Petri Martyris Vermilii locorum communium theologicorum ex ipsius scriptis sincere decerptorum ... tomus primus secundus Tomus tertius Opuscula theologica omnia partim noua, partim prius quoque edita, in quo reliqua omnia eius opuscula, tam edita qua

발행: 1582년

분량: 328페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

boli eis istis ritib geheris eontentas palpave. Aratis. amens profecto fio quoties cogito vos dolore no disrumpi eum ad ea sui da eo uenitis. Tam itaqi in elix &miseraeum sit eonditio vestra. quid vos istic remoratur patriane do muset villa eonsanguinei opes/solatia huius mundi Haee igitur omnia pluris, quin Deum ipsum facitis: nate Deus vester sunt .s quidem prae his aliud quiduis contemnitis: quo lanopae o eoidis oestri idololatriam patefacitis. Si

durum videtur, patrimonium.haereditates pos B sessiones relinqueret quid faeietis ubi morien dum vobis erit Tum enim velitis noliti relinquere cogemini. Si impie agere pergitis, quomodo vere unquam dixeritis. dolore vos affici serio propter abiurationem istam:Tollite ma. tu e vobis. iu vos poenito isse credemus. Chri stus ut de suo erga nos in eo inparabili amore eertos omnino faceret, gloriam suam reliquit.

regnum deposuit. peregrinus & pauper pro pter nos factus est. infamia se probrosa in inor Ctem non est aspernatus. o quam math et respodemus. qui propter illum .vel potius propter nostram ipsorum salutem. tantillum pati recusamus. Longior iusto essem. si praeter exemptu Christi. Apostolorum quoqi. 3ec terorum sanctorum omnium, qui eo illo vivunt regnantqi. exempla proferre vellem. Illis ergo omissis, de fratribus vestris dicam, qui ne talia committerent. sotu verterunt. vos ad imitationem pro- voeantes Hi e carne secti sunt. seut vos. eiusde Dpatriae. eiusdem eonditionis: ipsi quoque in patria commorari. ciuilibus 8e familiari b. tueun. ditatibus perfundi . eum amicis versari. pater.

nisq: bonis perfrui. quoad earnis desiderium. maluissent. Vetum tamen Christas gratia sua

magis, quam mundus. illos impulit: vicerunt seipios, Christum sequuti sunt. ut tranquillam haberent conscientiam, vi a Deo non diuellerentur. demum ut lueulentum Euangelio testimonium perhiberent. Quamobrem non est quod dieatis, fieri hoc non posse,cum non mo-

do taeeriorum aetatum fidelibus utareum sua erit. sed nunc quoq; a fratribus vereis plen Fconsummatiam. Hortor itaqi .voeationi huic

adires ut praebeatis.de surditatem no si letis. Cogitate flagella esse parata. vobis ii periculis immineresse breui ues nolentes ea stis restetu .ri.quae vestra sponte.fide.virtute de spiritu du

ce linquere rectitatis. Hactenus rogam vos,nunc autem rogo, Se ro.

eabo Cristum. ut secundum consilio suu eo miserationis pleno in corda vestra aperiat. Volun talem accendat. 3e spiritui vires suppeditet.vralterutro de duo b. propositi 5 remedijs (quq solidi pinitetit fructus hoc in casu sunto ala eriter suseipiatis. Si viruq. spreueritis. abiit, quod

tam eis calamitas alia nulla inde ad vos redeat. in selieitas tamen haec vos eo mitabitur: Uerita

tis lumine privabimini. longius in dies 1 e dile, sti patre recedetis.cor usq; adeo indurabitur, ut mente Se intelligetiade tuamini. Quod verdaliud est aeternae damnationis initiivn. s hoeno est Auerte, quaeso. Domine ini Iesu Christo horrendam hoc infortunium a ebatissimis fia tribus his, a luxatis membris tuis. a misellis o viculis deuijs. Tu qui eos primu codidisti postea reformal i. ecelesti cibo. verbo. inqua, cara nec, tua pauisti. spiritu vivificasti.donis preci osi simis ornalit,lueeurre illis sorti Se extent brachio tuo. quo Hebraeos olim ex aggypto, heios tres 8 fornace. Petrum 8 carcere. Paulum d naufragio. Abrahamo e terra Ae cognationes eduxi Ihi Ne eontempseris. rogo, medita ti tu 1 exaudi ptopter nome sanctu tu ut libera eos apeceato suscita a perdition Cad fidele gregem tuu due eos, ut ibi fratressu os agnoscant.& ab illis uieissim eu pace spirituali .eharitatis

gaudio. 8e syneera dilectione aecipiantur. in situ an tur, Se confirmentur eo scientiae sot ipsorum fidam paeem 3e quietem inuenturi: qud omnes bona sanctaq. locietate iuncti, illi nobi seum .nos eum illis, quando tibi visum fuerit ad te migremus . bonis sempiternis fruituti.

v NIVERSIS ECCLESIAE LUCENSIS FIDA

LIB V S, SANCTIS, VOCATIS, GRATIA ET PAX

a Deo Pa re nostro, per Dominum si is raris M.

Ivrva NUM s lentium meum daret,anxius haerebam, expectans, quid me miti hae iuga.vobis quidem incoin disque comitibus meis . factum vellet Domi modum,ingratum qi foret, me ve nus. Nobiscum ipsi nonnunquam dolebamus. ro magnopere dedeceret. Qua . quod ubi Tigurum perueneramus. Genetiam, propter diuinitus bii autumo) quo pridie ante aduentum nos tu in iter feee inspiratus. hisce vobiseum literis, quando id rat Bernardinus Ochinus.non perrexeramus. eo tam non datur, colloqui costitui.Basleae co- Uerum accurate expensus rei eventus demonmoratus usque ad Id. Calendas Nouembris strat satis omnia contigisse Dei prouidentia. gratus licet, acceptusqi omnibus essem. nulla F qui praesentiam nostram Argentorati oppor tamen aptam inad ijs meis uitae conditionem tuniorem fore. quam Genetiae . prospexerat. nactus sum quod ei uitas doctoribus non indi Bucerus enim .qui primas nuc tenet in Argen eret. Itaqi cum paupertatem atq; inopia ab i tota tens Ecclesia, certior sectus, Basileae nosonesto xliquo labore tolerare minimh valete absque certa vocatione viuere. hue per literas animus autem aliud institutum.quam meum. accersuit. Hoc nuntio laeti quod alias quoque

exponendi scilicet verbi diuini, suscipere non ob causas eum videre avebamus. immensas

132쪽

ros Deo optimo Maximo gratias a tes, propter huiusmodi occasionem nobis oblatam Basilea Argentoratum prosecti sumus. Simul atqi hue peruenimus. amantissime e Bucero. in ipsius vidibus eve epti suimus. Dies septemdecim a. pud eum sum diuersatus r quibus in ipsius eudoctrina tum etiam vita,exempla pietatis peraspexi admiranda . Eius domus hospitio similis videbatur : usque adeo erga Peregrinos. qui Euangelij &Christi causa peri grinari cogun. tur,est hospitalis. Familiaeta bene prs est,ut tot dierum spatium ne minima quidem offendi euli occasionem in ea animaduerterim Ad undi que aedis eationis materiam eonspexerim. Meth ipsius neq: luxum. neq; sordes prae se fert sed piam frugalitatem. Nullum Leit in ei bis dierudiserimen .verum quibusvis cibis prout apponuntur. ab . superstitione vescitur. agent saepe gratias Deo per Iesum Christum, pro tot tatis q. beneficiis. Anteae post sumptum ei bum aliquid ex sacris literis recitatur. quod piis Setinctis sermocinationibus suppeditat materia. Auli in assiemare, me ab illa mensa semperdis.eessisse doctiore mequoniam semper aliquid audiebam . quod nunquam antea tam ae curatflexpenderam. vel in quo non ita satisfactum mihi fuerat. Quod ad caeteras eius attinet actio nes,occupatum semper ipsum vidi . neqi in privatis negotiis. sed in iis rebus. qui bi proximos iuuare queati In as,iduis nimirum eo ne ionib. in rebus Reeles asticis rect/ ad minit eandis, ut Parachi ereditas tibi animas ex verbo Dei re gant. Ae sanctis exemplis eonfirmente in tua dotum literariorum visitatione, vi opera quae illie impenditur.omnis ad Euangelii promoti . onem, Eeele saetii utilitatem referatur: in eo hortationibus quibus assiduo magistratum ad Christianam pietatem excitat . atque instam .mat, nulla propdabit dies. quin e ueta inuitat. Quoniam vero totum diem est in huiusmodi

negotiis. noctem priuatis studiis, ae precibus tribuit. Ego (m dieam. quod res est) noe u nuquam a somno exe latus fui quin eum vigilantem animaduertere in. Tum stud ijs comparabat se ad ea . quae dicturus erat interdiu et tu intre cibus vires ad diurnas actiones impetra. at. Eece, fratres dilecti . nostra aetate in terris.

imo potius in Eeeses a Christi. Uet8 sanctos tapiscopos. Hoe est Pastoris officium : hae e ei Episeopulis illa dignitas. 1 Paulo epistolis ad Timotheum 3e Titsi deseripta. Multum iuuat in sanctis illis epistolis deseriptionem istiusmodi legere: veru, long8 etiam magis placet ocilis eernere ipsa met exemplaria obhelem fora asse uestii illi nomine tenus Episcopi dignitate atque ad ed maiestatem Episeopalem seruati hoe modo non posse.. ii Episcopo quotidie

eonesonandum,docenduin, in curias ludosqis iterarios eundum est: si egenorum aduenaarum,& peregrinorum cura luseipienda: ii pauipertas aequo anam . ab i prouent eu magnitudine toleranda. ubi erit dignitas. adii gloria.vbi maiestas Episcopalis et Respondemus. A himmun Pastoribus,Episcopis q. Apostolicis. A dignitatem,opes. gloria minim g in pr=tio esse. Damus contra. Episcopis, non Eeeles ae . sed

Mundi: Parentibus, non animarum. sed nep tum: Pastoribus. non hominum. sed canum, eis quor v. accipitru .haeeesie in primis curae haec

esse in deli eqs in hae e summo studio in eum bradu, in hic neruos omnes in ledendos. Vera ne nimis exerescat epist omissis ineptis eiusmodi episeopisad id redeamus. de quo dicere ciperimus. Bacerus honestum mihi stipendium. vn B de possum commode vitam sustentare, I Senatu impetrauit: simulqi prouinciam demenda.tiit, locum aliquem eae S. litetis lingulis diebus interpret ad i. Prophetas minores, quos vocat. interpretor in praesentia. Hamoso extremam manum breui impositurus. Et quoniam plerique in hae se hola Hebraice noeunt, Hebraicueontextum Latin8 expono. Capito. vir cum eruditione,tum pietate clarus.loeam mihi desiis gnatum tenebat atriea. qso defuncto anniam et vertente. nemo tali adhue in eius to eum lubstitutus. Deus clementis . Patet hue me adduxit. quo infinitos Bueeri labores ex parte leuem reui ante ad utritum meum .erat quotidie doee- dum in schola. Quando Capitoni ego sum substitutus. t caetera non leuioris momenti negotia administret . iam de scholasti eis muneribus potest supersedere. Qootidie concionatur, docet nonnunquam magno eum totius

se holae froctu,mesque ipsius. qui eum p lege D tem audio. Res igitur meae, diuinae inisericoris, diae benefleto optimo sunt loco. Porro no poctam verbis explicare. quam gratos & charussim omnibus.& quam toti te holae satis siciam. Benedictus si Deus Pater Domini nostri Iesu Christi qui pro immensa sua elementia est mei misertus. Utinam ista Ecelesia huiusmodi po/litia foret ornati Longe maiorem profecto fructum ex quotidianis cocionibus. publicisque 3 literarum praelectionibus perciperetis, qua V ex tot missis, neqi a saeris eis. qui issas peraguri neque ab auditoribus plerun qi intellectis. verbuin Dei nunquam cadit infructuosum.

re omnibus euiusuis conditionis generis, aetatis sexus hominibus eo duceret: at ii ita vestracti Ecclesia tu etiam civitas melior praestantioorq; redderetur. Nisi me animus sal sit. remo debitis omnino in hune modo: Hoe loge satius.logeq. utilius prosecto foret. sed Pallorib.ops est quorum penuria laboramus. Q ood si pati.F ei illi qui nobis restant, fugam tuam, qua nos deseruisti, imitarentur. prorsus destitueremur. neque ullus esset . qui aut eonsolariae erudire ex Euangelio nos posset. Fratres dilecti . ne propterea exterreamini, ne ii animum despondeatis. Licet enim ereptus vobis fuerim. no de se. ret tam e nos elemetis . Pater noster Deus: sed aliquem semper exeitabit, qui veritatem vos doeeat Precatus sum, ae deno precor, quod eo

ferre vobis iudico: at non sum ego Deus. qui G vobis ante praestitutu m tempus id largiri posis m. Clementissimus Deos pro infinita sua sa. pientia, loco ae tempore maximδ opportuno stabiliet Ecclesiam vestratae, qui perculsa nune

133쪽

ibr EPISTOLAE THAOLOGICAE. ips

ae eonsternata videtur. quam spiritus virtute A ipsus fidei coen mittunt. Illud autem temporis

non esse prorsus destitutam certo liquet. in eis xilio enim,de persequutionibus, quibus vexa.tur quotidie no minorem adfert fidei fructum quam hae Eccles ae . quae Dei benescio quiete ae pace sitiuntur. Adde quod tametsi ministris verbi. quibus praedicandi Euangelij demandata est prouincia. prorsus destituemiunt.(quod malum auertat Deus) nunquam tamen deerit Dei spiritus. qui concio natorum

momen tram. Hucto ileelsi, fatile ad eam opportunum, ita milii sursuasi, ut diuinam inspirati.onem esse is hi modi persuasonem inanimo dubitem. Qaanquam vero nouissimas ante discessum aerumnas non tuli. non potus tamen

omnes prorsus vitare. Quid Neapoli & is hiem ortim pastus sm. satis novi. vos ipsi udi

eate, c antiam mole harum anno toto proximo demoraueriin, quantu imp aduerstatum ote es in cordibus vestiis obibit. Praeterea sunt B quq licet non fuerunt grauissime ealamitates

ex vobis qui per Dei gratiam usque adeo veri talis luee sunt illustrati. Ut caeteris quoq; praelucere,& veritati testimonium dare queant: de praeter illos. quos iam donauit hac grati abaliossem per excitabit Dominus. Quare ex his o

mnibus colligo discessum meu saluti vestri minim8 fuisse detrimento sum. Agnosco fieri non posse, quin graui terseratis, priuatos vos esse solatio spirituali. quod per conciones, praeleet os

earum tamen erant praenuntiae atque indices.

Tain multa instor mihi tuliste videor. vi Euangelium abh ait ictionibus non predicauerim: postea opportunt latam in eo sumitatis occasionem non neglexi . Dum hie sum, Dei bene se io, alicui sum vidi . si rebus v iris aliquam dederit quietem Deus, rursus mirassis vobiscuvitam degam. Nive ullum discrime ad quod

me voeabit Dominus. pro animarum salutenes. colloeutionesque meas vobis interdum C declinabo. Praterea vos minime pugiunt eiu largiebatur Deus. veru quando a inpliore is a ritus virtute hane iacturam compensat Domi anus. constat non esse saluti vestrae damnum an latum. Praeterquam quod huiusmodi concio.nhi. praelectiones. eolso edtiones durare non. poterant amplius, nisi aut tenebras veritati in ducere. aut apert g salia profiteri voluissem. quorum illud. nimirum veritatem obseurare. ronnunquam fecisse pigetr hoc verae nempeie iatus. ovibus a neebatur conscienti mea. propter illam quam sequebar. vitae ratio em. In

nu meris quotidie superstitionibus conniven. dum erat. iuperstitiosi ritus no mihi solu percgendi.verum et lain ab alijs importune extoridi . mula a faci unda aliter quain sentieba in &docebam. Pastor vester eram . quod concionibus

8e praesectionibus assequi potui,id praestiti, cunon postem Ecclesiam regere. quemadmodusalsum docere, nullo modo ne iundum fuit. D veritas Christiana postulat, satius esse duxi. iRomae apud eos. qui in hisee rebus versantur. ardua prouincia supersedens,me aliquo proripere rebuerat iam rumor. mihi in primis tribue pere.vnde per literas saltem vos eo hortati quedu, quod vestra ciuitas in errore permaneret. am,quam eos o ei manere, ubi interdictum mi.

Imo Lueae in os mihi oblectu illud fuit. posse ' a hi fuisset viara omni eonsuetudine . neque ii

me cone ionibus meis, meaque auctoritate his euillit aut cora aut pertiteras vobiscum agere ee malis omnibus mederi. ipsi quoque mona chi mei quotidie murmurabant, peius audire propter me monasterium nostrum, Augothini anorum monasterio Se posse me tribus verbis Conscitis mihi non sum. propter fuga mea coisieeium fuisse quinquam in ullum discrimen. Ille sulti Dei bene fieto,ubi posium S. lueras interpretari. vos per trieras consolati, atque ad pro segnes Eu hane labem abstergere. Haee ea al E retinenda hi Eoahgeth pur atem cohortari.dem fama ad praefectum primoresque ordinis Neque vero choc ad unius Dei gloriam iuia i tandam dictum veli dilirenter edi pensa di

se essio thea earet mei ipsus mortificatione. nodignitatis atque honorum ne linione. qui bisecundum hominem eram abund/ decoratus: non cohun pilo ei de retione, qui bidi undi vasguebam:nta aucto ris iis ac gratie abdieemone, qua apud omnes multum vase ba id Aia. Exediti fila multi iam augere poti,issem, si aiam peruenerat. Quare undequaque prospieiebam fore,ut res hi eo ne tonandi munere inter citeretur,vel a Romano Ponti vel aci u itate vestra. vela nostra societate, de poenae praeterea. absque ullo vestro commodo. corporales in iligerentur: etenim quana in re vos flentio me iuvissem et praesert in quando hominibus mini

md surdis exposuera in tot concionibus. toici

praelectiombus . ea doctrinae coeles is capita. F vetitate Dei atque Euangelio diseessionem se quae sunt ad salutein necessaria. imo prope mannia. quae ego ipse intelligebam. Obi jeietis

Perseuerandum fuisse atque expectandum. Nimminentes oppressiones ingruerent.eas constanti,patientique animo ferendas . Id demum ad Eeelesiae aedifieaiionem magnopere eo niualisset, quoniam exemplo tuo caeteros ad con stantiam animauistis. Minim/ omnium pro . batue, quεd sugam arripuisti. nulla rigente ne .cere Volui siem. apropter quando a Dicto periculo eκpulsa. s. aerumnarum isthi imo im liam 8 ignarias Aema a societate a dinon astitio.. ei uitate vel eaerentinentri ier.tior factos incillo imi quam da inno illari. dedeon eicinibus & praelectionibus veritare mania stata.dignitatibus opibus. commudia queo amnibus posthabitis, superstitionum vinculis solutus: extvi simulationibus ereptus. ab im- cessitate. Ille totius cotrouersiae vertitur ear. G minenti umessione caput meum redemi. nod . bt intelligamus, quando urserit necessitas. est quod offendi euhansam quis arripiat. An Neeessitatem atque opportunitatem huiusmo non concedit Dominus Iesus, ut persequutio

di Deus illis retegit, qui sese lotos in aduersis nes vitemus: Ego ingenue dicam,quod res est

134쪽

nullam h e eulpam agnosco. Utinam caeter o annes actiones meae mihi aeqvd probarentur. i tamen peeeatum est aliquid . rationi magis uim voluntati est tribuendum. De his, ratresilecti. paulo susus se ips: verum uti autumo.non inutiliter. Nam interpres verbi Dei dicto. rum faetoremque quae magni sunt momenti. de aliter ah alijs aecipiuntur. rationem populo debet reddere: ne magis destruat actionabunquam idi fiearit sermonibus. Crebriores pos . hac lueras ad vos dabo, neque aliud qua Chel.

Astianam doctrinam. Re spirituales e en solatio nes seribam. Volui primum certiores vos nee re, ubi nam terrarum sim. 8e quid rerum agi: smulque diseessionis meae rationem reddere. Mentionem vestri saeto in omni praeatione mea: quare obnix h peto, ut par officium mihi reddatis. diuinae miseri eordiae me in precibus vestris commendantes. Gratia & pax per Christi spiritum vobis omnibus in dies multiplice . tur. Amen. Datum Argentorati octauo calendas Ianuarias anno M D XLII L

AMICO CUIDAM.

8 visa litem. vir eximie. quas adi in . se ipsisti plenas humanita i iis,ita mihi fuerunt iucundae uti de illis ingentes gratias tibi agi.

. regis. o. s.certe ipss eo potissimum nomine recreatus sum quod adeo te intelligi mei esse memorem:videamque non alia caula id siri. nis quod pietatem de sacras literas vehem Dii amore prosequeris. Itaque euin in me Deo. de operam (licet si admodum tenuiso quam Cimpendo Eeelesae diligas . istam volunta

rem atque animum tibi gratulor, Deumque optimum Maximum etiam atque etiam rogoae obseero vi studiu in pietatis 3e sacrae doctri. nae.quo te hactenus ornauit . in dies magis aematis augeat. Doleo plusquam diei possit.tanta ubique in Anglia verbi Dei penuria labora H. 8e eos 'ui oues Christi doctrina pascere te nentur, eum usque ed remisia agant. ut osse iuncere prorsus reeusent, nescio qu5 fletu . qui. Dbusue laehrymis deplorari possit. Verum fore confido. ut meliora smus visuri. Favit autem Deus ut hae mea spe non exeidam. Tantispervere dum Eees arum pastores a iunctiones bi diuinitus imposta cessanti tu studeas 3e eo firmare teipsum Dei sermonibus,3e domestietatuis pro viribus non desis. quod si feeeris.non modo earne, sed etiam spiti tu familiae tuae rixeris. Atque haec scribo non quod te descem esse putem. sed ut ad id quod te facere arbitror, intentios saetendum animum addam. De Controuersa quam mihi explicandam pro donis,non existimo esse multa dicenda ipse enimusque eo. tuo iudicio, sana in piamque dixisti sententiam. ut ego in id quod abs te approba tum est omnino descendam. Quare eu si a sint per se ipsa pium aut impium faciunt

nemine me attamen uti tu quoque censes, magis expedire iudico, ut ea vestis de alia plura id genus, eum fieri commode poterit, auferatur. quo Eceles asti eae res multo simplicissim/ xerantur. Etenim dum signa tam obfirmato a nimo defenduntur & retinentur. quae notant

verbo Dei suffulta, ibi persipe videas homines reum ipsarum minimi rapidos. Et ubi osten

ratio P oram iam valet. Non raro usu venit, vi id

quod serium Dei it ad inodo negligatur. Proh Deum immortalem quot hodie videas, ut vi deri volunt. Ecelesiasticos viros,qui s ab eis vestem Ae pileum detraxeris, nil sane habet quod Eeelesae ministram reserat: sed s stomaeho indulgendum esset. nullus esset fiuis querelatu Adolescentem de quo mihi scribis D. Coxo.coad nos venerit, qua fide ac diligentia potero. commendabo de ii quid aliod est quod me ve lis .audasser iubeas. me promptu ad obsequendo habebis. Vale de me in domino ut facis,ama Co nihil habeam noui quod tua eognitione digoti iudie e. id iani u fgnifico, omnia quemadis inoducti tu hic aderas, agi. Oxoni . . Iul. Isso.

EPISCOPO GLOCES TRIENS I. VIDETUR Huic

inscripta, quamuis m em n oblitia aut loras nullam

nomen su appositum.

Ev3RRNur. ae in Christo E cum attentione potui per angustiam tempori Iesu dilectissime . Literis quas sinsderaui. Quod ideo dico . quia tuum scriptum non nisi una nocte retinere potui. Nun tius enim per quem ipsum acevera, postridie eius diei summo mane. Cantabrigiam hine diseessit quo tu monueras. Ut per eundem, quae legissem ad Dominum Bucerum transnittere. Quod de diligenter de sine mora esseel. eo brevi spatio quod tum dabatur. vniuersam causam ita mecum sum complexus. ut primum te.atque reuerendum Dominu Londinensem F non medioerem voluptatem e ceperim de tuo orta.quoad velles ministrorum Ecelesiae, lite- sugulari fle ardenti studio, quo niteris, ut ad earis cons gnasti deleg ut rogauerat, de quanta stam fmplieamque puritatem Christiana reli.

s ante paucos dies ad me dedisti, priusquam nunc respondere sta diueram, sed gravibus multipliei

hos q. negotius sui adeo impeditus.ut neqi meqvoluntati . neque tuo fortasse des derio,nis modo satis sacere licuerit. Quare hane dilationem quae tua est humanitas atque prudentia . boni aequique consulas. Quae de eontrouersa inter

135쪽

gio denuo aspiret. Quid enim omnibus pass o. ptabilius esse debet. qu Em ut omnia paulatim resecentur, quae parum aut nihil habent quod ad solidam aedifieatione reserti possit et 8e potius redundare ae superflua quodammodo esse apiis animis iudicantu tes Equidem ut de me iapso dieam.aegid patior ab ea sitnplici puraque cosuetudine avelli. qua tu nosti Aegetntini diu nos omnes usos esse. ubi vestio discrimina quoad sacra erant sublata. more illo uti candidio te de apprim8 respientem Apostolorum Eeelesiam. maxim/ omnium semper probaui. Atque rogo Deum immortalem. vi & ibi quam diutissime eo seruetur. de ubicunqi restituitur Eccle sis Christi,tadein recipiatur. Vides itaqi quod in summo de in prteipuo capite abs te no diis et io. sed ut id quod conaris. locum habeat vehe. menter cupio. Aceendit hoc meum des delicipartim quod in ritibus quam proxim8 vellem

ad sacras literas accedere atq; melioria temporii Ecclest imitatione persequi, partim quod animaduerto, Papae sectatores adhue his teli quijs conari spe etem saltem misse ins aurare, atque in illis plus inhqrere, quam natura indif

ferentium rerum exigat.

Non tamen eo illa me adducunt. neque etiarationes abs te allatae,ut statuam viam huius. modi vestium exitiosum esse. aut natura sua

verbo Dei contrarium,quem omnino

arbitror, non ignarus quod ea quae suot indisserentia. quandoque usurpari possint, quandoqlvero debeant remouer . Praeso eatum comedere per sese indifferens est. attamen eius viam interdum conuenit seponere,interdum veto illo vescendum eth liberri in8. Atque hoe pacto licet ut dixi, retinendum uestium in saetis disserimen haud putem. impium nihilominus e se nequaquam dicere . ita ut quoscunq; videre illum usurpare. damnare audeam. Cetth si persuasum id haberem, nunqua eum Ecclesia hie in Anglia eo munieassem in qua discrimen hu .iusmodi adhue est eonseruatu. Na licet,ut diuis parum illud approtiem.attam e video quadoqi in his indifferentibus. non ulla ouamuis mole. sta sint de onerosa quoad non aliter liceat fere da esse, ne si pro illis acerbius qua oporteat co .

tendatur, id de progressui Euangelij sit impedimento.& quq natura sua sunt indisserentia nostra vehementi eo tentione doceantur esse impia. Qui nis fallor. duo grauissima secu apportat incomoda. Ni si pateremor Euangeliu pris& propagari de altas radices agere. melius sor casse atq. facilius persuaderentur homines ut

hos externos apparatos remouerent. Du quis

aegrotat Be paulatim conualescit, iserrimo p titor leuieula Se inminqusdam a se remoueri. tam in cibo quam in pinu .attamen is idem se. mitate recuperata ea per seipsum ut incongrua partim q. viilia reiicit. Si Anglia in eapitibus de religi ne maxim/necessarijs prius bene di .ligenterque insiditata fle eonfirmata suerit quarum mihi videre videor, non indigia denique

feret. haee utcunque superuacanea et, iam eri.

At nunc quati do mutatio in capitibus necessa. riis de religione indueitur, atque id tanta eum di me ultate. si etiam illa quae indifferentia sunt

ut impia praedicemus. adeo ferδ omnium ani mi a nobis alienantur. ut doctrinae solidae atq;eone ionibus neeestarijs attentos 3e patientes auditores amplius non se praebeam. Multum citra controuersam Anglia tua tibi debet, quido quidem praedicando atque docendo no vulgariter laborasti. Et vicissim tu magnum tibi ex eadem Anglia fauore in magnam qu i aut soritatem conciliasti. per quam multa utiliter ad gloriam Dei poteris efficere. Tantum id eave as. ne intempestiuis nimisque acerbis concionibus tibi ipsi obitaculo fias. Non tamen hinc

colligas me sentire, nunquam pro asserenda veritate feripturarum de dogmatum . ministro

Euangelij contem dendum esse: non hoc ego assero, qu quotui te in disputationibus se publi cis Se priuatis, ingrauissimis corro ueris pro religione me oppono. Sed hoc dies, quod haec

quae minoris momenti sunt non deberent per nostram contentionem impedimento esse. ne ue pluris faetenda sunt. vi aut i luci aut in.umeon firmari possint. Deinde s pergamus haee indisseientia quasi pernitiosa Se impiadisi

suadere, permultas Eeelesias no ab Euangelio alienas damnamus. Se innumeras quae antiquitus vi laud atissimae celebrantur, nimis acer bd laxamus. NE me latet Ecclesiarum author ita te sue praesentio sue prsteritaru no eo deberei valere. ut illis verbi Dei veritas prematur, nam ea etsi stactus orbis illabatur, incocusta 3e ima mota permanere debet. sed propter id minime laetendu esse colendo vel ut damnen tur . vel ut de eis minus honesto loquamur. Et quia te animaduerto arbitrari, ble nequaq esse indifferentia. iam rationes quibus hoc tibi petsuades sorte utile suerit expendere adeo eas ut eompendio agam quemadmodum tu facis, ad duo capita praecipue redigam. Primum die is

Aharonis sacerdotium non esse reuocandum,

ad quod ista diserimina vestium pertinere Uidentur. Nam cum habeamus Christum sacer dotem. ceremoniae Aharonis abrogatae sunt. neque salua pietate rursus aceerfri aebent. At terum tandamentum est tuarum rationum: Hae e Antichristi esse inuenta, eumque non tantum a Papa, sed ab omnibus eius eoirmentis nos alienos esse oporteat. vis etia disserentias Ae ornatas inanistrorum ab elendos. Cum hi

sint duo cui praeeipui arietes. primo loco de illis videbimus: deinde quoque addendum erit

si quid aliud praeter lite memoria surgeret, prutua opinione confirmanda, este abs te allata. in lege seu Aharoni eo sacerdotio, suerunt sacra amenta quibus Deo placuit obsignare proinisi sones Christi venturi. quta omnia nou suis se abrogata . Se Christum iam datum . non dandum eredendum esse. cumque aliae protris

sonum diuinarum ab ipso Domino sub Euangelio traditae sint, panis in quasn viis

num 5e aqua . nos antiquas notas minim8 debemus: repetere. Fuerunt nihilominus ibi aliaquete actioneI ita eomparatae, ut sacramenta

136쪽

D. PETRI

propri8 diei non possint, heiebant enim ad de

eorum, ad ordinem Sc aliquam commoditate quae ut lumini naturq congrua de ad nostram aliquam utilitatem conducentia ego fle reuocari Se retineri posse iudico. Quis non videt Apostolos pro pace Se eonuictu credentium facili. ori inandasse gentibus. ut a sanguine ac prae . eato abstinerent Erant habe eitra controuetsi Aharoni ea, s teneraliter omnia quae in lege fuerunt complecti volueris. Dee imas quoque hodie in infinii is locis institutas esse ad alendos ministros Ecclesiae, nemo nostrum ignorat. Psalmos se hymnos cani in sacris editibus non saeile monstrabis ex literis noui Testameli. quod in veteri fuisse factu in manifestissim fleonstat: Mitto quod Ambrosius dum inter pretatur Epistolam ad Corinthi peiorE cap. t .apetiissime diei t. morem a Paulo ibi traditum prophetandi, d lynagogis desumptu .in nostras Eeelesas suisse iranssuluin. Adhaee si diligeniatius inspicerem atqi eos derarem . quod te pus mini md patitur, non pauca possem inuenire. quae nostra Eecles 1 ex Mosaieis decretis mutituata sit,id ii iam inde a primis temporib. Vim

hoe non omittam. dies habemus festos in me moriam dominicae resurrectionis. natiuitatis.

pentecostes Se mortis Christi . num omnia ista erunt abolenda . quia sunt vestigia legis anti quae et Ex his omnibus iam arbitror te videremon ita omnia sacerdoth Aharoni ei sie esse abolita,ut nihil eorum bel retineri ves usurpari possit. Neque mihi statim dixeri . aperietur iam fenestra omni b.ahusibus. aquae lustrali. suta tui. atque xlijs infinitis id genus, quia respondebui aduersarij, modum in his quae reuocant Be reti

nent, esti constatuendum .di non oneretur ece.

tus fidelium hoc telum genere, neque ibi cui tus aut vis religionis eollocetur, ut in aqua luis strali fle su tu factum vidimus. Deniqi Chri stiana libertas ea uendum ne periclitetur. vi eis qua restituta fuerint. non ita reponantur. quasi necessaria snt ad salutem consequenda.Sed ita oportet quae sunt huiuscemodi tolera re. ut quando viti fuerint minus utilia sepona tur. ut iam sum testatus mihi videri de hoe ve stium diserimine hodie agendum, illud enim reuera sepositum voluissem,verum quando notace essit id qdo ad meliora dentur, set te statui. vlina Eeelesiae quae sunt in Germania, hoe viano dispendio suam pristinam libertatem redita mere possent. licet omnibus modis optem ut nihil superfluum eis obtrudatur. Sed iam aliud

argumeratum expendamus, quo videbatur nolicere haram vettium v sum. quod a Papae lyra.diide suerint inuentae. Ille ego non video quo modo firmiter statuatur . nihil nos usurpare posse quod in Papatu sit consuetum fieri. Cavendum profecto est. ne Christi Reelesam ni

mi a seruitute premamus, ut nihil usurpare va, leat. quod Papae fuerit,erith maiores nostri re everunt idolora templa & eonuerterunt in saeras domos. in quibus Christus coleretur, atqitedditus eonsecratos Dbs gentium. ludis theatri, de virginibus vestalibus, tulerui ad xlendos

MARTYR IS eto

A ministrox Eees esse eo hare prius no inodo An tichristo. sed diabolo inseruietini. Quin de caramina poetaru qui dieata fuerant. Musis atqi diuersa Dijs .vel fabulis agendis.in theatro ad daos placandos. quando comoda & pulelira ve. ram fuerint Eeelesiastici seriptores usurpant, at q. exemplo id Apostoli qui Menandro . Arais tu te Epimenide eitare non est dedignatus. Atque id in ipsa diuina feri plura. quam tradebat, Se ea verba quae alioquin prophana eranti diui B no cultui adaptauit . mutariasse dicere velis. minus ad cultum Dei sacere verba illius deserilita in sacris litetis. quem verba vis bilia sui in

aeta mentis versantur. Quis praeterea no intelligit vinum consecratum fuisse Baccho, panem Cereri,squam Neptuno.oleam Minerine, lite

ras Mereurio eantu Musis vel Apollini. 3e alia permulta huius generis inuenire poteris apud

Tertullianum de eo rona militis, ubi versaturiete in hoe eodem argumento. quibus tame C mnibus nos uti liber. non veremur. tam in se

eris. qua in in prophanis usibus. tametsi vel daemonibus vel idolia dedicata luetint et Ne i sta ti in concedo has indumentorem diuerstat a Papa suum ortum habuiise . quandoquidem legimus in historia Eccles asti ea Ioannem A

postolum Ephes gestaste Petalum seu Lamin spontifiealem. Et de Cypriano Martyre testatur Pontius diaconus, quod cum esset mox ea vito plectendus, Birru in dederit carnificibus. Dalia

a mali eam vestem diaeonis, de steterit in lineis. Praeterea vestis eandidae ministroru Eeelesis Chrysostomus faeit mentionem. Atqi Christi

a nos clim ad Christum aecessistent, veteres te

stantur mutasse vestem Se pro tota induisse pallio n. de quo euin irridentur ab Ethnieis. Ter

tullianus libellum erudit imum da pestio seripsi. Ne i te latere puto illis qui orptismo

initiabantur fuisse traditam albaret. v em. Appatet itaqi priusquam esset Papae tyrannis, di m se ei mina nonnulla vestium fuisse in Recles Ueru esto. fae ista esse a Papa inueri a. no mihi persuadeo papatus impiet memet se tantam. vequicquid attingit omn: no reddat colammata, pollutum. quo bonis Apis visi sancto non possit eo cedi. Iam existimo te intelligere quid ego vel de Mosaitis ritibus vel de Papistieis sentiam. aut reuocandis aut retinendis: Qua te his

ita bleuiter annotatis. de duobus praecipuis eapitibus tuaru rationu, nune ad id venio, quod F ipse quoqi uteris, omnia humana inuenta non illico damnanda esse,alioquin humanum inugium est,ut mane potius quam a prandio eo mam anteemus. Et humanum inuentum fuit. vi pretia rerum diuenditarum in primitiua Ee eles a ponet hiue ad pedes Apostolorum. Fatebor una ieeum vestes illas humanum inuentu esse. de per sese non aedificare, sed i nonnullis puta

bitur conducere ut ad tempus ferantur,nam id fortassis efficiet ut sitientur isti contentiones G quibus maiores fructus ac uberiores comodi tates peticulo est ne impediantur,ae ne ut fieri

137쪽

ptilexere poterunt aliqua honestam iustam ii A eo memoraul. magis placetet visitu qui Chri- signifieatione in I scripturis nonat e nam Mini stus gessit 3e Apostolis tradidit. ageremu ,. V eas et Ecelesiae sunt angeli & nunti j Dei vi Mala. tu si aliqua indisseientia sunt a die et a. non hacchias testatur: Et angeli semper se te albis ap- de causa. nune velim acrius c5 tendere. praeser- paruerunt vestibus induti. quomodo priuabi. timeo videamus eos per quos Euangelij lux reus Ecclesia hae libertate ut no possit suis a. multu promota eli in Anglia. 3e adhuc magis ctioni b. de ritibus aliquid significare. modo id promoueri potet .se nobis opponere. Ag' fiat ibi no statuendo cultu Dei. modest/ atque feci qui de tecti omne quod non eli ex fide. pecpaueis, ut populs Christiceremon et no onere ea tum esse. verum ut mactombus tranqUillatur & ne meliora impediantur: Dicas praestet eonscientiam habeamus, id potissimum sacere

se angelos no id sit, fitent audio. At idem po B videtur. quod in Apostolo scriptum est ad Tituisset Paulo responderi. quando statuebat ad tum: omnia munda mundis. hi ad Timoth. Corinth. vi mulier esset operto capite Se vir a. Omnis creatura Dei bona est, non aute requimperto. rationem quippe signifieationis tantum ritur nec eis rio. vi in suris tueri expressam modo urget, nam quispiam illi ex Eceles a Co mentionem exhibeamus lingula rure ru quas rinthia res podere potvisset praestet se vir caput usurpamus id satis in uniuei sum fide eo gnosce mulieris te mulier subiectam v eo se factis Ac vi re. indirerentia non posse illos qui pura lync ta demonstret. non id gignis declarare eonten- raque agunt mente atqi ,ε cient ac dia minata dant. At oidit Apostolos te hoe utiliter fieri. ve re. Haec tibi paucis per sttinxi de controuersa non tantum recte vivamus, sed etiam verbis 8e quam mihi pro potasti. ex qua to o pectore ti- is gnis de ossicio admoneamur. hod s datur C bi opto ut te scaeliciter explices . ina his ripsilii ne infit mis occaso errandi. moneantur ut oro vi boni consulas. nain si vel meliora vel diis hare in driserentia credant. concionibus doceat lucidiora potuistem respondet e. iuae petitionitor ut euitum Dei in hoe situm non iudicent. fortasse magis satisse ossem, verum quia non Q. An aute oculi astant. v proptee vel tum di intubus de his commod8 ae expedit 3 scribere scrimen auertantur rebus seriss eoa radis . no datur. in hi te opo tebit ignoscere. Scies praeis

ab omnibus sori8 iudieabitur verum .Pmmim terea me semper esse pa atum. s aliter fuero ea enim respondere potetunt aduersarii. id non domis. veritati cedere. Ne q. sententia qua mos euenturum fabrii luxu , ad modo simplices do exposui recens est animo meo perluas a. ted atque in sacris hactenus ustati fuerint illae ve- iam inde ab init o.cu ad Euangeliu animU sp sies, quas adhibebunt, nam usu, Se vi itas a mi D plicaui, disertiminibus his vestium non vetem Darationem auferunt, quin ae sociasse responde. censui,veru istorum usum s caetera. quae nobis. hunt verisimile esse,ut illa permoti admiratio- a verbo Dei praescribuntur. salua manetent, ne quae seria sunt magis attentia eo guent . ad ne i impium neque perni elotum per se se. aut quem finem sacramentorum symbola videtur se a natura esse putaui. Oro Deum Opt. Max. esse reperta,ut vel ipso aspectu aesensu adeogi ut te unacti tua familia per Iesum Christu Do-handum de diuinis rapiamur. Neqi illi ed tyran minia nostru saluo in & incolume seruet: in ea

nid E induci arbitror.s quid in Eeelesa indisse. eoniunx te plurimo in saluere iubet. atq. si in ulrens suscipiaturate dum. & multis costanter meeum optimae uxori tuae lalcit m impertiri

seruetur. Hodie se administramus Eucharisti 1 vale Oxonis Noue in b. is s o. De diuortio tempore matutino. via prandio nolimus in ta E mi re cribo, partim quoniam tu ipse rem in aero et tu synax in habere. At quis dicet hoe esse liud tempus differs. patiun q auniam optimo tyrannicum. quod voluntate atque consensu scio. te nosse quid ego eo Aegretinens Eeeles a pari omne, sacimus: M hi sane, ut saepius iam . & omnibus alijs in Chrasto fruitibus lentiam.

E totum iri N. in uis literis ei tare.distribuere sacramenta. non existimabit uidi. Utrinai times. Nam si rhij, ah, te quoque ritus istos non tantum ferri. sedetas ministerium, videtis ocea. etiam approbariFunde tib Postea sicut doceo sonem tei bene gerendi eorru. ti fides in mire e habebitur. hi enim atrier i/o pete. Sin vero functionem oba e ei. at i faciat equae deliruit. aedificat. se quaeae latam laseeperis .iure meritoque veteris,ne ijs disicat .viei se in euertit. Neque tali faelo exemia

institutis assentiti videatis. quae potu Dei eo L F plum Apostoli praetexi potest, qui ludaicas e ea

tum non tantum imminuunt 8e diiciunt. sed eis remonias aliquandiu in ieeta conscientia reti etiam eorrumpunt. 3e mirum in modum labesa nuit: quoniam M 3sarea Dei aut horitate ae leo .ctant. Et si hominibus erga Euangelio infii md te olim inuecta tuerunt. non humano conssici animatis. parum habere ponderis ac momenti teperta. neque dam Pati cultus gratia . At videantur. Nam ea omnia pro adlaphoris haa ista de quibus nune animo e. de ab hominibus bent. At quis paulo rectius de rebg one institu institutae sunt citra ullum diuinum oraculum. tus. videns te Christi nuntio te strenuu Euan- de cultui quem hodie quotquot pij sunt ex e gelu buecinatorem , ad altare vest bus induiti erantur. splendide inseruierunt. Utinam vidis ea tam imagine crucifixi precar verba lacra re sent, qui haec censuerunt cole ruanda .Euanda

138쪽

di or D. PETRI

lium ijs manentibus non satis esse simum. Profecto si ex animo superstitiones odissemus.

vel ipsa eorum vestigia omnibus modis cura. remus extirpanda. utinam hostium nostroruperuerso studio euasissemus aliquanto doctio res. Illi omnia sedulo euitant, quaecunque Domstra in religionem quocunque modo respiunt. Se data opera, quantum possunt a stinis

mo ritu dilaedunt. Cur nos vieissim non euramus ab ilioru pernilios s institui is qua longis sm8 abesse.atque smplieitatem Apol olieam. non tantum in doctrina . sed etiam in admini. stratione sacramentorum aemulari et Non vi. deo qui haec a vobis retenta possint recte adiaphora iudicari. Cert 3 spectatoribus quandam referunt pestiferae missae expressam speciem.

qua sibi ipsis imp ij homines admodum placebunt, inissam quippe adeo rem sanctam fuisse

dicent, ut eius illus tessimulachrum nee nobis quidem displicere potuerit. nam quamuis ea in non retinemus. multis attamen de praeclaris modis imitamur. Quis adhaee obstabit. quin exadllantibu ij quibus adhue in praeeordiis haeret papa tussimaginem erucifixi adorentF saei ent porro nee animi eorum motus prohiberi poterit. An dicent illorum consiliorum archialeeti non id suo verum illorum uitio fieri. qui math iunt imbuti. Se superstitionum suarum nimium tenace, At se occasionem dare non poterunt inficiari: Vae autem homini b.per quos

EI DE M. IN

MARTYRIS ao S

A venerit scandalum. Neque suae cogitationis ullum argumentum vel ex diuinis litetis, vel ex

Eceles rimitiuae institutis afferre poterunt. Quod si studium tantummodo saciendi noui foederis ad hae e impellit: memineri inus pactuinternos & Deum sancitum olim, humanis

foederibus praestare. ae videndum quam attentissime . nedum ei uilia lectamur. ectiles tum iactura fiat. Quare mi N. charisi in Christo stater eum res hoe loeo snt. duo labrionsulo. primuli ut concionandi functionem retineas . nec desi nas publice ae priuatim veritatem dogmatum propugnare atque ritus offensionis se seandali plenos conuellere. Alterum o a ministerio se eramentorum tantisper abstinea . donec istae

non ferendae macular auferantur. Hac ratione rei bene gerendae occaso non amittetur . ne

tuo exemplo alios in superstitionibus confit m abis. Atque hoc non in ei unius consilio est: Sed idem quoque reuerendo atque viro elatissmo D. Bullingeto videtur. De quael ione auistem priori me reseripssse memini,fortassis literae aut aberrarunt,aut sunt interceptae. Atque

nune denuo respondissem. Verum ubi sint tutsi ters ignoro, nec quq sitas reperire valui. Quod si ad eas rescribi optas. non graueris quae roga

veras iterum scribere. Salutes omnes amicos.

Hie D. Bullingerus. v xor mea & Iulius co sua. Ae reliquis domesticis te saluere iubent. Ego vero tuae uxoriae Giannae priuatim talutem di

ANGLIAM.

dedisti.eirea finem Octobris accepi, quare si respondeo tardius culpa in me non hiret. prs serti in eum tabellarios fidos Argemina

crebro non habeamus. Verum de tota ea re de

qua non e rogas, me seio ad te abis meis literis suculenter seripssse. Quare vel aberrarunt ii

terae,vel eum ista scriberes nondum acceperas. Attamen vi operam Se consitum in eo hie non desideres. quae antea serips repeta. De impropriationi b. nihil uidetur esse laborandum on. n. in tua manu eae unde aut quomodo Regina velit, aut Episeopo aut parochis victum seu sti pe 'dium perlatuere. Quod si videantur illi mim re .ae eis vos ipsi precari ae intereedere poteratis,vel f abudati de vestro victu, si lautior fuerit. aliquid impertiri. De pileo quoq. rotundo vel habitu extra sacra gestando. non arbitramur esse plus qLem oporteat rixandum. non enim ibi superuitio videtur propri/ locum hahc. e. At de vestibus ut sacris in ministerio ipso adhibendi .cium ieetem missae referant. de sint

merae pis is os reliquiae, Dominu s Bullingeruseenset non esse illis utendo in .he tuo exemplores quae eandaloe Ecgfirmetur. Ego vero etsi usui eiusmodi ornamentorum semper sum aduersatus, quia tamen videbam esse praesens periculum, ne conesonandi munere abdicareris,

I spem fortassis aliquam fore ut quemadmo. dum altaria Se imagines ablatae sunt. ita etiam

illae spe etes missi auferantur. si tu Se alii Episcopatu adepti prorsus in id incumberetis: quod

minus fori 3 procederet.si loeo tuo alter successe Ii. qui non tantum illas reliquias repelli non euraret, sed potius defenderet.soueret ac tueretur. Id ei reo tardior eram ad suadendum ut potius Episeopatum reculates. qu1m ut illaru veL stium usum reciperes. Attamen quia scandal eius generis vidi prorsus evirada, propterea in sententiam eius facile cessi. Altaribus vero ac imaginibus conseruatis ego ipse ultro que adis modum alijstiteris scripsi. nequaquam mini strandum censeo Haec sunt quae possum de repraesenti scribere, Tu vero id videto ne aduerasus eonscientiam quic qua saetas. Caeterv vere or ne literae sero veniant. quam tamen culpam ego praestare non debeo, cum facultatem nulla

F seribendi omiserim. Ad extremum ego id te scire velim, quaestiones huius generis nobis quoque duras esse . ideo constiti non taues id dati potest. Ego eu essem Oxonii vesti b. illis ut bis

in Choro nunquam uti volui, quamuis esse mea nonicus. mei facti ratio mihi costabat. Qua re tibi quoq; eo solo. ut in arena costium ea piisas. Novi exemptu meum non debere tibi iusta esse confirmationem, quod vero me modii Madhuc mouet. de te fortasse mouere poterit. nempe

139쪽

,eo EPISTOLAE THEOLOGICAE. DE

nempe id non esse faciendum. quod ea eon fit, A salutem dieit D. Ballingerus. uxor mea, Iulius mei quae consilentia mea non probet. Breui. cum sua. Plurimum vale suauissime frater Mterioni stiviseriberem seripsi breuiter. Tu bo domine in Chiisto colendissime. Tiguri . ni consule, pro me ores, salutes amicos. Tibi Nouemb. is sy.

in Christo e hario. ac domine. magna reuerentia suspiciende.bnas Octobri mense datas.alteras vero Decembri,smul acee. Pi,nempe et . Ianuarij. id es igitur quam tand/ perserantur. Ad tuas interrogationes iam antea bis respondi. Sed si luerar intereipion tur. aut quod tardissim8 redduntur. non sum accusandus negligentiae . quin potius literarunostrarum dos encia est in elicitaa. quam nos damnandi. quasi scribendi officium intermiserimus. Caeterum missis querimonijs. ad ipsas res de quibus rogas venio. Primum te hortor. ne oblatae functioni te subducas. propter miriisthie ministrorum penuriam. Unde s vos quies ii veluti eolumnae . detrectaueritis Eccle fasti ea munera obire. de palloribus destituentur Eeelesiae:& lupis de Antichristit locum ce detis. Extra functionem permanentes. non e

mendabitis quae displicent. imo vix coneessa retinebitis. Quod si ad gubernaeula Eeeles aesedeati a. spes eth multa. de si non omnia posse corrigi. Abstulerunt, inquis, praedia. sed cogitavos non alienasse: In consultis vobis haee facta sunt. nulla m ergo eulpam hie praestate tenemini. Parochis interea quid stipendii relinqui. turFAb episeopis pascendi erunt. Ille fidendo

est Deo. qui aliquam viam patetici et .8e ratio rem eos alendi. Pascit volueres coeli. lilia vestit in agris: nee quenquam deserit in sua voratio ne recte ambulantem. Cauendum vero ne iudie emini ab ijs. qui occasones quirunt, spectare eo moda & opes. De pileo quadro fe vestitu externo Episcopali, non arbitror multum dispu tandum, cum superstitione vaeet. Se rationem

ei vilem in isto regno praesertim possit habere. De vestibus quas voeant saeras, fateor aliquid esse durius.& quod me ipsum nonnihil perturbetivi mirer illas adeo mordicus retineri. O ptarim enim omnia quam fmplieissim h fieri. cum tame cogito .s inter saxonieas de nostras Ecelesas quoad dogmata pax obtineri posset. propter huiuscemodi vestes haudquaquam separationem futuram. Etsi enim illas minimδProbaremus serremus tamen . nobis gratulando quod eas abrogauerimus. Vestibus ergo istis uti posses vel in eo ne ione habenda . vel iri Coena Domini administranda, se tamen.ut diiseere & docere eonira earum usum pergeres. Nunquam verd consolam. vi vel concionatus B ros. vel coenam domini eam administraturus. ero eis vi imaginem super mensam habeas Decorrectione Papi statu quoad praeterita me mi neris. propaeeno semei intermissam: Et in Eeelesia facti quandoqi is meis, reticos: receptos cuin pristinis honoribus. 8e gradibus mois d8 sanae religioni subseriberent. Id vobis prouidendum est.ut i n posterum nihil admittannquod religioni modo receptae aduersetur. Illi vero qui vobis per aduocationes osteruntur promouendi a patronis, non debent a vobis institui nisi religioni quae modo viget. subscripserint. quod si non fecerint, puto vobis relin qui liberum ut eos repudietis. De pane inferis mentato qui adhibetur e cenae saerae. tu ipse nosti omnes Ecclesas nostras non litigare. imo omnes passim vii. Quod vero scribis permul tes Oollendi vestitu illo episeopali ae sacris ve stib. ut eas vocant, faetid eredo. At vos ibi eulpa Myogietis. s vestris concioni b. ostenderitis,eas vobis quoq; displieere,atq: omni studio eona bimini ut aliquando tandem abrogentur. De illis autem ambulationibus in hebdomada misgationum . quae videntur ab Ethnicorum alti barualibus defluxisse, quid beonsulere possm vix habeo. Id dico superstitiones omnino vitandas.At s tantsi in iis ambulatioeib. Deus cretur. ut pro sua misericordia &nouos seu ctus henigne ae illotu bonu usum concedat. de una gratiae agantur de alim Elis preteriti anni. videbuntur fortassis evitatae superstitiones. Quamuis 3e eo tra eiusmodi ritum sit, se magi stratus te populus edocendus. de pro virib. ab gendo ut explodantur ceu rei uiae Amorrhi otu Haee habui mi fiat et in praesentia quae seri here Deus aut lite tibi persuadeat aut meliora suggerat. Hae de re tota D. Bullin gero cotvili, qui 3e assentitur, de plurima tibi salutem di cit. Mea quoq; una eo Iulio se Ana tibi ae tuis omnibus salutem volunt ascribi. Tigori Casi

EIDEM: IN ANGLIAM.

ntiarii seripsisti,no ante respon spondeam, no arbitror esse ad modo operip re. di. quoniam Cal. Martiis eas lium, quia meas omnes existimo ad te pe ue ae eepi. neqi Tiguri tabellario- nisse . quibus ut potvi ino sortassis quantu rei rum eo piam sicilem habemus . exigebat,quantumue ipse desiderabas.respon N one id tibi persuadere debes. quae tibi Be tui di attamen ea dixi quae tune ad negotio m saee similibus dolent, & mihi de fratribus vehemen re videbantur. Quae vos timetis, nos a vobis

140쪽

etu D. PETRI MARTvRIS

non possumus nisi preeibus auertere quod Idulo. mihi crede. facimus.& faciemus . Deniqiri ad tuam postremam quaestionem veniam. Croeifixi habere signum in saera mensa do Ctna Domini administratur. Ego inter

non habeo, neci: eo sulerem e usquam Ut eo ritu sectamenta distribueret. Tu autem quies in ipso certamine. conssia hine non expectes, val ,

de quippe sumus a vobis procul. in ipsa cosui

tetis arena .vcieatio non est temer8 abiscienda,

nee elis cu veritatis iniuria suscipienda . sum a Best: Imaginum cultus nullo modo toleretur. Nee D. Bullingeros nec ego talia pro habemus. imo tanqua prohibria repudiam ias. Tu vero nisi ad haec adigaris. nee ministerium recuses quod ultro tibi offertur. De se libendis literis ad Reginam ista de causa sie aecipito.Tatis ego nune obruor occupationibus. Pletias maxim8 velim non possim . Etenim a duobus propemoduin mens b. in Sehola solus doceo. causam vero non arbitror literis comittenda . CNue deinde accedit, quod meas literas non e

xistimem habituras multum ponderis. Seripsi quidem bis publie 3 Se priuatim, nee intelligera

potui an quae scripseri in accepta fuerint. Praea tereas, ut dieitur . eonsilium est vestratum, ut Augustariam eonfessionem ample eiantur. de foedus Protestantiu ambiant, ipse eogitare debes. quo loco ineaeae invi simili uin literae sint habendae. Quod unum possa in. non deero precibus, ut regnum de Ecclesia vestra una eum potentissima regina in Christo scelieissimo vi. tiant. Causam tamen egi ut volebas eum Domino per nardino. is ualetudinarius est, cum senio. tum recurrentibus senum morbis, attaamen set ibendi prouinciam non recusauit, imose facturum pollicetur cum poterit. De Rullino gero non dubito quin sit seripturus. est eni in in ista eausa quam optim8 animatus, qua do-

quidem ipse tuas lite eas legit. mihi nil adhue indi hau t. quod tibi quea in significare. vale. Bullingetus.omnes symmyike, mea uxor. Iulius eum sua tibi salutem dicunt. Mihi natus est filius a. Marth leici. obht. Omnes tuos

in eo nomine saluere iubeas . & Martyrem tuu amare non desinas. ah. Martis. istici.

AMICO C V I D A M.

Qv tDEM vir ob pietatem tu, xta ae eruditione suspieiende.

Si mihique in Domino charissi me, prob8 cognoui ex tuis lite

eis. te me sententiam de fructu Coenae Dominicae pulchre assecutum. quare minuc erit negotii iuscipiendum. Ut epistolae s tuae humanissimae ae eruditissimae rescribam. D eorpore Christi augeatur, fiatqriandem a dolia ueniamus omnes in unitate fidei. 8e agnitionis filij Dei in virum perfectum. in mensura statis plenitudinis Christi. ut non simus amplius pueri. Hue itaque dieentur ista spectare minisse ria Ecclesiete Se sacramenta . ut quisque instau retur in sua vocatione Se ministerio. atque ut non semper imperfectam vivat aetatem, sed in Status quaestionis est vi recte colligis,an iuxta incrementa fidei. quae utrique fidelibus eo di in vis Eucharistit consentimus. magis etiam Christo Domino ac Deo per illum vniamur seu inc*rporemur. quod ego aiebam, tu vero negabas, ut qui existimes quantumuis fides nostra crescat.coniunctionem quam habemus eu Christo ob idio augeri. At ego meam volens eonfirmare sententiam, iudicaui operae pretio, esse.ut loca scripturarum prodam, quibus nostrum augmentum in Christo quian apertissi mi declaratur Paulus ad Ephes cap. q. inquit: ut impleamini in omnem plenitudinem Dei. His Apostoli dictis aperitur ae docetur. fideliuesse quotidie impleri & perfici. Caeterum alte statur idem Apostolus Christum esse solii quo implemur at si perficimur. imo is est qui 3e imis pletur de perficitur in nobis. Nam in eadem E pistola legitor, Eeelesam esse corpus Christi de tus atque perfectae staturae. quo persecti & viistilis eapitis. Christi inquam, no sit insanitie ae

puerile me in brum: neque augmentu membroruin aliud statuendum est, quam ut Christus ipse amplificetur maiorcii reddatur in quolibet suo membro, id autetit si magis in dies fidele, efficiantur eius participes. Mox vero ait idem Apostolus. Sed veritatem sectantes in charita te adolestamus in illum per omnia aui est ea. put nempe Cnristus. hie etiam non ahmostrae aliam aeeessionem nisi quae fiat in ipsum Chesistum. Et subdit: In quo totum eorpus si eoa.gmentatur & eo inpingatur per omnem commissuram subministrationis iuxta aestu in mensura cuiusque partis inelementum corporis saeit, in aedificationem sutipsos per charitatem Auditur ei iam hoe loeo augmentu in corporis quoad unam quan a partem pro sua mensura.&aeeessionis modus exponitur. nimi tu quod plenitudinem eius. qui impletur per omnia in F unum quodque membrum per compages &omnibus, ut dum augetur unum membro i sti us eorporis . Christus in eo dieatur augeri. hoe est, in eo efficitur maior et q. coniunctior. Ca.

pite d. eiusdem Epistolae ad Ephesos dieitur, datos Ecelesae, Apostolos.Prophetas. Euangelistas, Pastores atqi Doctores,qui prosecto non agunt nisi organo verbo Dei Se sacramentis ad instauratione sancto tu in opus administiationis, in idificatione eo oris Christi, donec per cominissuras quibus capiti iungitur. ab illoeam habeat sibi influentem: quod sane quida,liud est quam in dies magis ae magis seri parti ei pes capitis Habes praeterea in ea sem Epist. cap. r. Iain igitur non estis ho mes Se aduenm sed estis ei ues sanctoruin&domestici Dei. M. perstructi suo et tandamentum Apostoloru Se Prophetam summo angulari lapide ipso Chri. sto Iesu, super quo omnis aedificatio aptata erastit

SEARCH

MENU NAVIGATION