Exercitia S.P. Ignatii de Loyola

421쪽

PRO ULT. EXERCIT. DIE 4 et adam effatum, vel sententiam graVem Ponderandam occupatur. a. Discrepat ratione finis ; nam prioris modi usus non solum est speculativus, sed etiam practicus; cum ex occasioue etiam tendat ad correctionem morum ; hujus vero modi scopus sit mere speculativus; cum prineipaliter spectet

solam intelligentiam significationis. Quod si nobis

in una voce vel duabus meditatio assiueret cum interna simul delectatione, postponenda erit transcurrendi cura, licet tota sic hora praeteriret; qua elapsa reliquum orationis cursim recitetur. Tertius orandi modus est ipsissimus secundus orandi modus, sed brevior et minori cum mora ;nempe solum ad unam respirationem eommensu-xatus; ita ut in considerandis vocibus singulis alicujus orationis non tamdiu haereamus , quamdiu nobis quicquam significationis vel pii sensus circa eas incidit; sed ut tantum praecise lemporis iu-

sumamus , quantum communiter una respiratio

solet. Proinde tertius hic modus differt a secundo solum per hoc, quod hic sit brevior, imo brevissima meditatio significationis latentis in verbis et

sensu alicujus orationis, ille vero sit morosa et diuturnior eiusdem significationis meditatio. Brevius: Primus habet plus examinatio uis : secundus plus meditationis: teruus simplieior est, minus habena ex examinationis et meditationis. Plurimum tamen is conducit et iuvat, ut assuescamus sacere orationem vocalem eum athentione' et devotiooedebita. Quapropter hoc exercituum maide utilis estiis, qui obligantur ad horas canonicas ci). Ceterum eum primus orandi modus ad sui cognitionem et animi purgationem utilissimus sit , ejusdem usus primae hebdomadi magis proprie convenit, potestque etiam rudioribus tradi. Quod

422쪽

4eta DIES VII l. LECTIO

vero ad capaciores attinet et meditandi peritos, notat Directorium , sumeere iis , ut exercitiorum tempore triplicem hunc orandi modum addiscant, quo in posterum per anni decursum uti sciant. Proinde in ipsis exercitiis ab ejusmodi capacioribus dicti modi non facile erunt usurpandi. Dico, Molle; addit enim Directorium eos etiam octi duanae hujus solitudinis tempore adhiberi posse verb. gr. tunc cum aliquis est fatigatus, mel male habet, mel minus bene dispositus est ad longiorem meditationem i). ΙΙΙ. Ceterum illae regulae, quae a S. Ignatio in sine libelli exercitiorum additae sunt, nempe de

distribuendis eleemosFnis : scrUtilis dignoscendis: ut cum Ecclesia sentiamus, hae, inquam, regulae solum tradendae sunt iis , quos illae concernunt, nempe locupletibus, scrupulosis , et Verbum Dei tractantibus; nec non iis, qui versantur inter heterodoxos. Quapropter eas fusius hic culicare supersedeo; cum ab illis, qui iis indigent , ex libro exercitiorum legi possint. Deinde licet quatuor illae, in quas exercitia dividuntur, hebdomades dicantur rospondere tribus viis, purgativae scilicet, illuminativae ac unitivae, id tamen non ita accipiendum est, ac si Peracta

hebdomade prima iam perfecte quis et plene Pu

gatus; finita autem secunda et tertia jam perfecte illuminatus esset; et denique absoluta etiam qua ia quasi ad plenam unionem cum Deo jam perve-Haec enim omnia indigent longiori tempore ac maiori studio.

H'n quatuor igitur hebdomades his tribus viis

'POudere dicuntur ; i. quia materiae, quae iu''rum quaque tractantur, pertinent ad haε via. qu in eis iaciuntur initia singularum, qu/ς Dirζς . o. 3 . ei ia. '

423쪽

deinde oportet prosequi: 3. quia discitur methodus, quam postea servare debemus in prosequenda unaquaque harum viarum. Quamdiu autem earum cuilibet immorandum sit, non tam dependet ex spatio temporis , quo alicui Vacavimus , quam ex mensura prosectus , quem in ea percurrenda fecimus. Ιmo hic gradus ad altiorem viam non

tam ab electione nostra, voluntate ac conatu Peu-

det, quam a directione Spiritus Sancti, cujus mos

est ascensiones istas in anima disponere, ut eat de virtute in virtutem. Ceterum antequam aliquis exerceat se ex professo in via unitiva, oportet, ut bene purgatus sit exerciliis viae purgativae, et deinde etiam bene prosecerit in via illuminativa. Nam si quis omissis prioribus mox transire vellet ad viam unitivam, res s et plena periculi, et illusionibus obnoxia. Proinde gradatim progrediendum est, diuque et ordinario se se continere convenit in Via purgativa et illuminativa, idest, potissimum vitae tempuSconsectare decet tum extirpandis vitiis, tum virtuti hus acquirendis. Iino geminae hae viae plerumque sunt commiscendae et conjungeudae.

Praeterea nihil impedit, ut dum aliquis versatur in una via, sentiat interdum aliquos assectus pertinentes ad alia ui viam; modo ii non exerceantur ordia arie et ante tempus i . Quin etiam necessarium est, ut viae unitivae intenti, ad purgativam et illumiliativam identidem redeant; ita tamen ut ordinarie seu ut plurimum actibus viae unitivae convenientibus sese impendant. Porro generalia hausti in exercitiis fructus conservandi media sunt sequentia. i. Fcrvens quotidie meditatio; a. quotidiana conscientiae discussio; 3. octiduana consessio et communio; 4. Ota-

424쪽

bilis consessarii electio, cui omnia , quae ad animam Pertinent, communicentur ; 5. frequens pii libri lectio, cum bonis conversatio, malorum fa-ga, omnisque occasionis peccandi solers evitatio; 6. animi collectio ac solitudo. Multum praeterea ad constantiam in bono conducet, a. ut quis magni aestimet hoc principium et quasi sundamentum vitae bonae, quod per Dei gratiam iecit in exercitiis: a. ut timorem concipiat, ne, si deinceps non vixerit, ut intellexerit esse vivendum, gravius a Deo Puniatur: 3. ut intelligat, se nihil aliud adhuc fecisse , nisi quod

Deus bonum semen in ejus anima seminaverit, quod nunc omni cura fovendum, colendum et ad maturitatem perducendum cst i . Denique excellentissimum obtinendae constantiae medium esta inor Christi, cujus motiva sequens meditatio ea- ponet, quae praecipue tria sunt, nempe I. eius humanitatis decora: ac eius ob divinitatem excellentia: 3. ejusdem erga nos amor. Cumque ea ob materiae vastitatem longior excurrat, poterit Ραα- cium ejus primum in tempus piae lectioni destinatum transferrL

MEDITATIO II.

Punctum L. Gus humanitalis deeora. I. Christi corpus eat templum Dei, quia in ipso inhabitrat omnis plenitudo Disinitatis cor Oraliter a); non solum ρος nebulam, ut olim Salomonis tempore, ubi gloria

425쪽

Domini, imple rat domum Domini i . Est opus absolutissimum Spiritus Sancti; nam ωirtus Atiis- sinit obumbraseu Μaxiae a) , ex ejus purissimis sanguinibus illud prodigiose efformando ; ita ut

corpus nullum unquam subtilius, excellentius nullum in universo orbe, neque persectius fuerit productum. Est ossicina infinitorum meritorum , nec non perpetuorum iuxta ac ingentium miraculorum; quicum omnes omnino actiones Christi etiam naturales et necessariae ex. gr. circulatio sanguiuia, nutritio, chylificatio, sermenta tio infiniti valoris seu Theandricae fueri*t; quibus

persectiores ac sublimiores, spectando Personam, cui tribuuntur, et cujus sunt, clari nullo modo po sunt. Est sanctuarium sanctitatus 3 tum ob animae Christi impeccabilitatem, tum ob visionis beatificae et amoris fruitivi intensionem. Ita ut Christus jure dicatur Sanctus, sanctorum 4 , et magnificus in sanctitate 5 ; imo ipsa sanctitas in gradu Prorsus eminenti. Denique est dignum Verbi Di vini habitaculum, in quo perficiendo Pater suae Potentiae, Filius suac Sapientiae, Spiritus Sanctus

suae Beneficientiae thesauros plena manu effudit. Si enim Deus in sabricanda foederis arca, Si tu exstruendo Salomonis templo quae tamen non nisi

nuda corpqris Christi figura suerunt) fecit potentiam in brachio suo 6, quis neget SS. Trinitatem

in exornando Verbi Divini habitaculo omnes suae magnificentiae thesauros profudisseῖPraeterea summa est corporis Chri ti pulchritudo, ex Persectissima partium proportione , ex claritate. et impassibilitate, quas dotes tanquam in ' 'φg- 8. V. IO. et M.

426쪽

cuiat corροris Ecclesiae triumphantis, et Primogenitus mortuorum i) in gradu habet eminenti. Ad haec si in terris degens adeo temperatam Coelesti comitate majestatem prae se tulit . ut multi, eo viso, cibi potusque obliti per plures eum dies secuti sint; si tanta eius pulchritudo in monte Tha - iboraeo exstitit, ut discipulos in ecstasin rapuerit, quanta modo in coelis pulchritudine excellet, stola gloriae amictusῖ Certe pulcherrimum, adeoque amabilissimum esse oportet illum, in cujus faciem desiderant Angeli prospicere, cujus aeterno intuitu nec Seraphini satiantur, qui olim per

totam aeternitatem sensuum nostrorum beatitudinem constituet, ita terris vero aeterno Patri obiectum summi amoris et complacentiae fuit , secundum illud Matthaei: hic est silius meus dilectus, in quo mihi bene eo lacui U. II. Si autem tanta est pulchritudo corporis

Christi, quanta erit formositas animae3 Asserere, eam longe excedere omnium Angelorum, ceterorumque Coeli tum pulchritudinem , quam ii tum a natura, tum a gratia habent, idem est, ac contendere, totum hoc universum grano sinapis maius esse. Christi enim memoria est imogo Dei in-Misibilis M, et speculum vivum divinarum persectionum eas perenni recordatione recolens et contemplans. In intellectu ejus Omnes thesauri sa

mentiae et scientias Dei sunt absconditi ); nam a Primo statim creationis momento facie ad fu-ς ου s), idest, cognitione intuitiva, eaque sublimi 43ima pervidebat divinam omnem essentiam, ηο non totum quasi comprehendebat SS. Trini ιδ i. mysterium, cunctasque persectiones divina

427쪽

secundum omnem suam immensitatem minutal impernoscebat. tu Deo tauquam in pellucida crystallo clarissime distinguebat omnes res praeteritas, praesentes et suturas, omnes etiam possibiles; ita ut omnis omnium Angelorum scientia potius tenebrae et inscitia sint scientiae Christi comparata si). Voluntas ejus est continuum sublimissimarum virtutum exercitium: lampas, ut ita dicam, intensissimo Numinis amore Semper ardens , et persectissimum divinae voluntatis paretion. Illius denique anima est ornata omnium reli-

ruarum virtutum babilibus ac Spiritus Sanctionis et quidem altissimo, qui ejus dignitali ac

privilegiis conveniebat, modo. Dilata quoque est gratia habituali, cujus intensionem et excelletitiam nullus intellectus creatus, nec angelicus comprehendere potest. Si enim gratia immanens B. Virgini concessa tanta fuit, quanta dicenda erit gratia Christo collata8Denique in Christo tot numero praerogati Vae, virtutes et dotes eximiae sunt, ut quo magis illas

scrutabimur, eo plures esse invenia utur, quae nOVa Semper suppeditant argumenta amoris . o quis

igitur mihi dabit ut penitus diligam atque amum illud objectum, cujus sola humanitas ob tot lantasque dotes infinito amore dignissima esti

t) De scientia animae Christi tum beata tum inclita haechabot s. Thomas: anima Christi nullo modo comprehendit proprie divinam essentiam. In verbo autem cognoscit omnia existentia secundum quodcunque tempus, et etiam omnium hominum cogitationes. Item omnia possibilia creaturae, Hon tamen omnia possihilia Deo. p. 3. q. Io. Scientia indita animae Christi licet quantum ad multitudinem cognitorum et scicntiae certitudinem fuerit multo excellentior, quam scientia angelorum, attamen quantum ad modum cognoscendi connaturaicinanimae humanae fuit infra scientiam angelicam. P. 3. q. a . Haec adnotavi ex s. Thoma ne quis Perperam inter retetur, si triri sorto ali auctore minus recte dicta esse vide uritur.

428쪽

DIES VIII. MED. II.

Punctum II. Cisisti ob disinitatem excetilentia. Nihil sacratissimam Christi humanitatem sic elevat ac natura divina eidem per Verbum unita. Haec enim est illa dignitatis Christi excellentia, quam admiratione defixi contemplantur Angeli, mirantur Cherubini, et in qua extollenda omnes Beatorum aD sectus et desideria continue occupantur. Nam quid aeque prodigio uiri, quam naturam humanam per divinam Personam subsistere h. e. Verbo substantialiter uniri et cum eo unum aliquod totum stupendum prorsus ac mirabile componere; quo factum est proprietatum seu idiomatum communicatione, ut ea homini conveniant praedicata, quae soli Deo competunt, et vicissim Deo, quae

homini; adeoque vi huius unionis Deus appeIlari Possit debilis, passus, mortalis, mortuus; hic homo

Vero immensus , omnipotens , immortalis3 Quis non miretur, dum considerat humanitatem Christi in persona Verbi subsistentem multo magis

Divinitatis plenitudine habitari complerique, quam

serrum candens ab igne, aer a luce, crystallum a solaribus radiis penetreturῖ Quauti ergo nos Christum sacere oportet, quantopere amare , et assicitios decet erga istud divinae omnipotentiae prodigium, erga stupendum adsto omnis excellenti e compendium, erga potentissimum hoe amoris

illiciumῖDuilade Iesus est unigena Dei filius, figura sub -

'utiae. eius, Sacerdos et Potiti sex, ac Primogeni tu . Omnis creaturae. Iesus sedet ad dexteram Pa' ri εἰ ipse est omnia, per ipsum et in ipso .unt omni , et sine ipso nihil sunt omnia. Ille pac*mv0m PDεuit Deum inter et homines, reconciliau.

429쪽

DE AMORE CHRISTI 29 fima summis: Ille pro nobis in Iustitiae tribunali advocatum egit: Ille deleMit, quod a ersum nos erat chirograρhum decreti, quod erat contrarium nobιs, assigens illud cruci si . Haec cum ita sint quis ergo non totis viribus diligat illum , cujus tanta est tamque immensa ob unitam sibi Divinitatem excellentiaῖ Et tamen Obst vescite coeli sM- per hoc et , et tamen rarus est, qui hoc Pulchritudinis et excellentiae miraculum debito amore prosequatur; qui illius pulchritudinem attente contempletur, ac dotes serio expendat. o superit Iesus non amaturi ille Iesus , qui totus ardet amore nostri lPunctum III. Christi erga nos amor. Hic expende, quis, quem, quove modo diligatῖ i. o homol qui te amat, filius Dei est: consubstantialis Patri, Rex gloriae, Dominus dominantium, beatitudo electorum, neminis indigus, infinite beatus, qui omnia scit et

Potest. 2. Quem Vero is amat, est nihilum et peccatum, putredo et cinis, ingratum et rebelle monstrum, Vitiorum et daemonis mancipium, iteratis peccatis denuo crucifigens sibimetipsi filium Dei. 3. Modus autem, quo te amat , est sine modo.

Nam amor, quo Jesus te diligit, longe major est illa dilectione, qua omnes Seraphini et Coelites SS. Trinitatem prosequuntur: qua omnes simul creaturae te amare possunt: qua tu te ipsum diligis; imo etiam illa aliquatenus dilectione , qua Christus se ipsum complectitur ; cum tibi omnia

sus, omnia patriae commoda, omnes corporis delicias, omnem famam et honorem, omnem deni-

430쪽

4M DIES VIII. MED. i I. que sanitatem et vitam stupendo prorsus modo, Summum contemptum, pauperiem, cruciatum et mortem acerbissimam tolerando sacrificarit; animamque posuerit, non pro delendis Angelorum peccatis, sed tuis, o ingrate i in redemptionis negotio tuam humanam angelicae naturae praeserendo. Certe si nemo majorem dilectionem habet quam qui animam suam Ponit Pro amicis suis i), maxima Christum erga te flagrasse evidetis est, cum etiam pro te inimico eamdem posuerit. Praeterea Iesus te amat amore continuo: in

charitate permetua dilexi te a); eoque constanti cum dilexisset suos, in Inem dilexit eos 3); summe benevolo, nam cum adhuc Peccato S essemus,

derit, huic suo amori non nisi offensas repensum iri. Quin amo etiam alios quosvis amare te, tibique benefacere jubet, etiamsi eorum inimicus existas, dicens γ, diligite inimicos vestros: henes cite his, qui oderunt mos idque mandat, interminando insuper eis inserorum poenas, nisi morem

gesserint.

Haec prosecto manifeste demonstrant, Christi erga nos amorem , a nullo intellectu creato , ut par est, comprehendi posse; praecipue illum, quem nobis in Eucharistia demonstrat, ubi non tautum nobis offert suam carnem in sacrificium, sanguinem in lavacrum, se ipsum in exemplum; sed in-εuper in cibum, potum et medicamentum ; ita quidem, ut non tantum nihil in eo sit, quod no-hi. non pleno jure cesserit, sed nec alius Perse-ςtior modus se nobis dicandi ab angelico intelle-ςxu excogitari possit. Ex his conclude, quam me

V. 33.

V. 1.