장음표시 사용
101쪽
ns AD ECCLES. PEREGRINOR vM LONDINs ui
entib. nihil omnino patiuntur. Alia vero sunt A habemus quam quod Spiritus sanctus in diuiopera. qui suam circa quam versantur materia nis literis collocauit . ubi Ioannes dicit, eos deformant de conuertunt, interdia in melius, qui non eonfitentui Christum in carne venis. nonnunquam vero in deterius. Ita Christus se. Antichristos esse. vetus a Iudaeis licet errantibus flagellatus de Uerum Hadrianus qui Aria baptistatu ineati vulneratus 3e ocellas. Sed in priore actionum sim fideliter agit. responis et . illos plenis bue eis genere, si error contingat, res ipsae non copreis confiteri Christum in carne venisse . qua inuis
henduntur, sed alia quaedam longe ab hs diu et negent illa de virgine Maria sumpto. A i Io sa. Exemplis hoe illustrabo. Si quis in s guris annis oraculo ad eius mente de sensum aeeipe
mathematicis ingenium exercens, triangulum re oportet. Iste autem cu facit mentionem ear
statueret. habere quatuor angulos. triangulu B nis,no aliam intelligit ab ea quam diuinae pro ipsum non eomprehenderet inente sua. sed missiones expresserunt. nempe qnae fere destit quadrangulum.erraret laud.ae eo errore fieret Hevae . semen Abrahami, semen Dauidia . Aevi rem suam putaret, non attingeret, sed circa partus Mariae. No pugnat secum Spiritu, sin glia imprudens versaretur. Sic etiam in Physi. ctus, ideo quod loquutus est per Iohanne, id e mcis qui statuunt animam humanam. flatum e. cu eo est. quod promissiones diuinae in alijs uanidum esse, aut flammulam mox extinguen canonicis libris demonstrarui. Nos scimus tu.dam . me te ae intelligentia sua veram hominis xta tei 3 Hadriane.Christo in carne venisse, at, animam non eomprehenderent, sed vel datum que illam ex virgine sumpsisse, duo esse. ae ii aeua nidum . vel igniculum breui periturum. duo. ut possit unu credi ab i altero, ut hodie Quamobrem errantes vulgo dicuntur unum C cernimus Ana baptistis usu venire. At nos mi pio altero aeipere. Proinde Ana baptistae dum ni in E spectare debemus quid ipsi faciant. sed Christum somniinteato e de virgine inini ing quid a Christianis holnimb. Deus evigat, vult fuse episse, ehm in eo tam vehementer errent. Iano illa duo in eodem articulo coniungi. quis iam in verum mediatorem non credunt, neu beneficium praestitum a pro inissis quae de illum fide attingunt, sed in eum seruntur. que illo antecesserunt,mini md discrepet.sps sabriearunt, non quod error eorum verum Quis praeterea non miretur. Ana baptistas ii
Christum iminui alit . sed quod sua fide circa lis accenseri qui Christo vero fundamento eo,
eum non versentur,neque is qaem finxerunt seruato, super eo foenum, paleam de stipulam aut mortuus est, aut parius est. aut usquam ex . aedificant, qui lieet comburenda stit, qui tametati Aeeipioni quidem illi proprietates de acti. D aedificarunt propter fundamentu seruabo iuriones veri Christi. de suo quem commenti sunt, Profecto Christus non est salutare fundamen affigunt. sed frustra. Cum enim id sola eorum tum . nisi quatenus a Deo positum estis aui heogitatione fiat,totum id Chimera est, non ura ut apertissime testantur diuinae literi. illum rus Christuc Ieroboamus item & eius eo inpli dedit 5e promise quo ad natura humana. semesees dicebant se non eo lere vitulos. sed Iehoua Heus, semen Abrahami semen Dauidis se filiis in ea figura Se aspectabili signo: scriptura vero hominis, id est. Mariae. Cur no potius tano. sti in Paralipomenis testatur eorum imaginatio- pula & palea non intelligimus notari genealonem esse frustratam . eo quod illa sacra non Ie- gias in as. aeax- - , aetitis visonesin id. houae. sed daemonibus fecerinti pestiuas. allegorias, hominu quasdaNeqi oportuit nobis ex Luthero inuidiam si traditiones. Hae e omnia , s aduersui Chii stlae ossa te. nos de illo nihil statuimus. euin Deus non pugnant, nihilominus tame quia no aedi , ad extremum vel dum agebat animam .potue- ficant, igne diuini iudieij eomburenda sunt. rit ipsum illuminare, sevi mihi persuadeo Cy quamuis authores propter salutare fundam e petino s.ctum eum sanguine pro Christo sun- tum a quo non recesserunt, minim8 sunt aeteraderet. Magna est diuinae misericordiae ampli- num perituri. Credere autem earnem dominitudo, suos Deus non deserit. 3e quos videba- haudquaquam sumptam tuisse de υirgine. eo tur destitui sie. moribundos adiuuat. Verum memoratis quisquilijs non sunt accensenda nos hie de obfirmatis Se non resipiscentibus a. Neque ullo pacto dabitur, earnem de virgi gimui. Et sani posset eadem quaestio moueri ne sumptam, no esse Christi substantiam. sed lis de Tertulliano atque origene patribusque si- F uem potius(ut dicitur cireum stantiam, eum milibus, qui de rebcis grauissimis a veritate ipsa corporis Christi m ia suerit cato ex virgi aberrarunt, eum in quibusdam alijs orthodo. oe suscepta. teria squi de corpulenta, Se sub admodum se ipsetinc At nos hie de homi is stati a lesu mediatoris Dei Se hominu inde ininibus non statuimus. qui fortasse Dei bene T cta est. qui fit vi ad circumstantiam nullo in o elo ante mortem respuerunt. sed tantum de do referri debeat. Quibus addendo est homi ijs qui obfirmatos ni ino in errore usq; ad ex- nis generatione potius ad eius effieiente eati item um perseuerant. Deinde eontendimus sim, qua in ad circumstantiam spectare. Non huius erratis pondus Be damnum esse tantum, ignoramus a Dialecti eis Be Rhetori b. patet ea ut in eo manentes de usque ad finem durantes inter circumstantias collocari. At id no fit peo aeternum damnet. Hoc praeterea vel parum vel G pter eorum corpulentam substantiam sed pro nihil ad tem nostram faeit, siquidem quod ai. prietatum de conditionum ergo, nepe ut indesertur de Luthero,ad factum pertinet. nos ve- argumenta probabilia seu laudis seu vituperii id de iure disputamus. Ius autem non aliud natora deriventur. Si enim parentes nobiles,
102쪽
iss D. PETRI MARTYRIS EPISTOLAE is s
argumenta probabilia seu laudis seu vituperii A quod pueri ae mente rapti absque fide saluo
natorum deri uentur. Si enim parentes nobiles tem habeant, eum tamen diuinae literae affir- generosos te sortes quis habuit . eae eo lauda. meni homines fide seruari ae Deo plaeete. s-tur, 3e de illo quod talis euasurus si, argumen, quidem haee ad statum de eonditionem Anais tum verisimile eolligitur. Consueuerunt etia baptistarum pertinent, eum & adulti sint aeeiusmodi artifices ei reum stantiss modum ae mentis eompotes . quibus 8e scripturas legere censere. At earo de virgine sumpta. neque ad vaeat. de sacras conciones . nee non responsa modum neqi ad qualitatem Christi pertinet. piorum virorum audire lieet. Iudieainus et ii sed eius est ut dixi mos quoad humanitatem superuaeaneam esse quaestionem de fide. cur substantia Illius autem generationis modos is Deus illam a nobis requis uerit, cum potuerie
esse dicetur, quod absque virili semine suerit B ii voluisset citra illam homines beates Quid troereatus, quod fietum ex beata virgine eo L enim de voluntate Dei oportet disputare. ectum, non vis eius mariti, sed Spiritus sancti quando ea satis manifes 8 in diuinii sileri, eontaeultas delinea uetit ae effinxerit. Has utique that id potius adnitendum Se eontendendum possem dare circumstantias esse verum it aere est. vi illam & eius quotidianas accessiones aditu nee desarias. ut qui non confiteatur. Chri- Deo preesbus impetremus. 8e quae fide suadenstu in absque virili femine eoneeptum, de ope, te credi mus .vita de factis, quanti sunt vires nora spiritus sancti fictum atq. formatum ex ear. bit eollatae a Deo,exprimamus. Non rum esse de- ne virginis. Se ab Ecclesia de . salute sit alienus. bemus qui seire velimus diuinorum consilio Diennus itaque earnem de Virgine sumptam rum causas 3e rationes.
non esse cireum stantiam Christi quatenus ho C Illud p rq terea plusquam mirum videtur,eo Moest. sed ad substantiam eius pertinere. Deis stitui ab Hadriano id ereditu neeessarium esse inde si etiam daremus id ad circumstantias ad salutem, citra quod non possit eredi peeea. pertinere. inde non colligi. rem illam non esse ta nobis per Christum gratis condonari. Est ereditu necessariam, quandoquidem pati. mo. quidem illud Euangelij summa summarum. ri. sepel iri, surgere, in eoelis regnare. eum sint & potissimum eaput . sed vide obsecro an sChtisti actiones.eius porro circumstantius an, quispiam id se dieat e tedere. interea vero ninum erantur. quas quicunque fideliter non get resurrectionem mortuorum esse futuram. eredit Se eonfitetur. 1 spe salutis, nisi respiscat. Is dicendus si verum Christi Euangelium amptorius excidit. plecti ego non arbitror, imo amrmo illum duEt res mira est constituere. ut Hadrianus ias D se est persuasus, aeternae salutis non esse partiis et t. sumptionem earnis ex Maria virgine. rem ei pem. Dicet item alios illum artieulum se. fuisse ad nostram salutem nee effariam: Et rem ut indubitatum amplecti, qui tamen ex altera deinde se eleuari, vi credentes oppostum, di parte inficiabitur. filium Dei aequalem atque eantur salutis esse participes. Nee multum id consubstantialem esse patri, & spiritum san- miror, quod rem per seipsam duram quodam . etiam ereaturi esse opinabitur. Quid hie fiei modo leniens, dieat,se illos prorsus no damna Salutem ijs de pacem dabimus iuxta regulam re, sed iudicio Dei eommittere Hoe non est in hanc. eosque ut membra Christi de partes sic religione ae saetis dogmatis ustrum mim, Cur Hu elesiae amplectemur.dum modo peccata sibi estus tuos pronunciabat naufragium secisse a si, se gratis eodonata per mediatore erediderint de . qui dicebant resurrectionem iam factamc E Nune deueniendu est ad notas demonstra virum obsecro ex diuinis literis manifestius tiones vel proprietates, eo inquit permulti fuisapparet resurrectionem fore, an Christum veis erat, si quis omni b. una duntaxat excepta conte Iemen Heuae. filium Abraham t. filium Da- sentiat, profecto absurdum est & inhumanum vidis de eorum semen fuisse Utrunque scriptu ab sterna salute istu exeludere, quod una tanturae aperth ae luculenter affirmant. utrumq; ad illarum demo strationum rebellat. imo inquit. fidei atticulos pertinet. Fatemur quippe nos rationem potius esse habendam eam plurimae redere in Iesum Christum Dei filium .eonce- rum quas admitti liquim illius unius quam reptum Se natum ex Maria virgine. non in eum pudiat 5e oppugnat. Ad hoe respondemus. O qui peream ceu per eanalem transerit. Paulus mnia verba Dei quatenus ab eo fluxerui paris illos non relinquere se dicit iudicio Dei, sed F esse ponderis atqi authoritatis. atque ideirco palam praedicat excidisse . fide. Nos vero istos nemini fas esse pro suo arbitrio istud reeipere. eondemnatione minim8 dignos eensebimus et aliud vero coistare,atq. ut salsum aspernari. IaEeele saltem Arrianos.Nestorianos, Eutychi. cobus audacter dieit. Qui peee auerit in uno, saunos. Ebionitas de sevises pestes, iudicio Dei eius est omni u reus. Id si loeu habet quoad minon relinquebat, sed manifesta de apertissima datorum obedientiam. veru etiam erit quoad sententia da in nauit, qui tamen clamare non credenda Et no videt Hadrians reeepta huius desinebant. se non videre connexiones atque modi sua ratione, vel ipsum Arrio esse agno Eeollectiones inter verba diuinarum literarum du vi Christi membra.die et enim .omnes alias I sententias quas Orthodoxi tuebantur. proin demonstrationes. proprietates de notas admitin de res metiamur non prout haereti eis viden G to, quas e ceteri fideles eredum tima tantu dem tui. sed prout in diuinis literis sunt relatam pia, quod Dei filium scilicet, pono ereaturam. Nee faeit Hadrianus rem dignam sua pro- Neque tantum Arrius . verum Se innumeri a
fessione, qui nobis ex eo facessat negotium, iij litteriti hac Adriani leniat remigaeensura.
103쪽
is r AD ECCLES. PEREGRINO RUM LONDINI iii
Eeelesam sui; haeresibus implebunt,& in cor Apore Christi tanta erit sectarum colluvies . vi omnia denique immunda & turpissimas ut
Neque id praeterea verum est Anabaptistas
quando eontendunt filium Dei earnem de coelo secum tulisse nee eam sumpssse. de virgine. tantum unam demonstrationem. proprietate, seu notam Christianae fidei oppugnare. nam hie error eorum permultos alios una se eum trahit. Etenim eadem opera negant. Christum B quoad naturam humanam. semen Heuae su isse . ad eius quippe substantiam semen ipsius pertinet. non est coelestis naturae. Insteiantur item semen Abrahami esse. in quo nationes o. mnes terrae benedictionem assequantur. Ne que potest illis eonstare Messiam Dauidis esse ilium, quod seriptura omnino lare passim te. stata es . nee lieet eis admittere virginem eo nee pisse filium suum ae illum peperisse. ut Pro phetae 3e Euangelistae confirmant. Quomodo C
ad haee dicent eum seripturis Matinim fuisse matrem Iesu: vel quo pacto illum filium ho
minis eonfitebuntur: Non erit iuxta eos sea. ter noster. ne i eu suis fratribus comunicauit,
vi ad Hebrios factum esse seribitur. Possem de alia faeild eolligere. quibus explanarem. non unam demonstratione seu notam
ab Anabaptisti, hoe suo impio dogmate. sed
eo inplures de Orthodoxa fide tolli. Vetu quo niam ea satis esse puto. quae adduxi propterea DIupersedebo: At ii id iam attingam. quod para Dialectiemi ino Sophistich dicimur agere quas do eonfielmus Christum non esse mediatore scarnem humanam ex virgine minim/ assum. pst,s quidem. vi Hadrianus ait. id non simpliciter, verum secundum quid a nobis eo nelodi tur, nempe quoad Anabaptistas,illorum auteopinio rerum naturam non transformat. Non
satis mirari possum quid istud eommentum faciat.ad argumenta illa diluenda, quae admo. ldum bona runt. 8e plus satis aperta. Non est ibi nostrorum animus demonstrare Christum noesse verum mediatorem. id enim pro indubitato atque certissimo dogmate habent. sed in eo sunt, ut probent. Ana baptistarem sententia recepta, id omnino eonsequi. Nec a patrum seu Philosophorum consueta disputandi soroma dum se argumentantur discedunt. Solent quippe doctores Ee lesiasti ei dum eum haere. ticis congrediuntur. sententiam in medio p Dere,quae non tantum vera sit, sed etiam viriqi parti communis. Etenim illam h diuinis literis depromunt, sub ciunt ei dei neeps salsum do. gma eorum, aduersus quos agunt. Inde aliquod erasum & odiosum absurdum eolligo t. Id autem eum ex communi propostione. qui admodum euidens 8e vera est, non possit eolligi. restat ut ex aduersariorum placito consequatur. Non est rarum sed ustatissimum argumetorum genus. quo ad absurda eonfitenda illi Gadiguntur. quos disputando premimus. Ita etiam Atii oteles contra Parmen idem . Me .lissum, aliosque antiquos disserit, id primum
sumit . quod & manifes um est 3e verissi inum: deinde veterum illorum assumit opini. onem . unde sententias absurdissimas conelu.dit, non utique quas ipse velit tibi retinere: sed quibus illis ostendat . qui veterum placita probabant in quae inepta de absurda se prae
ei pitarent. Non enim omnes dei noni rationes vel argumentationes este postunt directae die smplie es, ideo permulti fiunt ae reperiunatur. quae ad certos quosdam homines vel errores diriguntur . eosque tantum inodo non ite alios quos uis urgent. Deinde istud parum consul id videtur a nobis requiri . ut locum e ertum ae euidente in itidi uinis litetis oliandamu . quo dicatur eos Beda moxndos Ae extra salute in esse,qui non creadant Christum suam earnem ex beata virgine
sumpsisse . quandoquide id satis eii nobis es mandatu generatim, .ut ijs omni b. credam unqnae filius Dei sane usqi spiritus per seipsum, per Prophetas de Apostolos,ei loquutus: Hices .filius meus ipsum audite. Nee visum est Deo, in saeris literis omnes errores, qui ex haereticorum eerebro erupturi olim essent, singillatim eonsgnaee, satis lait ea ibi tradere, quae credenda erant, Profectε ut in Stholis diei tuea doctis ) te et um de sui Be obliqui est iudex. Expressio illa nimis fuisset operosa, Se quoda- modo infinita,s quid me a seopo qui uno modo attingitur. innumeris propemodnm vvs aberratur. Quis tandem finis suisset seribendi.s omnia peruersa dogmata errantium. sui Centvna cum eorum damnatione d isertis verbis deseribendac Satis generatim a Paulo dictum
est. Qui secus Euangelietauerit atque nos, an I thema esto. quod non ita censemus . in angu sitas detrudendum. vi Hadrianus arbitratur.
oporteat illud tantum intelligere de illo eari. e. quo praedicatur: Peccata nobis per Chri illa gratis eondonari. Est quidem nuntius ille o innium scelieissimus, at euangelium etiam est quod Apostoli etiam de aliis ea pitibus doce bant,unde Paulus ad Timoth. a. cap.r. Memor esto Iesum Christum resurtexisse ex mortuis ex semine Dauidis . heundum Euangelium meum. Rece iam eo loco, Euangelii vocabulo, ea coprehenditur doctrina, qui tradit se Chri stum a mortuis resurrexisse . at si ortu ex semitane Dauidis . Nee aliud apostolo est secus Euangelietate . qua id 'ood ad Timoth. priore daeli
cap. g. Quocirca no est sereniadum ut illud Apostoli dictu ad uno duntaxat articulum cotrahatur. Nee vlla ratio potest as-sgnari. cur bonus nuntius se i aeta praedication o possit ea iure vocari, qua mundo testatu fit de indieatur. Deum stetisse promissis. qui situ suum miserit ad earne sumenda in ex Hevae se mine. Abrahami se Dauidis. quem ad inodu o lim per suos vates recepit se facturu . Proinde eo habeamus haee generalia dicta, no expectandum est ut in seripturis diuinis ostenda tnus hune aut illum errorem, disertis verbis Se ro . minatim damnatu atq: eonfossum. Ubi na ibi reperiemus eos danatos de a Deo alienos, qui
104쪽
iso P. PETRI MARTYRIS EPISTOLA uo
libros veterri testamenti non recipiunt et quae A portet. ut 8 diuerso iudiei a Dei erga incredu-t en sententia Maretonitis. Manichaeis de los & haereticos no conuellantur. Hoe idcir.eompluribus alijs haeretieis eomunis suit. Nec eo seribitur. quoniam Hadrianus ait se ad ista usqua traduntur expressis verbis damnandi, u defendenda quae tuetur, bona ex parte fuisse negat animas post morte corporis vivere, sed impullam, quod maxime eonducerent ad misevna eum ipsa carne mori putant, quoad vita ricordiq dignitatem 3e amplificationem. Vetuvna eo in corpori b. eirca saeculi finem exciten ad hune modii se isti fortat is se excusabant, qtur. Illi etiam qui nolunt fratribus lapsis venia Caino de Iudam sanctis adnumerabant. Orige de recone illatione dati . nusquam dicuntur in nes ite Se fautores eius ad hane Dei clementia saeris oraculis vel condemnati.vel extra viam immoderath spem bant,eu docuerunt suppli salutis esse. Quare Hadrianus eum hoc a nobis B eia impioru tandem at i quando esse terinina n. exigit de Ana baptistarum errore. cum inepte da, nec reuera sempiternos fore ignes gehesiae. facit. tum permultis erroribus. demptis uno Dum qi ipsseti a diabolis post multa aeuiis a. vel altero. amplissima porta aperit de paucissi- tia veniam Ae salute dandae me scrip time. Nomis quippe seriptura ea phrati ae forma loqui- sunt iustae laudes ex diuini clementiae, qui se tur. qua hie noster a nobis in praesentia exigit. ueritate ac iustitiam Dei nimiu in ioscant Pro a Restaret ad extreinum. vi syllogismos excu- inde missa doctrinae huius nouitate. censemus teremus, quos Hadrianus ad exemptu nostro- quieti de paei Eccles asti eae omnib. modis esserum induxit. ut eos quemadmodii putat, eui- studendo. Satis utiqi est tricatia de inanio qua,
dentius dilueret. sed hoe misi uin sacere duplici stionu. Quare vestrarum paritu erit,ut salua de de eausa visum est: prinium quod parum licere C ineolumi veritate quampriinu in gratiam re- videtur piis eme pueriliter argutis, praesertim deatis, id apud vos sedulo cogitantes. Benes in sententia tuenda, quae vi ab initio dictu est cium summu esse. ut is hie Eeelesam eo Calli nullis aedificationem assert. εe permultis ob- eam tu Flandri ea habeatis. Diabolus hoe ferre esse plurimum potessi Deinde quoniam ea scri non potest 3e ob eam causam dissidia 3e eo tenhenda in hae quaestione iudicamus,quq ama, tiones inter vos de hisce rebus exeitat, quo peiori parte laeti coetus intelligantur. pauei vero regrini ciuib. Anglis inuis . ae odiosi magis ac admodum sunt, qui se in strophis Dialecticis magis reddantur. Adviligate itaq; su inmaeu 3e Sophisti eis argutiis exercuerint. veritas ip- ra Ee diligentia, die Caco daemon fiat voti com
se potissimum Euangelica plana est. 8e aposto. pos . de ni ij Dei Ecclesia damnu capiat qui re liea luee ae simplicitate, do eratur Se illustratur. D prehensus est non id minus t quo animo ferat. Adhaee ia in ea superius allata sunt, quibus li. quam Petrus eo a Paulo eorriperetur. Et conis quid ri manifeste q. detegitur quicquid in illis tra,i ui qui veritatis patroeinium susceperunt. latiunculis est fallaciae. fratrem suum qui a recto.no malitia.vt videtur Nane pro scripti huius coronide adiiciendu sed potius quodam errore deflexit,s bene mo
est. Miseri eordia Dei amplissima sumnis enco nentibus aequiescat, non minus qua antea, lo-m ijs esse eelebranda. quod omni b. in rebus a d. eo ministri Dei de dilectilii mi eollegae habe mirando fulgore sese prodat se in saeculu, hoc ant. Valete optimi fratres. vestris preeib. nos est.aeternum (vt eecinit David versu intereala iuvate. dantes operam vi paeem pro virib. inarib vigeat. Sed tame ita laudes eius celebrari o- ter vos colatis. Tiguri is. Februaris isGL
GRATIA REGINAE ANGLIAE. FRANCIAE ATQv E
mberniae, a Deo patre, per Iesum rantium seruatorem non, Gratiam O Hemam satura inem.
I Rbem terrarum gymnasium sed E adoptatis filijs lucere curat eius imagine. que
palesti, quandam esse Dei Opt. sibi ipsi ante omne iternitatem. natura genuit.: M. e Regina illustrissima. v bi squi de noster ille primogenitus fratei Christos suos ille pet diuerti laboro exer Ielus antea mortuus est . qua sua At patris vi a
I eitia. per eruciatus interdum, de mortuis excitaretur. Quocirca se nos qui destition nunquam per diuersa rerum diseri inina, e- nati sumus, ut ad eius exemptu colorinemur.
tudit atq: instruit. pro certo 3e indubitato ha- prius oportet mori qua re largere. Ad hue mo heria pila hominibus arbitror. Nee tamen id du Israelit prop8 mortui erant,dum in An eoelestis pater agit . ut eos quos diligit. perpe, pio sub Pharaonis grauissima tyrannide pre tuis amictionib eolluctari &sempiternis aeru- merentur: At liberati per Mosem de Aharoneamnia premi deereo erit. sed mala superare qua . F morte quod uinodo sunt erepti. Deinde in va, doqi dat. Se B ea qui apud se habet costitutam stae lal: tudinis multiplieib. petieu lis de va maopportunitate eo cedit 8 fluctib. vorticibusqi casib. rursus videbatur perijsse, et postea ingtes perieul ora est ergere. quδ se illu esse declaret g su terrae Chanaan reuixerunt. Denique in ea ad portas mortis deducit de reducit, du in suis pituitatein abducti, credebantur tanditus ex
105쪽
ui tame post septuaginta a nos reuersi, denuo Aoruerunt. ut tu vitae restituti fuerint. Quod
ide Elirabeii a Regina potentissima, eu Deus erga te fecerit,a suo quidem ille veteri instituto non diseessit. sed illud potius eonfirmauit magisque perspicuum reddidit. Nam eius opera dum in obseuris 3e abiectoribus hominibus exercentur, utique minus apparent: At 8 di uerso quando in amplissimis de suin mi ordinis
viris ae mulieribus extant. tune animaduerssone omnium quodammodo nobilitantur. IQuamobrem eum tu Eli Eabeth a Regina illo. sitissima non san8 molli . plana. facili. iucundasque via ss ad regnum eo ecta, sed per aliquot annos iam elapsos. vix passu a morte distate visa sis nam perieula tam vehementia & alta fueruli ut cymba tus viti iam prop8 mergeretur diuinitus es, non humana ope conseruata. de ut modo videmus, ad istius nobilissimi regni possessionem promota. Clementia itaque de bonitate filij Dei. eoi uni e8 fidebas, reuixisti. iregnumque paternum atque avitum Deo bene iuvante obtines, idque ad Ecelesae Christi salutem, & ad Reipublieae Anglieanae collab iis restitutionemr propterea pila omnibus hoc tempore id esse in ore eo gruit quod in Psalmis festiuissime ea nitur: A Domino factu est ii od& est mirabile in oeulis nostris : Lapidem quem reprobauerunt aedis eantes, hie factus est in eaput anguli. In Christum quidem ista competere fateor, sed eum homines ph mem- Ibra eius censeantur, de istis ea quoque usurpasri posse censeo: nam ornamentis Se dignitate capitis caetera membra corporis 3e decorari gestui . Paulus Christi Apostolus abunde testi ficatur. quod plan8 de hs praesertim existimandum est. quae in corpore Domini tam perspieua sunt. qudm Deus Maiestatem mam in populo suo tandem voluit eminere. Hoe porro tantum est Dei beneficium, ut in te una minio m h e laudatur. sed per te ipsam ad magnum fi delium numerum derivetur. Nam quotquot in isto regno aut ei oes nati sunt. aut illi bona eupiunt,quique nihil aliud atque Christi glo. riam quaerunt, ij omnes videntur sibi una teeud mortuis exeitati. Quorum ego quia nec sum nec volo esse postremus . vii me sens hoc exo. stabili nuntio. vehementi ae in eredibili afficiae titia.ita existimaui Deo Opt. Max. cuin pri mis gratias agenda . deinde maiestati tuae, nee non Ecelesae Anglieariae ac eius regno gratu landum. Laudandus itaque Deus ti Pater Domini nostri Iesu Christi, qui plebem suam pend mortuam vistarit. & viam quae nimia diu obstructa suerat. Evangelio filh Dei praedicando aperuerit. En rursus eornu salutis erectum
est in regno Angliae . quo electi Dei .potentia invicta seruatoris nouri Iesu Christi de manu inimi eorum asserantur. & Deum sanctum ad literam diuinarum priseriptu sancti ssim . eo. lant. Gloria iam sit in altissimis. Pax in Eeeles age bona Dei voluntas erga populum Anglica.num. quo ductu & auspieiis piae huius reginae. eiu es eius iustitia de sanctitate ornati, coram
ipso perpetuo 8e innoeenter versentur, eisque se diuinitus illucescat ut qui per noctem qua praecessit. rursus in tenebras se umbra in morotis propemodum reciderant. orto iam die pa eis vias ei tra ullam offensionem ambulent. Id vero potentissima Regina quo fiat post Deum in tua manustum erit. Nee dubitamus quin pro antiqua tua fide. pietate ae Dei gratia, quq te a prima aetate ad hane diem usque protexit. defendit ae gubernauit, Deo 3e verbo ei os illuquem debes honore sis pristituta. Deus prohibeat . eandido de religioso animo tuo, ingratae voluntatis notam, qui licet si in quovis homine turpissima, in te quae Christi beneficio isto loco es, foret omnino intolerabilis. Ai Maiestate tua omnino persuasum habeo Se prompto animo esse & voluntare ad Euangelieam religione in instaurandam. Et quamuis ad hoc agendum sis per te ipsam satis instructa ac edoes nee aliorum sancta consilia Se piae hortationes desint . quibus aures tuae assidud perlonent: attamen visum est mihi quoque pro mea in tuam Maiestatem obseruantia . quae maxima est. nonnulla quae ad hoc apprimh faeiant, non
minus breuiter. quam modest/ suggerere. Ea vero precor no aliorsum abs te accipiantur.
v ego scripserim. Etenim quae dextra fide lo. quor, dextro ith animo velim suseipi. Novi V tenerae soleant esse Regu huius mundi aures: v tu de tuis, eu Christi sis, no huius mundi. ma gnopere cofido. Proinde sepositis Ethni eoru sapientu rationi b. ad singulare. nobilissimum iiDauidis exemplo paulisper te deducam Nais do vivit. Se regia potestate fuit illustris, de exi mi a sanctitate celeberrimus. Unde si te pers milem eius cupio euadere nihil a tua vel dignitate vel pietate alienum cogito. Is cu ad regn5geeendo in Israel e siet destinatus, priusqua id assequeretur, quemadmodu tu, grauissima est passus, veru eu eo peruenisset, nihil antiquius habuit, quam ut religione iam collapsam resti tueret, cuius caput Ae summa illa aetate in eo sta erat. ut area foederis praecipuu Dei sim bolo ad honores pristinos reduceretur, quae negligetia Saulis regis in Cirtat. leatim apud neseioque Aminadabo in priuatis aedib. iacebat ne glecta. Id sanctissimus Rex pati no potuit: ills itaqi ad arce Regia in aduehere statuit,sed in eo quod pie agere nitebatur, Sacerdotes no recthsuo munere fungebantur. Quocirca pius Reae: de spe sua propemodum deciderat. Verum nomulto post, seipsum colligens & illos adegit ad osse tum ri id faciendum . de ipse gaudio incredibili .populi q. singulari laetitia, omnipotentis Dei Aream successo follieissimo in Zione de duxit. Ide hoe opus Et Eabetha illustrissima regina, est a Deo tuae fidei una cti regno manda tum: sanctum quippe Christi Euangelio, quod
temporum iniuria.&aduersariorem importu.nitate, elapsis annis iacuit neglectum. ne con G euleatum dixerim. in suum to eum restituas o. portet. Hoe s perseeeris. omnia tibi non mi
nus quam Dauidi sanctissimo Regi prosperosve cedent Nam si cuiuis homini Christi reo di
106쪽
ctum est,ut regnum Dei prius quaeratur. dein A tua Illustrissima stirpe di se edam .hoe stater tu de et tera iselle adhelenda nonne idem Regib. us Edualdus Angi lar Rex praeclarissimus. pro
iussum putabimus Cetth non.s omnibus h o. viribus 8e sane prae quam eius aetas pateretur, minibus imperatur ut Deum quam syneerissi faeere studuit, eo ius regnum diutius extrahi.mh colant. ab ea praeeeptione Reges eximun- peccata nostra de ingratitudo intolerabilis notur. imo quo maiori pollent inter nomines di siuerunt, eximias illius adolescentis virtutes.gnitate, eo magis illa Dei lege tenentur.sed tui he egregiam pietatem Deus orbi tantum oste-blaiestati prolixo monitore non est opus, eui dere voluit: deinde ut nos. quemadmodum coelestis Pater spiritum prineipalem scuti Da mala nostra merita exigebant. aliquantulum uidi afflauerit. Illud tamen periculum immi castigaret illo in . terra citius ad se reuocauitinet, ut ne qui dicuntur hodie saeerdotes in B sed bene habet . quia nos tum post quandam Ecelesae restituendae opere aberrent, quem ad paternam eorrectione in est misertus . cum te modo tune no abrii magna perturbatione usu sororem eius dulcissimam hoc tempore surro, venit, cum Dominus Oetam pereussit. Non gauit, quae multo plura quam ille poteris ab- enim plaustro arca Domini vehenda erat. sed ioluere. magisque opinioni de te conceptae reportanda sacerdotu in humeris,eeu sex diuina spondebis. quod maior natu sis, atque ob id repraescripserat. Videndum itaqi nunc etiam at- gnum non alieno, sed tuo ipsus arbitrio admique etiam ne talia eontingant.vt dum Ecclest nis tabis. Habes itaque Regina praeclarissim
gubernatores vel errore lalluntur. vel euitare Reguin veterum . nec non posteriorum.&delabores & iustam disciplinam studenti non ver nique suauissimi fratris exempla splendidissi-bo Dei Se vitae purioris exemplo, sed plaustris C in a. quorum vestigia si volueris ( velle autemeeremoniarum inutilium, de mercenariorum debebis) religios8 premere, eommoda pluri sordidis operis, Euangelii aream nituntur um ma Se ingentia consequeris. Primum Decihete. Hoe si ani in aduerteris illustrissima Regi Optimo Maximo te ad eius verbum adiungenna ita fieri, non plus aequo instar Dauidis com do. rem gratissimam uetes, Ecclesiam Christi
mouearis. n aue inchoatum opus intermittas, tantum non funditus collapsam restitues.nati
ut ille ad tempus destitit. vetum id h vestigio oni tuae. quod ad pios attinet. satisfacies. exte-neias. quod ipsum paulo post feeisse legimus: ris principibus regnandi sanam, piamqi ratio- errorem sacerdotum correxit,Leuitas in ordiis ne in tuo illustri exemplo commonstrabis. Neenes certos digessit, de ad legis amussim omnia illis rogo te unctuam assentiaris, qui fingunt. fieri mandauit. Hie sunt quae abs te omnes pq D emendandae religionis curam ad Prinei pes mi sanctissima Regina expectat. Hucusque reges ni md pertinere: non enim Ph reges quos an . terrae. quod grauissimi dolendum est. conue- tea commemoraui. se existimarunt: non se se niunt Se res fiunt aduersus Deum se Christum erae literae nos instituunt. nee ith vel ips Ethni eius, a quorum societate. vli maiestas tua est a- ei atque Philosophi arbitrati sunt. An ptima, liena. ita quid tibi eae terisqi regi b. dieatu nau- gistratus est unam tantum . eamque posterio. dire debes. Nune reges intelligite, erudimini rem di uinae legis tabulam tueris An exteratu qui iudieatis terram, seruite domino in timore. omnium saeuitatum Rex curam suseipiet. vi At dixeris. Quisnam tandem erit,is qui requi. re, ae sine dolo tractentur, unius autem reli ritur erga Deum religiosus cultus: Noviique gionis cogitationem ab heleis Deus prohibe. lius.nis ea quae contra Dei legem committu E at,s Episcopi de Eecles aram ministet ossi ei umtur,pr sertim in eo colendo, pia seueritate pro non fecerint.si tradendis dogmatis de saera me hibere atqi eorrigere, squidem necesse est Re- tis administrandis a literarum diuinarum iu gem bis Deo seruire.tum qua homo est, fideli- stis regulis de se tuerint, uis eos nis Pius prin
ter credendo atqi vivendo. tum qua rex popu- ceps in viam reuocabit Non expectet Maleolo praeest, leges iusta piaque praecipientes, nec . stas tua. quemadmodum nune res habent. vi non contraria prohiben te s.conuenienti vi o. illi per seipsos ad haec extimulentur: nis regiare sanciendo. Hoe Eeteehias praestitit, eum tu . illis admoueantur ealcaria. templi Dei ruinas eos de templa idolotum, ae exeelsa illa destrua minim8 reuretent. Ioas Iudaeorum Rex, cumeret. quae aduersus mandatum Dei extracta sacerdotes hoc minime praestare animaduer fuerant. quamvis in eis aliquando non impid F tisset, prouincia, instaurandorum sare a te, De ei fiearet. Hoe idem sanctus Iosas diligentia et orum templi ad se recepit. Age itaque nostro summa Se pietate in eredibili esseeit: Hoc Nini- rum temporum sancta Debora, quempiam ti vitarum rex non detrectauit, qui ciuitatem vis bi adiungas pium Barae cuin, Israelitas variis niuersam ad iram Dei placandam compulit. modis oppressos in Euangelij syneeram pu Noe Darius.ut in Daniele seribitur, Deo vero ramque libertatem asseras. Ne verearis. eona eontulit: hoe de Nabueadnerar impleuit cum tus enim istos sauore Deus no solet destituere. in regno suo degentes. a maledictis in vivente illum tecum habebis. ut instar laetis mulieris Deum lege grauissimaeo in peliuit. Hoc idem fortissimae. Iabini caput malleo tuae potentiae saeilh possem monstrare. permultos Reges ara percutias, atque terrae unde ortum habuit, in que potentissimos Imperatores post Christu G fieas. quo piae tuae genti molestus esse des nat. factitasse. Costantinum inquam.Theodosum, Te illam Hesseram fore magnopere eonfidi Carolum Magnum de alios plurimos et verum mus, quae Amanum stientem eaedii de singui
neves a memoria nostrorunitemporum.vel a nis populi Dei. ad suspendium adigat Addant
107쪽
Maiestati tutanimon sanctae hq mulieres. nec eo nomine labastere te sinas. quod non vir sed mulier nata sueris . Dei virtus ubi nam potius uam in infirmitate se aperite Porro sortia mui non adhibuit ad regni Christi propagatio.
nem. sed humanam sapientiam.carnisque subliines rationes . per debiles atque humiles Evangelio subiugauit. Et in eo bello quod Xerxes aduersus Getcos gessit. si tamen res Ethnicorum spectandae snt viri Persae e es sunt, de ignominiose fugae se inandarunt,cum interiin Aet emissa illustrissima regina virili animo soristissimas pugnas ediderit. Quo intellecto, Xeraxes ait. viros in eo prcelio taminas fuisse, mulieres vero sese fortissimos viros praebuisse. Imperium quoqi Romanum Zenobia fortius inulto. quam Galienus defendit. Quamuis in tua Maiestate. nihil potest. Dei Gratia, praeter
sexum. aut muliebre aut infirmum i ore nota.ri. Sed ne videar quippiam tuis auribus dare. praeteri te statui eruditionem incomparabile, scientiam linguarum, elementiam, pudicitia. prudentiam.& cumprimis pietatem et teras livirtutes. quibus ornata Dei beneficio, non tan
tum dicetis.sed ver/es Illustrissima. Quam obis rem ad sanctum opus quod abs te omnes boni
expetunt.audactetaecingere nihil diaboli statides, nihil prauoru in hominum impedimenta. nihil sexus debilitate verita. Deus haee omnia. uno sui oris flatu dissipabit. Meae vero ac in eis milium partes interea erunt. Deum assiduis atque insimatis preeib. orare.ut Maiestati tuae primum largiaturivi optima quae q. tuopte in .genio atq; intelligentia perspicias: deinde ut sa na Sc utilia per alios consilia luggerantur: ad taliaee ut ea quae rect8 fuerint ostensa, reeipias:
ae deniq; ut ijs quae faetenda susceperis,lartus natus fodix si successui diuinitus concedatur: Ego san8 pro te vota haee, Regina illustrissima.
Deo quotidie facio, me q. reespici, quoad vive, ro, nunquam ab ijs postulatis destiturum. At coelestis Pater, quia corda Regum in sua in anuhabet. per quem Reges regnant qui q. imperia suo arbitratu ad quoscunq; voluerit.transsert.: ille Maiestatem tuam una eum Eceles a &getite Anglieana suo spiritu dirigat.& salutari graitia quam diutissim8 incolumem conseruet. Tiguri ra. Decemb. An. iss8. Tuae Maiestatis cliens obseruantissimus. Petrus Martyri
s si Viri ac fratres in Christo amabi
les. tanta Dei gratia eiusqi uberrimo spiritu vos abundare. itaque repletos esse coelesti doctrina Se sapientia, ut non solum uos ipsos de via Dei erudire ae instituere. sed alios quoque monere ac docere possitis. attamen qui mea est eum omnibus Christi membrisco: unctio. quae propens si ima volo.tas erga regni Christi sanctam renouationem.
quique sagularis quidam affectus erga Polo.
niae regnum .haec ad vos vi certum habeatis a
nimi mei testimoni uin, scribere sum ausus. Primum quidem gratias ago Deo Patri per Dominum nostru in Iesum Christum . quod vestra Euangelij noua professio, ubique propemodum eum sumina piorum laude diuul getur. Quid enim aut illis gratius aut iucundius accidere potest, quam ut Euangelium Dei vel in extremis partibus olbis administretur. ut oblatio gentium . ubi minus videbatur expectandum. fiat accepta Deo.& spiritu eius oeulentissim d sanctificetur Qui micam por ro pietatis habent in antino suo, Se aliquo stu.dio cultus diuini tanguntur, sanctos vestros conatus. quos in repurganda Christi religio ne ponitis, non solum plurimi saetont. sed inmadiima voluptate suminisque delit ijs habet. Pergite ita l. vi coepistis. quandoquidem iam Deo, angelis de hominibus facti estis iucundissimum spectaculum . vobisque omnibus ex partibus ab optimo quoque applauditur. Ego vero qui duris eas bus Eces est Anglicanae mi,
rified afflictor . sanctorum virorum nouas cae
des quotidie lamentor, de flammas qui b menti bra Christi sanctissima torrentur assidue plo. ro, non possum ob vestrum susceptae pietatis
institutum non recreari. nam video apud vos
crescere ac ampliari. quod alibi acciditur. Seper summam Antichtisti tyrannidem imininuitur. Caeterum ut nostra gratiarum actio si plenior, vosque instituti vestri laetos, eo pio sos . diuturnosque fructus capiatis. illud in primis curare debetis,ut vetitate Dei. quam ipse vobis. dignatus est patefacere.eu in nocetia&vitae puritate coniungatis . nihil alioqui pro, de Elino nocet summopere Dei sensum habe
re cognitum, exploratam eius voluntatem, Se diuinarum literaruin areana intellexisse. cum factis Se vita omnia haec negau erimus. Quid
obseero id aliud esset . quam Dei veritatem in iniustitia.ut loquitur Paulus,detinere et Est sa-nδ primus ad pietatem gradus, illa rectig nosse quibus velit Deus a nobis eoai: at in eo labora,re. vi ipsa quae iam Dei gratia nouimus . prae stemus, fractus est illius fidei certissimus. quo
prosecto adempto, ad condemnationei .e Mnque grauissima ira Leit quicquid notitiae . vel ipso spiritu Dei prie lueente antecesserit. Ut dendum itaque fratres charissimi, ne lux no
108쪽
ctra sit absq; ealore. talia sine floreb. Se nubes
quae a ventis circumactae careant aquis. Etenim quae sunt evanida . quia soliditatis robur, is firmamentum non habent eontra Satanae astutias. Se aduertariarum potestatum impetus . nequeunt cons stere. Agat itaque fides ineordibus vestris altissimas radices quo magis fructifera sit, & non poenitenda stabilitate confirmetur. Cum vero dieo fidem, non eam intelligo, quam homines argutia sua ogitationum figmento de humanet prudentiae io dieio fabri. carunt: sed illam dico, quae ut Paulus docet. est ex auditu auditu autem non quouis,sed unius
verbi Dei .ut iam illud gratia Dei comprehenosum in diuinis literis habemus. quod idcirco adieci, quia passim obvij sunt. quos ipsuin di,
luere atque adulterare non pudet. A sunt enim se verum Deum praedicare atque colere et nam illum inquiunt, doeemus 3e adoramus, qui aeternus est . qui creauit emi uir de terra, qui Pauter est Domini nostri Iesu Christi: at postea cuvlterius perguntis et Arrianum, vel Seruet anu
vel phanati eum dogma illi affigunt. Christo in quoque Dei verum filium, redemptoremque nostra iactant se venerari de amplecti. sed mox
aut duas eius naturas eofundunt,aut iuxta humani creatura esse neganti eorpus illius ubiqi diffundi.aeesse non minus audacter quana imis perith dicunt . per omnes Eucharisti eos panes multivii eari at i contineri statuunt. Se in illis ineludi aut subliani iam carnis eius non ex materia beatae virginis Mariae desumptam .sed vel de coelo lata, vel e substantia sancti Spiritus conceptam & tarmatam insan8 confingunt. Quis istos nisi despiat ac deliret,veru Deum, verumque Christum, ut in saeris literis deseri.bitur. cone esserit fateri atqi suscipere Troinde ab ijs ne q. verus Deus. nem verus Christus eo litur Se adoratur. sed ille Deus 3e ille Christus quem ipsi eogitatione sua sibi fabricarunt. Nee Deus ipss euenire arbitror ae Palaestinis. qui
pro vero Deo eolebantDaronem .euius nometi pilae deductum est. Si Hebrai eum edidicinspectes m enim Hebraied piseem sim ficat Simulachrum quippe se finxerunt. vi a capite usq; ad femur humana forma extaret,pedes vero eius piseis cauda essent. ut Neptunus, Phor ma de Syrenae a nonnullis describuntur. Nihil porro haee aliud sunt qu1m monstra. Hominu vero se aucta est impietas 3e insania, ut non viana tantum ratione Dei veritatem in mendae iue o mutarint. Etenim pro Deo vero de bruta venerati sunt. de brutis ipsis abiectiora. quin eo sunt progessi.vt mostia sibi finxerint,qui in rem natura non extant. ut illa Deoru loco haberent . εe simulachra huiusmodi plerunque se instituerent,ut a figura hominis auspiear undeinde vel in brutum aliquod vel in pistem torpiter desinerent. Ita haeretiei 3e omnes qui syncera pietate deuiant, suum nutren quod sa. bri eant. a Deo ereatore coeli de terrae plerun qi auspicantur. Se Christum a fisio Dei de nostro redemptore. Uerum postea in portenta 3e providigia suarum deformium cogitationu desinui,
A neq; verum Deum, verum qi Christo, sed sua ipsorum spe est a. simula clara Se phantasmata colunt. Haec ego non iccirco fratres chari immscribo, qudd vos hs malis nunc nborare suspicer, sed vi quam aperti si ino ostendam. Patrem nostrum Deum immortalem. Christumque Dei filium & verissimum Deum atqi homine ea fide apprehendendum. atque suseipiendo. quae fuerit ex ipsi sontibus diuinarum lil erae rum . non ex laeunis humanorum somnioran hausta quae ii de Christo Deo i. iam dixi mire,
eadem intelligere oportet de nostrum gratuiata electione,de iustificatione, de Sacramentis . de bonis operib. de Eecles a. de de omni b. alijs quae ad salute inhumana spectat,quibilia fid a nostra aptanda est. vi illa in ea nonicis literis definita & constituta legimus. Nullius creaturae dignitas ac t fulgor oculos nobis perstringat, non Reges, non Patres. non Episcopi. non Ro mani antistites. non Concilia. noden que viri et docti nostrae aetatis, qui san8 permulti sunt decu veteri, optimo iure coferri queunt. Unius sanctae scripturae sit hic praerogatiua.ut nostro dominetur. illa ceu reg. la certissima.
quid sit nobis eredendum p rq scribat,nulli piqterea creatur . nili qua mucia ea Leit,credatur
Vosq. reuerendi Patiores. qui iam Milet is Dei prisecti estis. rogo , obsecro pes Ch istit.
ne iusta ui Edo eius te pio mora, Deciatis. Q iis non videat eum res dissertur. optabit dis &op- D portunas oecasiones labi Hoc agit diabolus, ne quod agendum est.cito fiat modo fingit expectandum concilium, nunc fabulatur eo in iistioru aut horitatein interponenda m. Principii viro tu eo sensum impetrandum. Quare s eius remoras moremini. persuade te vobis, nihil uti quam efficiendum. An Apostoli. quique sue eesserunt eis viri sin iissi inicite expectatumst Quando bites s Arriana orbem terrarum coris pit vastare, non ne illico pastores Eeesesarum E coeperunt in eam detonare Non dit stulerunt prosecto quo ad Nicenu Conei liu haberetur. Ne li per Cermania ex pee atus est Episeopo rui tineipum autComitiorum usi nsus. H i eo vijs viri Dei quicquam nec effecissent neq; obtinuissent unquam. Media ista non repudiarida censeo, eum offeruntur. 3e interea si qua itatur non reprehendo.modo eorum causa. tem pus non teratur, de occasones a Deo concesso non corrumpantur. Itaque satagite fratres, do F mitin Dei ab Anti e litistis contaminata 3edrope funditus euersa in instaurate.atq; aedificare, do id quaeso diligenter curate, ut pratias fallasque opiniones radicitus extirpetis. quod ideo moneo, quod nonnullos interdum viderim.qui mala fossa. flores. fructu si superstitionusolum ab raserint, radicibus tamen pepereeriit, quae postea maximo cum damno vineae Domin repullularuntiaueraue entur sub ipfis in iiij smata seinitia Se putres radices . nam si a Dei nisG eipio negligantur (ieio quid loquor) IRA ea
multo difficilius tolluntur, idque prouid mia est ut in Saeramentis, 3e praecipui te Euchariastia, quim syncerissime fiat ibi sunt, ibi, mihi
109쪽
eredite idololatriae pestifera semina, quae poris
ro nis sublata fuerint . nunquam Ecclesia Christi puro syneeeoqi cultu erit ornata Non contemnantur Saeta meta ut inania 3e vana signa: rursum qi no illis plus tribuant homines, qua illorum institutio ferat. Qui Sacramenta non distinguit a rebus, praeter id quod sallitur, ele mentis mundi non absque sua perni ei e turpi.ter haeret. atq: diuinis institutis earnaliter abis otitur. Tota sacramentalium elementorum dignitas ex eo metienda est, quod illa Spiritorum sanctus ut instrumenta. quibus nostrain salutem pro inoueat sibi delegerit. ideoqi haeratione . signis humano eogitatu in uentis plurimum disserunt. At disserunt etiam a re bus, eum sint ut natura se definitio eorum exi git. illarum signa. non enim propri/ panis este dipus Christi . nisi suo quodam modo nem re quia est corporis Christi Saetamentum. Ateorpus Christi Se sanguine in Christi fidele,
praesertim. inficiatn ur percipere Minimc . Sed quonam ore ista percipiunt et corporis. Ne quaquam. Ut enim saeramentum fgno . se resani siesa eonstat: ita qui Sacramentum per ei pit ore corporis .ae ore animi est praeditus,
utq; eredentes ore corporis panem 5e vinum edia n. ac bibunt. ita eorum animus benefieio
Spiritus lancti, verbis Dei se symbolis extemnis exuscitatus, in coelum subvehitur,ad Christum usque pertingit ore fidei. carnem eius se sanguine in .ut pro nostra redemptione in em e e tradita sunt. apprehendit ge pereipit, ijs,ut salutifero devium eo cibo pascitur. Christum que totum eum omnibus eius fructibus. meis ratis se doni . ver8 h ,et 8e possidet, neq. Utilitas cibi huius in animo dantaxat concludiatur, sed ad eorpug etia in ex ipso Spiritu re dundat. illudq. eapax beatq immortalitatis reddit., idoneum instrumento Spiritus iancti ad recte pieque operandum efficit. Hae eeli saera, mentorum Dei proprietas. ut per illa Deus exhibeat res.quas pollieetur et sed ratione ac modo, qui rebus promisiis eo gruat. Non autem eor poli Christi eo nuenit. Ut sit eo. dem tempore in coriis atque in terra. imo in infinitis locis, minurum que ut in pane illo sacra. mentali elaudatut . ut dentibus si angatur &manducetur. vi ab impius qui prorsus fide ea,
reant. percipiatur. Neque mihi nune ani mus
est omnia commemorare sol hiae faciunt i a. pientes estis. prassentia illa eorporali. carnali, vel cui dieere audent)naturali .videte obsecrone ullamini. Neque in dorummi te aliquo rect/eonfirmando contenti esse debemus nudis smplieibusque quatuor verbis ex iti uinis literis allatis, verum & alia permulta in ea dili, genter expendere oportet, quae hue spectant, nec minus atque illa quatuor e Scriptoris sanctis depromuntur. Caeterum non est modo loeus eeo dixi huius rei fusus tractandae ae ex plicandae. Hoc unum oro, ut omnia quam diligentissime probetis . nam ita confido.vt qDod
bonum fuerit teneatis. Interea tamen hoc re
petere non omittam, id me certo ceti ius habe
A re, nunqua Christi Ecelesam quietum ae tranquillum in doctrina consensum, aut paeem solidam inter fratres habituram.& syneeram a sciperstitionibus puritatem . nisi ad hunc vel eo.
similem modum Eucharistiae lacramentum creditum fuerit. Quae autem sint huius meae diuinationis eriti rationes in praesentia explicare supersedebo. In ritu vero administrando, rum Sacra metorum, is amplectendus est . qui
fuerit quam simplicissimus, atque a Paristicis
B nugis atque ceremoniolis. in axim 8 remotus. ad puritatem qua Christus eum Apostolis vosus est. plurimum accesserit. Non sunt Chri stianorum antini ritibus 8e eeremon iis exteranis multum oecupandi. sed pascendi verbo, Sacramentis imbuendi, ad preees inflammanis di. 8e bona opera te vitae optimis exemplis co-
firmandi. Consulo praeterea vi disti plinam quantocyus fieri poterit, in uestres Eeelesas
omnino inveharis. tia si ab initio non recipia-
C tur, cum homines Euanges h eupiditate seris uent. non siciles. eum postea (ρt fil) aliquod
frigus obrepserit, admittetur. vi vero absque illa trustea laboretur, Ecclesiae qua in plurimae vobis esse pollunt exemplo. quae a soae in statirationis fundamentis . cum hoe tam salutare iugum subire noluerint. nunqua deinde quoad mores Se vitam, iusta ulla regula potuerunt
in ordinem redigi, qui fit (quod magno euiti dolore dic ut omnia propemodum parum firma sint, de undique ruinam minentur. Est igitur graue damnum Se eerta Eec Iesarum perni etes, si neruus disciplinae illis defuerit. Neque ver8 sol relique habere ae profiteri Evangelium illae dicendae sunt. quae disciplina
vel carent,vel illa ul eontemnunt, nullove stu
dio eius tenentur. Cerid in Evangelist se Aapostolicis Epistolis eum tanta diligentia tra datur, illain oportet uteri non minimam Christianae religionis partem. Qui fit,vi Euanee
V lium ab ijs videatur negligi. qui tam praecurseius portionem a seipsis ablegarunt. Quo au tem commento seu praetextu rebelatur hodie in plerisque locis . operiepretium est audire. Periculum aiunt imminere, ne disciplinae eo. lore. ministri Ecclesiae tyrannidein occupent. /eorrigant, arsuant & excommunicent. non
iustis de causis, sed pro libidine. Adhaee magi stratus nostros inquiunt. Dei gratia hodie Christianos esse . ideoque cum illi grauiora 3 erimina puniant , disciplinam hane Eeelesti
se eam videri superuae an eam. Nee attendunt
ij suaves homines. nil a ministrorum tyrannis de poste timeri . ubi Euangelii regula de eo Grectione fraterna seruatur. non enim3 vesius au thoritati atque libidini hoc munus est conce cedendum. sed in excludendis a fratrum meietate iis qui corrigi nolunt. Eeelesiae eo sensus est adhibendos, cuius authoritate si agatur. nemo de unius aut pati eorum tyrannide iure poG terit conqueri neque minus friuolti est,quod assertor de Christiano magistratu . squidem bona ex parte Principes nostri orbis. Anti-ehristi Romanensis legibus obtemperant. sc
110쪽
idei reo instauratis & te formatis Eeelesjs in fensi sunt. tantum abest. ut quieqos illis velint edmodare. Ad hie, seu bl 1 Papa defecerunt. 8e in suo principatu Eeelesias Euangelieas ha bent. no utim asga legibus quam Caesareis aut
ciuilibus iudieant. quare vitia multa praetere unt. de impunita relinquunt, quae tamen ut duuinis literis aeriter taxant unita Gesest Chri .sti no vulgariter nocent. exemplo sint se orta tiones. ebrietates. luxus, de huiusmodi vulga res pestes, quae a ei uili iudieio dissimulantur de a corrupta plebe ridentur. Deinde magistratus politicus permulta erimina vel carcere id poratio. vel pecuniaria mulctaeastigat. quae cum quis luerit vel in eo ore vel in aere,liber dimittiturin eque ulterius prouidetur saluti a ninas eius qui peccauerit,versi Eccles a ita eorripit Se interdum excomunicati ut spiritus sal
ovi fiat in die Domini. Ne i hoe pacto eas itatus.ve lad lepus donec respuerit pudefactus. ut hostis habetur, veru de salute aut staterstiliter admonetur. Ad hanc vero de qua mo do loquimur, disciplina indueendi 8e retinenda,eondueit plurimu assidua seripturaru tra elatio in Getes a. Ibi enim perpetuo loca se offerunt ad quom praeseriptum vita Christianorum exigenda est A Patribus quid st 3e a Cn.eiliorum ea nonibus multa interdum, quod fatendum est. satis vlista praecipiuntur. sed quae fuerint ex ipso saerora libroru armamentario deprompta, lones potentiora sunt, de ad per inouendos animos est eiora. Id autem quo fiat. de diutius queat salubriter geri, Seholas Theologi eas instituere oportebit, qui vivaria quaedam de seminaria sint vestram Ecelesiam. euius ministroru seges, nisi euretur,ut sit res ihilis. una vel altera aetate saeil8 absumetur. Exercean tur itaqi in Sehola Ecclesias iea Ee elesiae filii, quibus Se valetudo non infirma. 3e in genisi ae studia non ineptu a Deo eoneessum
fuerit. linguas ad distant. quo nouum ti vetus
Testamenia propius de familiat ' valeat intelligere. Ut vero sobrietati religiosa ge prudenti dexteritate in Christianis gymnasi s diuinas literas tractare oporteat. pluri Eae fusius dieet E.
nisi pesiimis ex epsis Papisti card Seholarili es.
tem magno nostro malo iam admoniti. Qui ad idificationem pertinent.ibi subinde ineui centur. 8e legendo ac relegεdo saeros Bibliorueo dices. notare lamma diligentia non 3ra uentur nostri bruam, lora omnia, quae hue spe .ctant, eaque innumerato habeant. certis in
quam .sassibus de ordinibus dii incta, quae se
memoria frequenter, imo propemodum assi du/ repellitur, ut deniqi cum opus fuerit, sposese offerant. Quaestiones vero superua ea n eas. quae semper eo iunctas habent rixas. de.
ut Paulus ad Titu divit. inutiles & vani sunt. omnino in schola Christiana deuitandas On seo. Na quie quid temporis illis impertimur.
id totum cognitioni verborum Dei, quae citra eo trouersam utilissima es .deciditur. Cum qivita haee aerumnosa breuis admodum sit. At
subinde multiplicibus ae variis aecidatur oea A eupxtionibus, non est meo iudieio satileos libueram dementis. ab indagatione reria necessarriarum ad quaerenda superstua. 3e interdum perniciosa. deflectere. Sed ut doctores huius methodi ae studio romperit s. Scholis praefici debet. ita pastores ex his postea deligendi sunt se ad saeta ministeria promou Edi. qui fuerint in huiusmodi gymnalius sacris exercitati, Se piaetatis ac eruditionis progressus magnos sece rint. Quorum ubi vocati ad tantum munus scin erint eum primis intererit.esse totos in iis quae patris eorum sunt,de quibus nil carni, sangui nil parentibus. cognatis amicis . principibus aut regibus concedant oportet. Et quia non solum condonationem peccatorum. Verum etiam poenitentiam populis praedicare tu henatur, ideo vitia vi merentur perstringenda sunt non eleuanda. non minuenda, ut fit ab eis qui
non Domino nostro Iesu Christo. sed ventri suo seruiunt. Hoc autem non praestahunt quic generoso erectoqi animo non fuerint. Quoci squia sunt homines .percelli se metu vel aliquo turbati assecto senserint,verborum Dei ad Hiseremiam non obliviscaniae. Ecce dedi verba mea in os tuum. ecce constitui te hodie supergentes de regna, ut euellas de destruas, dissipes 5e plantes. Magna sand ae grandia sunt haec o per a. sed . pastoribus Ecclesiae non queunt praestari armis. eladio, vel ulla externa poteraistia: Non item efficiunt humanorum termonii D territa lamentis aut truculentis minis. qui acidaeia impotenti sint conficte videas quippa non paucos rabulas d suggesto inaniter det nare, sed illo tu tonitrua, stuppea vel straminea sequuntur fulmina, imo potius buthe. qui nullum ictum eordibus auditorum infigunt. Proinde tantummodo verbo Dei eu litur.des tuitur . di hipat ut Se plantatur in Ecclesiae vero agris de ea ibis. Unde Paulos. de diuinis litetis ad Timotheum scripst: Omnis scriptura d ut L ni tui inspirata utilis est ad docendum . t sciendum. eorrigendum, instituendum in iustitia. ut perfectus si homo Dei,de ad omne opti, Lonuin apparatus. Quicquid porro minister verbi est evulsurus , aut destructurus. dissipatuis rus aut plantaturus. vel ad dogmata quae e te denda sunt, vel ad mores de actiones pertinet.
Deinde ista duo aut instituimus csi bona sunt aut si praua suerint explodimus. itaque rectδPaulus quo ad syncera dogmata qui firmanda
F sunt diuinas literas utiles ait esse ad docendi . quo vero ad corrupta. quae sunt amouenda.verbum Dei ait utile ad redarguendum. Cum vero de mori Lagitur de disciplina. sub eit se mones Dei conducere ad instituendum . sciautem prauas actiones emendare oportuerit.
verbo Dei praedicat aptu esse ad corrigendo. videmus itaq. ut paucis Se eleganter Aposto, lus argumenta uniuersa complexus sit saerat cieone ionum. Et postremd quo nihil desiderea G tui. omnium istorum fine seopum qi demonstrauit,ne inpe ut homo Dei si in eredendo ad iustitiam perfectus. de duo ad actiones Be m