Petri Martyris Vermilii locorum communium theologicorum ex ipsius scriptis sincere decerptorum ... tomus primus secundus Tomus tertius Opuscula theologica omnia partim noua, partim prius quoque edita, in quo reliqua omnia eius opuscula, tam edita qua

발행: 1582년

분량: 328페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

CARMINA DOCTORVM

D. PETRI MARTYR is VERMI-lij conscripta

Idem Latin p.

canditia est. Ch=isti testis amor, sui. Annum si libeat Bomini cognoscere. M , Otice de Graecis . bu tria re adde, notis. - In tumulum i meo in parabilis vi rs. D. Petri Martyris Vermiiij.

Florentini . Ro DoLPHvs Gu AL Turnus Tigurinus. Martxra me vidit. qua qua patet. Itala tellas, HLe tota eust diis i Fadiata meis. Martiris mesertis vidis Germania, quae me Eiectum patrio fouit amica solo. Martira me vidit generosa S itannia re huius Immemor haud unquam nominis ei epotest.

Mart dira non ficto vidit me Gallia vultu. uia martinis nobilitata sau. Sed procul Italia ne laidae insuesenesia Languerem, Melaesios iussi isdire Deus. Nobile vicinis, Tigurum qua respicit Alpes. M Custisaei toto stargit in orbe sonum. Hoc quos constantem christi m. Maria a vidit. Et studii pluat pignora grata mei. Hoc me eon etiam studiis multos labore. Auit,re optato nunc tegit om sinu.O mihi.. cunt u Tigurum diti Aus oris. o urbs prae patria semper amata. Pati. Ossa tuis lachomu Tiguram tu nostia rigasti, Dum mea mens summi gaudet in arce poli. Nee t men osse modi .nos i mentimenta,reseruas: Ingeniised hahes , monumenta, libros. is hi perpettia vulgati luce fruentur. Perpetum christi sic ego Martirer . Ati v D eiusdem. Besinite a lachramis, quia non hum morte peremptus.

Arto sed in vitio nunc meliore mei. iterio ruerer, terris latiatus re alto

P . chri B Abii mille pericla fide.

Nunc igittir caelum iniunt sedes s beatas. Moas suam inueniet smentius neptam. V v o L 3 C A N C I M v s c u L IDelastichum. Gratulor ipse tibi cam mvinum conlpicer Fum Martur,quod saluum te Betis reipuit

sum ubi Auritne christi confide, ohortem. Ad gemitum re luestim me tuos a vocant.suicquid iden, pro te sit semperio iis Christo, milies visis mirar re Petrus ipse dedit. In Mari, do christo es testscat is aperte. Et probat eis Atrem te tua firmis fides. Ingressusfidem caeli es non sera tigia . sed Sanctorum quae sit commoda stiritibus.

R DoLPHI Cotti NI Ss Nio Ris. Maurra me diues genuit Florentia. sed me. Ampla licet. totum claudere non potuit. Mox etenim sitiminum duce te super thera pandens,

Cianis et x. tui didiei itissa colenda patris. Nec didicit titti in ditiosa numine ductus IIIoram toto testis in o bestii. Ergo ego charesenex nobis te propter asi inpium cogor in aeterna vitieie Dist ita pErgo ego vicinussitima tibis. . ut acris o leti, diis carpar amarities Vidi ego complures Aus . vagis mi via mittunt qua sua Titinuo,aequana Sanubias.

32쪽

ouem rire potui dicere Sositoquum. Tu mihisolus eras in summo limine vitae.

cvitia honoranda voces oracla fuere.

certa tredocti pectorti indicia. Nune qaibus albato mihi eri haec unica restat. Mox tilia caelis me fore, te socio. Alieitim dimino Iss v licet este bratis

Sangallensis.s Petro illi nomen. I Diu robore christavi ME Edocuit Abilis qui solet esse petra. A

' gesimo , ne uid pietatis habet. TR Urna viri cineres tenet haec.colit aetheris a. I

IO ANNIs HALLE Rr sitiam bene Nasi miseerivir doctipim. Mase conueniuntstu nominas e suis. Sic ego dum Maror Ararime Chri Ius Iesus erat verbi Mart ris consituit. Italas audivit, Gallia, Germanas , angius. Mart tu anuam quod tibi ch med A. Isidor .lsostii Tigurina doctor in urbe, Hic mea membra iacent. Spiritas astra senex Uuot FGANGr H A

Martyri. cur moreris Martir e cur nos. chare relinquo cursum resecat Milidi Arra tibi stiti subiti morbis te nobis eripit istut quae Tempore tam celeri u inimicis rapit FFrofueras malitim sed quid ntine proderii orbi. In gelidam felix cor bre Moesia humum es suas etiam saetis iam post iv.fata relinquisi

illis vi semper tu quibus e se sue

sitioue etiam vadiu F quae nune tibi mansiosors i Libera quae turis ea me iacente manet eri quos quo medio uestia solabere nostros Fae q. id commendas.dam pie Mart rabi. PMARTYR M(uod bre ibis maerems,ae dulci, amice rogabarificam. u. tenerom, fidem, meam.

Marte mihi vitam confindi coniicti atra. Sed ne saltari ea vitia ina tene.rgon morior laone in Christo vivere lacrum VI mihi. ni vita me meliore beat. eris ae nunquam rediturus porro relinquo, Sed cert. iv mundi fine redire Hla. m rediens chri saenouata carne fideles corporibus ti , ad sua regna vehet.

me reserat filum stasis Parca repente, refixa a Domiba metasaluto a II. Hic elenim solvi mortis vitas magister.

con illo aeremo tempora noctia regit. Non adro 'verestatibna ratior annis.

Susui Adtim sepius ante petens. gustae nam iusti. ac binia inseper annunxit Sas mastum temporis illud erat. Nec labit. Morbvia me vobiis ab Iulit acer. velutis motbria cum siet iste mihi sitio nunquam carui.pia mens confecta dolore.

H. grege disseco maxime christe.tuo: suem tibi ch oh) Ianiat rabies vesana luporum. ais impostorum dogmata alpa premunt.

. quibus ad Bominam diaina voce vocandis. Stim nactis avdam,debile corpM ego. riami per exilia ars enses.per tela,per ignes Fer mare,per terrasiatim ab ho tisai. Ars venenor .infando crimine,menses Iu diatorum,sepepetistis eram minas immodici tale eiare labores, sities nanctum svictu maximus orbis habet.

bilis accestit.mo bus per se ipsi eneetuaestuid me Igitur mi um claude estis fuit pSic risiit Sominiis,aeam iutae serminas hic a. ouem Sevis aeternosaeerat ipse mihi. Dosueram fateondam mertodesse volebat, Frugi sui dederas pluribus ege ui. Non tamen hoc laudat lar alae Caria Romae N equisiemiam dogmata falsa tenent. is valeant.atit ( quod magis yu opsemas amici Emendentsubito turpia facta sua. t.ct,ina assem Iceleratam denis vitam. Ne me isti tandem praemia digna ferant. Sed ntine me dempto nostrorum Ana laboram.

Nostri in mundo Spiritus ipse libri In Pessatus peperit, cunctus reliquit. .

etebent. quo prosint: quod precor ipse Seum. Huc vos tui cupito me porro audire relego. illis hiis semperidum manet orbo, e o.

sitii vadam rogatu et hi tuae mihi mansiosen,

In qua defunctas gaudia multa petam In caelum vado.loea,tacida,ctira. beata. Spiritibus sancto commoda,terra,bona ct ima ubi noster.mediator stigma salaris. serpetvium nostri pignus amoria habet. . minus domitor. index rotector , ultoriis dextram summi consedet vis patris.

In solio ae regna, tum vero torpore vere Vertia homo aeteretis nee minua ipse Betis: corpore nequaquam vero dissustia ubique.

Fatis rivii finxit vi illi pater. Ei se in caelis in certis sede beatu Ipse re bideo fallere dogma notitim. Hic etenim in caelisca estia gaudia prensostiae Setia aeteratim praeparat res pati. Hos tiar in Somino,donec tam evictitannot

Mutitas,quos Dominadfixerat ipse suos.

corpore tune etiam. virgata carae resempto aetereum gaudens perpete taetramar.

Insereis pretibna iactis disseisite bestros. ais Zei verbo credite esses bonarim Dominas dederiis peressere bivere,quaeuadusserit,mortem vos stios ferte meam.

33쪽

Sic expectando Ssminum implorate subinde O A, venias pares alios cito.me tibi si litiant. claudendo luminis,nanes iram depono, lFiritui asta petit.

Saepe milhi stilius ma=s inuida ea afuisti. M. Titi teneras saepitis imbre genas. Saepe suo, fleuit Ressab.nfra parentes, stili quondam qui cecidere nece. . vix viti fuit tam iusii ratis dolorudis mihi. - Mart re nuda meo. Martire nuda meo acrum qui in ira vatum , A dtia distrint tot monument patrum.

ch istis institis ut munis ohenem hostes. oce sacri late sudit Euangelii. Testis erit Latium. er ibrens Germania testis. Anglia testu erit. Gallia testis erit.

PETRI MARTYRIS

Sed iuuat immodicos nil quidquam Andere fetus. Fata velut cunctis nou Abeuinti forent. mi. es laudem factis pepexere perennem. Hi peperit scietis nomina digna suis. Illi chrisitinam testati sanguine mentaen.

Ipse tibi Mari r dogmate mari r erit. Da dies nequit Heleas tollere cunuos.

Non omnes Aesos abstitit una dies. IOANNis CONRADi Fabrie ij. Martura mori petram ne titi Abduxit ocellis causis , exigua membra sepulta loco. suo se grex ovium tanto a IIore perempto pertet. re unde sibi pabula nota petet et suis dbu,s vir a simili sermone docebit

An cuiquam ei I tantia mens cumul ta bovis e Non dubitanda loquor . percellimur omine tanto. Et vereor moestos urbis ad se dies.

Summe Deus paclois gregis submitte labui Pastores empli commiserere tui.

EP I GRAMMATA

is Ru NDE M. In D. Petri Martyris Uermi lii Florentini ima.ginem. Ioannis Parhhursti Angli

Tetrastichon. Florida quem tenuit Florensia, Maridiris ista 'figiem Petri pictis tabella riserat. Sol ranam,ingenium,dotes animi, stupendas. Non pos ei cicero pingere pro meritu. Ro DoL privs Ciralterus in nuptias D. PATRI MARTYR Is Uet milh & Catharinae Merendae. t. id c Distum hirasemper testaris re or . Martyris ha dfrustra nobile nomen habes. ' caehamias mulsorias faedere iuncta. Indicat a christo praemia parta tibi. Iilesios proprio mundatos sanguine testes

Plion aere propni corpori instar habet. Accipite haec igitur fluantus,mbola chaeisti.

Et lati viato vivite coniugio. Hic precor optatafaciat vos preti harentes.suae matrem referat,patrues ingenium.

Regula Euinglia Gualtheri uxor eum pro Eliperio Vermilio D. Petti Martyris F. fidem suam in baptos mo obstringeret. rve puer, Actistes exoptata paten se

Exiguum magni planis amoris habe.me te Guasi heii donauit Regula . coiptis civi sacra baptisai tingeret unda tuum. Uiue ueniantis, tene vestigia patris. altera reflmilia fles , decivis domus. Sah I. Spei conitini a Fides tibi cuncta secundent. Magret tiraeTherea petitia Dore mi. ita morialis sit CH R i s et v s regula vitae. Ancora quipariter certa salutis erit. s. Martig Anno Isso. In tra Ros D. P. MARTYR is Io AN Nis FAE Ricii

Libet loquuntur. Si praesens animi latentis index

Eu oratia sicut eruditus Re,tim nos docuit magisterus es. Si morum doctimenta sunt libelli, A. ire nil melitia probarius e. Stim vixit, ottiit parente fingi Nis diserti M. erudi insue.

Nobis nam geni ti parente tanto.( Vertim dicere si uidem licebu)

I ntinc litior edaci tuum es roge

n cor is digitos re omne quicquid si elix rabies varadie suadet. Miravi ni tibi plaudi, re triumphas. In vimis sui. Mihi im G issimne victva iacet. re iacet sepultum Imponii tibi iugiterficetine. Ghem eddidit id tiod ante fato Se d here ficiebat. - pulchrae Et hoc sponte quidem valens fecit. um vitaestares satur laborum. Sed quis pane sui perire nescit.

Immortale modi perennat axum Letu caelicatum beatis orti is quam gaudia Brentiana carpent.

i colum nihili suis libenter Linquit Mari r . O Ugue linguet uni.

34쪽

Epi GRAMMATA.

ovadnem 3 r/per re da M. videre N ina dampothit bono, nec unquam quisquam post aias videbit anno. Nec uos iiterea de piarento Aelfuram celebrare desinem M. Diim ionaeaea pol hos tenebant cardis.in tigione dum mavebant Sol re Liana.dies, nox se donee is ostiamina se mini aetondente Toto uos eliam legemur orbe

Gualtherias Tigurinus. MAai A VER MILIA Pos THvMA .erum nitidum m nili lucem. Am caetera miror. ms .calis sistro non mihi visa privia. uti ro patrem: A fluam est: Sed caelos ipse peti insiti Uaciam e et eis ab tum euaesti pater. g. Mariij. Anno is c

IN IMAGINEM UIRI CLARISSIMI

Domini Petri Martyris Vermilis, Florentini.

Hunc gemui Florentia, nunc peregrium oberrat,stuo stabilis fiat ciuis apud superos. Illius effigies haec: mensem stripta recondunt: Integritas, erad , pingier arte nequit, Disti iam by Cooste

36쪽

D. PETRI MARTYRIS

LOCOR VM COMMVNIVM

DE LIBERO ARAI TRIO

nis literis. quod seia . no reperitur: non tamen propterea signifieata res est cote m neda: na de ea ubiq: dispuis vo diritatur. de manna est hodiei cotrouersa. vii i semper .a -inter Doctores de Theolo.

gos. Quamuis de ipsi Philosophi de Anima lo

quentes eius mentionem nunquam secerunt.

sed pro resin eius loco tradunt. In mente enim Eponunt tantum intelligentiam 3e voluntatem. additor . nonnullis memoria. Cicero quoque optimus author Latinae linguae.nunquam di

xit liberum arbitrium: sed in libro de Fato. di

xit semel de iterum liberam voluntatem.quod perinde est. Graeci dixerunt isomaei mo, voce com posita ex iso De de ili ae& nihil aliud signifieat,

quem quod est sui iuris, Se in sua potestate . nee potest cogi, Ee hoe pacto liberum arbitrium potest Deci tribui, qui non potest eogi. quoniam Cnon habet vertibilem voluntatem. Angeli quoque boni qui neqvi possunt peceare, neql auerti, Deo. quem habent ob oculos hoe pacto di euntur habere liberum arbitrium. Quin se Diaboli quoque. Neqi vovisistitam , quod ego se iisam . in diuinis literis habetur. Latinum vocabulum arbitrij. constat duabus vocibus. Arbitrio ge libero. Arbitrari est istimare, sentire opina ri. iudieare Liberum autem iam diximus. quod est tui iuris. Quamobrem videtur esse liberum Darbitrium . quando apertius in id fertur ultro quod intelligentia vel vis eognoscens ostede rit Est quidem in voluntate. sed radices agit in intelligentia: quia oportet rem prius iudiearige aesti mari: deinde sequitur aut fuga aut perse.quutio. August. saepe dixit esse saeuitatem & rationis te voluntatis. Da in ahenus etiam divit. libero arbitrium 3c iudieare se ea pere. Iudici uin pertinet ad partem intelligentem: desderio vero est voluntatis. Ratio seu intelligentia ha. Ebet eonsulentis locum . voluntas aut em appetii, suseipit aut repudiat. Possum os igitur se definire liberum Arbi. trium, quod sit facultas quaeda voluntatis, quae dum sequitu e partem cognoscentem, aliquid repudiat aut expetit vitio. Cum dico facultate. nihil aliud intelligo. qui potestate ne quis credat me hie significare qualitatem aliqua . quas sit habitu additus. Q nauis Bern hardus dixerit. liberum arbitrium esse habitu animi liberum Ffui Est itaqisacultas voluntatis, non ut voluntas est simpliciter. prout de eo nue disputatur. Nam uolumus etiam felicitatem, nec possumus alii et: sed dicitur esse volutatis saeuitas. prout ex ea aut electio peo uenit. Qui eligimus. eligimus propter aliud,no per sese: sed eo, silio quod a pit eu te. No enim eligimus nisi que fuerint diseret a diseretione vero hae oportet fieri per patre intellige te. H qc est eaust definitio.

qui s non satis see erat. adieremus alteram quae est Magistri sentent .m distinctias. lib. a. Sentet. Is dieit. liberti arbitrio esse facultatem rationis de voluntatis. qua deligitur bonu assistet egra tia Dei. aut malum dessistente gratia.Uoluit admiscere Magister gratiam .ne videretur consentire co Pelagianis, sed tamen gratia no appellatiust: ficantem .sed praeueniente. quae puller ani mum. 8e virumque extimulet tunc si assentia. mur verbo Dei sequitur regeneratio. Hae e satis esse arbitror ad natura liberae volutatis cogno.seenda Sed res. id est obiecta.distingueda sunt. in quae fertur hoe arbitrium. Ea sunt dupli ei a generis. Nonnulla humiliora. quae subiacet lensibus. At rationi humanae . nec exced ut ea plumnostrum,nec opus habet lumine supernatorali eut est quod ego nune doceam vel non doceam.

manea aut non manea,belsu suscipiatur aut no

so seipiatoriista sensibus nostris subiacent. Se ristione de istis rebus possumus in utramque pararem disternere. Alia sublimiora sunt de quibus ne hinnia re quidem possumus. ut credere in lesum Christu. obedire mandatis Dei. sperare in illv. diligere Deum toto corde.tota anima de totis viribus, bonis motib. de impulso spirios Dei obedire legi. Hae e labinnia sunt, ita ut Paulus dixerit e Maiis homo non percipit ea. quaestini sit Itus Sei. Item: sitiae octi tis non dit. re a m non au diuig., hi cor hominis non ascenderunt, quae praeparastiit ditis diligentibiisse, et Hae posita distinctione. sequitur a lia. quae pertinet ad statum & coditione in hominum. Adamus habuit suum statum priusqua in peeis earet: hune subsequuta est misera corruptio. priusquam homines regenerarentur. cu dege rent adhuc in metis tenebris. Tertius status est in ipsa regeneratione. Quartus est status post regenerationem .eum iam homines rena ii sunt de sussulii gratia . Quintus est de beatis. qui iam sunt in patria . De istis omnibus non oportet me disputare. nam de conditione primi hominis pauea habemus ex diuinis literis. tatum seimus Deum secisse hominem. rectum. de suo arbitrio illo in libero e eeidisse. Nee de postremo est.quod in praetentia dicam, quod

non multum faciat ad rem nostram. Super utitergo tres status considerandi. antequam regeneretur. Se quomodo se habet in repereratio. tione, tertio eum regeneratus est Daoid. euidhaee quae dixi, ei a Gado Propheta proponere

tur erat in tertio illo statu cerat i a regeneratus. redierat etiam in gratiam. Sed latre ut tota res

37쪽

D. PETRI MARTYR Is Lo Cus

siat dilue dion oportet me et i, de aliis dicere.

egenera: Di eo igitur homines nondum regenerato .

tiouu ua quoad illa bona. uae subiae ent i ens bos.& nos operant captum humanum, liberum arbitriupartim habere quia experieti a docet, me posse stare vel sedere, hine abire vel manere. Nam Physce se agitur in nobis .cogitationibus mos

uentur nerui, se musculi. 3e membra fiunt magni impetus, sed in voluntate seu ratione potes

stas quaeda est coercendi. Hypocritae si piisi me hoe faciunt, habent 3e ipsi prauos motus . sed

a metitu gloriae ducti. ratione coercent eos: Da iudieant illa via comunio assectuo. se non posse

gloria Dei eonsequi . At non se in per id potest

fieti ideo dixi parti n non habere. quia tala Ue hementia est motus 3e a me uo,ut no si penes

rat onem eos coercere Et annota dum eli hoc

A dinet nis quatenus persecth adhue no sunt regunerati)no tame inde potest concludi, homines ista sua libertate. de qua loquimur. posse facere lege. Na lex illa se posita .potest habere multos

alios fines quam ut fiat. nempe ut agnoscant liciamines peccata sua. Se io firmitate suaru viriti. vi videat quid sici edu fuisset. 8e extimulentur ad meliora,veniantqi ad c h distureo orean o utitur Deus ad redue edo eos in via. Augustinus in ii bro de Gratia Ee libero ai burio cap. a. videtur B hoc docere.exipssptieeptis cosequi nostrullis hero Arbitrio: alioquin praecepta essent inutili

Dico ad ista.lege se posta .inferre libero arbitrium . quoad ho in me codilia priinci stam naturae integrae,nee no quoad yegeneratos, ut possit in

choata obed etia patere sed non persecta. Quid vero ex mandatis coneluditur de hominibus loco. cogitationes illas primas, vel impetus pri nondum renatis . Mnnine possunt probari in mos non esse in nostra potestate,cum incitan . de vires aut facultates hominis, sed quod haatur eum qi primum erumpunt . quin mouean- beant voluntatem. quae spergratiam inoue a

tur: nee etiam ratio ipsa coerces semper est in C tur aliquam habebunt saeuitatem parendi vetnostra potestate. Unde Ambrosus, ut epe alle obediendi, cum ei non repugnet renovari. Vegatur ab Augustino, dixit cor nouram non it quae talis si naturae. ut possit a Deo regeneras

in tot state nostra. Hoe intelligo semper: Quia D fle inchoata saltem obedientia ei parere. Deso EJoque est in nostia potestate. 8e potest esse inde s res externi cogitetur. habet aliquid libertanta perturbatio timoris, ut qui decreuerint in talis sed hoc no est iacere lege. qui in primis mobello eo sistere,co uertatur in fugi, co ratio non tu ipsos interiores exigit, qui proueniunt ex fidcist coere e sci Aecidit hoc sub lo a Chananaeis. A as flatu spiritus facti. Cocedo itaq, aliquale hia ui eum vellent perdere Israelitas, no potuertit iusinodi libertate, qucid experientia tale doceat stare a faeielo suae: quia Deus incutiebat illis No quod cogar illo argis meto si no ex l. bero at t-rrorem toxia suas promissiones. Partim ergo D bitrio posset seruari lex, si ustra magistratus picest libertas in istis . partim non est. Neque in o ni et sontes. 8e frustra leges ponti e tur Ni si hocmni aetate est: pueri enim Se moriones, potius argumentum esset firmum, eone luderetur in mouentur. vi bruta quam moueant. de,nos dum no sumus regenerati. habere quo, Si quaeratur. Amsta libertate partim eon. que liberum arbitrium ad illa supernaturalia. cessa. queant hnm me, sacere ea. quae congrii. cum etiam non tenatis de illis dederit Deus seant eu lege Dei Dico nos posse aliquo modo ge, . Se propter illa puniat. nisi illa habeam Luti eo sermone . sed san8 intellecto . quia seri, Cone edo itaque quoad externa. nos habetres plura se loquitur. Paulus ad Rom. dicit Gentis partim hae libertatem. Sed illis argo metis milvastitatuenea piae Ieeis sunt caul. No est n. vlla na aliud esset no mouere r. Na magistratus ipse . sitio tam insana aut barbara . quae no lagatur ali. si adducatur latio. aut fur. modo scietes iecerint. quo sensu recti . iusti Se honet. Alioquin si lex ae voletes saeinus puniet eos. No requiret magi Dei aecipiatur propri8 3c ver3. in ista libertare, stratus tuc, an libera habuerint voluntatem,autho mines nora possunt facere, quae eongruant an perturbati fuerintaifectu, ita ut ration opo eum lege I dixeni in non requirit a nobis exter. tuerit resistere. Quin Ae homines no renati ad na tantummodo. imo illud minimum quoque hue.qui carent fide. spe. charitate. si in orere aerit: sed requirit mavi md bonos motus intericis tur. puniret Deus eos neque rei piceret an po-res. Ut toto corde. tota anima, & totis viribus tuerint in eo statu habere. vel non habere. Et Deum a me incis. Atque illud praeceptum est a. Deus ipse punit peccatum originis: Nequci rema quodammodo Se spiritus aliorum praece . querit eum nascimur .an eo possimus carer I rore, ita,ut qui voluerit obedire alijs pceptis. F vel non carere . Augustinus in libro Cofessio oporteat eum id facere ex toto corde. tota ani- nu dicit: Infatibus quoque in illa aetate inesso in a. se omni b. viribus quibus prosequatur Deu, sua vitia Se peeeata. Laborant enim inuidia . Et& eo animo abstinete . . furtis. scortationibus. peecata sunt cu tame aliter non polianti. Nequci se alijs huiusmodi. propter Deum,quem amet habent ratione qui posset resistere ijs motibus toto corde. Potius diceremus ista libertate. pos. Ex lege ae mandatis Dei. non sunt colligenta se opera nostra congrudire legi civili vel Oeeo- dae liberi arbitrij vires. Fateor quidem cum

no nicae. quae ea,quae aguntur exterius conside, aliquid praeeipitur liberum arbitrium conue rat. nec est sollicita de voluntate. niri: nam si paremus . aut si renuamus, i duo Cu ante Paulus dieit, lege imo cisti esses seele luntate agimus. Non enim assentimur. vel ratis. imp is, de parricidis no inde inserendu est. G dissentimus naribus digitis aut at js membri gnos posse lege iseere Ni et si quis dicat iustis no eo Triris. sed arbitrici. At inde non conficitur. esse posita lege qu a sui regenerati. Se extra ale. nos latum posse,quitum nobis ina latur Pro

am danationis, no habet lege, quae se accuset de inde licet hae ratione ad as rinada hac liberi

38쪽

s; DELIBERO

tem no mouearia ita me ea do. motus experie notia .no qualibet.sed ea qui testimonio habeat ex diuinis literis. que no fallunt. Ad Rom a nos primo eapite de illis agitur qui non renati erantiqui dicu tur ex creaturis cognouisse inuis bili, Dei,diuinitatem inquam de aeternitatem.quod idem affirmat Dauid .caeli enarrassoriam Dei 3ee. Et in eadem Epistola Gentes quae legem non habet. natinaster ea quae legis fiunt,faciunt. Et quo ad age da trado tur notitia rectitudinis habuisse . na euiust iii Dei cognouisset,& quod qui talia saei ut

digni sunt inor te. notatu ea saetutiveruetia ed sentiunt faeientibus de ita redduntur in exeos biles no enim possut ignoratiam praelexere: nouerat enim,Se illud parum quod assecuti sunt. non secerunt. Nee recte possunt excusare debilitatem virium. cum ipsi ei aditum pateseeerint. per Adami peccatu . m quo omnes peccauertit. Dixit item Christus sitani dilexeritis ea . qui vos auigaui.pti blicani et mereti=cei hoc faciae Nemo au. tem dubitat in genere mores probandos esse. aerectum eolere amicitia: Da illi vituperantur. ut amicos aut produnt.aut is dunt. Dicebit ite Dominus: Si vos ia malis h. ne sigi bona Ah. a. . sis

vestra. 8ee. Nee dubitandu arbitror me, o parentum erga liberos. qua bene affieiuntur erga e os rectam esse. Nam qui liberos negli eunt, aut erudeliter tractant,admodum vituperatur. Ad

hae e Paulus leo adhue inimicus Dei esset.& pee sequeretur Eeclesia in . profecit externa io fritia super plurimos aequales: Ut ad Galat. testatur. Ad Phili p. aut ponit. . iuxta legis iustitia vixis se. ia, bioti in culpabile. His otiae quoq: Ethni. eo tu multa perhibent. Scipione .P6 p. Caes. Ca t. de Cieer. egregia dix)sse . sanxisse,aesecis e. pro patriae eo in odis. 8e boni publici gratia. si tamea Christo esset alieni. inde apparer, ta ex saeris. qua ex Ethmeis literis . aliquid huie libertati esse dandu. quavis in ea coistituendi sint gradus: noenim omnibus ex squo videtur concedi. varie tax potest esse penes te peramenta corporis . pe nes institutionem .seu educationem, penes loea seu patriam, exercitia. 3e confiniis a. N-e tacen

dum egregia illa satia, quae in his oriis eo memorantur de infidelibus contigisse aliquo motu.&impulsu Dei peculiati, qui talia exempla voluiserit extare. quo Respublicae ac regna conseroa, rentur. nee omnia susque deque abirent. oporatuit esse aliquos exregijs moribus ornatos, quie aeteris processent. tot in edo eos in officio. Umde se ut eo cedunus a Deo concedi spiritu pro phetandi. de alia charismata huius generis, non nunqua in hominibus impii s. ita etia ei tea iustificante gratia dari potuerunt diuinitus, praeter commonem influentiam, spiritus aliqui folii tudinis. aut ealti tatis. Se seueritatis Se cos militi. Hae e itaqi libertas et . qua iudi eo esse dada eum qua tamen mirabiles infirmitates Ae serui tui es.. o ucti sunt. Primo in intellectu sunt magni caligines de tenebri, ut vix quandoque inteli igat quid stagendum sin volutate autem magna inia imitas. ut restat cupiditatibus. Ad haec eumili duello perpetuum inter partem superioremae inseriorem, fieri non potes . quin quando qua

ARBITRIO G

A meelabatur. 8equi se pugnat. vulnera nequeut euadere. saepenumero laethalia. Adiungit se una infirmitas corporis quod fe corrupitur. de agis grauat animum. ac saepius stat per ipso in . quominus positinus ea efficere, qui faetenda iudicauimus. Cum vera sunt quae Paulus de renatis dixit.quod sentiat aliam legem in membris suis repugnantem legi mentis. quae eaptiuos illos abducat, quo non vellent.& si caro in eis ita coneo piscit aduersus spiritum. 5e spiritus adueritis B earnem vi non faciant ea quae velint. 3e s ro si

ei unt bonum . quod cupiunt. sed malum qood

oderunt quid euenire putamus in non renatissCerte multo grais ora. Spectemus ad hie naturalem sine, quem Philosophi constituerunt, ut

homines ex ratione viverent. secundum opti, inam virtute. 8e videam us qua paucis obtigerinae inde infirmitate humanarum virium deprehendam ut, etia in ijs rebus. que captum hulnais nae rationis non superant. Alia praeterea cos de

C retur necessitas.eoi homines in hoe statu subii ei untur: ea est peceati. Nam quaecunqoe facio uni extra gratiam Dei. 3e fidem, nee esse ei ut sint peecaia. Sunt enim sibi irae. Sc eum non ere d ut m Christum, ira Dei manet super eos. Qua re nihil boni. quod placeat Deo. possunt ager prius enim Deus respicit ad homines, quam ad

eorum munera. Sunt arbores malae, ideo non

possunt ferre fluctum .nis malum. Et Paulus il .la sua bona opera Iudaismi. non tantum vocat D steteora. sed damna. quod sibi fuerint noxia dc- inde quod est ex carne .no potest essenis caro.

Carnem autem esse homines non renatos dici neget probatione. Quin Ae in libro Genesios

sexto capite 8e octauo habetur. cogitationes hominum quas ips fingunt. malas eue .idque a prime aetate. Porro quae fiunt a renatis debita fine ea renti quia in Deum non referuntur. Quare

non poliunt Deum diligere super omnia: quod utique nihil aliud eli. quam in illum omnia re

E ferre. Corrupta sunt ita ii omnia illorum opera& ideo peccata, cum fide careant. Etenim cim e

quod non est ex fide. peccatum est. Quae Deus praecepit nobis. si ad illum statum, de quo agi.mus, comparenturiimpossibilia sunt: quamuis

a renatis ineboaia quadam obedientia prae si ariueant. Augustinus hane necessitatem peccari. i agnovit in libro de natura Be Gratia capite sexagesimo sexto.ubi scripsi ex viiijs naturi, non ex conditione naturae, quanda in esse peccandi F necessitatem Unde et amatur ad Dominum: Senecessitatibus Zomine edite me. Et ibidem. capite sexagesimo septimo docet 'naedam nee esse facta esse improbanda; ubi vult homo recti, facere. tinon potest. Sed illa uult esse. non tam em peccata sed peccati poenas. Disputatione autem seeunda eontra Fortunatum M nichaeum scribit. primum hominem libera voluntate noti stetisse: nos autem inde pricipitatos in neeessi.tatem. Et in libro de Natura 3e gratia ea pite quao dragesimo sexto ait: Non omnem necessitatem pugnare cum voluntate, quia scelieitatem voluismus, nec aliter fieri potest. Quin te ipse Deus Id uiae non habet magis voluntatem quam De

39쪽

ees,ltatem. Idem autor in tertio de labero Arbi. A actiones , oleum eum sit inter notitias Se Se

trio.cap.decim ooctauo. quod etiam attingitur in prima Retractationum cap. nono. In lib. de Natura fle Gratia capite sexagesimo sexto, inquit de homine qui non si renatus: Malus NE neepotem e bonia,vel quod non , deat,qui sit age, si natis viderit, non poplifacere. 3uο. notiti se debe, reseere visit bonus. Et sane illud receptum est.

primum hominem potuisse non mori potuis. se non peccare:& cuin erimus in patria. soluto esse,ut non possimus peccare. 5e non possunus B mori: dum vero hie sumus, non posse non mo

ri. & non posse non peccare. Scripsi etiam idem pater de spiritu de Luera. Liberum arbitriumno valere,etis ad peccandum. quod ad honesta, tum hominum reserendum est. Et in Concilio Mileuitano damnati sunt illi,qui dicebant, gratiam Iustificationis dari. vi quod requirebatur per libet u arbitrium,facilius pristaretur , qua

si liberum arbitrio per se quidem posset id prae state, sed difficilius istam quoque necessitatem Cherae litorae ostendunt. Nam scribitur ad Romanos. yrti Antia vel=usus carnis. inimicitia tua Aerastis Deum. O legi Sei non sistititur, nec enim potest. Et ibidem . quod impossibile etat legi. quatenus inis .mabatur per calueis. dec. Sunt itaque non renati

sub ista necessitate peccandi. quod tamen intelis ligenduin est generati .no de singularibus peccatis.non enim est necesse ut potius hoe.quam

illud admittant. Est Se alia quaedam necessitas ctus . disputamus an sit in eius manu positum.. quibus vehementius comino ueatur. Ceriath eum superator . peecatis, eorum serua efficiatur et nam Pet. Epist. a. cap. a. dicit. Unum

quemque seruum eius fieri a quo superatum Et ad Rom. scribitur: talas eius fieri sertios cui nos ad obediendi tradimusenee non . cum Tertii estis peccasilibe i uti iustitia. Christus quoque dixit: dira, ius vos tib flaueris tunc libeti eritis. unde se quitur, salso liberos esse homines iquando nondum sunt renati. Adhaee omnia. diaboli tyrannis accedit . qui homines antequam christisnt. captiuos detinet. Christus en tu dixit, Fortem armatum custodire atrium suum in pace.& spolia detinere raptiua . quoad fortior venerit. qui ea diripiat. Et in Epist. ad Timothe

um a . habetur. contradicemiet veritati detineri ta

pittios astana ad titia volantatem. Et satis est vul gata sententia. quae ait: voluntatem instar equiesse . quae modo habeat sesiorem spiritum Dei de gratia in . modo vero diabolum. & nune ab eo agitari, nunc vero a gratia regi. Est igitur ii bellas eius multiplici servitute aecisa.& mitti inest, eum tam parua sit eius libertat in hoe prae sertim statu eam potius appellari liberam . qua seruam. Haec Lui herus considerans. arbitrium

potius dixit seruum, quam liberum. Si quis ecset in carcere copedib. Ae manicis constrictus, an recti diceret se liberum . quia pollit caput qui respicii Dei prouidentiam. ac praedictiones D movete . aut oculos attollere: Potest sanhvo- vaticinnotum. Ad hae non est simplex necessitas sed ex hypothes .ves quam appellant. conseque . tiae: at de illa postea dica.eu ad praedestination Evetum fuerit. nunc vero Ulterius no attingam. Est etiam attendendum . in varietate humanarum voluntatus . affectuum esse alternationem, ut unus alterum vincat idque fieri alternis

vicibus de illos esse superiores. qui vehemetiores fuerint. Sunt porro affectus distincti.ita viluntas nostra li bere spiritualia dona repudiare. eum in hoc statu versature potest etiam opposista eis deligere, at ea ipsa non valet sibi vendi ea re aut expetere. Cumque sit adeo debilis. et tantum externa quaedam. 8e humiliora praeaa re queat, non defuerunt,qui ei meritu de Con arvo ista eonditione tribuerint . nemp/ ut si iaceret. quod in se est, gratiam utcunque me. reretur.& si no de Condigno. ut loquuntur. l-

iquistit speeiosiores. aliqui turpiores.&in eo E th de Congruo. valeant hae e figmenta: Crativolonias aliquam libertatem habet. ouod mo- C. I et XC edo isti . modo illis laeumbat. Neque id negligeridum est,ut cogitemus voluntatem ipsim .natu,

ra sua caecam esse, nec aliud sequi quam quod a

mente seu intelligentia proponatur. Notitiae vero ita partiendae sunt,ut vel ad sensum vel ad rationem vel ad fidem pertineant. voluntasque notitijs assentietur. prout vehementiores suerint .ae in manu eius non est, ut magis ab istis. quam ab illis pulsetur. Aiunt nonnulli hoe ecse in eius potestate.ut mentem seu ratione adigat Se melioribus cunei lijs .& rationibus incumbat, nee snat se ab illis de ij ei. Caeterumhoe bonum.esse voluntas eae se mini md nouitinis quanium ratio eam doetiit. Quamobre nego nullum scio pr&sentius remedium . quam Deum inuocare, ut suo spiritu efficiat illam cogitationem 3e consit aem in voluntate potentiorem . quae magis ad salutem nostram 8e eiussi ex operibus daretur . iam non esset gratia. Haee tamen ita dico . ut non laxem fraena viiij saut heleribus : nam ipsi etiam non renati . si haec externa quae possunt. no praestiterint ociis ste grauius punietur. Quod si quis conqueratur hoe pacto liberum arbitrium nimium extenuaari. di eam non ita esse: sed dum, quemadmodum se habet. debet tun multa inde eommoda reporatari .Primum . qui haec nouerint non . efferri, neque superbire de suis viri bos, de vehementius aetendi ad auxilium diuinu poscendum. cum ita se debiles viderint. de cum postea renati sue rint. 8e intellexerint e quantis malis sint ere,pti. vehementius impelli ad gratias agendas suo liberatori. Haec Pelagiani mini md eostodi erunt.qui ante regeneratione putabat, se posse suis viti b. mereri gratia. 8e ideo sese esset edo pluaequo. sese perdiderunt. 3e Melesam turbarunt. Posset alia subiectio addi. quod animis nostris gloriam pertio eat. Eius est iliam vehementi- O Deus tanquam instrumentis utatur cor enimus accendere ae illustrare . quo nostra voluntas prae caeteris moueatur. Omnes quippe scimus voluntatem imperare, ac iubere humanas regis in manu Dei. quotan ne voluersi illud inelinat

Sid Nabuchadnaesareum esset in bivio. ambi gebat quo esset moturus, de fortassis aggressus esset

40쪽

esset Moabitas vel Ammonitas. consuluit sortes. Se Deus illas temperauit . eum qi direxit ad Hierosolymitanos, qui erat pro meritis punie di, ut apud Edech. habetur. Et in alijs prophestis dieitur, istos monarchas in mano Dei esse instar sereris& lignoram e sed quia iste vi us Dei non infert animis nos ris vim. ideo non tolli tur prorsus libertas qualis qualis erga haee de quibus nune agimus. Itaque illam eoneedo &ex diuinis literis eo firmaui. Quare per me stat. Ad salua manet seientia moralis ciuilis. de oeconomi ea. Verum in eo aliquibus falsus videor, quod dixerim vocem liberi arbi iiij non reperi ei in uersicine Latina diuinarum literarum nee etiam Graecum voeabulum a. . M'. De re uti que non dixi id, sed de vocibus sum loquutus, di quod tune dixi rursus assimo. od autem ueris libris non reperiatur non dixi, sin veta quaeratur, an ista idem snt. respondeo non videri. Et sand Damaste, nos libro seeundo eum de libero arbitrio. de de

hs quae sunt in nobis agiti avo .mos nomi at,-vetd definiti ubi aettur in se. p. sevisse. Raationem addam .eur differant, quia abri&m, peristinet ad genus qualitatis. est enim affectus &proprietas voluntatis.-autem ei actio. Qualitas vero de actio ut inter se differant. omnes norunt. actionem esse de monstat idem author eam definiendo. ae,. r. citi inquit, tu, NM.,- λεα - , α --

Deinde ille aut hor ubi agit, de voluntate i Domini L, diest ei convenare. quae procul

dubio ininsistis est non autem ero. .m. Nam ea requirit consultationem, de ea notat praecessis.

ignorantiam . qud non potest Deo ad se ibi. Praeterea ut ex Aristotele habetur tertio Et hi

eorum,su time est de fine, is diis : m. antem de his

quae sunt ad finem. Deinde ad attinet. quae . nobis facienda sunt: voluntas autem etiam de i s. quae a nobis non facienda, quando

volumus Athletam unum altero in vincere.&navim tectum eursum tenere. Ilae velle possumus, non tamen eligere. Voluntas item spontate . atque vult impossibilia nonnun. quam ut non mori et eleesio ver8 tant in circa

possibilia versatur. Differunt igitur, quod lim latius pateat: non enim solum eonvenit sed etiam non tamen est reanus eorum. Quod si dixeris i ex insertur, fatebor, quamuis voces non idem isgnificent. Et eo ne edo in diuinis literis rem

ipiam inueniri. liret vocabulum non reperia.tur, quemadmodum ti sumis, quod ad vocem at

tinet, non est in diuinis literis r quamuis res i psa ibi eon eludatur & demon stretur. Cum ista utique non stit eadem. recte potui dieere, alte rum non esse in sacris literis. quamuis alterum ibi reperiatur. Nec solus ego id afflinaui . sedoeeo lampadius vir doctissimus . & Ecelesti nostrae Tigurinae ben8 coniunctus . idem scri . mbsit in Isaiam prophetam. tractans illa verohar Si vultieris i. . , audieritis me, ere. Nam di

hil : me toto Petigiani , mulit etiam ex Patri,

bus ro libeto a=bitrio statuenda ostieantur, dices es: Si voi e/ith. oes Assueritis. Eeto libera est ei. o uili a. Et bae trahunt festivioviam ex gemma capite dat racimo. Erie ego do coram ut bti viam visae, re inoptis. Sic etiam Ecclesiastili attimo quinto er Deuter. non si trigesimo. simbus te. Fundemus. Siquidem de nomine contentia ess, ut idem dicerem voluntatem. Er Iibe, rum arbitrium vel aevi, quod nomen in i leuam nondum inueni: quoniam morem contendendi non habet Ecelo a. reminimus eu buri nominiisse tre. B civior enim nobis charitas. quam votusa. sun nimnesit peccare, re bene egere volentes et Singio, tam sericor i ae mi hoc pratextu derogatar. Mittis est contradiecte hominiltis. quam participes fieri bi fibransiae. t e. Et mox: Nptivitamen hane ob cause n. vedixi, non sunt deplorandi. quasi in barba,ica feruiture contineantur: bonos enim libertati, sua Seus particupes lacit, revere uberi sunt op rante in ei, di, isti Sehqui rectiis adiuvare . quam a Terre voluntatem dicitur: quaru Apostosti dignitatem commendans.inquite et cuicuisque Finia Dei cti nitirier c. Tanta enim in liora sunt opera nostra . quanto picti tia Seo pro fit frenitidi. Et in bonis nec minimus regia tris vii comens

aliunde quam a Deo est. Et mox : Zeo gerata. Misisti confusio deberer et Astitii os a tem j iiii u Zenquis ponebat mansi ne collabentui: nonne vini ingseruos dixeris. qui in praeceps seruntiir Ga cnja, qtio.. mus euasitas sua se rar. O in erran. Ll irtatem,pti se peccare. A m nes Orat speccasitis relinquit. cr ici si ab ipse notura nos auertere tosiimus. Et mox: I cui ides be eat adit i 3 mi uream in f Ossiriptura coarguit esse sertios peccat te Ioaxm somno. Omntiqui facit peccasum se alia est peccati ibiciem. Et mox,un de , hie qui uitii: Si volueritis, is eii qui voluntatem

in nobis excitaries operaiti , Irquie uid id tiI non istvolente, neque ivirentis, sed mistientis Dei. Et mox: Dies enim natura nostra stimus, postquam dei in t c. cauit . ut nobtigeres torpescamm,ad vocem Domini obsevirdiscamus petiem M. cir ctim nolle per es t d uno bilis estistitisti, itu mi impellimur, ubi O graim: amaricemM. cuitia ve/bum contemnimns. Diae 3 in tentia assert onem datet etiam Ieremias capite decimo tertior conuerrimini. recentieriai. - c. Et let ox rhen,

viain c. colligimus ex his berbis de voce non esse eontendendum, & liberum arbitrium posse concedi, ita ut si id e quod voluntas inoceri non detur ei libertas ad spiti tu alia. Habemus etiam. voluntatem non seri liberam nisi per gratiam, alioquin seruam esse. Statuitur etiam quod eo: go posui, voces istas. liberum. 3e uou m. . in se eris libris non reperiri. A Philosophis autem viebris m, haberi doceri minim/negaui et sed disi eos in mente nostra ponere intelligentiam & voluntatem. ae fortas.ss memoriam. No autem ibi eollocare eeu quarta aut quintam potentiam an mi, liberum arbi trium. sed voluntati attribuere. An var8 hae duae voees Liberum et Arbitrium latinae snt , nunquam in dubium reuocaui. sed coma postam votem ex iis duobus, Liberum arbitrium .divi apud Cieeronem non extare: idem isque nune confirmo Possemque adde te adhue neque apud Cisarem, neque apud Terenti uni

SEARCH

MENU NAVIGATION