장음표시 사용
191쪽
ris vina, Maroneum vinum adeo vinosum erat ac indomi tum,ut viginti quae partibus una vini portio misceretur , referente Plinio lib. I . cap. .his verbis Maroneum vicies tanto addito a luet miscendum Homerus prodidit Durat etiam vis in eade terra generi, vigorq; indomitus. Quippe cum Mutianus ter Consul ex his qui nuperrime prodidere, sextarios singulos octonis aquq misceri compererit, praesens in eo tractu Esse autem colore nigrum, odoratu vetustate pinguescere. Quod cum hac nostra tempestate in si non l. ivinis unius , vel duorum annorum ad summum tamur, eaque vetusta dicantur; iniis aquamis conueniens , ac innoxia ea erit quam superius retulimus, ct eo magis, si quibora ante coenam , ac prandium talis misit at Galenus enim lib. I de elementis cap.M. inquis,tempore opus est, ut eorum, quae commiscentur,mutuae particula inter se inuicem exacte agant,o patiantur,
atque ita totum id, unum sibi undique lenitus simile euadat . Et hac de causa nonnulla pos iunt statim post mistionem segregari Quae si diutius permanserint, lonec totum factum fuerit unum, nequit alterum ab altero amplius separari . uare danda opera es=, ut aquae 9 vini perfecta misi ac, c enim inter se liquores facile coalescunt , nec ulla repugnante qualitate coctioni re uni, ut contingi dum vinum vulgari modo inter epulas dilutum bibitur , facile enim caput tentat ructus, tu ue mc L.
192쪽
Quomodo Vinum prosit , aut noceat.
moderate fumptum multa bona corpori , ct animo prae Mare potes , ita immoderat umptum, malorum4m
nium H origo, ct propterea apud
Athenaeum lib. II. Socrates vino mo
derate sumpto has tribuit virtutes Vinum animos rigans, tristitias , dolores quemadmodum mandragoras sopit, lilaritatem,sicut oleum flammam eXcitat platarum quoq; eXemplo, que temperato imbre in leni aura perflate recte augescunt, forent, ad frugemq; perueuiunt Aristoteles 3 o. D. problematum asserit , vinum moderate sumptum co Imnem iuuare, cor exhilarare, cerebrum,ct iritus animales fuere somnum conciliare . Plato a. de legibus dicit, a Deo vinum contributum hominibus, quasi Optimum , praestidium conseruandi sene 'tutem, quod vino iuuenescere videantur, labolere moestitiam . . lib. causis morborum cap. 3 affirmat, vinum modice sumptum calorem naturalem augere ib.vero de composit harmacorum cundum locos,cap. loquitur Vinum nutrit, concoquit, roborat,putrefactioni resistit, intemperiem a frigiditate, humiditate contractam, citra omnem molestiam, ac secure persanat; Avicenn.atrimi Doct.Iae. II. Vinum , inquit, ex sui essentia sortes ericit sanos in vivificat virtutem propterea quod velociterinebet augmentum in sub-
193쪽
substantia spiritus Plutarchus dicit,vinum hilaritatem erre , metum abjcere, ct veritatis foecundissimum esse. Plinius lib. a 3.c. r. hisce uerbis utitur , Vino modico nerui iuuantur, copiosiore laeduntur, sic oculi. Stomachus recreatur, appetentia ciborum inuitatur , tristitia cura hebetatur,Vrina, ac algor Xpellitur, somnus cociliatur. Pi terea Vomitionem sistit, collectiones extra lanis humidis
impositis mitigat , Deinde biungit Asclapiades utilitatem vini aequari viX Deorum poteti posse pronunciauit. Apud Athenaeum lib. a. h legimus .
Vinum Deo S. VIortalibus monstrasse rediet tentibus Summum bonuria inteperate vero, summu malum.
Illos enim, modeste qui bibunt , alit, Animumq; pariter, corpus roborat: Ad usus medicina varios est utilissimum Miscetur ijs,quae propinantur pharmacis: Vlcera lauare corporis vino eXpedit: In quotidianis hominum conuietibus Modice bibentibus,dilutum, ac sobrijs Animum exhilarat at modus Si non adhibeatur, contumelias parit. Par pari si bibitur, adigit ad insaniam: Si nierum, resoluit artus corporum; Quapropter Bacchum omnibus in locis vocant Medicum quibusdam vero edixit Pythia Bacchum vocandum sanitatis Praesidem. DIcendum itaque ex vino modice sumpto, quod antiqui
Dium errae fructum Do are consueuerunt,omnia bona tum corpori , cum etiam animo euenire, ex immoderato uero ip-
fuscisse, omnia maia oriri fatendum es ut a nobiliori
194쪽
hominis parte incipiam, nimirum ratione , qua homo caeteris omnibus animalibus dissert, exploratum es, ex immo
dico in misi huiusmodi partem ita assci, ut amplius oo scio fungi non possit , o Visus loco vinum tanquam Tyrannus quidam imperet , ita ut homo multa praeter rationem edat, non ecus, ac irrationale animal esset δε enim a vino peruinoitur,quae dicenda non sunt, profert ad multum risum, vel etiam seium a que ulla ratione excitatur , tus nimis, vel trisis es icitur, furens, vel mitis sine causa redditur,audax , et timidus euadit, ad liberalitatem, vel auaritiam es proclityis, ad amorem, vel odium incitatur loquax, vel taciturnus sit, ct ad multa aliata in is imperante Iominis ratio trahitur, prout diuersam hominum propensionem inuenit, fecundum maiorem , ac minorem
in quantitatem dicit enim Ari teles 3 o ferii problematum, problemate primo , Vbi vinum hominem frigentem , taciturnumq; a sobrietate accepit, paulo liberaliori poculo refouet, eXcitatq, ad Verba,tum largiori potu verborum uberem, eloquentem, identem l reddit post hoc in contumeliam, ac petulantiam vertit mox ad insaniam propemodum accendit. postremo nimio ex potu resoluit stultumq; agit in modum eorum , qui a pueris morbo hilaborant comitiali , autitiam eorum , qui viiij atra bilis maiorem in modum continentur. Haec Arsoteles, qui, ut ex dictis patet, causam diuersorum asse Iuum a vino in
eodemicimine emanantium , in certam vini mensuram referre videtur: ed quia sepe accidit, ut ex eadem vini mensura diuersi homines diuersimode a sciantur,ai mare quis posset, non ab a determinata vini mensura diuersos oriri essecius, nam, quod ex eadem in quantitate magis, vel minus homines eodem a secIu detineantur, mirum non es ,
195쪽
iquidem aliqui potentiorem, aliqui imbecilliorem naturalem calorem habere possunt, ac pariter caput validius , et climbecillius, ed quod qui iam ex eadem vini mensura mitis at, alter sero , certe aliunde hoc prouenire credendiam est. Dicerem itaque id in peculiarem Diuslibet hominis temperaturam referendum esse, vinum enim cum fui nat&ra calidum sit , dum a naturali hominis calore in Dentriculo alteratur , non olum ex ipsi vapores ad cerebrum lauantur, sed etiam quicquid in corpore ex humoribus ocretum,
ct crassum reperitur , id fundit, ct in maiorem vaporum
copiam conuertit itaque dicendum videtur, ideo ex eadem vini quantitate biliosum hominem furore corripi . egma 'ticum ac frimabundum inci, sanguineum utari, ac melancholicum trifilari, quia vinum praedominantes in corpore humores praecipue fundit , ac tanquam vehiculum ad cerebum ducit , Unde Darifanimi assectus nascuntur, non cus,ac in morbosis desipienti, contingere let, quarum aliquae cum risus uni, aliquae cum merore, ac timore,prout diuersi humores ad cerebrum feruntur . ac tui o quantitate, qualitate, ac Ubi peccant is hoc etiam innui e videtur Arisoteles 3. D.problematum, problemate Io dum quaerit, cur Dinum alios tardos , alios perbos reddit,atque --
nibundos. Respondet enim id propterea seri, quia, Ut Chaeremon ait, , num se pro moribus utentium applicat
animi autem mores corporis temperaturam sequuntur , Ut
ut Gai Cum itaq; vinum varios pariat in homine assectus, mirum e e non debet, variae etiam actiones equuntur, ita Di aliquita Baccho victi ei os recent, Ut quandoq; contigit , aliqui alios L serint , ut de Alexandro magno apud Curtium Arrianum alio Gegitur,qui inter epulas, ct
pocula furore percitus situ carissimumsibi ac familiarisimum
196쪽
smum interemerit, quod non fecisseisiAndroc dis viri mpientia clara praecepto obtemper et , qui Ut Plinius reseri, lib. I . cap. 3. Alexandri intemporantiam cohibens , haec ad ipsum)crip t. Vinum potaturus Rex, memento te biberesan uinem tei sicut cicuta homini vcnenum est,sic ci
cut vinum. uod praeceptumst animaiuertisset, prosectὰ
suum amiliarem, alio si amicos in temulentia non interem et, ita, iure merito Athenaeus IIb. a. ex Poeta Cyreneo,
e in h. ec scripserit. Est eadem vini, ac ignis vis corpora nostra Cum subijt,fluctus commouet, in Libyco
Vt pelago notus, aut boreas occulta reuelat Ex imo mentes concutit, atque hominum Earumq; concussio quanta sit, pulcherrima historia , quam idem Athenaeus hoc eodem lib. ct pagina ex Timaeo Tauromenite reser , clare demonstrat , qui domum quandam Agrigenti hac de causa et ocata ui se Triremem narrat Iullenes quidam in ea temulenti que adeo dementat uni, ebrietate,ac vino aHuantes, ut in triremi nauigare se crederent, horrenda tempe te in mari ad Iata,tantumq;e mentis potestate deciderunt , ut domus vasa omnia, stragula foras ejcerent, velut in mare, naui quam tempestas affigebat, ut istis videbatur mouerandae causa , iussuque Praeferiti congregatis ad id spectaculam multis, ut proiectam pellectilem deriperent, nec isiorum quidem concursu tanta iuuenum cessauit insania Postridie vero pro e-LIis ad Pas aedes Praetoribus , inclinati iuuenes adhuc nauseabundi, lys, qui interrogatant,magi ratibus responderui,
tempesate se vexatos,nauem ut alliuarent,farcinas superuacuas in mare abiecisse, mirantibu ; Praetoribus, tam attonitum illorum Huporem, unus ex js,qui maior natu caeteris
197쪽
teris videbatur. Ego, inquit, Viri Critones,metu conHerna ius, Missmo Nauis tabulato, quam maxime licuit abdi tras, iacui. Perenni mentis alienati it udices cum ignotis,ent,obiurgatos, ac monitos, ne postea se vino gurgitarent,
dimiserunt, id vero e gratias habituros professi,dixere inportum attingerent tempesatis periculo defuncti, imis, qui Bruassent, ct tam opportune,auspicatoq; bi apparuissent
in publico cymarinis Dijssatuam dicaturos . Inde uicet domum illam Trireme vocavere. Algae haec, o alia multa ianimi accidentia ab immodico vino equuntur. Sed quid de corpore ipso dicendum erit, otii inum non solum multas affert affecIiones , cam calidas , tum etiam frigidas ferre- pCntinam Nandoq; mortemta Calidae ab ipsi unt asse Iio-Mes, nempe na1rchae cynanchae disidationes, quos catarros vocant Iemorroides,sanguinis pro uuia, articulares morbi, ophtalmiae, peripreumoni. e laterum compunctiones febres ardentes , reliqui denique omnes morbi, quorum genus en phlegmone, o haec omnia accidunt, dum naturalis calor ab immodico mi etsi non peratur, sed viscera omnia tes poris processu calida admodum intemperie corripiuntur, quinimo caecitas etiam ex immoderato vini usu oritur, ut
Dioni o Iuniori Siciliae Tyra o accidisse legitur apud Athenaeum lib. o. qui ob temet entiam corruptis oculis exce catus es frequentes etiam podagrae eandem ob causam hac nostra tempessate maxime vigent, ut Galeni etiam tempore
accidisse legitur 6 Aphors com a S sob c ait Aetate Hipp. pauci podagra laborabat, propter vita moderantiam, nostris vero temporibus usque adco audiis edulijs , ut nihil eis addi posse videatur, infinita est podagrarii multitudor cum nonnulli sint qui nec eXerceantur quidem, sed crudi talibus, atque cbrietatibus incunibant δε ante cibum bi-M bant
198쪽
hant vina potentia, ac venereis utantur immoderate no- nulli vero, etsi non his omnibus, in uno saltem, ac duobus delinquunt . Atqui peccatum magnum cum fuerit Ope inino eorum, qua diximus, deliquisse sat est. Ex his Gal. verbis, ut nusqui ,se ipsum iudicet relinquo. Si vero accidat, ut ex vini quantitate naturalis calor succumbat, contrarium euenit, frigidae ilicet corporis asseritiones , nempetremor grauitas, pagor, torpor reruorum, In extremis partι-bus disentio, pigritia ad coitum , genitura conceptioni nutilis, velox caluitium, praematura canities , ct quod peius en,aqua intercus, iissa, parali , poplexia, alui deientio, ct conuulsio. uomodo autems eri possi, vita vino calidum cum sit, frigidi sequantur assectus , licet exsuperius
dictis cootit,adhuc tamen melius cum Aristotele notumfaciam.Aristotiles tertia problematum sectione problemate primo hanc Uert rationem, quia multum humoriS, cum refrigeratum est, multum frigoris concipit, ita ut calorem supere naruralem. Fit enim simile intrinsecus carni ut 1 vestis nimio madefacta humore , rigorem proinde acris frigoris admittat . Problemate quinto eiu dem seritionis quaerens, Cur ebris remant, et eo magis, quo liberalius merum hauserint, cum inum calidum o ct tremor frigiditate proueniat, duas huius rei rationes assert. Prima e t,
quia vinum calis casia qualitate amplificata, plus quam
vires corporis patiantur , calorem corporis proprium se permiscens , extinguit riuo exti=rcto, refrigeratoque corpore, accidit, ut tremores oriantur . Secunda ratio, quia vinum calidum, corporis caliditati naturali coniunctum,
e scacius porro, qui calor proprius bi subdita pro alimento obtinet,consumit. Haec Arsoteles Ex quibus patet frigi dos morbos inimio vino prouenire , quatenus ct calorem
199쪽
naturalem refrangit, ct hum dam radicat exiccat. Praeterea repentinam etiam mortem ab immodico vini etsi prouenire po e Auctor L Hipp. S. Aphor Aphor. S. dicens , si ebrius quispiam de repente obmutuerit conuulsus moritur, nisi febre corripiatur , aut ubi ad horam peruenerit, qua soluuntur crapula Vocem recuperet.Gal. I, com.huius aphor i dicit, replacis neruis talis conuulsio superuenit, solet autem sacile eos replere vinum , ut quod calida , habeat temperaturam talis quidem natura prompte omnia subintrat, pr sertim cum non admodum crassani substantiam habuerit. Ita Di ni ebrius febre corripiatur, qua repletionem ci vinofactam resoluat, vel hora,qui Luuntur crapulis, et ocem recuperet, conuulsus moriatur; hora
autem, qua luuntur rapuia ex Gal estposridie , mel quenti nocte,vel tertia die pro multitudine, et ui epoti vini, vel eius qui potauit natura . Praeterea Athenaeus insua hiasoria de emulentis lib. o. asserit Alexandrum Magnum ex nimio mini potita infirmitatem incidi e ac tandem ex ea decessisse. Hoc autem ita facium fuisse a mat, cum ludibundus inuitasset Protheam quendam in bibendi certamine inclitum , bibissetq; Alexander Ticongium; Protheas Regem murtis laudibus prosecutus, ct Ese quoque integrum exhausisset, moxque eum eodem poculo prouocasset, Alexander generose conatus eundem calicem ducere , cum partem
iam traxisset, resupinata in lecti puluinari ceruice, poculum e manibus emisit ex quo postea certamine in malam valetudinem incidi donec interjt, ct non mirum, quia alioquin Alexander grandior poculo uius fuit, adeo ut quemadmo- δε apud eunde Athen. legitur lib. I o Callisbene uir plentia, ct eloquentia clarus eodem Alexandro conuiuante, cum meri poculum, quod ad eum peruenerat, expelleret, rogante
200쪽
Aodam, cur non biberit, re ponderit, nod e dum Alexandri poculum biberet, Aesculapio indigere Gal. autem a. de locis
assectis cap vis imo refert, puerum ti cruciatum, cum noues et ei aquae copia, vinum antiquum liberaliter potes ,atq; en reliquo tempore vigilem omnino permansi e ponteas bre correptum una cum vigilijs oborto delirio per e . His itaque os habentibus, quis erit tia impudens, ut ab immodico ini se non obsoneat, et eo magis,quia raro euenit, ut d Iaccho enus absit,quod accidat, ut plurimum contingere olet,breui temporis alio,ho=no, vel vitam cum morte sommutabit, vel saltem infelicem vitam , ct frumnis plenam duce et propterea Virgilius in epigrammate canebat. Nec Veneris, nec tu vini capiaris amore: Uno nam i modo Vina, Venus' nocent. Vt venus enervat vires:sic copia vini,
Et tentat gressus, debilitatq; pedes. Multos caeciis amor cogit secreta sateri: Arcanum demens detegit ebrietas Nec sit, qui dicat propter ventriculi imbectilitatem meraciori potu tendum esse,velsaltem minus diluto, ut plerique hac de causa faciunt, quia tantum abest, ut meraca vinum, vel minus dilutum coctionem in imbecidiori tentriculo adiuuet, it potius di iliorem reddat, tum quia inumeracum di ilius a debiliori calore ventriculi actuatur, tum etiam quia cibum iu ibo ventriculo indurat, ut experientia notum sin quis enim elixare velit, elpisces , et leporinas, illasq; carnes in vino perspicuum es duriores
inci, qua in aqua elixarentur,pariter etiam consa re centes scus in vino durescere, in aqua autem liquari,unde iure meritὰ Athenaeus tib a a mat aquam coquendis cibis in istiliorem M. Ariuotiles vero A. Ia problemitum proble-