장음표시 사용
151쪽
-3 duum duo tantum numerentur harum orationum Volumina, erunt fortasse qui comparativum requirant et me quod Primum intactum reliquerim. socordiae ac negligentiae reum agant. Sed ii oppono Ciceronem pro Sextio S. 44 et Aug. Matutiam de eo loco di'putantem. R.
153쪽
LIDro ibi mumis, Scipio Gon aga, si aut eae sua aut eae tua
dignitate spectetur, pereaeiguum si eae viribus meis, mediocres si eae animo, magnum. Oratione quaedam sunt, rariis a me temporibus habitae quas cum partim disperSae atque errantes vagarentur partim apud me tu adversariis neglectae iacerent, incinunum corpus collecta ut edi ac divulgari paterer, amici quidam, multo mei, hac quidem in parte, quam par est et quam ego ipse vellem , studiosiores, impulerunt. Satis Superque fuerat, earum partim in scholastico pulvere atque in illis eruditorum hominum umbraculis non tantum recto, ut dicitur, stetisse talo,' sed plausum etiam et ἐπισr μ ασίας tulisse partim in illo consessu, quon/ιllum habet terrarum orbis augustiorem, et silentio auditus et principum virorum testimonio commendatus fuisse. Superarat fortuna spes meas quam Saeptu Sin cauSSa ea periri, negant esse sapientis. Neque nescius eram, morosiora ac di iliora esse legentium quam audientium iudicia saepeque ac Me e ut, quae audientes mirabamur, eadem legentes rideamus. Sed quid facerem pCupienti mihi iam latere, amici obstiterunt quibus parendum fuit: ne, si in negando pertina essem, superbiae denique id potiusquam modestiae adscriberetur. Cum igitur inibi esset, ut ederentur, libenter arripui occasionem diu optatam inscribendi tibi, ut nunc si aliquid depromptum eae studiis meis, eademque opera test/seundi et iudicii de te et miris i cuiusdam umoris erga
te mei. Vere enim hoc dicam, Scipio cum omnes qui te norunt, ita te ament, ut eorum nemo Sit, qui Se Studio atque observantia tui cedere cuiquam putet ego tamen mihi videor diuturna et ac-
154쪽
Durata notatione o observatione earum rerum, quae te usque eo omnibus amabilem reddunt, Simulare quiddam praeter ceteros,
πονθεναι. Quid Si enim, quod ad conciliandas ac devinciandas hominum voluntate valeat, quin id in te omni eae parte perfectumroperiatur γ Nihil hic de summa atque antiquisSima gentis vestruonis nobilitate aut polentia dicam nihil do toto illo genero bonor/ιm, quod ita tuum St, ut et alisertim sit. Alios et ista amatoros habent. Ego in te nihil amo, nisi te ipsum. Itaque ut iste Reae potentissimus eae amicis suis alium dicebat esse φιλοβασιλέα, alium λαλε ανδρον rq ita tu, alios esse, qui et alia in te ament, me plane et eae nimo φιλοIκιπι υνα esse, tibi persuadeas licet. Ac te ipsum eum dico, ne illam quidem dico et oris et totius cor- poris dignitatem, ita tibi omnium elegantiorum hominum animos primo statim adspectu conciliat, constituens, quoad eius fieri potest, ante eorum Oculo et ingenium et mores tuos. Quamviserum uero diris nescio quis Poetarum, ratiorem in pulcro corpore ne virtutem ea tamen est in te veniorum e solidiorum bunorum copia, quae te his Secundae, ut ita diserim, notae bonis censeri non Sinai. Ingenium eaecellens et in quo , tanquam in ρ
mi ac feraci solo, omnes te dignae artes seu facile comprehendant, ut eas non ab aliis accipere, sed eae te ipse parere ac proferre videaris, Quo tu usus ita ut decuit, a Graecae Latinaeque linguae intelligentia, a Poetarum, Historicorum, helorum cognitione ad Philosophiam et ad eam , quam ibi ab ineunte aetale pr ι- posueras, quaeque tibi nunc in amoribus ac deliciis est, Theologium ea celeritate properasti, ut, quae honoris ac dignitatis praemiaco octo studiorum curriculo tribui ac decerni solent, ea tu tunc meritissimo consecutus sis, cum adhuc' maturum videri poterat, de animo ad illas graviores disciplinas adiiciendo cogitare. Atque ut istius generis ingenium nunquam ita esse ot Sum Potest, ut omnino nihil mat, quod tibi dabatur a severioribus sit diis excepti ac subsecivi temporis, eo tu, quasi ludibunduS, eas artes, in qui bus inmenui adolescentes eaeerceri sim Athenis solebant, ita num silidi isti, itaque te in eis exercuisti, ut in earum qualibet mis summis artisicibus comparari facile possis. Quid nunc ego mores ill is
uos lune, ut Positae loquuntur , aureos laudem Potuitn quisquam unquam bonus tecum biduum vivere tuaeque Suavita is par utiliquam ustare, quin , ut ibi totam aetatem tecum ex ore sic ret, Optaverit Ita tu, quod rarissimi exempli est, summam in- tWritatem vitae cum summa comitale ac facilitate copulusti
155쪽
nolo nisi plura de te, ne ipsi tibi molestus sim. quidem eum de Scriptis meis non magnopere laborare soleam, tamen hunc librum praecipue cupio et celebrari nunc, et ad posteros pervenire: ut Goaestet aliquod testimonium iudicii de singularibus tuis virtutibus mei. In quo ne forte quis eorura, qui te non norant, nam de iis, quibus tu notus es, nihil tale metuo, assentationi et consue- fudis datur esse aliquid suspicetur, cum immortalem teStor, nihil unquam a me terius magisque eae animi mei sententia scriptum esse quam ea, quae de tuis laudibus reipsi. A te peto, ut meumes, quo me ipsi mihi vicies cariorem. Vale. Romae. 'ul.
156쪽
Ium omnes mihi singulari quadam a praecipua laude digni videntur, qui in RS Sequenda honestarum artium scientia operam ei industriani Suain collocant, tunicii praecipue, qui veluti ni aiore quodam nuntinis alpatu perculsi, ceteris inuibus posthabitis, ad divinarum rerum intelligentiam omnes cogitationes suas atquC Hul in studia contulerunt. Nam si eorum in niuiti, quae in hac immensa rerum Universitate cernuntur, unumquodque naturali perliciendi sui desiderio tenetur, et animus noster ad similitudinem divinitatis stl-ctu tanto persectior est, quanto propius ad illud , ex quo ductus et propagatus est, exemplar accedit dubitari profecto non potest quin ea Sit omnium praeStantis si in lacullas, quae, quoad cius fieri potest, eum humanis divina copulando, mortalitatem nostram, qua Π-ium illius inibecillitas patitur, divinae naturae arctis si in colligatione devincit. De illius milii facultatis laudibus hodierno die ' idem an datu in est ab iis, quorum et apud me plurini uni valet et apud Omnes peraeque valere debet auctoritas, non ut eas quidem singillatini percensere omnes ac ore orationis convestire conarer, quod et inperare iniquunt esset et suscipere temerarium, sed uic carunt innumerabili copia pauca quaedam seligerem, de quibus ex hoc inplissimo loco vobis audientibus explicarent. Qua de re
157쪽
ctim mecum initio ageretur, refugiebam equidem tanti oneris magnitudinem, veritus, ne idem mihi contingeret, quod nobili olim Sophistae apud nnibalem de rebus bellicis longa accurata quo
oratione disputanti conligisse dicitur: si homo adolescens et cum a ceteris rebus salis tenuiter instructus, tum in hoc genere ponitus rudis, inter tot eruditissimos viros ad dicendum de rebus divinis aggrederer Illud etiam me commovebat, quod praeclare a Platone
scriptum noveransi rationi et ii rebuS, quae ratione tractantur, quandam inter se cognationem intercedere oportere, e quo sa-cile intelligebam consequi, ut ad res divinas pro dignitate tractandas divinum quoddam requireretur orationis genus. At ista quidem, re adhuc u integra, sortassis maiore quadam cautione providenda fuerint nunc quidem iam Semel altum ingreSSis, quae noscuntque tempestas Xceptura est, vel nimirum lacienda sunt. Ιllud modo, antequam ulterius provehar, a vobis Summopere Ontendo, ut, quando omne mihi perfugium in vestra bonitate ac lementia silum est, tenuitatem meam vestro favore et silenti sublevolis, quo mea oratio his veluti secundis subvecta ventis, quem sibi proposuit, portum tacilius consequatur. Atque ut hinc DXordiamur, si nihil diceremus aliud, nisi eam, quae antiquis Simo Vocabulo Theolos dieitur, scientiam esse quandam, quae divinae sapientiae thesauros hominibus recluderet, tamen illud, ut opinor, liquid constaret, quanto aeterna nativis, immortalia caducis, divina humanis antecellunt, tanto esse hanc facullatein ceteris iii-nibus anteponendam. Sed quemadui0dum qui praeclari alicuius aedificii pulcritudinem pervidere ac penitus cogno Scere cupiunt, non satis sibi esse ducunt illud uno totum Spectu contemplari, Sed singulas etiam sibi partes accurate perluStranda ac Seorsum considerandas putant ita nos, si huius praestantissimae facultatis partes paulisper Xcutere voluerimus, tum demum, quanta illius pulcritudo sit, intelligemus Theologia igitur, viri eruditissimi, ut a maioribus nostris accepimus, duabus praecipuis in partibus continetur, quarum una in lege posita est, altera in Evangelio. Est vero ea lex, de qua loquimur, non ab huinano prosccta consilio neque similis earum, quae hominum libidine statuuntur, in quibus multa inepte ac ridicule, nonnulla etiam impie ac nefarie sancita reperias sed primum quidem ab illo huius universitatis parente ac dis, opifice Deo in omnium hominum impressa atque insiguita animis,
v Phormioni Peripatetico. Vid Cic. I. de OrRt. Cap. 18. P R.
ος Ne hic quidem satis placuerit adhuc quod pud eo certe Script 0res. illi ruin nobi maxime probatur dicendi genus, prae, euli. Pol tu quRm praeterii tempori significationem adiunctam habere olei CL Fuser Pag. . n. ll. ς' o Dicito haec esse auco si. e. Esse puluin deo liuibusdam in hi Er-DEΝlio. Deret Zio, ReiSigio displicuit ut Latinam NSe negarent. Sed ea vel maxini Ciceroniana est. Vid. Oiel l. d. Ei C. Brut . . 298. Pag. s. d. min. et B Caelianani . - pag. 72. d. iv. H. τὶ malim Praeripue. Et sic a Mureto Scriptum puto. D. R. - mihi liae Correcti non it neceΝΝaria videtur. R. ii Ac uiuitia in ponitur ante vocalem. D. H. - id adn. 11. Ad uincii-lian. . . i. 24. est xcuros V pag. 257. qii. s. ChΝner ad Cic. cI0g. pag. 34s. q. d. 3. R.
158쪽
post etiam eiusdem Dei digito in tabulis insculpta lapideis, ne improbis ulla prael elidendae facinoribus suis ignorantiae occasio relinqueretur. Cunique cani in duo summa capita tribuere liceat, coriani prius, qua ad cultum nurninis posterius, quae ad tuendam hominiim inter se societatem portinent, omnia summa brevitate complectitur. tque hinc vel inprimis naturae nostrae limbecillitatem licet agnoscere, quod cum pauca adni Odum eaque suapte natura sa-cillima praecepta sint, semper tamen deliciamus alicubi, neque unquam stabilem in olfensumque cursum perpetuo retineamus. Τremesaetus itaque comparatione sui cum divinis praeceptis animus Christo se indigere cognoscit, in cuius sinum confugiat, cuius Eviribus provehat, sub cuius bonitate, tanquam sub firmissimo aliquo clypeo, tutus ab iis, quae lege proposita sunt, suppliciis delitescat, ut rectissime Paulus v legem paedagogum, qui nos veluti manu apprehensos ad Christum deduceret, nominasse videatur. Eat nunc Lucianus aliquis perfricet frontem, et dicat ullam esse le- 10 gem quae cum hac lege ulla ex parte comparari queat. Quid enim ' Quae Deum immortalem, portenta in Omnibus omnino legibus, si ab hac discesseris, reperiuntur quarum aliae surta, alia
adulteria, aliae etiam quaedam mullo turpiora permittunt, Ut nihil paene tam turpe sit quod non logislator aliquis licere volucri l. Hanc vero sapientissimit ille Mosos, non a Iou quodam Conimentitio, ut Minos non ab polline ut Lucurgus non ab egeria, ut Numa; sed ab eo, qui solus ori Dei nomine consondus si sibi per manus traditam accepit, ita num ris omni hil absolutatii ut
nihil neque immutari nequo adiici noque detrahi possit. Sed ea
tamen ut ante di xi ni Orbum quid in no triani colli monstrare ne detegere nobis potest dupollore pii iidem ae sanar non pol si . Mors autem cognitio magnalia ea quidem vini a Limum ill Iuom Pntum ad viros recti perandas habet .m qui lanion latitum ut in ea posita
sint in uia. Quare Euangelii nobis Christus aperitur qui modo
firma in ipsum fide nil amit r. non vana illa quidem Clisti Osa quanimuli stulte et inaniter iaciant, sed solida ol Otiarum nil lolium P r-petu Decunda, nos, volui fiunioris suis impositos, tollit in eoelii in Oboni inni praedicatione innior ira iuncium ore tu mi duin o laetabit in uin hii mann natura primi parculis it pressa lapsu pessunt lola ferretur laniam suis si in lilio Dei lenientiani.
suerit, quo sudore ae sau que suo ab animis nostris durissimum
159쪽
nos liberali causa assereres manu, in omnium dominus cum esses, Servi formam assumpsisse tene nobis quietem tuis laboribus, libertatem tua servitute, vitam denique tua morte peperisse 2 dmirantur hi Storiae veteres Pythagoreum quendam, qui se pro amico in caussa capitis vadem dare veritus non est: φ at hoc quanto admirabilius est, Dei filium Deumque ipsum, ut nos merito nostro inimicos sibi aeternis eriperet suppliciis, tot tam dira ac vel dictu vel cogitatu aspera et horribilia sustinere voluisse Et quisquam leSt, qui alia omnes, si in unum conserantur, scientias cum hac, qua ista tam pulcra, tam admirabilia, tam divina traduntur, ullo modo comparandas putet Haec ver una est omni cura Studio, contentione dignissima. Haec una est non tam liberalis vocanda, quam liberatrix. Haec aurea illa catena est, quam olim per quietem sanctissimus Patriarcha vidit, cuius gradibus in coelum eandere liceat atque illic Deum intueri, admirari, adorare, demittentem semet ipsum ex augustissimo illo maiestatis suae fastigio sesequ accommodantem ad humanae conditionis humilitatem : rursus que eundem destinctum nobili illa servandorum m0rtalium provincia spoliatisque inseris o rem omni humana cogitatione sublimiorem i, in eoelum subsimem raptum vallatumque ac stipatum infinita tum geniorum concinentium tum hominum de caliginosissimis illis Satanae ergastulis erutorum multitudine, iusto ac pleno triumpho coelum ingredientem, neque disiecta muri parte, sed valvi Suo Sanguine reclusis iter eodem nobis omnibus aperientem. tque haec quidem quamvis eiusmodi sunt, tu ut ad excitandum inflammandumque quemlibet torpentem animum sussicere posse videantur: tamen X tam ubere campo alia quaedam, nisi molestum est, proseramus. Vere enim illud afirmare posset videor, eruditissimi viri, quemadmodum Platonici elementorum in corporibus coelestibus quendam veluti orem, in hisce inserioribus quandam veluti saecem esse dicebant ita rerum omnium cognitione dignarum in heologia sorem, in aliis scientiis saecem contineri. Namque ut hinc nostra se primum esserat oratio, quis nescit, quantopere Se in perScrutandis rerum principiis veteres Philosδphi torserint, quamque nihil, ires ad verum exigatur, effecerint Dii in alius mundum hunc et quicquid in eo vel aspectabile vel tractabile continetur, putat ex te-Ineraria quadam mi Ii uti Ssimorum corporum concurSion coalui SSU;
qui si vel unam caruin, quas somniabat, tonium cerebri habuis Sut,
si De hac ornmia, comicorum lioetarum propria vid Grono Vii Leci. Plaut pag. S. q. R. uetur ad Cic. III de OIT. 10. S. 4 3. r. R. o Imino artes, noctrinas dis inlinus. Nam scientia nisi de litterarum
veri in ei pereepia cognitisne non dicitur. Ita ille si qui condunt sciostiarum academiam vel meleiat 'in eo hoc iis numine redargui, quod appellationis barbariem inuetent, bene ait inlisiadius Deprecat Latin Acad. viii L . Neque illi tui ii talion in suani possunt cicer inis loco e Seneci. ἰl D. 21. . , uti quod tonnulli egebant tot artes, tot scientiae, plerique omne recte iudicaveratu abiiciendum esse. In vulgata reuiem scrip uia tot artes mutue scientiae duo ulli in verba pro genitivo mug. habenti; Sunt R. τὸ Cs udii nil pag. 5. R. . R.
160쪽
nun litam ista tam stulte incogitanturque scripsisset alius a ter-l nunt Osse eum neque desiturii in uia litam ne iii Xordium ducentem
ab ullo temporis principatu non nimadvertens hac ratione illam niuini ipse tantopere abhorrebat, inliti ita lem induci qui vero optinio sensisse creduntur, tamen Deo veluti comitem litanda ni in ateriam adii ingi int, quasi ut artifex, ita Dciis sine materia nihil possit essi-eere. Quid heologi liuitis universitatis auctorem ess ne Rhel sectore in D clini, qui lini innumerabilibus seculis antecessisset, quo temporis pulici ipSi placuit, ni undum line et quae illius ambilii continentur, sin ullis vectibus, sine ullis serranientis sine ulla
materia, Verbo tantium ne nutu suo X nihilo archi lectatus est; cundemque assidue sua bonitate ac prudentia continet, moderatur, so-Vet, Onino in O rerum ac temporum varietates, vicissitudines ollicit quod statos orbium coelestium citrsus, quod certas sideria iii traiectiones, quod constitutis vicibus insignes ac notabiles reriam eo inmutationes intuemur, haec et cetera Omnia ad eum modum non
sorinna temeritate aut vi ulla materiae dirigi, sed divina providentia teniperari. Contemplemur et alia. μμ Quid de animo plano Philosophil lius cum cor ipsum esse dieit, alius cerc-brum, alius cordi sulfusum sanguinem, alitis spiritiina innatantem sanguini, alitis harmoniam quandalia, alius cum X numeris conficit, alius ex atomis, ut mihi quidum ista consideranti certamen ali lii odinsaniae suscepisse videantur. Ita e hoc talia confuso, tam vario, tam multiplici te terrimarum opinionum veluti cinno nihil sere colligere possumus, ni Si seinper copiosissimam messem hominum varie insanientium suisse. Nam nonnulli quidem ea dicunt, ut eos in re tam seria ri Sum captare at lite aucupari putes ut apii dii caearchum Pherecrastes, qui animum nihil omnino esse contendit. v ritus, credo, ne quid posset tam absurde aut satu dici, ut id nemo dixisset Philosophorum. Illa vero ni illi etiam apud Os pertii Phatior at lite implicatior quaestio est, permaneat ite ait inius corporeis ' solutus vine ulis, an qui corporum, idem sit interitus animorti m. Epicurus interire eos putat, nefas ratiis, cuni tam in illa sibi cimi sitibus convenirent, se hoc uno ab eis interesse Stoici longa in eis vitam, ut cornicibus, sed non perpetuam tribui mi Pylli: goras vero iit cundus est, qui re inanere illos quid in doco t. sed ex
corporibus in alia corpora migrare, ut idem sit furto l-l hodie 13 gallus gallinaceus, qui tempore belli Troiani uera togamemnon.