatem, qua se offerret ad m0rt0m. Tradidit, ait s. Τh0mas, eum Pater in mortem, eram incarnari et poeti statuendo, et humanae ejus voluntati inspirando caritatis Ufectum, qua passionem SFontaneus Sub-
S. th. p. 2. q. 104 a. 2 Petav. l. e. t) De Spiritu s. c. 8. 3 In Joann. tr. 47 n. 13. β) Hom. 60 in Jo.') ,Non quasi Deus Pater passionem Filio citra ejus voluntatem imposuerit, sed quum Filius unigenitus seipsum tradidit ad pation- dum pro nobis, Pater ratum habuit, ut in eo impleretur mysterium. Traditio ergo huju)modi manifeste intelligitur et dicitur, Patris beneplacitum et consensus, ac ipsa Filii voluntas. α Ιn Joann. tom X.
282쪽
iret ). Disertissime ver0 s. Anselmus docet, passi0nem et mortem ab humana Christi natura non cogente aliqu0 praecept0, sed plane libere susceptam e88e. Nec humana, inquit, natum in Christo homine sussa est aliquid villa cogente obedientia, sed potenti dissonente sapieritia. Non illi homimi Pater ut moreretur cogerido praecesit, sed ille quod Patri placiturum et hominitas profusurum intellexit, hoc sponte fecit. Non enim ad hoc eum cogere potuit Pater, quod ab eo Migere non debuit, nec Patri tantus horior potuit non placere, quem Filius tam bona voluntate sponte obtulit. Sic itaque Patri liberam obedientiam obtulit, quum hoc quwd Patri placiturum seisit sFonte facere voluit. Denique quoniam Pater illi hanc bonam voluntatem dedit quamvis liberam, non immerito dicitur, quia eam ille velut praeemtum Patris accesit 3 3l5. Haec sententia ipsa rati0ne suadetur ex eo, quia tale genus mandati, uti exposuimus, videtur magis Riuo convenire am0ri Patris in Filium, et dignitati ipsius Filii. h''in'sin Adv0rsarii quidem existimant, in Scriptura mandatum exhiberi sensu stricto acceptum, adeoque sententiam expositam aegre cum eadem componi p088e. Sed nihil est quod cogat n08, ut mandatum de quo sacrae Litterae loquuntur sensu strict0 intelligamus, imo explicatio data optimo cum sententiis Scripturarum convenit. Sic e. g. Christus D0minus dicit: Potestatem habeo ponendi eam fauimam), et sotestatem habeo iterum sumendi eam. Hoc mandatum accepi a Patre meo. Mandatum refertur ad utrumque, ut animam p0hat et resumat. Resumit autem Christus animam prouti Deus est divina sua natura ac potestate, adeoque Mandatum quoad hoc n0n sensu stricto intelligitur, sed quatenus est ipsum decretum divinum resurrectionis Christi a Ρatre per aeternam generationem Filio communicatum. Unde jam vides, etiam mandatum quoad p0siti0nem animae merito explicari de bene-
283쪽
DE HUMANA LIBERTATE CHRIATI ETc.
placit0 Ρatris, non ver0 de stricto praecepto obligatorio. - Nonne et ipse Dominus dicit: An pretas, quia non possum rogare Patrem meum, et eaehibebit mihi modo siusquam duodecim legiones angelorum 39 8 Quibus satis exprimit, se n0n stricte teneri ex voluntate Patris ad passionem et mortem, sed libere eam su8cipere. Eodem tem pore dixit: Culleem quem dedit mihi Pater, non vis ut
acceptati0nem et electi0nem, qua inde ab initi0 et continuo per decursum vitae et passi0nis 0pera redempti0nis suscipit, abs0luta est Patris voluntas qua calix passionis datur.')3l6. Explicati0nem nostram expositam, qua impec- ARφ ψ ψεcantia absoluta Christi et libertas ejus conciliantur ex in- dolo mandati et ex ratione, qua illud a Patre Christus accepit praeter Petavium defendunt plurimi theol0gi celebres, ut Ρaludanus, Dionysius Cistertiensis, Victoria, Pallavicinus, Haunoldus, Viva, et intex recenti0res Wirceburgenses. Aliquantipsor ab hac sententia differt ea, quam inter alios Vasqueg et Ysambertus tenent. Statuunt videlicet, Christo revera impositum fuisse praeceptum strictum quoad Substantiam operis, videlicet quoad redemptionem generis humani per sacrificium sui, passionem et mortem. Non ta- τε inberius men p0test supp0ni praeceptum determinans actus omnes in specie et individuo, scilicet actus secundum motiva et intensionem eorum, Secundum m0dum, tempus et circumstantias sacrificii et mortis, ita ut e. g. in Christi arbitrio esset, m0rtem subiro h0c vel illo supplicii genere, in aetate
3) Verbis a Christo in agonia dictis: Pater, si possibula eSt, transeat a me calis iste, verumtamen non sicut ego volo, sed ricut tu Μatth. 26, 39 , exprimitur a Domino, uti jam vidimus, naturale et inefficax desiderium humanitatis, ut ostenderet vere passibilem suam esse humanam naturam. Dum vero de voluntate Patris loquitur, optime intelligi potest Patris beneplacitum voluntasque absoluta consequens Christi acceptationem liberam passionis, quam electionem certe hic nec mutare nec retractare intendit. Dj0jtjgod by OO le
284쪽
si0ne. Quum igitur actus in individuo considerati essent in arbitrio D0mini positi, inde satis libertas e0rum, ut meritorii esse possint, vindicatur. - Etiam juxta hanc sententiam libertas Christi ad meritum requisita bene explicatur. Nam meritum non inde minuitur, quod res aliqua materialiter spectata in genere n0n p0ui nequeat, sed ex susceptione voluntaria actus in individu0, et spociatim ex aspectu interno liber0 et voluntari0, qu0 res suscipitur. Ita e. g. omnes h0mines morti subjecti sunt. Attamen ss. Martyres summ0 cum merito mortem obeunt, quia moriuntur, cum p088ent n0ndum m0ri, aut n0n 00 m0rtis genere,
et praecipue quia liberi et voluntarii sunt illi assoctus interni, cum quibus m0riem accipiunt. Existimamus tamen, Christo nec ipsam substantiam actuum, videlicet passi0nis et mortis, per praeceptum strictum imp0sitam fuisse'). Toumely.' 317. Τournely cum quibusdam aliis auctoribus statuit, primo Christo liberam elestionem datam fuisse, et nullum praeceptum antecedenter ad acceptationem ejus injunctum. Ρ0st acceptati0nem ver0 ejus praeceptum obeundae passionis et m0rtis strictum esse dicendum, quamvis dispensati0nem de eo semper Christus petere et obtinere potuisset. - Haec sententia pariter fere in n08tram recedit. - Inutile tamen videtur, statuere praeceptum strictum post acceptationem Christi cum facultate dispensationis') Opportuno etiam hoc loco notatur, misericors conSilium redemptionis humanae, decretum incarnationis et modi redemptionis generatim per plenam satisfactionem a Deo-homine praestandam, videri merito concipi ut absolutum et antecedens prae visionem Volitionum humanitatis Christi. C0nsiderata porro imprecantia Christi, in hac suppositione), redemptionem in genere spectatam non potuit humanitas Christi non suscipere; sed susceptio redemptionis determinata ista ratisne per passionem et mortem nulli antecedenti mandato subjecta, adeoque omnino libera erat, uti superius vidimus. Optime igitur uterque modus quo libertas Christi explicatur, pro varietate quaestionum quae hac in re occurrere possunt, adhiberi potest. Sic etiam actus bonos qui lege naturali jubentur, certe Christus natura sua impeccabilis non potuit non ponere; tamen actus in individuo ac determinato modo p0siti liberi erant et meritorii.
285쪽
DE HUMANA LIBERTATE CHRISTI EΤc.
0btinendae. Μagis c0ngruum est rem c0ncipere uti diximus, videlicet Christum D0minum spectata ejus humana voluntate inde ab initio sine obligatione modum redempti0nis per passi0uem et m0rtem libere elegisse, et libere etiam hanc acceptationem continuatam e88e usque ad mortem, ita ut strictum praeceptum et obligati0 nunquam intercesserit. Mandatum dicitur Ρatris bensplacitum de suscept0 0pere Christi, et h0c beneplacitum c0nsideratum c0nsequenter ad liberam electi0nem Christi semper c0ntinuatnm, etiam Ρatris v0luntas n0minari potest. )3l8. Ex his quae diximus per se c0ncidunt Socinia-nornm ineptae calumniae c0ntra d0ctrinam cath0licam. Ipsi videlicet inclamant, d0ctrinam cath0licam continere e0ntradict0ria, quatenus Christus verus Deus et impeccabilis esse statuitur, et nihil0minus d0cetur, ejus passi0nem et m0rtem Patri mandat0 ei praescriptam, liberam et meritoriam fuisse. Difficultatis solutio ex doctrina pr0p0sita c0lligitur. - Nullius autem m0menti est qu0d pariter 0ggerunt, nimirum Christi passi0nem et mortem etiam pr0pterea n0n p088e meritoriam diei, quod violenter ad eam raptus sit et c0actus ab inimicis suis. Vidimus, v0luntarie a D0min0 0mnia esse suscepta, eumque si v0luisset,p0tuisse passi0nem et m0rtem vitare. Ρraeterea c0ntra impudentiam h0minum istorum animadverti p0test, passionem et m0rtem etiam merit0riam esse posse, quamvis alicui violentia inseratur, propter v0luntariam acceptationem internam actusque virtutum, qui in hac acceptatione exercentur. Id l0cum habet in s8. Martyribus, et explicatur ex iis quae superius diximus.
33 Recolendum est, ne idearum oriatur confusio, opus incarnationis efficienter spectatum esse totius Trinitatis. Itaque etiam si sermo est de beneplacito vel mandato ac voluntate Patris quoad humanam voluntatem Christi, illud mandatum ac ista voluntas est totius sanctissimae Trinitatis, sed Filius incarnatus, ut distinctionem personarum Ostendat saepe per appropriationem Patri mandatum illud ad voluntatem illam attribuit.
286쪽
319. Vidimus, Christum Dominum m'diatorem esse inter Deum et genus humanum tum naturalem, quatenus in sua persona utramque naturam conjungit, tum moralem, quatenus persectissima rati0ne munus reconciliationis inter Meum et homines exercuit. Haec reconciliatio quidem praecipue sita est in eo, quod Christus adaequatam gatisfactionem Deo pro peccatis h0minum in eum commissis praestitit, meritisque condignis b0na perdita iis recuperavit. Si tamen opus mediationis et redemptionis c0mplete in tota sua perfectione spectatur, ad triplex apte revocatur munus,chhi. u. ., qu0d Christus D0minu8 egercuit, quatenus fuit sacerdos, μ' 408, propheta, et reae. Homines videlicet per peccatum inimici P 'Ph' sunt et culpae ac poenae reatui 0bn0Xii; quo dintellectum sunt obscurati, et quoad volentat0m infirmati ac per malam c0ncupiscentiam corrupti. Hinc ut repararentur, indiguerunt propter culpae et poenae reatum plena per Sacerd0tem expiati0ne; indiguerunt propter intellectus obscurationem c0ngrua institutione per Ρrophetam; indiguerunt propter voluntatis infirmitatem valida tutela per Regem, sub cujus sceptro ordinatum regnum constituant, gratiarum et beneficiorum ejus semper participes. Haec igitur sunt munera Christi Redemptoris, ut sit plane eximio mod0 Sacerdos, Propheta, et Rex,
unde etiam a. s. Petro Chrysol0g0 rectissime Propheta proFheltarum, Meerdos sacerdotum, Reae regum λ)nuncupatur. Triplex haec Salvatoris dignitas et functi0 etiam ipso Christi Uncti) n0mine exprimitur, ad eamque reliqui tituli Christi facile rev0cantur. Superest, ut de hoc
triplici Redemptoris munere agamus. Quum Vero Sacerdotii munus praecipuum sit, fusius quae ad illud pertinent exp0nemus; dein vero quae de munere pr0phetico ac regi0 dicenda sunt paucis adjiciemus.
287쪽
320. De munere Christi sacerdotale. - Ut quae ad saesedotium
Redempt0ris sacerd0tium spectant intelligantur, notiones ψhyi' i saesrdotii et sacriscit breviter nobis exponendae sunt. Omnis Pontis , ait Apostolus, eae hominibus assumptus, pro hominibus eonstituitur in iis quae sunt ad Deum, ut ostierat dona et sacrificis pro peccatiS.'). Unde p0ntifex s.4. 4bis vel sacerd0s definiri potest: Homo divinitus constituitus indolos. mediator inter Deum et homines, in Deo deferat honorem, homines vero reconciliet Deo, eosque sanctificet inerendo sacrificia, aliaque mysteris divina dispensando. Ρrimarium autem et essentiale officium sacerd0tis illud est, ut sacrifieia Deo offerat. Sacrificium quidem generatim et impr0prie sumi seset pro quolibet opere ad h0nerem Dei relat0, atque ejusm0di sacrificio generali resp0ndet etiam improprium illud sacerdotium, quod commune e88e omnibus Christianis s. Ρetrus significat, quum dicit: Ad quem accedentes lapidem vivum, et ipsi tanquam lapides vivi sumer- aedificamini, domus spiritualis, sacerdotium Sanctum osse ferre spirituales hostias, acceptabiles Deo per Iesum Christum.' Sed m0d0 nobis agitur de sacrifici0 pr0pri0 sensu
321. Cultus igitur Deo tum a religiosa societate integra, tum a singulis qui eam c0nstituunt praestandus, essentialiter consistit in intimo sensu et agnitione absoluta supremae excellentiae et dominii Dei, principii et finis 0mnium, atque adeo in agnitione dependentiae omnim0dae, qua 0mnia Dei nutui subjiciuntur. Hunc sensum atque assectum humilis Des adorationis comitantur affectus la dis, gratiarum acti0nis et petitionis, et in homine peccatorum re0 maxime sensus proprii reatus, quo h0m0 agn0scit, se dignum esse morte temporaria atque 'aeterna, simulque spes veniae a Deo misericordi obtinendae.
Cultus porr0 internus exprimitur eultu externo. Sed inde ab initio generis humani omnique tempore homines tum lumine rationis, tum revelatione ed0cti, Deo approbante vel
288쪽
p0sitive jubente, maxime per sacrificia illa sensa interua exterius manifestaverunt. Societas videlicet vel homines singuli aliquid rerum suarum, quae datae ipsis erant in d0- minium; pro se substituebant De0que offerebant tali acti0ne Sacra, quae apta erat ad duplicem sensum supremi Dei d0minii atque pr0prii reatus exprimendum. Id ver0 praecipue obtinetur per rei destructi0nem et imm0lati0nem. Atque ejusmodi oblati0nes usu tum Sacro, tum pr0lano Sasae,ineium. crificia dicuntur. Definiri itaque eadem p0ssunt hac ratione: Saerificia sunt oblationes legitime Deo factae primo et per se nomine totius societatis religiosae, consequeriter etiam pro hominibus singulis, ad significandum sensum suu- intrent, praesertim agnitionem supremi Dei dominii
322. Dicimus, saerificia esse oblationes testitime Deo lactas. Requiritur videlicet, saltem in religione cujus cultum ipse Deus ordinavit, tum ut vi utima et m0dus eam offerendi sint juxta hanc divinam ordinationem, tum ut oblatio fiat a sacerd0te divinitus constituto ad sacrificia illa offerenda. - Ex dictis etiam c0lligitur, Sacrificia, praesertim uti sunt expiat0ria, ex natura sua fieri per substituti0nem repraesentativam, quatenu8 victima substituitur, et mactatione ejus h0m0 profitetur absolutum dominium Dei in se et omnia, se reum culpae ac p0enae agnoScit, atque mortem victimae loco propriae Deo offert veniamque deprecatur. Eadem substitutio et symbolica repraesentatio in sacrificiis Judaeorum Deo ordinante etiam variis ritibus et caeremoniis repraesentabatur ). - Hisce praemissis jam probabimus, Christum esse verum Sacerd0tem ordinis eminentis, et se ipsum in cruce obtulisse in Verum et proprium sacrificium pro mundi salute. Phopo,iiso. 323. Pr0p08iti0. - Cum ratione mediatoris in Christo nectitur dignitas summi Sacerdotis, qua in dignitate per incarnationem ipsam Christus est constitutus. E lerit vero praecipuum Sacerdotii munus, quum semetipsum Deo
i) est. Levit. c. 1. 3, 4 et c. 16.
289쪽
in ara crucis in verum sacrificium obtulit, sacerdos idem et victima. Ρraen0tanda. - Quom0do in propositi0ne dicatur Sacer κκpiitatio.
d0tii dignitas cum ratione mediat0ris c0haerere, jam intelligitur ex iis quae exp0sita sunt. Munere videlicet mediationis et reconciliati0nis inter Deum et homines Salvator praecipue functus est per sacerd0tium suum. Ad h0c autem sacerd0tium pertinent quidem et alia redempti0nis opera, quae in vita Sua Dominus exercuit, sed praecipuum munus hujus eminentissimi sacerdotii fuit illud, quo Christus in ara crucisse obtulit De0 h0stiavi immaculatam. Huic videlicet 0blationi vis et ratio tribuenda est sacrificii tum propitia-t0rii, quo h0mines fuerunt a peccato liberati, a p0ena subducti et cum Deo reconciliati, tum meritorii, qu0 0mnibu8h0minibus salutem aeternam, atque opportunas et nece8sarias gratias ad eam c0nsequendam Christus pr0meruit.
324. Demon8tratio. - Christum verum Sacerdotem S.Scriptura.
esse summae dignitatis, in sacris Litteris luculentissime docetur. Sic in veteri Testamento, Ρsalmo Messiano 109qlsigimus illa de Christo: Juravit Dominus et non poenitebit eum: Tu es Sacerdos in aeternum Secundum
ordinem Melchisedech. Quem locum, ut et Christi sacerdotium, divina quadam orationis c0pia ad Hebraeos scribens illustravit ac perp0livit Ap08t0lus, ostendens, Christum excellentissim0 mod0 sacerdotem esse, ita ut sacerd0tium ejus infinite superemineat sacerd0tium Leviticum, ac sacerdotii munera tum per orationem et inte pellati0nem, tum per sacrificium crucis eum mir0 modo explesse. Ut ex epist0la illa pauca tantum in sc0pum nostrum asserramus, imprimis Ap08tolus testatur, a Deo Christum constitutum esse sacerdotem, illis verbis: Nec quisquam sumit sibi honorem, sed qui vocatur a Deo tanquam Aaron. Sic et Christus non semetipsum cIαrificavit,
ut pontineae fieret: sed qui locutus est ad eiam: Filius meus es tu, esto hodie genui te. Quemadmodum et in alio loco
dicit: Tu es sacerdos in aeternum secundum ordinem Melchisedech. 9 Eminentiam autem sacerd0tii Christi prae 8a-
290쪽
cerdotio Aaronis, Apost0lus dein pro scopo su0 multis pr0- sequitur atque exponit. Ostendit hanc imprimis ex typ0 sacerdotii Chri ti videlicet Melchisedech; hic enim ut figura Christi sacerdotis praecellebat vel ipsi Patriarchae Abrahae, qui ei decimas dedit, quique benedictus fuit a Melchisedech. Ρroinde Melchisedech etiam praecellebat omnibus sacerd0tibus Leviticis ab Abrahamo originem ducturis, qui et ipsi in lumbis Ρatriarchae decimati sunt. Quant0 maj0r itaque, . infert Apostolus. debet esse dignitas sacerdotii Christi prae sacerd0tio Levitico, quum ex solo Christo tanquam antitypo dignitas illa praecellens in sacerdotiuya Melchisedech
inde, qu0d sacerdotium Christi cum jurejurand0 imp0situm sit, Aaronicum vero non ista ratione solemni; quod Sacerdotium Aaronicum haereditarium fuerit a patre in filios, Christus autem nec successerit alteri, nec habeat succe880-rem , Siquidem eo qu0d manet in aeternum, Sempiternum habet sacerdotium; qu0dque sacerd0tium Aaronis in terris finiatur, sacerdotium vero Christi in terris quidem peragatur, sed quadam tenus continuetur in c0elis δ).325. Maxime vero praecellentia . sacerdotii Christi ex dignitate summa ipsius victimae insertur, quae n0n alia est, quam ipse D0minus. Christus, ait 8. Ρaulus, assiste Pontifeae futurorum bonorum, per amplius et perfectius ta
bernaculum non manufactum, . . . . Neque per Sari inem
hircorum aut vitulorum, sed per proprium sanguinem introivit semel in sancta, aefrena redemptione inventa. Si enim sanguis hircorum et taurorum et cinis vitulae a. sus inquinatos sanctificat ad emundationem carnis, quanto
mugis sanguis Christi, qui per Spiritum sanctum Seme ipsum obtulit immacultatum Deo, emundabit conscientiam nostram ab operibus mortuis ad serviendum Deo viventi' rQuemadm0dum, inquit Apostolus, Ρ0ntifex veteris Testamenti priusquam ingrederetur in Sancta Sanctorum sacri-